Научная статья на тему 'РОБИТАҲОИ САНЪАТКОРОНИ ТОҶИКИСТОНУ ӮЗБЕКИСТОН'

РОБИТАҲОИ САНЪАТКОРОНИ ТОҶИКИСТОНУ ӮЗБЕКИСТОН Текст научной статьи по специальности «Гуманитарные науки»

CC BY
26
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Тожикистон / Ӯзбекистон / дӯстлик / маданий ҳамкорлик / санъат / “Шашмақом” / “Шарқ тароналари” / “Дӯстлик шоми” / “Бойсун баҳори”.

Аннотация научной статьи по Гуманитарные науки, автор научной работы — Самариддинзода Сироҷиддин

Мазкур мақолада сӯз Тожикистон ва Ӯзбекистон санъаткорларининг мустақиллик давридаги ӯзаро ҳамкорлиги ҳақида боради. Шунингдек мақолада мамлакатдаримиз ӯртасида маданий ҳамкорлик ҳакида имзоланган шартномалар ва унинг аҳамияти, санъаткорларимизнинг ҳамкорликда уюштирган турли маданий тадбирлари таҳлил қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «РОБИТАҲОИ САНЪАТКОРОНИ ТОҶИКИСТОНУ ӮЗБЕКИСТОН»

¿Штаюгоуа 1

\-/ТАООЮОТ1.АР Мо4 2022

Нт(у-и*1иЫу ]итаН

РГУКТ/ГТА^ПТ/Г ГАТТТ^АТТ^ПРПТТТ/Г ТПИПкПГТППХ \*К1кПГТПП

РОБИТАХОИ САНЪАТКОРОНИ ТОЧИКИСТОНУ УЗБЕКИСТОН

#

>

! Я*

Самариддинзода Сирочиддин

муаллими калони факултети санъати Донишгохи давлатии Хучанд ба номи академик Б. Гафуров https://doi.org/10.5281/zenodo.7249522

' с

_

Аннотация: Мазкур маколада суз Тожикистон ва Узбекистон санъаткорларининг мустакиллик давридаги узаро хамкорлиги хакида боради. Шунингдек маколада мамлакатдаримиз уртасида маданий хамкорлик хакида имзоланган шартномалар ва унинг ахамияти, санъаткорларимизнинг хамкорликда уюштирган турли маданий тадбирлари тахлил килинган.

Калит сузлар: Тожикистон, Узбекистон, дустлик, маданий хамкорлик, санъат, "Шашмаком", "Шарк тароналари", "Дустлик шоми", "Бойсун бахори"

Таърихи дустии толикону узбекон аз даврааои кадим сарчашма мегирад. Ин ду халКи бародар фараанги муштарак доранд ва онао дар бисёр лаазааои гаму шод!, барору нобаробар!, нокомию пирузиао бо аам буданд ва дар аама

»

аолат дустию бародариро пос дошта, якдигарро иззату эатиром ва Кадрдон! менамуданд. Мусаллам аст, ки халКаои толику узбекро таърихи умумии бисёрасра ва муштаракоти фараангиву маънав! муттааид месозад. Урфу одат, анъанао, тарзи зист, арзишаои миллиамон он Кадар пайваст гаштаанд, ки моро аз аамдигар лудо намудан номумкин аст.

Дар муносибати дулонибаи Лумаурии Толикистон ва Лумаурии Р Узбекистон самти робитаи фараангии ду кишвар маКоми хоса дорад. 4-уми январи соли 1993 байни Лумаурии Толикистон ва Узбекистон Аадномаи дуст! имзо шуда буд, ки Лумаурии Толикистон пас аз соаиб шудан ба ИстиКлолияти давлат! бо ин мамлакати хорил! баста буд. Дар соли 1998 дар шаари Тошканд ба имзо расидани Созишнома "Дар бораи аамкории байни Лумаурии Толикистон ва Лумаурии Узбекистон дар соааи фараанг" ба муносибати фараангии байни лумауриао такони нав дод, ки вай дар табодули сермаасули барномааои фараанг! мушоаида карда мешуд [5].

Санъати мусиКии халКию касб! Кисми лудонашавандаю таркибии фараанги милл! буда, он дар тарбияи маънавию зебоипарастии мардум саами босазо дорад. Бояд гуфт, ки наКши толикон ва узбекон дар рушди санъати

миллии аамдигар багоят бузург мебошад. &арду халК ба "ШашмаКом" умри

дубора бахшидаанд. Тавассути фарзандони фараангпарвари толику узбек мусиКии "ШашмаКом" рушд карда, дар аарду кишвар маКом ва лойгоаи хос

„ „ _ ТТ_____ „ „ , „ V тт„ V Л^ ___V

пайдо намудааст. Дар санъати шашмаКомхон! &ол! Абдулазизи СамарКанд!,

* Г •!»

¿Штаюгоуа 1

\-#ТА001(?ОТЬАР М0Д 2022

№4 2022

Ит|»-иИиЫу ¡игпан

Содирхон &офиз, Бобокул Файзуллоев, Фазлиддин Шааобов, Шоаназар

• • - '

Соаибов, ки донандагони хуби мактаби бузурги макомхон! ба аисоб мерафтанд, дар тарбияи дааао сурудхонони узбек накш доранд ва мактаби мусик! ва макомхонии онао дар Тошканд Бухоро, Самарканд, Хева, Фаргона.

мусик! ва макомхонии онао дар Тошканд, Бухоро, Самарканд, Хева, Фаргона,

Душанбе, Хуланд, Конибодом, Панлакент ва Исфара то ба аол побарло буда, аз равобити дуст! ва аамкориаои аали аунари ин ду халк дарак медиаанд. Накши Консерваторияи давлатии Узбекистон дар тарбияи кадраои соааи

санъати толик назаррас буда, аз лумла Лурахон Обидов, Аслиддин Низом!,

Г

Фарогат Азиз!, Холаамади Малид, Абдувал! Абдурашидов, Кудратулло йикматов ва чанде дигарон аз дастпарварони ин муассисаи таълим! мебошанд,

гоикмаюв ва чанде дигарон аз дастпарварони ин муассисаи таълим! мебошанд,

ки дар соааи санъати касбии толик лойгоаи хосси худро доранд [2,130].

Дастаи аунармандони Толикистон соли 1998 ва соли 2003 дар фестивали байналмилалии суруду таронааои милл! таати унвони "Шарк тароналари" дар шаари Самарканд ширкат намуда, яке аз лойаои намоёнро ишгол намуданд.

Моаи майи соли 2003 бо ташаббуси Вазорати фараанги Лумаурии Узбекистон ва сарпарастии ЮНЕСКО Фестивали байналмилалии "Бааори Бойсун" баргузор гардид, ки дар он ансамбли тарона ва ракси "Баёзи

куаистон"-и ноаияи Толикобод сазовори лоизаи аввал ва дипломи махсус

дониста шуд. Ин дастовардаои бузурги фараанг! шуарати мардуми мо ва лумаурии моро дар лааон баланд бардошт [4, 677].

Хушбахтона, солаои охир вазъи фараанг ва самтаои марбутаи он бо дастгирии аамалонибаи &укумати Лумаурии Толикистон ру ба беабуд! меоварад. Бо изаори шукрона аз сулау ваадати ловидон ва раанамоиаои Пешвои миллат Эмомал! Раамон аали зиё ва фараанги кишвар аамеша

Л Л

кушиш бар он доранд, ки беатарин суннатаои милливу алдод! ва намунааои олии санъату аунари лааониро омузанд, риволу равнак диаанд, маданият, фараанги алдод! ва санъати волои миллии худро низ ба лааониён муарриф! кунанд. Тайи даа соли охир гуруаи аофизону аунарпешагони шинохтаи Узбекистон, аз кабили Юлдуз Усмонова, Насиба Абдуллоева, Шерал! Лураев, Озода Нурсаидова, Анвар Санаев, Севинч Муминова ва гуруааои машаури "Ялла", "Дадо", "Сетора" ба Толикистон сафараои аунар! доштанд. Аунармандони Лумаурии Узбекистон дар Фестивали байналмилалии театраои касбии "Навруз-2003" ва дар Фестивали байналмилалии "Фалак" солаои 2004-2006 ширкат намуда, мааорати хешро нишон доданд [1,437].

Муаимтарин дастовард дар фазои дустиву аамкории миёни Лумаурии Толикистон ва Лумаурии Узбекистон дар солаои охир як катор созишномаву карордодаои таърих!, ки 9-уми марти соли 2018 аангоми сафари расмии

Президенти Лумаурии Узбекистон Ш. Мирзиёев ба мамлакати мо ба тасвиб

__________тт„ „ „

расид, ба аисоб мераванд. Аамчунин, иштироки Сарони ду давлат дар

* Г •!»

JffiTALQINVA 1

\-/TADQIQOTLAR No4 2022

¡ImlyuHuOiy jumali i»--r

»

ипиу-iwuuiT juiiian

консерти тантанавии ходимони фараангу санъати Толикистон ва Узбекистон таати унвони «Шоми дуст!'», ки дар Кохи Борбад баргузор шуд, тараннумкунандаи дусти мардумони аарду кишвар буда, намунаи беатарини аамкории фараанг! маънидод гардид.

Аз соли 1997 инлониб аамасола дар Самарканд фестивали байналхалкии мусик! таати унвони «Шарк тароналари» баргузор мегардад, ки дар кори он

намояндагони санъати мусикии мамлакатаои дунё иштирок мекунанд. Фестивали мазкур баари таргиби мероси санъати суннатии халкаои шарк,

№ )>

Ж*"-

I >

j vt

)V-f

M

\ r

аифзи анъанаао ва рушди он, дар ниаоди лавонон бедор кардани аисси меару муааббат нисбат ба санъати асил равона карда шудааст. Соли 1999 дар фестивали мазкур макомсарои толик Олим Бобоев ва дастаи аунарии шашнафара таати роабарии аофизи лавон &асани Камол иштирок намуданд. Макомсароён аз Толикистон Олим Бобоев (1999), Озода Ашурова (2003) соаиби лоизаи фестивали мазкур гаштаанд. Дастааои аунарии Узбекистон низ пайваста дар фестивалаои мусик! дар Толикистон ширкат меварзиданд. Чунончи, 19-24-уми сентябри соли 2005 дар фестивали байналхалкии «Садои дилао» ансамбли «Булбули гуё» аз ноаияи Шурчии вилояти Сурхандарё иштирок намуд. 17-20-уми июли соли 2006 дар фестивали дуюми байналаалкии мусикии «Фалак» аз вилояти Кашкадарё ансамбли фолклор!-этнографии «&илола» ширкат варзида, лоизадори фестивал гардид [4, 676].

Дар маросими бахшида ба рузи истиклолияти Узбекистон дар Тошканд рузи 31-уми августи соли 2018 бо карори Президенти Лумаурии Узбекистон Шавкат Мирзиёев ба чанде аз ходимони давлатии Толикистон ва аали фараанг лоизааои давлатии ин кишвар такдим шуд. Аз лумла, дар миёни лоизадорони дигари толикистон! овозхонони маъруф Давлатманди Хол ва Адаам Холиков бо унвони фахрии «&унарпешаи халкии Узбекистон» сарфароз гаштанд. Инчунин, барои саамашон дар таакими муносибатаои фараанг! ба овозхонао узбекистон! Шерал! Лураев ва Мавлуда Халилова

■ч

унвонаои фахрии «&унарпешаи халкии Толикистон» супурда шуд [3].

Дар малмуъ метавон гуфт, ки Толикистон ва Узбекистон дар бахши равобити фараанг! ва илму маориф на дар сухан, балки дар амал шарики воке! буда, ин равобит ифодагари манфиат ва ояндаи неки ду кишвари аамсоя ва бародар мебошад. Мо бояд ин робитахоро мунтазам ва наздик дошта бошем. Зиёиён, шоирон ва нависандагони мо бояд ёдгорихои бойи адабию илмиро тарчума ва пахн намоянд, фарханг ва урфу одатхои халкхоямонро омузанд, чихати бештар наздик сохтани халкхоямон дар заминаи арзишхои нек ва созанда чорабинихои илмй, фархангй ва адабй доир намоянд ва дастовард ва арзишхоеро, ки халкхои мо тули асрхо чамъоварй ва сохтаанд хифз намуда, онхоро пахн кунем.

m >

ж ^ » ¡>

ми >>

ТА1_01Ы УА ТАООЮОТЬАЯ

Мт(у-и*1иЫу ]итаМ

№4 2022

Я*

Ы>

ж*

1 >?<> Я>

ЭЙ*

ы >

! Й> Щу

Ы>

Ы )> Я*

ы>

! >5>

Ы )>

• >4>

Ы >

\ Й> Щ

Ш>

ЭЙ* *ф>

Ы з> Ы >

3 >4»

>

л л О: -

Руйхати адабиёт:

1.Набиев В.М. Фарханг-пайвандгари дустии халкхои точику узбек// Хдмкории иктисодй-ичтимой ва фархангии Точикистону Узбекистон: таърих ва замони муосир.- Хучанд, 2019. -888 с.

2.Ч,уразода Ч,.Х,., Исомитдинов Ч,.Б. Аз таърихи хамзистии халкхои точик ва узбек// Точикистон-Узбекистон: дустии безавол.- Хучанд: Ношир, 2019.-512 с.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

3.Устодони санъати Узбекистон - мехмони гиромии точикон//Адабиёт ва санъат.-2018.-15 март.

4.Фармонова Д. Густариши равобити фархангии Точикистон ва Узбекистон дар замони имруза// Хдмкории иктисодй-ичтимой ва фархангии Точикистону Узбекистон: таърих ва замони муосир. - Хучанд, 2019. -888 с.

5.Точикистон ва Узбекистон: таърихи нави хамкорихо// Минбари халк-2018.- 14 март.

э>> * - ]>

257

•ЯГ У

3 Ж*

ЩУ>

|>3*:

»

•«и )>

Ыщ

* I ]>

■; Н

и

ыъ

1Й* >

з>

3 >з*:

Ш > Ш >

& >>л

т>

Ш >

Ыэ>

зй*

т >

у> *

Ц >р

I > >

3 >3*

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.