CC BY
26SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 2 I 2021
ISSN: 2181-1601
SURUNKALI GLOMERULONEFRIT BILAN KASALLANGAN BEMORLARDA SUTKALIK QON BOSIMINING XARAKTERISTIKASI
Saodat Xabibovna Yarmuxamedova Murodjon Bo'riboyevich Normatov
Samarqand davlat tibbiyot instituti
ANNOTATSIYA
23 yoshdan 50 yoshgacha bo'lgan gipertoniyasi bor surunkali glomerulonefrit bilan og'rigan 70 nafar bemorni o'rganish o'tkazildi. Barcha bemorlarga doppler exokardiografiya o'tkazildi. Surunkali glomerulonefrit bilan og'rigan bemorlarda, gipertoniya bilan og'rigan bemorlarga nisbatan, markaziy gemodinamikaning aniq buzilishlari borligi ko'rsatilgan. Ushbu bemorlar guruhida chap qorincha diastolik disfunktsiyasi ishonchli tarzda qayd etilgan. Giperfiltratsiya va surunkali glomerulonefrit bilan og'rigan bemorlarda tez-tez aniqlanadi, 100% hollarda uchraydi va muhim gipertenziya bilan kasallanganlarga qaraganda ancha aniq. Buyraklar kontsentratsiyasi funktsiyasining erta yomonlashuvi azotni chiqarib yuborish funktsiyasini etarlicha uzoq vaqt saqlab qolish bilan o'rnatildi.
Kalit so'zlar: glomerulonefrit, gipertoniya kasalligi, diastolik disfunksiya.
CHARACTERISTICS OF DAILY BLOOD PRESSURE IN PATIENTS WITH
CHRONIC GLOMERULONEPHRITIS
Saodat Khabibovna Yarmukhamedova Murodjon Buriboevich Normatov
Samarkand State Medical Institute
ABSTRACT
A study of 70 patients with chronic glomerulonephritis with hypertension aged 23 to 50 years was conducted. All patients underwent Doppler echocardiography. Patients with chronic glomerulonephritis have been shown to have more pronounced disturbances of central hemodynamics than patients with hypertension. Left ventricular diastolic dysfunction was reliably noted in this group of patients. It is more common in patients with hyperfiltration and chronic glomerulonephritis, occurs in 100% of cases, and is more pronounced than in patients with significant hypertension. Early deterioration of renal concentration function was established by maintaining nitrogen excretory function long enough.
Keywords: glomerulonephritis, hypertension, diastolic dysfunction.
KIRISH
23 yoshdan 50 yoshgacha bo'lgan gipertoniya va surunkali glomerulonefrit bilan og'rigan 70 nafar bemorda SMAD natijalari va buyraklarning funksional holati tahlili. Tadqiqot shuni ko'rsatdiki, dipper bo'lmagan bemorlarning soni asosiy guruhda (AG + SGN) nazorat guruhiga qaraganda ancha yuqori. Tungi qon bosimining yetarlicha pasayishi qon bosimining sirkadlik ritmining buzilishini ko'rsatadi va buyrak patologiyasining rivojlanishiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi.
Surunkali glomerulonefrit (SGN) kasalligida gipertoniya kasalligi taxminan 62% ni tashkil qiladi. Shuning uchun qon bosimi yurak-qon tomir xavfining omilidir [3,7,11] Afsuski, yurak-qon tomir asoratlari tez-tez o'sib boradi [1, 4, 6, 8,11]. Shuning uchun surunkali glomerulonefrit bilan og'rigan bemorlarda qon bosimi (AQB), yurakning morfofunksional parametrlari, buyraklar holati va gipertoniya kasalligida metabolizmning kunlik profilining xususiyatlarini har tomonlama o'rganish muhimdir [2, 5, 8, 10, 12]. Bu buyrak disfunktsiyasini va yurak-qon tomir kasalliklarini erta oldini olish maqsadida markaziy gemodinamikaning o'zgarishini baholashga imkon beradi.
Tadqiqot maqsadi. Tadqiqotning maqsadi exokardiografiya ma'lumotlariga ko'ra qon bosimi (SMAD) va yurakning morfologik va funktsional parametrlarini kunlik monitoring ko'rsatkichlarini baholash edi.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Tadqiqotda 23 yoshdan 50 yoshgacha bo'lgan 2008 yil VNOK tasnifi bo'yicha AG I-II darajali 70 bemor ishtirok etdi: AG va SG bilan kasallangan 36 bemor 1 (asosiy) guruhni tashkil etdi (22 erkak va 14 ayol, o'rtacha 36,5 ± o'rtacha yoshi 1,4 yil, erkaklar kichik guruhida - 36,5 ± 1,2 yil, ayollar kichik guruhlarida - 35,8 ± 1,2 yil; AG davomiyligi 11,7 ± 1,2 yil, erkaklar kichik guruhida - 10,6 ± 1,3 yil, ayollar kichik guruhlarida - 12,7 ± 1,2 yil.Bemorlarning 7 foizida bir tomonlama, 93 foizida buyrakning ikki tomonlama shikastlanishi kuzatilgan.Gipertoniya bilan kasallangan 34 bemor ikkinchi (nazorat) guruhni tashkil etgan (23 erkak va 11 ayol, o'rtacha yoshi 36,2 ± 1,2 yil, AT 11,1 davomiyligi. ± 0,9 yosh) .Guruxlar gipertoniya jinsi, yoshi, davomiyligi va ustunligi bilan taqqoslanadi.Qon bosimini o'rganishdan 5-7 kun oldin bemorlarga antigipertenziv dorilar bekor qilindi. Bemorlarga qon bosimi har kuni kuzatilib turildi. (SMAD) portativ qurilmadan foydalangan holda (BAT41-2 MChJ ICS-Techno) SMAD standart parametrlari tahlil qilindi: maksimal, minimal, o'rtacha sistolik (SQB), diastolik (DQB), yurak urishi (YQ), puls QB (norma 53 mm Hg dan kam) ning elektron qiymatlari. Vaqt ko'rsatkichi (VI) SQB va DQB (me'yor 25% dan kam, 25% dan ortiq - beqaror arterial gipertenziya, 50% dan ortiq - barqaror arterial gipertenziya), SQB, DQB o'zgaruvchanligi uyg'onish, uxlash va 24 soat ichida (VSAD kunining normasi 15,5 mm Hg dan kam, VI SQB kechasi 14,8 mm Hg dan kam, kunning VI SQB 15,2 mm Hg dan kam; VI SQB 13,3 mm Hg dan kam kunduzi. Ikki fazali ritmining
zo'ravonligi kunlik indeks (KI) bo'yicha ikki fazali ritmning og'irligini aniqlashning an'anaviy mezonlari yordamida baholandi: kI qiymati 10-20% (normal), nondipper- KI 0-10% ( tunda qon bosimining pasayishi), ortiqcha dipper - KI> 20% (tunda qon bosimining haddan tashqari pasayishi), tunda - KI <0 (tungi gipertenziya) (2).
MUHOKAMA VA NATIJALAR
SMAD natijalarini tahlil qilganda (1-jadval), kun davomida sistolik (VI SQB) va diastolik VI vaqt koeffitsienti (VI DQB) AG bilan kasallangan bemorlarda muhim AG ko'rsatkichiga qaraganda AG bilan birga ancha yuqori ekanligi aniqlandi. (39.0 ± 3.1% ga nisbatan 43.2 ± 3.2% va 43.8 ± 3.6% ga nisbatan 41.1 m 3.8% ga nisbatan). Kun davomida SQB va DQB (SMAD) o'zgaruvchanligi oshgan bemorlarning soni gipertoniya va surunkali gepatit bilan og'rigan bemorlar orasida asosiy gipertenziya bilan kasallanganlarga qaraganda ko'proq (49,1% 21,1% va 45,3% 22,5% ga nisbatan). p <0.05). VI o'zgaruvchanlik indeksining o'sishi hayotiy organlarning jarayonga qo'shilishining va buyrak etishmovchiligining rivojlanishining tezlashuvining aksidir. Tekshirilayotgan bemorlarda 24 soat davomida qon bosimi monitoringi natijalari
Ko'rsatkichlar 1-gurux AG + SGN 2-gurux GK
SQB o'rtacha, mm s.u.t, 146,0 ± 1,5 141, ± 1,6
AA^ o'rtacha, mm s.u.t, 88,8 ± 1,2 85,9 ± 1,3
YQS o'rtacha,zar./min 74,4 ± 1,2 73,9 ± 1,3
PAD o'rtacha, mm s.u.t, 57,2 ± 0,8 55,3 ± 0,9
VI SQB kunduz, % 69,0 ± 3,1* 53,2 ± 3,2
VI DQB kunduz,% 63,8 ± 3,6* 51,1 ± 3,8
VI SQB kechga, % 69,9 ± 3,7 62,1 ± 3,6
VI DQB kechga,% 68,4 ± 3,7 67,4 ± 3,5
O'SQB sutkalik, 16,0 ± 0,5* 14,2 ± 0,6
mm.s.u.t.
O'SQB cyTt.>15,2 (%) 49,1* 21,1
O'DQB sutkalik, 12,6 ± 0,5 10,8 ± 0,4
mm.s.u.t.
O' DQB sut>12,3 (%) 45,3* 22,5
O'SQB kun, mm.s.u.t. 14,9 ± 0,5 14,7 ± 0,4
O'SQB kun, >15,5(%) 34 32,5
O'DQB kun. mm.s.u.t 11,4 ± 0,6 11,3 ± 0,5
O'DQB kun >13.3(%) 18,9 23
VSQB kechga, mm s.u.t, 12,0 ± 0,5 12,2 ± 0,5
VSQB kechga,> 14,8(%) 24,5 19,1
VDQB kechga, mm s.u.t, 9,3 ± 0,5 9,4 ± 0,5
VDQB kechga, >11.3(%) 18,9 15,3
SQB, mm s.u.t, 48,4 ± 2,7 49,7 ± 3,2
DQB, mm s.u.t, 34,5 ± 1,6 34,6 ± 2,1
SQB, mm s.u.t, 23,6 ± 2,7* 19,6 ± 1,9
SGN - surunkali glomerulonefrit; GB - gipertoniya; SQB - sistolik qon bosimi; DQB -diastolik qon bosimi; YQS - yurak urishi; QTU - qon tomir urishi; VI SQB - SQB vaqt ko'rsatkichi; VI DQB - DQB vaqt ko'rsatkichi; O'SQB - SQB o'zgaruvchanligi; O'DQB- DQB o'zgaruvchanligi.
Puls qon bosimi (PQB) darajasida sezilarli farqlar mavjud emas edi, ammo ikkala guruhda ham o'rtacha ko'rsatkichlar me'yordan oshadi (gipertoniya va surunkali gepatitda 57,2 ± 0,9 mm Hg. 55,3 ± 0,9 mm Hg ga teng. Muhim bo'lgan bemorlarda gipertoniya). PQB> 53 mm simob ustuni. San'at. katta tomirlarning qattiqligining oshishi bilan bog'liq va yurak-qon tomir o'limining mustaqil ko'rsatkichidir (5).
Kundalik SQB indeksiga (VI SQB) ko'ra bemorlarning taqsimlanishini tahlil qilishda, tekshiruv guruhiga qaraganda, o'rganuvchi guruhda dipper bo'lmagan va kechasi eng yuqori egri chiziqli bemorlar soni yuqori (48,8% ga nisbatan) Mos ravishda 25,4%, p <0, 05). Surunkali gepatit bilan birgalikda gipertoniya bilan og'rigan bemorlar orasida VI DQB <10% bo'lgan bemorlarning soni ham ancha yuqori ekanligi aniqlandi (mos ravishda 34,1% va 18,2%). Kechasi qon bosimining etarli darajada pasayishi, uxlayotgan odamda sub'ektiv hissiyotlar bo'lmasligi sharti bilan, qon bosimining sirkadiyan ritmining buzilishini ko'rsatadi va buyrak patologiyasining rivojlanishiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi.
XULOSA
Ushbu tadqiqot shuni ko'rsatdiki, gipertoniya bilan og'rigan bemorlarda surunkali gepatit bilan birgalikda, muhim gipertoniya bilan og'rigan bemorlar bilan taqqoslaganda, kunlik qon bosimi profilaktikasi ancha yuqori darajada buzilgan -kechayu kunduz VI SQB va DQB darajasi yuqori, ko'pincha yo'q yoki etarli emas tunda qon bosimining pasayishi, shuningdek kun davomida qon bosimining haddan tashqari tebranishlari.
REFERENCES
1. Терентьев В.П., Батюшин М.М. Нефрогенная артериальная гипертензия. -Ростов-на-Дону: издательство РостГМУ, 2004. - 62 с.
2. Рогоза А.Н. Суточное мониторирование артериального давления (по материалам методических «Рекомендаций ESH 2003) // Функциональная диа-Ймстика. - 2004. - № 4. - С. 29-44.
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 2 I 2021
ISSN: 2181-1601
3. Шиллер Н.Б., Осипов М.А. Клиническая эхо- кардиография. - М.: Практика, 2005. - 344 с.
4. Ярмухамедова С. Х., Норматов М. Б., Вафаева Н. А. Особенности суточного профиля артериального давления у больных хроническим гломерулонефритом //Достижения науки и образования. - 2020. - №. 11 (65).
5. Нефрология. Руководство для врачей / Под Цд. И.Е. 'Гарее- вой. - М.: Медицина, 2000. - 688 с.
6. Verdecchia P., Schillaci G., Reboldi G. et al. Dif- nt prognostic impact of 24-hour mean blood pressure and pulse pressure on stroke and coronary artery disease in essential hypertension //Circulation. -2001. -Vol. 103, № 21. -P.2579-2584.
7. Ярмухамедова С. Х., Норматов М. Б. Изучение особенностей суточного мониторирования артериального давления у больных хроническим гломерулонефритом //Молодой ученый. - 2020. - №. 38. - С. 48-51.
8. Беленков Ю.Н., Мареев В.Ю. Сердечно-сосудистый сосудистый континуум // Сердечная недостаточность. * 2002. - Т. 3, №1, - С. 7-11.
9. European Best Practice Guidelines for Haemodial- isis. Part 1 // Nephrol, Dial. Transplant _2002. - Vol. 17 (Suppl. 7). - P. 7-15.
10. Мухин H.A. Избранные лекции по внутренним болезням. - М.: Изд-во «Литтерра», 2006. - 240 с.
11. Вафоева Н. А., Гаффаров Х. Х. Особенности клинико-лабораторной диагностики хронического пиелонефрита у женщин //Национальная Ассоциация Ученых. - 2016. - №. 1. - С. 20-21.
12. Mancia G., De Backer G., Dominiczak A. et al. 2007 Guidelines for the management of arterial hypertension: the Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC) // J. Hypertens. - 2007. - Vol. 25, №6. -P. 1105-1187.
13. K/DOQI clinical practice guidelines for managing dislipidemias in chronic kidney disease // Am. J. Kidney Dis. - 2003. - Vol. 41 (Suppl. 4). - P. S1-S92.
