Научная статья на тему 'СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ, ИШЛАБ ЧИҚАРИШДАГИ ЎРНИ'

СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ, ИШЛАБ ЧИҚАРИШДАГИ ЎРНИ Текст научной статьи по специальности «Энергетика и рациональное природопользование»

CC BY
104
13
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
НАСОС / ПАРРАК / МАРКАЗДАН қОЧМА НАСОСЛАР / ҲАЖМИЙ НАСОСЛАР / ДИНАМИК НАСОСЛАРДА / ғИЛДИРАК

Аннотация научной статьи по энергетике и рациональному природопользованию, автор научной работы — Мусулманов Ф.Ш., Ҳамроев И.Ф.

Қишлоқ хўжалиги ерларни суғоришда ва захини қочиришда, ичимлик ва саноат сув таъминотида ҳамда нефт маҳсулотларини ўзатишда марказдан қочма насослар билан жиҳозланган насос қурилмалари ва станцияларидан кенг фойдаланилади. Босим қувурлари насос станциялари ва қурилмаларининг асосий иншоотларидан ҳисобланади. Бу босим қувурлари сув, нефт ва бошқа суюқликларни исрофсиз узатишда асосий ишни бажаради. Шунинг учун босим қувурлари узатилаётган суюқликларни тежовчи технология ҳисобланади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

WATER PUMP REPAIR TECHNOLOGY, ROLE IN MANUFACTURING

Pumping devices and stations equipped with centrifugal pumps are widely used in agriculture for irrigation and drainage of lands, drinking and industrial water supply and transportation of petroleum products. Pressure pipes are one of the main constructions of pumping stations and devices. These pressure pipes play a key role in the wasteless delivery of water, oil and other liquids. Therefore, pressure pipes are a technology that saves the liquids being transported. Therefore, it can be said that scientific research on pressure pipes is a topical issue today. Pressure pipes are equipped with various fittings (locks, check valves, etc.), ie equipment. If these valves do not work normally, it will lead to a change in the normal operating mode of the pump stations and devices.

Текст научной работы на тему «СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ, ИШЛАБ ЧИҚАРИШДАГИ ЎРНИ»

УДК 331.101

Мусулманов Ф.Ш.

ТИЦХММИ Бухора филиали Хамроев И. Ф. студент TIQXMMI Бухоро филиал

СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ, ИШЛАБ

ЧЩАРИШДАГИ УРНИ

Аннотация: Цишлоц хужалиги ерларни сугоришда ва захини цочиришда, ичимлик ва саноат сув таъминотида уамда нефт маусулотларини узатишда марказдан цочма насослар билан жщозланган насос курилмалари ва станцияларидан кенг фойдаланилади. Босим кувурлари насос станциялари ва курилмаларининг асосий иншоотларидан уисобланади. Бу босим кувурлари сув, нефт ва бошка суюкликларни исрофсиз узатишда асосий ишни бажаради. Шунинг учун босим кувурлари узатилаётган суюкликларни тежовчи технология уисобланади. Калит сузлар: Насос, паррак, марказдан кочма насослар, Хажмий насослар, Динамик насосларда, зилдирак.

Musulmanov F.Sh.

assistant

TIQXMMI Bukhara branch Khamroev I.F. student TIQXMMI Bukhara branch

WATER PUMP REPAIR TECHNOLOGY, ROLE IN MANUFACTURING

Abstract: Pumping devices and stations equipped with centrifugal pumps are widely used in agriculture for irrigation and drainage of lands, drinking and industrial water supply and transportation of petroleum products. Pressure pipes are one of the main constructions of pumping stations and devices. These pressure pipes play a key role in the wasteless delivery of water, oil and other liquids. Therefore, pressure pipes are a technology that saves the liquids being transported. Therefore, it can be said that scientific research on pressure pipes is a topical issue today. Pressure pipes are equipped with various fittings (locks, check valves, etc.), ie equipment. If these valves do not work normally, it will lead to a change in the normal operating mode of the pump stations and devices.

Keywords: Pump, vane, centrifugal pumps, Volume pumps, Dynamic pumps, wheel.

Насос ва унинг кисмларига сувни суриш ва узатиш жараёнида белгиланган микдордан ортикча босимнинг таъсир этиши натижасида шунингдек, кисмларнинг толикиши туфайли уларда механик нуксонлар ва деформациялар содир булади. Бу нуксонларнинг айримларини куз билан куриш мумкин бошкалари эса махсус асбоб - ускуналар ёрдамида аникланади [1].

Маълумки насос ва унинг кисмлари доимо сув мухитида ишлаганлиги туфайли унинг кисмлари купинча занглаш туфайли шикастланиши содир булади. Занглаш натижасида хосил буладиган нуксонлар юзанинг нотекислигини келтириб чикаради. Айникса насос парракларининг нотекис ейилиши натижасида мувозанатнинг бузилиши сабабли кушимча силкинишлар содир булиб, парракларнинг дарз кетиши ва чарчаши кузатилади [2].

Сув хужалигида насос ёрдамида сув кутаришнинг ахамияти

Республикада ахоли сонининг тез суръатлар билан усиши натижасида янги экин майдонларини узлаштириш зарурияти тугилди. Узлаштириладиган ерларнинг аксарияти сув манбаларидан юкорида жойлашган. Уларни сув билан таъминлаш насос станциялари ва курилмалар билан амалга оширилади [3,4].

Хрзирги кунда республика вилоятларида 1604 дона насос станциялари булиб, уларнинг 1500 донага якини фойдаланиб келинмокда. Ишлаш ресурси 20-25 йилни ташкил киладиган жуда куплаб насос агрегатлари, гидромеханик, гидроэнергетик, механик хамда ёрдамчи жихозлар ва гидротехник иншоотлар 35-40 йилдан бери фойдаланиб келинмокда. Туманлараро ва хужаликлараро машина каналларидан 53% хамда ички хужалик тармокларига урнатилган кичик сарфли насос станциялари ва курилмалар ёрдамида яна 25 % фермер хужаликларининг ер майдонлари сугорилмокда, 11000 донага якин вертикал кудуклардаги насос агрегатлари ишлаб турибди. 1-жадвалда Узбекистон Республикаси вилоятларида ишлаб турган баъзи катта насос станцияларининг руйхати келтирилган [8.9.10].

Узбекистонда Республикасида ишлаб турган катта насос

станциялари.

1-жадвал.

№ Вилоятлар Насос станциялари Характеристика! ари

Ц, м3/с м Н, мВт

1 2 3 4 5 6

Олот 41 8,5 5,6

Бухоро ^оракул 33 8,5 4,8

Х,амза - I 68 52,0 45,0

Куйимозор 100 18-21 30,0

Х,амза - II 105 52,0 125,0

^изилтепа 92 45-72 125,0

Конимех 12 26,0 6,0

Сугориш насос станцияларидан ташкари куплаб зах кочириш -куритиш ва кишлок хужалигини ичимлик суви билан таъминлаш насос станциялари хам ишлаб турибди.

1 -расм. Насос ишчи Fилдирагининг кавитация ва гидрообразив заррачалар таъсирида ейилиши

Нуксонларнинг номланиши

Жахон тажрибасидан маълумки насос ички юзаси гидродинамик шаклини тиклаш гидравлик ишкаланиш таъсирини камайтириши, амалиётда эса полимер ашёлардан кенг фойдаланиш тавсия этилади. Бунда иклаш таннархи янги насос бахосининг 20-35% ни ташкил этган холда, ресурси уртача 2-3 марта ошиши кузатилган. Бунда унинг гидродинамик шаклини тулик тикланиши оркали ейилишнинг камайиши кузатилган. Лекин полимер ашёлари ёрдамида тиклаш технологиялари асосан ейилиш микдори 0,3-1 мм гача булган холларда тиклаш самара бериши таъкидланган [6.7.11.12.13].

Марказдан цочма насосни булаклаш (йигиш) технологик жараёни

Насосни булаклаш ва йигиш технологик жараёни харитаси ЕСКД, ЕСТД талабларига мос равишда ишлаб чикилади.

Булаклаш маршрут технологик харитаси бутун машина ёки унинг айрим агрегатлари учун хам тузилиши мумкин. Булаклаш технологик жараёни лойихалашда булаклаш маршрут технологик жараёни, эскизлар харитаси, жихозлар ведомости ва деталлар ведомости тузилади.

Фойдаланилган адабиётлар:

1. KHamroyev G.F, To'ayev S.S. Efficient use of preparation aggregates for planting lands in a single pass with a straightening torsion work // Marepiam мiжнapодноi науково! конференщ! (Т. 1), 12 червня, 2020 piK. Кшв, Украша: МЦНД. 119-121 б.

2. Nurov KH, KHamroyev.G.F, Sirojev.J, Zayniyev.O, Mardonov.M, Преимущества технологии применения посевных машин универсал в бухарской области // The Way of Science. 2019. № 12 (70). Vol. II. - c. 62-64.

3. Г.Ф Хамроев, С.С Тураев. Выбор рабочего оборудования гидроцилиндра, установленного в комбинированном агрегате // Электронный журнал «Столица Науки» 2020. №3 МАЙ 5(22). https: //ftp. scientific -capital.ru/may2020/40052020.pdf

4. FU Zhurayev, GF Khamrayev, AN Zhurayev. Technology of reclamation machines application in the conditions of irrigated agriculture // The Way of Science, 2014. №3. c. 32.

5. KN Sabirov, NS Hamroev, GF Khamroyev Prospects for the development of tourism animation activities // Экономика и социум, 2020. №11. - с. 335-338.

6. F U Zhurayev, G' F.Khamroyev, I F.Khamroyev, Z. Khaydarova, I.Ibodov. THE USAGE OF A COMBINED MACHINE IN THE PROCESS OF PREPARING THE LAND FOR PLANTING // CONMECHYDRO - 2021. IOP Conf. Series: Materials Science and Engineering Scopus.

7. Musulmanov F.Sh, Hamroyev I.F. DESCRIPTION OF THE STRUCTURE, FUNCTION AND CLASSIFICATION OF PUMPS // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 955-959.

8. Мусулманов Ф.Ш, ^амроев И.Ф. СУВ НАСОСИНИ ТАЪМИРЛАШНИНГ МИКРОМЕТРАЖ УСУЛЛАРИ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 965-969.

9. Мусулманов Ф.Ш, ^амроев И.Ф. МАРКАЗДАН ^ОЧМА СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 960-964.

10. Мусулманов Ф.Ш, ^амроев И.Ф. НАСОСЛАРНИ ТАЪМИРЛАШ ЦЕХИНИ УМУМИЙ МАЙДОНИНИ ^ИСОБЛАШ ВА ЖЩОЗЛАРНИ ЖОЙЛАШТИРИШ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 975-979.

11. Мусулманов Ф.Ш, ^амроев И.Ф. НАСОСЛАРНИНГ ТУРЛАРИ ВА АСОСИЙ КУРСАТКИЧЛАРИ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 950-954.

12. Мусулманов Ф.Ш, ^амроев И.Ф. СУВ ХУЖАЛИГИДА НАСОС ЁРДАМИДА СУВ КУТАРИШНИНГ АДАМИЯТИ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 945-949.

13. Мусулманов Ф.Ш, ^амроев И.Ф. НАСОС ДЕТАЛНИ ТИКЛАШ УСУЛЛАРИНИ ТАОДОСЛАШ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 970-974.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.