Научная статья на тему 'САРАБДАЛ САҒЫНТАЙДЫ САҒЫНҒАНДАҒЫ СУСЫҒАН СЫРЛАР...'

САРАБДАЛ САҒЫНТАЙДЫ САҒЫНҒАНДАҒЫ СУСЫҒАН СЫРЛАР... Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
48
15
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
археология / С. Сұңғатай / Шығыс Қазақстан / археолог / archaeology / S. Sungatay / East Kazakhstan / archeologist

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Омаров Ғани

Еске алу мақаласы өмірден ерте кеткен археолог – Сағынтай Сұңғатайға арналған. С. Сұңғатайдың ата-бабалары 90 жылдан астам бұрын ШҚО Марқакөл ауданынан тағдыр тәлкегімен Қытайға ауған. Жылдар өте келе Шыңжаң университетінде археология мамандығы бойынша білім алып (1989 ж.), Үрімші қаласындағы Археология институтында бірнеше жыл жұмыс істеп (1989–1994 жж.) Сағынтай тарихи ата-мекеніне оралуға шешім қабылдайды. Осы жолдардың авторы еліміздің шығысындағы әртүрлі экспедицияларда бірге болған сол бір күндерін ыстық сағынышпен еске алады. С. Сұңғатай – тек қана археология ғана емес, сондай-ақ әдебиет, философия, музыкамен айналысқан, өмірде болып жатқан жаңалықтардан сырт қалмаған сан қырлы тұлға.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

In memory of S. Sungatay (1967–2019)

The memory is dedicated to the archeologist Sagyntay Sungatay. The family of S. Sungatay more than 90 years ago was forced to emigrate to China from the territory of Markakol region of the East Kazakhstan. He received an education in the Xinjiang University as an archeologist (1989) and after several years he was working in a research institute in the city of Urumqi (1989–1994). Then Sagyntay decided to return to his historic homeland. The author wrote the warmest memories about S. Sungatay, their joint participation in various expeditions in the east of our country. S. Sungatay was a multifaceted personality. He was keenly interested not only in archeology, but also in literature, philosophy, and music. He was always aware of the current situation.

Текст научной работы на тему «САРАБДАЛ САҒЫНТАЙДЫ САҒЫНҒАНДАҒЫ СУСЫҒАН СЫРЛАР...»

ЭОЖ 902.904

https://doi.org/10.52967/akz2019.1.3.134.140

САРАБДАЛ САГЫНТАЙДЫ САГЫНГАНДАГЫ СУСЫГАН СЫРЛАР...

© 2019 ж. Г.;. Омаров

Еске алу макаласы вмiрден ерте кеткен археолог - Сагынтай С^нгатайга арналган. С. Сщгатайдьщ ата-бабалары 90 жылдан астам б^рын ШКО Маркаквл ауданынан тагдыр тэлкегiмен Кытайга ауган. Жылдар вте келе Шынжан университетiнде археология мамандыгы бойынша бiлiм алып (1989 ж.), Yрiмшi каласындагы Археология институтында бiрнеше жыл ж^мыс iстеп (1989-1994 жж.) Сагынтай тарихи ата-мекенiне оралуга шешiм кабылдайды. Осы жолдардын авторы ел1м1здщ шыгысындагы эртYрлi экспедицияларда бiрге болган сол бiр кYндерiн ыстык сагынышпен еске алады. С. С^нгатай - тек кана археология гана емес, сондай-ак эдебиет, философия, музыкамен айналыскан, вмiрде болып жаткан жаналыктардан сырт калмаган сан кырлы т^лга.

ТYЙiн свздер: археология, С. С^нгатай, Шыгыс Казакстан, археолог

Адам вм1р1н1н тым кыска екендЫн кеше гана касында жYрген шьдос, эрштес жаннын б1р-ак кYнде жок болганында гана б1лед1 екенсщ. 1штей егше солб1р б1рге жYрген кYндердiн керемет сэттерш сагынышпен квз алдыдан вткiзе оты-рып елжiрей еске аласын. Шынында да ойладык па, Саканнан осындай тез айырылып каламыз деп. Сыр бYккен кара нвпiр iшкi ойынын актарылмаган талай т^мса тын ту-ындыларын взiмен бiрге ала кетл. Амал нешiк...

Кайтыс болган адамнын сонынан естелiк жазу онай шаруа емес, киыннын киыны. Ол онын Yстiне ен бiр етжакын квретш жакын жанын болса. Дегенмен мен алгашкы

...Сагыныш тегi ар-намыс, Сагынган жаннын зары ерен.

Ермурат Зешпхан

таныскан кYндерден бастап есте калаган кейбiр мвлтек сэттердi еске тYсiруге тырысайын.

Сагынтаймен алгашкы та-нысуым 1996 жылы болуы керек, Э.Х. Марг^лан атындагы Археология институтына жолым тYсiп бара калсам Зекен (Зайнолла Сама-шев): «Эй, Fани, мына туысынмен таныс» - деп мен б^рын кврмеген квзiне квзiлдiрiк таккан, взiм сиякты «кiрквтерiмдi» жЫтп н^скады. Таныстыктан кейiн кандай «туы-сым» болды екен деп жвн с^рассам, Кытайдан келгендiгiн, елiнiн - Най-ман екендiгiн айтты. Мен де «онын шшде кайсысын?» - деп бастыр-малатып жатырмын. Койшы, соны-мен екеуiмiзге де ортак Кожамбет

Омаров F.%. Сарабдал Сагынтайды сагынгандагы сусыган сырлар.

атамызга барганда ^ша^тай алып-пын. Жалпы аргы аталарыныц мен ескен Мар^акел жерiнен аттай 90 жылдай б^рын кеткендiктерiн айта келе, онда туыс^андары т^ратындыгын, елге бару арманы екенiн де еш бYкпесiз айтып еттi. Эстiп сол ^ннен бастап ^амшыныц ^ос ерiмiндей агалы-шшк, достыщ, эрiптестiк г^мырымыз бастал-ды. Сонан кейiн ара-т^ра кездесiп т^рганымызбен, шынайы бiр-бiрiмiздi жа^ыннан тануымыз 1997 жылы З. Самашевтыц бас^аруындагы Каза^-француз-итальян бiрiккен Шыгыс Казахстан хальщаральщ археологиялыщ экспедициясында болды. Сол экспедицияга сайдыц та-сындай бiр-бiрiнен ететш азаматтар жиналган едi. Дала археологиясыныц «^ара нары» - Ж^маш Жеибаев, ^азба ж^мысыныц нагыз майталманы - Дэулет Кожанов, ^андай ж^мыс^а

салсац да мывд етпейтiн, «орыс» мiнездi - Ойрат Ишманов, ата ж^рт^а М^цгылиядан оралган этнограф -Досымбек Катыран, Кытайдан келген археолог - Сагынтай С^цгатай жэне осы жолдардыц авторы бiр шатырга жайгастыщ. Кешке ^арай ж^мыстан соц тек ^ана археология гылымы гана емес, тарих, эдебиет, енер тура-лы пiкiр таластырамыз. Сол кезде бiр бай^аганым Сагынтайдыц аталган са-лалар бойынша 1989 жылы Шынжац университетшщ Тарих факультетiн бiтiргендiгi бiлiмi, 1989-1994 жылда-ры Yрiмшi ^аласындагы Шынжац Археология гылыми зерттеу инсти-тутында гылыми ^ызметкер болып жYрген уа^ытта халыщ арасында кеп болганы, сондай-а^ кеп о^ыгандыгы болар кез-келген та^ырыпта ай-тар ез ойы, ^станымы болатын. Дэл осы жерде айта кетешн, Университеттегi дипломдыщ

Майемердегi экспедицияда, 1997 ж. Солдан оцга царай: F. Омаров, Д. Катыран, С. Суцзатай, Д. Кожацов жэне Ж. Жетiбаев. Фото Ю.Ф. Черкашиндiкi

In the expedition. Mayemer, 1997. From left to right: G. Omarov, D. Katyran, S. Sungatay, D. Kojakov, J. Jetibayev. Photo by Yu. Cherkashin

ж^мьшы нeгiзiндe жaзылFaн «Не-cтоpиaн дшшщ тapиxтa rçaзarçтap apacындa тapaлyы» aтты Fылыми мarçaлacынa 1994 жылы Ш¥АР rçоFaмдьщ Fылымдap aкaдeмияcы тapaпынaн «KоFaмдьщ Fылымдap бойыншa II дэpeжeлi тaвдayлы Fылыми мarçaлa» деп тaнылып, жещмтаз болca, cол мarçaлa epeK-ше ^ызы^ушылыщ тyFызFaндьщтaн 2001 жылы Kытaйдьщ «Оиньцзян вэнь-y» жypнaлы эдешлеп ayдapып бacrçaн екен.

1997 жылы Шы^ыш Kaзa^cтaнныц Maйeмep ayылындaFы Kaзarç-фpaнцyз-итaльян бipiккeн xaльщapaльщ apxeологияльщ эксте-дицияcынa бapFaн кезде Алтaй тayыньщ шaлFaй 6ip rçyыcындa кYндeлiктi о^итын гaзeт, жypнaл aтayлы жо^. ШaFын paдиодaн Faнa xa6ap 6ap мa деп ^ccarç

Kaзarçcтaндьщ тол^ынныц еш^й^-cы aлмaйды. 0зшщ Kытaйдaн экелген юшкене paдиоcын aлып 6ip жотaFa - CaFынтaй, eкiншi жотaFa - До^мбек кeтeдi. Бiз rçaлFaнымыз ^нделшт жaцaльщтapды Kытaй мен M¥ЦFылияныц paдио толrçындapы aprçылы бiлeмiз. CaFынтaйды «Kытaйдьщ», aл Доcымбeктi «M¥ЦFылияныц шпионы» - деп rçaлжыцдaй келе, arçыpы eœyrne rç^arç тоcaмыз. Carçarç цяй ya^in-a дa гaзeттi Yзбeй о^ыды, eмipдe eтiп жaтrçaн жaцaльщтapдaн eшrçaшaн ^фт ^лмады.

CaFынтaй, эcipece, эдебиетке жarçын eдi. Тiптi эдебиет мaйдaнынa тYCкeн ya^i™ дa болды. «А^жол Kaзarçcтaн» гязетшщ 2004 жылFы N° 1 номepiндe <^здщ «rçытaйтaнyшылap» Fылымды неге былFaйды? Heмece эдeбиeтi тapиxынa eнiп кеткен

Берел, 1998. Солдaн o^a paü: С. Cynsamaü, З. Сaмaшeв, Ж. K,¥pмaнц¥Лoв. Фото Ю.Ф. 4epKamuudÍKÍ (?)

Berel, 1998. From left to right: S. Sungatay, Z. Samashev, Zh. Kurmankulov. Photo by Yu. Cherkashin (?)

Омаров F.%. Capaбдaл CaFынтaйды caFынFaндaFы cycbH-ан cыpлap.

жaлFaн акын тypaлы бipеp газ» атты макала^нда CaFынтaйдыц тМмен айтсак «... иci тYpiк тapихындa болмaFaн, Кытай Faлымдapы caяcaт Yшiн ойлап тапкан» Кегменеp Yлге¥лы деген колдан жacaлFaн акынды елiмiздщ филологтapы aнтологияFa енгiзiп жiбеpгенiне катты ^йшш Эбдiмэлiк Ныcaнбaев, ДYкен Мэciмхaн, М¥хтapхaн Оpaзбaй cынды «пэлcaпa жэне эдебиетшiлеpдi» дэйектi фaктiлеpдi келтipе келе мактамен бayыздaFaн едi. CaFынтaйдыц эдебиетке байланысты мaкaлaлapыныц б^л 6ip пapacы Farn.

CaFынтaйдыц еpекше кабше-тшщ aprçacbi болap, оpыc тiлiнде таза гайлей aлмaca да, оpыc тiлiнен ^аза^ тшне жетiк ayдapyды тез apaдa мецгеpш алды. Кейбip ceздеpдщ адам таппайтын ayдapмacын, не бaлaмacын оpынды эpi тeбеciнен тYCкендей дэл таба коятын. Cондaй ецбектеpшщ iшiндегi Fылыми ayдapмaныц нaFыз Yлгiciндей 2002 жылFы И.Н. ТacмaFaмбетовтыц «К^лпытао» атты иллюcтpaциялы aльбом-кiтaбы жэне 2005 жылы З. Caмaшев, Ф. Гpигоpьев, Г. Ж¥мaбековaлapдьщ «Дpевноcти Алматы» атты кiтaптapын оpыcшaдaн кaзaкшaFa ayдapды. Кейiнгi yaкыттapдa «Кepшi» дейтiн жypнaлFa Кытай мэдениетiне катысты мaкaлaлapды кытайшадан кaзaкшaFa ayдapyFa да ат caлыcты. Б^л мен бшетш ayдapмa iciндегi ж¥мыcтapыныц 6ip rnpa^i Faнa, бiлмейтiнiм каншама?!

Caкaцныц мyзыкaFa жакын-дыFын да cол 6ip Мaйемеp дала-cындa жYpгенде aлFaш бaйкaFaн едiм. Фpaнцyздapмен бipiккен экстедицияда cолapFa apнaп ayдaндык экiмшiлiк aprnrni ic-шapa eткiздi. Большенapым ayдaндык мэдениет эpтicтеpi концеpт

койды. Конаккэде pетiнде CaFынтaй казак эндеpiмен 6ipre кытайша (¥мытпacaм) «Кызыл гayлен» атты эндi гитapaдa оpындaды. Оныц жа^ы кepетiн эндеpшщ кaтapындa «Faлия» эшмен бipге доcы мapк¥м Еpм¥paт Зешпханныц «Мен жYpген жaйлayдыц биiгi» атты эндеpiн cезiмге беpiлген cэттеpiнде еpекше шабытпен шыpкaйтын. Еpм¥paтты жaкcы кepдi. Еpм¥paт та pетi келгенде эндеpiн халык алдына ^^iróac б^ын CaFынтaЙFa тыцдатып алып, оныц пiкipiне эpдaйым к¥лак acып отыpaтындыFын, Caкaц до^ш caFынa отыpып бipнеше pет айтып едь Оныц дэлелi Еpм¥paттыц CaFынтaЙFa apнaп жaзFaн eлецi «ДYние Famrn» атты жинaFындa жapык кepген. Амал нешш... Екеyi де жок.

ТyFaн жеpге, ата ж^тына деген махаббаты да шекciз болатын. 2007 жылы шшдеде алдын-ала yaFдaлacтыкпен Ypiмшi жакка ба-paтын болып, мен ШМкп apхео-логиялык экcпедицияcындa жYp-генде ганда келдi. Екеyiмiз Май-кaпшaFaй кеденiнен eтiп, алдымен Алтай кала^ша, cонaн cоц Фyкaц кaлacынa бipге бapдык. Cондa жYpгенде Yш БоFдa тayынa бapap жолда Cянгy ayылынaн acып Угap caйыныц Cянгy eзенiне коcылaтын жеpiне дейiн бapып, одан кайта к¥лдилай келе Ш¥бapcaй ayзынa дейiн жaяy жYpе отыpып келген cэттеpiмiзде ол eзiнiц окыFaн мектебш, aтa-бaбaлapыныц мэц-гiлiк мекенiн отндай 6íp cymc-пешiлiкпен айтканы бap едi. Ол жеpдiц тapихынa катысты жaзFaн aлFaшкы мaкaлaлapыныц бipiнiц жaй-жaпcapынaн cол жолы мaFЛ¥мaт алып едiм. Cол жеpдегi aFaйындapдыц тapихы мен этногpaфияcынa да eзiндiк зеpттеy ж¥мыcтapын жYpгiзyмен кaтap,

Казакстанньщ Маркаквл, КYршiм вщршдеп туган-туыстарын тауып алып, олармен тыгыз карым-катынас орнатты. Оны мен 1999 жылы Ресей-Казакстан бiрiккен археологиялык экспедициясында жэне менщ гылыми жобам бойынша 2012 жылы археологиялык зерттеу ж^мыстарын жYргiзген сэттерiмде анык квз жеткiздiм. Шежiре бойынша кврмеген туыскандарын да тап басып айта алатын.

Сагынтаймен 2011 жылдьщ тамызында Шыцжацдагы археологиялык ескерткiштермен танысу максатында бiраз кYн бiрге болдык. Алтай, Каба (ондагы Догаты сынды ескерткiштер), Шемiршек, Т^рфан жерiндегi небiр ескерткiштердi кврсетiп, Yрiмшiдегi Археология музешндеп жэдiгерлермен таныс-тырды. Ондагы материалдарды мыкты бiлетiндiгiн, мен Казакстанда жYргенде-ак байкаганмын. Yрiмшiде окыган кезiндегi ^стазы, эрiптесi Yш бiрдей археологиялык мэдениетп ашкан Лу Енгомен сол жолы Т^рфандагы музейде таныстырып едi. Ол да Сагынтайды квргенде катты куанып, iздеп келгенiне туган бауырын квргендей болып бiр жасап калды.

Жалпы Сагынтайдьщ ^стаз-дары мен ага-бауырларына деген сыйластыгы мен iзгiлiк ниет ерекше едi. Оган тарихи Отанына

келгенде археологияда нагыз мыкты адамдар жолыкты. Ежелгi Yйсiндер такырыбын берген Алматыдагы алгашкы жетекшiсi - Кемал Акыш^лы Акышев болса, онан кешнп жетекшiсi - Карл Молдахмет^лы Байпаков болды. Yрiмшiдегi студент кYндерiнен бастап вмiрiнiц соцгы сагаттарына дейiнгi ^стазы, эрi рухани агасы - Нэбижан М^хаметхан^лы болды. Осындай атпал азаматтармен катар ол Алматыга келгеннен кешн Бекм^ханбет Н^рм^ханбет^лы, Зайнолла Самашев, Н^рсан Элiмбай¥лы агаларыныц экспе-дицияларында, мекемелершде болып, олардьщ тэлiм-тэрбиесiн алды. Сонымен катар Бакыт Еженхан^лы, Арман Зияден^лы Бейсенов, Ж^маш М^каш^лы Жепбаев, Нэпiл Базылхан^лы, Досымбек Катыран, Н^ржан Куантай^лы сынды катарлас ага, достарымен бiрге жYрдi. Археология, тарих, эдебиет саласына катысты вз ой-толгамдарымен бвлiсiп, пiкiр алысты. Кайтейiк, жаман ауру жабысып, алдына койган максаттарыныц орындалуы iске аспай калды. Тек кана артында калган гылыми ецбектерш жинап, жинак болып жарияланатындыгына шYкiршiлiк етемiз.

Сагынтай бауырымыздьщ жаткан жерi жэннэтта, орны ж^макта, топырагы торка болсын.

Список основных публикаций С. Сунгатая* Участие в книгах, альбомах:

1. Берел. Алматы: Общественный фонд «Берел», 2000. 56 с. (в соавт. с Самашевым З., Базарбаевой Г., Джумабековой Г.).

2. Казахстан тарихы туралы кытай деректемелерг I т. Саяхатнамалар мен тарихи географияльщ енбектерден тацдамалылар. Алматы: «Дайк-Пресс», 2005. 396 б. (Еженханулы Б., Ошан Ж. мен бiрге).

3. Казахстан тарихы туралы кытай деректемелер^ II т. Тарихи-мэдени жэдiгерлер. Алматы: Дайк-Пресс, 2005. 80 б. + 132 бет жапсырма (Еженханулы Б. мен бiрге).

Омаров F.Ц. Сарабдал Сагынтайды сагынгандагы сусыган сырлар.

4. Исследования археологических памятников раннего периода бронзового века в Восточном Казахстане (1998-2000 годы) // Древнейшие европейцы в сердце Азии: чемурчекский культурный феномен. Ч. 1. Результаты исследований в Восточном Казахстане, на севере и юге Монгольского Алтая. / Сост. и научн. ред. А.А. Ковалев. СПб.: Изд-во ЛЕМА, 2014. С. 9-151 (в соавт. с Ковалевым А.А., Самашевым З.).

Статьи, изданные в Казахстане:

1. ТYрiк каганыныц кесенес табылды // Казак тарихы. 1995. № 6. 5-б.

2. Несториан дшшщ ортагасырлык казак тайпалары арасында таралуы // Казак тарихы. 1996. № 1. 14-18-бб.

3. Ежелп Yйсiн ^лысы - казак мемлекеттiлiгiнiц кайнар бастауы // Казак тарихы.

1997. № 1. 17-20-бб.

4. Исследование культуры древних кочевников Казахстанского Алтая // Проблемы изучения и сохранения исторического наследия. Алматы: КазНУ им. аль-Фараби,

1998. С. 174-202 (в соавт. с Самашевым З.С., Франкфортом А.-П., Ермолаевой А.С., Джумабековой Г., Гий Э., Жетибаевым Ж., Омаровым Г.).

5. Ежелп бередщктердщ гажайып мэдениеп // Казак тарихы. 1999. № 2. 57-65-бб. (в соавт. с Самашевым З., Жумабековой Г.).

6. Казак Алтайыныц скиф-сак дэуiрiндегi мэдениеп // Отан тарихы. 1999. № 4. 60-70-бб. (в соавт. с Самашевым З., Жумабековой Г., Базарбаевой Г.).

7. Алтайдагы Берел обалары // Абай. 2000. № 1. 6-10-бб. (в соавт. с Самашевым З., Жумабековой Г.).

8. Кене туркшердщ алтын маскасы // Известия НАН РК. Сер. обществ. наук. 2001. № 5. (234). С. 16-19.

Зарубежные публикации:

1. Христиан дшшщ тарихта казактар арасына таралуы // Синьцзян когамдык гылымы. 1991. № 1.

2. Казак даласыныц ежелп археологиялык мэдениеп туралы // Синьцзян когамдык гылымы. 1992. № 2.

3. Санжы ещршдеп кейбiр тарихи-мэдени ескерткштер // Yйрену жэне гылым. 1992. № 1.

4. Фукац ауданынан табылган каракытай кола айнасы кола дэуiрiнiц тас кетпенi жэне тас шар // Синьцзян когамдык гылымы. 1993. № 3.

5. Фукан сянь фасянь силяо тунцзин чинтун шидаи шичу цзи шицю // Синьцзян ван-у. 1993. № 1.

6. Фукан фасянь силяо тунцзин // Чжунго вэн-у бао. 1993.04.25.

7. 1ленщ жогаргы ацгарындагы ежелгi усундердщ археологиялык мэдениетi // Синьцзян когамдык гылымы. 1995. № 1.

8. Казак даласы петроглифтервдеп баксы-абыздар бейнеа // Синьцзян когамдык гылымы. 1996. № 1 (в соавт. с Самашевым З., Франкфортом А.-П., Жетiбаевым Ж.).

9. Новые исследования на могильнике Берель в Восточном Казахстане // Итоги изучения скифской эпохи Алтая и сопредельных территорий. Барнаул: АлтГУ, 1999. С. 159-164. (в соавт. с Самашевым З., Джумабековой Г.).

10. Казакстан Алгайындагы ежелп кешпелшердщ тыцынан ашылган археологиялык ескерткiштерi // Синьцзян когамдык гылымы. 1999. № 2 (в соавт. с Самашевым З., Жумабековой Г.).

Переводческая деятельность:

1. Ж^птаскан к¥с мYсiндi канжарлардыц Солтуспк Кытай мэдени аймагына таралуы. Перевод статьи Ян Цзяньхуа с кит. на каз. яз. // Кадырбаевские чтения-2010: сб. матер. II междунар. научн. конф. / Научн. ред. А.А. Бисембаев. Актобе, 2010. С. 106-108. Оригинал статьи на кит. яз. на с. 108-112.

*Список публикаций С. Сунгатая составлен Г.А. Базарбаевой и Г.С. Джума-бековой на основе данных из личного дела аспиранта С. Сунгатая из фондов архива Института археологии им. А.Х. Маргулана. Благодарим Ж. Ошан за уточнения по публикациям Института востоковедения им. Р.Б. Сулейменова.

Автор туралы мэлiметтер:

Омаров Гани ^алихащлы - тарих гылымдарыньщ кандидаты, Археология, этнология жэне музеология кафедрасыныц менгерушiсi, эл-Фараби атындагы Кдзак ^лттык университетi (Алматы к., Кдзакстан); gani.omarov@kaznu.kz

Памяти С. Сунгатая (1967-2019) Г.К. Омаров

Воспоминание посвящено безвременно ушедшему из жизни археологу - Сагынтаю Сунгатаю. Семья С. Сунгатая более 90 лет назад вынуждена была эмигрировать в Китай с территории Маркакольского района ВКО. Спустя годы, получив образование в Синьцзянском университете по специальности археолог (1989 г.) и несколько лет проработав в НИИ в г. Урумчи (1989-1994 гг.), Сагынтай принял решение вернуться на историческую родину. Автора строк связывают с С. Сунгатаем самые теплые воспоминания о поре совместного участия в различных экспедициях на востоке нашей страны. С. Сунгатай - многогранная личность, он живо интересовался не только археологией, но и литературой, философией, музыкой. Всегда находился в курсе современной ситуации.

Ключевые слова: археология, С. Сунгатай, Восточный Казахстан, археолог

In memory of S. Sungatay (1967-2019) G.K. Omarov

The memory is dedicated to the archeologist Sagyntay Sungatay. The family of S. Sungatay more than 90 years ago was forced to emigrate to China from the territory of Markakol region of the East Kazakhstan. He received an education in the Xinj iang University as an archeologist (1989) and after several years he was working in a research institute in the city of Urumqi (1989-1994). Then Sagyntay decided to return to his historic homeland. The author wrote the warmest memories about S. Sungatay, their joint participation in various expeditions in the east of our country. S. Sungatay was a multifaceted personality. He was keenly interested not only in archeology, but also in literature, philosophy, and music. He was always aware of the current situation.

Keywords: archaeology, S. Sungatay, East Kazakhstan, archeologist

About the Author:

Omarov Gany K. Candidate of Historical Sciences, Head of the Department of Archeology, Ethnology and Museology, al-Farabi Kazakh National University (Almaty, Kazakhstan); gani.omarov@kaznu.kz

Макала туралы акпарат / Информация о статье / Information about the article.

Редакцияга туст1 / Поступила в редакцию / Entered the editorial office: 13.03.2019.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.