CC BY
18
Qo 'ziboyeva M.M.
Andijon davlat tibbiyot instituti
TALABALARNING MUSTAQIL ISHLARI MOTIVATSIYASI
Annotatsiya. Maqolada talabalarning mustaqil ishlarini tashkil qilishdagi omillar haqida fikrlar tahlil qilinadi. Talabalarning turli manbalarni tahlil qilishlari asosida mustaqil izlanishga bo'lgan ko'nikmalari takomillashtiridai. Mustaqil ishlarni bajarish asosida kasbiy faoliyatga tayyorgarlik samaradorligi mazmunini boyitadi.
Kalit so'zlar: kasbiy faoliyat, rag'batlantiruvchi omil, intensiv pedagogika, o'z o'zini takomillashtirish, vazifalarni individuallashtirish.
Kuzibayeva M.M.
Andijan State Medical Institute
MOTIVATION OF STUDENTS' INDEPENDENT WORK
Annotation. The article provides an analysis of the factors in the organization of independent work of students. Based on the analysis by students of various sources, the skills of independent research activities are improved. In performing independent work, the effectiveness of the content of their preparation for professional activities is enriched.
Key words: professional activity, incentive factor, intensive pedagogy, self-improvement, individualization of functions.
Talabalar mustaqil ishining maqsadi - turli manbalardan yangi bilimlarni o'zlashtirish jarayonida ularning shaxsiy rivojlanishi. Talabalarning mustaqil ishlarini rejalashtirish va tashkil etishga bag'ishlangan tadqiqotlarda (L.G.Vyatkin, M.G.Garunov, B.P.Esipov, V.A.Kozakov, I.Ya.Lerner, M.I.Maxmutov, N.A.Polovnikova, P.I.Pidkasisty va boshqalar) umumiy didaktik, psixologik, tashkiliy va. faoliyati, bu faoliyatning uslubiy, mantiqiy va boshqa jihatlari ko'rib chiqiladi, o'rganilayotgan muammoning ko'p jihatlari, ayniqsa, an'anaviy didaktik rejada ochib beriladi
Mustaqil ishlarga darsliklar, o'quv-uslubiy qo'llanmalar, psixologiya klassiklarining ilmiy ishlari, monografiyalar, ilmiy maqolalar to'plamlari va ilmiy ma'ruzalar, ixtisoslashtirilgan psixologik jurnallardagi ilmiy maqolalar, davriy nashrlardagi psixologiyaga oid materiallar, badiiy adabiyotlar bilan ishlash kiradi. So'nggi paytlarda mustaqil ishlarda elektron shakldagi manbalar (Internet tizimi, kompyuter dasturlari va elektron tashuvchilardagi ma'lumotlar) bilan ishlash katta o'rin egalladi. Talabalarning mustaqil ishlariga insholar, izohlar, tezislar yozish kiradi.
'^KOHOMHKa h соцнумм №4(107)-2 2023
www.iupr.ru
158
Darsliklar va o'quv qo'llanmalari bilan ishlash ko'pincha talaba uchun eng ko'p vaqtni oladi. Darslik dasturning barcha masalalarini to'liq qamrab olishga da'vo qilmaydi va fan bo'yicha o'quv materialini o'z ichiga oladi, shu bilan birga alohida mavzular to'liq ishlab chiqilishi mumkin, dasturning boshqa mavzulari umuman ko'rib chiqilmaydi.
Darslik va o'quv qo'llanma bilan ishlash ham tizimli bo'lishi kerak. U uch bosqichdan iborat. Birinchi bosqichda talaba darslik yoki o'quv qo'llanma bilan tanishadi, mualliflarning ism-shariflariga, izohlarga e'tibor beradi, mazmunini ko'rib chiqadi, mundarija, diagramma, chizmalarni ko'zdan kechiradi, o'zi qiziqqan matnga murojaat qiladi..
Talabalarning faol mustaqil ishi faqat jiddiy va barqaror motivatsiya mavjud bo'lganda mumkin. Eng kuchli rag'batlantiruvchi omil - bu keyingi samarali kasbiy faoliyatga tayyorgarlik.9
Mustaqil ishlarni faollashtirishga yordam beradigan quyidagi ichki omillar mavjud:
1. Bajarilgan ishning foydaliligi. Agar talaba o'z ishining natijalari ma'ruza kursida, uslubiy qo'llanmada, laboratoriya ustaxonasida, nashrni tayyorlashda yoki boshqa usullarda qo'llanilishini bilsa, u holda topshiriqni bajarishga bo'lgan munosabat yaxshi tomonga sezilarli darajada o'zgaradi. bajarilayotgan ishlarning sifati oshadi. Shu bilan birga, talabani psixologik jihatdan shakllantirish, unga ishning qanchalik zarurligini ko'rsatish muhimdir.
2. Talabalarning ijodiy faoliyatda ishtiroki. Bu ma'lum bir bo'limda olib boriladigan tadqiqot, ishlab chiqish yoki uslubiy ishlarda ishtirok etish bo'lishi mumkin.
3. Muhim motivatsion omil - intensiv pedagogika. U ta'lim jarayoniga faol usullarni, birinchi navbatda, innovatsion va tashkiliy-faol o'yinlarga asoslangan o'yin mashg'ulotlarini joriy qilishni o'z ichiga oladi. Bunday o'yinlarda faqat qaror qabul qilish ko'nikmalarini egallash emas, balki ob'ekt haqida bir tomonlama ma'lum bilimlardan ko'p tomonlama bilimga o'tish, uni etakchi qarama-qarshiliklarni aniqlash bilan modellashtirish mavjud. Ushbu yondashuvdagi birinchi qadam biznes yoki vaziyatli o'rganish shakllari, shu jumladan kompyuterlardan foydalanadiganlardir.
4. O'quv fanlari bo'yicha olimpiadalarda, ilmiy tadqiqot yoki amaliy ishlar bo'yicha tanlovlarda qatnashish va hokazo.
5. Bilimlarni nazorat qilish uchun rag'batlantiruvchi omillardan foydalanish (jamlangan baholar, reyting, testlar, nostandart imtihon tartiblari). Bu omillar, ma'lum sharoitlarda, raqobatbardoshlikka intilishni keltirib chiqarishi mumkin, bu o'z-o'zidan talabaning o'zini o'zi takomillashtirish uchun kuchli motivatsion omil hisoblanadi.
9 Qo 'ziboyeva M.M. Talabalar mustaqil ishlarini tashkil etishning pedagogik xususiyatlari. Экономика и социум. Электронно-периодическое издание № 5 (96) - 2022. 175 b.
6. Talabalarni o'qish va ijodiy faoliyatdagi muvaffaqiyatlari uchun rag'batlantirish (stipendiyalar, bonuslar, rag'batlantirish ballari) va yomon o'qish uchun sanktsiyalar. Masalan, muddatidan oldin topshirilgan ish uchun siz oshirilgan belgini qo'yishingiz mumkin, aks holda uni kamaytirishingiz mumkin.
7. Darsda ham, undan tashqarida ham bajariladigan vazifalarni individuallashtirish, ularni doimiy ravishda yangilab turish.
8. Kuchli tarbiyaviy ish va birinchi navbatda mustaqil ishning rag'batlantiruvchi omili o'qituvchi shaxsidir. O'qituvchi o'quvchiga kasb egasi, ijodkor sifatida namuna bo'la oladi. O'qituvchi o'quvchining ijodiy imkoniyatlarini ochishda, uning ichki o'sishi istiqbollarini aniqlashda yordam berishi mumkin va kerak.
9. Mustaqil ta'lim faoliyati uchun motivatsiyani o'quv jarayonini tashkil etishning tsiklik mashg'ulot ("immersion usuli") kabi shaklidan foydalanish orqali oshirish mumkin. Ushbu usul sizga materialni o'rganishni faollashtirishga imkon beradi, chunki ma'lum bir fan bo'yicha darslar orasidagi intervalni qisqartirish kurs mazmuniga doimiy e'tibor berishni talab qiladi va unutish darajasini pasaytiradi.
Ushbu turdagi treningning o'zgarishi kursning bir nechta mavzularini qamrab olgan va o'zaro bog'liq muammolarni hal qilishga qaratilgan ko'p soatlik amaliy mashg'ulotlar o'tkazishdir.
Adabiyotlar:
1. Ziyodullayeva,G. O'quvchilarni faollashtirish, mustaqil ishlarni tashkil etish orqali bilim samaradorligini oshirish yo'llari. science and education, (2020). 1(2), 475 -479.
2. Qo 'ziboyeva M.M. Talabalar mustaqil ishlarini tashkil etishning pedagogik xususiyatlari. Экономика и социум. Электронно-периодическое издание № 5 (96) - 2022. 174-178.
