Научная статья на тему 'Study of the construction of drilling ball borts'

Study of the construction of drilling ball borts Текст научной статьи по специальности «Строительство и архитектура»

CC BY
77
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
БұРғЫЛАУ құРАЛЫ / ШАРОШКАЛЫ қАШАУ / қАТТЫ қОРЫТПАЛЫ ТіСТЕР / КЕСКіШ қАЛАқТАР / САПТАМА / DRILLING TOOLS / ROLLER BIT / CARBIDE TEETH / CUTTING BLADES / NOZZLE / БУРИЛЬНЫЙ ИНСТРУМЕНТ / ШАРОШЕЧНОЕ ДОЛОТО / ТВЕРДОСПЛАВНЫЕ ЗУБЬЯ / РЕЖУЩИЕ ЛОПАСТИ / НАСАДКА

Аннотация научной статьи по строительству и архитектуре, автор научной работы — Ходжибергенов Давлатбек Турганбекович, Шеров Карибек Тагаевич, Окимбаева Асель Еркиновна, Уралов Байдулла Кидирбаевич

В данной статье приводятся результаты исследования существующих конструкций бурильных инструментов, в частности буровых шарошечных долот. Исследование выполнено в рамках грантовой темы «AP0513118 Создание бурильных инструментов для бурения скважин в добыче твердых, жидких и газообразных полезных ископаемых (договор № 164 от 15.03.2018 г.)».В результате литературного и патентного анализа конструкции бурильных инструментов для бурения скважин в добыче твердых, жидких и газообразных полезных ископаемых, были выявлены следующие основные недостатки: узость технологических возможностей; невысокая долговечность; преждевременный износ зубьев шарошек; не технологичность конструкции, которая приводит к усиленному износу зубьев и к быстрому выходу из строя элементов инструмента; сложность и трудоемкость изготовления.Устранение вышеуказанных недостатков требует совершенствования конструкции существующихбуровыхинструментов, атакжеразработкуновыхвысокотехнологичных конструкции в соответствии с требованиями современного производства по добыче твердых, жидких и газообразных полезных ископаемых.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ИССЛЕДОВАНИЕ КОНСТРУКЦИИ БУРОВЫХ ШАРОШЕЧНЫХ ДОЛОТ

His article presents the results of a study of the existing design of drilling tools, in particular, roller cone bits. The study was carried out within the framework of the grant theme« AP0513118 Creation of drilling tools for drilling wells in the extraction of solid, liquid and gaseous mineral resources (Contract No. 164 dated 03/15/2018) » . As a result of literary and patent analysis of the design of drilling tools for drilling wells in the extraction of solid, liquid and gaseous minerals, the following main drawbacks were identified: the narrowness of the technological capabilities; premature wear of the teeth of the cutters; non-technological design, which leads to increased wear of the teeth and the rapid failure of the tool elements; and complexity of manufacturing.The elimination of the above drawbacks requires the improvement of the design of existing drilling tools, as well as the development of new high-tech structures in accordance with the requirements of modern production of solid, liquid and gaseous minerals.

Текст научной работы на тему «Study of the construction of drilling ball borts»

FTAMP 55.13.17

Ходжибергенов Давлатбек Турганбекович

т.г.д., профессор, «Fылым жэне eHjipic» департамент! директоры, М. Эуезов атындагы Онтуспк К^азацстан мемлекетпк университета, Шымкент к., 160009, Ка закстан Республикасы, e-mail: hadji@mail.ru. Шеров Карибек Тагаевич

т.г.д., профессор, «Технологияльщ жабдьщтар, машинажасау жэне стандарттау» кафедрасы,

Караганды mcm.ickcttík техникальщ университета,

Караганды к.. 100042, К^азацстан Республикасы,

e-mail: sliktl965@mail.ru.

Окимбаева Ас ель Еркиновна

ara оцытушы, «Технологияльщ жабдьщтар, машинажасау жэне стандарттау» кафедрасы,

Караганды mcm.ickcttík техникальщ университета,

Караганды к., 100042, К>пакстан Республикасы,

e-mail: erkinovna89@mail.ru.

Уралов Байдулла Кидирбаевич

t.f.k., доцент, «Физика» кафедрасы,

М. Эуезов атындагы Онтуспк К^азацстан mcm.ickcttík университет, Шымкент к., 160009, К^азацстан Республикасы, e-mail: uralov_1973@mail.ru.

ШАРОШКАЛЫ Б¥Р€ЫЛАУ ЦАШАУЛАРЫНЬЩ Ц¥РЫЛЫМДАРЫН ЗЕРТТЕУ

Зерттеу жумыстары «АР0513118 Цатты, суйьщ жэне газ mopisdi пайдалы цазбаларды алуда уцгымалар бургылау уиин бургылау цуралдарын жарату (договор№164 от 15.03.2018г)» гранттъщ тсщырыбыныц аясында орындалган. Бул мацалада бургылау цуралдарыныц, aman айтцанда шарошкалы бургылау цашаулардыц конструкциясын зерттеу нэтижелерi келпиршген. Цатты, суйьщ жэне газ mopisdi пайдалы цазбаларды внЫруде уцгымаларды бургылауга арналган бургылау цуралдарыныц конструкциясын эдебижэнепатентттталдаунэтижестде мынадайнеггзггкемшшктер: технологиячьщ мумктдттердщ тар болуы; узац мерхзгмдшктщ томен болуы; шарошка пистертщ уацытынан бурын тозуы; пистердщ кушейтшген тозуына жэне цурал элементтертщ тез ¡стен шыгуына экелетт конструкция технологиясы; дайындаудыц курделшт мен ецбек сыйымдылыгы аньщталды.

Жогарыда корсепилген кемштктердг жою цолданыстагы бургылау цуралдарыныц конструкциясын жетшдгрудг, сондай-ац цатты, суйьщ жэне газ mopisdi пайдалы цазбаларды ondipy жонтдегг цаз1рг1 замангы ондгрктщ талаптарына сэйкес жаца жогары технологиячьщ конструкцияларды эзгрлеудг талап emedi.

KLnmmi создер. Бургылау цуралы, шарошкалы цашау, цатты цорытпалы micmep, кескпи цалацтар, саптама.

К1Р1СПЕ

Бургылау жумыстарынын орындалу тшмдшпне эдетте пайдалы казбаларды ещцрудщ барльщ процесшщ тшмдЫп байланысты болатын бастагщы казбаларды оцщрудщ бастагщы технологияльщ процесшщ ecepi орасан улкен. Уцгымаларды бургылау табиги ресурстарды барлаудыц басты эдю1 болып табылады. Уцгыманы

бургылау арьсылы цазбаныц келем1, орналасу тepeцдiгi жэне сипаттамасы аньщталады. Алынган аппарат бойынша кен орнын игеру жоспары жасалады.

Мунай-газ саласында соцгы ohím бургыланган жене ецделген оьспан арьдылы жер бетше жетюзшедг Мунай немесе газ увдымасын бургылау Ke6ÍHece теренджте журпзшед1 жэне аса курдел1 операция болып табылады. Мунай-газ индустриясындагы бургылау жумыстары курдел1 жэне энергия шыгыны баршыльщ, сонымен к;атар бургылау жабдыгыныц 6epÍKTÍri мен сешмдшгшщ жогары к;орын талап етедк Бургылау жумыстары тау-кен юшде де пайдалы казбаларды ещцру технологияльщ процесшщ ажырамас Geniri болып табылады. Уцгымаларды бургылау тау-кен саласындагы жумыстардын, барльщ кезендершде ЖYpгiзiлeдi. Ущымалы кенжарларда KOMip массившщ кен'прегшдеп газдыц бар-жогына жэне квлeмiнe барлау ЖYpгiзiлeдi. Еарлау увдымаларын бургыламай турып кенйрек бойынша кенжардыц уцплерш аньщтау жэне K;ayincÍ3 журпзу mymkíh емес.

Сонымен 6ipre, «жогарыдан» ¥цгыманы бургылау мойнактар аркылы да ЖYpFiзiлeдi де, tinti жаца títíhch тусетш окдандар тургызута да себепин болады. Осылайша, уцгымаларды бургылау тау-кен саласындагы HerÍ3ri жумыстар болып табылады. Бургылау тэсшдерш, сондай-ак; бургылау машиналарын дамытумен жэне жетиццрумен алемнщ жeтeкшi гылыми институттары айналысады. Сол себепт1, тау-кен саласы, мунай енд1ру саласы, метро мен туннельдер курылыстары к;арк;ын алып, жумысты жедел жэне кдржыны аз жумсаумен ЖYpгiзyтe мумюндш беретш, жет1лд1р1лген машиналар мен механизмдерге сураныс арта беред1. Шарошкалы кашау эртурл1 багытгагы уцгымаларды бургылау кез1нде бургылау куралыныц ецкэп таралган Typi болып табылады: мунай, газ, геологияльщ барлау, су, жарылыс жэне т.б.

Шарошкалы бургылау кдшауларыньщ жумыс ешмдшп жалпы эшмдшктщ, энергия шыгыны мен ендару жумыстарыныц экономикальщ курамдас белтнщ едэу1р есушщ HerÍ3ri себептершщ 6ipi болып табылады. Бул жумыста 6Í3 шарошкалы бургылау кашауларынын, TYpлepiн кдрастырамыз, олардыц артьщшыльщтары мен кемшшктерш зерттейм1з. Кашауды жетщщру мумюндштерш кдрастырамыз. Бургылау куралыныц ьдызмет ету Mep3ÍMÍH саьегап немесе улгайта отырып бургылау етмдшпн арттыру мумюндштерше де кещл белшедг

НЕГ13Г1 БЭЛ1М

Шарошкалы бургылау кдшауларыныц конструкциясын зерттеу жэне талдау «АР0513118 К^атты, суйьщ жэне гaзтэpiздec пайдалы кдзбаларды казу увдымаларын бургылу аспаптарын куру (15.03.2018ж.№ 164 шарт)» гранттьщ таьсырыпты орындау aяcындaжYpгiзiлдi. Келбеу цапфалы корпусы бар шарошкалы бургылау кдшауы да болады, оган мойынйректер арьсылы кдтты кррытпалы TicTep туршде орындалган сферальщ шарошкалар орнатылады, оныц тютершщ кесюш жиектер1 кезекпен кдшаудыц айналу жэне оган перпендикуляр багытында болады [1].

1 -суретте шарошкалы бургылау кдшауы кэрсетшген. К^ашау мойынйректер 3 жэне 4 арьсылы сферальщ шарошка 5 к;урастырылган цафпалы 2 корпустан 1 турады. К^атты цорытпалы TicTep 6 шарошканыц сыртьсы кабатына тыгыздау, дэнекерлеу eдiciмeн немесе кез келген тесшмен бектледь Тютершщ кесюш

жиектерш курайтын кабаттарыныц схемасы 1а,б суретшде бершген. TicTepi 16. суретшде керсетшген. 1а,б. суретшде керсетшгендей, тютер 6 шарошканыц жогарры жагында 6ip тютщ кесюш жиeгi кдшаудыц айналу багытында, ал онымен байланысты тюте айналу багытына перпендикуляр болып келедг Кенжарда жумыс устшдеп кашаудыц 6ip TicTepi непзшен етюрбурышты жырашьщтарды кесед1, оныц артынан кесюш жиектер1 90 °бурылган баскдлары да Kecin отырады жэне осы етюр жырашьщтарды кещте бередг

а - шарошкалы ьсашау; б - A-A xiniicrepi; в - tící; г - Б-Б xiniicrepi Сурет 1- Шарошкалы бургылау кдшауы

Жырашьщтардыц келеш yчacкeлepiн кесу кезшде кенжарды тютердщ осы eKi тобыныц функциялары бipтiндeп жене белгш 6ip зандыльщпен кдрамащарсы барытка ©3repin отырады. Бул 6ip шарошкалы кдшаудыц кемшшл шарошкадары тютер дщ едэу1р жэне эркдлай тозуына байланысты узак; жумыс ютей алмауы болып табылады. Бул ь^убылыстыц ce6e6ÍH тютердщ кесюш жиектершщ шарошканыц айналу багытына кезекпен барыттылауы жэне оран перпендикуляр болып келушен KopeMÍ3. EÍ3re цапфалы табаны бар, оран шарошкалар орнатылран, вдлыптъщ шарики мойынт1рек арьдылы монтаждалган шарошкалы бургылау кашауы белгш [2].

2 - суретте осы шарошкалы бургылау кдшауы керсетшген [2]. Yni шарошкалы бургылау кашауында 1-3 шарошка болады, олар мойынт1ректер аркылы 6-8 корпус 5 цапфасында бектлед1. 0p6ip шарошкада тшсшше 9,10 жэне 11 жиекп жогаргы кабаттары болады. Шарошканыц 1 пepифepийлi жогары ь^абатыныц 9 TicTepi болады 12, оныц еркдйсыныц узындыры L -ге тец, ал жузшщ мукалуы 1 . Шарошканыц 2 жиекп жогары кдбатыныц 10 TicTepi болады 13, оныц ерцайсыныц узындыгы L^O^L^re тец, ал жузшщ муь^алуы 12=21.

а-жалпы niuimi; 6-6ipimni шарошка жузшщ мукалуы (1 ); в —еюнпп шарошка жузшщ мукдлуы (12); г - ушшпп шарошка жузшщ муцалуы (13); д - кдшау KepÍHici (шарошкалардыц езш-ез1 тазалау сулбасы).

а)

б>

Шарошканыц 2 жиекп жогары кабатыныц 10 TicTepi болады 13, оныц эркайсынын узындыгы L:=0,5L -re тец, ал >Ky3ÍHÍH мукалуы 1 =21. Шарошканыц 3 жиекп жогары кабатынын 11 TicTepi болады 14, оныц эркайсынын узындыгы L =0,5L,-re тец, ал жузшщ мукалуы 1 =21. IÇaniay мынадай улпде жумыс ютейдь 3p6ip шарошканыц жиекп жогаргы кабатыныц ricTepi бургылау кезшде 6epÍKTÍri б i рдей болуы себепт1 б1ркелю тозады, ал бул бургылаудыц техникальщ-экономикальщ корсетюштерш арттырады.

Бул кашаудыц 6ip кемшшш шарошкамен байланыска тусетш бушршщ OTKip жиектершщ кулыптьщ саусагыныц жогары орналасуы болып табылады. Шарошкалар айналган кезде бул отюр жиектер опырылады жэне сыргыма жолга тусед1, ал бул тербелю денелершщ де, сыргыма жолдыц да жедел тозуына экеледь Цапфалы табаны бар, оган шарошкалар орнатылган, шарошкалы бургылау кашауы болады, сонымен 6ipre табанныц ílukí аркалыгы табанныц ажыраткыш жазьщтыгымен киылыскан туска дешн 6ip жазьщтьщта болады [3].

а) 6) в) г)

а - кашау Tipeyi, кескшц б - А-А кимасы; в - Б-Б кимасы (шарошкасыз);

г - шарошка бойынша кима. Сурет 3 - Шарошкалы бургылау кашауы

3 - суретте карастырлып отырган шарошкалы бургылау кашауы корсетшген [3]. Кашаудыц Tipeyi цапфадан 1, шарошкадан 2 жэне косымша астарлар 3 ту рады. Цапфа 1 сатылы шшшде болады, оныц ортальщ белтнде каскалшалы 5 шенберл1 бунактары болады. Шарошка 2 шенберл1 белдемел1 6 ойьщшамен 7 орындалады, оныц параллель жактары 8 болады, профшп цапфа 1 фигуралы белпшщ 9 профилше сэйкес келед1, сонымен 6ipre катты корытпалы тютермен 11 жабылган косымша стерженд1 астар астындагы 3 каналдармен 10 орындалады. Фигуралы болт 9 цапфа 1 осше катысты шамада 1 ¡ргелес орналасады. Осындай эксцентрикт1 турде ¿ргелесу 1 шарошка 2 осше катысты жэне бунактары да 7 болады да, шецберл1 буртта 6 орындалады. Каналдарга 10 стерженд1 астарлар 3 койылады, шарошка 2 осше а/2 бурышыныц астына карай колбеу орындалады. Соган байланысты, кималар 12, 11 жэне 13 тютер арасында арта беред1 де, бул tíctíh 13 т1ске 11 жакындауына жэне коргалмаган жактарын 14 азайтуга мумк1нд1к беред1. Астар 3 астындагы каналдар 10 шарошканыц 2 непзп жогаргы кабатымен ¿ргелес орналасады да, бул шарошканы 2 дайындау жэне монтаждау технологиясын жец1лдетед1. Tipeynep келеекдей улг1де жиналады.

Шецберл1 белдеменщ 6 табандары 7 цапфаныц 1 фигуралы бел i имен 9 ¿ргелес орналасады да, шарошка 2 жумыс жагдайына келиршедь Канал 10 аркылы стержецщ астарлар 3 енг1з1лед1, олар табандарды 7 жауып турады жэне цапфа 1 шарошкасын т1ркейд1. Шарошкада 2 карсы табанды 7 цапфаныц 9 фигуралы бел i пн ¡ргелест1ру аркылы т1реулерд1 орындау 6ip рет кана шарошканыц 6ip айналымында ¿ске асырылады, демек, астарда эрекет ететш динамикальщ жуктемелер 2 есеге азаяды. Каналдардыц 10 шарошканыц бурышыныц астына орналасуы каналдар 10 жэне керш i тютердщ арасындагы кималардыц артуына мумк1нд1к беред1, ал бул тютердщ 11 сешмд1 бектлуше жагдай тугызады.

Усынылып отырган т1реулерд1 колдану оныц жумыс ютеу узактыгын 10 %-га >KeTKÍ3Ín турады. Бул кашаудыц кемш1л1г1 nicipy >KÍKTepi узындыгыныц

кыска болуы болып табылады, бул жжтер бойында корпустыц бузылуына экелед1, эс1ресе бул жагдай бузу жумысы кушп кажет ететш катты жэне мьщты жыныстарда орын алуы мумкш. Соган байланысты, яактщ бержттн арттыру ушш бурандалы ниппельдщ табанына дешн жалгастыру кажет болады да, бул кашауды дайындаудыц технологиясын курделещцре туседь

Осп каналы бар корпусты шарошкалы бургылау кашауы болады, оньщ цапфасында конусты шарошкалар бектлед1 жэне канал осшде кондырмалы келте кубыр орнатылады [4].

в)

а - усынылган курылгы, бойльщ кималары; б - сондай, колденен кима.

Сурет 4- шарошкалы бургылау кашауы

4 - суретте карастырылып отырган шарошкалы бургылау кашауы корсетшген [4]. К^урылгы табанды 1 жэне шарошкалы (корсетшмеген) жэне ниппельден 2 турады. Ортальщ жугыш каналы 3 шарлы клапанмен 4 жабылады, саптамалар беютпелершщ буындарымен жабдыкталады, ею келте кубырдьщ телескоптикальщ косылысы туршде бершед1, оньщ б1реу1 - келте кубырда 5 - саптама 6 болады, ал екшппсшде - келте кубыр 7 болады, ал ол ниппель 2 бушрше беютшген таянышты иьщ баулармен орындалады. Табандар беютпелершщ буындары ниппельде 2 орнатылады, корпуспен 9 беютшедь

Сонымен б1рге, кашаудьщ жугыш жуйесше курсама 10 енпзшген, онда шетше ауыстырмалы табандар 12 орнатылган бушрлж жетюзупп келте кубырлары болады. Корпуста 9 бушрлж каналдар орындалады, онда ортальщ жугыш каналы 3, бушрлж жетюзупп келте кубырлардьщ 11 каналдары 14 шенберл1 жазьщтьщ аркылы 15 бершген. Курсаманын 10 герметизациясы ушш тыгыздалган жамылгы гайкалар 16 карастырылган. Курылгы келесщей улгще жумыс ¡стейдк Кашауга жетюзшетш жугыш суйьщтьщ корпуста 9 ею агыска бэлшедь Агыстьщ 6\р бэл1п келте кубырдьщ 5 ортальщ каналына барады жэне одан эр1 карай табаны 6 аркылы унгыманьщ кенжарына ж1бершедь Агыстьщ екшпп бэл1п корпустьщ 9 бушрлж каналдары 13 аркылы шенберл1 жазьщтьщка 15 барады, бушрлж келте кубырлардьщ 11 каналдары бойымен табандар 12 аркылы унгыманьщ кенжарына ж1бершедь Осылайша жугыш суйьщтьщ бул жагдайда кенжарга 6\р мезгшде ортальщ жэне бушрлж жугыш каналдары аркылы бершедь

Tay жыныстарын уцплеу кезшде бушрлж жугыштар тшмд1 пайдаланылады, жуу схемасын езгерту ушш бургылау колоннасына шар 4 енпзшед1, ал ол келте кубырдын 5 ортальщ каналын 3 жауып турады. Сонымен 6ipre, жугыш суйьщтьщтыц барльщ агысы кенжарга келте кубырлар 11 аркылы гана ж1бершедь Кепшшж жагдайда жугыштыц курамалы схемасы бар кашау жуу схемасын езгерту мумкшдпш кашаудьщ 6ip жумыс процесшде ¡ске асыра алады. Усынылып отырган курьшгыны колдану кашаудьщ жумыс ¡стеу тшмдштн бушрлж жугышты уцгыманыц кенжарына жакындату аркылы кетеруге, гидромониторлы бушрлж жугыштыц жумысын бушрлж табандар каналдарын кашау табаншаларыньщ арасында катан турде багыттау аркылы жаксартуга жене бургылау жагдайына карамастан жугыштыц кажетп жуйесш тацдай алу мумюндтн тугызады. Бул кашаудьщ кемшипп шарошкалы кещсгпкте калдьщты тыгынныц пайда болуынан жумыс тшмдипгшщ темендеу1 болып табылады.

Шарошкалы бургылау кашауларыньщ аньщталган кемшшктер1 колданыстагы бургылау аспаптарыньщ конструкциясын жетшд1рудд жене Ka3ipri ецддрю талаптарына сейкес келетш жана жогары технологияльщ конструкцнялар жасап шыгару кажеттЫгш тугызып отыр. Соган байланысты, № АР0513118 грантты такырыпты орындаушылар катты, суйьщ жене газтер1здес пайдалы казбаларды ещцруде бургылау унгымаларына арналган бургылау аспаптарын шыгару женшде гылыми-зерттеу [5-10] жумыстарымен айналысуда.

КОРЫТЫНДЫ

1 Шарошкалы бургылау кашауларыньщ конструкциясын зерттеу нетижелер1 темендегщей Heri3ri кемшипктерд1 керсети: технологияльщ мумюцщктершщ тарльщ eTyi; узак уакыт жумыс ¿стеу жарамдылыгыныц темещцп; шарошкалар тютершщ уакытынан бурын тозуы; TicTepiHiH жедел тозуына жене аспап элементтершщ жедел ¿стен шыгуына екелетш конструкциясыныц технологияльщ кисыныныц болмауы; дайындау курделшт мен ецбек сыйымдылыгы болып табылады.

2 Жогарыда аталган кемцплжтерд! жою ушш колданыстагы бургылау аспаптарыньщ конструкциясын жетшд1ру жене катты, суйьщ жене газтер1здес пайдалы казбаларды ещцруде Ka3ipri ещцрю талаптарына сейкес келетш жаца жогары технологияльщ конструкцнялар жасап шыгару кажет.

ПАЙДАНЫЛРАН ДЕРЕКТЕР TI3IMI

1 Карнаухов JI. А., Пархоменко В. Ф. Одношарошечное долото. / A.c. СССР SU № 1286726 AI, кл. Е21В 10/08, опубл. 30.01.87. Бюль. № 4.

2 Травкин В. С., Сорокин Г. М., Смирнов В. Г. Буровое трехшарошечное долото / A.c. СССР SU №1361290 AI, кл. Е21В 10/16, опубл. 23.12.87. Бюл. № 47.

3 Смирнов В. Г., Травкин В. С. Опора бурового шарошечного долота / A.c. СССР SU № 1023060 А, кл. Е21В 10/22, опубл. 15.06.83. Бюл. № 22.

4 Абрамсон М. Г., Мительман Б. И., Липатов В. И., Поздняков В. И., Корнеенков П. Е., Малкин Б. И. Наддолотное устройство для комбинированной промывки забоя скважины / А.с. СССР SU №1010246 А, кл. Е21В 10/08, опубл. 15.06.83. Бюль. № 13.

5 Khojibergenov D. Т., Yanyushkin A. S., Ibragimova Z. А., Khozhibergenova U. D., Sherov К. Т., Absadykov В. N. Drilling tool with negative drilling force value / News of the Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Kazakh National Research Technical University named after К. I. Satpayev. Series of Geology and technical sciences. 2019. -№1 (433) - P. 169-175.

6 Ходжибергенов Д. Т., Шеров К. Т.,Орынбасаров А. К., Ибрагимова 3. А. Исследование и анализ конструкции бурильных инструментов / Механика и технологии. - Тараз : Изд-во «Тараз университет» ТарГУ им. М. X. Дулати, 2018. - № 3(61) - С, 42-52.

7 Ходжибергенов Д. Т., Шеров К. Т., Касенов А. Ж., Хожибергенова У. Д. Проблемы выбора технологии обработки нововнедренных материалов в производство / Наука и техника Казахстана. - Павлодар : Изд-во «КЕРЕКУ» ПТУ имени С, Торайгырова, 2018. - № 2. - С, 111-117.

8 Дудак Н. С., Итыбаева Г. Т., Мусина Ж. К., Касенов А. Ж. Обработка отверстий комбинированным инструментом / Наука и техника Казахстана. - Павлодар: Изд-во «КЕРЕКУ» 1ТГУ имени С. Торайгырова, 2008. - № 2. - С. 11-19.

9 Khodzibergenov D. Т., Esirkepov A., Sherov К. Т. Rational milling of metals // Russian Engineering Research. - Vol. 35. -No 1. -2015. -P. 43—45.

10 Таскул E. E., Абдукаримов А., Зобинин H. H., Есиркепов А. И. др. Применение перспективных схем бурения скважин в добыче полезных ископаемых // Труды международной научно-практической конференции «Ауэзовские чтения-16: «Четвертая промышленная революция: новые возможности модернизации Казахстана в области науки, образования и культуры»». Том 8. -Шымкент: Изд-во ЮКГУ, 2018. -С. 332-336.

Материал баспага 20.05.19 тусть

Ходжибергенов Давлатбек Турганбекович

д.т.н., профессор, директор департамента «Наука и производства», Южно-Казахстанский государственный университет имени М. Ауезова,

г. Шымкент, 160009, Республика Казахстан, e-mail: hadji@mail.ru

Шеров Карибек Тагаевич

д.т.н., профессор, кафедра «Технологическое оборудование, машиностроение

и стандартизация». Карагандинский государственный технический университет, г. Караганда, 100042, Республика Казахстан, e-mail: sliktl965@mail.ru Окимбаева Асель Еркиновна

ст. преподаватель, кафедра «Технологическое оборудование, машиностроение и стандартизация». Карагандинский государственный технический университет, г. Караганда, 100042, Республика Казахстан, e-mail: erkinovna89@mail.ru

Уралов Байдулла Кидирбаевич

к.т.н., доцент, кафедра «Физика»,

Южно-Казахстанский государственный университет имени М. Ауезова,

г. Шымкент, 160009, Республика Казахстан,

e-mail: uralov_1973 ci mail.ru.

Материал поступил в редакцию 20.05.19.

Исследование конструкции буровых шарошечных долот

В данной статье приводятся результаты исследования существующих конструкций бурильных инструментов, в частности буровых шарошечных долот. Исследование выполнено в рамках грантовой темы «АР0513118 Создание бурильных инструментов для бурения скважин в добыче твердых, жидких и газообразных полезных ископаемых (договор № 164 от 15.03.2018 г.)».

В результате литературного и патентного анализа конструкции бурильных инструментов для бурения скважин в добыче твердых, жидких и газообразных полезных ископаемых, были выявлены следующие основные недостатки: узость технологических возможностей; невысокая долговечность; преждевременный износ зубьев шарошек; не технологичность конструкции, которая приводит к усиленному износу зубьев и к быстрому выходу из строя элементов инструмента; сложность и трудоемкость изготовления.

Устранение вышеуказанных недостатков требует совершенствования конструкции существующих буровых инструментов, а также разработку новых высокотехнологичных конструкции в соответствии с требованиями современного производства по добыче твердых, жидких и газообразных полезных ископаемых.

Ключевые слова. Бурильный инструмент, шарошечное долото, твердосплавные зубья, режущие лопасти, насадка.

Khodzibergenov Davlatbek Turganbekovich

Doctor of Technical Sciences, Professor, Director of the Science and Production Department,

South Kazakhstan State University named after M. Auezov,

Shymkent, 160009, Republic of Kazakhstan,

e-mail: hadji a mail.ru.

Sherov Karibek Tagayevich

Doctor of Technical Sciences, Professor, Department of «Technological Equipment,

Mechanical Engineering and Standardization»,

Karaganda State Technical University,

Karaganda, 100042, Republic of Kazakhstan,

e-mail: sliktl965@mail.ru.

Okimbayeva Asel Erkinovna

Senior Lecturer, Department of «Technological Equipment,

Mechanical Engineering and Standardization»,

Karaganda State Technical University,

Karaganda, 100042, Republic of Kazakhstan,

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

e-mail: erkinovna8 a mail.ru.

Uralov Baydulla Kididbaevich

Ph.D., Associate Professor, Department of «Physics»,

South Kazakhstan State University named after M. Auezov,

Shymkent, 160009, Republic of Kazakhstan,

e-mail: uralov_19734®inail.ru.

Material received on 20.05.19.

Study of the construction of drilling ball borts

This article presents the results of a study of the existing design of drilling tools, in particular, roller cone bits. The study was carried out within the framework of the grant theme «AP0513118 Creation of drilling tools for drilling wells in the extraction of solid, liquid and gaseous mineral resources (Contract No. 164 dated 03/15/2018)».

As a result of literary and patent analysis of the design of drilling tools for drilling wells in the extraction of solid, liquid and gaseous minerals, the following main drawbacks were identified: the narrowness of the technological capabilities; premature wear of the teeth of the cutters; non-technological design, which leads to increased wear of the teeth and the rapid failure of the tool elements; and complexity of manufacturing.

The elimination of the above drawbacks requires the improvement of the design of existing drilling tools, as well as the development of new high-tech structures in accordance with the requirements of modern production of solid, liquid and gaseous minerals.

Keywords. Drilling tools, roller bit, carbide teeth, cutting blades, nozzle.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.