Научная статья на тему 'TUPROQQA ISHLOV BERISH MASHINALARINING RAMAGA QO‘ZG‘ALUVCHAN BIRIKTIRILGAN VA TAYANCH QURILMA BILAN JIHOZLANMAGAN ISH ORGANLARINING ISHLASH CHUQURLIGI BO‘YICHA BARQAROR HARAKATINI TADQIQ ETISH'

TUPROQQA ISHLOV BERISH MASHINALARINING RAMAGA QO‘ZG‘ALUVCHAN BIRIKTIRILGAN VA TAYANCH QURILMA BILAN JIHOZLANMAGAN ISH ORGANLARINING ISHLASH CHUQURLIGI BO‘YICHA BARQAROR HARAKATINI TADQIQ ETISH Текст научной статьи по специальности «Технологии материалов»

CC BY
320
23
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Ключевые слова
universal qurilma g‘altakmola / yumshatgich-tekislagich tuproqqa botish chuqurligi / rama / tortqi / bosim prujinasi / tuproqning fizik-mexanik xossalari / ish organlari / agregat harakat tezligi. / universal device roller / softener-leveler / depth of immersion in the soil / frame / traction / pressure spring / physical and mechanical properties of the soil / working bodies / aggregate movement speed.

Аннотация научной статьи по технологиям материалов, автор научной работы — D. Karimova, O Turg‘unova

Maqolada Respublikamiz qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishida qo’llaniladigan tuproqqa ishlov berish mashinalarida ish organlarini rama bilan qo‘zg‘aluvchan biriktirilgan va tayanch qurilma bilan jihozlanmagan ish organlarining ishlash chuqurligi bo‘yicha barqaror harakatini tadqiq etishda ishlov berish chuqurligi barqaror harakatlarini tadqiq etish bo‘yicha nazariy tatqiqotlarning natijalari o‘rganilgan.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

STUDY OF THE STABLE MOVEMENT OF WORKING BODIES OF SOIL TILLAGE MACHINES MOVABLY ATTACHED TO THE FRAME AND NOT EQUIPPED WITH A SUPPORT DEVICE IN TERMS OF WORKING DEPTH

In the article, the study of the stable movement of the working bodies on the working depth of the working bodies, which are movably attached to the frame and not equipped with a support device, in the soil tillage machines used in the agricultural production of our Republic, is the study of the stable movements of the working depth. the results of theoretical research on

Текст научной работы на тему «TUPROQQA ISHLOV BERISH MASHINALARINING RAMAGA QO‘ZG‘ALUVCHAN BIRIKTIRILGAN VA TAYANCH QURILMA BILAN JIHOZLANMAGAN ISH ORGANLARINING ISHLASH CHUQURLIGI BO‘YICHA BARQAROR HARAKATINI TADQIQ ETISH»

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 7 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

УДК 631. 312

TUPROQQA ISHLOV BERISH MASHINALARINING RAMAGA QO'ZG'ALUVCHAN

BIRIKTIRILGAN VA TAYANCH QURILMA BILAN JIHOZLANMAGAN ISH ORGANLARINING ISHLASH CHUQURLIGI BO'YICHA BARQAROR HARAKATINI

TADQIQ ETISH D.Karimova

t.f.(PhD), Andijon qishloq xo'jaligi va agrotexnologiyalar instituti

O.Turg'unova

talaba, Andijon qishloq xo'jaligi va agrotexnologiyalar instituti https://doi.org/10.5281/zenodo.7308857 Anotatsiya. Maqolada Respublikamiz qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishida qo'llaniladigan tuproqqa ishlov berish mashinalarida ish organlarini rama bilan qo'zg'aluvchan biriktirilgan va tayanch qurilma bilan jihozlanmagan ish organlarining ishlash chuqurligi bo'yicha barqaror harakatini tadqiq etishda ishlov berish chuqurligi barqaror harakatlarini tadqiq etish bo'yicha nazariy tatqiqotlarning natijalari o'rganilgan.

Kalit so'zlar: universal qurilma g'altakmola, yumshatgich-tekislagich tuproqqa botish chuqurligi, rama, tortqi, bosim prujinasi, tuproqning fizik-mexanik xossalari, ish organlari, agregat harakat tezligi.

TEKCT НАУЧНОЙ РАБОТЫ НА ТЕМУ «ИССЛЕДОВАНИЕ

УСТОЙЧИВОГО ДВИЖЕНИЯ РАБОЧИХ ОРГАНОВ ПОЧВООБРАБАТЫВАЮЩИХ МАШИН, ПОДВИЖНО ПРИКРЕПЛЕННЫХ К РАМЕ И НЕ ОБОРУДОВАННЫХ ОПОРНЫМ УСТРОЙСТВОМ, ПО РАБОЧЕЙ

ГЛУБИНЕ»

Аннотация. В статье проведено исследование устойчивого перемещения рабочих органов на рабочую глубину рабочих органов, подвижно прикрепленных к раме и не снабженных опорным устройством, в почвообрабатывающих машинах, используемых в сельскохозяйственном производстве нашей страны. республике, является изучение устойчивых перемещений рабочей глубины.результаты теоретических исследований по

Ключевые слова: каток универсального устройства, умягчитель-выравниватель, глубина погружения в почву, рама, тяга, нажимная пружина, физико-механические свойства почвы, рабочие органы, скорость движения агрегата.

STUDY OF THE STABLE MOVEMENT OF WORKING BODIES OF SOIL TILLAGE MACHINES MOVABLY ATTACHED TO THE FRAME AND NOT EQUIPPED WITH A SUPPORT DEVICE IN TERMS OF WORKING DEPTH Abstract. In the article, the study of the stable movement of the working bodies on the working depth of the working bodies, which are movably attached to the frame and not equipped with a support device, in the soil tillage machines used in the agricultural production of our Republic, is the study of the stable movements of the working depth. the results of theoretical research on

Key words: universal device roller, softener-leveler, depth of immersion in the soil, frame, traction, pressure spring, physical and mechanical properties of the soil, working bodies, aggregate movement speed.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME I ISSUE 7 UIF-2022: 8.2 I ISSN: 2I8I-3337

KIRISH

Yerlarga ekish oldidan ishlov berishda qo'llaniladigan universal qurilma g'altakmolasining tuproqqa botish chuqurligining bir tekisligini, pushtalarga ishlov beradigan qurilma va yumshatkich-tekislagich tishli yumshatkichlarining ishlov berish chuqurligi bo'yicha barqaror hamda kombinatsiyalashgan mashina tekislagichining bo'ylama-tik tekislikdagi harakatlarini tadqiq etish bo'yicha o'tkazilgan nazariy tadqiqotlarning natijalari keltirilgan. Bunda quyidagi yakuniy ifodalarga ega bo'lindi: a) universal qurilmaning g'altakmolasi bo'yicha

Q, = тгg Т tga, (,)

il

+ Мг

bunda Qb - g'altakmolaning tuproqqa bosim kuchi, N; mg- g'altakmolaning massasi, kg; p.g -g'altakmolaning dumalash koeffitsienti; Nx, Nz - tuproq tomonidan g'altakmolaga ta'sir etayotgan reaksiya kuchining gorizontal va tik tashkil etuvchilari, N; а - g'altakmolani rama bilan bog'lovchi tortqining gorizontga nisbatan og'ish burchagi, N.

AR sin( cot — S)

a(t ) =

m2l i

(2)

( N. + CmB l )l

m211

Ш

+

гътгвгл

v

m

Ш

У

bunda ARz - o'zgaruvchan kuchning amplitudasi, N; œ - o'zgaruvchan kuchning aylanma chastotasi, s-1; t - vaqt, s.; Cmg - tuproqning g'altakmolaning bir birlik qamrash kengligiga keltirilgan bikirligi, N/m2; Vg - g'altakmolaning qamrash kengligi, m; l- g'altakmola tortqisining uzunligi, m; bmg - tuproqning g'altakning bir birlik qamrash kengligiga keltirilgan

qarshilik koeffitsienti,

H ■ с

м

; S = arctg

ЪтгВг l С

( Nx + СтгВг l )l — Jœ2

b) pushtalarga ishlov beradigan qurilmaning tishli yumshatkichi bo'yicha

0= m g Т R tgœ , (3)

¿¿—■шю m^ö n ö Y^m^ ' (3)

bunda Qtyu - tishli yumshatkichning tishlarini tuproqqa botiradigan kuch, N; mtyu - tishli yumshatkichning massasi, kg; $tyu - tishli yumshatkich paralle-logramm mexanizmi tortqilarining gorizontal holatdan og'ish burchagi, gradus.

Zi(t) =

1

m

"i

E

n=1

ARntgrn + AR

n <~> t mю :

кС

m mю

m

{nœ)2

+

к Ъ г

m mю m

v шю У

cos(nœt — Si ),(4)

{nœ)2

bunda ARn va ARZ" - tishli yumshatkichga ta'sir etayotgan o'zgaruvchan kuchlarning amplitudalari, N; $tyu- tishli yumshatkich parallelogramm mexanizmi bo'ylama tortqilarining gorizontal holatdan og'ish burchagi, gradus; kt - tishli yumshatkichga o'rnatilgan tishlar soni, dona; Ctyu - tuproqning tishli yumshatkichning bitta tishiga keltirilgan bikirlik koeffitsienti,

H

м ■ (mum)

2

2

2

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME I ISSUE 7 UIF-2022: 8.2 I ISSN: 2I8I-3337

btyu - tuproqning tishli yumshatkichning bitta tishiga keltirilgan qarshilik koeffitsienti, н ■

м ■ (тиш)

ö„i = arctg

к b (nœ)

т тю

к С — m (nœ)

т тю тю

v) yumshatkich-tekislagich yumshatkichi bo'yicha

i „i

Z'(t) =—x

(AR*tgФю + AR"Z )cos(nœt — S„2)

(5)

^ n=i

i

к ю Cj il + d2 + C„d

m

Ji 2 + d '

ю V ю

(nœ)

+

2

к b

ю ю

v ^ y

(nœy

Bunda myu - yumshatkich-tekislagich yumshatkichining massasi, kg; kyu - yumshatkich tishlarining soni, dona; Syu - tuproqning yumshatkichning bitta tishiga keltirilgan bikirligi, Н ; lyu - Parallelogramm mexanizm bo'ylama tortqisining uzunligi, m; byu - tuproqning

м ■ (тиш)

yumshatkichning bitta tishiga keltirilgan qarshilik koeffitsienti, Н ■с • Sp - bosim prujinasining

м ■ (тиш)

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

bikirligi, N/m; d - parallelogramm mexnizm qo'zg'almas yoki qo'zg'aluvchan sharnirlari orasidagi tik masofa, m;

ön2 = arctg -

кюЬю (nœ)4il + d2

к ю C ю + С n

d +d

4i ю + d2

— m^iю + d2 (nœy

g) kombinatsiyalashgan mashinaning tekislagichi bo'yicha

Zs(t)

i

i

(AR-Jg^ + AR„ ) cos( nœt — 0„з)

mrn n=i

\

Cmmsjil + d2 + Cd

тт v н n

(б)

m

(nœ)

+

r \ 2

rb Sл

тт

m

V т У

(nœ)2

bunda S - tekislagich tayanch sirtining yuzi; Ctt, btt - mos ravishda tekislagich tayanch sirtining bir birlik yuziga to'g'ri keladigan bikirligi va qarshilik koeffitsienti;

ön3 = arctg-

bmm S (nœ)JÏ[+d2

(C тт sJïf+¥ + Cnd ) — (nœ)2 mmy[ïf+7 '

(I)-(6) ifodalarni ko'rsatishicha:

- tuproqning bir tekis va samarali zichlanishini ta'minlash uchun yerlarga ekish oldidan ishlov berishda qo'llaniladigan universal qurilma g'altakmolasining tortqisi ish jarayonida gorizontal yoki yuqoriga og'gan holatni egallab ishlashi lozim.

- pushtalarga ishlov beradigan qurilmaning tishli yumshatkichlari tomonidan pushtalarning tepa qismiga bir xil chuqurlikda ishlov berilishini ta'minlash uchun ular o'rnatilgan parallelogramm mexanizmlarning bo'ylama tortqilari ish jarayonida gorizontal holatni egallab ishlashlari ta'minlanishi lozim.

с

2

У

V

2

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 7 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

- yumshatkich-tekislagich yumshatkichi va kombinatsiyalashgan mashina tekislagichining talab darajasidagi ish ko'rsatkichlari ular o'rnatilgan parallelogramm mexanizmlar bo'ylama tortqilarining gorizontga nisbatan o'rnatilish burchagi va ular bosim prujinalarining bikirligini to'g'ri tanlash hisobiga ta'minlanadi. Ish jarayonida parallelogramm mexanizmlarning bo'ylama tortqilari gorizontal yoki unga yaqin holatni egallab ishlaganda dala yuzasining bir tekis yumshatilishi (ishlov berish chuqurligi bo'yicha), tekislanishi va zichlanishiga erishilinadi.

XULOSA

Erlarga ekish oldidan ishlov berishda qo'llaniladigan universal qurilma g'altakmolasining tortqilari ish jarayonida gorizontal yoki yuqoriga og'gan holatni egallab ishlashi tuproqning bir tekis va samarali zichlanishini ta'minlaydi.

Pushtalarga ishlov beradigan qurilmaning tishli yumshatkichlari tomonidan pushtalarning tepa qismiga bir xil chuqurlikda ishlov berilishini ta'minlash uchun ular o'rnatilgan parallelogramm mexanizmlarning bo'ylama tortqilari ish jarayonida gorizontal holatni egallab ishlashlari lozim.

REFERENCES

1. Глущенко А.Д. и др. О повышении устойчивости движения в почве рабочих органов хлопковых культиваторов-растениепитателей// Механизatsiя хлопководства. - 1980. -№ 10. - С. 11-12.

2. Аповов И. Вероятностно-статистические закономерности измене-ния внешных воздействий машинно-тракторных агрегатов // Механизatsiя хлопководства. - 1980. -№ 4. - С. 17-19.

3. Байметов Р.И., Тухтакузиев А., Ахметов А.А. Обоснование типа и параметров механизма навески универсального допосевного орудия // Иссле-дования по оптимизatsiи механизированных процессов в хлопководстве. Сб. тр. /САИМЭ. -Ташкент, 1989. - Вып.31. - С. 31-37.

4. Тухтакузиев А., Абдулхаев Х. Исследование равномерности глуби-ны хода рыхлителя для предпосевной обработки гребней // Механизatsiя и электрификatsiя сельского хозяйства. - Москва, 2013. - №6. - С.4-6.

5. Тухтакузиев А., Ибрагимов А., Атамкулов А. Исследование равно-мерности глубины хода бороздореза сеялки для сева зерновых в поливном земледелии // Техника в сельском хозяйстве. - Москва, 2014. - №5. - С.2-3.

6. To'xtaqo'ziyev A., Abdulxayev X, Karimova D.Investigation of steady movement of working bodies on depth of processing that connected with frame by means of parallelogram mechanism// Journal of Critical Reviews,may 2020 Scopus 7 (14), page 573576. doi:10.31838/jcr.07.14.98

7. To'xtaqo'ziyev A., Karimova D., Sultonov Z. U., Ozodmirzaeva Sh., Abdunabiyeva F. Siyentifis-techniquye toensure thestable movementof working bodi yess onne stedbyt heramaand parallelogram mechanism sof soiltreatment machines // InnovativeTechnologisa. Methodisal research journal, Volume 2, Issuye 5 May, 2021. https://it.asademiassiyense.org/index.php/it/artisle/viyew/69.

8. Каримова Д. Результаты испытаний зубовой секции орудия для обработки гребней // Proceedings of the 2 nd International Scientific and Practical Conference scientific community: Interdisciplinary research Hamburg. Germany January, 2021.-№;40.-Б. 521

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.