Научная статья на тему 'To assess the health status of the students of the medical university'

To assess the health status of the students of the medical university Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
56
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ФИЗИЧЕСКИЙ УРОВЕНЬ / УРОВЕНЬ ПИТАНИЯ / УРОВЕНЬ ЗАГРЯЗНЕНИЯ ОРГАНИЗМА / УРОВЕНЬ ИММУНИТЕТА / ПСИХОЭМОЦИОНАЛЬНЫЙ УРОВЕНЬ УСТАЛОСТИ / ЭМОЦИОНАЛЬНЫЙ УРОВЕНЬ / ФИЗИКАЛЫқ ДЕңГЕЙі / ТАМАқТАНУ ДЕңГЕЙі / ИММУНИТЕТ ДЕңГЕЙі / ПСИХОЭМОЦИОНАЛДЫқ қАЖУ ДЕңГЕЙі / ЭМОЦИОНАЛДЫқ ДЕңГЕЙі / PHYSICAL LEVEL / LEVEL OF NUTRITION / THE BODY''S LEVELS OF IMMUNITY LEVEL / PSïXOéMACïONALDıQ FATIGUE LEVEL / AN EMOTIONAL LEVEL

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Кусайынова Э.И., Текманова А.К., Асқарбек А.Д., Рахым Б.М., Кадешова А.Ж.

В настоящее время, для получения высшего образования, главным условием является, хорошее состояние здоровья. С этой целю, в нашей работе прведен анкетный опрос среди студентов 3-4 курса КазНМУ им. С.Д. Асфендиярова. На здоровье студентов влияют некоторые факторы: учебное образование, климатические условия нового города, правильное питание, психологические проблемы между студентами. Обрабатывать меры направленные на повышения уровня здоровья студентов и устранение негативных воздействий на здоровье.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

САНИТАРНО-ГИГИЕНИЧЕСКАЯ ОЦЕНКА СОСТОЯНИЯ ЗДОРОВЬЯ СТУДЕНТОВ МЕДИЦИНСКОГО УНИВЕРСИТЕТА

Currently, in order to obtain higher education students is the main condition to be in good health. For this purpose, SD KazNMU 3 -4 year among the students of the Medical University survey was conducted to determine the health status. Some changes in the factors affecting the health of students: academic education, a new city, and climatic conditions, nutrition, psychological conditions between students. Students and to raise the level of health measures aimed at addressing the adverse health effects processing.

Текст научной работы на тему «To assess the health status of the students of the medical university»

Vestnik KazNMU №3-2018

Р. Сэкенов

Пэнаралыцмедицина гылымдарыныц докторанты Пен университету Биофизика кафедрасы

ДНЦ ТАЛДАУЫНЬЩ ЭРТУРЛ1 ЕЛДЕРДЕГ1 БИОЭТИКА САЛАСЫНДАГЫ СОЦГЫ ЖАЦАЛЬЩТАРДЫ ШОЛУ

ТYЙiн: Бул ма;алада ДНЦ талдауы бойынша эртYрлi елдердегi тYрлi кез;арастар бойынша ;огамдык; ширталастарга арналган жарияланымдар ;арастырылган жэне олардыц негiзгi у;састык;тары мен айырмашылык;тары аныщталган. Автор дамыган жэне дамушы елдерде ултты; ДНЦ деректер базасында гендерлiк жэне этникалы; кемшiлiктердi азайту Yшiн елеулi KYш ;ажет деп ;орытындыга келдi. Сонымен ;атар техникалы; ;у;ы;ты; жэне этикалы; мэселелердi шеше отырып дамушы елдерде ;олданыстагы ултты; ДНЦ деректер базасыныц жумыс ^теуш жа;сарту мYмкiн болады.

ТYЙiндi сездер: сот медицинасы; этика; адам ;у;ыгы; сот ДНЦ; ДНЦ ултты; деректер базасы; ДНЦ талдау; ;огамдык; шшр.

Р. Сакенов

Студент PhD программы по междисциплинарным медицинским наукам Кафедра биофизики, Университет г. Пен (Венгрия)

ОБЗОР ПОСЛЕДНИХ РАЗРАБОТОК В ОБЛАСТИ БИОЭТИКИ ПО АНАЛИЗАМ ДНК В РАЗНЫХ СТРАНАХ

Резюме: В этой статье рассматриваются публикации, касающиеся общественных дискуссий по анализам ДНК с разных точек зрения в разных странах и поиск ключевых сходств и различий. Автор статьи пришел к выводу, что необходимы значительные усилия для сокращения гендерных и этнических предубеждений в национальных базах данных ДНК как в развитых, так и в развивающихся странах, а также возможное улучшение функционирования существующих национальных баз данных ДНК в развивающихся странах путем разрешения технических, правовых и этических проблем.

Ключевые слова: судебная медицина; этика; права человека; судебная ДНК; национальные базы данных ДНК; ДНК анализ; общественное мнение.

УДК 796.378.172

Э.И. Кусайынова, А.К. Текманова, А.Д. Ас|арбек, Б.М. Рахым, А.Ж. Кадешова, А.Н. Кенжебеков, Н.Б. 0Mip3ai<

С.Ж. Асфендияров атындагы Казак ¥лттъщ медицина университетi

МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТ СТУДЕНТТЕР1НЩ ДЕНСАУЛЫК; ЖАFДАЙЫНА САНИТАРЛЫЦ-ГИГИЕНАЛЫЦ Т¥РFЫДА БАFАЛАУ

Казакстандагы бiлiмдi дамытудыц 2011-2020 жылдарга арналган мемлекеттiк багдарламасымен цойылган мацызды мiндеттердiц бiрi - жогары оку орындарын элемдiк рейтингке косу. Казакстандагы жогары оку орындары галамдык рейтингтерге белсендi катысады, олар QS рейтингiнде барынша табысты нэтижелерге жеткен. Ек отандык жогары оку орны 2012 жылы QS британдык агенттiктiц болжамы бойынша аса табысты элемдiк университеттердщ топ-400 катарына енду Бiлiмдегi сапаны камтамасыз ету жвнiндегi щзакстандык тэуел^з агенттiктiц деректерiне сэйкес, академиялык статистикалык кврсеткштер, сарапшылардыц талдау, багалау жэне жумыс берушiлердi сурау негiзiнде калыптаскан Казакстандагы yздiк жогары оку орындарыныц улттык рейтингi-2014 жасалынды.Казiргiуакытта жогары бшм алу максатында студенттердщ денсаулыгыныц жаксы болуы басты шарт болып табылады. Студенттердщ денсаулык жагдайыныц взгерiсiне бiршама факторлар эсер етедг. оку тэрбиеа, жаца каланыц климаттык шарттары, дурыс тамактану, студенттердщ арасындагы психологиялык жагдайлар.Студенттердщ денсаулык децгейiн жогарылатуга жэне денсаулыкка керi эсерлерi бар факторлады жоюга багытталган iс-шараларды вцдеу,максатында С.Ж. Асфендияров атындагы Каз¥МУ медициналык университетiнiц 3-4 курс окып жаткан студенттерiарасында денсаулык жагдайын аныктау Yшiн сауалнама ЖYргiзiлдi. TyrnHdi сездер: физикалык децгеш, тамактану децгеш,иммунитет децгеш, психоэмоционалдык кажу децгеш, эмоционалдык децгеш.

Цаз1рп уакытта жогары бшм алу мекемелершде студенттердщ денсаулыгына ;олайлы жагдайларды тудыру мацызды болып отыр[1].Себебiбiлiм алушы жас ерендердщ бшм жолында а;ыл-ес, физикалы; психоэмоционалды; куштерш жумсалып отырады.Мемлекетiмiзде студенттер ;огамныц бiр белИ ретшде сырт;ы ;олайсыз факторлардыц эсерше ушырап жатады. Ондай факторларга бшм алушылардыц жас ерекшелжтерь экономикалы; жагдайы, тама;тану режимдершщ бузылысы, емiр суру шарттары, студенттер жатаханасыныц жагдайы, ;осымша табыс кезш iздеу сия;ты жагдайлар жатады[1]. Сонымен ;атар студенттер ;аз1рп уа;ытта оку процесiнiц ;атац талаптарымен де кездесiп жататынын ескеру ;ажет.Студенттердщ ез денсаулыгы Yшiн ынтыма;ты жауапкершшк ;агидаты мемлекеттiк жастар саясатыныц ажырамас белiгiне айналуы тиiс. Алдын алу ^-шараларын назарга ала отырып, жастар зиянды эдеттерден бас тартуы, салауатты емiр салтын устануга умтылуы ;ажет[2]. Спортпен жэне дене шыны;тырумен айналысу ерекше

басымды; пен эдетке айналуытиiс[2].Осыны ескере отырып:

жастарда алдын алу ^-шаралар мен екпелердi Yнемi алып отыру дагдысын ;алыптастыру; салауатты емiр салты аясында отбасыныц, о;ыту мекемелерiнiц, медициналы; мекемелердщ жэне бас;а да эрiптестердiц ;атысуымен кецес беру ;ызметтерш ;оса алганда, медициналы; кемектiц ;олжеэтмдшп туралы мэлiметтердi усыну бойынша бу;аралы; а;парат ;уралдарыныц жумысын жандандыру;урпа;ты денсаулыгын са;тау мэселелерi бойынша мэлiметтердiц бiрыцFай а;паратты; дерек;орын ;уру жэне жастардыц ;олжеэтмдшпн ;амтамасыз ету MYMKiндiгiн пысы;тау;

жаппай спортпен айналысу Yшiн спорт объектiлерiнiц ;олжепмдшпн ;амтамасыз ету[3];

белсендi емiр салтын дамыту жэне патриотты;ты ныгайту ма;сатында жаца багыттар эзiрлеп жэне олардыц танымалдылыгын арттыруга ;ол жеткiзе отырып, отанды; экологиялы; туризмдi насихаттауды енпзу ;ажет.

Зерттеу жумысыныц ма^саты:Алматы ;аласындагы С.Ж. Асфендияров атындагы Цаз¥МУ медициналы; университетiнiц 3 -4 курста о;ып жат;ан студенттердщ денсаулы; жагдайын талдау жасап, студенттердщ тама;тануын, иммунитетiнiц жагдайын,

психоэмоцианалды; ;ажуын, организмнiц ластану децгейiн жэне физикалы; дайындыгын, эмоцианалды; децгейлерiне зерттеу журпзе отырып, алынган кврсеткiштер бойынша денсаулы; жагдайын ныгайту жолдарын

;арастыру.Студенттер денсаулыгыныц негiзгi

параметрлерiн талдау;студенттердщ салауатты eмiр салтын ;алыптастыру, денсаулы;ты са;тау, ныгайту жэне аурулардыц алдын алу бойынша гигиеналы; о;ыту жэне тэрбиелеу бшмдерш жеткiзуде аудиториямен байланыс орнату.

Зерттеу эдюгеркАнкеталык; эдiс (ашы; жэне жабы; турГ), соматометрия, физиометрия, соматоскопия эдiстерi, арнайы Кэрш-степ тестi.

Ли-пиши ЭСа^ЖМЩ №3-2018 !

Зерттеу жумысыныц нэтижескСауалнамага

С.Ж. Асфендияров атындагы Цазак; ¥лтты; медицина университетiнiц 3-4 курс студенттершен сауалнамага 100 бала ;атысты. Сауалнамада алты кврсеткiш талданды.Олар: Денсаулы; жагдайын экспресс-багалау тестi ар;ылы физикалы; децгешн аны;тау, дурыс тама;тану дэрежесiн багалау тестi, организмнiц ластану децгейiн аны;тау тестi, психоэмоционалды; ;ажу децгейiн аны;тау тестi, иммунитет децгейiн багалайтын тест, эмоционалды; децгейiн аны;тау тестi ;олданылды. Жалпы медицина жэне Кргамдык; денсаулы; са;тау факультетiнiц студенттерi ;атыс;ан сауалнама салыстырылды.Жалпы медицина жэне ;огамдык; денсаулы; са;тау факультетi студенттерiнiц кврсеткiштерi ;алыптымен салыстырганда тама;тану децгейi мен физикалы; децгейiнiц темен екендiгiн кврдiк.

Жалпы медицина жэне ;огамдык; денсаулы; са;тау факультетi студенттерiнiц керсеткiштерi ;алыпты жагдаймен салыстырганда тама;тану децгейi мен физикалы; децгейiнiц темен екендiгiн кердiк. Соган

Кесте 1

байланысты медицина студенттерiнiц тама;тану децгешн багалау сауалнамасы ЖYргiзiлдi (дигарамма -2).Сауалнама сура;тары:

Сура; Жауап Балл

Жасы /Жынысы

Оздщ масса индексiцiз? Кем дегенде 27,2(эйелдер Yшiн) 20

Кем дегенде 27,8(еркектер Yшiн)

Сiздiц бел/сан индекс^з? Кем дегенде 0,8(эйелдер Yшiн) 10

Кем дегенде 0,95(еркектер Yшiн)

Сiз жумырт;аны тутынасыз ба? Аптасына кем дегенде 3 рет 7

Аптасына 3-тен 8 данага дейш 3

Аптасына 8 данадан кеп 0

Оз еттi тутынар алдында майлы белИн алып тастайсыз ба? Эр;ашан немесе жиi 7

Кей кезде 3

Сирек немесе еш;ашан 0

Сiз тауы;ты терiсiмен тутынасыз ба? Эр;ашан немесе жш 0

Кей кезде 3

Сирек немесе еш;ашан 7

Сiз кеженщ жогыргы майлы белiгiн алып тастайсыз ба? Эр;ашан немесе жиi 7

Кей кезде 3

Еш;ашан 0

Оз куырылган тама;ты жа;сы кересiз бе жэне оны тутынасыз ба? Эр;ашан немесе жиi 0

Кей кезде 3

Еш;ашан 7

Оз торт, конфеттi жа;сы кересiз бе жэне оларды тутынасыз ба? Эр;ашан немесе жш 0

Кей кезде 3

Еш;ашан 7

Оз кекенiстер мен жемiстердi жиi тутынасыз ба? Эр;ашан немесе жш 7

Кей кезде 3

Еш;ашан 0

Сiз ез^здщ рациоцызга витаминдердi ;осасыз ба? Эр;ашан немесе жиi 7

Кей кезде 3

Еш;ашан 0

Оз арпадан жасалган тагам немесе бот;аны жиi тутынасыз ба? Эр;ашан немесе жиi 7

Кей кезде 3

Еш;ашан 0

Сiз тагамды жиi туздайсыз ба? Эр;ашан немесе жиi 0

Кей кезде 3

Еш;ашан 7

ЮеиЫ1к ХажМММ №3-2018

Рисунок 2

Рисунок 3

Сонымен ;атар Медицина студенттершщ физикалы; децгейiн багалау (Дигарамма-3) сауалнамасыныц сура;тары ;ойылды: Кесте 2

Керсеткш децгей жэне балдар ы

Керсеткiштерi 1 2 3 4 5 6 7 | 8 9

Тынышты; жагдайындагы ЖСЖ,уд/мин 90 жогары 76-90 68-75 60-67 51-59 Кем дегенде 50

Тынышты; жагдайындагы Артериальды ;ан ;ысымы, мм рт ст 140/90 жогары, 80/50 кем 131-140/8190 80-89/50-54 131-140/8190 90-99/55-59 121-130/7680 100-109/7680 111-120/7175 100-109/7680 106-110/60-70 100-109/76-80

^ршшк керсеткiшi: 8ТС дене массасына тэн,мл/кг Ерлер Эйелдер Кем дегенде 50-40 50-55 40-45 56-60 46-50 61-65 51-55 66-70 56-60 70-60 тан кеп

Саба; ету етiмi (аптасына 2 реттен 30 минуттан) Айналысп ады 1 жлга дейiн немесе кем дегенде 2 рет 1-2 жыл 3-4 жыл 5-7 жыл 8-10 жыл 10 жылда н кеп

Жалпы ЖYгiру тезiмдiлiгi 2 км,мин

Ерлер Эйелдер 12-14 кеп дегенде 11-12 13-14 10-11 12-13 9-10 11-12 8-9 10-11 7.30-8 9.30-10 7,30 9,30

Немесе ЖСЖ 30 сек,мин iшiнде 20 рет отырып-туру кезшде ;алып;а келу уа;ыты 3 тен кеп 2-3 2-3 2-3 1-2 Кем дегенде 1 Кем 1

^ш тезiмдiлiгi Тартылу немесе жерден кетерiлу (М) Жат;ан KYЙiнде дененi кетеру, ;олы басында, аягы Кем дегенде 2 рет 2-3 4-6 7-10 11-14 15 тен кеп

Вестник Ка^ЖМУ №3-2018

бектлген (Ж) 4 рет 4-9 10-19 20-29 30-39 40

10 рет 10-19 20-29 30-39 40-49 50

Жыл бойындагы тумаумен ауыргандар саны 5 тен кеп 4-5 2-3 1 1 1 Ауырмады

Созылмалы аурулардыц саны Кем дегенде 1 1 1 1 1 Жо;

Цорытынды: Кррыта келгенде бiздiц айтпагымыз Ел басымыз айтпа;шы <^здщ болашагымыз - Жастар» деген едi.Ендеше болаша; урпа;тыц денсаулыгы ;огамныц басты мэселелерi.Осы мэселе непзшде бiз 3 жэне 4 курс студенттерi арасында сауалнама ЖYргiзу ар;ылы студенттердiц денсаулы; жагдайын аньщтады;. Анкеталы; сауалнаманыц ;орытындысы бойынша С.Ж. Асфендияров атындагы Цаз¥МУ 3-4 курс арасындагы студенттердiц

денсаулы; жагдайында бiршама езгер^тер бай;алады. Студенттердiц денсаулы; жагдайына эсер ететш бiрнеше факторлар аны;талды: оку-тэрбие процесiнiц жагдайы, жаца ;аланыц климатты; шарттары мен оган бейiмделуi, дурыс тама;танбау, жата;ханадагы санитарльщ-гигиеналы; жагдайлармен, шарттар, студенттердiц арасындагы психологиялы; ;арым ;атынастар, жэне т.б.

ЭДЕБИЕТТЕР TI3IMI

1 Цаза;стан Республикасыныц денсаулы; са;тау саласын дамытудыц 2016 - 2019 жылдарга арналган «Денсаулы;» мемлекеттiк багдарламасын бекпу жэне «Мемлекеттж багдарламалар тiзбесiн бекпу туралы» Цаза;стан Республикасы Президентiнiц 2010 жылгы 19 наурыздагы № 957 Жарлыгына толы;тыру

2 «Цаза;стан 2020: Болашаада жол» Цаза;стан Республикасы мемлекеттж жастар саясатыныц 2020 жылга дешнп тужырымдымасы (1 бвлiм)

3 Халы; денсаулыгы жэне денсаулы; са;тау ЖYЙесi туралы кодекс

4 Б.А.Неменко, Г.К.Оспанова Балалар мен жасесшрiмдер гигиенасы. - Алматы: 2002. - 109 б.

5 В.Н.Кардашенко Руководства лабораторным занятиям по гигиене детей и подросков. - М.: 1983. - 67 с.

Э.И. Кусайынова, А.К. Текманова, А.Д. Ас^арбек, Б.М. Рахым, А.Ж. Кадешова, А.Н. Кенжебеков, Н.Б. 8м1рзак;

Казахский Национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова

САНИТАРНО-ГИГИЕНИЧЕСКАЯ ОЦЕНКА СОСТОЯНИЯ ЗДОРОВЬЯ СТУДЕНТОВ МЕДИЦИНСКОГО УНИВЕРСИТЕТА

Резюме: В настоящее время, для получения высшего образования, главным условием является, хорошее состояние здоровья. С этой целю, в нашей работе прведен анкетный опрос среди студентов 3-4 курса КазНМУ им. С.Д. Асфендиярова. На здоровье студентов влияют некоторые факторы: учебное образование, климатические условия нового города, правильное питание, психологические проблемы между студентами. Обрабатывать меры направленные на повышения уровня здоровья студентов и устранение негативных воздействий на здоровье.

Ключевые слова: физический уровень, уровень питания, уровень загрязнения организма, уровень иммунитета, психоэмоциональный уровень усталости, эмоциональный уровень.

E.I. Kusainova, A.K. Tekmanova, A.D. Askarbek, B.M. Rakhim, A.Zh. Kadeshova, A.N. Kenzhebekov, N.B. OmirzaK

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Asfendiyarov Kazakh National medical university

TO ASSESS THE HEALTH STATUS OF THE STUDENTS OF THE MEDICAL UNIVERSITY

Resume: Currently, in order to obtain higher education students is the main condition to be in good health. For this purpose, SD KazNMU 3 -4 year among the students of the Medical University survey was conducted to determine the health status. Some changes in the factors affecting the health of students: academic education, a new city, and climatic conditions, nutrition, psychological conditions between students. Students and to raise the level of health measures aimed at addressing the adverse health effects processing. Keywords: physical level, the level of nutrition, the body's levels of immunity level, psi'xoemaci'onaldiq fatigue level, an emotional level.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.