CC BY
46SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 I ISSUE 1 I 2021 ISSN: 2181-1601
TRANSPORT VOSITALARINI SVETOFORLAR YORDAMIDA BOSHQARISHDA SVETOFORNING AXBOROT TIZIMINI
TAKOMILLASHTIRISH
Xusanjon Muxsinali og'li Topilov
Farg'ona politexnika instituti
ANNOTATSIYA
Ushbu maqola shahar ko'chalarining tartibga solinadigan chorrahalari va ulardagi transport oqimlari harakatini takomillashtirish. Shuningdek svetoforni boshqarish rejimini optimallashtirish, yo'lovchilar tashish tizimlari faoliyati samaradorligini oshirishni ta'minlash, takomillashtirish uchun nazariy va amaliy asoslarni ishlab chiqish shaharlardagi ekologik vaziyat va yo'l-transport hodisalari sonining kamaytirish choralarini ishlab chiqish.
Kalit so'zlar: avtomobil, svetofor, GPS, sistema to'xtab to'xtash, radiokanal, interfeys, chorraha.
IMPROVEMENT OF TRAFFIC INFORMATION SYSTEM IN MANAGEMENT OF VEHICLES WITH THE HELP OF STAFFS
Khusanjon Mukhsinali ugli Topilov
Ferghana poliytechnic institute
ABSTRACT
This article is about improving the regulated intersections of city streets and the movement of traffic flows in them. It is also necessary to optimize the control mode of traffic lights, increase the efficiency of passenger transport systems, develop a theoretical and practical framework for improvement, develop environmental measures in cities and reduce the number of road accidents.
Key words: car, traffic light, GPS, system parking, radio channel, interface, intersection.
KIRISH
So'ngi besh yil ichida shaharlarda avtotransportning tobora ko'payib borayotgani nafaqat yo'l harakati xavfsizligini (YTH) ta'minlash bilan bog'liq, balki shahar ko'chalari yo'l kesishmalariga yaqinlashishda yuk va transportning doimiy ravishda ortib borishiga sabab bo'ladi.Transport oqimida to'xtash va boshlashi sonining ko'payishi, yo'lning past harakatlanish qobiliyatini keltirib chiqaradi, shuningdek tashkiliy va boshqaruv
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 1 I 2021
ISSN: 2181-1601
sabablarini keltirib chiqaradi. Ulardan biri svetoforlarning ishlash rejimlari va haqiqiy transport sharoitlari o'rtasidagi nomuvofiqlikdir.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Shuning uchun shaharlar ichida joylashgan davlat ahamiyatiga ega asosiy chorrahalarda, svetoforning qushimcha ishorasi orqali piyodalar va transport vositalarining harakatini soddalashtirish zarurati paydo bo'ldi. Shahar ko'chalari va yo'llarining tartibga solinadigan chorrahalarida transport harakatini boshqarish sifatini yaxshilaydi va svetoforni boshqarish rejimlarining samaradorligini aniqlash.
Avtomobil haydovchisiga marshrut bo'ylab svetoforlar to'g'risida ma'lumot berish tizimi tavsiflangan. Tizimdan foydalanish yoqilg'ini tejashga, zararli chiqindilarni kamaytirishga, harakatda shaxsiy vaqtdan samarali foydalanishga imkon beradi. Nomlangan tizimda bir nechta funktsiyalar amalga oshiriladi:
- Tavsiya etilgan haydash rejimi to'g'risida ma'lumot berish;
- Svetoforning ishlash rejimlari to'g'risida ma'lumot berish;
- Stop-start tizimi bilan o'zaro bog'liqlik.
MUHOKAMA
Simsiz svetoforning ishlash tartibi to'g'risida ma'lumot oladigan bo'lsak, tizim haydovchiga yashil chiroq ("yashil to'lqin" deb nomlangan) ostida harakatlanish uchun qanday tezlikni saqlashi kerakligini ma'lum qiladi. Displeyda tavsiya etilgan harakat tezligi, svetoforning holati, rang bo'yicha qolgan vaqt haqida ma'lumot ko'rsatiladi.
Avtomobil svetoforda turganida, tizim yashil signal yoqilguncha qolgan vaqtni namoyish etadi. Ushbu ma'lumot harakatni o'z vaqtida boshlashiga yordam berishi kerak va shuning uchun "tirbandlik" paydo bo'lishining oldini olish kerak.
NATIJA
Svetoforning axborot tizimi to'xtash-boshlash tizimining samaradorligini oshiradi (agar u transport vositasiga o'rnatilgan bo'lsa). Svetoforning ishlash rejimlari haqidagi ma'lumotlarga asoslanib, to'xtashni boshlash tizimi:
- transport vositasi qizil signalga to'la to'xtaguncha dvigatelni o'chiradi;
- dvigatelni svetoforning yashil chirog'idan 5 soniya oldin yoqadi.
Tizim avtomobil panelidagi kalit bilan yoqiladi va o'chiriladi. Tizim faol bo'lganda kalit belgilanadi.
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 I ISSUE 1 I 2021 ISSN: 2181-1601
1-rasm. Tizim ko'rsatkichi.
2-rasm.Tizimning funktsional diagrammasi. Tizim ko'rsatkichi USB-port shahar konfiguratsiyasini yuklab olish uchun taqdim etilgan. Konfiguratsiya yuklanmasa, tizim yoqilmaydi va uning ma'lumotlari indikatorlarda ko'rsatilmaydi. 2-rasmda quyidagi bloklardan tashkil topgan qurilmaning blok diagrammasini ko'rsatadi:
- GPS - transport vositasining joriy koordinatasini aniqlash uchun modul;
- BI - ko'rsatkichlar bloki. Foydalanuvchiga kerak bo'lgan ma'lumotlarni ko'rsatish uchun mo'ljallangan;
- Kl - kalit. Tizimni yoqish / o'chirish uchun mo'ljallangan;
- DBK - radiokanal birligi. Svetoforlardan ma'lumot olish uchun mo'ljallangan;
- BRK - interfeys bloki. CAN va USB interfeyslarini shakllantirish uchun mo'ljallangan;
- BP - xotira bloki;
- GPS - transport vositasining joriy koordinatasini aniqlash uchun modul.
XULOSA
Shunday qilib, dinamik ko'rsatkich shu sxema bo'yicha amalga oshiriladi. Stop-start funktsiyasini amalga oshirish uchun transport vositasining markaziy kompyuteri bilan aloqa qilish uchun CAN-interfeysi talab qilinadi.
REFERENCES
1. Denton, T. Automotive Electronics / Tom Denton; per. ingliz tilidan. Aleksandrova V.M. - Moskva: IT Press, 2008.
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 1 I 2021
ISSN: 2181-1601
2. Faol xavfsizlik tizimlari [Elektron resurs]: Alexsus veb-sayti - Kirish tartibi: http://systemsauto.ru/active/active.html (21.02.2020)
3. Karimova Q.A. Avtomobilni boshqarish va harakatlanishda yol harakati xavsizligi asoslari. Toshkent Nashr 2019.
4. Рубидинов, Шохрух Гайратжон Угли. "БИКРЛИГИ ПАСТ ВАЛЛАРГА СОВУ^ ИШЛОВ БЕРИШ УСУЛИ." Scientific progress 1.6 (2021): 413-417.
5. Mamirov, Abdurashid, and Abduqahhor Omonov. "APPLICATION OF VACUUM CAPTURING DEVICES IN MECHANICAL ENGINEERING." Интернаука 42-2 (2020): 73-75.
6. Тешабоев, Анвар Эргашевич, et al. "МАШИНАСОЗЛИКДА ЮЗА ТОЗАЛИГИНИ НАЗОРАТИНИ АВТОМАТЛАШ." Scientific progress 1.5 (2021).
7. Nomanjonov, S., et al. "STAMP DESIGN." Экономика и социум 12 (2019): 101104.
8. Fayzimatov, Sh N., Y. Y. Xusanov, and D. A. Valixonov. "Optimization Conditions Of Drilling Polymeric Composite Materials." The American Journal of Engineering and Technology 3.02 (2021): 22-30.
9. Усманов, Джасур Аминович, et al. "Исследование эффективности очистки хлопка-сырца от мелких сорных примесей." Проблемы современной науки и образования 11-1 (144) (2019).
10. Хусанбоев, Абдулкосим Мамажонович, Алишер Ахмаджон Угли Ботиров, and Доно Тошматовна Абдуллаева. "Развертка призматического колена." Проблемы современной науки и образования 11-2 (144) (2019).
11. Юсуфжонов, О. F., and Ж. F. Еайратов. "ШТАМПЛАШ ЖАРАЁНИДА ИШЧИ ЮЗАЛАРНИ ЕЙИЛИШГА БАРДОШЛИЛИГИНИ ОШИРИШДА МОЙЛАШНИ АДАМИЯТИ." Scientific progress 1.6 (2021): 962-966.
12. Todjiboyev, R. K., A. A. Ulmasov, and Muxtorov Sh. "3M structural bonding tape 9270." Science and Education 2.4 (2021): 146-149.
13. Файзиматов, Ш. Н., and М. А. Рустамов. "АЭРОДИНАМИЧЕСКИЙ ЭФФЕКТ ДЛЯ АВТОМАТИЗАЦИИ ПРОЦЕССА ПЕРЕКАЧКИ ХИМИЧЕСКИХ АГРЕССИВНЫХ РЕАГЕНТОВ." Современные исследования 6 (2018): 112-115.
14. Dostonbek, Valikhonov, and Arziev Saydullo. "Using gaming technologies in engineering graphics lessons." ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal 10.5 (2020): 95-99.
15. Юсупов, Сардорбек Маъруфович, et al. "КОМПАЗИЦИОН МАТЕРИАЛЛАРНИ БОРЛАШ." Scientific progress 1.4 (2021).
16. Ziyonet.uz http://library.ziyonet.uz/ru/book/index/136
