6Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
SEMIZLIK VA MENSTRUAL SIKL BUZILISHLARINING OZARO
BOGLIQLIKLARI
M. A. Tillayeva
Toshkent tibbiyot akademiyasi. Magistr
G. S. Babadjanova
Ilmiy rahbar, Toshkent tibbiyot akademiyasi proffesori
Tadqiqotimiz 15-18 yoshdagi qizlar orasida semizlik va menstrual sikl buzilishlarining o zaro bog liqliligini aniqlash maqsadida hodisa nazorat usuli yordamida organildi. Tadqiqotimiz uchun maktabda oqiydigan umumiy hisobda 70 nafar qizlar tanlab olindi va ularni TVI korsatgichlariga asoslanib, teng ikki guruhga ya'ni ortiqcha vazni va semizligi bor hamda normal tana vaznidagi qizlarga bolindi. Ulardagi 3ta ko'rsatgich aniqlandi va baholandi: qondagi gemoglobin miqdori, so'rab surishtirish orqali menstrual sikl o zgarishlari va turmush tarzidagi zararli odatlar. Tadqiqot natijalari shuni korsatdiki semizligi va ortiqcha tana vazni mavjud qizlarning 11 tasi (28,5%)da yengil darajadagi,4 tasida (11,4%) o'rta darajadagi anemiya aniqlandi. Bu korsatgich normal tana vaznidagi qizlarda 2-5 barobar kam uchradi. Ortiqcha tana vazni va semizligi mavjud qizlarda menarxening ertaroq boshlanishi, menstrual sikl kunlarining ko proqligi va menstrual sikl buzilish holatlarining normal tana vaznli qizlardan 5,1 marta kopligi aniqlandi. Tadqiqotimiz natijalariga asoslanib shuni aytish mumkinki, notogri turmush tarzi menstrual sikl buzilishlariga olib keladi va buning natijasida reproduktiv funksiya buzilishlariga sabab bolishi mumkin.
Kalit sozlar: TVI-tana vazni indeksi, mentrual sikl, dismenorreya, oligomenorreya, polikistik ovarial sindrom, menarxe, prememstrual sindrom, menorragiya.
Наше исследование было проведено методом «случай-контроль» для определения взаимосвязи между ожирением и нарушениями менструального цикла у девушек 15-18 лет. Для нашего исследования были отобраны 70 девочек-школьниц, которые были разделены на две равные группы, с избыточной массой тела и страдающие ожирением. на основании показателей ИМТ
ANNOTATSIYA
АННОТАЦИЯ
и были разделены на девушек с нормальной массой тела. У
Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
в крови, изменения менструального цикла при осмотре и вредные привычки в образе жизни. Результаты исследования показали, что у 11 девушек с ожирением и избыточной массой тела (28,5%) умеренная анемия выявлена в 4 (11,4%) случаях, у девушек с нормальной массой тела этот показатель встречался в 2-5 раз реже. более раннее наступление менархе, большее количество дней менструального цикла и нарушений менструального цикла, чем у девушек с нормальной массой тела. Исходя из результатов наших исследований, можно сказать, что нездоровый образ жизни приводит к нарушениям менструального цикла и, как следствие, может вызвать нарушения репродуктивной функции.
Our study was conducted using case control method to determine the relationship between obesity and menstrual cycle disorders among girls aged 15-18 years. For our study, 70 school-going girls were selected and divided into two equal groups, overweight and obese, based on IBW indicators. and were divided into girls with normal body weight. 3 indicators were determined and evaluated in them: the amount of hemoglobin in the blood, changes in the menstrual cycle by examination and harmful habits in lifestyle. The results of the study showed that 11 of the girls with obesity and overweight (28.5%) moderate anemia was detected in 4 (11.4%) cases, this indicator was 2-5 times less common in girls with normal body weight. Girls with excess body weight and obesity have an earlier onset of menarche, more menstrual cycle days and menstrual cycle disorders than girls with normal body weight. Based on the results of our research, it can be said that an unhealthy lifestyle leads to menstrual cycle disorders and, as a result, can cause reproductive function disorders.
Kirish: Hozirgi kunda butun dunyo bo'yicha qizlar va ayollar orasida ortiqcha vazn va semizlik muammolari sezilarli darajada oshib bormoqda. Semizlikning asoratlari nafaqat yurak-qon tomir, gepatobiliar, endokrin, tayanch harakat tizimlariga balki aqliy faoliyatga ham salbiy ta'sir korsatmoqda. Qiz bolalar orasidagi semizlik pubertat davr va menarxening erta boshlanishiga olib kelmoqda. Bu esa qizlar orasida psixoemotsional buzlishlarga sabab boTmoqda. Leptin, kispeptin insulin gormonlarining hipotalamo-gipofizar-ovarial tizimga tasiri semizlik va menarxening erta boshlanishiga sabab boTadi Semizlik natijasidagi giperandrogenemiya dismennoreya, amenorreya, bachadondan anomal qon ketish va polikistik ovarial sindromga olib keladi va bu oz navbatida reproduktiv yosu^ bepushtlik, homiladorlikning og'ir kechishi, kokrak bezi
ABSTRACT
endometrial rak rivojlanishiga xavf omil bolib xizmat qiladi.
Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
Maqsad: Semizlikning menstrual sikl buzilishlariga ta'sirini o'rganish. Tekshiruv materiallari va metodlar: Tekshiruv 31-oilaviy poliklinika hamkorligida maktabdagi o'quvchi qizlarda otkazildi. Tekshiruv uchun 15-18 yosh oralig'idagi qizlar olindi. Ular 2 guruhga bo'lib tekshirildi. 1-guruh uchun 35ta normal tana vazni indeksidagi qizlar, 2-guruh uchun esa ortiqcha tana vazni va semizligi bor qizlar saralab olindi va tekshirildi. 1-guruhdagi qizlarning o'rtacha TVI=22,7kg/m 2ga, 2-guruhdagi qizlarning TVI=29,5kg/m 2ga teng. Tadqiqot usullari: 1) Qondagi gemoglobin ko'rsatgichini aniqlash; 2) Hayz sikli tarixini so'rab surishtirish orqali o'rganish va tahlil qilish.
Natija: Tekshiruv natijalari shuni korsatdiki, normal TVI dagi 35ta qizlardan 5 tasida (14,2%) yengil darajadagi anemiya, 1 tasida(2,8%) o'rta darajadagi anemiya aniqlandi. Ortiqcha tana vazni va semizligi bor qizlarning 10 tasida (28,5%) yengil darajadagi anemiya, 4 tasida (11,4%) o rta darajadagi anemiya borligi tekshirildi. Menarxening boshlanishi normal TVI li qizlarda o'rtacha 12,7 yosh bo'lsa, bu ko'rsatgich semizlik bor qizlarda 11,4 yoshni tashkil qildi. Hayz kunlari normal tana vaznli qizlarda ortacha 4,5 kunni, ortiqcha tana vaznli qizlarda 5,7 kunni tashkil qildi. Anamnestik ma'lumotlardan shu aniq boldiki, Semizligi bor qizlarning 17 tasida dismenoreya holatlari kuzatildi. Normal tana vaznli qizlarda 5 tasida bu holat borligi aniqlandi. 35 ta semiz qizlarning 20 tasida premenstrual sindrom kuzatiladi. Bu ko'rsatgich Normal TVI li qizlarda 10 tasida aniqlandi. Shu bilan birgalikda ortiqcha tana vazni va semizligi bor qizlarning 1 tasida menorragiya va 4 tasida oligomenorreya holatlari kuzatilgan.
Anemiyani aniqlash
Anemiya darajasi Normal tana vaznli qizlar(35ta) Semizligi va ortiqcha v vazni bor qizlar(35ta)
Yengil 5ta 10ta
Orta 1ta 4ta
Ogir
Xulosa: Xulosa qilib shun aytish mumkinki, ortiqcha tana vazni va semizlik ayol jinsiy va reproduktiv salomatligiga sezilarli salbiy ta'sir ko'rsatadi. Shuning uchun soglom tana vaznini shakllantirib, menstrual buzilishlarni kamaytirishimiz va bu orqali ginekologik muammolarni oldini olishimiz mumkin.
May 6
1103
Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
y
REFERENCES
1. ACOG (American College of Obstetrician and Gynaecologists), 1983. Dysmenorrhoea. Technical bulletin, Washington, DC. ACOG, Vol. 63.Asian J. Med. Biol. Res. 2018, 4 (3) 266
2. Begum J. AM Hossain and S.A. Nazneen, 2009. Menstrual pattern and common menstrual disorders among students in Dinajpur Medical College. Dinajpur Med. Col. J.,
3. Campbell M. and P. McGrath 1997. Use of medication by adolescents for the management of menstrual discomfort. Arch. Pediatr. Adolesc. Med., 151: 905-912.
4. Cole SK, W.Z. Billewicz and A.M. Thomson, 1971. Sources of variation in menstrual blood loss. An Int. J. of Obst & Gyna., 78: 933-939.
5. Dars S.K.Sayed and Z.Yousufzai, 2014. Relationship of menstrual irregularities to BMI and nutritional status in adolescent girls. Pak. J. Med. Sci., 30: 140-144.
6. Flug F, P.G.Pelicci, F.Bonetti, D.M.Knowles, R.Dalla-Favera, 1984. Menstrual patterns in adolescent Swiss girls: a longitudinal study. Ann. Hum. Biol., 11: 495-508.
7. Herman-Giddens M.E, E.J.Slora, R.C.Wasserman, C.J.Bourdony, M.V.Bhapkar, G.G.Koch and C.M.Hasemeier, 1997. Secondary sexual characteristics and menses in young girls seen in office practice: a study from the Pediatric Research in Office Settings network. Pediatrics, 99: 505-512.
8. Kavita S.K. and C.Nagaraj, 2014. Dysmenorrhoea and premensrtual syndrome : frequency and effect on daily activities of adolescent girls in rural areas of Bangalore. Int. J. of Med. Sci. and Pub. Hea., 3: 10-13.
9. Pathak S, 2015. To study the effect of dietary habits on premenstrual syndromes, menstrual disorders and practices related to menstruation among college going girls. Int. J. of Heal. Sci., 2: 8-17.
10. Нарметова, Ю. (2016). Вопросы организации психологической службы в перинатологии и родовспоможении. Фан ва жамият.
11. Нарметова, Ю. (2016). Психодиагностические аспекты перинатальной психологии. Диагностика в медицинской (клинической) психологии: традиции и перспективы (к 105-летию СЯРубинштейн).
12. Нарметова, Ю. (2017). Психология ва медицинада психосоматик ёндашувлар. УзМУ хабарлари.
13. Нарметова, Ю. (2016). СоFлщни са^лаш тизимида психологик хизматнинг бугунги холати ва истщболлари.
14. Nasirovna, M. R. (2022). THE ROLE OF PSYCHOLOGICAL DIAGNOSIS IN CLINICAL PRACTICE. Conferencea, 4-6.
15. Рашидович, Б. Т. (2022). НЕКОТОРЫЕ МЕТОДЫ И ПРИЕМЫ ДИАГНОСТИКИ ОСОБЕННОСТЕЙ ПРЕОДОЛЕНИЯ ПОДРОСТКАМИ КРИЗИСНЫХ СИТУАЦИЙ ЖИЗНИ. CENTRAL ASIAN JOURNAL OF MATHEMATICAL THEORY AND COMPUTER SCIENCEQ
2: 37-43.
3(12), 224-228.
