CC BY
23>q )> d )> :>
Talqin va tadqiqotlar respublika ilmiy-uslubiy jurnali №10 TONZILIT KASALLIGINI DAVOLASHDA LAZER NURLARINING
#
AHAMIYATI
* ; i>
»
Feruza Buriyeva Erkin qizi
O'zbekiston Milliy universiteti Fizika fakulteti Fotonika kafedrasi lazer fizika yo'nalishi 2-bosqich magistratura talabasi https://doi.org/10.5281/zenodo.7296266
P-<\ > Cj )><#
Anotatsiya: Ushbu maqolada Tonzillit bilan kasallangan bemorlarni davolashda lazer nurlanishdan foydalanishning afzalliklari va qulayliklari yoritilgan bolib, tonzillit bilan kasallangan bemorlarni lazer nurlanishi bilan davolash kuzatilganligi bayon qilingan.
Kalit so'zlar: otorinologiya, tonzillit, past intensiv lazer, yuqori intensiv lazer.
A J>
Tonzillit — bu yuqori nafas yo'llarining bakteriyalar yoki viruslar tomonidan
zararlanishi. U ko'p tarqalgan kasallik bo'lib, statistika ma'lumotlariga ko'ra, otorinolaringologlarga murojaat qiladigan odamlarning 15-18% tonzillit bilan kasallangan. Tonzillit bilan kasallangan bemorlar bakteriya va infeksiyalarga qarshi
»
kurashishda shifokor ko'rsatmasiga asosan antibotiklarni qabul qilishi va tanaga zarar yetkazmaslik, allergik reaksiyalar mavjud yoki mavjud emasligini kuzatish uchun tolerantligini tekshirishi kerak bo'ladi. Tekshiruv natijalariga ko'ra antibiotiklarga allergik reaksiyasi mavjud bo'lgan bemorlar bu pereparatlardan foydalana olmaydi
yoki antibiotiklardan foydalanish immun tizimiga salbiy tasir ko'rsatishi tufayli
....... ,
bunday pereparatlardan qabul qilishdan vos kechadi. Shunday vaqtlarda
fizioterapevtik usul lazer aparatlari yordamida davolash qol keladi. [1] ^M^ta
Kuchli nurlanish energiyasi, intensivligini o'zgartirish mumkin, biologik to'qimalarning hujayrali yoki hujayradan tashqari tuzilishini ajratish, yo'q qilish yoki o'zgartirish uchun ishlatiladi. Bundan tashqari, tibbiyotda lazerlardan foydalanish,
'M
qisqasi, infektsiya xavfîni kamaytiradi va sog'ayishni rag'batlantiradi. Jarrohlik amaliyotida kvant generatorlarini qo'llash diseksiyonning aniqligini oshiradi, ammo ular homilador ayollar uchun xavflidir va fotosensitiv dorilarni qo'llash mumkin J-jt bo'lmagan holatlar mavjud.
Tibbiyotda ishlatiladigan barcha lazerlar shartli ravishda 2 turga bo'linadi: past intensivlik- terapevtik va yuqori intensivlik - jarrohliklikda qo'llaniladigan turlarga bo'tadi.
So'nggi yarim asr ichida lazerlar otoriniologiya, oftalmologiya, onkologiya, plastik jarrohlik va tibbiyotning ko'plab boshqa sohalarida va biotibbiyot tadqiqotlarida keng qo'llanildi. Maxsus xususiyatlari tufayli lazerlar quyosh yoki boshqa manbalardan keladigan nurlanishdan ko'ra samaraliroq. Har bir kvant
u>,* ^ t<ns
ы>
* : >
й*
>>
*ф>
Ы j> 1
>3»
ы >
ЩУ
< >S# ♦g*
ы>
ъц+с
!
;> j >
+И > >>
Ш>
) J
-иф *ф>
pi J>
Ы >
> >p
рч*'
»q ]>
Talqin va tadqiqotlar respublika ilmiy-uslubiy jurnali №10
generatori juda tor to'lqin uzunligi diapazonida ishlaydi va izchil yorug'lik chiqaradi. Shuningdek, tibbiyotda lazerlar katta kuchlarni yaratishga imkon beradi. Energiya nurini juda kichik bir nuqtada to'plash mumkin, buning natijasida uning yuqori zichligiga erishiladi. Ushbu xususiyatlar bugungi kunda lazerlar tibbiy diagnostika, terapiya va jarrohlikning ko'plab sohalarida qo'llanilishiga olib keldi. Tibbiyotda lazerlardan foydalanish, infektsiya xavfini kamaytiradi va sog'ayishni rag'batlantiradi. [2]
Tonzillit (surunkali, yiringli va boshqa turlarida) bilan kasallangan bemorlarni davolashda kam intensiv lazer nurlanishdan foydalaniladi va bu lazer nuri nafas yo'lidagi infeksiya va bakteriyalarni oTdiradi, qon aylanishini yaxshilaydi, shishlarni oldini oladi va yo'qotadi, yallig'lanishni bartaraf etadi, og'riqni yo'q qilishga yordam beradi hamda, fiziologik funksiyalarni va immunitet reaktsiyani rag'batlantiradi.[3]
Тонзиллит
i Ж*
m >
»ф>
м>4 >
Ш
Ц J>
> J • >
q i>>
4 >i#;
Опухший язычок
IЩ Покраснешм
горла
Белые пятна(налет)
Красная 'распухшая миндалина
■рый налет на языке
Здоровые миндалины
Воспаление миндалин
Rasm.1 Sog'lom bodomsimon bezi va tonzillit bilan kasallangan bodomsimon bezi ko'rinishi
Tonzilit bilan tashxis qo'yilgan ikki nafar 25 va 26 yoshli bemorlarda lazer aparati yordamida terapevtik muolajani "Osiya lor" xususiy klinikasida amalga oshirdik. Har bir bermor 8 kun davomida lazer nuri yordamida 0,5 Vt quvvatda davolanish kursini amalga oshirdi. Bunda bemorlarning tomoq yo4i va bodomsimon bezlardagi qizarish va shishlar ketdi, bodomsimon bezdagi og'riqlar susaydi va 2-3-kunda deyarli og'riqlar bartaraf bo'ldi, lazer nurini nur tolalar orqali yuborilishi va bir nuqtada to'planishi natijasida yallig'langan sohadagi infeksiya va bakterialarning o'lishi amalga oshdi.
Qj^f^S). -^tï*,—
116
Ы >
*ф>
M>
Ы > Ы >
q >Л ' +> >
q m :
q>3*:
щ >
*Ф>
ИН>
q
в H :
q
q
р
к*
Talqin va tadqiqotlar respublika ilmiy-uslubiy jurnali №10
Adabiyotlar:
1. Пальчун В.Т., Лапченко А.С., Кучеров А.Г. Применение лазеров в оториноларингологии // Лечебное дело. - М. - 2005. - №2. - С. 20-23 .
2. Sh.Sodiqova, Sh.Otajonov, M.Qurbonov. Lazerlar va ularning amaliyotdagi o'rni
3. Кривоногова Л.Б. Применение низкоинтенсивного. лазерного излучения для проф. и лечения кариеса у подростков. Автореферат дисс. к.м.н., - М. - 2007. - С. 24-26.
q >3*
ЩУ>
Ш
!>
L*
иф
они» >*
-^fV-iir f---^SfV-^Y f.—
117
Ыщ
* l |>
M >
q >\:у
и
>
з> и*-
q
Ш >
q
wi >
ш >
т >
i> * q
Ц >р
q > >
q ж* q
