Научная статья на тему 'Technology for producing liquid extract from the roots of suction ferula (ferula asafoetida l. )'

Technology for producing liquid extract from the roots of suction ferula (ferula asafoetida l. ) Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
262
58
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ФЕРУЛА ВОНЮЧАЯ / FERULA ASAFОETIDA L / СТЕПЕНЬ ИЗМЕЛЬЧЕННОСТИ / РЕПЕРКОЛЯЦИЯ / ЖИДКИЙ ЭКСТРАКТ / САСЫқ қУРАЙ / СұЙЫқ ЭКСТРАКТ / FERULA ASSAFEOTIDA L / DEGREE OF CRUSHING / REPERCOLATION / LIQUID EXTRACT

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Рахымбаев Н.А., Датхаев У.М., Мырзақожа Д.А., Омарова Р.А., Сағындықова Б.А.

Лекарственные средства растительного происхождения стоит в первом месте при лечении и профилактике многих болезней. Ферула воньючая является лекарственным сырьем с широким спектром действия. В данной работе предусмотрен технология получения жидкого экстракта из корней Ферулы воньючей. Для получения жидкого экстракта использовали измельченные корни растения, в качестве экстрагента использовался этиловый спирт и метод репорколяция.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ТЕХНОЛОГИЯ ПОЛУЧЕНИЯ ЖИДКОГО ЭКСТРАКТА ИЗ КОРНЕЙ ФЕРУЛЫ ВОНЬЮЧЕЙ (FERULA ASAFОETIDA L.)

Herbal medicines are in the first place in the treatment and prevention of many diseases. Ferula stink is a medicinal raw material with a wide spectrum of action. In this paper, the technology of obtaining a liquid extract from the roots of Ferula stinks is provided. To obtain a liquid extract, the shredded roots of the plant were used; ethyl alcohol and reporcolation method were used as the extractant.

Текст научной работы на тему «Technology for producing liquid extract from the roots of suction ferula (ferula asafoetida l. )»

Vestnik KazNMU №4-2018

ОЭК 615.322:582.982

ХН.А. Рахымбаев, ХУ.М. Датхаев, 1Д.А. Мырза^ожа, ХР.А. Омарова, 2Б.А. СаFындык;ова, 2Р.М. Анарбаева, 2А.в. Даулбаева

1 С.Ж. Асфендияров атындагы К,азщ ¥лтты% медицина университет1 Алматы, Цазщстан Республикасы 2Оцтуст1к Цазщстан медицина академиясы, Шымкент, Цазщстан Республикасы

САСЫК КУРАЙ (FERULA ASAFОETIDA L.) ТАМЫРЫНАН С¥ЙЫК ЭКСТРАКТ

АЛУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

вамдт тектес дэршк цуралдар 6ip^amap ауруларды емдеуде жэне алдын-алуда жогаргы орында тур. Ал, сасыц цурай (Ferula asafoetida l.) фармакологиялыц эсерi кец спекmрлi вамдт шиюзаты болып табылады. Бул жумыста сасыц цурай тамырынан суйыц экстракт алудыц технологиясы кврсетмген. Суйыц экстракт алу ушш, унтацталган вамдт тамырлары, экстрагент ретшде этил спирmi жэне реперколяция тэсш цолданылды.

TyrnHdi свздер: сасыц цурай, Ferula asafoetida l., реперколяция, суйыц экстракт

Шркпе. Феруланьщ жеке еюлдершщ бiрi сасык курай ерте заманнан Орта Азия елдершщ, Иран, Кытай, Yндiстан жэне т.б. халы; медицинасында тYрлi ауруларды емдеуде колданылган. Атап айтканда: кызылша, жазылуы ;иын жаралар, тYрлi iсiктер, сифилис, туберкулез, талма, ас;азан -iшек жолдарыныц аурулары жэне т.б. [1].

Авиценна сасык; курай шайырыныц адам агзасына пайдалы эсершщ бар екенiн бай;аган жэне оны кептеген ауруларды емдеуде пайдаланган.

Yндi халы; медицинасында сасык; курай холера, диарея, невроз, кант диабету ревматизм жэне бронх демжпесш емдеуде колданган [2]. Кытай халы; медицинасында сасык; курай тундырмасы мазасыздыкты емдеуде жэне де агзаны жалпы ныгайткыш курал ретiнде колданган.

Орта Азияда сасык курай шайырын паразиттерге (домалак курттар) карсы дэрi ретшде колданган. Сасык курайды колдану аркылы ас корытуды жаксартуга жэне метеоризмнен кутылуга болатынын аныктаган

[3].

Сасык курай тамырыныц кайнатпасын, экстрактысын жэне жагар майын суык тиюде,

бас ауруында, радикулитте, экземада, бертпелерде, тропикалык жараларды емдеуге колданган [4].

Жумыстьщ мак;саты: Ferula asafoetida l. еамдж шикiзаты тамырынан суйык экстракт алу технологиясын жасау. Материалдар жэне эдктер. Ferula asafoetida l. есiмдiк шиюзаты тамырынан дэрiлiк тYP ретiнде 1:1 катынаста суйык экстракт алынды. Экстракциялау Yшiн реперколяция эдiсi тацдалды. Себеб^ бул эдiс усак сериялары суйык экстрактылар ендiрiсiнде кептеп колданылады, есiмдiк шикiзатын толыгымен сыгындауга жэне концентрациясы жогары суйык экстракт алуга мYмкiндiк бередi. Суйык экстракт алу процеа реперколияция тэсышщ бiрi Босин тэсЫмен жYргiзiлдi. Экстрагент мелшерi суйык экстрактылардыц технологиясына сэйкес шикiзат мелшерiнен 9 есе кеп алынды.

Экстрагент эрбiр перколяторга бiркелкi жYктелуi Yшiн кажеттi экстрагенттщ жалпы келемi (Vж) Yш белiкке белiндi. Экстрагенттщ алгашкы белтнщ мелшерi мына формуламен есептелед^

3 Hi

мундагы, Р - шиюзаттыц жалпы салмагы, кг; К - шиюзаттыц с^ру кoэффициентi.

Экстрагенттщ екiншi жэне Yшiншi белiктерi V2 = V3тецдеуiмен аныкталды [5]:

r2.vi-Zzf*

i [2)

Сасык курай тамырынан суйык экстракт алудыц Технологиялык сызбасы 1-суретте берыген.

технологиясы жасалды.

Вестник Ка^НМУ №4-2018

Шшазат, аралык; ешм С^йьщ экстракт алу ÖHAipic процеандеп

жэне материалдар технологиясы бакылау нуктелер1

3 саты

Сыгындыны алу

(Перколятор батареялары)

Шиюзат-экстрагент катынасы, экстракция уакыты

CypeT 1 - Cacbi; ;ypaM тaмыpынaн

Тexнoлoгиялы; мaзмYндaмacы: Тexнoлoгиялык; npo^cTÍ; бacтaлyынa дeйiн eндipicтe ;oлдaнылaтын бapлы; шикiзaт neM мaтepиaлдap нopмaтивтiк K^aTTapFa cэйкec тeкcepiлeдi. Тaмыp кecкiш кeмeгiмeн cacbi; кypaйдын тaмыp Yнтaк;тaймыз. ¥нтaк;тaлFaн cacbi; ;ypaй тaмыpын rçypFa; кYЙiндe Te; мeлшepдe Yш пepкoлятopFa ЖYктeлдi. Экcтpaгeнт Yш белж^ белшш, Ta3a экcтpaгeнт TeK бipiншi пepкoлятopFa «^йм» пaйдa

c¥йы; экcтpaкт aлy тexнoлoгияcы

бoлFaншa жiбepiлдi жэ^ 2 caFaT;a TYндыpyFa к^лдьфылды. Ocbi ya;biT eткeннeн co;, бipiншi пepкoлятopдaн aлынFaн cыFынды eкiншi пepкoлятopFa ayыcтыpылды, aл бipiншi пepкoлятopFa ;aйтaдaн тaзa экcтpaгeнт «^йм» пaйдa бoлFaншa жiбepiлдi. Екi пepкoлятopдaFы шикiзaт 2 caFaт TYндыpылды дa, eкiншi пepкoлятopдaн aлынFaн cыFынды Yшiншi пepкoлятopFa жiбepiлдi, eкiншi пepкoлятopFa бipiншi пepкoлятopдaн aлынFaн ^выжды

Vestnik KazNMU №4-2018

жiберiлдi, ал бiрiншi перколяторга ;айтадан (Yшiншi рет) таза экстрагент «айна» пайда болганша жiберiлдi. Шикiзат жYктелген перколяторлар 24 сагат;а тундыруга ;алдырылды. Келесi кYнi Yшiншi перколятордагы сыгынды - алгаш;ы дайын ешм, толыгымен сыгындап алынды. Екiншi перколятордагы сыгынды Yшiншi перколяторга ауыстырылды. Бiрiншi перколятордагы сыгынды ;уйылып алынды, шикiзат тYсiрiлдi жэне сыгындалды. Бiрiншi перколятордан алынган барлы; сыгындылар бiрiктiрiлдi жэне екiншi перколятордагы шикiзатты тундыру Yшiн ;олданылды. Екi перколяторды 2 сагат;а тундыруга ;алдырады. Кейiн, Yшiншi перколятордагы дайын ешмнщ екiншi бeлiгiн ;уйып алады. Екiншi перколятордагы сыгынды толыгымен ;уйылып алынды, шикiзат тYсiрiлдi жэне сыгындалды. Екiншi перколятордан алынган барлы; сыгындылар бiрiктiрiлдi жэне

YШiншi перколятордагы шиюзатты тундырга жiберiлдi жэне 2 сагат тундырылды. Белгiленген уа;ыт еткеннен сон; Yшiншi перколятордан сыгынды ;уйылып алынды жэне шиюзат толыгымен сыгындалды да,дайын eнiмнiн Yшiншi бeлiгi алынды. Алынган барлы; сыгындылар бiрiктiрiледi. Сыгындалган шиюзат рекуперацияга жiберiледi. Сыгынды 8-10°С Yш кYн бойына тундырылды жэне фильтрлендь Фильтрленген суйы; экстракт ;о;ыр тYстi 50 мл-лiк флакондарга ;уйылып, этикеткаланды.

Нэтиже. Сасы; ;урай (Ferula asafоetida l.) тамырынан Босин тэсiлiмен 1:1 ;атынаста ;о;ыр тYстi, жагымсыз сарымса; иiстi суйы; экстракт алынды.

Корытынды. Алынган суйы; экстрактыны; сапалы; кeрсеткiштерi КР МФ талаптарына сай аны;талады.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Рахимов Ш.А. Физиологическая характеристика систем организма при действии порошка смолы ферулы вонючей (ПСФ), Ферусино-G и Ферусино-P (экспериментальное исследование): дисс. ... канд.фарм.наук - Душанбе, 2007. - 76 с.

2 Сафина Л.К., Пименов М.Г. Ферулы Казахстана. - Алматы: Наука, 1984. - 109 б.

3 Ахатаева Д.А., Мухтубаева С.К., Оразбаев А.Е., ОнтYстiк Казахстан облысындагы сасы; ;урай ресурсы бойынша мэлiметтер// Каз¥У хабаршысы. - 2013. - №1. - Б. 35-36.

4 Безчаснюк Е.М., Дяченко В.В., Кучер О.В. Процесс экстрагирования из лекарственного растительного сырья // Фармаком 1. - 2003. - №2. - С. 54-56.

5 Анарбаева Р.М., 6мiрэлi М.А., Даулбаева А.6., Рахымбаев Н.А. Сасы; ;урай тамырынан реперколяция тэсЫмен суйы; экстракт алу / / ОКМФА Хабаршысы. - 2017. - №3(80). - Б. 111-114.

*Н.А. Рахымбаев, *У.М. Датхаев, *Д.А. Мырзакожа, ip.A. Омарова, 2Б.А. СаFындыкова,

2Р.М. Анарбаева, 2А.в. Даулбаева

1Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова Алматы, Республика Казахстан 2Южно-Казахстанская Медицинская академия, г. Шымкент, Республика Казахстан

ТЕХНОЛОГИЯ ПОЛУЧЕНИЯ ЖИДКОГО ЭКСТРАКТА ИЗ КОРНЕЙ ФЕРУЛЫ ВОНЬЮЧЕЙ

(FERULA ASAFОETIDA L.)

Резюме: Лекарственные средства растительного происхождения стоит в первом месте при лечении и профилактике многих болезней. Ферула воньючая является лекарственным сырьем с широким спектром действия. В данной работе предусмотрен технология получения жидкого экстракта из корней Ферулы воньючей. Для получения жидкого экстракта использовали измельченные корни растения, в качестве экстрагента использовался этиловый спирт и метод репорколяция.

Ключевые слова: ферула вонючая, ferula asafoetida l., степень измельченности, реперколяция, жидкий экстракт.

Becm«uK №4-2018

*N.A. Rakhymbayev, *U.M. Datkhayev, *D.A. Myrzakozha, *R.A. Omarova, 2B.A. Sagindykova,

2R.M. Anarbayeva, 2A.O. Daulbayeva

1Asfendiyarov Kazakh National medical university Almaty, Republic of Kazakhstan 2South-Kasakhstan medical academy, Shymkent, Republic of Kazakhstan

TECHNOLOGY FOR PRODUCING LIQUID EXTRACT FROM THE ROOTS OF SUCTION FERULA

(FERULA ASAFOETIDA L.)

Resume: Herbal medicines are in the first place in the treatment and prevention of many diseases. Ferula stink is a medicinal raw material with a wide spectrum of action. In this paper, the technology of obtaining a liquid extract from the roots of Ferula stinks is provided. To obtain a liquid extract, the shredded roots of the plant were used; ethyl alcohol and reporcolation method were used as the extractant. Keywords: Ferula assafeotida l., degree of crushing, repercolation, liquid extract

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.