CC BY
23
KÍMYA PROBLEML9RÍ 2018 № 4 (16) ISSN 2221-8688
537
UOT 665.777.4.66.094.173.
MAZUTUN HÍDROKREKÍNQÍ PROSESÍND8 ÍSTÍFAD8 EDÍL8N KE0D
METALLARI ÍL9 MODÍFÍKASÍYA OLUNMU§ HALLOZÍT KATALÍZATORLARININ FÍZÍKÍ-KÍMYavi XASS3L3RÍNÍN T8DQÍQÍ
G.S. Muxtarova, A.B.Hasanova, S.F. 9hmadbayova, A.D. Quliyev, H.C. ibrahimov, V.M. Abbasov
AMEA Y.Mdmmdddliyev adina Neft-Kimya Prosesldri institutu AZ1025, Baki, Xocali prospekti, 30; Fax: (+99412) 490-24-76 E-mail: gulermuxtarova@yahoo.com
Mdqalddd mazutun hidrokrekinqi prosesindd istifadd edildn kegid metallari ild modifikasiya olunmu£ tdbii alümosilikat - hallozit katalizatorlarinin qurlu^larinin müxtdliffiziki-kimydvi üsullarla tddqiqinddn bdhs edilir. Hallozit Ni, Co, Mo metallari ild ion-ddyi§md vd hopdurma üsulu ild modifikasiya olunub vd nümundldrin faza tdrkibi müdyydn edilmi^dir. Termoqravimetrik, differensial termiki qravimetriya analiz metodlari vasitdsild tdbii vd 5%Ni, 5%Co ild modifikasiya olunmu£ hallozitin termiki parametrldri oyrdnilmi^dir. Tddqiq edildn katalizator nümundldri suspenziya £dklindd mazutun hidrokrekinqi prosesindd (400450 °C, 0.5-6 MPa, katalizatorun miqdari 2.5 % olmaqla) istifadd edilmi£ vd 80-85 % hdcm agiq rdngli neft mdhsullari (benzin, dizel fraksiyalari) alinmi^dir.
Agar sozldr: suspenzld§dirilmi§ katalizator, mazut, alümosilikat, hallozit, kegid metallari, benzin fraksiyasi, dizel fraksiyasi.
DOI: https://doi.org/10.32737/2221-8688-2018-4-537-543
GÍRͧ
Neft emali sanayesinin asas inki§af istiqamatlarindan biri agir neft qaliqlarini -mazutu maqsadli suratda emala calb etmakla neftin emal darinliyini yüksaltmakdan ibaratdir. Bu, müasir neft emali sanayesinin qar§isinda duran an aktual va mürakkab problemlardan biridir.
Agir neft qaliqlarinin emal edilmasinda termiki va termooksidla§dirici metodlar yetarli imkanlara malik deyildir va bu proseslar naticasinda alinan mahsullarin keyfiyyati müasir talablara cavab vermir. Yüksak keyfiyyatli müharrik yanacaqlari almaq ü9ün ananavi hidrokrekinq proseslari 9ox effektiv olmasina baxmayaraq, yüksak tazyiq altinda (20-30 MPa) aparilir [1-2]. Agir neft qaliqlarinin tarkibinda olan asfalt-qatran, agir metal-üzvi va azotlu-kükürdlü heteroatom birla§malari katalizatorun zaharlanmasina va bunun naticasinda onlarin tez siradan 9ixmasina sabab oldugundan, agir neft qaliqlarinin avvalcadan hazirlanma proseslarinin - asfaltsizla§dirma,
hidrokükürdsüzla§dirma, metalsizla§dirma va
s. aparilmasi talab olunur. Bununla yana§i, agir neft qaliqlarinin darin emali proseslarinda hidrogenla§ma prosesina ilk nóvbada yüksak molekullu birla§malar maruz qaldiqlarindan va onlarin molekullarinin ól9ülari geni§ mikro- va makromasamali sistemina malik adi stasionar katalizatorlarin masamalarinin maksimal ól9ülarindan bóyük oldugundan, emal zamani onlarin katalizatorlarin sathlarinin qisman órtmasi naticasinda katalitik markazlarin aktivliyinin va samaraliliyinin azalmasi ba§ verir. Bu sababdan da agir neft qaliqlarinin darin emal proseslarinda istifada olunacaq katalizatorlar uzun müddatli yüksak aktivliya, daim yenila§an satha malik olmalidir.
Agir neft qaliqlarinin xammalda suspenziya §aklinda barabar paylana bilan, yüksak dispersli katalizatorlardan istifada etmakla hidrokonversiyasi, ananavi heterogen katalizatorlarin üzarinda aparilan proseslarla müqayisada daha yüksak aktivliya malik olub, koksun praktiki olaraq yaranmamasi ila ila xarakteriza oluna bilar. Yeni katalitik sistemlarin sintezi, onlarin i§tiraki ila birba§a,
a§agi tazyiqlarda, xususi texnoloji usul va proseslardan istifada etmakla qudronun hidrokonversiyasini effektiv hayata ke9irmaya imkan veran yeni texnologiyanin i§lanib hazirlanmasi istiqamatinda aparilan tadqiqat i§lari aktualliglari ila farqlanir va praktiki ahamiyyata malikdir [3-5].
Taqdim olunan maqalada neftin emalinin
darinla§dirmasi, alava olaraq a9iq rangli neft mahsullarinin alinmasi maqsadila Baki neftlarindan alinan mazutun hidrokrekinqinda istifada olunan suspenzla§dirilmi§ tabii alumosilikat - hallozit va onun ke9id metallari ila modifikasiyalarindan alinmi§ nanool9ulu katalizatorlarin fiziki xassalarinin oyranilmasi oz aksini tapmi§dir.
TacRUBi Hissa va NaTicaLaRiN MuzAKiRasi
Katalizatorlarin hazirlanmasi u9un tabii hallozitdan (Turkiya), CoCb, NiCh, MoCl5 birla§malardan istifada edilmi§dir.
Katalizatorun hazirlanmasi u9un hallozit avvalca 200°C-da 2 saat muddatinda qurudulur. Sonra qurudulmu§ hallozitin masamalarinda yerla§mi§ metal qan§iqlanni kanar etmak u9un (100 qram) 2.5N HCl mahlulu ila i§lanmi§dir. Bunun u9un hallozit 1:10 mol nisbatinda HCl mahlulu ila qan§dinci ila 6 saat muddatinda bircins qari§iq alinana qadar qari§dirilir. Proses ba§a 9atdiqdan sonra mahlul xlor ionlari tam kanar edilana qadar su ila yuyulur va 100°C-da qurudulur. H-forma hallozit 1:10 mol nisbatinda metal xloridin suda mahlulu ila qari§dirilir. 90 °C-da 6 saat muddatinda
qari§dinlir, sonra 100°C-da qurudulur. Qurudulmu§ numuna CVD qurgusunda 850°C-da 4 saat muddatinda arqon muhitinda emal edilmi§dir.
Metallarin hallozita daxil edilmasi hopdurulma va ion mubadilasi usulu ila aparilmi§dir. Alinan numunalar CVD (chemical vapor deposition) qurgusunda 850°C-da 4 saat muddatinda arqon muhitinda piroliza ugradilmi§dir. §akil 1-da piroliz qurgusunun sada sxemi verilmi§dir.
Piroliz qurgusunun i§ prinsipi a§agidaki kimidir: piroliz u9un hazirlanmi§ qari§iq xususi qayiqciga yerla§dirilir va kvars borunun markazina qoyulur. Qurguda vakuum yaradildiqdan sonra arqon qazi buraxilir va temperatur qo§ulur.
§ak. 1. Qaz fazadan kimyavi 9okdurma usuluna asaslanan piroliz qurgusunun sadala§dirilmi§ sxemi
Rentgen faza analizina asasan hopdurma usulu ila hazirlanan numunalarin faza tarkibi muayyan edilmi§dir. Muayyan edilmi§dir ki,
Mo/hallozit numunasi asasan Al6Si2O13, MoO2 va AhO3 fazalarindan ibaratdir (cadval 1).
Cadval 1. Mo/hallozit nümunasinda elementlarin miqdari
Elementlar % küt. % atom
O 50.52 66.29
Al 19.54318 15.05
Si 22.846 17.07
Mo 7.291 1.60
Hallozit, Ni/hallozit va Mo/hallozit nümunalarinda metallarin miqdari az oldugundan, verilmi§ nümunalarin difraktoqramlarinda müvafiq metallari mü§ahida etmak mümkün olmami§dir. Verilmi§ nümunalarin sath sahasinin X-ray photoelectron spectroscopy analizi ila tasdiq olunmu§dur ki, modifikasiya olunmu§ hallozit katalizatorunda metallar asasan oksid §aklinda sathda yerla§mi§dir. Mo/hallozit nümunasinin difraktoqraminda 39; 43; 49,5; 53-54; 61; 65 bucaqlarinda piklarin a§karlanmasi MoO2 fazasinin oldugunu göstarir. Ni/hallozit
nümunasinin difraktoqraminda isa 40; 47 bucaqlardaki piklar NiO fazasina uygundur.
Mo/hallozit nümunasinda nanoöl9ülü hissaciklarin bir-biri ila alaqalanarak mkm öl9ülü aqreqatlara 9evrilmasi SEM (skanedici mikroskop) tasvirindan aydin görünür. Bela aqreqatla§ma naticasinda nümunada nano va mikro-masamalar amala galir ki, bu da katalizatorlarin aktivliyinin yüksalmasinin asas göstaricisidir. Nümunada alümosilikat üzarinda Mo elementinin bircins paylanmasi §ak.2 da aydin göstarilmi§dir.
Mo La1
§ak.2. Hallozit nümunasinda Mo elementnin paylanmasi
Heterogen kataliz proseslarinda katalizatorlarin sath parametrlari asas göstaricilardan oldugundan, "BELSOR" cihazi vasitasila azotun izotermiki adsorbsiyasi asasinda nümunalarin masama - struktur xüsusiyyatlari öyranilmi§ va xüsusi sathi tayin edilmi§dir. Analizin naticalarina asasan Ni/hallozit nümunasinin xüsusi sathi (Sbet) = 392 m2q-1, masamalarin orta diametri isa (dp) 2.2 nm-a, masamalarin ümumi hacmi isa (Vp) 0.2194 cm3q-1-a barabardir. Co/hallozit nümunasinin xüsusi sathi (Sbet) = 304 m2q-
1, masamalarin orta diametri isa (dp) 2.0 nm-a, masamalarin ümumi hacmi (Vp) 0.1523 cm3q-1-a, Mo/ hallozit nümunasinin xüsusi sathi (Sbet) = 314 m2q-1, masamalarin orta diametri isa (dp) 2.1 nm-a, masamalarin ümumi hacmi (Vp) 0.1654 cm3q-1-a, Mo,Ni/hallozit nümunasinin xüsusi sathi (Sbet) = 219 m2 q-1, masamalarin orta diametri isa (dp) 2.3 nm-a, masamalarin ümumi hacmi isa (Vp) 0.1247 cm3 q-1 oldugu müayyan edilmi§dir.
Tabii hallozitin va onun Ni, Co elementlari ila modifikasiyalarinin tarkibi va
xassalari müxtalif fiziki metodlar vasitasila
Rentgenfluoressent (RFM) analiz metodu vasitasila hopdurma va ion mübadilasi üsullari ila hazirlanmi§ katalizatorlarin sathinda elementlarin paylanmasi tadqiq
öyranilmi§dir.
edilmi§dir (§ak.3, cadval 2). Bu maqsadla Horiba, XGT-7000 rentgenfluoressent mikroskopu istifada edilmi§dir.
Cadval 2. Hallozit nümunalarinin sathinda elementlarin paylanmasi
Nümunalarin adi Elementlarin oksid §aklinda miqdari, %
Al2O3 SiO2 NiO CoO K2O CaO TiO2 MnO2
Tabii hallozit 18.73 67.48 4.08 - 1.66 6.43 1.09 0.54
Hallozit (ion mübadilasi) - 83.11 4.98 - 1.81 7.94 1.44 0.73
5%Ni+Hallozit (ion mübadilasi) - 70.73 21.43 - 1.26 5.0 0.94 0.63
5%Co+Hallozit (ion mübadilasi) - 67.76 2.70 22.92 1.02 4.58 0.71 0.31
5%Ni+Hallozit (hopdurulma) 15.42 48.19 31.70 0.0 0.75 3.14 0.65 0.16
5%Co+Hallozit (hopdurulma) 15.71 58.58 3.63 14.32 1.27 5.24 1.04 0.21
.1
с V S- 4 в В
¥\Ш •
О s 4 в в 10 "is i -4
§эк.Э. Tabii hallozit (a) va HCl ila emal edilmi§ hallozit (b) nümunalarinin RFM spektri
Analizin naticalarina asasan, sathi tabaqada Al va Si oksidlari üstünlük taçkil edan tabii hallozit mineralini HCl mahlulu ila emal etdikda Al oksid kristal hissaciklarin sathindan demak olar ki, tamamila çixarilir. ion mübadilasi üsulu ila modifikasiya olunmu§ hallozitin sathinda Al oksidini Ni-, Co-oksidlari avaz edir. Cadvaldan gördüyümüz kimi, NiCl2 ila modifikasiya olunmu§ hallozit kristallarinin sathi asasan 21.43% NiO-dan, 70.73 % SiO2-dan ibaratdir. CoCh ila modifikasiya olunmu§ hallozitda isa sathi tabaqa 22.92% CoO-dan, 67.76% SiO2-dan ibaratdir (cad.2 ).
Hopdurulma üsulu ila Ni va Co ila modifikasiya edilmi§ hallozit nümunalarinda isa alüminium oksid saxlanilir. Ni ila modifikasiya edilmi§ nümunada hissaciklarin sathi tabaqasi, asasan 15.42% AhO3, 48.19% SiO2, 31.70% NiO-dan ibaratdir. Co ila modifikasiya edilmi§ nümuna isa 15.71% Al2O3, 58.58% SiO2, 14.32% SiO2-dan ibaratdir. Göründüyü kimi, hopdurulma üsulu ila alinmi§ nümunalarda Co ila müqayisada Ni elementi mineralin sathi laylarinda daha çox paylanmiçdir.
Tabii va har iki üsulla modifikasiya olunmu§ hallozitin faza tarkibini tayin etmak
ü9ün rentgen-faza analiz metodundan istifada edilmi§, faza tarkibi Bruker firmasinin D2 PHASER difraktometrinda otaq
temperaturunda, difraktometrin rentgen filtrasiyasi parametrlari 35kV va 25 ^A olan CuKa rentgen borusundan (X=0.15418 nm) istifada edilmakla, 6-70° bucaq intervalinda tayin edilmi§dir.
Tabii hallozitin RF spektrinda 20=12, 20.5, 25, 35.6, 39, 68 olan xatlar hallozit mineralina müvafiqdir (§ak. 4, a) va bu naticalar adabiyyat malumatlarina uygundur. Hopdurulma yolu ila 5% NiCh ila modifikasiya olunmu§ (§ak. 4, b), HCl ila emal edilarak 5% NiCl ila modifikasiya olunmu§ va 850°C-da emal olunmu§ (§ak. 4, c) hallozit nümunalarinin RF spektrinda 20=12, 20,5-da piklarin itmasi, hallozitin kristal qafasindan
suyun ayrilmasini göstarir. §ak. 4, c-da HCl ila emal edilarak 5% NiCh ila modifikasiya olunmu§ va 850°C-da emal olunmu§ hallozit nümunasinin RF spektrinda 20=24, 33, 36, 41, 50, 54 bucaqlarinda piklarin a§kar edilmasi isa hallozitin kristal qafasina daxil edilmi§ NiO fazasina uygundur. Modifikasiya olunmu§ hallozit nümunalarinin RF spektrinda 20=26.7-da mü§ahida olunan intensiv pik SiO2 kristallik fazasinin amala galdiyini göstarir. Hopdurulma üsulu ila modifikasiya edilmi§ hallozit nümunasinda struktur dayi§ikliklari RF spektrindan aydin görünür. Nümunada tabii hallozita xas olan piklarin intensivliyinin azalmasi va 20=31, 37, 45-da nikel alüminat fazasi, 20=26-da alümosilikat fazasi qeyda alinmi§dir.
§ak. 4. Tabii hallozitin (a), 5% Ni+hallozit(hopdurulma üsulu ila) (b) va 5% Ni+hallozit (ion mübadilasi üsulu ila)(c) nümunalarinin RF spektri.
Termoqravimetrik, differensial termiki qravimetriya analiz (Tr/^Tr) metodlari vasitasila tabii va 5%Ni, 5%Co ila modifikasiya olunmu§ hallozitin termiki parametrlari öyranilmi§dir (§ak. 5). Tadqiqatlar, "STA 449 F3 Jupiter" analizatorundan istifada edilmakla 20-900°C temperaturda azot atmosferinda aparilmi§dir. Temperaturun qalxma sürati 10 °C/daq, tacrübanin davametma müddati 200-400 daqiqa. Etalon kimi a-AhO3 istifada edilmi§dir. TG/DTG spektrinda 410-588oC
temperatur intervalinda hallozitdan -OH qruplarinin ayrilmasi ila 10.24 % kütla azalmasi mü§ahida olunur (§ak. 5, a). Analiz göstarir ki, HCl mahlulu ila emal olunmu§ (§ak. 5, b). va Ni, Co elementlari ila modifikasiya olunmu§ nümunalarda 900°C temperatura qadar he9 bir termiki dayi§iklik ba§ vermir, yani alinan nümunalar termiki stabildir. Har iki üsulla modifikasiya edilmi§ hallozit nümunalarinin struktur tarkibinda ba§ veran dayi§ikliklari müayyan etmak ü9ün iQ spektroskopiya metodundan istifada
edilmiçdir.
Çak. 5. a) Tabii (a) va H-forma hallozit (b) nümunalarinin TG/DTG spekrlari.
iQ- spektrlari 25°C temperaturda "Bruker ALPHA FT-iR" spektrometrinda 4004000 sm-1 sahada çakilmi§dir. Tabii hallozitin iQ spektrinda 3621,14 sm-1 va 3384,32 sm-1 sahadaki udma zolaqlari hallozitin daxili sathindaki O-H qrupunun valent raqslarina uygundur. 1633,70 sm-1 sahada udma zolaqlari hallozit strukturunda laylararasi su molekullarinin oldugunu göstarir. 1120,70 sm-1 va 1034,58 sm-1 sahadaki udma zolaqlari Si-O va Si-O-Si alaqalarinin valent raqslarina uygundur. 683.30-907.21 sm-1 tezlik diapazonunda udma zolaqlari Al-O va Al-O-Si alaqalarinin mövcudlugunu göstarir.
HCl mahlulu ila i§lanmi§ hallozit nümunasinin iQ-spektrinda 3621.14 sm-1, 3384.32 sm-1 va 1633.70 sm-1 udma zolaqlarinin itmasi va 907.21-1120.70 sm-1 sahadaki udma zolaqlarinin intensivliyinin azalmasi va 1034.58 sm-1 isa geni§lanmi§ udma zolaginin mü§ahida olunmasi alümosilikat strukturunda daxili va xarici O-H qruplarinin, su molekullarinin ayrilmasi ila dayiçikliklarin yaranmasini göstarir. 792.09 sm-1 udma zolagi H-forma hallozit nümunasinda Al-O alaqalarinin olmasini göstarir. ion mübadilasi va hopdurulma üsulu ila Co elementi daxil edilmi§ hallozit
nümunalarinda 666.16 sm-1, 675.76 sm-1 va
633.50 sm-göstarir.
Tadqiq suspenziya prosesinda
piklar Co-O alaqlarinin oldugunu
edilan katalizator nümunalari çaklinda mazutun hidrokrekinqi (400-450 °C, 0.5-6 MPa,
katalizatorun miqdari 2.5 % olmaqla) istifada edilmiç va müayyan edilmiçdir ki, açiq rangli neft mahsullarinin çiximi katalizatorun modifikasiya metodundan asili olaraq dayiçir. Bela ki, prosesi hopdurma metodu ila modifikasiya edilmi§ hallozit katalizatoru ila apardiqda açiq rangli neft mahsullarinin çiximi 63.0% (kütla), ion mübadila metodu ila modifikasiya edilmi§ hallozitdan istifada edildikda isa 20 % artaraq 83.0% kütla taçkil edir. Bu da ona asaslanir ki, halloziti ion mübadila metodu ila modifikasiya etdikda alüminium-oksid kristal hissaciklarin sathindan demak olar ki, tamamila çixarilir, hallozitin sathinda alüminium-oksidini Ni, Co, Mo oksidlari avaz edarak mineralin sathi laylarinda daha çox paylanir. Buna göra da ion mübadila metodu ila modifikasiya olunmu§ hallozitla mazutun hidrokrekinqi prosesindan alinan açiq rangli neft mahsullarinin çiximi maksimal olaraq 83.0 % (kütla) taçkil edir .
REFERENCES
1. Khavkin V.A., Vinokurov B.V., Gulyayeva L.Y. et al. On refinery schemes for deep oil refining abroad and in Russia. Mir nefteproduktov - World of Oil Products. 2011, № 5, c. 3-7. (In Russian).
2. Muktarova G.S., Hasanova A.B., Eyubova H.T., Ibrahimov H.C., Abbasov V.M. Research into mazut hydrocracking in the presence of suspended aluminosilicate catalyst. Kimyaproblemleri - Chemical Problems. 2017, no. 2, pp.153-161. (In Azerbaijan).
3. Mukhtarova G.S., Huseynova R.I., Huseynova M.E., Guliyev A.D., Ibrahimov H.C.,
Abbasov V.M. Research into cocked particles of catalyst in the process of hydro-cracking of tar in the presence of halloysite. Kimya problemleri - Chemical Problems. 2014, no. 1, pp. 90-96. (In Azerbaijan).
4. Peshnev B.V., Nikolayev A.I., Kuzmicheva G.M., Asilova N.Y., Podlesnaya M.V. The formation of carbon nanofibers by disproportionation of CO. Himiya tverdogo topliva -Solid Fuel Chemistry. 2007, no. 4, pp. 66-70. (In Russian).
5. Abdullayev E., Abbasov V., Ibrahimov H., Mukhtarova G. et al. Self-Healing Coatings Based on Halloysite Clay Polymer Composites for Protection of Copper Alloys. ACS Applied Materials & Interfaces. 2013, no. 5, pp. 4464-4471.
RESEARCH INTO PHYSICAL-CHEMICAL FEATURES OF HALLOYSITES MODIFIED BY TRANSITION METALS USED IN THE PROCESS OF MAZUT HYDROCRACKING
G.S. Muktarova, A.B. Hasanova, S.F. Ahmedbeyova, A.D. Guliyev, H.C. Ibrahimov, V.M. Abbasov
Acad. Y. Mamedaliyev Institute of Petrochemical Processes National Academy of Sciences ofAzerbaijan Khojali Ave., 30, Baku AZ1025, Azerbaijan Republic Fax: (+99412) 490-24-76 E-mail: gulermuxtarova@yahoo.com
The article represents results of the research through the use of various physical-chemical methods into natural alumosilicate catalysts (halloysite) modified by transition metals used in the process of mazut hydrocracking. Based on X-ray phase analysis, it became possible to define a phase composition of hallosite catalyst samples modified by ion-exchange methods andNi, Co, Mo impregnated metals. Thermic parameters of natural and modified 5%Ni Co hallosite by methods of differential-thermic analysis. The samples of catalysts in the form of suspension were used in the course of mazut hydrocracking (at 400-450°С, 0.5-6 МРа, catalyst concentration 2.5%) with 80-85% of light petroleum product.
Keywords: suspended catalyst, mazut, aluminosilicate catalyst, halloysite, transition metals, gasoline, diesel fraction.
ИССЛЕДОВАНИЕ ФИЗИКО-ХИМИЧЕСКИХ ОСОБЕННОСТЕЙ МОДИФИЦИРОВАННЫХ ПЕРЕХОДНЫМИ МЕТАЛЛАМИ ГАЛЛОЗИТОВ, ИСПОЛЬЗУЕМЫХ В ПРОЦЕССЕ
ГИДРОКРЕКИНГА МАЗУТА
Г.С. Мухтарова, А.Б. Гасанов С.Ф. Ахмедбекова, А.Д. Кулиев, Х.Д. Ибрагимов, В.М. Аббасов
Институт нефтехимических процессов им акад. Ю. Мамедалиева Национальной АН Азербайджана AZ1025 Баку, пр.Ходжалы, 30; Fax: (+99412) 490-24-76; е-mail: gulermuxtarova@yahoo.com
В статье приведены результаты исследования различными физико-химическими методами модифицированного переходными металлами природного алюмосиликата - галлозита, используемого в процессе гидрокрекинга мазута. На основе рентгенофазового анализа определен фазовый состав образцов катализатора галлозита, модифицированного методами ионного обмена и пропитки металлами Ni, Co, Mo. Исследованы термические параметры природного и модифицированного 5% Ni, 5%Co галлозита методом дифференциально-термического анализа. Представленные образцы катализаторов в виде суспензии использовались в процессе гидрокрекинга мазута (при 400-450°С, 0.5-6 МРа, концентрации катализатора 2.5%), при этом получено 80-85% (об.) светлых нефтепродуктов.
Ключевые слова: суспендированный катализатор, мазут, алюмосиликат, галлозит, переходные металлы, бензиновая фракция, дизельная фракция.
