Научная статья на тему 'СИНТЕЗ И ИССЛЕДОВАНИЕ ПРОДУКТОВ ТИМОПЕНТИНА. СИНТЕЗ ТЕТРАПЕПТИДА H-GLU-GLU-PRO-PRO-OH'

СИНТЕЗ И ИССЛЕДОВАНИЕ ПРОДУКТОВ ТИМОПЕНТИНА. СИНТЕЗ ТЕТРАПЕПТИДА H-GLU-GLU-PRO-PRO-OH Текст научной статьи по специальности «Химические науки»

CC BY
34
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ТИМОПЕНТИН / АМИНОКИСЛОТЫ / ПЕПТИДЫ / СЛОЖНЫЕ ЭФИРЫ / ПЕНТАФТОРФЕНИЛ / ДИПЕНТАФТОРФЕНИЛКАРБОНАТ / КОНДЕНСАЦИЯ

Аннотация научной статьи по химическим наукам, автор научной работы — Касирова А.Н., Бобизода Ф.М., Бандаев С.Г.

Способ получения тимопентина, который получают путем удлинения пептидных цепей методом активированных сложных эфиров, осуществляемого карбоксильной группой, основан на том, что реакционная смесь разделяется без дополнительной очистки. Они включаются в реакцию конденсации с амино-компонентами.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по химическим наукам , автор научной работы — Касирова А.Н., Бобизода Ф.М., Бандаев С.Г.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE SYNTHESIS AND THE RESEARCH OF THYMOPENTINE PRODUCTS. SYNTHESIS TETRAPEPTIDS H-GLU-GLU-PRO-PRO-OH

The method of obtaining thymopentin, which is obtained by extending peptide chains by the method of activated esters, carried out by a carboxyl group, is based on the fact that the reaction mixture is separated without additional purification. They are included in the condensation reaction with amino components.

Текст научной работы на тему «СИНТЕЗ И ИССЛЕДОВАНИЕ ПРОДУКТОВ ТИМОПЕНТИНА. СИНТЕЗ ТЕТРАПЕПТИДА H-GLU-GLU-PRO-PRO-OH»

THE SYNTHESIS OF 2-SULPHIDE DERIVATIVES OF IMIDAZO [2,1-B] [1,3,4] -

THIADIAZOLES

The article describes the synthesis of 2-alkylthio derivatives of 6-p-bromophenylimidazo [2,1-b] [1,3,4] thiadiazoles on the basis of cyclodehydration of 2-amino-5-alkylthio-1,3,4-thiadiazoles and p-bromophenacyl bromide. The structure of the obtained compounds was established by elemental analysis and IR spectrometry.

Keywords: 2-alkylthio-5-amino-1,3,4-thiadiazole, p-bromophenacyl bromide, 2-bromo-6-p-bromophenylimidazo [2,1-b] [1,3,4] -thiadiazole, 2,5-dibromo-6-p-bromophenylimidazo [2,1-b] [1,3,4] thiadiazole, stretching vibrations.

УДК: 547.9+61

СИНТЕЗ ВА ОМУЗИШИ ^ОСИЛА^ОИ ТИМОПЕНТИН. СИНТЕЗИ ТЕТРАПЕПТИДИ H-Glu-Glu-Pro-Pro-OH

Касирова А. Н., Бобизода F.M., Бандаев С. Г.

Донишгои давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С.Айнй

Дар замони хозира химияи пептидхо ва полипептидхо чун яке аз сохахои мухими химияи биоорганикй инкишоф ёфта истодааст. Ин пеш аз хама ба ахамияти калони моддахои пептидй, ки дар организми зинда вазифахои гуногунро ичро мекунанд, вобасга аст. Пептидно моддахое, ки аз чихати биологй фаъоланд. Яке аз системахои мухими танзим, ки фаъолияти муътадили баданро таъмин мекунанд, системахои иммунй ва эндокринй мебошанд. Дар организм системаи масуният тавлид мекунанд, аз кабили тимозинхо, тимопоэтинхо, омили тимуси зард, бурсин, ба танзимкунандахои пептидхои харду система мансуб бошанд. Накши мухимтарини ин гормонхо дар ташаккул ва танзими чавобии масунияти бадан ахамияти калон дошта, ба омузиши вобастагихои гуногуни сохторй ва функсионалии дар як катор ин пептидно вобаста аст, муайян менамояд. Дар баробари ин хормонхои бофтавй ва асабй мавчуданд, ки ба хучайраи нишонавй бидуни гардиши хун таъсири тарафайн мерасонанд, азбаски онхо ба манбаи синтез бенихоят наздик чойгир шудааанд. Х,ормонх,ои эндокринй, гайр аз хормонхои чинсй ва хучайрахои секротории хипофиз, асосан аз бофтаи эпитеалй инкишоф меёбанд. Гадудхои хормонхосилкунанда дар кисмхои гуногуни организм ва дар шароити муайяни устувор мавкеъ гирифтаанд, ки як хормон синтези хормони дигарро назорат мекунад.

Тахлили кори маводи илмй аз руйи кори пешниходшуда нишон медихад, ки тахкикоти мунтазам оид ба синтез, мубаддалкунй, омузиши комплексии хусусиятхои фоиданок ва комплексии сохахои ба таври амалй истифода бурдани хосилахои нави тимопенин ва аналогхои он, ки дар таркиби худ аминокислотахои катори гетеросиклй ва баъзе пептидхоро доранд, гузаронида нашудаанд.

Дар катори хосилахои муайянкардашудаи тимопентин ва аналогхои он хосилшуда, навъхои муносиби синтези онхо, шароити дохил кардани гуруххои функсионалии муайян, такмилдихии мавчудбуда ва кор карда баромадани усулхои нави хосилкунй, омухтани кобилияти реаксионидошта бо рохи амалй намудани мубаддалкунихои мухталифи химиявй, ошкор намудани вобастагии муайян дар байни сохтхо, тахкик намудани фаъолнокии камзахрии онхо, инчунин чустучуи сохахои дар амал истифода бурдани онхо омухта шуда истодааст

Методи мазкур Барои синтез кардани пептидхои хурд, ки дорои якчанд бокимондахои аминокислотагй мебошанд, методи эфирхои фаъол бо афзоиши зинавии занчири пептидЬ аз хисоби гурухи карбоксил истифода бурда мешавад. Бартарии асосии ин метод дар он аст, ки махсулотхои иловагй пас аз хар як зинаи синтез, депротексия ва аз нав пайвастшавй метавонанд барои тавлиди пептидхои калони пайдарпаи дилхох чудо шаванд ва дар баробари ин тоза карда шаванд. Ин метод нисбати пайвастшавй ва комбинатсияи пайдарпайии пептидй хеле бехтар аст. Стратегияхои нави синтез дар махлул коркард шудаанд, ки масъалахо аз тархи гуруххои функсионалй барои занчирхои тарафй ва конденсатсияи фрагментхо барои синтези молекулахои калон то истифодаи реагентхои нави пайвсткунанда иборат мебошанд.

Мух,окимаи натичах,о. Максади та{гиготи мазкур коркарди усули самараноки истехсоли тимопентин мебошад, ки баромади бештари пептидхоро нишон медихад. Ин ба он максад амалй мегардад, ки тимопентин бо методи эфирхои фаъолгардонида, (пентафторфенил) бо рохи зинагй зиёд намудани занчири петидй аз хисоби гурухи карбоксилй синтез карда шуда, мавриди омузиш карор гирифтааст.

Усули хосил кардани тимопентин, пентапептид бо пайдарпайии аргинил-лизил-аспартил-валил-тирозин ва фрагменти 32-36-и молекулаи тимспоэтин мавчуданд.

Тетрапептид бо пайдарпаии аминокислотагии H-Glu- Glu-Pro-Pro-OH бо методикаи тетрапептидхои дар боло овардашуда монанд, яъне бо методи эфирхои фаъол бо афзоиши зинавии занчири пептидЬ аз хисоби гурухи карбоксил, мувофики накшаи дар расми 1. нишон додашуда синтез карда шуд. Гурухи а - карбоксили пролин бо рохи ба эфири метилй табдил додан химоя карда шуд. Гуруххои а - аминии бокимондахои пролин ва кислотаи глутамин бо карбобензоксй гурух, гурухи у - карбоксилии кислотаи глутамин бо эфири мураккаби терт-бутил химоя карда шуданд. Барои синтези дипептиди Z-Pro-Pro-ОМе эфири п-нитрофенили карбобензоксипролин истифода шудааст. Ин дипептиди химояшуда бо баромади 83,8% ба даст оварда шудааст. Гурухи химоякунандаи бензилокси-карбонил аз мархилахои мобайнй ва дар охири синтез тавассути гидрогенизатсияи каталитикй аз 10% Pd/C аз гурухи аминии аминокислотахои пептидхои химояшуда озод карда шуд. Барои ворид кардани бокимондахои кислотаи глутамин, эфири N-оксисуксинимид-трет-бутилкарбобен-зоксй кислотаи глутамин истифода шудааст. Трипептиди Z-Glu(0But>Pro-Pro-0Ме химояшуда бо баромади 58,7% ва Z-Glu (OBut)-Glu(OBut)-Pro-Pro-ОМе тетрапептиди химояшуда бо баромади 78,5% ба даст оварда шуданд. Гурухи химоякунандаи трет-бутил аз гурухи у - карбоксил бокимондахои кислотаи глутамин бо рохи коркард бо омехтаи трифторатсетат-анизол-метилэтилсулфид озод карда шуд (425:50:25). Гурухи эфирии мураккаби метилиро аз гурухи а - карбоксил бокимондаи пролин бо рохи гидролизи ишкорй дар шароити кулай бо рохи коркард бо 10% карбонати натрий озод карда шуд.

Тозакунии нихоии пентапептид тавассути хроматографияи моеъи баландэффект дар колонкаи 160x20 мм, ки бо силикагели фазаи баргардони-дашуда Силасорб C18 дар градиенти буферии этанол-аммоний-атсетат пур карда шудааст, анчом дода шуд.

Нацшаи синтези тетрапеппшди H-Glu-Glu-Pro-Pro-OH

к

■ I

Ь )

— OS1 ОВт

ОМе

ОМ « (S3 ^ B^frJ

-

- ОМе

■ CVB.i^b")

ОМе

Кисми эксперименталй Синтези эфири метилии трет-бутилоксикарбонил-нитроаргинил-у-щреш-бутилглутамил-у-щреш-бутилглутамил-пролилпролин. 100 мг (0.107 мм) 50-ро дар 20 мл метанол хал карда, дар катализатори 10% Pd /С гидрогенизатсия карда шуд. Катализаторро филтр карда, филтратро бугронй намудем. Бокимонда дар ДМФА хал карда шуда, ба сифати катализатор 0,03 г (0,123 мМ) карбобензоксиаргинин ва 0,03 г (0,123 мм) дифенилфосфорилазид илова карда шуд. Пас аз 24 соат, ДМФА бугронй карда шуд, бокимонда дар бутанол хал карда, бо махлули сероби бикарбонати натрий, махлули 2% кислотаи сулфат шустем. ^абати органикй бо изопропанол бугронй карда шуд. Бокимонда дар хлороформ хал карда, бо омехтаи эфир - гексан (1: 1) тахшон карда шуд. Баромад 0,09 г (79%) махсул бо X. гуд. = 91-99°C. Rf=0,41 (А); 0,86 (Б); 0,63 (Д); 0,57 (Е); [a]2D0= -13,87°.

Синтези гутамил-глутамил-пролил-пролин. Аз 1 г (1,07 мМ) 50 ба методикаи пайвастаи 21 монанд 0,5 г (73,5%) махсули аморфй ба даст овардем. Rf= 0,19 (Б); 0.14 (E); 0,22 (З); 0,53 (И); [ a]D =21,53°. Тахлили аминокислотагй: Glu=2,0, Pro=1,83.

A^ABHET

1. Pert C.B., Snyder S.H. Opiat receptors: demonstration in nervous tissue // Science, - 1973. v 179. - P. 1011-1014.

2. Kuher M.J. Pert C.B., Snyder S.H. Regional distribution of opiate receptor binding in monkey and human brain // Nature. -1973. - v. 254 - P. 447 - 450.

3. Oka T. Enkephalin receptor in the rabbit ileum // Bbrit. J. Pharmacol. -1980. - v. 68 - P. 193 -195.

4. Hughes J. SosterIite N. W. Leslio P. M. kaffect of adrenergic transmission in the Mous Vas deferens. Assessment of agonist potencies of narcotic analgesics // Brit. J. Pharmacol. 1975. - v. 53. - P. 371 - 381.

5. Kosterlitz H. W. Advances in pharmacology and therapeutics // Receptorc: Proc. 7th Int. congr. Pharmacol. - Paris. 1978. Oxford e. a. 1979. - 15-23.

6. Korezin A. D. Eskel Y., Ktren O. Enkephalin mudriais in mice// Eur. J. Pharmacol. - 1980. - v. 65. - P. 285-267.

7. Valette A., Rome M., Pontonuler G. Gros J. Specific bindingfor opiate - like druge in the placenta // Biochtn. Pharmacol. And and Exp. Ther. - 1981. v. 217. - P. 228 - 234.

СИНТЕЗ И ИССЛЕДОВАНИЕ ПРОДУКТОВ ТИМОПЕНТИНА. СИНТЕЗ ТЕТРАПЕПТИДА H-Glu-Glu-Pro-Pro-OH

Способ получения тимопентина, который получают путем удлинения пептидных цепей методом активированных сложных эфиров, осуществляемого карбоксильной группой, основан на том, что реакционная смесь разделяется без дополнительной очистки. Они включаются в реакцию конденсации с амино-компонентами.

Ключевые слова: тимопентин, аминокислоты, пептиды, сложные эфиры, пентафторфенил, дипентафторфенилкарбонат, конденсация.

THE SYNTHESIS AND THE RESEARCH OF THYMOPENTINE PRODUCTS. SYNTHESIS

TETRAPEPTIDS H-GLU-GLU-PRO-PRO-OH

The method of obtaining thymopentin, which is obtained by extending peptide chains by the method of activated esters, carried out by a carboxyl group, is based on the fact that the reaction mixture is separated without additional purification. They are included in the condensation reaction with amino components.

Key words: thymopentin, amino acids, peptides, esters. pentafluorophenyl, dipentafluorophenyl carbonate, condensation.

Сведение об авторах:

Касирова Аслинисо Назаралиевна - старший преподаватель кафедры органической и биологической химии Таджикского государственного университета им. С. Айни, г. Душанбе. Душанбе, проспект Рудаки 121., Моб: 935082182.

Бандаев Сирожиддин Гадоевич - доктор химических наук, профессор органической и биологической химии, Таджикский государственный университет им. С. Айни, г. Душанбе. Душанбе, проспект Рудаки 121., Моб: 907747409

About the authors:

Kasirova Asliniso Nazaralievna - Senior Lecturer of the Department of Organic and Biological Chemistry of Tajik State Pedagogical University named after S. Aini, Dushanbe. Dushanbe, Rudaki Avenue 121, Mob: 935082182.

Bandaev Sirozhiddin Gadoevich - Doctor of Chemistry, Professor of Organic and Biological Chemistry, Tajik State Pedagogical University named after S. Aini, Dushanbe. Dushanbe, Rudaki Avenue 121., Mob: 907747409

УДК 541.49.538.214

МЕРКУРИРОВАНИЕ 7-НИТРО-6-ЦИКЛОПРОПИЛМЕТИЛ-1,4-БЕНЗОДИОКСАНА И

ПРЕВРАЩЕНИЕ ПРОДУКТОВ РЕАКЦИИ ВО ФТОРСУЛЬФОНОВОЙ КИСЛОТЕ.

Бандаев С.Г., Гулов Т.Ё.

Таджикский государственный педагогический университет им. С. Айни, Душанбе

Реакция меркурирования циклопропилсодержащих аренов изучена лишь на арилциклопропанах, в которых малый цикл связан непосредственно с бензольным кольцом (находится в сопряжении). Поскольку доказано, что сопряжение циклопропанового фрагмента с ароматическим ядром во многом определяет направление практически всех реакций, протекающих с участием фенилциклопропанов, представляется важным выяснить, как изменится поведение арилциклопропанов, у которых отсутствует такое сопряжение в реакциях того же типа [1,2,4-9]. В связи со сказанным ранее нами было изучено [10] поведение ближайшего гомолога фенилциклопропана - бензилциклопропана, у которого циклопропановый фрагмент не связан непосредственно с бензольным кольцом (нарушена система сопряжения) в классической реакции сопряженного меркурирования (реакция Р.Я. Левиной).

Оказалось, что, как и в случае нитрозамещенных фенилциклопропанов, соответствующие нитрозамещенные бензилциклопропаны (1,2) в тех же условиях превращаются в нитрофенилзамещенные 4-хлормеркур-2-формилоксибутаны (4,5). При этом реакция завершается практически через час. Таким образом, при отсутствии прямого взаимодействия бензольного кольца с малым циклом при прочих равных условиях повышается активность трехуглеродного цикла в реакции последнего с электрофильными реагентами.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.