Научная статья на тему 'ӨТ ЖОЛДАРЫ МЕН ЗӘР ШЫҒАРУ ЖОЛДАРЫНДАҒЫ ҚОСАРЛАНҒАН ЛИТИАЗДАРДЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ'

ӨТ ЖОЛДАРЫ МЕН ЗӘР ШЫҒАРУ ЖОЛДАРЫНДАҒЫ ҚОСАРЛАНҒАН ЛИТИАЗДАРДЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
37
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ПОЯВЛЕНИЕ КАМНЕЙ В ЖЕЛЧЕВЫВОДЯЩИХ ПУТЯХ / БОЛЕЗНИ В МОЧЕВЫВОДЯЩИХ ПУТЯХ / ДВОЙНОЙ ЛИТАЗ / ХИРУРГИЧЕСКОЕ ЛЕЧЕНИЕ / өТ ЖОЛДАРЫНДА ТАС ПАЙДА БОЛУЫ / ЗәР ШЫғАРУ ЖОЛДАРЫНДА ТАС ПАЙДА БОЛУ АУРУЫ / қОСАРЛАНғАН ЛИТИАЗ / ХИРУРГИЯЛЫқ ЕМДЕУ / APPEARANCE OF STONES IN THE BILIARY TRACT / DISEASES IN THE URINARY TRACT / DOUBLE LIAZ / SURGICAL TREATMENT

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Абуов С.М., Қойшыбаева А.Ә., Надыр А.Т., Ешмуханбетова Г.А., Ерегулов Ж.Қ.

Соңғы жылдары өт жолдары мен зәр шығару жолдарында тас пайда болуының аурушаңдық көрсеткішінің жоғарлағандығы байқалады [1-6]. Қазіргі кезде өт жолдарында тас пайда болу ауруы мәселесі де, зәр шығару жолдарында тас пайда ауруы мәселесі де медициналық мәселе шегінен шығып, әлеуметтік мәселеге айналып отыр. Бұның себептері аурушаңдық көрсеткішінің үнемі жоғарылауы, операциядан кейінгі асқынулар мен өлім деңгейінің жоғары болып қалуы,сонымен қатар емнің нәтижелеріне көңіл толмаумен байланысты.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

COMBINED LITHIASISOF BILE-EXCRETING AND URINARY TRACTS

Combined lithiasis of bile-excreting and urinary tracts is presented in 10-12% of patients. So combined disease of bile-excreting and urinary systems as target organs affected at infringements of metabolism processes in human organism is actual problem because the mechanism of development and factors of illness are not clearly understood. Increase of number of patients with combined lithiasis is connected with extension number of elderly and old age patients with metabolism disbalance and improvement of disease's revelation due to application of new diagnostic methods.

Текст научной работы на тему «ӨТ ЖОЛДАРЫ МЕН ЗӘР ШЫҒАРУ ЖОЛДАРЫНДАҒЫ ҚОСАРЛАНҒАН ЛИТИАЗДАРДЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ»

ХИРУРГИЯ

SURGERY

УДК 616.63:612.357

С.М. Абуов, А.Э. Койшыбаева, А.Т. Надыр, Г.А. Ешмуханбетова, Ж.К. Ерегулов, С.Е. Берл1бай

С.Ж. Асфендияров атындагы Цазсщ ¥лттьщ медицина университетi №2 хирургия кафедрасы

0Т ЖОЛДАРЫ МЕН ЗЭР ШЫГАРУ ЖОЛДАРЫНДАЕЫ КОСАРЛАНГАН ЛИТИАЗДАРДЬЩ КАЛЫПТАСУЫ (ЭДЕБИ ШОЛУ)

Соцгы жылдары вт жолдары мен зэр шыгару жолдарында тас пайда болуыныц аурушацдыц KepcemKimiHiq жогарлагандыгы байцалады [1-6]. K,азiргi кезде вт жолдарында тас пайда болу ауруы мэселеа де, зэр шыгару жолдарында тас пайда ауруы мэселеа де медициналыц мэселе шeгiнeн шыгып, элeумeттiк мэселеге айналып отыр. Буныц сeбeптeрi аурушацдыц кврсeткiшiнiц yнeмi жогарылауы, операциядан кeйiнгi асцынулар мен влiм дeцгeйiнiц жогары болып цалуы,сонымен цатар eмнiц нэтижeлeрiнe квцл толмаумен байланысты.

TyrnHÖi свздер: вт жолдарында тас пайда болуы, зэр шыгару жолдарында тас пайда болу ауруы, цосарланган литиаз, хирургиялыц емдеу

Бул ауруларды жеке ;арастырып, оларды аны;тау мен емдеу сура;тарына ете кеп зерттеулер арналган, 6ipa; ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында уйлескен тас пайда болу ауруына арналган зерттеулер элi де жеткшжаз.Сонымен ;атар,ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында уйлескен тас пайда болу ауруын хирургиялы; емдеу сура;тары келелi мэселе болып табылады. Оныц мацыздылыгын бул аурулардыц жиiлеуi де дэлелдейдь 8т жолдары мен зэр шыгару жолдарында ;осарланган тас пайда болу ауруы 10%-12% нау;астарда кездеседЦ7-10]. Топчиашвили З.А., Пенин В.А. [11], Розанов И.Б., Тепляшин А.С. [12] уйлескен патологияныц бiрнеше клиникалы; турлерш ажыратуды усынган: ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында тас пайда болу ауруларыныц белплершщ ай;ын болуы, ас;азан-шек жолдары жагынан белгiлерi басым болган не гипертониялы; криз непзшде функционалды; бузылыстар бар аралас жэне атипиялы; тYрi.

Корита В.Р. [7] клиникалы; топтар бойынша жiктеудi усынады: операция жасалмайтын нау;астардагы ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында тас пайда болуыныц ауруыныц Yйлесуi; зэр шыгару жолдарындагы тас ауруына байланысты операция жасалган нау;астардыц ет жолдарына тас пайда болу ауруы; ет жолдарында тас пайда болу ауруы; ет жолдарына операция жасалган нау;асталдыц зэр шыгару жолдарында тас пайда болу ауруы. Сонымен ;атар автор Yйлескен тас пайда болу ауруыныц ей клиникалы; тYрiн ажыратуды усынады: ас;ынбаган билиуролитиаз жэне ас;ынган билиуролитиаз. Организмдеп зат алмасу YPДiсiнiц бузылуы кезiндегi за;ымданатын нысана-агзалар ретiнде ет жолдары мен зэр шыгару ЖYЙелерiнiц Yйлесiп за;ымдануы келелi мэселе, ейткеш олардыц YЙлесiп за;ымдану механизмдерi мен себептерi жеткiлiксiз зерттелген.

8т жолдары мен зэр шыгару жолдарында тас пайда болу ауруыныц бiр бiрiмен байланысты екенiн зерттеуге аз гана жумыстар арналган, бiра; авторлардыц бэрi де бул аурулар YЙлескен кездеп диагноз ;ою мен ажырату диагностикасын ЖYргiзудiц ;иындыгын атап еткен [7, 13-16]. Диагноз ;ою кезiнде ;ателж жiбермеу ма;сатында авторлар арнайы урологиялы; зерттеу эдiстерiмен ;атар, ет ;абы мен жолдарын да кецiнен тексерудi усынады. Калькулездi холецистит пен нефролитиаз аны;тауда рентгенологиялы; зерттеу эдiстерiне ;араганда ультрадыбысты зерттеу эдiстерiнiц мYмкiндiгi едэуiр жогары жэне де бул эд^тер бiр бiрiмен тiкелей не жанама байланыс;ан ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында YЙлескен тас пайда болу ауруын аны;тауды жа;сартты. Н.И. Лукаш пен Л.В. Польская 957 ультрасонография ;орытындыларын статистикалы; ецдегеннен кешн, ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында тас пайда болу

ауруланыц уйлесушщ квбейгенiн аны;тады. Олардыц зерттеушде уйлескен тас пайда болу ауруы 16,6 % жагдайда кездескен.

В.Д.Финк пен П.И. Шустерде 1995 пен 1998 жылдар арасындагы 20 000 ультрасонография ;орытындыларын ецдеу нэтижесiнде билитиаз жишпнщ едэуiр жогарылаганын, ягни уйлескен холелитиаз бен уролитиаздыц 12% нау;астар арасында кездескенiн аны;тады.

Азияда 1-ден 19,1% - га дешн халы; несеп-тас ауруымен ауырады . Осы ауруыныц таралуы Батыс Азия, ОцтYCтiк-Шыгыс Азия, ОцтYCтiк Азия, сондай-а; кейбiр дамыган елдерде (ОцтYCтiк Корея жэне Жапония) 5% -19,1% ;урайды [40].

В.М.Перельман мен В.М. Буйлов ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында Yйлескен тас пайда болу аурулары бар 81 нау;асты ба;ылыган жэне де бул Yйлесудi урохолелитиаз деп атаган. Авторлар екi ЖYЙенiц анатомиялы;-функционалды; жагдайын толыгырак; зерттеуге багыталган рентгенологиялы; полипозициялы; жэне контрастты; эдiстердi кецiнен ;олдануды усынады[18]. К^рп кезде ЖYргiзiлген жэне де ЖYргiзiлiп жат;ан зерттеулер нэтижесiнде ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында Yйлекен тас пайда болу ауруларыныц патогенезу оларды емдеу тактикасы, операциядан кейiнгi ас;ынулар мен аурудыц ;айталануыныц алдын алу мэселелерi туралы толыгырак; кез;арас тYзiлуде. Б1ра;, осы KYнге дейiн тас пайда болу себебшщ бiр ауызды концепциясы жо;. Эдебиетте бYЙрек пен ет ;абыгында тас пайда болуга экелетш эр тYрлi себептер сипатталган. Себептердщ алуан тYрлiгi тас пайда болудагы олардыц эр бiреуiнiц мацызын жоймайды, керiсiнше ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында тас пайда болу ауруларыныц кеп этиологиялы; екенш дэлелдейдi [19-23]. 8т жолдары мен зэр шыгару жолдарында тас пайда болу ауруларыныц Yйлесуi минералды зат алмасуындагы тура;ты езгерiстермен сипатталатын туа бггкен не ЖYре пайда болган диатезi бар адамдарда жиiрек кездеседi[24-27]. Холестериндi ет-тас ауруы инсулинге резистенттiкпен тэуелдь сондай-а; ЖYрек ауруларымен, атеросклерозбен жэне обырмен де байланыстырады[28].

АИТВ-позитивт нау;астарда бiрiктiрiлген

антиретровирусты; терапия кезшде ет-тас ауруы мен нефролитиаздыц жогары таралуы бай;алды жэне атазанавирдiц жогары ритонавиршщ 2 жыл iшiнде немесе одан да кеп уа;ыт ;олдануы салдарынан ет-тас ауруы пайда болуына эсер етедi[29].

Нефролитиаз созылмалы бYЙрек ауруы мен бYЙрек жет^пеушшпн ;оса алганда, бiрнеше ЖYЙелi аурулармен байланысты, олар бауырдыц созылмалы ауруыныц ас;ынуы (СБА) ретшде туындауы мYмкiн. "Жагдайлык;-бак;ылау"

ЮелЬик ХмжЫММ №2-2019

эдгамен зерттеуде нефролитиаздыц таралуы созылмалы бауыр ауруы бар нау;астарда 2 есе жогары болды[32]. Yйлескен тас пайда болу ауруыныц бiр себебi ретiнде суйек жара^аттары,уза^ уа;ыт иммобилизация байланысты ауруларга жэне ту;ым ^уалауга нус;айтын жумыстар да бар [30-31].

Yйлескен ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында тас пайда болу ауруларыныц клиникалы; агымы суда ерiгiш «полярлы липидтердщ» жиналуымен,зэр ар;ылы энзимдердiц кеп мелшерде сырт;а шыгуымен, сонымен катар зэрдщ жалпы кристалды басу белсендiлiгiнiц темендеуiмен, гиподипсия фонында зэрдiц беткейлiк бос энергиясыныц азаюымен, гидрофильдi жэне гидрофобты коллоидтардыц тепе-тецдiriн бузатын, минералды

туздардыц ерiгiштiгiн езгертiп, оксалатты-кальцийлi конкременттердiц тас тYзiлуiмен ЖYретiн атиптi кристаллизациясына экелетш кальций ионизациясыныц жогарлауы мен магний ионизациясыныц темендеуше байланысты тас пайда болудыц жэне нефролитиаздыц кайта кайталану ;аушшщ жогарылыгымен сипатталады [32].

Гиперпаратиреоидизм кезшдеп кальций мен фосфор алмасуыныц бузылыстары бYЙрек пен ет кабыгында тастардыц пайда болуына экеледi [37,38]. 8т пен зэрдеп кальций мелшершщ жогарлауы тас тYзiлуiне эсерiн тигiзедi [35, 36].

Ас;азан-шек жолдарыныц, бауыр мен ет жолдарыныц ауруларыныц да мацызы зор. Бауыр аурулары кезшде зат алмасуды реттейтiн механизмдердiц бузылуы мен бYЙректiц тос;ауылды; механизмдерiнiц функционалды; жетiспеушiлiгi бай;алады. Kepiciнше, бYЙректегi патологиялы; YPДiстер гепатопатияга, сулы-тузды, белокты, майлы, пигменттi зат алмасудыц бузылуына, ет жолдары мен зэр шыгару жолдарыныц дискенезиясына экелiп согады [14, 15, 35].

Цаз1рп кезде нефролитиаз бен ет жолдарындагы литиаз мэселесiнiц темендепдей де тYсiнiктемесi бар: дисбактериоз немесе дисбиоздыц болуы шартты-патогендi микроорганизмдердiц ет жэне зэр шыгару ЖYЙелерiне тYсуiне себепшi инфекция ошагы ретiнде карастырылады. Медицинаныц микробиологиялы; жэне иммунологиялы; тарауларыныц дамуына байланысты ет жэне зэр шыгару ЖYЙелерiндегi бактериалды; инфекцияга деген кез;арас езгердi, ягни бул аурулар кезшде макроорганизм мен микроорганизмнщ карым-катынасыныц мацызы

жогарлады. Осыпан байланысты агзаныц эртYрлi орталарындагы микрофлораныц ;урамын зерттеуге ерекше кецiл белiнiп отыр, ейткеш адамныц емiр YPДiciндегi бактериялардыц алатын орны да ерекше. Цазipri заманда инфекциялы; жэне инфекциялы; емес патологиялар арасындагы шекара жойылуда жэне "соматикалы;" аурулардыц патогенезiндегi микробты; фактордыц мацызы ^ннен KYнге KYшеюде. Бiр жагынан бул бiркатар инфекциялы; емес аурулардыц пайда болуы мен агымындагы микроб;а тэуелдi YPДiстер мацызыныц ашылуымен байланысты, ал екiншi жагынан -химиотерапиялы; заттардыц, соныц iшiнде кец спектрлi антибиотиктердiц эсерiнен эндогендi микрофлораныц ;урамы мен ;асиеттершщ едэуiр езгеруiмен байланысты [37-41].

8т жодары мен зэр шыгару жолдарында ец жиi кездесетш микроорганизм - iшек тая;шалары (18,5-29,1%). 8т жолдарындагы жедел ;абыну YPДici мен эшерихиялардыц вируленттiк ;асиеттершщ экспрессиясы, ягни да;ылдардыц гемолитикалы; белсендiлiri арасында тыгыз баланыс аныщталган. Созылмалы калькулездi холециститi бар нау;астардыц етi, бауыр тшь ет ;абыгы мен конкременттершен алынган да;ылдардыц 76,9% жагдайда, ал аурудыц жедел тYрiнде 85,7% жагдайда аныщталган. Бул эшерихиялардыц ет жолдарында тас пайда болуына ;атысы бар екенiн дэлелдейдь Бактериологиялы; зерттеулер нэтижесiнде пигменттi тастардыц жш инфицирленетiнi аныщталган, ягни холелитогенез YPДiсiне

микроорганизмдердiц ;атысы бар екенш дэлелдейдi. Жалпы ет жолыныц ет^зпшэтп бузылган жагдайда жэне

ондагы ;ысым жогарлаганда микроорганизмдер ет ;абыгыныц не жалпы ет жолыныц ;абыргасына юрт, ;абыну тугызады. 1шек тая;шалары ет жол жолдарында пршшк eтiп, ет ;ыш;ылдарыныц бузылуына, сейтiп еттiц микробтарга карсы ;асиеттершщ темендеуiне экеледi. В-глюкоронидазаныц эсерiнен бактериялар билирубиннiц диглюкоронидш бос билирубинге ;айта коньюгациялайды, ал бос билирубин пигменттi-кальцийлi тас тYрiнде шегуi мYмкiн. Бул мэлiметтер - ет жолдарындагы тас пайда болуы Yрдiсiне бактериялардыц тiкелей катысы бар екеншщ тагы дэлелi [42-53].

8т жолдарына инфекция тYсу механизмiне деген б1рыцгай кез;арас элi де жок, бiрак; iшек микрофлорасыныц гепатобилиарлы; ЖYЙеге тYсу теориясын ;олдаушылар саны артуда. Ауру YPДici кезiнде микроорганизмдердiц шек - бауыр арасындагы циркуляциясы аньщталган, осыныц салдарынан патогендiri, эсiресе адгезивт жэне лизоцимге ;арсы белсендiлiri ай;ын штаммдардыц селекциясы ЖYредi [54,55]. Бiркатар авторлар макроорганизмнiц колонизациялы; тезiмдiлiri бузылган кезде iшекте потенциалды-патогендi бактериялардыц саны жогарлап, олардыц шырышты ;абат пен айма;ты; лимфа тYЙiндерiнiц тос;ауылынан етш, iшкi агзаларга, соныц iшiнде ет жолдары ЖYЙесiне тYсiп, эндогендi инфекция тудыратынына назар аударады [41, 46]. Сонымен ;атар, "билиарлы" жэне "шектж" микрофлораны бiрдей зерттеуге арналган жумыстар саны санаулы-а; [47, 48]. Зэр шыгару жолдарыныц тас ауруы бар нау;астарда зэр шыгару ЖYЙесi мен шекэт бiртектi микроорганизмдердiц колонизациялауы, бiртектi маркерлер аны;талган [56]. Зэр шыгару жолдарыныц ас;ынбаган инфекциясы кезiнде 8890% жагдайда жэне ас;ынган инфекциясы кезшде 30-40% жагдайда iшек тая;шалары аны;талады. БYЙректегi тастар, интраренальдi рефлюкс дэрежес1, микробты-;абыну Yрдiciнiц болуы бYЙрек паренхимасыныц тырты;ты -склерозды езгеруше экеледi, оныц ай;ындыгы ;оздыргыштыц биологиялы; к;асиеттерi мен организмнiц иммунды; жагдайына байланысты болады. Уроэпителий мен бYЙрек жасушаларыныц уропатогендi

микроорганизмдермен колонизациялануы Р-фимбрий ар;ылы ЖYредi. 1шек тая;шаларыныц гендж ;урылымыныц фимбриялары олардыц адгезиясын, колонизациясын жэне зэр жолдарыныц шырышты ;абаты ар;ылы ;озгалысын, инфекцияныц жогары таралуын ;амтамасыз етедi, ал бактерияларда агрессия ферменттершщ - ДНК - аза, фосфатаза, гемолизин, эндотоксиннщ болуы жергшкэт инфекцияга ;арсы ;ортаныс факторларыныц эсерше тезуге мYмкiндiк бередi. Бул факторлар мен ;оздыргыштыц уреазалы; жэне протеазалы; белсендiлiri ;осылып, бYЙректе тас пайда болуга себепкер болады [57-60]. Yйлескен литиазы бар нау;астар саныныц кебекн зат алмасуы бузылган ;арт жэне егде жастагы нау;астар саныныц есуiмен жэне де жаца диагностикалы; зерттеу эд^тершщ тэжiрибеге кецiнен енгiзiлуiне байланысты ауруды аны;тау сапасыныц жа;саруымен байланысты. Yйлескен литиаздын ас;ынган тYрi бар нау;астар саны артуда жэне де бул хирургияныц казipri кездегi мацызды да,толы; шешуiн таппаган мэселесi болып отыр. Кез келген жастагы ет жолдарында тасы бар наукастар арасындагы операциядан кейiнгi елiм

керсеткiшiнiц жогары (7-23%) болуыныц бiр себебi - бауыр-бYЙрек жетiспеушiлiгi [53]. 8т жолдары мен зэр шыгару жолдарыныц YЙлескен литиазы кезiнде бауыр-бYЙрек жет^пеушшгшщ даму каупi жеке литиазбен салыстырганда едэуiр жогары [15]. Маргулис М. С. жэне бас;а да авторлар бауыр-бYЙрек жетiспеушiлiгiнiц дамуыныц себебi паренхиматозды агзалардагы ;ан айналымыныц, капиллярлы ;ан айналудыц бузылуы деп есептейдi, ал YЙлескен литиазы бар нау;астарда оныц ;ауш едэуiр жогары [61].

Клиницисттер (хирургтар, урологтар, терапевттер) ^нделж^ жумыс барысында ет жолдары мен зэр шыгару жолдарыныц YЙлескен литиазы бар нау;астармен жиi кездеседi. Литогендi процесс жиi диагностикаланбаган ЖYЙелiк патологиялардыц кец спектрiн ;амтиды.[63]. Бул

ауруларды жеке-жеке алганда емдеу жолдарыныц алуан Typi болганымен (лапароскопиялы; холецистэктомия, дистанциялы; тол;ынды литотрипсия, эндоскопиялы; литотрипсия жэне т.с.с.), олар Yйлесiп кездескен кезде дэр^ерлерге олардыц ;айсын алдымен емдеу, ;андай операция эдiсiн тацдаган жен сия;ты сура;тарга жауап беру оцайболмайды.

Yйлескен литиазы бар нау;астарды ЖYЙелi (кезецдi) операция жасау ар;ылы емдеудiц тiкелей хирургиялы; ;ауш темен болады. Бipа;, ;алган жанама ауру операциядан кейiнгi кезецге тер^ эсеpiн тигiзуi мYмкiн, ал нау;ас Yшiн тагы бip операция жасату ;ажетлп жаца стресс болып табылады. Сонды;тан соцгы жылдары ет жолдары мен зэр шыгару жолдарыныц Yйлескен литиазы бар нау;астарга жоспарлы жэне жедел хирургия кезецде бip мезгiлдi не симультанды операция жасауды ;олдаушылар саны кебейiп отыр [62-66].

Эдебиеттеп бipен-саpан хабарламалар бYЙpек пен ш куысыныц 6îp агзасындагы 6îp мезгiлдi операцияларга арналган [64-68]. 1шк агзалар мен iш пеpдесiнен тыс кещстчктеп агзалардыц Yйлескен аурулары кезшдеп 6îp мезгiлдi операция кеpсеткiштеpi, ;олайлы кесу орны, операция келемi мен ЖYЙесiне арналган зерттеулер саны жеткшкыз жэне де толы; ецделмеген, ал кейбip хирургтардыц пiкipлеpi тiптi ;арама-;арсы. Крлданылган эдебиттерге жалпы шолу жасай отырып, ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында ;осарланган тас пайда болу аурулары сура;тарыныц жеткiлiктi шешымегенш кеpсетедi. Ма;ала авторлары келтipген ба;ылаулар саны мардамсыз жэне де ет жолдары мен зэр шыгару жолдарында Yйлескен тас пайда болу ауруыныц KYPделi мэселе екенш, теория жагынан да, тэжipибе жагынан да эpi ;арай зеpттеулеpдi талап ететiнiн дэлелдейдь

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Дадвани С.А., Ветшев П.С., Шулутко А.М. Прудков М.И. Желчнокаменная болезнь. - М.: Медицина, 2000. - 267 с.

2 Тиктинский О.Л., Александров В.П. Мочекаменная болезнь. - СПб.:Питер,2000. - 316 с.

3 Гресь А.А., Ниткин Д.М., Вощула В.И. Коррекция метаболческих нарушений при мочекаменной болезни: инструкция по применению. - Минск: 2004. - 12 с.

4 Аляев Ю.Г., Руденко В.И., Филосова Е.В. Современные аспекты медикаментозного лечения больных мочекаменной болезнью // РМЖ. - 2004. - №8. - С. 47-56.

5 Кузнецов Г.В. Методы лечения камней чашечек почек // Урология. - 2002. - №5. - С. 73-77.

6 Кадыров З.А., Истратов В.Г., Сулейманов С.И. Некоторые вопросы этилогии и патогенеза мочекаменной болезни // Урология. -2006. - №5. - С. 98-101.

7 Корита В.Р. Особенности диагностики и хирургического лечения больных при сочетании желчкаменной и мочекаменной болезней: Автореф. дис. ... д-р.мед.наук - Хабаровск, 1993. - 37 с.

8 Мансуров Х.Х., Мансурова Ф.Х., Молчагина Р.П., Борщева Л.И. О роли липопротеидов и триглицеридов в холестериновом литогенезе // Клинч. мед. - 1994. - №5. - С. 31-33.

9 Loria P., Carulli N. La terapia medica della litiasi biliara // Minerva chir. - 1984. - V.5., №3. - P. 212-216.

10 Адриенко А.Д. Пути улучшения результатов лечения острого холецистита, осложненного холедохолитиазом, у больных пожилого и старческого возраста: Автореф. дис. ... д-р.мед.наук - Хабаровск, 2009. - 47 с.

11 Топчиашвили З.А., Пенин В.А. Взаимосвязь между желчнокаменной и мочекаменной болезнями //Вестник хирургии. -1968. -№2. - С.73-75.

12 Розанов И.Б., Тепляшин А.С. Сочетание желчкаменной и мочекаменной болезни // Хирургия. - 1987. - №2. - С. 55- 58.

13 Нечипоренко Н.А., Юцевис Г.В., Нечипоренко А.Н. Симультанные операции как метод лечения сочетанных хирургических заболеваний в урологической клинике // Урология. -2006. - №4. - С. 27-31.

14 Батвинков Н.И., Нечипоренко Н.А., Горелик П.В. Хирургическая тактика при сочетании заболеваний правой почки и желчного пузыря. // Здравоохранение Белоруссии. -1993. - №4. - С. 55-57.

15 Бондарь Л.В. Особенности функционального состояния почек при хронических заболеваниях печени (цирроз печени С-вирусной и алкогольной этиологии и первичном билиарном циррозе): Автореф. дис. ... д-р.мед.наук - М., 2006. - 33 с.

16 Holman E., Salah V.A., Toth C. Comparison of 150 simultaneous bilateral and 300 unilateral percutaneous nephrolithotomies. // J.Endoural. - 2002. - V.1. - P. 33-36.

17 Перельман В.М., Буйлов В.М. Рентгендиагностика сочетанного уро- и холелитиаза // Вестник рентгенологии и радиологии. -1981. - №4. - С. 60-64.

18 Тиктинский О.Л. Уролитиаз. - Л.: Медицина, 1980. - 192 с.

19 Тиктинский О.Л., Скрябин Г.Н. Истинная и ложная фосфатурия // Урология и нефрология. - 1984. - №1. - С. 37-40.

20 Газымов М.М. Роль генетичесих, эндокринных и метоболических факторов в возникновении нефролитиаза и в определении тактики его лечения: Автореф. дис. ... д-р.мед.наук - М., 1990. - 42 с.

21 Алчинбаев М.К., Сенцова ТБ., Мадибраимов К.М. Состояние местного иммунитета у больных мочекаменной болезнью при дисбактериозе кишечника // Материалы 11- Международной конференции «Медицина - приоритетные направления в охране здоровья народа». - Алматы, 1998. - С. 93-94.

22 Алчинбаев М.К., Сарсебеков Е.К., Мадибраимов КМ. Состояние неспецифических факторов защиты у больных мочекаменной болезнью // Актуальные проблемы урологии: Материалы Ш-Республиканской научно- практической конференции урологов Кыргыстана. - Бишкек, 1998. - С .56-60.

23 Кожабеков БС., Меркутлева Н.В., Байжуманов И.Н., Мадибраимова К.М. Использование бионастоя яблочного в комлексе лечения мочекаменной болезни // Актуальные вопросы уроандрологии: Материалы П-Конгресса урологов Казахстана. -Алматы, 1995. - С. 64-65.

24 Галеев М. А.,Тимербулатов В М.,Гарипов Р.М.,Верзакова И. В. Желчнокаменная болезнь и холецистит. - Уфа: 2001. - 263 с.

25 Дзюрак В.С. Протеолиз и концентрация водородных ионов в патогенезе и лечении почечнокаменной болезни: Автореф. дис. ... канд.мед.наук - Киев, 1989. - 68 с.

26 Тарасенко Б.В. Патогенетическое обоснование дифференцированного лечения больных нефролитиазом и метафилактика рецидивов камнеобразования: Автореф. дис. ... д-р.мед.наук - М., 1999. - 27 с.

27 Agostino Di Ciaula, David Q-H Wang & Piero Portincasa, Cholesterol cholelithiasis: part of a systemic metabolic disease, prone to primary prevention // Expert Rev Gastroenterol Hepatol. - 2019. - №13(2). - Р. 63-67.

28 Kuan-Yin Lin, Sih-Han Liao, Wen-Chun Liu, Aristine Cheng, Shu-Wen Lin, Sui-Yuan Chang, Mao-Song Tsai, Ching-Hua Kuo, Mon-Ro Wu, Hsiu-Po Wang , Chien-Ching Hung, Shan-Chwen Chang, Cholelithiasis and Nephrolithiasis in HIV-Positive Patients in the Era of Combination // Antiretroviral Therapy. - 2015. - №2. - Р. 56-62.

29 McCullough H. Difficult Diagnosis in Urology. - London: 1994. - P. 245-269.

Vestnik KazNMU №2-2019

30 Eric N.Taylor, Andrew T, Chan , Edward L,.Giovannucci, Gary C., Curhan. Cholelithiasis and the Risk of Nephrolithiasis, Adult UrologyUrolithiasis // Endourology. - 2011. - №1. - Р. 126-132.

31 Ivan E. Porter, William C. Palmer, Alexander Parker, David O. Hodge, Nancy N. Diehl, William E Haley, Prevalence of Nephrolithiasis in Patients with Chronic Liver Disease: A Case-Control Study // Health Sciences ResearchNephrology and Hypertension. - 2019. - №1. - Р. 206-211.

32 Буданова Е.В., Иноземцева Л.О., Воробьева А.А. и др. Микроэкология неспорообразущих анаэробов в норме и при патологии // Вест. РАМН. - 1996. - №1. - С.25-27.

33 Буянов В.М., Ордуян С.Л. Профилактика послеоперационных гнойно- септических осложнений у больных холангитом // Материалы первой Всесоюзной конференции по хирургии печени и желчных путей. - Ташкент, 1991. - С. 25-27.

34 Неймарк А.И., Фидиркин А.В., Савенко В.И. Роль физико-химического и биохимечкого состава мочи в генезе сочетанной мочекаменной и желчнокаменной болезни // Урология. - 2002. - №2. - С.37-39.

35 Becket T.Klerner P., Winmfeld K. Zur Choledocholithgenese // Zbl. fur Chirurgie. - 1982. - №107. - Р. 400-407.

36 Agostino Di Ciaula, David Q-H Wang & Piero Portincasa, Cholesterol cholelithiasis: part of a systemic metabolic disease, prone to primary prevention // Expert Rev Gastroenterol Hepatol. - 2019. - №13(2). - Р. 236-242.

37 Taylor EN1, Chan AT, Giovannucci EL, Curhan GC, Cholelithiasis and the risk of nephrolithiasis // Epub. - 2011. - №186(5). - Р. 18821887.

38 Sutor D.J., Wilkie L.I., Jackson M.J. Ionised calcium in pathological human bile // J.Clin. Pathol. - 1980. - №38. - P. 86-88.

39 Liu Y, Chen Y, Liao B, Luo D, Wang K, Li H1, Zeng, Epidemiology of urolithiasis in Asiа // Epub. - 2018. - №5(4). - Р. 205-214.

40 Валеевна К.Т., Краснощекова Е.Е., Ибятова Э.В., Бакалдина Н.П. Связь дисбактериоза кишечника с уровнем E.coli // Казанский мед.журнал. - 1996. - T.XXVI, №3. - С. 198-199.

41 Веселов А.Я. Изменения чувствительности микробов к антибиотикам под влиянием желчи // Хирургия. - 1985. - №8. - С. 204207.

42 Алексеев Г.К. Проблемы совершенсвования антиботикотерапии // Клиническая медицина. - 1999. - №1. - С. 4-9.

43 Андрейчин М.А Антимикробные свойства желчи и желчных кислот // Антибиотики. - 1980. - Т.25., №12. - С. 936-939.

44 Бекбергенов Б.М., Сергеева Н.А., Подачин П.В. Бактериохолия и содержание холевой кислоты в желчи при желчнокаменной болезни // Антибиотики и химиотерапия. - 1990. - Т.35., №11. - С. 37-40.

45 Аверьянова О.С., Груздев М.П. К оценке традиционных и новых методов диагностики хронического холецистита // Матер. 4-го Всесоюзного съезда гастроэнтерологов, ч. 2. - М., 1990. - С. 7-8.

46 Веселов А.Я., Витебский Я.Д., Чернов В.Ф. Микрофлора желчных путей при хроническом калькулезном холецистите и чувсвительность ее к антибиотикам // Антибиотики. - 1984. - №3. - С. 52-55.

47 Курыгин А.А., Кочеровец В.И., Перегудов С.И. и др. Клинические аспекты синдрома избычной колонизации тонкой кишки толсто-кишечной микрофлорой // Вестн.хир. им Грекова. - 1993. - №2. - С. 118-122.

48 Сидорчук И.И. Микрофлора содержимого толстой кишки у детей, страдающих холециститами и холецистохолангитами//Актуальные вопросы клинической микробиологии в неинфекционной клинике: Тез.докл. 2-ой Всесоюзной конференции, ч.2. - Барнаул: 1988. - 141 с.

49 Наумова О.В., Белова Е.Е., Хабазова Т.И. Микрофлора кишечника и желчи у больных с воспалительными заболеваниями гепотобилиарной системы // Респ. сб. науч. тр. «Аутофлора человека в норме и патологии и ее коррекция». - Горький: 1988. -144 с.

50 Петренко Г.Д., Зыбин В.М. Бактериальная флора желчи у больных острым холециститом с гепатохолеальным синдромом//Актуальные вопросы неотложной хирургии органов брюшной полости // Сборник науч. тр. - Харьков: ХМИ, 1990. - 85 с.

51 Шкроб О.С., Вартанян Ж.С., Кузнецов Н.А. и соавт. Клиническая значимость неферментирующих грамотрицательных бактерий при хроническом калькулезном холецистите // Хирургия. - 1987. - С. 95-98.

52 Джалашев Я.Х.., Кочеровец В.И., Тарасов В.А. Клинико-микробиологическая диагностика неклостридиальной анаэробной инфекции при заболеваниях желчных путей и абсцессе печени // Вестн. хир. - 1986. - №3. - С. 27-30.

53 Щвецов С.А. Клиническое значение персистентных характеристик аэробной условно-.патогенной микрофлоры у больных холециститом.: Автореф . дис. ... канд. мед. наук - Пермь, 1994. - 32 с.

54 В.С.Савельева Руководство по неотложной хирургии органов брюшной полости. - М.: Триада-Х, 2006. - 640 с.

55 Габрилович И.М., Бозиев В.Б., Габрилович М.И. и др. Гетергенность антилизоцимной активности в популяциях условно-патогенных энтеробактерий // ЖМЭИ. - 1994. - №2. - С. 32-33.

56 Горская Е.М., Лабинская А.В., Чахава А.В и др. Адгезивная способность представителей кишечной микрофлоры при непрерывном и дробном оральном введении цефалексина и эритромицина // Антибиотики мед.биотехнология. - 1987. - Т.32, №3. - С. 210-213.

57 Мадибраимов КМ. Состояние микрофлоры кишечника у больных мочекаменной болезнью // Проблемы инфекции в акушерстве, гинекологии, дерматовенерологии и урологии. - Алматы: 1998. - С. 212-215.

58 Гостаева В.В., Корякина И.П., Бондаренко В.М. и др. Электронно - микроскопическое изучение взаимодействия нефритогенных штаммов Е.соН, несущих З-маннозорезистентные фимбрии, с клетками линии почек человека // ЖМЭИ. - 1983. - №7. - С. 59-62.

59 Бондаренко В.М., Баркус М.М. Гемагглютинирующая и адгезивная способность штаммов клебсиелл и энтеробактер // ЖИЭИ. -1987. - Ч 7. - С. 3-6.

60 Бондаренко В.М., Петровская В.Г. Ранние этапы развития инфекционного процесса и двойсвенная роль нормальной микрофлоры // Вестн. РАМН. - 1997. - Ч 3. - С. 7-10.

61 Балаховский И.С. Лабораторные исследования, основанные на связывании с лигандами // Клинич.лабор.диагностика. - 2000. -№1, Ч 1. - С. 25-33.

62 Menditto V, Milanese G, Muzzonigro G, Metaphylaxis of urolithiasis // Epub. - 2009. - №81(1). - Р. 32-39.

63 Андреев Ю.В., Богданец А.А., Бобков В.Л. и др.Симультанные операции у больных пожилого и старческого возраста. // Вестн.хир. - 1997. - №4. - С. 75-76.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

64 Успенский Л.В., Кургузов О.П., Кузин Н.М. Сочетанные операции при желчнокаменной болезни // Хирургия. -1990. - №1. - С. 6064.

65 Буянов В.М., Маховский В.З. Сочетанные хирургические операции в брюшной полости и забрюшинном пространстве // Хирургия. - №4. - С. 81-86.

66 Ameli F.M., Weiss M., Provan J.L., Johnston K.W. Safety of cholecystectomy with abdominal surgery // Can.J. Surg. - 1987. - V.30. - P. 170174.

67 Rozanski T.A., Keislin V.J., Vaccaro J.A., Belville W.D. Elective cholecystectomy during major urological surgery // J.Urol. - 1989. - V. 141. -P. 1295-1297.

С.М. Абуов, А.Э. Цойшыбаева, А.Т. Надыр, Г.А. Ешмуханбетова, Ж.Ц. Ерегулов, С.Е. Берл1бай

СОЧЕТАННЫЙ ЛИТИАЗ ЖЕЛЧЕВЫВОДЯЩИХ И МОЧЕВЫВОДЯЩИХ ПУТЕЙ

Резюме: В статье представлены материалы литературного обзора о том, что сочетанный литиаз желчевыводящих и мочевыводящих путей встречается у 10-12% больных.

Недостаточно изучены механизмы и причины сочетанного литиаза желчных путей и мочевыводящих систем организме. Увеличение частоты перенесенной ЖКБ и МКБ болезни связано с увеличением числа больных пожилого и старческого возраста с нарушениями обмена веществ, а также широким внедрением в практику новых диагностических методов.

Ключевые слова: появление камней в желчевыводящих путях, болезни в мочевыводящих путях, двойной литаз, хирургическое лечение

S.M. Abuov, A.A. Koishybaeva, A.T. Nadir, G.A. Eshmuhanbetova, J.K. Eregulov, S.E. Berlibay

COMBINED LITHIASISOF BILE-EXCRETING AND URINARY TRACTS

Resume: Combined lithiasis of bile-excreting and urinary tracts is presented in 10-12% of patients. So combined disease of bile-excreting and urinary systems as target organs affected at infringements of metabolism processes in human organism is actual problem because the mechanism of development and factors of illness are not clearly understood. Increase of number of patients with combined lithiasis is connected with extension number of elderly and old age patients with metabolism disbalance and improvement of disease's revelation due to application of new diagnostic methods.

Keywords: appearance of stones in the biliary tract, diseases in the urinary tract, double LiAZ, surgical treatment

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.