Научная статья на тему 'ЎСМИР ЯККАКУРАШЧИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ ТИЗИМИДА ҲАРАКАТЛИ ЎЙИНЛАРНИ ҚЎЛЛАШ САМАРАДОРЛИГИ(ТАЭКВОНДО ВТФ МИСОЛИДА)'

ЎСМИР ЯККАКУРАШЧИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ ТИЗИМИДА ҲАРАКАТЛИ ЎЙИНЛАРНИ ҚЎЛЛАШ САМАРАДОРЛИГИ(ТАЭКВОНДО ВТФ МИСОЛИДА) Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
27
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Fan-Sportga
Область наук
Ключевые слова
ЮНЫЕ ТАЭКВОНДИСТЫ / ПОДВИЖНЫЕ ИГРЫ / АБСАЛЮТНОЙ И ОТНОСИТЕЛЬНОЙ СИЛЫ / УДАРА ДОЛЛѐ ЧАГИ

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Тажибаев С.С.

Мазкур мақолада ўсмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайѐргарлигида қўлланиладиган ҳаракатли ўйинлар табақалаштирилиб, спортчиларнинг доллѐ чаги зарба кучининг (мутлақ ва нисбий куч) ривожланиши самарадорлиги педагогик тажрибада асослаб берилганлиги юзасидан маълумотлар келтирилган.В статье изложены результаты педагогического эксперимента по обоснованию эффективности развитии силы (абсалютной и относительной удара силы) доллѐ чаги у спортсменов с использованием дифференцированных подвижных игр в специальной физической подготовке юных таэквондистов.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ЎСМИР ЯККАКУРАШЧИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ ТИЗИМИДА ҲАРАКАТЛИ ЎЙИНЛАРНИ ҚЎЛЛАШ САМАРАДОРЛИГИ(ТАЭКВОНДО ВТФ МИСОЛИДА)»

Любимыми видами спорта среди студенческой молодежи являются те, по которым больше проводятся соревнования и шире пропагандируются в печати, кино, телевидении (волейбол, футбол, ручной мяч, восточные единоборства и др.).

2. Кафедрам физической культуры и спортивному клубу необходимо проводить постоянную работу по направленному формированию физкультурных и спортивных интересов у студентов.

3. В организации спортивной работы со студентами преподавателям кафедры физической культуры необходимо учитывать уже сформировавшиеся их спортивные интересы, что эффективнее скажется как на постановке спортивной и физкультурно-массовой работы, так и на использовании спорта в целях воспитания

4. Выявление спортивных интересов у студентов, поможет лучше организовать спортивную работу, улучшить отбор перспективной молодежи в секции спортивного клуба вуза, спортивных школ, школ спортивного мастерства.

Физическая культура в вузе, как пространство оздоровления, воспитания и развития студентов, должна быть, в первую очередь, современной. А, значит, учебный процесс и система дополнительных занятий с физическими упражнениями должны быть наполнены тем содержанием, которое вызывает интерес к занятиям и стремление освоить новые физкультурно-спортивные виды, позволяет реализовать свои двигательные возможности и добиться личного успеха, удовлетворяет потребности в

саморазвитии и самосовершенствовании.

молодого поколения.

Литература

1. Постанов.....О разв.к.и мастера спорта!

2. Кошбахтиев И.А. Основы оздоровительной физкультуры студенческой молодежи. Ташкент. 1994.

3. Шивринская С.Е., Берцева Т.С. Интересы студентов вуза в сфере физкультурно-спортивной деятельности // Международный журнал экспериментального образования. -2014. - № 8-1.

4. Юнусова Ю.М. Теория и метоктика физической культуры. Ташкент. 2007.

Г.М. Краснова

Анкетирование среди студенческой молодежи позволило выявить их физкультурно-спортивные интересы, ценностные ориентации физической культуры, определить значимость навыков здорового образа жизни для решения задач будущей профессиональной деятельности.

Questionnaires for students revealed their sports and sporting interests, values of physical education, determine the significance of healthy lifestyle skills to meet the challenges of the future professional activity.

С.С.ТАЖИБАЕВ, ПЕДАГОГИКА ФАНЛАРИ БУЙИЧА ФАЛСАФА ДОКТОРИ, ДОЦЕНТ,

УзДЖТИ, ЧИРЧЩ

УСМИР ЯККАКУРАШЧИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ ТИЗИМИДА ^АРАКАТЛИ УЙИНЛАРНИ ЦУЛЛАШ САМАРАДОРЛИГИ (таэквондо ВТФ мисолида)

Аннотация. В статье изложены результаты педагогического эксперимента по обоснованию эффективности развитии силы (абсалютной и относительной удара силы) доллё чаги у спортсменов с использованием дифференцированных подвижных игр в специальной физической подготовке юных таэквондистов.

Ключевые слова: юные таэквондисты, подвижные игры, абсалютной и относительной силы, удара доллё чаги.

Долзарблиги. Мамлакатимизда жисмоний тарбия ва спортга алох,ида эътибор каратилмокда [1]. Шу уринда болалар спортининг урни х,ам бекиёсдир. Давлатимиз томонидан берилаётган эътибор миллат генофондини согломлаш-тириш, ёшларимизни жисмоний тарбия ва спорт турларига жалб килиш уларнинг келажакда мамлакатимиз шарафини жах,он ареналарида муносиб х,имоя килишга кодир спортчилар булиб етишишини таъминламокда.

Таэквондо Олимпия уйинлари таркибига 2000 йилда киритилган. Спортнинг ушбу турида спорт захираларини тайёрлашнинг мамлакати-миздаги мактаби хдли етарлича ривожлангани йук, шунинг учун усмир таэквондочиларни тайёрлаш масалаларига катта эътибор каратилиши зарур.

Спортнинг х,ар хил турларида амалга оширилган тадкикотларда олинган илмий маълумотларнинг тах,лили шуни курсатадики, усмир таэквондочиларнинг укув-машFулот жараёнида уйин вазифаларини куллаш бир катор устуворликларга эга. МашFулотларни утказишнинг ушбу усули усмир ёшдаги мактаб болаларининг ёшга оид ва функционал хусусиятларига мос келади (2, 557-бет; 3, 325-бет; 4, 139-бет). Лекин, укув-тренировка машгулотларида уйин вазифаларини куллаш амалиёти факат эстафеталарни утказишга ёки шугулланув-чиларнинг мустакил машгулотларига каратилган, холос (танаффусларда ёки машгулотдан олдин). Айрим лолларда махсус уйин машгулотлари утказилади, лекин улар уз таркибига футбол, баскетбол ёки регби каби уйинларни олади. Таэквондо буйича укув адабиётларда ёритилган бошлангич тайёргарлик боскичида хдракатли уйинларни куллаш масалалари тулик амалиётга татбик этилмайди. Шу туфайли техник хдракатларга ургатишнинг асосий вазифаларини х,ал этиш ва зарурий жисмоний сифатларни ривожлантириш учун махсус хдракатли уйинларни куллаш методикасини ишлаб чикиш жуда долзарб х,исобланади.

Тадкикотнинг максади: усмир таэквондочиларни тайёрлаш тизимида хдракатли уйинларни куллаш

самарадорлигини педагогик тажрибада асослаш.

Тадкикотнинг вазифалари:

- усмир таэквондочиларни тайёр-лашда турдош ва мослаштирилган хдракат-ли уйинларни саралаш (назарий ва амалий);

- усмир таэквондочиларни тайёр-лашда хдракатли уйинларни куллаш самарадорлигини педагогик тажрибада текшириш.

Тадкикот усуллари: илмий-услубий адабиётлар тах,лили, анкета суровномаси, сух,бат, педагогик кузатув, инструментал усул, педагогик тажриба, математик-статистик тах,лил.

Тадкикотни ташкиллаштириш. Тажриба Тошкент шахдр Юнусобод туманида жойлашган "Опоп" ва Сиргали туманида жойлашган "Шап" спорт клубларида бошлангич тайёргарлик боскичида шугулланувчи 80 нафар 10-13 ёшли усмир таэквондочилар билан утказилди.

Тренерлар уртасида утказилган суровнома натижаларига кура, 78% респондентлар усмир таэквондочиларни махсус жисмоний тайёргарлигини оширишда ёрдам берувчи хдракатли уйинлар сифатида "Чаккон оёклар жамоаси", "Ким бир оёкда тез югуради", "Панжа уриш", "Тарвуз отиш эстафетаси", "Тулдирма туплар билан югуриш", "Чигиртка","Бир дакикада юзта зарба", "Ким чакконрок", "Кенгурулар", "Сакровчи чумчуклар", "Хурозлар жанги", "Тиззани букиб утириш","Ким кучли", "Чизик ташкарисига" ва бошка уйинларни тавсия этишган.

Таэквондочиларнинг доллё чаги зарба кучининг ривожланганлиги хдм бевосита уларнинг махсус жисмоний тайёргарлигини бах,олашда энг ахборотли курсаткичлардан бири х,исобланади (2, 557 бет).

Юкорида келтирилган фикр мулохд-заларга таянган х,олда тажрибаларда усмир таэквондочиларда "доллё чаги" зарба

кучининг ривожланганлигини бахолашга харакат килдик.

Таэквондочиларнинг махсус

жисмоний тайёргарлигини аниклашда профессор Р.Д. Халмухамедов ва С.С.Тажибаевлар томонидан такомиллаш-тирилган "Юкори малакали боксчиларнинг махсус жисмоний тайёргарлигини аниклаш" (СПУДЭРГ-4) компьютер дастуридан фойдаланилди [5].

Бошлангич тайёргарлик боскичида шугулланувчи10-13 ёшли усмир таэквондочиларнинг тайёргарлигида

(кг, %)

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

кулланилган харакатли уйинларнинг самарадорлигини аниклаш юзасидан утказилган педагогик тажриба натижалари куйидагича булди.

10 ёшли усмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлиги динамикаси юзасидан маълумотлар 1-расмда такдим этилган. Унга кура НГ даги усмир таэквондочиларнинг вазн огирлиги укув йили бошида уртача 33,4 кг.ни, йил охирига бориб 37,8 кг.ни ташкил этган. Вазн ортиши мос равишда 13,7% га етган.

Вазн

Доллё чаги зарба кучи (чап Доллё чаги зарба кучи (унг оёкда) оёкда)

— НГ йил бошида 1 11 НГ йил охирида 1 ■ Усиш (%)

5 ТГ йил бошида 2 ■ ТГ йил охирида 2 # Усиш (%)2

1 -расм. 10 ёшли усмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлиги динамикаси.

Педагогик тажрибадан олдин назорат ва тажриба гурухи спортчиларининг чап оёкда бажарган доллё чаги зарба кучи уртача 56,7±6,90 ва 57,4±8,27 кг.га тенг эканлиги аникланди. Курсаткичлар орасида статистик фарклар ишончлилиги мавжуд эмас (р>0,05).

Анъанавий машгулотларда шугул-ланган назорат гурух,идаги 10 ёшли усмир таэквондочиларнинг доллё чаги зарба кучининг йиллик усиши 5,82 % га тенг.

Спорт турига турдош булган хдракатли уйинлар укув-машгулотлар жараёнига татбик этилгач, тажриба гурухи спортчиларининг доллё чаги зарба кучи мос равишда 21,6 % га усганлиги утказилган математик статистик тахлилларда аникланди. Ушбу ёшдаги назорат ва тажриба гурухи спортчилари-нинг куч сифати ривожланиш динамикаси

узаро киёсий тахлил этилганда 15,78 % га тенг булган фарклар аникланди.

Унг оёкда бажарилган доллё чаги зарба кучи 10 ёшли назорат гурухидаги таэквондочиларда йил бошида уртача 60,18 кг., ТГ спортчиларида ушбу натижа 58,84 кг.га тенг эканлиги аникланди. Курсаткичлар орасида ишончли статистик фарклар аникланмади (р>0,05).

Йиллик цикл укув-машгулотларидан сунг 10 ёшли усмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлиги динамикасини аниклаш юзасидан утказил-ган педагогик тестлаш натижасида НГ спортчиларининг унг оёкда бажарган доллё чаги зарба кучининг ортиши уртача 9,28 кг.га етган.

Тажриба гурухида шугулланувчи усмир таэквондочиларнинг унг оёк зарба кучи йил сунгига бориб 76,38±6,62 кг.ни, усиши 29,8% ни ташкил этди. Назорат ва

тажриба гурухи таэквондочиларининг махсус жисмоний тайёргарлиги натижалари киёсий солиштирилганда ишончли статистик фарклар борлиги аникланди (р<0,001).

Назорат ва тажриба гурухидаги 11 ёшли усмир таэквондочиларнинг вазни йил бошида мос равишда уртача 35,2 ва

(кг, %)

100

34,8 кг.ни ташкил этди (2-расм). Курсаткичлар орасида статистик фарклар ишончли эмас (р>0,05). Йил охирида назорат гурухи таэквондочиларининг вазни уртача 39,4 кг.ни, тажриба гурухи таэквондочиларида эса уртача 38,2 кг.ни ташкил этди.

90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

74,87

76,9

81,3

67,14

35,2 39,4 34,8 38,2

60,14

66,46

24,5 24,5

m

m

Вазн

■ 'НГ йил бошида1 и ТГ йил бошида2

Доллё чаги зарба кучи (чап Доллё чаги зарба кучи (унг оёкда) u оёкда)

11 НГ йил охирида! ■ Усиш (%)

■ ТГ йил охирида2 & Усиш (%)2

2-расм. 11 ёшли усмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлиги динамикаси.

Доллё чаги зарба кучи (чап оёк) йил бошида назорат гурухида уртача 61,22 кг.ни, йил охирида ушбу курсаткич уртача 67,14 кг.ни ташкил этди. НГидаги 11 ёшли усмир таэквондочиларда куч сифатининг усиши 9,6%га тенг.

Тажриба гурухидаги 11 ёшли усмир таэквондочиларнинг чап оёкда бажарган доллё чаги зарба кучи педагогик тажрибадан олдин уртача 60,14±14 кг.ни, харакатли уйинларни куллаган холда утказилган тажрибалар натижасида ушбу гурухдаги спортчиларнинг чап оёкда бажарилган доллё чаги зарба кучи уртача 74,87±9,46 кг.ни ташкил этди. Мазкур гурухдаги спортчиларда куч сифатининг йиллик усиши 24,50%га етган. Педагогик тажрибадан олдин ва кейинги натижалар киёсий солиштирилганда курсаткичлар орасида ишончли статистик фарклар р<0,005 га тенг.

Унг оёкда бажарилган доллё чаги зарба кучи (11 ёш) назорат ва тажриба гурухларидаги таэквондочиларда йил бошида деярли бир-бирига якин натижалар кайд этилди (66,82±7,45; 66,82±8,14).

11 ёшли назорат гурухи таэквондо-

чиларида унг оёк зарба кучининг йиллик усиши уртача 9,67% га, тажриба гурухи спортчиларида эса 21,67%га тенг эканлиги аникланди. Курсаткичлар орасида статистик фарклар ишончлилиги р<0,001 га тенг.

Бошлангич тайёргарлик боскичида шугулланувчи 11 ёшли усмир таэквон-дочиларни тайёрлашда укув-машгулотлар жараёнига кулланилиш шиддати ва хажми меъёрлари ишлаб чикилган холда татбик этилган харакатли уйинларнинг самарадорлигини тажриба гурухидаги таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлигининг усишида куришимиз мумкин. Шу билан бирга, усмир таэквондочиларнинг оёк зарба кучининг самарали ривожланишига хам харакатли уйинларнинг ижобий таъсири юкори эканлиги утказилган тажрибаларда уз тасдигини топди.

Тажриба гурухидаги 12 ёшли усмир таэквондочиларнинг чап оёкда бажарган доллё чаги зарба кучи йил бошида уртача 64,96±10,61 кг.ни, НГ таркибига кирувчи спортчиларнинг натижалари уртача 65,34±9,14 кг.ни ташкил этди (3-расм).

(кг, %)

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

Доллё чаги зарба кучи (чап Доллё чаги зарба кучи (унг оёкда) оёкда)

Вазн

НГ йил бошида1 НГ йил охирида! Усиш (%) сТГ йил бошида2 ТГ йил охирида2 ^Усиш (%)2

3-расм. 12 ёшли усмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлиги динамикаси.

Педагогик тажрибадан сунг 12 ёшли усмир спортчиларнинг махсус жисмоний тайёргарлигини аниклаш юзасидан утказилган тестлаш натижаси куйидагича булди. Унга кура тажриба гурухи таэквондочиларининг курсаткичлари

13,89 кг.га ортганлиги, яъни 21,3%га усганлиги аникланди. Ушбу курсаткич назорат гурухи таэквондочиларида 6,78 кг.га (10,37%) ортган. Таэквондочиларнинг мусобака фаолиятини тахлил килиш жараёнида шунга гувох булдикки, махсус иш кобилиятининг ривожланганлиги уларнинг юкори натижаларни кайд этиши билан узвий боглик экан.

(кг, %) 100

80

60

40

20

0

Назорат гурухи таэквондочиларининг (12 ёш) йил бошида унг оёкда бажарган доллё чаги зарба кучи мос равишда уртача 69,12 кг.ни, тажриба гурухида эса 68,4 кг.ни ташкил этди (р>0,05).

4-расмда 13 ёшли усмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлиги динамикаси юзасидан аникланган натижалар келтирилган. Унга кура 13 ёшли спортчиларнинг доллё чаги зарба кучи (чап оёк) йил бошида НГда уртача 74,25 кг.ни, йил охирида ушбу курсаткич уртача 83,8 кг.ни ташкил этди (куч сифатининг ортиши 12,8%га тенг).

8,34% Вазн

Доллё чаги зарба кучи (чап Доллё чаги зарба кучи (унг оёкда) оёкда)

■ НГ йил бошида1 I НГ йил охирида1 ■ Усиш (%) ^ ТГ йил бошида2 ■ ТГ йил охирида2 ^ Усиш (%)2 4-расм. 13 ёшли усмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлиги динамикаси.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

ТГдаги 13 ёшли таэквондочиларнинг чап оёкда бажарган доллё чаги зарба кучи педагогик тажрибадан олдин мос равишда уртача 74,74 кг.ни, харакатли уйинларни куллаган холда утказилган тажриба сунгида ушбу гурухдаги спортчиларнинг зарба кучи мос равишда уртача 89,6 кг.ни ташкил этди. Куч сифатининг йиллик усиши 19,7%га тенг булди. Курсаткичлар орасида статистик фарклар ишончлилиги мавжуд (р<0,05).

Унг оёкда бажарилган доллё чаги зарба кучи 13 ёшли НГ таэквондочиларида йил бошида уртача 79,62 кг., ТГ спортчиларида ушбу натижа 79,84 кг.га тенг эканлиги аникланди (р>0,005).

13 ёшли усмир спортчиларнинг махсус жисмоний тайёргарлиги динамика-сини аниклаш юзасидан утказилган педагогик тестлаш натижасида НГ таэквондочиларининг унг оёкда бажарган доллё чаги зарба кучининг ортиши мос равишда уртача 9,58 кг.га етган (усиш 12%).

ТГда шугулланувчи усмир таэквондочиларнинг унг оёк зарба кучи йил сунгига бориб мос равишда уртача 96,4 кг.ни (20,74%) ташкил этди. Назорат ва тажриба гурухи таэквондочиларининг махсус жисмоний тайёргарлиги натижа-лари киёсий солиштирилганда курсаткич-лар орасида ишончли статистик фарклар борлиги аникланди (р<0,001).

Хулоса. Адабиётлардаги манбаларни тахлил килиш хамда спортнинг хар хил

турларидаги тренерларнинг илгор тажрибалари шуни курсатадики, усмир таэквондочиларнинг бошлангич тайёр-гарлик боскичларидаги укув-тренировка машгулотларида уйин вазифаларини куллаш зарур экан.

Усмир таэквондочиларнинг машгу-лотларида махсус уйин вазифаларини куллаш кичик мактаб ёшидаги болаларнинг психик хусусиятларига энг тулик мос келадиган шароитларни юзага келтиради. Бу бошлангич тайёргарлик боскичида харакат кобилиятларининг оптимал ривожланишига ва уларнинг юксак спорт махорати боскичида такомиллашиши имкониятини саклаб колишга кумаклашади.

Таэквондочиларнинг машгулотлари таркибига уйин вазифаларининг кирити-лиши жисмоний сифатларнинг анча муваффакиятли ривожланишига кумакла-шиши исботланган. Тажриба гурухида махсус жисмоний тайёргарликнинг мутлак ва нисбий куч каби курсаткчилари назорат гурухиникига нисбатан ишончли даражада юкори булди. Тажриба гурухида чап оёкда бажарилган доллё чаги зарба кучининг усиш даражаси назорат гурухиникига нисбатан 10-13 ёшлиларда мос равишда 15,7%, 14,9 %, 11%, 6,9% га, унг оёкда бажарилган доллё чаги зарба кучи мос равишда 15,5%, 5,9%, 13,9%, 8,74% га юкори булди.

Адабиётлар:

1. Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 9 мартдаги "Узбекистон спортчиларини 2020 йилда Токио шахрида (Япония) утказиладиган XXXII Олимпия уйинлари ва XVI Паралимпия уйинларига тайёрлаш хакида"ги ПФ-2821-сонли Фармони.

2. Абдурасулова Г.Б., Нуритдинова Ш.Н., Тажибаев С.С. Таэквондо назарияси ва услубияти. Дарслик. - Тошкент, 2015 й.

3. Глебов Е.И. Таэквондо. Основы олимпийского спарринга /Е.И. Глебов, Чой Сунг Мо. - Ростов-н/Д: Феникс, 2002.

4. Ли Чжон Ки. Технико-тактические характеристики соревновательного спарринга в таэквондо ВТФ: Дис.... канд. пед. наук. - М., 2003.

5. Халмухамедов Р.Д., С.С.Тажибаевлар яратган "Юкори малакали боксчиларнинг махсус жисмоний тайёргарлигини аниклаш" (СПУДЭРГ-4) компьютер дастури Узбекистон Республикаси электрон машиналари учун дастурлар давлат реестрида 14.03.2013 йилда Тошкент шахрида руйхатдан утказилган, талабнома раками DGU 2013 0032.

С.С.Тажибаев

Мазкур маколада усмир таэквондочиларнинг махсус жисмоний тайёргарлигида кулланиладиган харакатли уйинлар табакалаштирилиб, спортчиларнинг доллё чаги зарба кучининг (мутлак ва нисбий куч) ривожланиши самарадорлиги педагогик тажрибада асослаб берилганлиги юзасидан маълумотлар келтирилган.

Differentiating motional games that are used on special physical preparations of young taekwondo players, some reports on the basis of pedagogical experiences and their effectiveness of developing (absolute and relative) forces on sportsmen are presented by this article.

Л.Н. ШАХРИДДИНОВА, НДПИ, НАВОИЙ

УРТА ЁШДАГИ АЁЛЛАР БИЛАН СОГЛОМЛАШТИРУВЧИ АЭРОБИКА МАШГУЛОТЛАРИНИ УТКАЗИШ МЕТОДИКАСИ

Аннотация. В статье раскрываются содержание, структура, методика организации и проведения оздоровительных занятий по аэробике, проводимых с женщинами среднего возраста, и обосновывается их положительное влияние на здоровье женщин.

Ключевые слова: здоровый образ жизни, оздоровительная аэробика, содержание, структура оздоровительных занятий, женщины среднего возраста, здоровье женщин.

Долзарблиги. Бугунги кунда мамлакатимизда ахоли саломатлигига катта эътибор каратилмокда. Хусусан, Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 3 июндаги "Жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш тугрисида"ги ^арори ахоли саломатлигини тиклаш масаласидаги эътиборнинг яккол намунасидир. Айникса, хотин-кизлар саломатлигини мустахкамлаш, улар билан мунтазам жисмоний машгулотларни олиб бориш, уларда соглом турмуш тарзини шакллантириш масалалари бугунги кунда долзарблик касб этмокда [1].

Сунгги пайтларда хаёт суръати тезлашди, одатий стереотиплар узгарди, инсон фаолияти жараёнидаги

психоэмоционал юкламалар усди. Бунинг хаммаси харакат фаоллиги етишмаслиги замирида кечмокда. Шуни эътироф этиш жоизки, катта хажмдаги машгулот юкламалари, гиподинамия каби, мослашиш жараёнларининг зурикишига ва ахолининг турли хил ижтимоий-демографик гурухларининг, жумладан хотин-кизларнинг саломатлик холати ёмонлашишига олиб келади.

Согломлаштирувчи жисмоний тарбия соглом турмуш тарзининг асосий омилларидан бирига айланмокда. Унинг асосий максади организмни хар томонлама

ривожлантириш, уни турли хил жисмоний ва аклий юкламалардан толиккандан сунг тиклантириш, согликни ва хотин-кизларнинг аёллик жозибасини, ижобий эмоционал холатни саклаб колишдан иборат. Согломлаштирувчи аэробиканинг хусусияти шундаки, у аста-секин ошиб борувчи юклама ёрдамида организмнинг барча физиологик тизимларига комплекс таъсир килади. Мушак иши хажми ва шиддатининг бир текис ошиб бориши харакат фаолиятининг сон тавсифлари курсаткичларининг аста-секин ошиб боришини, физиологик ва харакат функцияларининг мувофиклигини

таъминлайди [2].

Ишнинг максади: урта ёшдаги хотин-кизлар билан согломлаштирувчи аэробика машгулотларини утказиш методикасини оптималлаштириш.

Тадкикот натижалари ва унинг мух,окамаси. Согломлаштирувчи аэробика комплексларининг турли-туманлиги

уларни танлаб олишга ижодий ёндашиш имконини яратади, зарур йуналишдаги харакатлардан иборат машклар серияларини танлаб олишга ёрдам беради. Эгилишлар (бош, тана); силташлар, утириб-туришлар билан бажариладиган умумривожлантирувчи машкларнинг

купрок киритилиши бугимлардаги

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.