Научная статья на тему 'Strategy "Kazakhstan - 2050" on the role of innovative education and Science in the development of human capital'

Strategy "Kazakhstan - 2050" on the role of innovative education and Science in the development of human capital Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
100
16
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
АДАМИ РЕСУРСТАР / АДАМ КАПИТАЛЫ / HUMAN CAPITAL / ПОСТМОДЕРНИЗМ / POSTMODERNISM / ҚАЗАқСТАН-2050" СТРАТЕГИЯСЫ / ЧЕЛОВЕЧЕСКИЕ РЕСУРСЫ / HUMAN RESOURCES / ЧЕЛОВЕЧЕСКИЙ КАПИТАЛ / СТРАТЕГИЯ "КАЗАХСТАН-2050" / THE STRATEGY "KAZAKHSTAN 2050"

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Тайжанов А.Т.

В статье рассматриваются вопросы о роли инновационного образования и воспитания в развитии человеческого капитала в контексте «Стратегии «Казахстан -2050»: новый политический курс состоявшегося государства».

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

СТРАТЕГИЯ "КАЗАХСТАН-2050" О РОЛИ ИННОВАЦИОННОГО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В РАЗВИТИИ ЧЕЛОВЕЧЕСКОГО КАПИТАЛА

The article examines the role of innovative education and training in the development of human capital in the context of the «Strategy «Kazakhstan 2050»: new political course of the established state".

Текст научной работы на тему «Strategy "Kazakhstan - 2050" on the role of innovative education and Science in the development of human capital»

4.44.2014 х.

КДЗАК,СТАН - 2050

УДК: 364.2:378:001.895

А.Т. ТАЙЖАНОВ

«^АЗА^СТАН-2050» СТРАТЕГИЯСЫ ИННОВАЦИЯЛЬЩ Б1Л1М МЕН ГЫЛЫМНЬЩ АДАМ

КАПИТАЛЫН ДАМЫТУДАГЫ Р6Л1 ТУРАЛЫ

Марат Оспанов атында^ Батыс Казакстан мемлекетпк медицина университетi, Актебе, Казакстан

Тайжанов А.Т., профессор, К,Р ЭГА академии, элеуметпк-саяси пэндер кафедрасынын вз Отанын Yшiн жанкиярлык

жетекшiсi, ^ пен мактаныш сезiмi бостан-бос

Жумыс тел.: 56 - 80 - 62, моб.тел.: 8701 6758662; | туындамайды. Болашаfын ойлаfан

^ елдер адам, онын iшiнде жастар Yшiн

Аннотация. Макалада «Казахстан - 2050 Стратегиясы: Калыптаскан ^ ,, . .

I § инвестициялар салады. Казфп заман

мемлекеттiн жана саяси курсы» контексшде адами капиталдын дамуындаfы

инновациялык бЫм мен тэрбие манызы туралы мэселелер карастырылады. Нег'1зг'1 свздер: адами ресурстар, адам капиталы, постмодернизм,

111

^ eмiрдi жанаша vfынуды, элеуметпк ^ саясатымызfа да баскаша ^р^дан

^ карауды, элеуметтiк саланы дамытуга

Казакстан-2050» Стратегиясы. ^ ...

^ катысты менталитет1м1зд| де езгертуд|

«КАЗАКСТАН- 2 0 5 0 »| Адам капиталы - аукымды yfым, | кажет етедi. Ал, бул езгерiстердi Стратегиясында: <^здщ басты | онын экономикалык, элеуметтiк, | жYзеге асыру бiлiм беру, денсаулык, максатымыз - 2050 жылfа карай мыкты ^ адамгершiлiк жэне кукыктык, таfы да ^ сактау, медициналык, кызмет керсету мемлекеттiн, дамыfан экономиканын ^ баска елшемдерi бар. Алайда, сонын ^ салаларында реформалар жасаумен жэне жалпы^а ортак енбектiн ^ iшiнде кебiрек назар аударылатыны - ^ тiкелей байланысты. негiзiнде берекелi когам куру» [1.,27.] ^ онын элеуметпк аспекттерГ Жоfары ^ «Адам капиталын»

делiнген. Тек сауатты, бЫмд^ fылыми ^ денгейдегi адам капиталы адамнын ^ калыптастырудын басты фактор-жаналыкты ко^ам fана берекелi бола ^ бiлiм денгейiне, ез денсаулы^ына, ^ ларынын бiрi бiлiм мен ^лымды алады. Сондай-ак, ондай ко^амнын ^ отбасына, салауатты емiр салтына ^ каржыландыру болып табылады. та™ бiр басты ерекшелiгi - адами ^ тiкелей байланысты. Ол адам бойында ^ Адам капиталы концепциясынын езi ресурстары, адам капиталы. Сондыктан ^ кYштi рухты, ез мэртебесш ез денгейiнде ^ инвестициянын, сонын шшде бiлiмге да сон^ы жылдарда адам капиталы, ^ сезiну сезiмдерiн калыптастырады, ^ салынfан инвестициянын т^мдЫпне онын Казакстаннын дамуындаfы ролi ^ адамнын iшкi болмысын бекiтедi, ^ байланысты пайда болfан. Сондыктан мен орны туралы жиi айтылып жYP. ^ принциптерiн, сезiмдерi мен ^ да элемдегi барынша дамыfан елдерде Оfан елiмiздiн узак жылfа есептелген ^ мYДДелерiн корfауfа ыкпал етт, «мен, ^ бiлiмдi каржыландыру келемi жылдан -даму баfыты «КАЗАКСТАН-2050» | немесе, б^з кiшкентай адамбыз», деген | жылfа артып келедГ Ал бiздiн елiмiзде

Стратегиясында да, Президенттщ ^ e3iH-e3i кемсiтетiн куыршактык мшез- ^ бiлiм беруге деген шы^ындар шамамен «Казакстан жолы - 2050: Бiр максат, бiр | к^ыктан сактайды. | Жалпы lшкi 0ымнщ 3,6 %-ын кvрайды.

мYДДе, бiр болашак» атты Казакстан | Адам капиталын дамыту Формальды сауаттылык денгейiмiз

Халкына Жолдауында да ерекше назар ^ мемлекеттiн дамуымен, алдына ^ бойынша элемдегi ен жоfарfылардын

аударылfан. [1.,11.] АДАМ КАПИТАЛЫ | койfан максат-мYДДелерiмен тiкелей | катарындамыз. Елiмiзде ортадан деп индивидтiн енбек нарыfындаfы ^ байланысты. Мысалы, сталиндт баскару ^ жоfары бiлiмi барлар халыктын мYмкiндiктерiнарттыратын ол менгерген ^ кезiнде fылым кызметкерлерiне ^ 85 %-ын камтиды. Бiр миллион бЫмдердщ, бiлiктердiн, даfдылардын, ^ жалакыны жYз рет кебейттi. Нэтижесiнде ^ тур^^а шаккандаfы жоfарfы оку емiр даналыктарын, кундылыктар мен ^ КСРО 1960 жылдары мYлдем сауатсыз ^ орындары саны бойынша Казакстан нормалардын жиынты™ уfынылады. ^ елден ЮНЕСКО мэлiметтерi бойынша ^ ¥лыбританиянын, Жапониянын,

Адам капиталы индивидтен белек емес, ^ интеллектуалдык куаты бойынша 2-3 ^ Германиянын, Ресейдiн алдында тур. адам капиталы кезге керЫбейд^ Yнемi ^ орындарfа шыfып, адамзатка космос ^ Бiрак бул - тек сандык керсеткiштер бакылана бермейдi, онын салдарлары ^ дэуiрiн ашты. Барлык республикаларда ^ fана. Элемнiн Yздiк жоfары оку бiрден байкалмайды, уакыт ете келе ^ карапайым адамдардын ондаfан ^ орындары рейтингiнде Казакстан бЫнедк Мэселен, бYгiнгi жастарfа | балалары Yлкен калаларfа кешiп, | жок, ол - б^зге элi арман. Бул елдердщ жумсалfан интеллектуалдык енбек ^ мектептi бiтiрiп, институттарfа тYсуге, ^ эркайсысындаfы бiлiм сапасы оларда бiрден байкалмай, бiраз уакыт еткеннен ^ зэулiм цехтарда, fылым мен енерде ^ емiр сYретiн азаматтардын емiрi мен кейiн, онын енбек ету процесiнде ^ ездерiнiн кажеттiлiктерiн керсетуге ^ мэдениетiнiн денгейiн керсетедi. Бiздiн керiнедi. Адам капиталы адамfа ^ кол жеткiздi. Кедейлiк пен жаттану ^ адамдар кос-костан диплом алуfа косымша инвестиция салfан жаfдайда ^ аймактарынан аса дарынды таланттар ^ умтылады, б^рак бiлiм алуfа, бЫп fана адамгершiлiк жэне экономикалык ^ мен элемдiк жулдыздардын «сом ^ алуfа, игеруге умтылмайды. Баспасез эсер бередГ | алтындары» шыкты. | деректерi бойынша, Казакстанда бiр

жумыскер жылына 17 мын доллардын ^ Екiншi жа^нан, адамдардын eздерiнiн ^ шикiзат коры, типтi акша куралдары eнiмiн шыfарады екен, дамытан ^ денсаулыfы Yшiн жауапкершiлiгi деген ^ да емес, бЫм мен ^лымнын, шексiз елдерде бул кeрсеткiш 90 мын долларды ^ мэселе де бар. Егер казакстандыктар, ^ ресурсы болып табылатынын eмiрдiн курайды. Ал ауыл шаруашылыfында бiр ^ эсiресе, ер мсшер, уакытында ^ eзi дэлелдеп отыр. Жана техника мен кызметкер 3 мын доллардын eнiмiн ^ емделсе, олардын орташа eмiр ^ технологиялар, нарыктын айнымалы eндiрсе, дамь^ан елдерде бул кeрсеткiш ^ жасы узарар едi. Алайда, кeптеген ^ талабы, бэсеке кYресiнiн шарттары 50-70 мын долларды курайды [2.,188.]. ^ адамдар eз денсаулыfына жYрдiм- ^ жедел, аукымды, кенеттен eзгерiп Бiздiн елде эзiрге ыкпалды ^ бардым карайды, iс жYзiнде ден сау ^ отыратынын ескеретiн болсак, интеллектуалды элита жок. Бурынfы ^ болуfа кунтсыз. Сондыктан, медицина ^ инновациялык жэне сапалык типтегi заманда онын кажет де болfан жок. ^ кызметкерлерiмен казiргi уакытта ^ экономикалык eсу казiргi заманнын Yкiмет мYшелерiнiн кeбi - кезiнде ^ койылып жYPген, адам денсаулыfын ^ кезек кYттiрмейтiн кажетттт деуге Мэскеуде, Алматыда, таfы да баска ^ сактауfа eзi мYДДелi болуы керек ^ толык негiз бар. Сонымен б^рге, адам жерлерде бiлiм алfандар. Олардын ^ деген мэселе непзаз емес. вйткенi ^ капиталынын удайы eндiрiсi, негiзiнен арасында алыс шет елдерден бiлiм ^ eзiнiн жеке басынын денсаулыfын ^ бiлiм беру саласында жасалатыны алfандары жоктын касы. Барларынын ^ алдымен адамнын eзi ойлауы керек. ^ да акикат болып отыр. вмiрдiн eзi eзi елге енбек ететiндей ултымыздын ^ Егер денсаулыкты ойлау эр отбасынын ^ кeрсетiп отырfанындай экономикалык рухани болмысынан сусындамаfан. ^ шаруасы болса, онда мемлекет жYзеге ^ реформалардын тиiмдiлiгi жэне

Олардын кeбiнде улттык намыс, улттык ^ асырып жаткан кадамдар элдекайда ^ мемлекеттiн экономикалык дамуы мYДДенi былай койfанда, патриоттык ^ тиiмдi шыfар едi. ^ бiлiм беру кенiстiгiнiн жаfдайы мен

сезiм де жок. Улттык Д^ден, тiлден, ^ взiмiздiн «адам капиталын» ^ жумыс iстеуiне, онын субъектiлерi мен

дэстYPден ада жандар. ^ дамыту елiмiзде «парасатты эко- ^ институттарына, онда болып жаткан

«Болашак» баfдарламасымен ^ номиканын» негiзiн калыптастыруfа ^ процестерге, элемдт тенденцияларfа

Батыста, баска аймактарда окып ^ апаратын жол. «Адам капиталы» ^ сэйкестiгiне тэуелдi болады. Ендеше, бiлiм алfан жастар жана акпараттык ^ тYсiнiгi XX fасырдын 50-шi жылдарында ^ б^з оfан бейiмделуiмiз, яfни жанаша

технологиялармен жумыс ктеуге эзiр. ^ немiс fалымы Т.Шульцпен енгiзiлген ^ ойлап, шы^армашылык белсендiлiктi

Алайда, оларfа бiлiм алып келгеннен ^ болатын, ал онын манызды теориялык ^ танытуымыз керек.

кежн жоfары денгейде акы тeлейтiн ^ тужырымдамасынын калыптасуына ^ «К,АЗАК,СТАН-2050 »

Казакстандык мемлекеттiк курылымfа ^ АКШ экономистерi Э.Денисон, жэне осы ^ Стратегиясында калыптаскан

ену eте киын, ол жердi де тамыр- ^ баfытта Нобель сыйлыfын иеленген ^ мемлекеттiн жана саяси баfыты

таныстык жайлап кеткен. Онын Yстiне ^ Г.Беккер елеулi Yлес косты. Айта кету ^ аныкталfан. Онда адам ресурстарын

олардын бiркатары мемлекеттiк тiлдi ^ керек, «адам капиталы» туант идея ^ дайындау сапасын гатеру Yшiн

нашар менгерген. Таfы бiр айта кететiн ^ турiнде классикалык саяси экономия ^ Казакстан Республикасы дамуынын жайт, болашактыктардын нарыктык ^ eкiлдерiнiн енбектерiнде алfаш рет ^ 2050 жылfа дейiнгi Стратегиялык

экономикаfа негiзделген бiлiмдерi ^ кeрiнiс тапкан болатын. Кейiн «адам ^ жоспарында^ басымдыктарды есеп-

Казакстаннын дамушы экономикасына ^ капиталын» ерекше фактор ретшде ^ ке ала отырып, кeпденгейлi бiлiм

бейiмделуге кабiлетсiз. ^ шы^ару бiлiмнiн экономикалык рeлiн ^ берудщ улттык жYЙесiн жан^ыртуды

Адам капиталы туралы айтканда, ^ де дурыс аныктауfа мYмкiндiк бердi. ^ камтамасыз ету, fылыми - эдiстемелiк

алдымен денсаулык сактау туралы ^ Э.Денисоннын мэлiметтерiне карай ^ денгейде бЫм берудi жан^ырту, оку,

айтуымыз керек. ДYниежYзiлiк ^ Еуропа елдерi мен АКШ - тын улттык ^ ^лыми жэне eндiрiстiк Yдерiстердiн

Денсаулык сактау уйымынын усынысы ^ табысынын eсiмiнде бiлiмнiн Yлесi 12%- ^ eз ара байланысын камтамасыз ететiн

бойынша денсаулык сактауfа деген ^ тен 29% -ке дейш курайды. ^ келелi жана курылымдарды жасау,

мемлекеттiк шы^ындардын ен тeменгi ^ Жалпы алfанда кез-келген ^ орта мектептерде технологиялык

денгейi Жалпы lшкi внiмнiн 5 %-нан кем ^ концепциянын eмiрге келуi кездейсок ^ дайындауды eндiру кeзделген. Осындай

болмауы керек. ^ болмайды, ол кажеттiлiктен туады. ^ жэне баска да шаралар когамда «адам

Казiргi Yстемдiк етiп турfан бiлiм ^ «Адам капиталы» концепциясынын ^ капиталынын» корлануы деп аталатын

денгейiнiн, денсаулык денгейiнiн, ^ пайда болуы да тепнен - тепн ^ максатты кeздейдi, бул eз кезегiнде кэсiби тэжiрибенiн, енбекакынын ^ емес. Себебi, XX fасырдын еюншм ^ узак мерзiмдi кезенде ^ам тарапынан

арасында тiкелей байланыстар бар. ^ жартысында адамзат постмодернизм ^ кYрделi каржы салуды объективтi

Казакстандыктардын ХХ1 fасыр ^ деп аталатын «бЫм туралы бiлiм», ^ кажеттiлiкке айналдырды. Экономика

талаптарына сай бiлiктерi мен ^ акпараттык, инновациялык технология ^ fылымында Yлкен iз калдырfан

кабтеп^ бар адамдар болуfа ^ кезе^не eте бастады. Шын мэнiнде, ^ аfылшын fалымы Дж.С.Милл XIX

денсаулыктарынын жаfдайлары ^ элемдiк экономикалык бэсекелеспкте ^ fасырдын ортасында «куткен нэтижеге

жеткЫкт ме, бул - eте eзектi проблема. ^ басымдык беретЫ шешушi ресурс ^ халыктын ой енбепн дамыту денгейiн

4.44.2014 œ.

КДЗАК,СТАН - 2050

кетерумен, ецбект тиiмдi пайдалануfа ^ баулулары керек. Оку орындарында ^ жумыска кепiлдiк 6epin, олардыц жэне адамдарда^ жаца умтылыстарды ^ инновациялык зертханаларды ашу, ^ мекеме iшiндегi орын ауыстыруын оятатын ойлау белсендiлiгiн дамытуга ^ мYДДелi кэсторындардыц кемегi- ^ ойластырып, тэжiрибе жYзiне олардыц бегет жасайтын дэстYрлер мен ескi ^ мен жарактандыру, немесе, кайта ^ мотивациясы мен бiлiктiлiктерiн нанымдарды жокка шыfару жолымен ^ жабдыктауды жYзеге асыру да ^ арттырудыц арнайы баfдарламаларын кол жеткiзуге болатынын» айткан едi. ^ кажеттiлiк. Мундай езара ыкпалдастык ^ жасап жэне енпзт отыруы белгiлi Klазiргi кезде сапалы адам ^ кадрларды максатты даярлауfа, ^ децгейде нэтижелi болар едГ капиталын калыптастыру Yшiн жаппай ^ студенттердщ fылыми - зерттеу ^ Kузiреттiлiктi жэне кэсiбилiктi арттыру жоfары бiлiм беру езектi болып ^ жумыстарын жэне дипломдык ^ Yшiн кызметкерлердщ удайы окуы табылмайды. Дамы^ан елдердщ ^ жобалармен ендiрiстiн, накты ^ мен бiлiктiлiктерiн кетеру, кызметтер

Ж nn-ironononiuo ^irL IT"ГО* ЛГО П Л \ /П Л L/ïl_l П IL/ ^

тэжiрибесi керсетiп оты^анындай ^ мэселелерiне баfыттауfа мYмкiндiк i| саласындаfы жацалыктармен удайы адамныц жеке басыныц экономикалык É берер едк Баскаша айтканда, бiлiм мен ^ хабардар етiп туру, мамандардыц

мYДДесiн есепке алатын дара бiлiм беру ^ fылымнын накты ендiрiске шр^нщ ^ тэжiрибе алмасуы мен ез эрекеттерЫ нышандары езiнiн тиiмдiлiгiн дэлелдеп ^ лайыкты нышанын калыптастыру ^ жYзеге асыруы Yшiн жаfдайлар жасап, отыр. Жумысшылар ездерi жэне ^ кезделуге тиiстi. ^ уйымныц интеллектуалды капиталын

отбасы Yшiн кажеттi экономикалык ^ ХХ1 fасырдаfы бэсекеге кабтеттЫк ^ куру мен дамытуfа баfытталfан езге игiлiктер, элеуметтiк ортадаfы бедел, ез ^ кеп ретте жаца тенденцияларды ^ де уйымдастыру технологияларын енбегiне деген эсерлi - психологиялык ^ кабылдауfа, жаца кузiреттiлiктердi ^ колдану аса кажет. канаfаттану сезiмi сиякты калыпты емiр ^ мецгеруге даярлыкпен аныкталады. ^ Кез-келген ужым, эсiресе, бiлiм сYPУ Yшiн кажетп артыкшылыктарfа ^ Осыfан сай адам капиталына деген ^ мен ^лым саласы интеллектуалды ие болуда. Kазiргi тацда жалдамалы ^ талаптар артады. Бул ретте адам ^ капиталсыз емiр сYре алмайды. Оныц ецбект колданатын кэсiпкерлердiн, ^ капиталы теориясы жацаша саралауды ^ курылымында адами, курылымдык жумысшы - кызметкерлердiн дара ^ талап етедi: оны калыптастыруfа деген ^ жэне клиенттiк капиталды белiп караfан адам капиталын калыптастыруfа ^ каржы-куралдарды инвестициялау ете ^ жен. Кэсiпорыннын интеллектуалды атсалысуы экономикалык тур^дан оц ^ кажет болады, б^ракол казiргi даму ушш ^ капиталыныц денгейi мына непзп нэтиже беруде. Мысалы, Жапонияда ^ толыктай жеткЫкт болып табылмайды. ^ курамдас белiктермен аныкталады: кэсiпорын кожайындары ецбекке ^ Интеллектуалды ресурстар Yшiн ^ «мамандардыц ойлау сапасы; адам шытармашылыкпен карайтын, ^ халыкаралык бэсекелестiк артып келе ^ капиталы; адами фактор; тиiмдi

тауарлар мен кызметтердi ендiруде ^ жаткан кезде бiздiн елiмiздiц болашаfы ^ шешiмдердi мYмкiн болатын уакыт технологиялык процестерге инно- ^ айтарлыктай децгейде оныц бiлiм ^ Ынде кабылдау мен жYзеге асыру вациялык усыныстар енгiзетiн ^ берудi дамыту, оны экономикалык ^ мумкшдт» [4.,320.]. Маманныц ойлау жумысшы-кызметкерлердi удайы ^ даму факторына айналдырумен тiкелей ^ сапасы, оныц туындаfан ахуалды тануы,

экономикалык турfыдан ынталандырып ^ байланысты болмак. ^ оны баfалау кабтетмен жэне белгiлi

отырады. «БЫмш жетiлдiру, кэсiби ^ Адамныц бiлiмi мен мYмкiндiктерi ^ бiр уакыт Ынде баскарушылык эрекеттi бiлiктiлiк денгейiн арттыру, ецбекке ^ Yнемi кун тузудщ езегiнде болып ^ жасап шы^ару мен жYзеге асыра б^лу шытармашылык кезкарас жэне ^ келдi, б^рак бул факторлар жумыстыц ^ кабтетЫе байланысты. оларды адам капиталына айналдыру ^ ойлау компонентi куннен кунге ^ Адам капталыныц ендiрiс про-адамныц еркiндiгiнiн белгiсi, рухани ^ мацызды болfан сайын акпараттык ^ цесiнiн аfымдаfы жаfдайына эсер жеттушщ белгiсi болып табылады, ^ кезецде ерекше манызfа ие бола ^ етуiн адам факторы аныктайды. Адам ал адам ершндт басты элеуметпк ^ бастады. взектi процестер мен ^ факторыныц сандык мелшерi ретЫде кундылык. Казак халкыныц этномэдени ^ емiрлiк мацызды кызметтердi, ^ маманныц сыни, немесе, апаттык

дэстYрлерiнде де рухани кундылыктарfа ^ олардыц толыкты™ мен сапасын ^ ахуалды тиiмдi баскару шешiмi мен ерекше орын бертген. [3.,36.]. ^ камтамасыз ететЦ жоfарfы децгей ^ оны уактылы жузеге асыру жолын

Бiлiм мен ^лымныц жэне ^ мен сабактастыкты шынайы колдайтын ^ iздеу аркылы штаттык ендiрiстiк ендiрiстiн езара байланысын ^ мекеме кызметкерлерi ужымныц ^ ахуалfа айналдыра б^лу мYмкiндiгi камтамасыз ету Yшiн оку орындары ^ стратегиялык «езепн» курайды. Бул ^ кабылданады.

технологиялык дамудыц жаца ^ категориядаfы кызметкерлердiн ^ Бiлiм берудi тiкелей турде адам

баfыттарын, болашак нускаларын ^ курамын сактау, олардыц тэжiрибе ^ капиталын кенейтiлген турде ендiру ескере отырып, студенттердi болашак ^ алмасуын, кузiреттiлiгiн, бiлiмдерiн, ^ куралы ретiнде тYсiндiру, адамды мамандыктарын моделдеуге, кредит- ^ бiлiктерiн жэне даедыларын удайы ^ экономикалык даму ресурсы ретЫде т^к окыту технологиясы аясында ^ дамыту басшылыктыц басты ^ карастыруfа экеледi. Бул бЫм берудiн ездерiнiн оку баfдарламасын ^ назарында болfаны жен. Мекемелер ^ баfытын ец алдымен колданбалы

эзiрлеуге жэне iске асыруfа ^ бул кызметкерлерге туракты ^ бiлiмдер, бЫктер мен даfдылар алу

жа^на карай ыfыстыруfа экелед|. Осылайша бЫм беруге катысты ^амдык консенсус айкын кер1нед1, оны индустриалды K,ofaMfa тэн экономикалык детерминизмнщ

керш1а ретЫде анык,тауfа болады. Ендеше, б1здщ академиялык автономия кептдтн берген жоfары оку орындары тек оку баедарламаларын жеттд1румен шектелмей, ездерЫщ ^лыми-зерттеушЫк кызметш де белсенд1 дамытуы тжс. Осы саламен айналысып жYPген fалымдар ткрЫше, оfан кажетп шаралар темендепдей:

- жоfары жэне орта бЫм беру жYЙесiн дамыту Yшiн мемлекетпк-жекеменшт эрттеспп жел1сш куру;

- кепсатылы оку гранттары жYИесiн эз1рлеу;

- 6y^ ел бойынша ^лыми-зерттеушЫк жэне колданбалы бЫм берудщ ен,1рл1к мамандыктарды ескеретЫ мамандандырылfан оку орындары жYЙесiн куру;

- жоfары оку орындарында^ окудын екшшп курсынан бастап кэсторындарда^ мЫдетп енд1р1спк тэж1рибеы заннамалык тур^да бек1ту;

- ес^рген, немесе, сураныс жок fылыми жэне бЫм пэндерЫен арылу, сонымен б1рге, сураныс кеп жэне болаша^ бар баfыттарды ^шейту;

- орта жэне жоfары бЫм берудщ оку жоспарларынын ба^гг-тыль^ы мен басымдыктарын оларfа тэж1рибелт машыктарfа YИрету мен тэж1рибелт бЫктЫкке ие болу баедарламаларын косып, езгерту;

- кэсткерлтке баfдарланfан оку баfдарламаларын, бЫм беру курстары мен институттарын куру [5.,97.].

Адам капиталы тужырымдамасын б1з енд1 fана игерт жатырмыз, б1з Yшiн онын кезект кызыfушылык, ермек, модалык теория кYИiнде калмай, казакстандык шынайылыктын ерекшелттерш аныктаушы накты ^лыми баfытка аИналfаны дурыс болар едк Каз1рп заманfы бЫм мен ^лымды дамытудын, мамандарды дайындау мен кайта дайындаудын, олардын бЫктЫпн арттырудын басты максаты - «Адам капиталы» непздерш калыптастыра отырып жана технологияларды, идеяларды игеру, инновациялык сипаттаfы жана экономиканы, баскару жYИелерiн калыптастыру болып табылады.

Эдебиеттер тамг

1. «КАЗАКСТАН-2050» Стратегиясы: Калыптаскан мемлекеттщ жана саяси ба^пы. КР Президентшщ Казакстан халкына Жолдауы. Астана., 2012.

2. Караныз: «ЖAhAHДAHУ АЯСЫНДАГЫ БiЛiM БЕРУ ЖYЙEaШH, КАЗАКСТАНДА ИНТЕЛЕКТУАЛДЫ ¥ЛТ КАЛЫПТАСТЫРУДАГЫ РOЛi: гылыми ЖЭНЕ

тэРБИEЛiК AСПEКТiЛEРi» (Республикалык fылыми - теориялык конференция материалдары). Актебе, 2013.

3. Кали Р.Д. Роль системы образования на современном этапе в формиравании интеллектуальной нации казахстана: научный и воспитательный аспект. \\ Материалы Республиканской научно -теоретической конференции «роль СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ В ФОРМИРОВАНИИ ИНТЕЛЕКТУАЛЬНОй НАЦИИ КАЗАХСТАНА В КОНТЕКСТЕ ГЛОБАЛИЗАЦИИ: НАУЧНЫЙ И ВОСпИТАТЕЛьНЫй АСпЕКТ». Актебе, 2013.

4. Тайжанов А.Т. Значение духовного фактора и этнокультурных традиций в развитии отечественного образования. «ментальная духовная

ЦЕЛОСТНОСТЬ КАЗАХСКОЙ КУЛЬТУРЫ». (Сборник материалов Республиканской научно - теоритической конференции). Алматы, 2013.

5. См: Загвязинский В.М. Инновационные процессы в образовании и педагогическая наука. М., 1999.

РЕЗЮМЕ

А.Т. ТАЙЖАНОВ

СТРАТЕГИЯ «КАЗАХСТАН-2050» О РОЛИ

ИННОВАЦИОННОГО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В РАЗВИТИИ ЧЕЛОВЕЧЕСКОГО КАПИТАЛА

Западно-Казахстанский государственный медицинский университет имени Марата Оспанова, Актобе, Казахстан

В статье рассматриваются вопросы о роли инновационного образования и воспитания в развитии человеческого капитала в контексте «Стратегии «Казахстан -2050»: новый политический курс состоявшегося государства».

Ключевые слова: человеческие ресурсы, человеческий капитал, постмодернизм, Стратегия «Казахстан-2050».

I

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

SUMMARY

A.T. TAYZHANOV

STRATEGY "KAZAKHSTAN - 2050" ON THE ROLE

OF INNOVATIVE EDUCATION AND SCIENCE IN THE DEVELOPMENT OF HUMAN CAPITAL

West Kazakhstan Marat Ospanov State Medical University, Aktobe, Kazakhstan

The article examines the role of innovative education and training in the development of human capital in the context of the «Strategy «Kazakhstan - 2050»: new political course of the established state".

Key words: human resources, human capital, postmodernism, the Strategy «Kazakhstan - 2050».

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.