Научная статья на тему 'ТАЯНЧ-ҲАРАКАТ АППАРАТИ ШИКАСТЛАНГАН ТАЛАБАЛАРДА СКИБИНСК ИНДЕКСИ БЎЙИЧА ЎРТА АРИФМЕТИК ҚИЙМАТЛАР'

ТАЯНЧ-ҲАРАКАТ АППАРАТИ ШИКАСТЛАНГАН ТАЛАБАЛАРДА СКИБИНСК ИНДЕКСИ БЎЙИЧА ЎРТА АРИФМЕТИК ҚИЙМАТЛАР Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
50
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Scientific progress
Область наук
Ключевые слова
Таянч-ҳаракат аппарати / ногиронлик / имконияти чекланган / Руфье синамаси / мослашиш / комплекс.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ТАЯНЧ-ҲАРАКАТ АППАРАТИ ШИКАСТЛАНГАН ТАЛАБАЛАРДА СКИБИНСК ИНДЕКСИ БЎЙИЧА ЎРТА АРИФМЕТИК ҚИЙМАТЛАР»

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022—5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id—22257

ТАЯНЧ-ХДРАКАТ АППАРАТИ ШИКАСТЛАНГАН ТАЛАБАЛАРДА СКИБИНСК ИНДЕКСИ БУЙИЧА УРТА АРИФМЕТИК ЦИЙМАТЛАР

М. Х. Миржамолов Ч. А. Бердиева

Узбекистан давлат жисмоний тарбия ва спорт университети

Калит сузлар: Таянч-харакат аппарати, ногиронлик, имконияти чекланган, Руфье синамаси, мослашиш, комплекс.

Бугунги кунда имконияти чекланган инсонлар сони ортиб, уларни даволашга. Йукотилган функционал имкониятларини ва харакат фаоллигини кайта тиклашга каратилган чора-тадбирлар хам турлича куринишда тус олмокда.

Мунтазам равишда махсус машклар, массаж ва даволаш жисмоний тарбиясидан фойдаланилса талаба кизларнинг саломатлигини мустахкамлашда катта самара бериши тажриба тажриба давомида исботланган.

Таянч-харакат аппарати шикастланган укувчиларда жисмоний юкламаларда юрак иш кобилиятини бахолаш Руфье синамаси асосида олиб борилди. Ушбу тестнинг афзаллиги шундаки, текшириш учун осон, киска вакт ичида жисмоний юкламалар таъсирида юрак иш кобилияти хакида хулоса чикариш имконини беради. Бу тест укувчилар соглигига таваккал килмаган холда канча юклама кутара олиш имкониятларини курсатади. Ушбу тест жисмоний имконияти чекланган укувчиларда машгулот юкламаларини меъёрлаш ва утказиш услубиятини танлаш имкониятини беради.

Таянч-^аракат аппарати шикастланишларининг турли шакллари учун ишлаб чикилган бир ойлик воситаларнинг таксимланиши (умумий хажмига

нисбатан %да)

т/ Дастур булимлари Хафталар Жам

р I II III IV и

ТХДШнинг ампутант шакли учун машFулот олиб бориш дастури

1 Фитбол гимнастикаси 5 4 5 4 18

2 Топширик тарзидаги машклар 4 4 4 4 16

3 Мулжал олиш ва мувозанат саклаш машклари 4 4 4 4 16

4 Танлаб олинадиган спорт тури 12.5 12.5 12.5 12.5 50

ТХДШнинг енгил даражалари учун машFулот дастури

5 Кон айланишини яхшиловчи машклар 8 8 8.3 9 33.3

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

6 Фитбол гимнастикаси 4 4 4 4.7 16.7

7 Чузилиш машклари 4 4 4 4 16

8 Бир - бирига булган узаро ёрдам таъсирни ривожлантириш машклари 4 4 4 4 16

9 Харакат фаоллигини бахолаш 4 4 4 4 16

БМФда машFулот олиб бориш дастури

10 Кон айланишини яхшиловчи машклар. 8 8 8.3 9 33.3

11 Урмалаш машклари 4 4 4 4.7 16.7

12 Фитбол гимнастикаси 4 4 4 4 16

13 Мулжал олиш машклари 4 4 4 4 16

14 Хдракат фаоллигини бахолаш 4 4 4 4 16

Дастурда берилган машгулот юкламаси шугулланувчиларнинг организмига таъсир этиш даражасига караб узгартириб борилди. Машгулотларда асосан катта хажмли юкламалар танланиб, кичик шиддатлар билан олиб борилди. Юкламалар организмда тикланиш ва мослашиш (адаптация) учун оптимал шароитларни таъминлашга олиб келди. Уларнинг асосий максади -организмда адаптацион (мослашув) жараёнларини рагбатлантириш, техник - тактик, жисмоний, иродавий, махсус рухий тайёргарликнинг бош масалаларини ечишга каратилди. Машгулот юкламаси куплаб муаллифлар фикрига кура жисмоний чарчашни юзага келтириши керак. Биз шундан келиб чикиб машгулот хажмини ошириб бордик.

Хулоса. Замонамизнинг етук олимларидан бири Р.С.Саломовнинг фикрича тезкорлик машкларини куп холларда чидамлилик машклари билан бир машгулотда бажариш тугри булмайди. Улар турли машгулотларда тупланган булса, тезкорликни ривожлантиришга мулжалланган машклар бажариладиган машгулотлар асосан чидамлиликка ахамият бериладиган машгулотлардан олдин булса, энг яхши самара беради.

Р.Д.Халмухамедовнинг фикрича машгулот воситаларини таксимлаш билан боглик булган асосий холатлар аэроб хусусиятдаги иш бажаришда чидамлиликни хар хил турларини ривожлантириш максадида машгулот жараёнида оралик ва узлуксиз методларни комплекс холда куллаш заруриятини белгилаб беради. Ушбу манбаларга асосланган холда машгулотларда аэроб хусусиятдаги ишларда оралик ва узлуксиз методлардан фойдаланилди.

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

REFERENCES

1. Bobomurodov, Norpo'lat Shirinovich. "Kurashchilarning jismoniy tayyorgarligi tuzilmalari".Fan va ta'lim axborotnomasi 4-2 (82) (2020).).ения: 24.12.2021

2. Mirjamolov M.X., Odilov R.F., Zokirov d.r.salomatligi nogironat imkoniyatlari bo'lgan o'quvchilarning maxsus Jismoniy tarbiyasini takomillashtirish // Jismoniy tarbiya va sportning dolzarb muammolari. - 2020. - S. 20-23.

3. Sherali Hoshimovich G'Ofurov, Dilshod Baxtiyor O'G'Li Baxtiyorov, Umid Abdugaforovich Saidov MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI YENGIL ATLETIKA MASHQLARI ORQALI MASHG'ULOTLARINI TASHKIL ETISH // Scientific progress. 2022. №1. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/maktabgacha-yoshdagi-bolalarni-yengil-atletika-mashqlari-orqali-mashg-ulotlarini-tashkil-etish (дата обращения: 04.02.2022).

4. Н. Ю. Валиева. "Рейтинговый уровень упражнений специально двигательной подготовки в учебно-тренировочном процессе юных спортсменов" Academic research in educational sciences, no. 3, 2020, pp. 1266-1271.).

5. Л. Б. Собирова Эффективность использования специальных упражнений в профилактике нарушений роста у младших школьников // Academic research in educational sciences. 2021. №5.

6. G'ofurov S. H. Malakali sprinterchilarning sport mashg'ulotlarini rivojlantirishning usullari //Academic research in educational sciences. - 2021. - Т. 2. - №. 4. - С. 309313.

7. .Миржамолов М.Х Валиева Н.Ю. Дифференцированная программа занятий физической культуры для учащикся с ограниченными физическими возможностями Физическая культура и спорт / Медико-биологические основы физической культуры и спорта страницы14-19 2020

8. СА ЮНУСОВ Особенности периодизации тренировочного процесса высоко квалифицированных парапауэрлифтёров- Фан-Спортга, 2021

9. Светличная Н.К. Вопросы повышения физической активности подростков и молодежи в современных условияхВ сборнике: Физическое воспитание и спорт в высших учебных заведениях. Сборник статей XVII Международной научной конференции. В 2-х частях. Белгород, 2021. С. 107-110.

10. Svetlichnaya N.K. Integral approach in assessing the functional state of adaptive and healthy physical cultm^ сборнике: . Материалы XXVI Международного научного Конгресса. Под общей редакцией Р.Т. Бурганова. г. Казань, 2021. С. 412-414

11. Светличная Н.К Повышение эффективности применения средств адаптивной физической культуры и спорта у детей и подростков с ограниченными возможностями здоровья.В сборнике: Олимпийский спорт и спорт для

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

всех. Сборник научных трудов, представленных на XXIV Международный научный конгресс. Казань, 2020. С. 361-364.

12. Л. Т. Давлатова Болалар церебрал фалажида жисмоний тайёргарликни машгулот жараёнида ва илмий назарий сохдда ривожлантириш // Academic research in educational sciences. 2021. №Special Issue 1. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/bolalar-tserebral-falazhida-zhismoniy-tayyorgarlikni-mash-ulot-zharayonida-va-ilmiy-nazariy-so-ada-rivozhlantirish (дата обращения: 12.01.2022).

13. Абдиев Ш. А. Планирование тренировочной нагрузки высококвалифицированных легкоатлетов с пораженим опорно-двигательного аппарата //Современное образование (Узбекистан). - 2021. - №. 1 (98).

14. Abdurakhmonovich A. S. Planning of training load of highly qualified athletes with locomotor system damage Page 1 European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol. 8 No. 10, 2020 Part II ISSN 2056-5852 Progressive Academic Publishing, UK Page

15. Физическое воспитание школьников в инклюзивном образовании. "SCIENTIFIC PROGRESS" Scientific Journal ISSN: 2181-1601 // Volume: 1, ISSUE: 6. Апрель 2021 йил

16. Ruhiddin Faxriddinovich Odilov, Nilufar Yusufjon Qizi Valiyeva Sensor tizimida nuqsoni bo'lgan bolalar mashg'ulotlarini kompleks nazorat qilish // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.m/article/n/sensor-tizimida-nuqsoni-bo-lgan-bolalar-mashg-ulotlarini-kompleks-nazorat-qilish (дата обращения: 13.01.2022).

17. Юнусов С. А. Физическое воспитание школьников в инклюзивном образовании" SCIENTIFIC PROGRESS //Scientific Journal ISSN. - 2021. - С. 21811601.

18. M. X.Mirjamolov, R. F.Odilov, N. Y.Valiyeva, D. B.Baxtiyorov Ko'rish qobilyatida nuqsoni bo'lgan talabalarda harakat koordinatsiyasini rivojlantirish uslubiyati // Academic research in educational sciences. 2021. №12. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/ko-rish-qobilyatida-nuqsoni-bo-lgan-talabalarda-harakat-koordinatsiyasini-rivojlantirish-uslubiyati (дата обращения: 22.01.2022).

19. Еофуров Шерали. Jismoniy tarbiya vositalari orqali sportchilarni o'z-o'zini rivojlantirish qobiliyatlarini shakllantirish. 2020/6/5 МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКАЯ ОНЛАЙН КОНФЕРЕНЦИЯ ISSN. - 2021. - С. 2181-1601 468

20. G'Ofurov S. H., Baxtiyorov D. B. O. G. L., Saidov U. A. MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI YENGIL ATLETIKA MASHQLARI ORQALI MASHG'ULOTLARINI TASHKIL ETISH //Scientific progress. - 2022. - Т. 3. - №. 1. - С. 557-562.

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

21. Бердиева Ч. А. Жисмоний имконияти чекланган талабалар организмининг функционал холатини бахолаш усули //Academic research in educational sciences. -2021. - Т. 2. - №. Special Issue 1. - С. 94-100.

22. Charos Alisher Qizi Berdiyeva JISMONIY IMKONIYATI CHEKLANGAN TALABA QIZLARDA EGILUVCHANLIK VA UNI RIVOJLANTIRISH USULIYATI // Scientific progress. 2022. №2. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/jismoniy-imkoniyati-cheklangan-talaba-qizlarda-egiluvchanlik-va-uni-rivojlantirish-usuliyati (дата обращения: 26.04.2022).

23. Sherali Hoshimovich G'Ofurov MALAKALI SPRINTERCHILARNING SPORT MASHG'ULOTLARINI RIVOJLANTIRISHNING USULLARI // Academic research in educational sciences. 2021. №4. URL: https://cyberleninka.ru/article/n7malakali-sprinterchilarning-sport-mashg-ulotlarini-rivojlantirishning-usullari (дата обращения: 27.04.2022).

24. Абдиев Ш. А. Планирование тренировочной нагрузки высококвалифицированных легкоатлетов с пораженим опорно-двигательного аппарата //Современное образование (Узбекистан). - 2021. - №. 1. - С. 98.

25. AS Abduraxmonovich «Tayanch harakat apparati shikastlangan yuqori malakali uloqtiruvchilarni mashg'ulot yuklamalarini optimallashtirish» Fan sportga, 68-70

26. Zaylobiddin Sobirovich Artikov 13-14 yoshli belbog'li kurashchilarning kuch sifatlarini tarbiyalash. SCIENTIFIC PROGRESS (pp. 598-603).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.