Научная статья на тему 'ТЕМИР ЙЎЛ ТРАНСПОРТИДА ЮКЛАРНИ ТАШИШДА ЮК ЖЎНАТУВЧИЛАРНИНГ БУЮРТМАНОМАЛАРИГА МУВОФИҚ АМАЛГА ОШИРИШ ДАСТУРИЙ ТАЪМИНОТИ'

ТЕМИР ЙЎЛ ТРАНСПОРТИДА ЮКЛАРНИ ТАШИШДА ЮК ЖЎНАТУВЧИЛАРНИНГ БУЮРТМАНОМАЛАРИГА МУВОФИҚ АМАЛГА ОШИРИШ ДАСТУРИЙ ТАЪМИНОТИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
110
11
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Мухамадазиз Расулмухамедов, Дилмурод Эгамбердиев

Мақолада ҳисоб-китоб картасини расмийлаштириш ва унгача бўлган жараёнлар кетма-кетлиги ёритилган. Шунингдек, ҳисобкитоб картасининг веб-дастурини яратиш учун фойдаланилаётган дастурлар ва дастурлаш таъминотлари келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ТЕМИР ЙЎЛ ТРАНСПОРТИДА ЮКЛАРНИ ТАШИШДА ЮК ЖЎНАТУВЧИЛАРНИНГ БУЮРТМАНОМАЛАРИГА МУВОФИҚ АМАЛГА ОШИРИШ ДАСТУРИЙ ТАЪМИНОТИ»

fr

TQfiHKENl DAVLAT TftAN SPORT UN IV ER SITdl

Ташкентский государственный транспортный университет

"Актуальные вопросы развития инновационно-информационных технологий на транспорте" АВРИИТТ-2021 I-Республиканская научно-техническая конференция (Ташкент, 24-25 ноября 2021 года)

5. Nurmukhamedov T., Shukurov F., Khakimov Sh. Information technologies for forecasting car depot inventory using correlation analysis // JournalNX-2021.

6. R. Aliev Analysis of controlling the state of track sections on lines with speed and high-speed train traffic German International Journal of Modern Science № 14, 2021. - PP. 57-58.

ТЕМИР ИУЛ ТРАНСПОРТИДА ЮКЛАРНИ ТАШИШДА ЮК ЖУНАТУВЧИЛАРНИНГ БУЮРТМАНОМАЛАРИГА МУВОФИК АМАЛГА ОШИРИШ ДАСТУРИИ ТАЪМИНОТИ

Мухамадазиз РАСУЛМУХАМЕДОВ,

ф.-м.ф.н., доцент, Тошкент Давлат транспорт университети Транспортда ахборот тизимлари ва технологиялари кафедра мудири

E-mail: mrasulmuxamedov@list.ru Дилмурод ЭГАМБЕРДИЕВ, Тошкент давлат транспорт университети 2-курс магистранти DOI: https://d0i.0rg/10.47689/978-9943-7818-0-1-pp176-180

Аннотация: Мацолада уисоб-китоб картасини расмийлаштириш ва унгача булган жараёнлар кетма-кетлиги ёритилган. Шунингдек, уисоб-китоб картасининг веб-дастурини яратиш учун фойдаланилаётган дастурлар ва дастурлаш таъминотлари келтирилган.

КИРИШ

Узбекистон Республикаси суверенлигини сиёсий ва и^тисодий жи^атдан муста>;камлаш ва жа^он >;амжамиятининг тула^онли аъзоси булмо^ учун транспорт хизматини ю^ори даражада ривожлантириш лозим.

Бу транспортни ва ,авваламбор, мамлакатнинг барча ^удудларини ягона давлат бутунлиги сифатида богловчи ишончли, бар^арор, и^тисодий жи^атдан самарали булган темир йул транспортининг устувор ривожланишини талаб этади.

Узининг куп томонлама устунликлари эвазига темир йуллар келажакда и^тисоднинг бар^арор ривожланишини, мамлакат ми^ёсида ички ва таш^и интеграцион ало^аларни, туризмни, а^оли бандлиги масалаларини ва бош^а хил ижтимоий-и^тисодий муаммоларни *ал этишда асосий ролни бажаришга ^одир булади.

Ма^аллий товарлар ва хизматларнинг сифатли ва ра^обатбардошлигини ошириш, и^тисодий муста^илликни муста^камлашни таъминлаш каби устувор ма^садларга эга булган ижтимоий йуналтирилган и^тисодиётни шакллантириш учун кенг куламли и^тисодий исло^отлар олиб борилмовда.

^озирги ва^тда "Узбекистон темир йуллари" Акциядорлик жамиятининг корхоналари ва тузилмавий булинмалари молиясини ташкил этишга транспорт ишлаб чи^аришнинг тармо^ хусусиятлари катта таъсир курсатади.

Т

ТОйИНЕЫТ Г1АУ1_ДТ ТЙЛНЗРОРТ иМ^ЕНЁНЁТ!

Ташкентский гссударстмнчый транспортный университет

"Актуальные вопросы развития инновационно-информационных технологий на транспорте" АВРИИТТ-2021 1-Республиканская научно-техническая конференция (Ташкент, 24-25 ноября 2021 года)

Хащ хужалигида ^анча ма^сулот ишлаб чи^арилиши ва истеъмол ^илинишига ^араб ташиш тузилмаси ва *ажми юзага келади. Шунинг учун ташиш тузилмаси ва хажмини темир йул эмас, балки юк жунатувчилар ани^лайди.

Бозор муносабатлари шароитида ^андай ташиш, нимани ташиш, ^аерга ташиш каби саволлар, манфаатларини диэдат билан урганиш талаб этилади ва юк эгалари томонидан *ал этилади.

Юк эгалари нимани ва ^аерга ташиш ^анчалик сифатли бажарилишини юк эгасининг манфаатлари ^андай хисобга олинишига ^араб ани^лайди.

Асосий кисм:

Узбекистон Республикаси "Темир йул транспорти тугрисида"ги ^онунида темир йул транспорти хизматларидан фойдаланиш чогида темир йул транспорти корхоналари билан юк жунатувчилар, юкни олувчилар, йуловчилар, бош^а юридик ва жисмоний шахслар уртасидаги муносабатлар Узбекистон Республикаси Вазирлар Ма^камаси тасди^лайдиган Темир йул устави билан *ам белгиланиши кузда тутиган.

Юк эгаларини ,авваламбор, юк ташишнинг ^уйидаги сифат курсаткичлари ^изи^тиради:

- юкни етказиб бериш тезлиги;

- ташиш ^ужжатлари ^анчалик ^улай ва содда, тез расмийлаштирилиши;

- ташилаётган юкларни са^лаш кафолатлари;

- тарифлар даражаси.

Ташишга булган талаб бозорни доимо урганиб бориш, ташиш ^ажмини ошириш учун ^улай шароитларни яратиш, уларнинг сифатини ошириш керак.

Узбекистон Республикасининг "Темир йул транспорти тугрисида"ги Крнуннинг 11-моддаси Темир йул транспорти корхоналари, агар жунатувчи юкларни ташишга нисбатан ^уйиладиган талабларга риоя ^илса ва ташишга темир йул томонидан олди олиниши ёки бартараф этилиши мумкин булмаган ^олатлар тус^инлик ^илмаса, юкни тайинланган жойига, белгиланган муддатларда ташиб бериши шарт.

Юк жунатувчилар ва темир йул транспорти корхоналари юкларни мунтазам ташишларни амалга ошириш чогида ташиш ва транспорт экспедициясини ташкил этиш тугрисида узо^ муддатли шартномалар тузишлари мумкин.

Темир йул транспортида юкларни ташиш юк жунатувчиларнинг буюртманомаларига мувофи^ амалга оширилади.

Юкларни ташиш учун буюртманомаларнинг шакллари, буюртмаларни бериш, бажариш ва ^исобга олиш тартиби, шунингдек, темир йул транспортида ташиладиган юклар руйхати давлат темир йул транспортини бош^ариш органи томонидан белгиланади.

ж

ТОЙНКЕЫТ ОАУ1_ДТ ТЙДЫЁРйЙТ иЬНУЕЙЙНГП

Ташкентский государственный транспортный университет

"Актуальные вопросы развития инновационно-информационных технологий на транспорте" АВРИИТТ-2021 1-Республиканская научно-техническая конференция (Ташкент, 24-25 ноября 2021 года)

¡Баепсе

£А««уА акс( срлсе

1-расм юкжунатувчи олиб борадиган дастлабки жараён.

2-расм электрон жужжат тулдириш жараёни.

Ж

TDSHKEIMT DAVLAT TRANSPORT UNItfERSlTETI

Ташкентский гссударстоенчый транспортный университет

"Актуальные вопросы развития инновационно-информационных технологий на транспорте" АВРИИТТ-2021 ^Республиканская научно-техническая конференция (Ташкент, 24-25 ноября 2021 года)

Юк жунатувчилар буйича ташишлар прогнозини бажариш ГУ-1 шаклидаги ;исоб карточкасида юритилади.

Х,исоб карточкаси станция ишчилари томонидан бир ёки жунатувчи талабига кура икки нусхада ;ар бир жунатувчи ва прогноз номенклатурасидаги ;ар бир юк буйича ало;ида юритилади. Карточка икки нусхада тузилганда, уларнинг бири станцияда, иккинчиси эса жунатувчига тавдим этилади. Х,исоб карточкаси жунатувчи ва станция бошлиги томонидан ;ар бир ;исобот куни якуни буйича имзоланади.

Дастурий таъминот Visual studio-2022 мухитининг C# дастурлаш тилида ASP Core.Net дан фойдаланган ;олда ишлаб чи^илган. Маълумотлар базаси сифатида PostgreSql дан фойдаланилган. Дастурий таъминот Web куринишда булиб, интернет тармогида фойдаланиш имкон беради.

Талабларни бош^ариш жараёнида - ани^лаш, ;ужжатлаштириш, куриб чи^иш, кузатиш, талаблар устуворлигини ани^лаш, талаблар буйича келишувга эришиш, кейин эса узгаришларни бош^ариш ва манфаатдор томонларни хабардор ^илиш зарур булади. Муаммоларни ;ал ^илиш ёки ма^садларга эришиш учун фойдаланувчи томонидан талаб ^илинадиган шартлар ёки имкониятлардан фойдаланилади. Мижоз ^уйган талаб ^уйидаги хусусиятларга эга булиши керак: бирлик - талаб бир ва фа^ат бир нарсани тасвирлайди; тули^лик - талаб бир жойда тули^ ани^ланган ва барча керакли маълумотлар мавжуд; кетма-кетлик - талаб бош^а талабларга зид эмас ва ;ужжатларга тули^ мос келади; атомлик - талабни кичикро^ларга булиш мумкин эмас; кузатиш имконияти - талаб манфаатдор томонлар томонидан билдирилган ва ;ужжатлаштирилган тарзда бизнес э;тиёжларига тули^ ёки ^исман жавоб беради; актуаллига - талаб ва^т утиши билан эскирмаган; бажарувчанлиги -талаб лойи;а доирасида амалга оширилиши мумкин; бир маъноли - талаб техник жаргон, ^ис^артмалар ёки бош^а яширин тилларга мурожаат ^илмасдан ани^ланади. У субъектив фикрларни эмас, балки объектлар ва фактларни ифодалайди. Битта ва фа^ат битта тал^ин ^илиш мумкин; мажбурият - талаб манфаатдор шахс томонидан белгиланадиган хусусият булиб, унинг йу^лиги ечимнинг пастлигига олиб келади, уни эътиборсиз ^олдириб булмайди. Ихтиёрий талаб - бу талаб тушунчасига зиддир; текшириш мумкинлиги -талабнинг бажарилишини текшириш мумкин эканлигидир.

Х,исоб карточкаси ГУ-1 да юк жунатувчининг барча шартлари дастурий таъминотда ;исобга олинади.

Ун кунликда темир йул ва юк жунатувчи айби билан ортилмаган вагонлар (контейнерлар) сони ва тонналар мивдорига мос равишда графаларда курсатилади, бунда ортилмаган маршрутлар сони махражда ифодаланади.

Темир йул юк жунатувчининг ёзма илтимосномасига биноан минта^авий темир йул булинмаси ра;барининг ун кунлик топширигида кузда тутилган мивдордан купро^ ;ажмда вагонлар (контейнерлар)ни ^уйиб берганда ушбу вагонлар (контейнерлар)нинг тули^ сони ;исоб карточкасининг 4-графасига киритилади.

К^йиб берилган барча вагонлар (контейнерлар) учун келишилган тариф буйича туловлар амалга оширилади.

Юк жунатувчи томонидан ун кунлик буюртманома тавдим этилмаганда ёки урнатилган муддатдан кеч берилганда, мазкур ун кунлик учун юк жунатувчи

ж

ТОЙНКЕЫТ ОАУ1_ДТ ТЙДЫЁРйЙТ иЬНУЕЙЙНГП

Ташкентский государственный транспортный университет

"Актуальные вопросы развития инновационно-информационных технологий на транспорте" АВРИИТТ-2021 1-Республиканская научно-техническая конференция (Ташкент, 24-25 ноября 2021 года)

айби билан юкланмаганлик прогнози буйича юк ортишнинг уртача суткалик меъёридан келиб чи^иб ани^ланади.

Юк жунатувчи томонидан вагон юклашда техник меъёрларнинг бажарилмаганлиги тонналарда ^исобланган прогноз буйича юкланмаганлик юк жунатувчи айби билан бажарилмаган деб ^исобланади.

Темир йул томонидан прогнозда кузда тутилган вагонларга нисбатан техник меъёрларга кура куп юк ортиш *ажми урнатилган вагонлар ^уйиб берилганда, юкларнинг барча прогнозлаштирилган мивдори юкланган ^олатда вагонлар >;исобидаги прогнознинг бажарилмаганлиги учун жарима солинмайди.

Агар юк жунатувчи техник меъёрлардан орти^ даражада вагонларни зич юклаши натижасида прогнозда кузда тутилган вагонлардан камро^ мивдорда фойдаланган булса (вагонларда ташиш прогнозлаштирилганда), станциянинг юк газначиси *ар бир кун учун техник меъёрдан орти^ юкланган тонналар мивдори тугрисида 7-графага ёзади. Зич юклаш о^ибатида бушаган вагонлар сони ун кунлик мобайнида техник меъёрлардан орти^ юкланган юкнинг умумий мивдорини ушбу ун кунлик учун ^исобланган битта юкланган вагонга мулжалланган юклашнинг уртача техник меъёрига булиш йули ор^али ани^ланади.

Ун кунлик якуни буйича юк жунатувчи ва темир йулга жарима ^улланиши Узбекистон Республикаси Темир йул Уставининг талабларига мувофи^ амалга оширилади.

Кушимча буюртманомаларга биноан ортиладиган юклар, жумладан, буш хусусий (ижарага олинган) вагон ва контейнерлар учун ало^ида *исоб карточкаси тузилади.

Бунда кушимча буюртманомалар буйича ташишлар учун тузилган *исоб карточкасида ортиш учун буйру^ разами курсатилади.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РУЙХАТИ:

1. Узбекистон Республикаси темир йул транспорти тугрисидаги ^онун, 1999 йил 1-, 11-, 27-моддалар.

2. Узбекистон Республикаси темир йул Устави 2008 йил. 18-33, 120-121 бандлар Юк ташиш ^оидаси.

3. Станция тижорий хисоботларини юритиш йури^номаси 2020.

4. Герберт Шилдг, Полный справочник по С#. М.: Издательский дом "Вильяме", 2004. - С. 752.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.