Support system for the acquisition and testing of products and solutions concerned with fire protection Текст научной статьи по специальности «Компьютерные и информационные науки»

D01:10.12845/bitp.37.1.2015.13

bryg. dr inz. Jacek Zboina1 mgr inz. Michal Chmiel1 Maria K^dzierska1 mgr inz. Marta Golaszewska1

Przyjfty/Accepted/Принята: 02.02.2015; Zrecenzowany/Reviewed/Рецензирована: 16.03.2015; Opublikowany/Published/Опубликована: 31.03.2015;

System wsparcia odbiorow i testowania wyrobow oraz rozwi^zan na rzecz ochrony przeciwpozarowej2

Support System for the Acquisition and Testing of Products and Solutions Concerned

with Fire Protection

Система поддержи приёма и тестирования изделий, а также решений для

пожарной охраны

ABSTRAKT

Cel: Celem artykulu jest przedstawienie wdrozonego, funkcjonuj^cego i stale doskonalonego „Systemu wsparcia odbiorow i testowania wyrobow i rozwi^zan stosowanych w ochronie przeciwpozarowej". Opisano idee, przyj^te kierunki, a takze cele postawione przed tym systemem. Wdrozenie to jest rozwi^zaniem zidentyfikowanych problemow i potrzeb w aspekcie szkolenia oraz doskonalenia zawodowego personelu, a takze inspirowania innowacyjnosci w ramach testowania wyrobow i rozwi^zan innowacyjnych. W artykule ograniczono przedstawienie tego rozwi^zania glownie do podsystemu wsparcia odbiorow, drugi podsystem testowania b^dzie przedmiotem odr^bnej publikacji.

Wprowadzenie: Wyroby i system ich dopuszczania to wazne elementy ochrony przeciwpozarowej. Swiadectwa dopuszcze-nia CNBOP-PIB w powi^zaniu z certyfikaj wyrobow budowlanych stosowanych w ochronie przeciwpozarowej stanowi^ podstaw^ dla zapewnienia bezpieczenstwa pozarowego i prowadzenia dzialan ratowniczo-gasniczych. W obszarze stoso-wania tych wyrobow istniej^ okreslone potrzeby definiowane zarowno przez Panstwow^ Straz Pozarn^, jak i srodowisko producentow oraz ich dostawcow. Odpowiedzi^ na te potrzeby jest opracowany, wdrozony i doskonalony „System wsparcia odbiorow i testowania wyrobow i rozwi^zan stosowanych w ochronie przeciwpozarowej".

Metodologia: W pracy przedstawione zostaly wyniki analizy literatury przedmiotu, badan, doswiadczen i prac wlasnych autorow publikacji, a przede wszystkim wnioskow i doswiadczen wynikaj^cych z udzialu w tworzeniu i doskonaleniu tego systemu. Wnioski:

- Jest to nowe i innowacyjne rozwi^zanie (system), ktore kompleksowo l^czy elementy (dzialania) z dwoch glownych obszarow - wsparcia odbiorow sprz^tu i wyposazenia wprowadzonego do uzytkowania w jednostkach ratowniczo--gasniczych PSP oraz testowania nowych i innowacyjnych wyrobow i rozwi^zan, ktore mozna zastosowac na potrzeby ochrony przeciwpozarowej.

- System ten w zakresie wsparcia odbiorow stanowi pionierski program edukacyjny dotycz^cy szkolenia, doskonalenia zawodowego i dobrowolnej certyfikacji personelu Panstwowej Strazy Pozarnej zajmuj^cego si§ zakupami sprz^tu ratow-niczo-gasniczego, zagadnieniami logistyki i kwatermistrzostwa.

- W ramach tego systemu przygotowano i wdrozono procedure testowania wyrobow innowacyjnych [6]. Przygotowa-nie i wdrozenie koncepcji funkcjonowania tego podsystemu pozwala aktualnie na nieodplatne testowanie nowych

Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpozarowej im. Jozefa Tuliszkowskiego Panstwowy Instytut Badawczy; Jozefow; [email protected] / Scientific and Research Centre for Fire Protection National Research Institute, Poland;

Autorzy wniesli jednakowy wklad merytoryczny w powstanie artykulu / The authors contributed equally to this article;

DOI:10.12845/bitp.37.1.2013.13

i innowacyjnych wyrobow, rozwi^zan i technologii przez strazakow PSP. Proces ten konczy si§ wydaniem stosownej opinii/rekomendacji dla wyrobu/rozwi^zania.

Stowa kluczowe: system wsparcia, testowanie wyrobow, dobrowolna certyfikacja, edukacja, ochrona przeciwpozarowa Typ artykutu: artykul przegl^dowy

ABSTRACT

Purpose: The purpose of this article is to describe an established support system, for acquisition and testing of products and solutions concerned with fire protection, which is exposed to constant improvements. Additionally, the paper advances views, provides a focus and aims, which the system should address. Such accomplishments provide solutions to identified problems and needs in terms of training and professional development of staff as well as inspire innovation within the sphere of testing products and innovative solutions. This article is limited to issues concerned with the acquisition of materials whereas the testing of such products and solutions will be the subject of a separate publication.

Introduction: Production of equipment and an approval system is an important part of the fire protection process. CNBOP-PIB, as a certification body for products used in fire protection, provides the basis for ensuring fire safety and conduct of firefighting operations. The scope for the use of such equipment is specified by the Polish State Fire Service (PSFS), manufacturers and equipment suppliers. The needs are satisfied by a suitably developed and implemented mechanism, incorporating continuous improvements in testing and acceptance of products and solutions used in protection from the effects of fire. Methodology: This article provides an outcome from a literature analysis, research, experience and presents results obtained from work performed by the authors, publications and, in particular, lessons and experience gained from participation in the development and improvement of the system. Conclusions:

- It is a new and innovative approach, which comprehensively combines identified elements from two major areas - support for accepted equipment used in PSFS units and testing of new and innovative products, and initiatives, which may be utilised for fire protection needs.

- This approach, concerning acquisition support, provides a pioneering educational programme for training, professional development and voluntary certification by PSFS personnel involved in the acquisition of rescue and firefighting equipment, and questions concerning logistics and quartermaster issues.

- Under the auspices of this system a testing procedure of innovative products and initiatives was developed and implemented. Preparation and implementation of this concept allows for free testing of new products, solutions and technologies by PSFS firefighters. This process culminates with an award of an opinion /recommendation about the product or proposed solution.

Keywords: technical approvals, support system, receipt and testing of products, voluntary certification, programme, education, fire protection Type of article: review article

АННОТАЦИЯ

Цель: Целью статьи является представление внедрённой, функционирующей и все время совершенствующейся „Системы поддержи приёма и тестирования изделий, а также решений для пожарной охраны". Описаны идеи, тенденции, а также цели, поставленные перед этой системой. Система является решением выявленных проблем и потребностей относительно обучения и профессионального совершенствования знаний персонала, а также служит вдохновением для создания инноваций в рамках тестирования изделий и инновационных решений. В статье представлено только решение для поддержки подсистемы приёмов, вторая подсистема тестирования будет предметом отдельной публикации.

Введение: Изделия и система их допуска - это важный элемент пожарной охраны. Свидетельства допуска CNBOP-PIB вместе с сертификацией строительных изделий, используемых в противопожарной защите - это основы для обеспечения пожарной безопасности и проведения спасательно-гасящих работ. В сфере использования этих изделий существуют определённые потребности представляемые как Государственной Пожарной Службой Польши (PSP), так и средой производителей и поставщиков. Ответом на эти потребности является разработанная, внедрённая „Система поддержки приёма и тестирования", которая постоянно совершенствуется, как для изделий, так и для решений, используемых в пожарной охране.

Методология: В работе были представлены результаты анализа предметной литературы, исследований, опыта и собственных работ Авторов публикации, а прежде всего выводов и опыта, полученных в результате создания и совершения этой системы.

ОБУЧЕНИЕ И ПРОПАГАНДИРОВАНИЕ ЗНАНИЙ 001:10.12845/Ьйр.37.1.2015.13

Выводы:

- Это новое и инновационное решение (система), которое комплексно объединяет его элементы в двух главных сферах - поддержки приёма оборудования и оснащения, которое включено в оснащение в спасательно-гасящих подразделениях Р8Р, а также тестирования новых и инновационных изделий и решений, которые могут применяться для целей пожарной охраны.

- Данная система в сфере поддержки приёма является пионерской образовательной программой, касающейся обучения, профессионального совершенствования знаний и добровольной сертификации персонала Р8Р, занимающегося покупками спасательно-гасящего оборудования, вопросами логистики и оснащения.

- В рамках этой системы подготовлена и внедрена процедура тестирования инновационных изделий [6]. Подготовка и внедрение концепции функционирования этой подсистемы в настоящее время позволяет бесплатно тестировать новые изделия, решения и технологии пожарными Р8Р. Этот процесс заканчивается выдачей соответствующего заключения /рекомендации для изделия / решения.

Ключевые слова: система поддержки, тестирование изделий, добровольная сертификация, образование, противопожарная защита Вид статьи: обзорная статья

1. Wprowadzenie

Wspolczesne zagrozenia wystçpuj^ce w otaczaj^-cym nas swiecie wymagaj^ od poszczegolnych sluzb ratowniczych poslugiwania siç sprzçtem ratowniczo--gasniczym o okreslonych cechach, w tym niezawod-nych, trwalych, ergonomicznych oraz wysokiej jakosci. Wyposazenie i sprzçt wykorzystywane przez jednostki ochrony przeciwpozarowej powinny zapewniac wysok^ skutecznosc prowadzonych dzialan, dlatego musz^ byc sprawne i adekwatne do potrzeb uzytkownika koncowego. Na przestrzeni lat dziçki staraniom pro-ducentow i wprowadzaniu innowacji staj^ siç coraz bardziej skuteczne, a praca ratownikow dziçki temu „bezpieczniejsza" i efektywniejsza.

Uzytkownicy przy wyborze sprzçtu pozarniczego bior^ pod uwagç przede wszystkim cechy takie jak:

• ogolne bezpieczenstwo uzytkowania,

• ergonomia,

• niezawodnosc,

• funkcjonalnosc.

Aby sprostac wszystkim oczekiwaniom jednostek ochrony przeciwpozarowej, w Polsce wprowadzono system dopuszczen zgodny z rozporz^dzeniem MSWiA z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobow sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobow do uzytkowania (Dz. U. Nr 143, poz. 1002 z pozn. zm.). System ten oparty jest na scisle okreslonych wymaganiach techniczno-uzytkowych, adekwatnych do aktualnych potrzeb jednostek ochrony przeciwpozarowej [1].

Zapewnienie bezpieczenstwa uzytkownikowi, jak rowniez prawidlowa eksploatacja sprzçtu gasniczego s^ odzwierciedleniem wymagan techniczno-uzytkowych zawartych w zal^czniku do ww. rozporz^dzenia MSWiA, wprowadzonego rozporz^dzeniem zmieniaj^cym z dnia

27 kwietnia 2010 r. (Dz. U. Nr 85, poz. 553). To wlasnie one precyzuj^ najwazniejsze wymagania w zakresie bezpieczenstwa, ergonomii, niezawodnosci i funkcjo-nalnosci, aby sprzçt i wyposazenie mogly bezpiecznie sluzyc ratowanym i ratownikom. Mimo tej regulacji prowadzenie zakupow sprzçtu i wyposazenia strazy pozarnej, w tym wyrobow i rozwi^zan nowych i in-nowacyjnych, w praktyce stwarza okreslone problemy.

„System wsparcia odbiorow i testowania wyrobow oraz rozwi^zan na rzecz ochrony przeciwpozarowej" sklada siç z dwoch podsystemow. S^ to:

• podsystem wsparcia odbiorow wyrobow wprowa-dzanych do uzytkowania w jednostkach ochrony przeciwpozarowej (sprzçtu i wyposazenia strazy pozarnej),

• podsystem testowania wyrobow i rozwi^zan in-nowacyjnych mog^cych znalezc zastosowanie w ochronie przeciwpozarowej [5].

Zostal on wdrozony w Panstwowej Strazy Pozarnej i jest stale doskonalony [4]. System ten w zakresie wsparcia odbiorow stanowi pionierski program edu-kacyjny dotycz^cy szkolenia, doskonalenia zawodo-wego i dobrowolnej certyfikacji personelu Panstwowej Strazy Pozarnej zajmuj^cego siç zakupami sprzçtu ratowniczo-gasniczego, zagadnieniami logistyki i kwa-termistrzostwa. Obejmuje on zagadnienia z zakresu odbioru i testowania wyrobow sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego, ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, wprowadzanych do uzytkowania w jednostkach ochrony przeciwpozarowej oraz wy-korzystywanych przez te jednostki do prowadzenia dzialan ratowniczych. Sluzy takze upowszechnianiu wiedzy z zakresu certyfikacji i dopuszczen sprzçtu oraz wyposazenia jednostek ochrony przeciwpozarowej.

Pomyslodawc^ „Systemu wsparcia odbiorow i te-stowania", ktory zostal opracowany i wdrozony przez

pracownikow CNBOP-PIB i KG PSP, jest nadbryg. Marek Kowalski, Zastçpca Komendanta Glownego Panstwowej Strazy Pozarnej. System jest odpowiedzi^ na zdefiniowane potrzeby w zakresie zakupow sprzçtu i wyposazenia prowadzonych przez PSP z jednej strony, a z drugiej jeszcze wiçkszym „otwarciem siç" PSP na in-nowacje i nowe rozwi^zania, ktore mozna wykorzystac przede wszystkim w ratownictwie realizowanym przez PSP, jak rowniez na potrzeby dzialan prewencyjnych ochrony przeciwpozarowej, a takze ochrony ludno-sci. Bardzo istotnym celem tego przedsiçwziçcia jest edukacja, doskonalenie zawodowe, upowszechnianie wiedzy dotycz^cej podstaw prawnych systemu dopuszczen, wymagan technicznych, nowych rozwi^zan, technologii i trendow.

2. System wsparcia odbiorow i testowania

Wdrozony i stale doskonalony „System wsparcia odbiorow i testowania wyrobow i rozwi^zan stosowanych w ochronie przeciwpozarowej" stanowi rozwi^zanie zidentyfikowanych problemow i potrzeb w aspekcie szkolenia oraz doskonalenia zawodowego personelu, a takze inspirowania innowacyjnosci w ramach testowania wyrobow i rozwi^zan innowacyjnych. W artykule ograniczono omowienie tego rozwi^zania przede wszystkim do podsystemu wsparcia odbiorow, podsystem testowania bçdzie przedmiotem odrçbnej

publikacji.

Jednym z celow tego systemu jest upowszechnianie wiedzy z zakresu certyfikacji i dopuszczen sprzçtu oraz wyposazenia jednostek ochrony przeciwpozarowej, ich podstaw prawnych, wymagan techniczno-uzytkowych krajowego systemu dopuszczen, a takze wymiana po-gl^dow oraz doswiadczen teoretykow i praktykow. „System wsparcia odbiorow i testowania wyrobow oraz rozwi^zan na rzecz ochrony przeciwpozarowej" to pierwszy system kompleksowo opisuj^cy problematykç organizacji i dzialan w zakresie odbioru i testowania sprzçtu wprowadzonego na wyposazenie jednostek ratowniczo-gasniczych PSP oraz innych podmiotow ratowniczych i przedsiçbiorcow.

W ramach systemu powstal program edukacyjny i program dobrowolnej certyfikacji personelu, ktory oparto na dwoch powi^zanych ze sob^ podsystemach:

1. Dzialaniach edukacyjnych zwanych systemem wsparcia przy odbiorach wyrobow.

2. Procedurze testowania wyrobow i rozwi^zan innowacyjnych przed ich stosowaniem/wdrozeniem w ochronie przeciwpozarowej [6]. Glownymi elementami podsystemu wsparcia od-

biorow s^:

• szkolenia stacjonarne, e-learningowe i wyjazdowe,

DOI:10.12845/bitp.37.1.2013.13

• szkolenia teoretyczne i praktyczne,

• szkolenia podstawowe, doskonal^ce,

• certyfikacja i recertyfikacja personelu (w wyniku szkolen i certyfikacji personelu powstala „siec" - „baza" przeszkolonych osob o okreslonych kwa-lifikacjach i kompetencjach, dzialaj^cych we wszyst-kich wojewodztwach i dodatkowo szkolach PSP),

• miniportal (platforma internetowa zapewniaj^ca certyfikowanemu personelowi dostçp do m.in. za-sobow takich jak: baza wiedzy, komunikator, kursy i egzaminy e-learningowe) [4].

Glownymi elementami podsystemu testowania s^:

• wdrozenie procedury praktycznego testowania wyrobow i rozwi^zan innowacyjnych przez strazakow--ratownikow w jednostkach ratowniczo-gasniczych PSP i udzielanie przez CNBOP-PIB na tej podstawie rekomendacji lub opinii dla tych wyrobow/rozwi^-zan (baza rekomendacji i opinii jest publikowana na stronie internetowej CNBOP-PIB),

• oparcie procedury testowania na aktywnej wspol-pracy z producentami i dostawcami wyrobow i/ lub rozwi^zan innowacyjnych, co daje mozliwosc okreslenia, weryfikacji wymagan i oczekiwan uzyt-kownika koncowego (ustalanych indywidualnie w programie testowania),

• powi^zanie obu podsystemow - mozliwosc angazo-wania do testowania osob przeszkolonych w ramach systemu wsparcia,

• testowaniu poddany moze byc wyrob/rozwi^za-nie innowacyjne przed jego zastosowaniem przez Panstwowy Straz Pozarn^ i inne jednostki ochrony przeciwpozarowej, przeznaczony w szczegolnosci do prowadzenia dzialan gasniczych, poszukiwaw-czo-ratowniczych, z zakresu ratownictwa drogo-wego, z zakresu ratownictwa wodnego, z zakresu ratownictwa wysokosciowego, z zakresu ratowni-ctwa chemiczno-ekologicznego,

• po zakonczeniu testowania, w przypadku pozy-tywnego wyniku, opracowywany jest dokument opisuj^cy proces testowania wyrobu, wynik testowania oraz zawieraj^cy opiniç testuj^cych wyrob.

3. Dzialania edukacyjne prowadzone w ramach systemu wsparcia przy odbiorach wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej

W ramach podsystemu wsparcia odbiorow prowadzone s^ przez CNBOP-PIB szkolenia stacjonarne, e-learningowe i wyjazdowe. Prowadzone s^ one m.in. metodami e-learningu i blended learningu, co pozwala na pol^czenie zalet tradycyjnych form

ОБУЧЕНИЕ И ПРОПАГАНДИРОВАНИЕ ЗНАНИЙ DOI:10.12845/bitp.37.1.2015.13

ksztalcenia oraz form elektronicznych, eliminuj^c przy tym wady i slabosci charakteryzuj^ce kazd^ z tych form stosowan^ oddzielnie. S^ to szkolenia teoretyczne i praktyczne, zakres ich ogolnie moz-na scharakteryzowac jako szkolenia podstawowe - sluz^ce certyfikacji, doskonal^ce - na potrzeby ponownej certyfikacji (recertyfikacji).

Celem prowadzonych szkolen jest upowszech-nianie wiedzy praktycznej i teoretycznej z zakresu dopuszczen oraz certyfikacji sprzftu i wyposazenia jednostek ochrony przeciwpozarowej. Przedmiotowe szkolenia pozwalaj^ ponadto na wymianf pogl^dow i doswiadczen mifdzy przedstawicielami CNBOP--PIB prowadz^cymi zajfcia a uczestnicz^cymi w szko-leniach przedstawicielami KW PSP i jednostek im

podleglych, a takze szkol PSP w zakresie podstaw prawnych, wymagan techniczno-uzytkowych, a takze funkcjonowania krajowego systemu dopuszczen oraz niezaleznie certyfikacji wyrobow budowlanych stosowanych w ochronie przeciwpozarowej. Cykl szkolen obejmuje rowniez dyskusjf na temat zawartosci SIWZ-ow przygotowywanych na potrzeby postfpowan przetargowych w odniesieniu do wyrobow objftych obowi^zkiem uzyskania swiadectwa dopuszczenia, jak rowniez samej organizacji postfpowan przetargowych dotycz^cych sprzftu i wyposazenia jednostek ochrony przeciwpozarowej. Ponizej (ryc. 1.) przedstawiono liczbf osob (w poszczegolnych wojewodztwach) do-tychczas przeszkolonych w ramach szkolen stacjonar-nych i certyfikowanych.

wojewodztwo / szkota province / school liczba przeszkolonych number of trained people

woj. dolnosl^skie 3

woj. mazowieckie 3

woj. kujawsko-pomorskie 4

woj. lubelskie 4

woj. lodzkie 4

woj. malopolskie 4 1

woj. opolskie 3

woj. podkarpackie 4

woj. podlaskie 4

woj. pomorskie 4

woj. sl^skie 4

woj. swi^tokrzyskie 4

woj. warminsko-pomorskie 3

woj. wielkopolskie 4

woj. zachodnio-pomorskie 4

woj. lubuskie 4

CNBOP-PIB 1

KG PSP 1

CS PSP Cz^stochowa 2

SA Krakow 2 SGSP 2

SA Poznan 2 SP Bydgoszcz 2

Ryc. 1. Lokalizacja osob certyfikowanych w ramach systemu wsparcia odbiorow w poszczegolnych wojewodztwach,

w tym w szkolach PSP Zrodlo: Opracowanie wlasne. Fig. 1. Location of certified persons in Poland in the provinces and State Fire Service schools

Source: Own elaboration.

Wazn^ rolf w procesie szkolenia oraz doskonalenia zawodowego i certyfikacji personelu odgrywaj^ szkolenia e-learningowe przeznaczone dla funkcjonariuszy Panstwowej Strazy Pozarnej zajmuj^cych sif zaku-pami sprzftu ratowniczo-gasniczego, zagadnieniami logistyki i kwatermistrzostwa, osob certyfikowanych w ramach szkolen doskonal^cych, a takze dla osob wyrazaj^cych zainteresowanie przedmiotow^ tema-tyk^. Dedykowana, opracowana przez CNBOP-PIB, aplikacja internetowa stanowi^ca miniportal wraz z platform^ edukacyjn^ zawiera:

• kursy tematyczne,

• forum aktywnosci i wymiany pogl^dow,

• aplikacja jest rowniez baz^ wiedzy z tego zakresu, a takze zawiera odpowiedzi na najczfsciej zadawane pytania.

Miniportal ten zawiera 26 kursow tematycznych. Poszczegolne kursy tematyczne przedstawione zostaly za pomoc^ prezentacji multimedialnych, ktore opisuj^ wybrane zagadnienie. Kazdy kurs konczy sif testem sprawdzaj^cym.

Jako pomoc dydaktyczna dla sluchaczy urucho-

miona zostala wyzej wspomniana baza wiedzy. Baza

ta zawiera miçdzy innymi:

• akty prawne, czyli ustawy i rozporz^dzenia,

• standardy wydane przez CNBOP-PIB,

• opracowany przez pracownikow CNBOP-PIB i KG PSP podrçcznik zawieraj^cy wszystkie aspekty „Systemu wsparcia" - proces dopuszczenia, wy-magania, przepisy prawne, dostçpne do pobrania w formacie PDF,

• forum aktywnosci, sluz^ce do dyskusji lub do in-formowania uczestnikow szkolenia o zmianach w procesie nauczania i terminach spotkan,

• FAQ, czyli zbior najczçsciej zadawanych pytan i odpowiedzi na nie, maj^cy na celu udzielenie danemu uzytkownikowi pomocy bez koniecznosci angazowania do tego innych osob, odnosz^cy siç do przedstawionej na platformie tematyki [5]. Szkolenia w zakresie recertyfikacji prowadzone

s^ metod^ blended learningu, polegaj^c^ na l^czeniu

DOI:10.12845/bitp.37.1.2013.13

zalet tradycyjnych form ksztalcenia oraz form elektro-nicznych, przy jednoczesnej eliminacji wad i slabosci charakteryzuj^cych kazd^ z tych form w przypadku stosowania ich oddzielnie. Umozliwia to zmniejsze-nie kosztow dla organizatora (zakwaterowanie, wy-zywienie), jak rowniez dla uczestnika szkolenia przy jednoczesnym poprawieniu ich efektywnosci (kursant w pewnym zakresie moze siç uczyc w domu lub w biurze). Blended learningpozwala w sposob wysoce efektywny ksztalcic i maksymalizowac korzysci procesu uczenia siç oraz ulatwia realizacjç przyjçtej strategii rozwoju i osi^ganie wyznaczonych celow.

Intuicyjnosc oprogramowania sprawia, ze opra-cowane materialy wspomog^ mobiln^ edukacjç po-tencjalnych uzytkownikow. Na ryc. 2 w syntetyczny sposob przedstawiono glowne zalozenia systemu. Na ryc. 3 i 4. przedstawiono widok ogolny strony glow-nej platformy e-learningowej oraz okno logowania. Szkolenie jest dostçpne na stronie CNBOP-PIB (Edu. cnbop.pl).

SZKOLENIA DOSKONALACE

REFRESHER TRAINING

О

aktualnosci

podrçcznik training book

e-learning

RECERTYFIKACJA

RECERTIFICATION

aktualnosci dot. systemu dopuszczen

news concerning admittance process

informacje dot. zmian wymagan certyfikacyjnych, norm, przepisow

news concerning changes in certification requirements, standards, regulations

zamieszczanie odpowiedzi na najczçsciej zadawane pytania

answers to most common questions kontakt e-mailowy i telefoniczny do COKu contact with Client Relation Center

opracowany przez pracownikow CNBOP-PIB written by CNBOP-PIB employees

dostçpny w formie .pdf do sciggniçcia (niezaleznie w wersji papierowej) available as .pdf

umozliwia naukç na odlegtosc

distance training available

materiaty do samodzielnego ksztatcenia zamieszczane cyklicznie sefl-study materials

co 3 lata uwarunkowana: every 3 years:

• uzyskaniem certyfikatu / gaining a certificate

• samoksztatceniem poprzez MINI PORTAL / self-study through MINI PORTAL

• udziatem w szkoleniach doskonalgcych zakonczonych egzaminem / refresher training

Ryc. 2. Glowne elementy w podsystemie wsparcia odbiorow - prezentowane w ramach aplikacji internetowej

CNBOP-PIB - miniportal Fig. 2. Main assumptions of the support system ¿rodlo: Opracowanie wlasne. Source: Own elaboration.

ОБУЧЕНИЕ И ПРОПАГАНДИРОВАНИЕ ЗНАНИЙ

DOI:10.12845/bitp.37.1.2015.13

Ryc. 3. Platforma edukacyjna: Edu.cnbop.pl Fig. 3. Platform Edu.cnbop.pl Zrödlo: Opracowanie wlasne. Source: Own elaboration.

edu.cnbop.pl poiski (pi)»

MINI PORTAL - logowanie

Platforma edukacyjna CNBOP-PIB

Platforma E-leamingowa Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpozarowej w Jözefowie

A p I i kacja m ob i In a □□□□

Zaloguj siç

Nazwa uzytkownika / e-mail Hasio

□ Zapamiçtaj login Zaloguj siç

Zapomniales(as) nazwy uzytkownika lub hasla?

Przyjmowanie cookies (ciasteczek) musî bye wl^czone w Twojej przegl^darce ©

Niektôre kursy dostçpne s^ dla uzytkownikôw zalogowanych jako goscie.

Zaloguj siç jako gosc

Czy jestes w tym serwisie po raz pierwszy?

Szanowni Paristwo!

Aby otrzymac pehiy dostçp do kursôw, nalezy stworzyc konto uzytkownika na tej platformie.

Nazwa uzytkownika powinna wygl^dac nastçpuj^co:

W przypadku imienia i nazwiska: Jan Kowalski, login powinien wygl^dac: jkowalski. Pozwoli to nam przyspieszyc procès przydzielania Paristwu uprawnieri do przegl^dania kursôw.

Kazde konto musi zostac po rejestracji zatwierdzone przez administratora platforniy.

W razie problemôw bardzo proszç о kontakt: [email protected].

Zacznijteraz od utworzenia nowego Kontal

Pierw s logow 1

Kolejne logowanie

Ryc. 4. Ekran - Logowanie Fig. 4. Login screen ¿rodlo: Opracowanie wlasne. Source: Own elaboration.

4. Testowanie wyrobow innowacyjnych

Drugim ze wspomnianych na pocz^tku opracowa-nia podsystemow jest testowanie innowacyjnych wyro-bow/rozwi^zan przed zastosowaniem ich w ochronie przeciwpozarowej. Wykonywaniem testow wyrobow zajmuj^ sif w praktyce strazacy-ratownicy prowadz^cy na co dzien dzialania ratownicze z wykorzystaniem wy-posazenia i sprzftu. Testowanie odbywa sif w wybra-nych jednostkach ratowniczo-gasniczych Panstwowej Strazy Pozarnej zgodnie z indywidualnie ustalanym programem testowania. Oznacza to, ze przykladowo sprzft do ratownictwa wodnego jest testowany przez strazakow pelni^cych sluzbf w jednostkach specjalizu-j ^cych sif w ratownictwie wodnym, ktorzy maj^ wlasci-we przygotowanie i doswiadczenie w wykorzystywaniu tego sprzftu do dzialan ratowniczych. Nalezy rowniez podkreslic, ze testowanie daje mozliwosc skorzystania ze wsparcia osob przeszkolonych w ramach podsyste-mu wsparcia przy odbiorach, co pozwala na wlasciwe weryfikowanie testowanych wyrobow.

Celem wdrozenia podsystemu testowanie wyro-bow/rozwi^zan innowacyjnych jest:

• wskazywanie potrzeb ochrony przeciwpozarowej poprzez testowanie wyrobow i rozwi^zan innowacyjnych przez strazakow,

• inspirowanie poprzez tf wspolpracf do wprowadza-nia innowacyjnych rozwi^zan przez producentow wyrobow,

• wprowadzenie innowacyjnych wyrobow i rozwi^-zan do uzytkowania w ochronie przeciwpozarowej oraz w przyszlosci na rzecz ochrony ludnosci. Podczas testowania szczegolny nacisk jest kla-

dziony na aspekty ergonomiczne i funkcjonalne oraz rzeczywist^ przydatnosc wyrobow do okreslonego zastosowania w ochronie przeciwpozarowej. Program testowania jest ustalany indywidualnie dla kazdego wyrobu z uwzglfdnieniem typu i przeznaczenia, jak rowniez wlasciwosci, ktore s^ istotne dla producenta oraz uzytkownika koncowego.

W wyniku testowania producent zglaszaj^cy wyrob otrzymuje informacjf zwrotn^ od uzytkownikow -praktykow o wyrobie, np. dotycz^c^ jego doskonale-nia. Przy zalozeniu, ze testowanie wyrobu odbywa sif przed rozpoczf ciem produkcji seryjnej wyrobu, producent otrzymuje cenne informacje o wyrobie juz na tym etapie. Po zakonczeniu testowania, w przypadku pozytywnego wyniku, opracowywany jest dokument opisuj^cy proces testowania wyrobu i wskazuj^cy jego wynik oraz opinif strazakow testuj^cych wyrob [5].

Dla wyrobow nieobjftych obowi^zkiem uzyska-nia dopuszczenia do uzytkowania takim dokumen-tem jest rekomendacja do stosowania w ochronie

DOI:10.12845/bitp.37.1.2013.13

przeciwpozarowej - udzielana na czas nieokreslony. Rekomendacja stanowi potwierdzenie, ze wyrob spel-nia oczekiwania uzytkownika koncowego i pozwala producentowi na zyskanie przewagi przez jego wyroby. Dla wyrobow objftych obowi^zkiem dopuszczenia, ale o wlasciwosciach techniczno-uzytkowych istotnie roz-ni^cych sif od okreslonych w rozporz^dzeniu MSWiA [2], takim dokumentem jest opinia techniczna. Stanowi ona potwierdzenie, ze wyrob spelnia oczekiwania uzyt-kownika koncowego. Po uzyskaniu przez producenta wymaganego dopuszczenia do uzytkowania opinia stanowi uzupelniaj^cy dokument potwierdzaj^cy, ze producent wykonal pewne ponadstandardowe dzia-lania maj^ce na celu potwierdzenie walorow uzytko-wych wyrobu, co umozliwia producentowi budowanie jeszcze wifkszego zaufania do jego wyrobow. Wspol-praca ta prowadzi do powstawania wyrobow bardziej odpowiadaj^cych oczekiwaniom ich uzytkownikow.

Producent ma rowniez prawo do znakowania wyrobu, w okresie waznosci OPINII TECHNICZNEJ, znakiem OPINIA TECHNICZNA CNBOP-PIB, ktory przedstawiono ponizej.

CNBOP-PIB

Ryc. 5. Wzor znaku OPINIA TECHNICZNA CNBOP-PIB Fig. 5. CNBOP-PIB TECHNICAL OPINION mark Zrodlo: Opracowanie wiasne. Source: Own elaboration.

Testowanie wyrobow jest nieodplatne dzi^ki wdro-zeniu opisanej procedury testowania KG PSP [6] i zaangazowaniu funkcjonariuszy Panstwowej Strazy Pozarnej. Producent w wyniku jej przeprowadzenia otrzymuje cenne informacje w zakresie kierunkow doskonalenia swojego wyrobu.

Efektem koncowym testowania s^:

• wyroby (rozwi^zania) innowacyjne sprawdzone w praktyce przed wprowadzeniem do uzytkowania,

• wyroby doskonalone przez producentow po uwa-gach uzytkownikow (strazakow),

• wyroby spelniaj^ce wymagania i uwzgl^dniaj^ce potrzeby uzytkownika,

ОБУЧЕНИЕ И ПРОПАГАНДИРОВАНИЕ ЗНАНИЙ

• wyroby innowacyjne z REKOMENDACJ^ albo OPINI^ CNBOP-PIB,

• baza wyrobów posiadaj^cych REKOMENDACJ^/ OPINI^ na stronie www.

5. Charakterystyka systemu

Dokonana analiza pozwolila na zidentyfikowanie potrzeb, okreslenie kierunków i celów, które powinny byc zrealizowane w obszarze odbioru sprz^tu i wyposazenia wprowadzanego na wyposazenie jednostek ratowniczo--gasniczych PSP i innych jednostek ochrony przeciwpo-zarowej, co w konsekwencji doprowadzilo do opracowa-nia i wdrozenia systemu wsparcia odbiorów i testowania. Analiza ta wykazala, ze istnieje potrzeba wprowadzenia rozwi^zañ systemowych w zakresie wsparcia procedur odbiorowych oraz dzialañ maj^cych na celu wdrazanie w ochronie przeciwpozarowej wyrobów innowacyjnych.

Zakupy sprz^tu dla jednostek ochrony przeciwpozarowej wymagaj^ wiedzy formalno-prawnej i specja-listycznej, nalezytego przeszkolenia, doswiadczenia oraz wsparcia zarówno formalnego, jak i technicznego. Opracowany i wdrozony „System wsparcia..." dostarcza osobom przeszkolonym i certyfikowanym istotnych

D01:10.12845/bitp.37.1.2015.13

informacji w tym zakresie. Prawidlowe dokonanie odbioru techniczno-jakosciowego sprz^tu jest waznym elementem procesu planowania i realizacji zakupów. Wynikaj^ca z doswiadczeñ wiedza o wyst^puj^cych podczas odbiorów techniczno-jakosciowych sprz^tu problemach (bl^dach, usterkach) prowadzi do wniosku, ze konieczne jest nieustanne doskonalenie zawodowe, szkolenie i poprzez te dzialania poprawa swiadomosci uzytkowników koñcowych. Ponizej przedstawione dane statystyczne oparte na reprezentacyjnej grupie wyrobów (srodki ochrony indywidualnej, pompy po-zarnicze, samochody pozarnicze) wprowadzanych do uzytkowania swiadcz^ o skutecznosci podj^tych dzialañ (systemu wsparcia odbiorów).

W okresie wdrozenia i funkcjonowania systemu w la-tach 2011-2014 zauwazalny jest nawet 30-procentowy wzrost wykrycia bl^dów w stosunku do lat poprzednich. Powyzsze dzialania w ramach systemu wsparcia odbiorów z pewnosci^ przyczynily s% do znacz^cego obnize-nia ryzyka odbioru i zakupu sprz^tu niespelniaj^cego wymagañ prawnych i techniczno-uzytkowych. Stanu tego nadal nie mozna uznac za w pelni zadowalaj^cy, dlatego podejmuje si£ nieustanne dzialania doskonal^ce w celu dostosowania tego systemu do potrzeb.

Ryc. 6. Statystyki wykrycia bl^dow podczas odbioru sprz^tu w latach 2011-2014 Fig. 6. Detecting failures during reception of equipment - statistics for years 2011-2014

Zrodlo: Opracowanie wlasne. Source: Own elaboration.

DOI:10.12845/bitp.37.1.2013.13

W celu wsparcia procesu edukacyjnego opraco-wana zostala takze publikacja zwarta pt. System do-puszczen i odbiorów techniczno-jakosciowych sprzçtu wykorzystywanego w jednostkach Pañstwowej Strazy Pozarnej [3]. Publikacja jest efektem wspólpracy specjalistów z Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpozarowej - Pañstwowego Insty-tutu Badawczego i Komendy Glównej Pañstwowej Strazy Pozarnej. Wydawnictwo sklada siç z dwu-dziestu szesciu rozdzialów. Material porz^dkuje oraz systematyzuje cal^ procedurç odbioru sprzçtu w ujçciu teoretycznym i praktycznym. Opracowanie to opisuje równiez przebieg procesu dopuszczenia oraz zawiera wskazówki, jak wlasciwie czytac swia-dectwo dopuszczenia. Publikacja opisuje nastçpuj^ce zagadnienia:

1. Proces dopuszczenia wyrobu i wydanie swiadectwa dopuszczenia,

2. Pojazdy pozarnicze,

3. L^czniki, nasady, pokrywy nasad, przel^czniki, smoki ssawne i rozdzielacze,

4. Pr^downice wodne, wodno-pianowe i pianowe oraz wytwornice pianowe

5. Pozarnicze wçze tloczne do pomp pozarniczych, do hydrantów oraz pozarnicze wçze ssawne,

6. Aparaty powietrzne butlowe ze sprçzonym powietrzem,

7. Maska twarzowa do aparatu oddechowego butlowego,

8. Sygnalizatory bezruchu,

9. Hydrauliczne narzçdzia ratownicze,

10. Ubrania specjalne chroni^ce przed promieniowa-niem cieplnym i plomieniem,

11. Ubranie chroni^ce przed czynnikami chemicznymi,

12. Ubrania specjalne,

13. Pasy strazackie,

14. Linki strazackie ratownicze,

15. Zatrzasniki strazackie,

16. Skokochrony,

17. Toporek strazacki,

18. Zbiornik przenosny na wodç,

19. Poduszki pneumatyczne do podnoszenia i korki pneumatyczne do uszczelnienia,

20. Drabiny przenosne,

21. Helmy strazackie,

22. Kominiarki,

23. Buty strazackie,

24. Rçkawice specjalne,

25. Motopompy do wody czystej,

26. Motopompy do wody zanieczyszczonej.

SYSTEM DOPUSZCZEN I ODBIOROW

TECHNICZNO-JAKOSCIOWYCH SPRZÇTU WYKORZYS^WANËGÔ W JEDNOSTKACH

PANSTWOWEJ STRAZY POZARNEJ

Ryc. 7. Okladka publikacji pt. System dopuszczen i odbiorów techniczno-jakosciowych sprzçtu wykorzystywanego

w jednostkach PSP Fig. 7. Cover for a non-serial publication entitled: Acceptance system for technical equipment utilised by the Polish State Fire Service Establishments ¿ródlo: Archiwum CNBOP-PIB. Source: CNBOP-PIB archives.

6. Podsumowanie

„System wsparcia odbiorów i testowania wyro-bów i rozwi^zañ stosowanych w ochronie przeciwpozarowej" jest to nowe i innowacyjne rozwi^zanie, które w sposób kompleksowy l^czy w sobie elementy (dzialania) z dwóch glównych obszarów - wsparcia odbiorów sprzçtu i wyposazenia wprowadzonego do uzytkowania w jednostkach ratowniczo-gasniczych PSP oraz testowania nowych i innowacyjnych wyro-bów i rozwi^zañ, które mozna zastosowac na potrzeby ochrony przeciwpozarowej.

System ten w zakresie wsparcia odbiorów stanowi pionierski program edukacyjny maj^cy na celu szkole-nie, doskonalenie zawodowe i dobrowoln^ certyfikacjç personelu Pañstwowej Strazy Pozarnej zajmuj^cego siç zakupami sprzçtu ratowniczo-gasniczego, zagad-nieniami logistyki i kwatermistrzostwa.

W ramach tego systemu przygotowano i wdrozono procedurç testowania wyrobów innowacyjnych [6]. Przygotowanie i wdrozenie koncepcji funkcjonowania tego podsystemu pozwala na nieodplatne testowanie nowych wyrobów, rozwi^zañ i technologii przez stra-zaków PSP. Proces ten koñczy siç wydaniem stosownej

ОБУЧЕНИЕ И ПРОПАГАНДИРОВАНИЕ ЗНАНИЙ

opinii/rekomendacji dla wyrobu/rozwi^zania. W efek-cie wdrozenia i doskonalenia osi^gniçte zostaliy cele stawiane systemowi.

W wyniku wdrozenia tego systemu powstala plat-forma e-learningowa „System wsparcia..." podzielona na 2б kursów tematycznych i bazç wiedzy z zakresu:

- dopuszczeñ oraz certyfikacji sprzçtu i wypo-sazenia jednostek ochrony przeciwpozarowej (podstawy prawne),

- wymagañ techniczno-uzytkowych,

- funkcj onowania kraj owego systemu dopuszczeñ,

- certyfikacji wyrobów budowlanych stosowanych w ochronie przeciwpozarowej,

- zasad zakupu sprzçtu i najczçsciej definiowa-nych pytañ i problemów w tym obszarze.

- Umozliwia ona jednoczesne szkolenie okreslo-nej liczby osób (od kilkudziesiçciu do kilkuset).

Literatura

[1] Chmiel M., Przeglqd mozliwosci wykorzystania motopomp do wody zanieczyszczonej w dziala-niach jednostek ochrony przeciwpozarowej, BiTP Vol. 23 Issue 3, 2011, pp. 77-82.

[2] Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewnçtrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w spra-wie wykazu wyrobów sluz^cych zapewnieniu bezpieczeñstwa publicznego lub ochronie zdro-wia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do uzytkowania (Dz. U. Nr 143, poz. 1002), wprowadzonego roz-porz^dzeniem zmieniaj^cym z dnia 27 kwietnia 2010 r. (Dz. U. Nr 85, poz. 553).

[3] Czerwienko D., Roguski J. (red.), System dopuszczeñ i odbiorów techniczno-jakosciowych

DOI:10.12845/bitp.37.1.2015.13

Edukacja za jej posrednictwem charakteryzuje siç samodzielnosci^ w doborze materialu (oso-ba uczestnicz^ca w szkoleniu moze zapozna-wac siç z zagadnieniami objçtymi szkoleniem w dowolnej kolejnosci).

„System wsparcia odbiorów i testowania wyrobów i rozwi^zañ stosowanych w ochronie przeciwpozarowej" stanowi odpowiedz na zidentyfikowane potrzeby w zakresie zakupów sprzçtu i wyposazenia prowa-dzonych przez PSP z jednej strony, a z drugiej jeszcze wiçksze „otwarcie siç" PSP na innowacje i nowe roz-wi^zania, które mozna wykorzystac przede wszystkim w ratownictwie realizowanym przez PSP, jak równiez na potrzeby dzialañ prewencyjnych ochrony przeciwpozarowej i ochrony ludnosci. Rozwi^zanie tych problemów w praktyce zostalo przygotowane i wdrozone przez instytut badawczy PSP jakim jest CNBOP-PIB.

sprzçtu wykorzystywanego w jednostkach PSP, Wydawnictwo CNBOP-PIB, Józefów 2014, ISBN 978-83-б1520-0б-1.

[4] Zboina J., System wsparcia - recertyfikacja, szko-lenia doskonalqce, nowe szkoleniepersonelu, materially niepublikowane - prezentacja na naradzie Sliuzb Logistycznych i Finansowych Pañstwowej Strazy Pozarnej, Tylna Góra 17-18.11.2015 r.

[5] Zboina J., Testowanie wyrobów innowacyjnych w PSP, materialy niepublikowane - prezentacja na naradzie Sluzb Logistycznych i Finansowych Pañstwowej Strazy Pozarnej, Tylna Góra 17-18.11.2015 rok.

[6] Procedura testowania wyrobów innowacyjnych, KG PSP wydanie 2 z 12 marca 2015 roku.

* * *

bryg. dr inz. Jacek Zboina - pelni sluzbç w CNBOP-PIB na stanowisku z-cy Dyrektora CNBOP-PIB. Specjalizuje siç w ochronie przeciwpozarowej, technicznych systemach zabezpieczeñ przeciwpozarowych oraz ocenie zgodnosci. Absol-went studiów inzynierskich i magisterskich w Szkole Glównej Sluzby Pozarniczej, ukoñczyl równiez studia podyplomowe menedzer innowacji w Szkole Glównej Handlowej w Warszawie. Stopieñ naukowy doktora nauk spolecznych w zakresie nauk o bezpieczeñstwie uzyskal w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni na Wydziale Dowodzenia i Operacji Morskich. Oficer PSP. Rzeczoznawca Komendanta Glównego PSP ds. zabezpieczeñ przeciwpozarowych.

mgr inz. Micha! Chmiel - absolwent dziennych studiów I i II stopnia na Wydziale Inzynierii Bezpieczeñstwa Pozarowego Szkoly Glównej Sluzby Pozarniczej. Od 2007 r. pracownik Jednostki Certyfikuj^cej CNBOP-PIB. Aktualnie z-ca kierow-nika Jednostki Certyfikuj^cej.

Maria Kçdzierska - glówny specjalista ds. promocji i wspólpracy CNBOP-PIB. Dlugoletni pracownik instytutu dzialaj^cy na rzecz upowszechniania wyników badañ naukowych i prac rozwojowych oraz edukacji.

mgr inz. Marta Go!aszewska - absolwentka dziennych studiów I i II stopnia na Wydziale Inzynierii Bezpieczeñstwa Pozarowego Szkoly Glównej Sluzby Pozarniczej. Od 2012 r. pracownik Jednostki Certyfikuj^cej CNBOP-PIB.