Научная статья на тему 'SOCIO-CULTURAL FEATURES OF INCREASING THE INNOVATIVE ACTIVITY OF PERSONNEL'

SOCIO-CULTURAL FEATURES OF INCREASING THE INNOVATIVE ACTIVITY OF PERSONNEL Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
75
31
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
personnel / human resources / innovative activity / public administration / society / scientific management of society / professionalism / welfare of the people / professional skills / кадры / кадровый потенциал / инновационная деятельность / государственное управление / общество / научное управление обществом / профессионализм / благосостояние людей / профессиональная квалификация.

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Serobjon U. Yuldashev

The article reveals the scientific significance of increasing the innovative activity of personnel in public administration. It has been studied that sociocultural technologies are a key task in shaping the potential of young professionals. It is scientifically based that human resources depend on the development of society.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

СОЦИОКУЛЬТУРНЫЕ ОСОБЕННОСТИ ПОВЫШЕНИЯ ИННОВАЦИОННОЙ АКТИВНОСТИ ПЕРСОНАЛА

В статье раскрывается научная значимость повышения инновационной активности персонала в управлении обществом. Стало известно, что социокультурные технологии являются главной задачей в формировании потенциала молодых кадров. Тот факт, что потенциал персонала зависит от развития общества, научно обоснован

Текст научной работы на тему «SOCIO-CULTURAL FEATURES OF INCREASING THE INNOVATIVE ACTIVITY OF PERSONNEL»

Oriental Journal of Social Sciences

ORIENTAL JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES

journal homepage: https://www.suppQrtscience.uz/index.php/oiss

SOCIO-CULTURAL FEATURES OF INCREASING THE INNOVATIVE ACTIVITY

OF PERSONNEL

Serobjon U. Yuldashev

Senior Lecturer, PhD Fergana State University Fergana, Uzbekistan

ABOUT ARTICLE

Key words: personnel, human resources, innovative activity, public administration, society, scientific management of society, professionalism, welfare of the people, professional skills.

Received:25.02.22 Accepted: 05.03.22 Published: 16.03.22

Abstract: The article reveals the scientific significance of increasing the innovative activity of personnel in public administration. It has been studied that socio-cultural technologies are a key task in shaping the potential of young professionals. It is scientifically based that human resources depend on the development of society.

КАДРЛАР ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТИНИ ЮКСАЛТИРИШНИНГ ИЖТИМОИЙ

МАДАНИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ

Серобжон У. Юлдашев

Катта уцитувчи, PhD Фаргона Давлат Университети Фаргона, Узбекистон

МА^ОЛА ^А^ИДА

Калит сузлар: ^др, кaдрлaр сaлоx,ияти, инновaцион фaолият, дaвлaт бошкдруви, жaмият, жaмиятни илмий бошкдриш, профессиоталлик, хaлк фaровонлиги, ^сб ManaKaOT.

Аннотация: Мaколaдa жaмият бошкaрyвидa кaдрлaр инновaцион фaолиятини юксaлтиришни илмий ax,aMrara очиб берилган. Ижтимоий-мaдaний технологиялар ёш кaдрлaр сaлоx,иятини шaкллaнтиришдa тaянч вaзифa экaнлиги урганилган. Кaдрлaр сaлоx,иятини жaмият тaрaккиёти y4yH боглик экaнлиги илмий aœcnaHraH.

СОЦИОКУЛЬТУРНЫЕ ОСОБЕННОСТИ ПОВЫШЕНИЯ ИННОВАЦИОННОЙ

АКТИВНОСТИ ПЕРСОНАЛА

Серобжон У. Юлдашев

Старший преподаватель, PhD Ферганский Государственный Университет Фергана, Узбекистан

_О СТАТЬЕ_

Ключевые слова: кадры, кадровый Аннотация: В статье раскрывается

потенциал, инновационная деятельность, научная значимость повышения государственное управление, общество, инновационной активности персонала в научное управление обществом, управлении обществом. Стало известно, профессионализм, благосостояние людей, что социокультурные технологии профессиональная квалификация. являются главной задачей в формировании

потенциала молодых кадров. Тот факт, что потенциал персонала зависит от развития _общества, научно обоснован._

КИРИШ

Узбекистон Республикаси уз ривожланиш стратегиясининг олдига аник максад ва вазифаларни белгилаб олар экан, уни амалга ошириш учун керак буладиган кучга зарурат тугилади. Бу зарурат кадрлар масаласи билан х,ал буладиган жараён х,исобланади. Бунда янгича ва мустакил фикрлайдиган, маъсулиятли, ташаббускор, илгор бошкарув усулларини пухта узлаштирган, ватанпарвар, хдлол кадрларни танлаш ва тайёрлаш буйича самарали тизим яратилмас экан, давлат бошкарувида сифат узгариши юз бермайди [1.53.].

Тараккиётимизнинг янги боскичида ижтимоий-иктисодий ва сиёсий ислох,отлар кечаётган бугунги даврда давлат ва жамият бошкарувида кадрларининг профессионал салох,иятини узлуксиз равишда юксалтириб бориш давлат сиёсатининг устувор йуналишларидан биридир. Чунки, давлатнинг кадрлар сиёсати давлат ва жамият бошкаруви муаммоларини х,ал килинишининг мух,им омили х,исобланади. Зеро, давлат бошкаруви тизимида хдмда махдллий бошкарув тизимида кадрлар сиёсати тасодифий тарзда амалга оширилмайди. Давлат ташкилотлари узининг малакали кадрларни тайёрлаш сиёсатини олиб бориш оркали стратегик максадларини илгари суриши, устувор вазифаларни белгилаши, таълим стандартларини ишлаб чикиши, уларларни аттестациядан утказиш тизимини яратиши, кадрларни кайта тайёрлашга давлат буюртмасини белгилаши, бошкарув кадрларини тайёрлаш меъёрларини ишлаб чикади.

"Кадр" атамаси французча "cadre" сузидан олинган булиб, корхона, ташкилот хизматчиларининг штат таркиби, шахсий таркибини ифодалашда кулланилади. Фалсафий адабиётларда корхона ва ташкилот ходимларининг асосий, доимий, профессионал

малакали таркиби "кадр"лар деб номланади[2.361] ва айнан шу кадрларнинг мехнат фаолияти мазкур ташкилотнинг максад-вазифаларини руёбга чикаришга хизмат килади. "Кадрлар салохияти" атамаси уз урнида давлат ва жамиятнинг мухим хусусиятларини -улардаги очи; ва яширин кобилиятларни (хали фойдаланилмаган, талаб этилмаган) хамда профессионал, шахсий имкониятларни узида ифода этади. Бу тушунча кадрларнинг мутахассислик фаолиятида хали фойдаланилмаётган, яширин куч-кудратини ифодалайди. Хусусан, салохият профессионал, яъни касб малакаси билан боглик, шахсий, мотивацион, ижодий, аклий, бошкарувчилик билан боглик булиши мумкин.

АСОСИЙ ЩСМ

Давлат ва жамиятни бошкаришда рахбар кадрлар билими хамда уни амалда куллаши талаб килинадиган ижтимоий-маданий технологияларнинг хусусиятлари хакида файласуф Софокл куйидаги фикрни таъкидлайдики, "Бу ерда каттиккуллик билан бирга акл хам керак"[3.17.]. Ушбу хусусиятлар билан халк учун фойдали жараёнларни амалга оширишда рахбар-кадрлардан бир томонлама эмас, балки талабчанлик билан бирга акл-заковатини хам ишга жалб этишни, юкори ва куйи катламлардаги кишиларни бир-биридан ажратмай адолатпарварлик курсатишни, кишиларга муносабатларда жахл билан эмас, балки акл билан ишлаш кераклигини рахбар кадрлардаги энг мухим ижтимоий-маданий жихатлардан бири эканлигини билдиради.

Мутафаккир Низомулмулкнинг "Сиёсатнома" асарида рахбар-кадрларга муносабатни узига хос хусусиятини таъкидлайди. Давлатни идора этишда амалдорлар катта урин тутади. Уларни тугри танлаб, жой-жойига куйишни, хар бирига лойик амал бериб, асосий максад йулида тарбия килишни мухим деб билади. Х,ар кайси амалдорни тарбиялашга куп вакт кетиши ва бу мушкул иш эканини тушунтириб, хокимларга кул остидагиларни эхтиёт килишни маслахат беради [4.14.]. Демак, уша даврларда хам амалдорларни тарбиялаш масаласи долзарб булган. Уларни тайёрлаш халк фаровонлиги учун мухим омиллардан бири хисобланган.

Абу Наср Фаробий таъкидлайдики, "Дуч келган, хар кандай одам шахар-давлатга рахбарлик килолмайди. Рахбар булишнинг аввалги икки шарти мавжуд:

1. Инсон табиатида рахбарлик килиш кобилияти (маънавий ва аклий етуклик) булиши зарур.

2. Бундай одам юкори мавкеи, инсоний фазилатлари, кобилиятлари билан халк орасида хурмат козонган булиши зарур. Рахбарлик сохасида тажриба орттириш хам мухим"[5.243.]дир. Яъни, рахбарликда инсон табиатидаги хусусияти, акл-заковати билан

халк орасида обру-эътибор козонган, хаёт тажрибасига эга булишни талаб этишини назарда тутади.

Мамлакатимизда кадрлар сиёсатининг хукукий асосини Узбекистон Республикаси Конституцияси, тегишли конунлар, Узбекистон Республикаси Президентининг фармон ва карорлари ташкил этади. Мазкур сиёсатнинг асосий мазмун - мохияти кадрлар билан ишлашнинг устувор йуналишини такомиллаштириш ва бошкарув персоналига куйиладиган умумий ва хусусий талабларини аниклашдан иборат. Демак, кадрлар сиёсати бошкарув тизимини зарурий микдордаги ва малакали кадрлар билан таъминлашга хизмат килади. Бундан ташкари, кадрлар салохиятидан окилона фойдаланиш, давлат идоралари ва махаллий бошкарув органларининг самарали фаолиятини таъминлайди.

Кадрлар сиёсатининг энг мухим йуналишларидан бири - кадрларни укитиш, кайта тайёрлаш, малакасини ошириш, уларнинг карьераси билан боглик вазифаларни хал килиш, ёшга доир курсаткичини пасайтириш, рагбатлантириш йулларини аниклашдир. Кадрлар сиёсати мамлакатдаги ижтимоий-маданий муносабатларни позитив (усиб борувчи) ривожланишни узида ифодалаши лозим.

Узбекистон Республикаси Президенти таъкидлайганидек, - "Нега деганда, бизга хеч ким ташкаридан тайёр кадр олиб келиб бермайди. Бу масалани узимиз хал килишимиз керак"[6.]. Жамиятни илмий бошкариш зарурати долзарблашиб борар экан, унинг ечими учун стратегик максадлар, инновацион гоялар ва ижтимоий-маданий технологиялар асосида кадрлар тайёрлаш эхтиёжи ортиб бораверади.

Давлат ва жамият бошкарувида кадрлар инновацион фаолиятини юксалтиришнинг ижтимоий-маданий хусусиятлари бевосита кадрлар салохиятига боглик булиб, унда кадрлар салохияти куйидагича таснифланади:

- аклий салохият - узлуксиз таълим олиш жараёнида орттирилган кобилиятларни уз ичига олади. Бу уз навбатида кадрлар салохиятини энг асосий ва бирламчи хусусияти эканлиги билан уз ахамиятига эга.

- ижтимоий салохият - самарали ижтимоийлашувни таъминлайдиган мулокотга киришиш кобилиятини шакллантириш. Ижтимоий салохият ташки мухит ва тарбия таъсирининг махсулидир.

- профессионал тажриба билан боглик салохият - касб малакаси билан боглик булиб, уни умумлаштириш куникмаларини уз ичига олади. Кадрларнинг профессионал тажрибаси мехнат фаолиятида фаолият юритиш натижасида шаклланадиган билим, малака ва куникмадир.

- психологик-физиологик салохият [7.363.]- бу кадрлар салохиятининг мухим ахамиятга эга булган шаклларидан бири булиб, у самарадорликни кадрларнинг шахсий имкониятларини тугри таксимлаш имконини берувчи хамда юкоридаги кадрлар салохияти самарадорлигининг асоси хисобланади.

Шунингдек, кадрлар салохияти - давлат ва жамият бошкарув органлари фаолияти самарадорлигини белгиловчи асосий омиллардан хисобланиб факатгина уларнинг кобилиятлари билан улчанмайди, балки шу интеллектуал имкониятларни руёбга чикариш хам мухим саналади. Шунингдек, рахбар кадрларда юкори касбий малакаларни шакллантириш, улардаги мавжуд куникмаларни янада ривожлантириш хамда бу жараёнларни амалга оширишда ва жамият манфаатлари учун хизмат килувчи ижтимоий-маданий технологияларни жорий килишни талаб килади.

Жамият тараккиёти натижасида бошкарувнинг усули бошкарувчига куйилаётган талаблар узгариб кетаверади. Лекин давлат ва жамиятнинг хозирги ва келажак такдири рахбар ва кадрларга боглик, давлат ва унинг ташкилотларини кимлар бошкаришига жамият манфаати нуктаи назардан ёндашув зарур. Бу масала муносиб рахбар кадрлар тарбиялаш, уларга муносиб уринбосарлар устириш ва уларни уз урин-уринларига куйиб бориш муамомосидир. Бу муаммо мамлакатнинг барча онгли ва ватанпарвар аъзоларини, жумладан, зиёлиларни ташвишга солмай колмайди. Чунки давлат ва мамлакат такдири айни пайтда жамиятнинг хар бир аъзосининг кисмати хамдир[8.162.]. Яъни, муносиб рахбар кадрларни тарбиялаш масаласи сифатида уларнинг хусусиятидан келиб чикиккан холда ловозимларга тайинлаш ва бошкарувнинг самарадорлигига эришишдан иборат умумдавлат ишнинг бир кисмидир.

ХУЛОСА

Кадрлар салохияти сифатининг мухим курсаткичи аклий кобилият коэффициенти хисобланади. Зеро, фан ва таълим жамиятни ривожлантиришнинг асосий манбаига айланиши ифодаланади. Замонавий олий таълим ёрдамида миллатнинг шундай катлами шаклланадики, улар учун ижодкорлик ва яратувчанлик хаётий меъёрга айланади.

Жамият бошкарувида кадрлар салохияти масаласи хамда давлат хокимияти ва махаллий узини узи бошкарув органлари тизими узаро боглик тарзда тараккий этади. Таъкидлаш жоизки, жамият бошкарувида инсон ресурси давлат хокимияти органлари тизимидаги кадрлар салохиятини шакллантиришда таянч вазифасини уташга хизмат килади.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РУЙХАТИ

1. Мирзиёев. Ш.М. Миллий тaрaккиёт йулимизни к^теият билaн дaвом эттириб, янги боскичга кyтaрaмиз. Тошкент. "Узбекистон" НМИУ, 2017.

2. Системa госyдaрственного и муницишльного yпрaвления. Под общ.ред. Г.В.Aтaмaнчyкa. - Москвa. Изд-во PArC, 2005.

3. Плyтaрх. Подшохдар Ba сaркaрдaлaрнинг x,икмaтли сyзлaри. Тошкент. Янги aср aвлоди.2015.

4. Низомулмулк. "Cиёсaтномa"("Cияр ул-мулук"). Тошкент. Янги aср aвлоди. 2017.

5. Aбy Нaср Фaробий Фозил одaмлaр шax,ри. Тошкент. Янги aср aвлоди. 2016.

6. Мирзиёев. Ш.М. Миллий тaрaккиёт йулимизни к^теият билaн дaвом эттириб, янги боскичга кyтaрaмиз. Тошкент. "Узбекистон" НМИУ, 2017.

7. Cистемa госyдaрственного и муницишльного yпрaвления. Под общ.ред. Г.В.Aтaмaнчyкa. - Москвa. Изд-во PArC, 2005.

8. Иброх,имов A.Бизким, yзбеклaр. "Шaрк". Тошкент. 2011.

9. Yuldashev, S. U. (2019). TECHNOLOGY OF SOCIAL AND CULTURAL PROJECTION IN SCIENTIFIC MANAGEMENT OF SOCIETY. Theoretical & Applied Science, (11), 621-623.

10. Mamatov, M., Isomiddinov, A., & Yuldashev, S. (2019). Factors of Developing the Intellectual Abilities of the Youth. International Journal of Progressive Sciences and Technologies, 16(2), 311-313.

11. Yuldashev, S. U. (2019). THE ROLE OF THE FUNCTION OF STABILIZATION AND DEVELOPMENT OF SOCIETY IN SCIENTIFIC MANAGEMENT (AS SOCIO-CULTURAL TECHNOLOGY). Scientific Bulletin of Namangan State University, 1(6), 255-259.

12. Yuldashev, S. (2020). Socio-Cultural Technologies in Uzbekistan: History and Now. International Journal of Progressive Sciences and Technologies, 18(1), 171-173.

13. Yuldashev, S. U. (2019). THE ROLE OF SOCIO-CULTURAL TECHNOLOGIES IN SOCIETY. Scientific Bulletin of Namangan State University, 1(10), 187-192.

14. Юлдaшев С. У. Дaвлaт вa жaмият бошкaрyвидa кaдрлaр инновaчион фaолиятини юксaлтиришнинг ижтимоий-мaдaний хусусиятгари. №мДУ илмий aхборотномaси -Шучный вестник ШмГУ. 2021 (9) Б-236-244.

15. Urmonalievich Yuldashev Serobjon THE ESSENCE OF SOCIO-CULTURAL DESIGN IN THE PROCESS OF SCIENTIFIC MANAGEMENT OF THE SOCIETY. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal. 2021 (11) 236-243.

16. БС Ганиев, СУ Юлдашев. ПРИОРИТЕТЫ СОЦИАЛЬНОЙ ПОЛИТИКИ УЗБЕКИСТАНА. Современные проблемы социальной психологии и социальной работы: XIV Всероссийская научно-практическая конференция с международным участием, 20 марта 2019 г./науч. ред.

17. СУ Юлдашев. Жамиятни инновацион бошкаришда илмий ёндашув. Scientific progress, 2022 (3) 22-25.

18. Kakhharova, M. (2018). Question of Studying Personal Spiritual and Moral Development. Eastern European Scientifc Journal, (6).

19. Qaxxarova, M., & Tuychieva, H. (2019). Spiritual-moral environment and its basic indicators. The Light of Islam, 2019(4), 24.

20. Qaxxarova, M., & Absattorov, B. M. (2020). Evolution of views on ethics, ethical criteria and ethical standards. The Light of Islam, 2020(1), 110-115.

21. Qaxxarova, M., & Raximshikova, M. (2020). MORAL CONTINUITY IS A SOCIAL-PHILOSOPHICAL, HISTORICAL PHENOMENON. The Light of Islam, 2020(3), 103-112.

22. Kakhkharova, M. M. (2019). СОЦИАЛЬНО-ФИЛОСОФСКИЕ ОСНОВЫ ФОРМИРОВАНИЯ ДУХОВНО-НРАВСТВЕННОЙ ОБЩЕСТВЕННОЙ СРЕДЫ. Theoretical & Applied Science, (10), 682-687.

23. Mukhamadqodirovich R. A. The role of mass media in the history of the period of independence //ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal. - 2020. -Т. 10. - №. 4. - С. 356-359.

24. Pulatova N. Ethnoecological Culture Of The Uzbek People Today And Pedagogical Aspects Of Its Formation In Students //The American Journal of Social Science and Education Innovations. - 2020. - Т. 2. - №. 11. - С. 485-490.

25. Usmanov, N., Ganiev, B. S., & Karimova, G. Y. (2021). THE PHILOSOPHICAL BASIS FOR THE FORMATION OF SPIRITUAL MATURITY AMONG YOUNG PEOPLE. Oriental Journal of Social Sciences, 33-37.

26. Khakimov, N. H., & Ganiyev, B. S. (2019). THE ROLE OF STUDYING THE STRATEGY OF ACTION IN CHOOSING A PROFESSIONAL DIRECTION (TAKING INTO ACCOUNT THE FORMATION OF ENTREPRENEURIAL QUALITIES) IN STUDENTS. Scientific Bulletin of Namangan State University, 1(7), 296-303.

27. Asadullaeva N. Pedagogical Factors Of Formation Of Active Life Position Among Young Generation //The American Journal of Social Science and Education Innovations. - 2021. - Т. 3. - №. 01. - С. 576-584.

28. Azamjonovich, I. I. (2021). The death penalty for a crime and its philosophical and legal aspects. ACADEMICIA: AN INTERNATIONAL MULTIDISCIPLINARY RESEARCH JOURNAL, 11(1), 1376-1381.

29. Sayitkhonov A. THE IMPORTANCE OF INNOVATIVE ACTIVITIES OF YOUTH TO ENTREPRENEURSHIP //Theoretical & Applied Science. - 2020. - №. 1. - С. 38-41.

30. Rakhmonov, G. A. (2021). The History Of Water Resources Modernization Processes In The Ferghana Valley. The American Journal of Social Science and Education Innovations, 3(12), 77-81.

31. Evatov, S. (2019). ABOUT THE SYNTHESIS OF IBN SINA'S PHILOSOPHICAL TEACHINGS WITH MYSTICISM AND ARISTOTELISM. Scientific Bulletin of Namangan State University, 1(7), 174-179.

32. Karimov, U. U., & Karimova, G. Y. (2021). THE IMPORTANCE OF INNOVATIVE TECHNOLOGIES IN ACHIEVING EDUCATIONAL EFFECTIVENESS. Журнал естественных наук, 7(1).

33. Boltaboyev M. HISTORY OF RELIGIOUS CONFESSIONAL POLITICS IN THE SOVIET PERIOD //Theoretical & Applied Science. - 2020. - №. 6. - С. 668-671.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.