CC BY
257Scientific Journal Impact Factor
UDK 544.25.022.5
SHAHARLARDA YO'LOVCHILARNI JAMOAT TRANSPORTI XIZMATIDAN FOYDALANISH AFZALLIKLARI
d https://doi.org/10.24412/2181-1784-2022-1-177-188
G'iyosidinov Bobur Baxtiyor o'g'li
Toshkent davlat transport universiteti [email protected]
ANNOTATSIYA
O'tkazilgan tadqiqotlar asosida marketing qarorlarini takomillashtirish, yo 'lovchilarni jamoat transporti xizmatlaridan foydalanishning afzalliklari, xorijiy mamlakatlarda jamoat transportining tutgan ahamiyati yoritib o'tilgan. Xizmat ko'rsatish, ishchilarning (masalan, haydovchining) xulq-atvori, yetarli ma'lumot, transport vositalari sifati, alohida yo'laklar va vaqt jadvallari, yo'lovchilarni mamnun bo 'lishiga ta 'sir qiluvchi omillar tahlil qilingan.
Kalit so'zlar: transport; jamoat transporti; marketing tadqiqotlari; marketing strategiyasi; yo 'lovchilar; jamoat transporti.
ПРЕИМУЩЕСТВА ПАССАЖИРСКИХ УСЛУГ ОБЩЕСТВЕННОГО ТРАНСПОРТА В ГОРОДАХ ЧЕЛОВЕКА
Гиёсидинов Бобур Бахтиёр ртли Ташкентский государственный транспортный университет, [email protected]
АННОТАЦИЯ
На основе исследований совершенствуются маркетинговые решения, анализируются преимущества использования услуг общественного транспорта, важность общественного транспорта в зарубежных странах. Были проанализированы услуги, поведение сотрудников (например, водителя), адекватная информация, качество транспортных средств, отдельные коридоры и расписание, факторы, влияющие на удовлетворенность пассажиров.
Ключевые слова: транспорт; общественный транспорт; маркетинговое исследование; маркетинговая стратегия; пассажиры; общественный транспорт.
Scientific Journal Impact Factor
ADVANTAGES OF PASSENGER PUBLIC TRANSPORT SERVICES IN
CITIES
Based on the research, the improvement of marketing decisions, the benefits of using public transport services for passengers, the importance of public transport in foreign countries are highlighted. Service, employee (e.g., driver) behavior, adequate information, vehicle quality, individual corridors and timetables, factors influencing passenger satisfaction were analyzed.
Keywords: transport; public transport; marketing research; marketing strategy; passengers; public transport.
Transport shahar hayotining asosidir. Bu shahaming shakli va moliyaviy rivojlanishini hal qiladigan o'zgaruvchilardan biridir. Transport tizimining harakatchanligi va qulayligi shakllanayotgan mamlakatlarda ijtimoiy va pul harakatlari sohasiga, shahar jamoalarining shakli va kattaligiga, turmush tarziga va tempiga ta'sir ko'rsatadi. Shaharlashish darajasi va aholi sonining o'sishi, shaharlarning rivojlanishi, qulaylik va faollikni taqsimlash kabi bir qancha muammolar tufayli motorli transportga bo'lgan talabning ortishi kuzatildi.
Mavjud jamoat transporti inshootlari rivojlanayotgan mamlakatlarda bir nechta sabablarga ko'ra talabni qondira olmaydi, masalan, jamoat transportida yo'lovchilarning sayohat sifati pastligi, yomon boshqariladigan yo'llar va boshqa infratuzilma ob'ektlarini o'z ichiga oladi. Hozirgi jamiyatda shaharsozlik tarmog'idagi uzluksiz o'sish va cheklangan joy ajratish uchun raqobat tufayli turar joylar, o'quv joylari va kundalik hayotdagi ish joylari uzoqroq bo'lib, dam olish, xarid qilish va ijtimoiy tadbirlarning boshqa turlari katta ahamiyatga ega[1].
Dunyoning aksariyat yirik shaharlaridagi transport talabini faqat yuqori sifatli jamoat transporti tizimi bilan ta'minlash mumkin. Avtobus, temir yo'l, yer osti va tramvay tizimlariga qo'yiladigan talablar asosiy omil sifatida ishonchlilik va samaradorlik bilan ajralib turadi. Ehtiyojlarni yaxshiroq qondirish uchun xizmatning ishlash vaqti va tarmoq hajmi kengaytiriladi. Bundan tashqari, aksariyat metropolitenlar fuqarolarga mashinani uyda qoldirish va buning o'rniga mahalliy tranzit tizimlaridan foydalanishlari uchun ko'proq imtiyozlar berishga harakat
Giyosidinov Bobur Bakhtiyor ugli,
Tashkent State Transport University, [email protected]
ABSTRACT
KIRISH
Scientific Journal Impact Factor
qilmoqda. Buning sabablari hammaga ma'lum. Jamoat transporti tizimi nafaqat u yaxshi ishlatilgan taqdirda iqtisodiy ma'noga ega, balki avtoulovga bog'liqligi yuqori bo'lgan shaharlarning aksariyati kamida uchta muhim muammoga duch keladi; xavfsizlik, tirbandlik va ifloslanish (shovqin va havoning ifloslanishi, erni ajratish va boshqalar). Odatda, avtoulovlardan foydalanishni kamaytirish va jamoat transportidan foydalanishni ko'paytirish uchun tayoq va sabzi yondashuvi zarurligi tan olingan. London tirbandligini zaryadlash sxemasi bunga misol bo'la oladi, chunki sxema bo'yicha yig'ilgan barcha daromadlar avtobus va metro xizmatlarini yaxshilashga sarflanadi[2].
Aholining transport xizmati sifatini oshirish, shaharlardagi umumiy foydalanishdagi yo'lovchi tashish tizimida marketing faoliyatini boshqarishni takomillashtirish hozirgi kundagi asosiy muammolardan biri hisoblanadi. Ushbu muammo ijtimoiy ahamiyati va jamiyatdagi siyosiy barqarorlikka ta'siri tufayli umumiy foydalanishdagi yo'lovchi tashish tizimiga alohida ahamiyat qaratishga va bozorda marketing tadqiqotlarini olib borishga to'g'ri keladi.
ADABIYOTLAR TAHLILI
Aholiga transport xizmati ko'rsatishni takomillashtirish aholining transport xizmatlaridagi ehtiyojlarini chuqur va har tomonlama o'rganish va ularni transport xizmatlaridan mamnun bo'lish usullari asosida amalga oshirish maqsadga muvofiqdir. Marketing tadqiqotlari yo'lovchi transporti tizimining samaradorligini xolisona baholash, o'ziga xos kamchiliklarni aniqlash va aholiga transport xizmati ko'rsatish sifatini oshirish va rivojlantirishga qaratilgan aniq chora-tadbirlarni ishlab chiqish imkonini beradi.
Rossiyalik L.B.Mirotin, D.S.Samoylov, S.M.Safronov, S.M.Korenkova va boshqa bir qancha olimlarning ilmiy tadqiqotlarida shaharda umumiy foydalanishdagi yo'lovchi transporti tizimlarini rivojlantirish muammolariga katta e'tibor qaratganlar.
Mahalliy olimlardan G.Shadiyev, S.Yuldashevalarning "Soxa marketing va menejmenti" nomli o'quv qo'llanmasida transport korxonalarida marketing va menejment soxalaridan foydalanish yo'llari keng yoritib berilgan.
TADQIQOT METODOLOGIYASI
Rivojlanishning zamonaviy tendentsiyalarini aniqlash va shaharlardagi umumiy foydalanishdagi yo'lovchi tashish tizimida marketing faoliyatini boshqarish zarurligini oqlash, shaxardagi yo'lovchi tashish bozorini o'rganish, yo'lovchi tashish xizmatlari tomonidan foydalanuvchilarning ehtiyojlari va afzalliklarini aniqlash, umumiy foydalanishdagi yo'lovchi transporti xizmatlari iste'molchilarining
Scientific Journal Impact Factor
imtiyozlarini shakllantirish bo'yicha uslubiy tavsiyalar ishlab chiqish, umumiy foydalanishdagi yo'lovchi transporti tizimida marketing faoliyatini boshqarish samaradorligini oshirishga imkon beradigan interaktiv marketing kommunikatsiyalari tizimini ishlab chiqish muammolarini hal qilish uchun tizimli yondashuvni, kuzatuv usullarini, taqqoslashni, tahlil qilishni va sintezni, induksiyani va chegirmalarni, ijtimoiy, iqtisodiy va statistik usulni va ekspert baholash usuli kabi metodlardan foydalanilgan[3].
TAHLIL VA NATIJALAR MUHOKAMASI (ASOSIY QISM)
Shahar va shahar atrofida yo'lovchi tashish bozor infratuzilmasining eng muhim qismidir. Uning barqaror va samarali ishlashi shaharlar va umuman mamlakatning ijtimoiy muhitiga katta ta'sir ko'rsatadi. Shunday ekan bozor sharoitida bu masalaga yangicha yondashuv zarur. Yo'lovchi tashish tizimida marketing faoliyatini boshqarish masalasi hozirgi kunda yetarlicha darajada yoritilmayotganligini aholining e'tiroz va fikrlaridan xulosa qilishimiz mumkin. Aholiga transport xizmatini tashkil etishda turli xo'jalik yurituvchi sub'ektlar ishtirok etadi, bu ularning manfaatlarini muvofíqlashtirish yo'lida muayyan say-harakatlarni talab qiladi hamda yo'lovchi transportining faoliyati va rivojlanishi marketing boshqaruvi tizimini shakllantirish uchun izlanishlarga majbur qiladi. Marketing boshqaruvini takomillashtirishdan avval xizmat ko'rsatishning quyidagi turlariga ahamiyat qaratishimiz kerak[4]:
- axborot xizmatlari (tibbiy punktlarda, korxona va tashkilotlarda, yo'lovchilarning dam olish joylarida xizmat ko'rsatish va hokazo transport vositalarining jo'nash joyi va vaqti, harakat jadvali, tariflar, tashish qoidalari va hokazo haqida vizual va ovozli ma'lumotlarni taqdim etish);
-reklama xizmatlari (avtobus korxonalarini va boshqa qo'shimcha daromad keltiruvchi korxona mahsulotlari to'g'risidagi ma'lumotlarni yo'lovchilarga taqdim
- logistik xizmatlar (avtobuslarning xarakat tezliklari va bekatlarda o'z vaqtida harakatlanish vaqtlarini nazoratga olish, chiqish va tushish, avtobusda turish holatlarini zamonaviylashtirish ).
Tashish xizmatlarini tashkil qilishda esa quyidagi iste'molchi (yo'lovchi) talablarini e'tiborga olish muhim sanaladi:
- taklif etilayotgan xizmatlarni transport xizmatlari iste'molchilarining (yo'lovchilarning) o'ziga xos talablariga moslashtirish);
- transport xizmatlarini eng samarali sotish maqsadida iste'molchilar (yo'lovchilar)ning talab va ehtiyojlarini to'g'ri shakllantirish.
etish)[5];
Scientific Journal Impact Factor
Iste'molchilarga transport xizmatlari ko'rsatish darajasini oshirish muammosini hal qilish amalga oshirilayotgan xizmatlarning sifati bilan chambarchas bog'liq. Yo'lovchi tashish xizmatlarining sifati xizmatning iste'mol xususiyatlarini bozor talablariga muvofiqligi deb ta'riflanadi va ikki shartli qiymat o'rtasidagi farq — yo'lovchining talablari va haqiqiy parametrlari bilan baholanadi. Bu farq yo'lovchining xizmat sifati darajasini ko'rsatadi[6].
Yo'lovchi transport xizmatlari sifatining eng muhim parametrlari orasida quyidagilar mavjud:
1. Xavfsizlik.
Xizmat ko'rsatishda haydovchi fuqarolarning hayoti va sog'lig'i, atrof-muhit uchun xavfsizlik talablariga rioya etilishini ta'minlashi shart.
2. O'z vaqtida va tezlik.
Haydovchi transportai belgilangan jadvalga, transport shartnomasida nazarda tutilgan transport vositalarining vaqt va tezligi bo'yicha boshqa talablarga muvofiq amalga oshirishi kerak.
3. Qulaylik, axloq va estetika.
Transport xizmati ko'rsatishda haydovchi transport vositasida yo'lovchilarga xizmat ko'rsatish shartlariga, shuningdek, dastlabki, oraliq va yakuniy kuzatuv punktlariga qo'yiladigan talablarga rioya etilishini ta'minlashi kerak[7]:
- transport vositasidagi yo'lovchilar soni transport shartnomasida belgilangan (agar shartnomada nazarda tutilgan bo'lsa), shuningdek transport vositasining texnik tavsifida nazarda tutilgan imkoniyatlar me'yorlariga muvofiq bo'lishi kerak;
- ijrochi xodimlari umumiy qabul qilingan xatti-harakatlar me'yorlariga (xushmuomalalik, mehribonlik, nutq madaniyati, tashqi ko'rinish)larga rioya qilishlari kerak;
- avtotransport vositalari salonlari, to'xtash nuqtalari, avtobus bekatlari va yo'lovchi avtostansiyalari xonalari toza, estetik, yoritilgan bo'lishi kerak, yo'lovchilarning sog'lig'i va mol-mulkiga zarar yetkazadigan nosozliklar bo'lmasligi lozim;
- transport vositalari, to'xtash joylari, avtobus bekatlari va yo'lovchi avtostansiyalarini rasmiylashtirish va saqlash, xodimlarning ko'rinishi ijrochining umumiy qabul qilingan me'yorlari va korporativ uslubiga mos kelishi kerak;
- avtomobil va bekatlarda harorat, havo tarkibi va shovqin darajasi belgilangan me'yorlarga muvofiq bo'lishi kerak[8].
4. Murakkab.
Scientific Journal Impact Factor
Xizmat ko'rsatishda tashuvchi, xizmatning texnologik tarkibining barcha tarkibiy qismlari bajarilishini ta'minlashi, shuningdek, tashish shartnomasida belgilangan tarkib va talablar bilan bog'liq xizmatlarni taqdim etishi shart[9].
5. Axborot va ishonchlilik.
Xizmat ko'rsatish jarayonida tashuvchi, yo'lovchilarni transport vositalarini jo'natish (kelish), bagaj, marshrut, yong'in o'chiruvchi va birinchi yordam to'plami joylashgan joylar, avariya chiqishlar joylashgan joylar va ularni ochish usullari, ijrochi bilan aloqa qilish usullari haqida to'liq va ishonchli ma'lumot bilan ta'minlashi kerak [10].
Umumiy foydalanishdagi shahar yo'lovchi transportining xizmat ko'rsatish sifatini oshirish va buning natijasida ushbu xizmatlarga yo'lovchilarning talabini oshirish muammosi alohida ahamiyat kasb etadi.
Dunyo aholisining katta qismi asosiy transport vositasi sifatida jamoat transportidan foydalanadi. Jamoat transportida avtobuslar, temir yo'l yoki hatto parom ham bo'lishi mumkin. Mamlakatda jamoat transportining ustunligiga transport vositasiga egalik qilish narxi, transport tarmog'ining samaradorligi, transport infratuzilmasi mavjudligi va qonunchilik siyosati ta'sir qiladi. Gonkong jamoat transportidan eng yuqori darajada foydalanadi, chunki aholining 80% ushbu rejimni afzal ko'radi. Gonkong juda tiqilinch va hukumat chet eldan olib kelinayotgan transport vositalaridan yuqori soliqlarni va avtoturargohni yig'ib, shaxsiy transport vositalaridan foydalanishni taqiqlaydi. Biroq, Gonkong suveren mamlakat emas, aksincha, Xitoyning maxsus ma'muriy hududidir. Quyida jamoat transportidan eng ko'p foydalanadigan mamlakatlar keltirilgan[11]:
Keniya aholisining taxminan 63% jamoat transportidan foydalanadi. Mamlakatda jamoat transportidan foydalanishning ustunligi transport vositasiga egalik qilishning yuqori narxi, yoqilg'ining qimmatligi va kam rivojlangan yo'llar bilan bog'liq. Nayrobining poytaxti ulkan murabbolarni boshdan kechirmoqda. Yo'llar jamoat transportining asosiy usuli hisoblanadi, chunki temir yo'l asosan rivojlanmagan. 2017 yilda mamlakatda yo'llarda tirbandlikni kamaytirish va jamoat transporti narxini kamaytirish uchun birinchi zamonaviy temir yo'l xizmati ishga tushirildi.
Rossiyaliklarning taxminan 57 foizi jamoat transportidan foydalanadi. Jamiyat transporti mamlakatda mashhur, chunki u arzonroq, tezroq va kengroqdir. Rossiyada temir yo'l, avtomobil yo'llari, havo yo'llarining ulkan tarmog'i mavjud. Zo'r
Kenya
Rossiya
avtomobil va temir yo'l tizimlari Sankt-Peterburg va Moskvani o'z ichiga olgan yirik shaharlarga xizmat qiladi. Odamlar poezdda uzoq masofalarga sayohat qilishni afzal ko'rishadi, chunki mamlakat yo'llari dunyodagi eng xavfli yo'llardan biri ekanligini hisobga olsak, bu arzonroq va ancha xavfsizdir. Avtobuslar va tramvaylar shaharlarga yaqin joyda yashovchi aholiga transport vositalarini taklif qiladi va yo'llarda tirbandlikni kamaytirishga yordam beradi[12].
Venesuela
Venesueladagi odamlarning taxminan 56 foizi transport vositalaridan ustun bo'lgan transport vositasi sifatida jamoat vositalaridan foydalanadilar. Mamlakatda transport vositasiga ega bo'lish qimmatga tushadi, chunki import qilingan transport vositalaridan olinadigan soliqlar. Shtat benzinning dunyodagi eng past narxiga ega bo'lsa-da, bir litr uchun 0,02 dollar, aholi jon boshiga daromad kam, ishsizlik esa yuqori. Shuning uchun odamlar transport vositalarini sotib olishga qodir emaslar. Yo'l tizimi qo'shni davlatlarga qaraganda rivojlangan va yo'ldan foydalanishda jamoat vositalariga ustuvor ahamiyat beriladi (1-rasm).
O'rni Mamlakat Jamoat transportidan foydalanish (%)
1 Kenya 63
2 Rossiya 57
3 Venesuela 56
4 Ukraina 56
5 Fillipin 56
6 Koreya 55
7 Turkiya 54
8 Peru 54
9 Kolumbiya 53
10 Chili 53
183
January 2022 www.oriens.uz
1-rasm. Jamoat transportidan eng yuqori darajada foydalanadigan
mamlakatlar [8].
Jamoat transportidan foydalanish (%)
64 62 60 58 56 54 52 50 48
I I I I I I I I
S S / / <f / y ^ y *
2-rasm. Jamoat transportidan eng yuqori darajada foydalanadigan
mamlakatlar [8].
Doimiy ravishda e'tiborsiz qoladigan, ammo issiqxona chiqindilariga ko'proq hissa qo'shadigan omillardan biri bu shaxsiy transport, aniqrog'i shaxsiy avtomobillarni boshqarishdir. Aholi zich joylashgan shaharlarda yashovchilar transport vositalari chiqindilarining ta'sirini his qilishadi. O'pka yorilishi bilan harakatlanadigan texnologiya va tez sur'atlar bilan kengayib borayotgan o'rta sinf bilan avtoulov egaligi osmonga ko'tarilishi kutilmoqda. Bu koinot har qachongidan ham ko'proq ifloslanishini anglatadi. Ushbu tendentsiyani qaytarishning yagona usuli bu jamoat transportini qabul qilishdir[13].
Jamoat transportidan foydalanishning samarili jihatlari:
Jamoat transportining bir afzalligi shundaki, u juda samarali transport usuli hisoblanadi, ya'ni har bir transport vositasida ko'p sonli odamni tashish mumkin. Avtomashinalar bilan taqqoslaganda, bu juda samaraliroq, chunki har bir yo'lovchiga kam chiqindilar ishlab chiqariladi;
Jamoat transporti ham narx nuqtai nazaridan ham ustundir, chunki ko'p odamlarni bitta transport vositasida tashish har kim o'z mashinasidan o'zi foydalanayotganiga qaraganda arzonroq[14];
Issiqxona gazlari chiqindilariga kelsak, jamoat transporti avtoulovlarga qaraganda ancha ekologik jihatdan qulaydir. Ushbu havoning ifloslanishi nafaqat yoqimsiz va ko'plab odamlarning hayot sifatini pasaytiradi, shuningdek astma yoki boshqa o'pka kasalliklari kabi jiddiy sog'liqqa olib kelishi mumkin. Shunday qilib, avtoulovlar o'rniga jamoat transportidan foydalangan holda, havoning ifloslanishi muammosini ancha samarali tarzda yumshatish mumkin. Yaqin kelajakda global isish jiddiy muammoga aylanishi sababli, jamoat transportidan foydalanish maqsadga muvofiq;
O'zingizning avtomobilingiz bilan taqqoslaganda arzonroq. Agar siz nafaqat yonilg'i narxini, balki ta'mirlash, texnik xizmat ko'rsatish va boshqalarni ham hisobga olsangiz, jamoat transporti har bir shaxs uchun shaxsiy avtomobilga nisbatan ancha arzon bo'ladi[15].
XULOSA VA TAKLIFLAR
Shunday qilib, ayniqsa, siz byudjetda bo'lsangiz va har bir so'mga muhtoj bo'lsangiz, siz mashinaga ega bo'lish o'rniga jamoat transportidan foydalanishni xohlashingiz mumkin, chunki vaqt o'tishi bilan ko'p pulni tejashingiz mumkin.
Siz jamoat transportidan foydalanish paytida ishlashingiz mumkin.
Jamoat transportining yana bir teskari tomoni shundaki, siz o'zingizning ish joyingizga yoki universitetga borayotganda ishlashingiz mumkin.
Masalan, agar siz talabchan ishda ishlayotgan bo'lsangiz va siz uzoq vaqt ishlashingiz kerak bo'lsa, siz jamoat transportida qatnov paytida ozgina ishlashingiz mumkin, shunda siz kechqurun ofisdan chiqib ketishingiz mumkin.
Shunday qilib, jamoat transporti sizning vaqtingizda bizning mashinamizda o'tirish va tirbandlikka e'tibor berish bilan taqqoslaganda samaraliroq foydalanishga imkon berishi mumkin.
Shunday qilib, agar siz o'sha gavjum shaharlardan birida yashasangiz, siz o'zingizning oilangizga yoki do'stlaringizga ko'proq vaqt sarflashingiz mumkin bo'lgan mashinangizdan foydalanish o'rniga jamoat transportida ish joyingizga va uyingizga tezroq borishingiz mumkin[16].
Aholining sog'lig'i bilan bog'liq muammolarni kamaytirish Avtoulovlardan foydalanish havoning ifloslanishi bizning sog'ligimizga sezilarli darajada salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Havoning sezilarli darajada ifloslanishi tufayli o'pka va yurak-qon tomir kasalliklari ehtimoli yuqori bo'lib, umr ko'rish davomiyligini sezilarli darajada pasaytirishi mumkin.
Bundan tashqari, mashinada ishlash ko'pincha ko'p odamlar uchun jiddiy stress
darajasini anglatadi, chunki ular tez-tez tirbandlikda qoladilar. Bu odamlarning
185
sog'lig'ini yanada og'irlashtirishi mumkin, chunki stress sog'liq uchun katta omil ekanligi ma'lum. Shu sababli, avtoulovda yurishdan va uning o'rniga jamoat transportidan foydalanishdan saqlanish orqali siz sog'lig'ingizni saqlab qolishingiz va vaqt o'tishi bilan jiddiy sog'liqqa duch kelish ehtimolini kamaytira olishingiz mumkin[17].
Agar siz avtobus yoki poezd kabi jamoat transporti vositalaridan foydalansangiz, vaqt o'tishi bilan ko'p odamlar bilan aloqada bo'lish ehtimoli katta. Siz ular bilan suhbatlashishingiz mumkin, ehtimol siz ham yangi do'stlar orttirasiz, ayniqsa, siz muntazam ravishda uchrashadigan va siz kabi jadvalga ega odamlar bilan.
Shunday qilib, siz o'zingizning avtoulovingizdan foydalanish o'rniga jamoat transportidan foydalanish orqali ijtimoiy aloqada bo'lishingiz mumkin.
Avtomobilingiz o'rniga jamoat transportidan foydalanishning yana bir foydasi shundaki, siz texnik xizmat uchun umuman javobgar emassiz. Ta'mirlash va boshqa masalalarda tashvishlanmasdan, kerak bo'lganda jamoat transportidan foydalanishingiz mumkin[18].
REFERENCES
1. Y36eKHCTOH PecnyönHKacH npe3HgeHTHHHHr 2017 hhh 11 Mapxgara "TomKeHT maxpnga nynoBHH Tarnnrn TpaHcnopTHHH «Haga pHBO^nanrapHm nopa-TagönpnapH TyrpHCHga"rH n^-129-coHnn KapopH.
2. Radnovich B., Marich R., Radnovich V., Ilich M., Lukach D. Marketing Research on Passenger Satisfaction With Public Transport Service in the City of Belgrade. Traffic and Transportation. 2015. 47p.
3. Doniyalova A., Masek J., Kendra M. Research of the Passenger's Preferences and Requirements for the Travel Companion Application. Journal of Advanced Transportation. 2018. 2p.
4. Ikramov M.A., Nabiyeva N.M. Importance of Peculiarities of Services in Management of Enterprises. Asian Journal of Technology & Management Research. 2019.
5. M.HKpaMOB, A.3oxngoB MapKa3HH Ocuë TpaHcnopT TH3HMH: MHHTaKaBHH TpaHcnopT Kopngopnapn Ba ynapHH MyBO^HKgamTHpnm HCTHKÔonnapn. VNESHINVESTPROM. TomKeHT 2019.
6. Arislanovna Y. S., Bakhtiyorvich G. B. Marketing And Information Support In Public Sector //European Journal of Molecular & Clinical Medicine. - 2021. - T. 8. -№. 1. - C. 940-947.
Scientific Journal Impact Factor
7. Raximberdiyev I. U. TRANSPORTDA KICHIK TADBIRKORLIKNI RIVOJLANTIRISH XUSUSIYATLARI //Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences. - 2021. - Т. 1. - №. 10. - С. 1141-1146.
8. Nurmatov, O.R., Yulchiyev, I.I., Axmadjonov, M.F., Xidirov, D.Sh., Nasirov, M.X. TALABALARGA "MATEMATIK MAYATNIKNING TEBRANISH QONUNI" MAVZUSINI MATEMATIK USULLAR BILAN TUSHUNTIRISH // ORIENSS. 2021. №11.
9. Nasirov, M.X., Axmadjonov, M. F., Nurmatov, O.R., Abdullayev, Sh.Sh. O'LCHAMLI KVANTLASHGAN STRUKTURALARDA KVAZIZARRALAR // ORIENSS. 2021. №11.
10. Nasirov, M.X., Tolaboyev, D.X., Yulchiyev, I.I. INSON SO'LAGINING KRISTALLOGEN XUSUSIYATLARINI BAHOLASH // ORIENSS. 2021. №11.
11. Полвонов, Б. З., Насиров, М., Мирзаев, В., & Разиков, Ж. (2019). Диагностика полупроводниковых материалов методом поляритонной люминесценции. In General question of world science (pp. 39-42).
12. Полвонов, Б. З., Насиров, М., Мирзаев, В., & Расулов, В. Р. (2019). Исследование низкотемпературной фотолюминесценции кристаллов в области экситонного резонанса. In НАУКА РОССИИ: ЦЕЛИ И ЗАДАЧИ (pp. 8-11).
13. Polvonov, Bakhtiyor Zaylobidinovich; Nasirov, Mardonbek Haldarbekovich; Akhmadjonov, Mehriddin Fakhridinovich; and Abdulazizov, Bakhrom Toshmirza o'g'li (2021) "THE THERMAL FIELD MIGRATION AND ELECTRODIFFUSION OF CHARGED POINT DEFECTS IN POLYCRYSTALLINE FILMS," Scientific Bulletin of Namangan State University: Vol. 2 : Iss. 2 , Article 7.
14. Полвонов, Б.З., Насиров, М.Х., Полвонов, О.З., Туйчибаев, Б.К. ОСОБЕННОСТИ ПОВЫШЕНИЯ МОЩНОСТИ ФОТОВОЛЬТАИЧЕСКИХ ПЛЕНОЧНЫХ СТРУКТУР ХАЛЬКОГЕНИДОВ КАДМИЯ // ORIENSS. 2021. №11.
15. Polvonova, Bashorat Mirobijonovna O'ZBEK TILIDA SINONIMIYA TALQINI // ORIENSS. 2021. №11.
16. Гуломова, М., Мирзарахимова, Ф., Полвонов, Б., & Полвонов, О. (2019). ФОТОЛЮМИНЕСЦЕНЦИЯ МЕЛКОЗЕРНИСТЫХ КОСОНАПЫЛЕННЫХ ПЛЕНОК CdTe:In С АНОМАЛЬНЫМ ФОТОВОЛЬТАИЧЕСКИМ СВОЙСТВОМ. « Узбекский физический журнал», 21(2), 93-97.
17. Полвонов Б. З., Насиров М. ТЕМПЕРАТУРНОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ СПЕКТРАЛЬНОЙ ЗАВИСИМОСТИ ФОТОТОКА КОРОТКОГО ЗАМЫКАНИЯ ПЛЕНОК //Редакционная коллегия. - 2018. - С. 60.
Scientific Journal Impact Factor
18. Rasulov Voxob Rustamovich, Rasulov Rustam Yavkachovich, Eshboltaev Iqbol Mamirjonovich, Sultonov Ravshan Rustamovich, and Nasirov Mardonbek Xoldorbekovich. "ON THE THEORY OF FOUR PHOTONIC LINEAR CIRCULAR DICHROISM IN A HOLE-CONDUCTION SEMICONDUCTOR" European science review, no. 5-6, 2020, pp. 77-80
