CC BY
33
Вестник КазНМУ, №2(2)- 2014
ЭОЖ616.329-002-085-089
А.М. ОРМАНОВА, А.Н.НУРБАКЫТ, М.Н. ЖАКУПОВА, А.Б.СЕЙТМАНОВА
С.Ж.Асфендияров атындагы ;аза; ултты; медицина университет/'
СТУДЕНТТЕР АРАСЫНДА АС КОРЫТУ МУШЕЛЕР1 АУРУЛАРЫНЫИ ТАРАЛУ СИПАТЫ
Бул ма;аладан б1з студенттер арасында ас ;орыту мYшелерi ауруларыныц вскендПн жэне де осы аталмыш ауруына байланысты диспансерл'т ба;ылаумен ;амтылудыц жыл сайын арт;андыгын бай;аймыз. Студенттерд'!Ц басым квпшiлiгi гастрит жэне дуоденит ауруларына байланысты диспансерл'ш ба;ылауга алынатындыгын квруге болады.Сол себепт'1 де б'в о;у орындарында тама;тану тэртiбi, оныц жиiлiгi, реттiлiгi бойынша лекциялар о;у, ас ;орыту мYшелерi ауруларын дер кезнде аны;тау ма;сатында студенттерге жыл сайын уа;ытылы профилактикалы;медициналы; тексеру жYргiзу сия;ты шаралардыц жYргiзiлуiн усынамыз. ТYйiндi свздер: аурушацды; студенттер,таралуы, ас ;орыту мYшелерi аурулары.
Клиникалы^ гастроэнтерологияныц ^¡рп та^цагы жагдайы ете мацызды болып отыр, себебi ас корыту мушелерЫщ ауруы бвдщ елiмiзде таралуы бойынша журек-^антамыр жэне онкологиялы^ аурулардан кешнп орынды иеленедi екен [1]. 1^аз1рп тацда ас корыту мYшелерi аурулары ете кеп ушырасады, эсiресе жастар мен ецбекке ^абтетп адамдардыц арасында жиi кездеседi. Бул дегенiмiз тек медицинага Гана тиесл проблема емес, сондай-а^ элеуметiк мацызы зор мэселе болып табылады. ^аза^стан аумагыда ас корыту мYшелерiнiц ауруына шалдыдандардыц саны бойынша кеш басында ^ызылорда облысы турса, Алматы облысы тертiншi орынды иеленедi.Статистика мэлiметтерi бойыншаРеспубликада ас корыту мYшелерi ауруына шалдыдандардыц жалпы саны 100 000 мыц адамга шаланда 2010 жылы 3626,2011 жылы 3632,2012жылы 3548,6-ны ^ураган,ягни айтарлы^тай темендеу бай^алмайды.Ал аталган аурулармен 2012 жылы алгаш рет ^ркелгендердщ абсолютпк саны 595852-^урайды екен.Ас корыту органдары ауруларыныц медициналы^-элеуметпк мацызыныц негiзгi дэлелi - бул патологиямен халы^тыц барлы^ жас топтарыныц (ецбекке жарамды жастагы тулгалар, егде жастагылар мен ^арт кiсiлер, балалар мен жасеспiрiмдер) зардап шегетшдИ болып табылады[1]. Жастар, эаресе халы^тыц ^орталмаган анагурлым осал тобы саналатын жогары о^у орындары студенп^ мен орта арнайы о^у орындарыныц о^шыларыныц денсаулыгындагы жагымсыз беталыс ерекше алацдаушылы^ тудырады. Студенттер мен о^ушылардыц езiндiк емiр жагдайы (шамадан тыс жуйкелт-психикалы^ салма^,
тура^сыз жэне уйлеамсв тама^тану, материалды^ проблемалар, зиянды эдеттер, сессия кезiндегi стрестiк жагдай т.б.) ас^азанчшек жолдары мен гепатобилиарлы^ жуйе ауруларыныц ершуiне себепшi болып отыр.^азфп тацда гастроэнтеролог пен терапевт пациенттерЫщ ^атарын балалар, жасеспiрiмдер жэне жастар ^урайды[2].
Зерттеу ма^саты^здН зерттеудН ма^саты студенттер арасында ас корыту мYшелерi ауруларыныц таралуын зерттеу негiзiнде ас корыту мYшелерi ауруыныц алдын алу бойынша шаралар усыну. Студенттер арасындагы ас корыту мYшелерi ауруларыныц таралуын зерттеу ма^сатында, бiзбен 2010-2012 жылдар аралыгындагы Алматы ^алалы^ студентер емханасыныц 12 нус^адагы жылды^ есеп мэлiметтерiне талдау жасалынды. ЗерттеудЩ нЭтижелерi: Соцгы 3 жыл агымындагы ас корыту мYшелерi ауруы бойынша алгаш^ы жэне жалпы аурушылдымурудыц есу ^ар^ыны, студенттердщ ас корыту мYшелерi ауруларыныц ^урылымы жэне диспансерлiк ба^ылауга алу керсеткiштерi аны^талды.
2010-2012 жж. студенттердН ас корыту мYшелерiнiц жалпы жэне алгаш^ы аурушылды^ керсеткiшiне жYргiзiлген зерттеулер,
2010 жылы аталмыш аурушылды^тыц 1000 адамга шаланда 117,8 ^ураганын керсетедi. Ал, 2010 жылмен салыстырганда
2011 - 2012 жылдары жалпы аурушылды^ керсеткш айтарлы^тай ескен (2011 жылы 147%о ^ураса, сэйкесiнше 2012 жылы 158,85%о ^ураган). Алгаш^ы аурушылды^ керсеткiшi де зерттеу кезецдерЫде 63,3-тен 72-ге дешн жогарлаган (сурет 1).
Сурет 1 - 2010-2012 жж. ас корыту мYшелерiнiц жалпы жэне алгаш^ы аурушылды^ керсеткiштерi (1000 адамга шаланда)
Студенттер арасындагы ас корыту мYшелерi ауруыныц есу аурушылды^тыц 309,2-ден 364,8- ге дешн ескендИн керемiз
^ар^ынын зерттегенiмiзде, 2010 жылдыц керсеткiшiне (сурет 2).
Караганда соцгы екi жыл агымында ягни 2011-2012 жж.
Сурет 2 - Студенттер арасындагы ас корыту мYшелерi ауруыныц есу ^ар^ыны
Вестник КазНМУ, №2(2)- 2014
Студенттердщ ас корыту мYшeлeрi ауруларыныц 1^рылымында 6ip^i орынды гастрит пен дуодениттер (76%), екiншi орында холецистит, холангиттер - 13 %, Yшiншi орында ас^азан жэне он eKi елi шек ойьщ жарасы (8%), тeртiншi орынды гастроэзофагеалды рефлюкс пен уй^ы бeзi ауруы (сэйкeсiншe 12%) алган (сурет 3).
Ас корыту мYшeлeрi ауруларына байланысты 2010 жылы 3354 студент диспансерлт ба^ылауга алынса, 2011 жылы 2010 жылмен салыстыртанда диспансерлт ^ркеумен ^амту 7% артса, ал 2012 жылы бул кeрсeткiш 11,2 арт^ан.
Сурет 3 - СтуденттердН ас корыту мYшeлeрi ауруларыныц ^урылымы
Жогарыда кeлтiрiлгeн нэтижелерге сYйeнe келе бул ма^аладан 6i3 студенттер арасында ас^азан iшeк жолдары ауруларыныц жылдан жылга артып келе жат^анын бай^аймыз. Жалпы аурушацдьщ 2010 жылмен салыстырганда 2011 - 2012 жылдары айтарлы^тай ескен (2011 жылы 147%о ^ураса, сэйкeсiншe 2012 жылы 158,85%о ^ураган). Диспансeрлiк есепке алу кeрсeткiштeрi
2012 жылы 2011жылмен салыстыртанда 11,2% арт^ан,ал ас^азан iшeк жолдары ауруларыныц ^урлымын зерттеу барысында гастрит пен дуоденит 76% -бен бiрiншi орынды алып отыр.Сол сeбeптiдe бул мэсeлeнi шешу бойынша шаралар айма^тьи^ дэрежеде Гана емес мемлекетпк децгейде жYргiзiлуi керек.
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
Беляева Ю.Н. Некоторые эпидемиологические аспекты болезней органов пищеварения на региональном уровне // Материалы VII Международной (XVI Всероссийской) Пироговской научной медицинской конференции студентов и молодых учёных. - М.: 2012. Беляева Ю.Н. Современные тенденции заболеваемости болезнями органов пищеварения в Российской Федерации и на региональном уровне // Материалы 72-й научно-практической конференции студентов и молодых ученых с международным участием: «Молодые ученые - здравоохранению». - Саратов: Изд-во СГМУ, 2011. - С. 79-83.
А.М. ОРМАНОВА, А.Н.НУРБАКЫТ, М.Н.ЖАКУПОВА, А.Б.СЕИТМАНОВА
РАСПРОСТРАНЕННОСТЬ БОЛЕЗНЕЙ ОРГАНОВ ПИЩЕВАРЕНИЯ В СТУДЕНЧЕСКОЙ СРЕДЕ
Резюме: Заболевания органов пищеварения являются актуальной проблемой здоровья населения, занимая на протяжении последних лет пятое место в структуре всех болезней и третье место в структуре болезней внутренних органов, уступая место лишь заболеваниям органов дыхания и кровообращения.Студенты высших учебных заведений составляют особый социальный слой населения, объединенный определенным возрастом, специфическими условиями обучения и образом жизни. Они относятся к группе значительного риска развития заболеваний, в том числе болезней желудочно-кишечного тракта. С целью улучшения медицинского обслуживания студентов нами была изучена распространенность болезней органов пищеварения среди студентов. Ключевые слова: заболеваемость,студенты,распространённость, болезни органов пищеварения.
A.M. ORMANOVA, A.N. NURBAKYT, M.N. ZHAKUPOVA, A.B. SEYTMANOVA
THE PREVALENCE OF DIGESTIVE DISEASES AMONG STUDENTS
Resume: Diseases of the digestive system are urgent public health problem, ranking over the last years fifth place in the structure of all diseases, and third place in the structure of internal diseases, second only to respiratory diseases and circulatory system. Students constitute a particular social stratum of the population, combined a certain age, the specific conditions of teaching and way of life. They belong to the significant risk of diseases, including diseases of the gastrointestinal tract.In order to improve health care students, we studied the prevalence of digestive diseases among students. Keywords: incidence, students, prevalence, disease of the digestive system
1
2
