Научная статья на тему 'СҮТҚЫШҚЫЛДЫ БАКТЕРИЯЛАР ESCHERICHIA COLI (E.COLI) ІШЕК ТАЯҚШАСЫНА ҚАРСЫ КӨРСЕТЕТІН АНТАГОНИСТТІК ҚАСИЕТТЕРІН ЗЕТТЕУ'

СҮТҚЫШҚЫЛДЫ БАКТЕРИЯЛАР ESCHERICHIA COLI (E.COLI) ІШЕК ТАЯҚШАСЫНА ҚАРСЫ КӨРСЕТЕТІН АНТАГОНИСТТІК ҚАСИЕТТЕРІН ЗЕТТЕУ Текст научной статьи по специальности «Биологические науки»

CC BY
94
14
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
сүтқышқылды бактерия / Escherichia coli (E.coli) / антагонистік қасиет / lactic acid bacteria / Escherichia coli (E. coli) / antagonistic property / молочнокислые бактерии / кишечная палочка / Escherichia coli (E.coli) / антагонистические свойства

Аннотация научной статьи по биологическим наукам, автор научной работы — М.Б. Ерденбекова, С.Д. Жантлесова, Ф.К. Алайдар, А.Д. Масирбаева

Қазіргі нарық заманында таза сүт өнімдерін шығаратын өндірістермен қатар, құрамына пайдасыз қоспалар қосып өнім шығаратын өндірістер кездеседі. Сол себепті сүт сусындары өндірісіндегі, соның ішіндегі нарықтағы қолданыстағы өнімдердің сапалық көрсеткішін зерттеу маңызды мәселелердің бірі болып табылады. Сүт сусындарының сапалық айқындаушы факторларына дәрумендер, көмірсулар, ақуыз, май мөлшерлері мен қышқылдығы сияқты көрсеткіштер жатқанымен, басты әрі маңызды көрсеткіш – құрамында сүтқышқылды бактериялардың болуы екендігі белгілі. Сүтқышқылды бактериялардың Escherichia coli (E.coli) штаммына антагонистік қасиет көрсетуі олардың ағзадағы маңызды ролін айқындайды.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по биологическим наукам , автор научной работы — М.Б. Ерденбекова, С.Д. Жантлесова, Ф.К. Алайдар, А.Д. Масирбаева

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

STUDY OF THE ANTAGONISTIC ACTIVITY OF LACTIC ACID BACTERIA AGAINST ESCHERICHIA COLI (E.COLI)

In modern market times, along with the production of pure dairy products, there are industries that produce products with the addition of useless additives to its composition. Therefore, one of the important issues is to study the quality indicators of existing products in the production of dairy beverages, including ones on the market. It is known that the qualitative determinants of milk drinks include such indicators as the content of vitamins, carbohydrates, proteins, fats and acidity. Also, the manifestation of antagonistic properties in fermented milk bacteria, especially against Escherichia coli strain, determines their important role in the body.

Текст научной работы на тему «СҮТҚЫШҚЫЛДЫ БАКТЕРИЯЛАР ESCHERICHIA COLI (E.COLI) ІШЕК ТАЯҚШАСЫНА ҚАРСЫ КӨРСЕТЕТІН АНТАГОНИСТТІК ҚАСИЕТТЕРІН ЗЕТТЕУ»

МРНТИ: 65.63.03

МБ. ЕРДЕНБЕКОВА, С.Д. ЖАНТЛЕСОВА, Ф.К. АЛАЙДАР, А Д. МАСИРБАЕВА ЖШС «Микробиология жэне вирусология Fыльши-eндiрiстiк орталыгы», Алматы

СYТЦЫШЦЫЛДЫ БАКТЕРИЯЛАР ESCHERICHIA COLI(E.COLI) 1ШЕК ТАЯЦШАСЫНА ЦАРСЫ К0РСЕТЕТ1Н АНТАГОНИСТТ1К ЦАСИЕТТЕР1Н

ЗЕТТЕУ

doi: 10.53729/MV-AS.2021.03.03

Ту й i н

Ka3ipri нарык заманында таза cyt ен1мдер1н шыFаратын енд1р1стермен катар, курамына пайдасыз коспалар косып ешм шыFаpатын eндipiстеp кездеседi. Сол себепт cyt сусындары eндipiсiндегi, соныц шшдеп наpыктаFы колданыст^ы eнiмдеpдiц сапалык керсетюшш зерттеу мацызды мэселелердщ 6ipi болып табылады. Cyt сусындарыныц сапалык айкындаушы факторларына дэрумендер, кeмipсулаp, акуыз, май мeлшеpлеpi мен кышкылды^ы сиякты кepсеткiштеp жатканымен, басты api мацызды ^рсе^т -курамында CYткышкылды бактериялардыц болуы екендiгi белгiлi. СYткышкылды бактериялардыц Escherichia coli (E.coli) штаммына антагонистiк касиет кepсетуi олардыц аFзадаFы мацызды ролш айкындайды.

Кiлттi сездер: CYткышкылды бактерия, Escherichia coli (E.coli), антагонистш

касиет.

Адам аFзасындаFы CYткышкылды бактериялардыц концентрациясы туракты емес. Олардыц саны мен тYpлiк курамы сырткы жэне 1шю фактоpлаpFа (тамактану, дэр1 кабылдау, коpшаFан ортаныц ластануы, созылмалы аурулар жэне т.б.) байланысты eзгеpедi. ОсыFан байланысты CYткышкылды микрофлораны жеткшкп мeлшеpде Yнемi устап туру кажет. Микрофлораны калыпты тYPде устауFа курамында лактобактериясы бар кышкыл cyt eнiмдеpi кeмектеседi. Олар пробиотиктер деп аталады. СYткышкылды бактериялары бар eнiмдеp эртурлг

- айран;

- ряженка;

- йогурт;

- простокваша;

- ашыткы;

- цидофильд1 сусын жэне т.б.

Бул eнiмдеpдiц баpлыFы жаFымды дэм1 бар жэне cyt акуызыныц кeтеpiлу жаFдайында ас коpытуFа оц эсер етедь ОлаpFа катыскан лактобактериялардан баска eндipушiлеp курамына пайдалы касиеттеpi зерттелген жэне зерттеу барысында дэлелденген арнайы штаммдар косады. курамында CYткышкылды бактериялары бар азык-тYлiктеpдi бала жасында колдану кYштi иммунитеттiц калыптасуына, тшдер мен аFзалаpдыц калыпты дамуына ыкпал етедi. Мундай eнiмдеpдi колданатын балалар белсенд^ мукият, акпаратты жаксы мецгеpедi [1,4].

Бул саладаFы алFашкы ашылулар атакты орыс-француз биологы И. И. Мечниковка тиесiлi. Галым сау шек микрофлорасын лактобактериялар аркылы калпына келтсру мYмкiндiгiн зеpттедi. Арманшылардыц узак жэне кыцыр экспеpименттеpiнiц барысында Болгар таякшасыныц касиеттеpiн зеpттедi жэне сол заман бойынша жаца кышкыл cyt eнiмi - йогурт жасады, ол бipiншi уакытта мечниковская простоквашасы деп аталды. Илья Ильич cyt кышкылды бактериялардыц адам иммунитетше оц эсеpi туралы болжам жасады. Оныц

теориясыньщ "жасына" карамастан, осы саладагы накты зерттеулер жакында eткiзiлдi. Тэж1рибе барысында лактобактериялар айкын антибактериалды касиеттерге ие екеш аныкталды. Олар патогендi микроорганизмдерге карсы эрекет ете алады, соцгылардыц белсендшгш тeмендетедi жэне зиянды бактериялар мен сацыраук^лактарды жояды. Микробтарга карсы эрекет CYт кышкылды бактериялардыц кызметi барысында eндiрiлетiн тYрлi заттардыц кeмегiмен жYзеге асырылады:

- сутегi аскын тотыгы;

- антибиотиктер;

- органикалык кышкылдар;

- иммундык бактериоциндер жэне лактобациллалар [5,6].

Нарыктагы CYт сусындарыныц сапалык кeрсеткiштерiн айкындау максатында олардан бeлiнiп алынган CYткышкылды микроорганизмдердщ патогендi жэне шартты патогендi микроорганизмдерге антагонистикалык касиетiн зерттеу.

Зерттеу ж^мысыныц мшдеттерк

- CYт сусындарынан CYткышкылды микроагзаларды бeлiп алу;

- CYт сусындарынан бeлiнiп алынган CYткышкылды микроагзалардыц E.coli карсы антагонистiк белсендiлiгiн зерттеу.

Антагонизм - агзалар арасындагы симбиотикалык катынастардыц негiзгi тYрлерiнiц бiрi, нэтижесiнде eзара iс-кимылFа катысушылардыц бiрi (антагонист) бэсекелеспк касиеттерi: антибиотикалык заттар eнiмi, жоFары бойлык жэне бейiмделу мYмкiндiктерi есебшен eмiр CYргенi Yшiн кYресте селективт артыкшылык алады.

Патогендi жэне шартты-патогендi микроорганизмдер штаммдарына катысты дэрiлiк заттыц антагонистiк белсендшгш тест-штаммдардыц eсуiнiц кешiгу аймактары бойынша тыFыз ортада кейiнге калдырылFан антагонизм эдiсiмен аныктайды. ЯFни, CYткышкылды микроаFзалардьщ белсендiлiгi олардыц патогендi микроаFзаларFа карсы туруын артырады [3].

Материалдар мен эдктер

Зерттеу нысаны ретiнде FOOD MASTER, Adal, Домик в деревне жэне JLC кефирлерi алынды. СYткышкылды бактериялардыц антагонистiк касиетiн аныктау Алматы технологиялык университетшщ «ТaFaм каушаздш» Еылыми-Зерттеу Институтында жYргiзiлдi.

СYт eнiмдерiн кышкылдыкка талдау балFындык пен кауiпсiздiктi аныктау Yшiн жYргiзiледi. Бул кeрсеткiш eндiрiсте де, сынак зертханасында да eте мацызды.

^ышкыл CYт eнiмдерiн дайындау CYт немесе кiлегейдi ашытуFа непзделген, CYт кышкылды бактериялардыц таза дакылдарымен культивирлеудi, кейде ашыткы мен арке кышкылды бактериялар косылады. Сол себептен кышкыл CYт eнiмдердiц KышкылдылыFын анктау eнiмнiц балFындылык кeрсеткiшiнiц бiрi. ^ышкылды CYт жэне CYт eнiмдердiц бэрi Тернер бойынша аныкталады.

СыйымдылыFы 100-ден 250 см3 дейiн колбаFа дистильденген суды жэне eнiмдi бiрiншi кестеде кeрсетiлген кeлемде eлшеп салынады, Yш тамшы фенолфталеин тамызады. Кiлегейлер мен ашы^ан CYт eнiмдерiн талдау кезшде пипеткамен алынFан коспаны 3-4 рет жуу аркылы eнiмнiц калдыктарын колбаFа апарады, содан кейiн фенолфталеиннiц 3 тамшысын косады жэне 1 минут шшде жоFалып кетпейтiн жэне бояудыц бакылау эталонына сэйкес келетiн элаз кызFылт бояу пайда болFанFа дешн сiлтi ерiтiндiсi мен теракты араластыру кезiнде титрлейдi.

Cyttïh курамдас 0hîmï Yшiн титрлеудщ соцын дэл аньщтау Yшiн титрленген

3 3

сынаманыц жанында cyttïh 10 см жэне тазартылган судыц 40 см сынамасы бар бакылау колбасын кояды.

Кесте 1 - Эшмдер мен дистильденген судыц кeлемi

№ бшмдер атаулары вшм келем1, см3 Дистилденген су келем1, см3

1 2 3 4 cyt, к¥PaмындасYт бар ешм cyt курама ешм1 Клегей Простокваша, ацидофилин, айран, кымыз жэне баска да cyt кышкылды ешмдер1 о о о о 20 4о 20 20

Cyt кышкылды сусынныц кышкылдылыгын Тернер (Т) градусы бойынша есптелiнедi. Титрлеуге жумсалган сштшщ мeлшерiн алынган eHÏMHÏH кeлемiне кебейтшедь

Кефирден CYткышкылды бактерияларды бeлiп алу эдiсi: CYткышкылды бактерияларды белу алдында оларга корекпк орта дайындайды. МЕМСТ 10444.1189 бойынша CYткышкылды бактерияларды МРС агар корект ортасында eмiр CYредi.

МРС агар коректш ортасын дайындау: 500 мл суды eлшеп арнайы ыдыска куйылады. MPC агар унтагын 34 г электронды лабораториялык таразымен (НПВ, 200 г) eлшенiп, жылтылган суга унтакты салады. Кррекпк орта кайнап кетпеу Yшiн белсендi араластырылады жэне желе тэрiздi кешпке жакындаганда, колбага куйылды. Кейiн дайын корекпк ортаны залалсыздандыру керек. Автоклавты косып, жылытылады. Автоклав жылыганнан кешн, коректш орта салынып, автаклав бектлш, нык жабылады. 15минут залалсыздандырады.

Автоклавтан шыккан МРС агарды ламинар бокста петри табакшаларына 30 мл куйылды. Кррекпк орта катайганын 30 минут козгалыссыз турады.

СYткышкылды бактерияларды кефирдан бeлiн алу: ламинар боксты (БАВнп-01-«Ламинар-С») залалсыздандырып, спир шамы жагылады. Сыйымдылыгы 100250 мл колбага 90 мл физикалык ертiндi куйылды, 10 мл пипетка аркылы кефирдi алып, физикалык ерiтiндiге косады. 3-4 рет алынган суйыктыктыц кeмегiмен пипеткадагы кефирдщ калдыгы жуылды. Кефир толыктай ерiгенше араластырады. Кейiн MPC агар коректш ортасына шыкан суйыкты пипетка аркылы 3-4 тамшы тамызады. Оны залалыздандырылган шпатель аркылы коректiк ортаныц бетiне толыгымен жаяды. Петри табакшаларын 37°С термостатка (ТС-1/80 СПУ) кояды. Нэтижесi 36-48 сагаттан кейiн алынды.

Антагонистiк белсендiлiктi тест-штаммга байланысты коректш отрасы белгiлi болады. E.coli шек таякшасы Эндо агар коректiк ортасында eсiредi. ЭНДО агар коректiк ортасын дайындау Yшiн: 500 мл суды кастрюлге eлшеп куйылады. Эндо агар унтагын 21 гр электронды лабораториялык таразымен (НПВ, 200г) eлшеп, 37°С жылтылган суга саламыз. ^оректш орта кайнап кетпеу Yшiн белсендi араластырды, желе тэрiздi болганда, колбага куяды.

Автоклавты жумыска дайындап, дайын корекпк ортаны аузын тыгындап орап 15 минутта залалсыздандырады. Кррекпк ортаныц суыганда петри табакшаларына 30 мл-ден куяды. ^атайганнан кейiн E.coli iшек таякшасын iлмекпен бiр коллониясын алып, Эндо агар бетше штрих жYргiзедi.

Кррект1к ортага пробирка аркылы 4 ойшык жасалады. MPC агар коректш ортасында еаршген CYткышкылды бактерияларды ойшыкка отыргызылады. Кешн Kоретiк ортаны термостатка 37°С салады. 24-48 сагат есiрiп нэтижелерiмiздi алынады.

Нэтижелер мен талдаулар

Зерттеу нысаны ретшде «FOOD MASTER», «Adal», «Домик в деревне» жэне «JLC» кефирлердщ шшен белiп алынган CYткышкылды микроагзалардьщ антагонистпк белсендшшнщ нэтижелерi.

i'Wl »

Сурет 1 - «JLC» кефиршщ E.coli штаммы аркылы антагонистiк белсендшгш

аныктау

Нэтижесiнде 48 сагаттан еткеннен кешн «JLC» кефирi E.coli штаммга антагонистiк белсендiлiгiн айкын кересттi. CYткышкылды микроагзалар iшек таякшаларына карсы турып, ескен калонияньщ орташа есу узындыгы 23,75 см курады.

Сурет 2 - «Домик в деревне» кефиршщ E.col штаммы аркылы антагониспк

белсендшгш аныктау

Нэтижесiнде 48 сагаттан еткеннен кейiн «Домик в деревне» кефирi E.coli штаммга антагонистiк белсендiлiгiн жаксы керсетп. СYткышкылды микроагзалар iшeк таякшасына карсы турып, ескен калонияныц орташа есу узындыгы 26,75 см К¥рады.

Сурет 3 - «Adal» кефиршщ E.coli штаммы аркылы антагониспк белсендшгш аныктау

Нэтижесшде 48 сагат еткеннен кешн Adal кeфиpi E.coli штаммга антагониспк бeлceндiлiгiн кepecттi. СYткышкылды микроагзалар шек таякшасына карсы турып, есш шыккан культуралардыц орташа есу узындыгы 25,5 см к^райды.

Сурет 4 - «FOOD Master» кефиршщ E.coli штаммы аркылы антагониспк

белсендшгш аныктау

Нэтижесшде 48 сагат еткеннен кешн «FOOD MASTER» кeфиpi E.coli штаммга антагониспк белсендшгш керсетп. СYткышкылды микроагзалар шек таякшасына карсы т^рып, есш шыккан культуралардыц орташа есу узындыгы 27,75 см к¥райды.

Кесте 2 - Cyt сусындарынан белшш алынган бактерияларыныц E.coli штамына антагонистiк белсендшп

Сынама номерi ЭНДО корекпк ортасында культураныц есу диаметр^ мм

«JLC» «Домик в деревне» «Adal» «FOOD MASTER»

1 22 27 26 26

2 26 28 27 28

3 23 25 25 27

4 24 27 24 28

Орташа саны 23,75 26,75 25,5 27,25

Зерттеу нэтижесi бойынша сынакка алынган ешмдердщ CYткышкылды микроагзалары E.coli шек таякшасына катер туруга кабiлетi бар екеш дэлдендi.

Дорыты нды

Сынакка алынган «FOOD MASTER», «Adal», «Домик в деревне», «JLC» кефирлердщ компаниялары нарыкта орны еркекше. «FOOD MASTER», «Adal» компаниясы ^азакстандык CYн ешмдерш 90-шы жылдары шыгара бастады. Ал «Домик в деревнке» Ресей Федерациясыда 1997 жылы ашылды. JLC ^азакстанньщ CYт ендiрiсi 2010 бiрiншi CYт енiмдерiн шыгара бастады. ^азiр нарыкта бiрiншi орын алатын CYт ешмдердщ сапасы зерттеу нэтижесiнде дэлелдендi.

Антагониспк белсендiлiктi зерттеу барысында сынакка алынган кефирдщ терт тYрiде патогендi микроагзаларга карсы туру кабiлетi белсендi екеш дэлелденш, E.coli штаммына жогары антагониста белсендiлiк керсеттi.

Эдебиеттер:

1 Тамим А.И., Робинсон Р.К. Йогурт и другие кисломолочные продукты: научные основы и технологии. СПб: Профессия, 2003.664 с.

2 Alves, R. C. Dias, A. C. DeCastro, L. W. Riely, B. M. Moreira, //J. Clin. Microbiol. 44, - 2006. - р.3640-3646.

3 Молочников В.В. Проблемы качества молока-сырья / В.В. Молочников, Т.А. Орлова // Переработка молока. - 2008. - № 9. - С. 16-17.

4 Полищук П.К., Дербинова Э.С., Казанцева Н.Н. Лабораторный практикум по микробиологии молока и молочных продуктов.: Легкая и пищевая промышленность - М, 2010. - 200 с.

5 Черкасов С.В., Семенов А.В. Микробная регуляция антагонистической активности лактобактерий. Сибирский мед.журнал. 2012. 2: 78-82.

6 Черныш А.Ю. Антагонистическое действие пробиотическихлактобактерий в отношении патогенных стрептококков различных серологических групп. Автореф. канд. мед.наук. СПб., 2011. 19 с.

М. Б. ЕРДЕНБЕКОВА, С.Д. ЖАНТЛЕСОВА, Ф.К. АЛАЙДАР,

АД. МАСИРБАЕВА ТОО "Научно-производственный центр микробиологии и вирусологии", Алматы

ИССЛЕДОВАНИЕ АНТАГОНИСТИЧЕСКОЙ АКТИВНОСТИ МОЛОЧНОКИСЛЫХ БАКТЕРИЙ ПРОТИВ КИШЕЧНОЙ ПАЛОЧКИ

ESCHERICHIA COLI (E.COLI)

Анн отация

В современное рыночное время наряду с производством чистых молочных продуктов встречаются производства, производящие продукцию с добавлением в ее состав бесполезных добавок. Поэтому одним из важных вопросов является изучение качественных показателей существующих продуктов в производстве молочных напитков, в том числе, на рынке. Известно, что к качественным определяющим факторам молочных напитков относятся такие показатели, как содержание витаминов, углеводов, белков, жиров и кислотность.Кроме того, проявлением кисломолочными бактериями антагонистических свойств, особенно к штамму Escherichia coli, определяет их важную роль в организме.

Ключевые слова: молочнокислые бактерии, кишечная палочка, Escherichia coli (E.coli), антагонистические свойства.

IRSTI: 65.63.03

MB. YERDENBEKOVA, S.D. ZHANTLESSOVA, F.K. ALAIDAR,

A.D. MASIRBAEVA LLP «Research and Production Center for Microbiology and Virology», Almaty

STUDY OF THE ANTAGONISTIC ACTIVITY OF LACTIC ACID BACTERIA AGAINST ESCHERICHIA COLI (E.COLI) doi: 10.53729/MV-AS.2021.03.03

Summary

In modern market times, along with the production of pure dairy products, there are industries that produce products with the addition of useless additives to its composition. Therefore, one of the important issues is to study the quality indicators of existing products in the production of dairy beverages, including ones on the market. It is known that the qualitative determinants of milk drinks include such indicators as the content of vitamins, carbohydrates, proteins, fats and acidity. Also, the manifestation of antagonistic properties in fermented milk bacteria, especially against Escherichia coli strain, determines their important role in the body.

Key words: lactic acid bacteria, Escherichia coli (E. coli), antagonistic property.

The concentration of lactic acid bacteria in the human body is unstable. Their number and species composition vary depending on external and internal factors (nutrition, medication, environmental pollution, chronic diseases, etc.). In this regard, it is necessary to constantly maintain a sufficient amount of fermented milk microflora. Fermented milk products containing lactobacilli will help to maintain the microflora in the norm. They are called probiotics. Products containing fermented milk bacteria are diverse:

- kefir;

- ryazhenka;

- yogurt;

- curdled milk;

- yeast;

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

- cidophilic drink, etc.

All these products have a pleasant taste and have a positive effect on digestion in conditions of high milk protein content. In addition to the lactobacilli present in them, manufacturers add special strains to the composition, the useful properties of which have been studied and proven in the course of research. The use of foods containing fermented milk bacteria in childhood contributes to the formation of strong immunity, the normal development of tissues and organs. Children who consume such products are active, attentive, and learn information well [1,4].

The first discoveries in this area belong to the famous Russian-French biologist I.I. Mechnikov. The scientist investigated the possibility of restoring healthy intestinal microflora with lactobacilli. In the course of long and persistent experiments, the dreamers studied the properties of the Bulgarian stick and created a new fermented milk product - yogurt, which at first was called Mechnikov's curdled milk. Ilya Ilyich suggested the positive effect of lactic acid bacteria on human immunity. Despite the "age" of his theory, specific research in this area has been conducted relatively recently. During the experiment, it was found that lactobacilli have pronounced antibacterial properties. They are able to counteract pathogenic microorganisms, reduce the activity of the latter and destroy harmful bacteria and fungi. Antimicrobial action is carried out with the help of various substances produced during the activity of lactic acid bacteria:

- hydrogen peroxide;

- antibiotics;

- organic acids;

- immune bacteriocins and lactobacilli [5,6].

Study of antagonistic properties of lactic acid microorganisms isolated from them to pathogenic and conditionally pathogenic microorganisms in order to determine the quality indicators of dairy beverages on the market.

Tasks of the research work:

- isolation of fermented milk microorganisms from milk drinks;

- the antagonistic activity study of lactic acid microorganisms isolated from dairy beverages study against E.coli.

Antagonism is one of the main types of symbiotic relationships between organisms, as a result of which one of the participants in the interaction (the antagonist) gets a selective advantage in the struggle for survival due to competitive properties: the product of antibiotic substances, high longitudinal and adaptive capabilities.

The antagonistic activity of the drug against strains of pathogenic and conditionally pathogenic microorganisms is determined by the method of delayed antagonism in a dense environment in the zones of growth retardation of test strains. That is, the activity of lactic acid microorganisms increases their resistance to pathogenic microorganisms [3].

Materials and methods

«FOOD MASTER», «Adal», «House in the Village», and «JLC» kefirs were taken as the objects of the study. The antagonistic properties of fermented milk bacteria were determined at the Research Institute "Food Safety" of the Almaty Technological University.

The analysis of dairy products for acidity is carried out to determine the freshness and safety. This indicator is very important both in production and in the testing laboratory.

The preparation of fermented milk products is based on the fermentation of milk or cream, the cultivation of pure cultures of lactic acid bacteria, sometimes yeast and acetic acid bacteria are added. Therefore, the determination of the acidity of fermented milk products is one of the indicators of the freshness of the product. All fermented milk and dairy products are determined by Turner. In a flask with a capacity of 100 to 250 cm3, distilled water is packaged and the product in the volume indicated in the first table, three drops of phenolphthalein are instilled. When analyzing cream and fermented milk products, the resulting mixture is pipetted 3-4 times and the product remains are transferred to the flask, then 3 drops of phenolphthalein are added and titrated with constant stirring with an alkali solution until a weak pink color appears, which does not disappear within 1 minute and corresponds to the control indicator of the dye.

For the composite product of milk, to accurately determine the end of titration, a control flask with a sample of 10 cm3 milk and 40 cm3 purified water is placed next to the titrated sample.

Table 1- Volume of products and distilled water

No Product names Product volume, cm3 Volume of distilled water, cm3

1 Milk, a product containing milk 10 20

2 Dairy products 10 40

3 Sour cream 10 20

4 Sour milk, acidophilus, ayran, 10 20

koumiss and other lactic acid

products

The acidity of the lactic acid drink is determined by the Turner degrees (T). The amount of alkali spent on titration is multiplied by the volume of the resulting product.

Method for isolating lactic acid bacteria from kefir: before isolating lactic acid bacteria, prepare a nutrient medium for them. Lactic acid bacteria according to GOST 10444.11-89 live in MRS agar medium.

Preparation of the agar MPS nutrient medium: 500 ml of water is measured and poured into a special container. MRS agar powder is weighed on a 34 g electronic laboratory scale (NIP, 200 g) and the powder is placed in shimmering water. The nutrient medium is actively mixed so that it does not boil, and, coming to a jelly-like form, it is poured into a flask. After that, the finished nutrient medium must be neutralized. Turn on the autoclave and warm up. After warming up the autoclave, the nutrient medium is laid, the autoclave is fixed and securely closed. Decontaminate for 15 minutes.

The agar of the MRS from the autoclave was poured 30 ml into petri dishes in a laminar flow box. The nutrient medium freezes for 30 minutes without moving.

Isolation of fermented milk bacteria from kefir: neutralize the laminar flow box (BAWnp-01 - "Laminar-C") and burn an alcohol lamp. In a flask with a capacity of 100250 ml, 90 ml of physical solution was poured, 10 ml of kefir was extracted through a pipette and added to the physical solution. 3-4 times with the help of the resulting liquid, the remainder of the kefir was washed off on a pipette. Kefir is mixed until completely dissolved. After the MRC, 3-4 drops of liquid are instilled through a pipette that goes out on the agar culture medium. It is completely distributed over the surface of the nutrient

medium using a sterile spatula. Petri plates are placed on a thermostat of 37°C (TS-1/80 SPU). The result was obtained in 36-48 hours.

The antagonistic activity depends on the test strain. E. coli is grown in the Endo agar culture medium. For the preparation of the nutrient medium "ENDO agar": 500 ml of water is poured out, weighing in a saucepan. Endo agar powder is weighed 21 g with an electronic laboratory scale (NIP, 200 g) and placed in shimmering water at 37°C. The nutrient medium was actively mixed so that it did not boil, and when it became jelly-like, it was poured into a flask.

The autoclave is prepared for operation, the finished nutrient medium is decontaminated in 15 minutes, wrapping the mouth in a cork. When the nutrient medium cools, 30 ml is poured into petri dishes. After solidification, E. coli is taken with a hook and drawn with strokes on the surface of the Endo agar.

4 depressions are made on the nutrient medium through a test tube. MRS plants lactic acid bacteria grown in agar culture medium in a groove. Then the nutrient medium is placed in a thermostat at 37°C. Cultivate 24-48 hours and get the results.

Results and discussion

The object of the study is the results of the antagonistic activity of lactic acid microorganisms isolated from kefir «FOOD MASTER», «Adal», «Домик в деревне » and «JLC».

Figure 1. Determination of the antagonistic activity of Kefir «JLC» against E. coli

strain

As a result, after 48 hours, kefir «JLC» E. coli clearly showed antagonistic activity to the strain. The average growth length of colonies, in which lactic acid microorganisms resisted E. coli, was 23.75 cm.

Figure 2. Determination of the antagonistic activity of Kefir «Домик в деревне»

against E. coli strain

As a result, after 48 hours, «Домик в деревне» kefir showed good antagonistic activity of the strain E. coli. The average length of colony growth, in which lactic acid microorganisms resisted Escherichia coli, was 26.75 cm.

и

•M

f

Figure 3. Determination of the antagonistic activity of Kefir «Adal» against E. coli

strain

As a result, after 48 hours, kefir «Adal» showed antagonistic activity against the strain E. coli. Fermented milk microorganisms resist Escherichia coli and have an average growth length of grown crops of 25.5 cm.

у — __ - -OS1

Figure 4. Determination of the antagonistic activity of Kefir «FOOD MASTER»

against E. coli strain

As a result, after 48 hours, kefir «FOOD MASTER» showed antagonistic activity against the strain E. coli. Fermented milk microorganisms resist Escherichia coli and have an average growth length of cultivated cultures of 27.75 cm.

Table 2 - Antagonistic activity of E.coli strain of bacteria isolated from milk drinks

Sample number Culture growth diameter in ENDO nutrient medium, mm

«JLC» «Домик в деревне» «Adal» «FOOD MASTER»

1 22 27 26 26

2 26 28 27 28

3 23 25 25 27

4 24 27 24 28

Average number 23,75 26,75 25,5 27,25

According to the results of the study, it was found that the tested products have the ability to threaten E. coli.

Conclusion

Proven companies «FOOD MASTER», «Adal», «Домик в деревне», «JLC» kefirs occupy a place in the market. The company «FOOD MASTER», «Adal» began production of Kazakh Dormice in the 90s. «Домик в деревне» was opened in the Russian Federation in 1997. «JLC» started milk production in Kazakhstan in 2010. The quality of dairy products, which now occupy the first place in the market, was proved as a result of the study.

During the study of antagonistic activity, it was proved that all tested kefirs have an active ability to resist pathogenic microorganisms, demonstrating high antagonistic activity to E. coli strain.

References:

1 Tamim A.I., Robinson R.K. Jogurt i drugie kislomolochnye produkty: nauchnye osnovy i tehnologii. SPb: Professija, 2003. 664 s.

2 Alves, R. C. Dias, A. C. DeCastro, L. W. Riely, B. M. Moreira, //J. Clin. Microbiol. 44,

- 2006. - r.3640-3646.

3 Molochnikov V.V. Problemy kachestva moloka-syr'ja / V.V. Molochnikov, T.A. Orlova // Pererabotka moloka. - 2008. - № 9. - S. 16-17.

4 Polishhuk P.K., Derbinova Je.S., Kazanceva N.N. Laboratornyj praktikum po mikrobiologii moloka i molochnyh produktov.: Legkaja i pishhevaja promyshlennost' - M, 2010.

- 200 s.

5 Cherkasov S.V., Semenov A.V. Mikrobnaja reguljacija antagonisticheskoj aktivnosti laktobakterij. Sibirskij med.zhurnal. 2012. 2: 78-82.

6 Chernysh A.Ju. Antagonisticheskoe dejstvie probioticheskihlaktobakterij v otnoshenii patogennyh streptokokkov razlichnyh serologicheskih grupp. Avtoref. kand. med.nauk. SPb., 2011. 19 s.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.