Научная статья на тему '“ТАДБИРКОР АЁЛ” ТИЗИМИДА ЎЗБЕКИСТОН ХОТИН-ҚИЗЛАР ҚЎМИТАСИНИНГ ЎРНИ'

“ТАДБИРКОР АЁЛ” ТИЗИМИДА ЎЗБЕКИСТОН ХОТИН-ҚИЗЛАР ҚЎМИТАСИНИНГ ЎРНИ Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
22
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ТАДБИРКОР АЁЛ / ГЕНДЕР / ТИЗИМ / СИЁСАТ / ИЖТИМОИЙ СИЁСАТ / ФАЛСАФА / ЖАМИЯТ

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Ғаниева М.

Мазкур мақолада Ўзбекистон Республикаси нодавлат нотижорат ташкилотлари, айнан Хотин-қизлар қўмиталарининг “Тадбиркор аёл” тизимини шаклланишидаги ўрни ва аҳамияти ёритиб беринга ҳаракат қилинган. Шу билан бирга, мазкур муаммони ижтимоий-фалсафий жиҳатлари тадқиқ этилган ва илмий-назарий хулосалар берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE ROLE OF WOMEN IN THE “ENTREPRENEURIAL WOMAN” SYSTEM

This article tries to shed light on the role and importance of non-profit organizations of the Republic of Uzbekistan, namely women's organizations in the formation of the "entrepreneurial woman" System. At the same time, the socio-philosophical aspects of this problem were studied and scientific and theoretical conclusions were given.

Текст научной работы на тему «“ТАДБИРКОР АЁЛ” ТИЗИМИДА ЎЗБЕКИСТОН ХОТИН-ҚИЗЛАР ҚЎМИТАСИНИНГ ЎРНИ»

UDK 33

Ганиева М. уцитувчи

Фаргона давлат университети Узбекистон, Фаргона шахри

"ТАДБИРКОР АЁЛ" ТИЗИМИДА УЗБЕКИСТОН ХОТИН-ЦИЗЛАР

ЦУМИТАСИНИНГ УРНИ

Аннотация: Мазкур мацолада Узбекистон Республикаси нодавлат нотижорат ташкилотлари, айнан Хотин-цизлар цумиталарининг "Тадбиркор аёл" тизимини шаклланишидаги урни ва ауамияти ёритиб беринга уаракат цилинган. Шу билан бирга, мазкур муаммони ижтимоий-фалсафий жщатлари тадциц этилган ва илмий-назарий хулосалар берилган.

Калит сузлар: тадбиркор аёл, гендер, тизим, сиёсат, ижтимоий сиёсат, фалсафа, жамият.

Ganieva M. teacher

THE ROLE OF WOMEN IN THE "ENTREPRENEURIAL WOMAN"

SYSTEM

Annotation: this article tries to shed light on the role and importance of non-profit organizations of the Republic of Uzbekistan, namely women's organizations in the formation of the "entrepreneurial woman" System. At the same time, the socio-philosophical aspects of this problem were studied and scientific and theoretical conclusions were given.

Keywords: entrepreneurial woman, gender, system, politics, social policy, philosophy, society.

Мамлактимизда фаолият олиб борётган нодавлат нотижорат ташкилотлардан Узбекистон хотин-кизлар кумитаси мухим урин эгаллайди ва миллий иктисодиётни баркарор ривожлантириш, мехнат ресурсларидан тулик ва окилона фойдаланиш, ахолининг ижтимоий мухофазасини таъминлашга сезиларли даражада хисса кушмокда. Жумладан аёллар орасидаги бандликни таъминнлаш максадида, иш уринларига хотин-кизлар кумиталари ва ахоли бандлигига кумаклашиш марказлари томонидан уйма-уй юриш оркали аникланган ишсиз хотин-кизлар ишга жойлаштирилган. Нодавлат нотижорат ташкилотлар хамкорлиги натижасида махаллалар кесимида ишсиз хотин-кизларнинг манзилли руйхати шакллантирилиб, алохида дастур асосида 10 минг

нафарга якин OFир турмуш шароитида яшаётган аёллар бандлиги таъминланган. Хотин-кизлар кумиталари ташаббуси билан буш биноларни кайта таъмирлаш ва ишга тушириш хисобига 2 минг 300 тадан ортик кичик цехлар ташкил этилиб, якин хотин-кизларга янги иш уринлари яратилган. Хотин-кизларни тадбиркорликка жалб этиш, оилавий тадбиркорликни ривожлантириш максадида кредитлар ажратиш янги ривожланиш боскичи даврида 2 баробарга оширилиб, йиллик 7 фоизлик имтиёзли кредитлар бериш тизими жорий этилди. Хотин-кизларни ва кам таъминланган оилаларни куллаб-кувватлаш жамоат фондининг ташкил этилганлиги аёллар бандлигини таъминлашда бевосита иштирок этиш таъминлашга кумак берди ва Хотин-кизлар кумиталарининг тавсияномалари асосида, аёлларнинг оиладан, фарзанд тарбиясидан ажралмаган холда хунармандчилик, касаначилик, томоркачилик билан шуFулланиши учун зарур шароитлар яратди.

Шу билан бирга, ушбу сохадаги ишларнинг холати хотин-кизларни хар томонлама, жумладан тадбиркорлик сохасида куллаб-кувватлаш, уларни инновасион мазмундаги тадбиркорликга жалб килиш ишларни ташкил этишда муайян камчилликлар мавжуд:

биринчидан, ёрдамга мухтож булган ва OFир ижтимоий вазиятга тушиб колган хотин-кизларни манзилли куллаб-кувватлаш тизими мавжуд эмас, ишсиз ва ижтимоий фаол булмаган хотин-кизлар билан якка тартибда иш олиб бориш амалиёти йулга куйилмаган, хотин -кизлар уртасида бандликка кумаклашиш ва тадбиркорликни ривожлантириш буйича фаолият самарасиз ташкил этилган;

иккинчидан, Республика "Оила" илмий-амалий маркази ташкилий буйсунувининг ноаниклиги ва зарур молиялаштириш манбаларининг мавжуд эмаслиги, оила муаммоларини урганиш хамда уларни бартараф этиш юзасидан амалий, илмий асосланган таклифларни ишлаб чикиш буйича унга юклатилган вазифаларнинг самарали бажарилишига тускинлик килмокда.

Таъкидлаш лозимки, хотинкизларнинг тадбиркорликдаги ролини янада ошириш максадида "2019 йил 7 мартида Узбекистон Республикаси Президентининг карори кабул килинди. Ушбу концептуал ахамиятга эга булган хужжатда таъкидланадики, "мамлакатимизда хотин-кизларнинг хукуклари ва конуний манфаатларига сузсиз риоя этилишини таъминлаш, мехнат хукукини кафолатлаш ва аёллар тадбиркорлигини куллаб-кувватлаш борасида кенг куламли ишлар амалга оширилмокда. Хусусан, Узбекистон Хотин-кизлар кумитасининг вазифалари кайта куриб чикилди, туман (шахар) хотин-кизлар кумиталари тузилмасида хотин-кизлар билан ишлаш ва оилаларда маънавий-ахлокий кадриятларни мустахкамлаш буйича мутахассис лавозими жорий этилди, Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси хузурида "Оила" илмий-амалий тадкикот маркази ва унинг худудий булинмалари, Хотин-

кизларни ва оилани куллаб-кувватлаш жамоат фонди ташкил этилди, шунингдек, "Муътабар аёл" кукрак нишони таъсис этилди, Зулфия номидаги Давлат мукофоти лауреатларини куллаб-кувватлашнинг янги тизими яратилди. Шу билан бирга, хотин-кизларнинг хукукларини кафолатлаш, тадбиркорлик сохасида самарали фаолият юритиш механизмларини яратишга тускинлик килаётган бир катор тизимли муаммо ва камчиликлар мавжуд. Хотин-кизларнинг мехнат хукукларини химоя килиш кафолатларини кучайтириш, уларнинг тадбиркорлик ташаббусларини янада куллаб-кувватлаш, мехнат фаолиятини раFбатлантириш ва одил судловга эришиш даражасини ошириш долзарб муоммадир." Хотин-кизларнинг фукоралик жамияти ривожидаги, тадбиркорликни янада ривожлантиришдаги салохиятини эътиборга олиб, белгилаб куйилдики, мамлакатимизда нодавлат нотижорат ташкилот макомига эга булган "Хотин-кизлар тадбиркорлик марказлари" ташкил этилди.

Мамлакат рахбари 2020 йилнинг 24 январидаги Олий Мажлисга мурожаатномасида жамиятлаги ислохатлар давомида жамоатчилик назоратини янада кучайтириш, давлат ва жамият уртасида узаро якин хамкорлик урнатиш максадида "Жамоатчилик палатаси" ташкил этиш таклиф килган эди. Чунки, нодавлат ва нотижорат ташкилотлари фаолиятининг фалсафий тахлили курсатдики, "Махалла", "Нуроний", Хотин-кизлар кумитаси каби йирик бирлашмалардан халкимиз кандай наф куряпти, улар хаётимиздаги кайси уткир масалани кутариб, хал килишга эришди, деган саволга, афсуски, ижобий жавоб йук. Куриниб турибдики, аёллар номига касаначилик асосида иш билан таъминланмокда. Агар биз бандлик масаласида юкоридаги муаммоларни хал килмасак, хотин-кизлар уртасида содир этилаётган салбий холатларни олдини олиш борасидаги ишлар узининг самарасини бермайди." Юкоридагиларни хисобга олиб, Узбекистон Республикаси Президентининг "Жамиятда ижтимоий-маънавий мухитни соFломлаштириш, махалла институтини янада куллаб -кувватлаш хамда оила ва хотин-кизлар билан ишлаш тизимини янги даражага олиб чикиш чора-тадбирлари туFрисида"ги Фармони кабул килинди. Фармонга мувофик, хар бир махаллада "Обод ва хавфсиз махалла" тамойилига асосланган янги тизим жорий этилди.

Адабиётлар:

1.Шавкат Мирзиёев янги тузилган жамоатчилик палатаси вазифаларини белгилаб берди..https://kun.uz/news/2020/02/Шshavkat-mirziyoyev-yangi-tuziladigan-jamoatchilik-palatasining-vazifalarini-belgilab-berdi

2.Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 7 мартидаги "Хотин-кизларнинг мехнат хукуклари кафолатларини янада кучайтириш ва тадбиркорлик фаолиятини куллаб-кувватлашга оид чора-тадбирлар туFрисида"ги карори". Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами", 2019 йил 11 март, 10-сон, 180-модда.

3.Узбекистон Республикаси Президентининг Фармони."Хотин-кизларни куллаб-кувватлаш ва оила институтини мустахкамлаш сохасидаги фаолиятни тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида" 2 феврал 2018 йил. (К,онун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 03.02.2018 й., 06/18/5325/0653-сон; 25.05.2018 й., 06/18/5447/1269-сон, 13.12.2018 й., 06/18/5597/2300-сон; К,онун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 30.09.2019 й., 06/19/5840/3826-сон, 23.11.2019 й., 06/19/5880/4044-сон; 01.01.2020 й., 6/20/5898/4258-сон)

4.Узбекистон хотин-кизлар кумитаси: чорак миллион аёл четга чикиб кетган. 22 декабрь 2018 йил. https://www.bbc.com/uzbek/uzbekistan-46658933

5.Bahodirjon Sodikjonovich Ganiyev (2019). Innovative (entrepreneurial) activity of women at a new stage of development of our society. // Scientific Bulletin of Namangan State University, 12(1). - Р. 122-129.

6.Bahodirjon Sodikjonovich Ganiyev (2020). Social and philosophical aspects of family entrepreneurship development. ACADEMICIA, 12(03), - Р. 12281234.

7.Ganieva Malika Sodykjanovna "Cocio-philosophical aspects of the study of the issue of gender and entrepreneurial woman in a new society" // Asian journal of Multidimensional Reserch: 2021. Vol. 12: Iss. 10, - P. 441-445.

8. Ganieva Malika Sodykjanovna "In the society of woman-girls innovation cocio-philosophical essence of entrepreneurial" // Scientific progress: 2021. Vol. 8: Iss. 2, - P. 947-951.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.