Научная статья на тему 'Суппозиторилердіңң құрамы мен технологиясын негіздеу'

Суппозиторилердіңң құрамы мен технологиясын негіздеу Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
186
55
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Artemisia rupestris L. / вагинальды суппозиторий / оңтайлы құрам және технология. / Artemisia rupestris L. / vaginal suppository / optimal composition and technology

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Ш. Нөкербек, З.Б. Сакипова, Б.А. Досжанова, М. Қызайбек

Бұл ғылыми мақалада Artemisia rupestris өсімдігінің экстракты негізінде, вагинальды суппозиторийдің тиімді құрамы мен оңтайлы технологиясын әдебиеттерге шолу, физика-химиялық, технологиялық және микробиологиялық қасиеттеріне зеріттеулер жүргізу арқылы жасаунәтижелері көрсетілген.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по фундаментальной медицине , автор научной работы — Ш. Нөкербек, З.Б. Сакипова, Б.А. Досжанова, М. Қызайбек

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

PHARMACEUTICAL DEVELOPMENT FOR COMPOSITION AND TECHNOLOGY OF SUPPOSITORIES ON THE BASIS OF AN EXTRACT FROM ARTEMISIA RUPESTRIS L

The scientific article presents a review of literature and the results of the study of physical-chemical, technological, microbiological properties for selecting the optimal composition and technology of vaginal suppositories based on an extract from Artemisia rupestris L.

Текст научной работы на тему «Суппозиторилердіңң құрамы мен технологиясын негіздеу»

о^ '^тУг '-з» О^Каз®|1У

№3-2015

СУППОЗИТОРИЛЕРДЩН, Ц¥РАМЫ МЕН ТЕХНОЛОГИЯСЫН НЕГ1ЗДЕУ

Ш. И0КЕРБЕК, З.Б. САКИПОВА, Б.А. ДОСЖАНОВА, М. ЦЫЗАЙБЕК

С.Ж.Асфендияров атындагы К,азац улттыц медицина университетi; ^ХР,Ш¥АР, К,азац ddcmypAÍ медицинасын зерттеу институты

УДК 615.322:615.454.2:615.012/.014

Бум гылыми мацалада Artemisia rupestris еамд^тц экстракты негiзiнде, вагинальды суппозиторийдiц muiMdi курамы мен оцтайлы технологиясын эдебиеттерге шолу, физика-химиялыц, технологиялыц жэне микробиологиялыц цасиеттерне зерттеулер ЖYргiзу арцылы жасаунэmuжелерi керсетлген.

TyttiHdi свздер: Artemisia rupestris L., вагинальды суппозиторий, оцтайлы курам жэне технология.

Kipiene:

Artemisia rupestris L. КYрделi гулдер ту;ымдасы, жусан туысына жататын кеп жылды; шеп тектес еймдш.Ол Каза;станныцЕйл, Ертiс, Семей, Кекшетау айма;тарында, Кар;аралы, Зайсан, Алтай, Тарбагатай, Алатау, Батыс Тянь-Шань ещрлершде еседi [1].Каза; халы; емшiлiгiнде аталмыш дэрiлiк есiмдiктi ас;азан^шек жолдарыныц ауруларына, бауыр ауруына, к;атерлi iсiкке, TYрлi терi жэне шырыштi ;абаттыц ауруларына, таралгыш тумауга, улы жэндiктер шавданда к;олданFан[2,3,4].ДэстYрлi Кытай медицинасында Artemisia rupestris еймдшн бактерияга, виурс;а, сацырау;улак;к;а, ;абынуга ;арсы ;олданган[5,6]. Кытай елiнде соцгы кездерi зерттеушiлер тарапынан аталмыш еймдшке деген ;ызыгушылы; артып, жаппайзерттеле бастады. Соныц нэтижесiнде ;урамында Artemisia rupestris бар дэрШк ;алыптар фармацевтика нарыгына енiп, заманауи медицинада да ;олданыс тауып келедi. Ал Каза;станда бул есiмдiк негiзiнен зерттелмеген, сонды;тан Artemisia rupestris еймдМн терец зерттеп, елiмiздщ фармацевтика нарыгына енгiзетiн болса; фармацевтика саласындагы бiрк;атар мэселердi шешуге септМн тигiзер едi.

Бiз ец алдымен бул есiмдiкке фармакогнозиялы; талдаулар жасап, макро-микроскопеялы; зерттеулер ЖYргiздiк. Содан кешн эртYрлi эдiспен экстракт алып, бул экстракттардыц микроб;а жэне сацырау;улак;;а ;арсы эсерiн зерттегенiмiзде экстрагент ретiнде дистиллденген суды пайдаланып сабагынан алынган кургак; экстрактыныц Candida albicans сацырау;улагына ете жа;сы эсер ететiндiгiн бай;ад^1;. Сонды;тан аталмыш экстрактты стандарттап, оныц непзшде вагинальды кандидоз ауруына ;арсы вагинальды суппозиторилер жасады;. Бул ма;алада аталган суппозиторилердiц тиiмдi ;урамы мен оцтайлы технологиясын непздеу жолдары баяндалады. Вульвовагиналды кандидоз - бул ашыт;ы тэрiздi Candida ту;ымдасыныц сацырау;ула;тары, эсiресе Candida а1Ысашкел^рш шыгаратын сырыт;ы жыныс мушелерiнiц жэне ;ынаптыц инфекциялы; ауруы. 75% жуы; эйел адамдар кем дегенде бiр рет вульвовагиналды кандидозбен ауырады. Ол эйелдердiц 40%-50%бул ауру ;айталанады. Кезкелген синтетикалы; дэрiлiк заттыц тэбиги ;урамды ез аналогына ;араганда агзага жанама эсерi анагурлым кеп болатындыгы белгiлi. Сонды;тан бул ауруды емдеуде дэртк есiмдiк шикiзаттарын ;олдану аурудан сауыгудыц ец ;аушйз эрi оцтайлы жолы болып табылады. Эйелдерге жагымсыз жуйелiк эсердiц ;аушн темендету ушiн дэрiлiк заттарды ;олданудыц ец ;аушйз жолы вагиналды суппозиторилердi ;олдану болып табылады. Кептеген дэрiгерлер интровагиналдлы жолмен енпзшетш дэрiлiк заттардыц келесiдей арты;шылы;тарын сипаттайды: жергiлiктi ;абыну орталы;тарына дэртк заттардыц жылдам сiцуi(суппозиторилер эсер ету жылдамдыгы женiнен инъекциялы; дэрiлермен сэйкес келедь Ол инъекциялы; дэрiлiк заттарга ;араганда терi жабынын

жаракаттамайды), эсершщ узак сакталуы, зиянды эсершщ темендеуь бiрнеше дэрiлiк заттарды катар колдануга болатындыгы, жэне т.б.[7].

Суппозиторилердiц непзш талдау бойынша эдебиеттерге терещнен шолу жасадык. Соныц нэтижесiнде, вагинальды суппозиторилерде кецшен колданылатын глицерин-желатиндi непзд тацдадык. Бул эдiспен жасалган суппозиторилерлердщ баскалардан артыкшылыгы дэрiлiк зат суппозиторлерден бiртiндеп, бiркелкi босап шыгатындыктан жерпшкп эсерi узакка созылады. 3epÍTTey нысандары мен эдктерк

Artemisia rupestris келу кайнары: Шыгыс Казакстан облысы Алтай таулы аймагынан жиналган. Fылыми макалада эдебиеттерге шолу, физика-химиялык, технологиялык жэне микробиологиялык эдiстер колданылды.

Суппозиторилердiц оцтайлы технологиясын курастыруда, глицерин-желатиндi суппозиторилер алуда кецшен колданылатын Starky эдiсiн колдандьщ. Эдiстеме: 25.0г консервантты суды таза стаканга куйып, оган алдын-ала елшенген 12.5г желатин бiртiндеп косамыз жэне айнек таякшамен араластргансоц 15 минутка калдырамыз (Желатин суды толык сiмiруi Yшiн). 62.5г глицериндi жацагы дайындалган массага бiртiндеп куйып, су моншасында жэйлап кыздырамыз (кыздыру барысында курамындагы су белгШ мелшерде буланады, колданган стакандарымыздыц салмагын ец басында 0лшеп алу аркылы буланган су м0лшерiн есептеп, толыктырып отырамыз), гомогендеймiз. Кую эдта аркылы алынган массаны металдан жасалган екi уяшыктары бiр-бiрiмен тыгыз байланыскан калып TYзушiге куямыз. Алдымен куймас бурын массамыз калыпка жабысып калмас Yшiн жэне дайын 0нiмдi алу кезшде бузылулары, Yгiтiлулерi болмас Yшiн калыпты вазелин майымен жука кабат тузе отырып суртемiз. Металл калыпка куйылган суппозиторилердi тоцазыткышка салып, суппозиторилер каткан соц шыгарып аламыз жэне металл калыпты жэйлап ашып Х дана дайын суппозиторилердi шыгарып аламыз. Алынган суппозиторилерлердi таза стаканга салып, су моншасында ерiтемiз. Artemisia rupestris еймдтнщ сабагынан алынган кургак экстрактыны арнаулы унтактау курылгысында унтактаймыз, унтакталган экстрактыдан 0,015Хг елшеп алып жацагы ерiген негiзге енгiземiз, гомогендеймiз. Жогарыдагы эдiс бойынша калыпка куйамыз. Суппозиторилерлердi кораптарга салу арнайы автоматтандырылган курылгылардыц K0мегiмен ЖYзеге асады. Бул кезде кораптагы суппозиторилерлердiц саны, тацбалау, мердщ дурыс койылуы (серия н0мерi, сакталу мерзiмi жэне т.б.) тексерiледi. Крраптарды жэшiктерге орамдау 0нiмдi орамдауга арналган Yстелде орындалады. Бул сатыда жэшштеп кораптардыц саны, жазудыц дурыстыгы бакыланады. Соцында алынган дайын 0нiм толык бакылаудан 0тедi. Нэтижелер жэне оны тал^^1лау:

№3-2015

Artemisia rupestris еймдшнщ экстракты негiзiнде TYрлi Yлгi тацдап алып, алынган

жасалатын вагинальды суппозиторилердщ тиiмдi курамын, Yлгiлерreмикробиологиялык; зерттеулер ЖYргiздiк.

ягни,эсер етушi заттыц тиiмдi дозасын аньщтау Yшiн бес

Кесте 1 - тацдалган Yлгiлер:

Курамындагы заттардыц атауы Yлгi

I II III IV V

Artemisia rupestris 0сiмдiгiнiц экстракты 0,1% 0,3% 0,5% 0,7% 1%

Желатин 12,5% 12,5% 12,5% 12,5% 12,5%

Глицерин 62,5% 62,5% 62,5% 62,5% 62,5%

Консервантты су (тазартылган су-99.9%, метилпарабен-0.067%, пропилпарабен-0.033% ) 24,9% 24,7% 24,5% 24,3% 24%

Бiр суппозиторилердiц орташа салмагы 3г (100%) 3г (100%) 3г (100%) 3г (100%) 3г (100%)

120 100 80 60 40 20 0 I

I

И ■ ■ ■ 1 1 2 3 4 5 d 6 1 1 - 5 7 8 9

Сурет 1 - вагиналды суппозиторилер Yлгiлерiнiц микробиологиялы; зерттеу нэтижелерi

1- 0.1% суппозиторилер 7- Бос улп

2- 0.3%суппозиторилер 8- Heri3

3- 0.5 % суп п о зи то ри л ер 9- Kepi салыстру ynriri 1 -5-fhicytosiiie

4- 0.7%суппозиторилер

5- 1.0%суппозиторилер

6- Оц салыстру улгта

Микробиологиялык зерттеу нэтижей бойынша №3 Yлгi, ягни, курамында 0.5% экстракт бар суппозиторилердiц Candida albicans сацыраукулагына ете жаксы эсер ететшдш белгiлi болды. Мунда, №1, №2 Yлгiлердiц эсерiнiц темен болуы курамындагы экстракт концентрациясыныц жетiспеуi себебшен. Ал, №4 жэне №5 Yлгiнщ эсерiнiц T0мендiгiнiц себебi: экстракт сумен алынгандьщтан

курамындагы кант м0лшерi жогары болады. Суппозиторилердегi экстракт м0лшерi арткан сайын кант курамы к0бейiп ол керкшше Candida albicans сацыраукулагына колайлы орта калыптастырады.Зерттеу нэтижелерi негiзiнде бiз 3-шi Yлгi бойыншa жaсaлFaн суппозиторилерге тaцдaу жaсaдык.

№3-2015

Кесте 2 - №3 улп вагинальды суппозиторилердщ физика-химиялы; жэне технологиялы; касиеттерщ зерттеу нэтижeлeрi

Вагинальды суппозиторилерд щ Сапа параметрлерi Суппозиторилермассасы, г Мaссaбiркeлкiлiгi Толы; деформациялану уа;ыты, мин Балку температурас ы,°С

Сапа к0рсеткiшi 3,0 3±5% 7,5 35,7

Вагинальды суппозиторилердiц физика-химиялы; жэне технологиялы; кaсиeттeрiн зерттеу нэтижeлeрi

^р МФ талаптарына сай келедi.

Шикнат^ралыц внш, материалдар

АгГепш1а гиреэЫв епмдт экстракты, кемекш! заттар

Желатин, глицерин, тазартылган су

Желатин, глицерин, тазартылган су

Айеп^а гиревЫз

есшд1Г1Н1ц ^ургац

экстракты

ПВХ жэне фольгадан дайыналган цалыптар

К^ораптар, цолдану

жешндеп нусцаульщтар

Суппозиторилерлердщ внд1рш

Саты 1 Шиизаттардыелшеу

Тараэы

Саты 2

Непз компоненттерш ¡сшд1ру, балцыту жэне фильтрлеу

Компоненттерд1 араластыруга жэне балцытуга _арналган цазан, Нутч-фильтр_

Саты 3 Непзд1 цалыпк;а цую

Ж

гы :

1ЛЫ]

X

ГЫ '

I не

ы б;

Саты 4 Экстрактыны неНзге ешлзу

Якорлы араластыргышы бар реактор, жинауыш

Саты 5

Суппозиторилерлер массасын дайындау

Реактор-гомогенизатор, жинауыш_

Цатгау, орамдау жэне тацбалау

Саты 6

Суппозиторилерлерд1 цалыпка кую

_Кую жолаты_

Саты 7

Суппозиторилерлерд!цораптаргасалу

К,аптау автоматы

Жэннктер, топтыц

этикеткалар

Саты 8

Цирашлрды жэпиктерге орамдау

8шмд1 орамдауг а арналган устел

внд1р1с процесст бау^ылау

Шитзаттардыц елшем!

Салынган шиюзаттыц

мелшер!, балцудыц

толы^тылыгы. фильтрациялаужылдамдыгы

Ауа кешрииктерш шыгару, [;ую,суыту температурасы

Салынган экстрактыныц мелшер[, еру тольщтыгы

Дайындау температурасы, араластыру уацыты, шиызаттыц мелшер!_

Толтырылуыныц толыцтыгын бацылау, кую, суыту температурасы_

К^ораптагы

суппозиторилерлердщ саны, тацбалау, мордщ дурыс цойылуы_

Жэииктеп цораптардыц саны, жазудыц дурыстыгы

Дайын ншм

Вшмд1 бацылау

Сурет 2 - суппозиторилер алудыц технологиялы; блок-схемасы

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Цортынды: Artemisia rupestris 0сiмдiгiнiц экстракты непзшде жасалатын вагинальды

суппозиторилердiц тшмд технологиясы жасалды.

курамы мен оцтайлы

№3-2015

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Флора Казахстана. - 1966. - Т. 9. - 98 б.

2 Батай Зейнецабылулы, Синь Цзян дэрi шeптерi / / Ш¥АР гылым-техника,денсаулык;сак;тау баспасы. - 2006. - Б. 173-174.

3 Уац Рын, Казак; дэрiгерлiк шежiресi / / Ш¥АР гылым-техника баспасы. - 2008. - 1-бeлiм. - Б. 26-27.

4 De-quan Yu. Recent results on structural chemistry of new natural products from Chinese herbal medicine. // Pure and Appl. Chem. -1998. - Vol. 70. - No. 2. - Р. 431-434.

5 De QY. Recent results on structural chemistry of new natural products from Chinese herbal medicine. // Pure and Appl. - 1998. - №70. -Р. 431-434.

6 Wei X, Aibai S, Li ZJ. Study on the anti-inflammatory effect of the extract of Artemisiarupestris L.//Lishizhen medicine and material medica research. - 2008. - №19. - Р. 2836- 2838.

Ш. Н0КЕРБЕК, З.Б. САКИПОВА, Б.А. ДОСЖАНОВА, М. ЦЫЗАЙБЕК

Казахский национальный медицинский университет им С.Д. Асфендиярова Традиционный казахский медицинский институт, Синьцзян, Китай.

ФАРМАЦЕВТИЧЕСКАЯ РАЗРАБОТКА СОСТАВА И ТЕХНОЛОГИИ СУППОЗИТОРИЕВ НА ОСНОВЕ ЭКСТРАКТА

ИЗ ARTEMISIA RUPESTRIS L

Резюме: В научной статье проведен обзор литературы и представлены результаты исследования физико-химических, технологических, микробиологических свойств для выбора оптимального состава и технологии вагинальных суппозиториев на основе экстракта из Artemisia rupestris L.

Ключевые слова: Artemisia rupestris L., вагинальные суппозитории, оптимальной состав и технологии

SH. NOKERBEK, Z.B. SAKIPOVA, B.A. DOSZHANOVA, M. KIZAIBEK

Kazakh National Medical University named after S.D. Asfendiyarov Traditional Kazakh Medicine Research Institute, Xinjiang, China

PHARMACEUTICAL DEVELOPMENT FOR COMPOSITION AND TECHNOLOGY OF SUPPOSITORIES ON THE BASIS OF AN EXTRACT

FROM ARTEMISIA RUPESTRIS L

Resume: The scientific article presents a review of literature and the results of the study of physical-chemical, technological, microbiological properties for selecting the optimal composition and technology of vaginal suppositories based on an extract from Artemisia rupestris L. Keywords: Artemisia rupestris L., vaginal suppository, optimal composition and technology

ИЗУЧEHИE BЛИЯHИЯ BИДA УПAKОBKИ HA KA4ECTBO CУБCTAHЦИИ AЛЬTAБОP ПРИ XPAHEHИИ

Т.В. КРУТСКИХ1, А.С. ШАЛАМАЙ2, У.М. ДАТХАЕВ3

1Национальный фармацевтический университет, г. Харьков, Украина, 2ПАО НПЦ «Борщаговский ХФЗ», Киев, Украина, 3Казахский национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова, г. Алматы, Казахстан

УДК 615.014.8:615.014.4:615.322

В статье представлены результаты изучения влияния вида упаковки на качество субстанции Альтабор при хранении. Определены оптимальные упаковочные материалы и срок хранения лекарственного средства. Ключевые слова:альтабор, срок хранения, условия хранения, стабильность

Основная цель изучения стабильности - получение информации об изменениях качества лекарственных средств с течением времени в зависимости от влияния факторов окружающей среды (температуры, влажности, света) [1]. Для регистрации новых лекарственных субстанций и препаратов должны быть проведены, как минимум, долгосрочные и ускоренные испытания.

Ускоренные испытания стабильности используют в процессе разработки новых лекарственных средств с целью ускорения сравнительного изучения различных вариантов экспериментальных прописей, технологических приемов, упаковочно-укупорочной системы [2]. Ускоренные испытания проводят при более высокой, не менее чем на 15°С, по сравнению с долгосрочными испытаниями

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.