CC BY
19
nadbryg. Kazimierz KRZOWSKI
Komendant Glôwny Panstwowej Strazy Pozarnej Zastçpca Szefa OCK
REFORMA PANSTWOWEJ STRAZY POZARNEJ Streszczenie
W artykule omôwiono prace zmierzaj^ce do zreformowania struktur Panstwowej Strazy Pozarnej poprzez zmianç organizacji jednostek ratowniczo-gasniczych, komend powiatowych i wojewôdzkich oraz jednostek centralnych Panstwowej Strazy Pozarnej. Przedstawiono glôwne cele dokonanych zmian, w tym w proporcjach zatrudnienia strazakôw w korpusach oraz w zatrudnieniu pracownikôw cywilnych, a takze realizacjç waznego zadania jakim jest wsparcie podzialu bojowego pracownikami zatrudnionymi do tej pory w systemie osmio-godzinnym.
Summary
In the article there are discussed works heading for reorganization of National Fire Service structures through modification of organization of fire fighting and rescue units, Regional and District Headquarters of the State Fire Service and State Fire Service Supreme Headquarters. There are presented main tasks of performed changes, including modification in the proportions of employment within corps and also employment of civilians and also implementation of the second important task which is to support operational groups by employees who have been working in the fire station offices in 8 hours system.
Wstçp
Zanim przedstawiç podstawowe przeslanki do reorganizacji naszej formacji, pragnç przy-pomniec, ze zbiega siç ona z planowan^. na trzy kolejne lata modernizaj sluzb resortu spraw wewnçtrznych i administracji. Zalozenia modernizacyjne obejmuj^. piçc zasadniczych zadan. Bçdziemy wzmacniac motywacyjny system uposazen i w wielu miejscach naszej struktury
organizacyjnej zast^pimy pracownikami cywilnymi strazakow, ktorzy zasil^. szeregi ratowni-kow. Zakupimy dla wszystkich ratownikow komplety srodkow ochrony indywidualnej oraz wymienimy i dokupimy srodki l^cznosci i sprz?t teleinformatyczny. Wedlug przyj?tych zalo-zen b?dzie nas stac na wybudowanie dziesi?ciu nowych straznic oraz remonty i rozbudow? trzynastu kolejnych. Planuje si? zakup okolo 350 samochodow i kontenerow. Utworzy si? bazy kontenerowe w wojewodztwach, ktore ich do tej pory nie mialy, tj. dolnosl^skim, lubuskim, lodzkim, malopolskim, opolskim, podlaskim, swi?tokrzyskim i warminsko-mazurskim. Prezentuj? te zalozenia na wst?pie, poniewaz ustawa modernizacyjna, obejmuj^ca wszystkie sluzby podlegle ministrowi spraw wewn?trznych i administracji, oraz prace nad reorganizacji naszej sluzby, nakladaj^ si? i w wielu przypadkach wspolnie b?d^ tworzyc dla naszej formacji now^ przyszlosc. W mojej ocenie tylko kompleksowe podejscie do tych za-gadnien stworzy nowe warunki do funkcjonowania Panstwowej Strazy Pozarnej.
Pierwsze oficjalne zalozenia do reorganizacji komend PSP przedstawilem na naradzie kadry kierowniczej PSP z udzialem przedstawicieli resortu spraw wewn?trznych i administracji oraz central pozarniczych zwi^zkow zawodowych w sierpniu, a do ustawy modernizacyjnej w pazdzierniku 2006 r. Program reorganizacji struktury PSP nadzoruj^cy nasz^ sluzb? mini-strowie okreslili jako rewolucyjny i podkreslili, ze Ministerstwo Spraw Wewn?trznych i Administracji wpisuje te zmiany w obszar prac nad ustawy o ustanowieniu „Programu moderni-zacji Policji, Strazy Granicznej, PSP i BOR w latach 2007 - 2009".
Prace nad now^ organizaj Panstwowej Strazy Pozarnej s^. mocno zaawansowane na wszystkich szczeblach organizacyjnych PSP i pozostaj^ w ci^glej konsultacji merytorycz-nej ze srodowiskiem pozarniczym. Przez ostatnie miesi^ce trzymamy si? zasad, ktore w tym roku zapisalismy i ktore b?d^ w przyszlosci obowi^zywac. Zdaj? sobie spraw?, ze w wielu miejscach wyst?puj^ problemy, do ktorych podchodzimy z duz^ uwag^ i zrozumieniem. Chc? jednak podkreslic, ze nie mozna dalej tolerowac duzych dysproporcji w zatrudnianiu funkcjo-nariuszy w korpusach i uklad ten nalezy zmienic. Wlasnie taki stan rzeczy chcemy uporz^d-kowac. Obecnie w Komendzie Glownej PSP trwaj^ prace nad propozycjami regulaminow komend powiatowych, miejskich i wojewodzkich PSP. Projekty te analizowane s^. przez po-wolany zespol oraz przez Biuro Prawne i dyrektorow biur Komendy Glownej PSP. Spodzie-wam si?, ze efektem tych prac b?d^ jednolite i uporz^dkowane regulaminy organizacyjne obowi^zuj^ce w naszej formacji przez kolejne lata.
W slad za proponowanymi zmianami ocenie nalezy poddac system szkolenia, jaki funkcjo-nuje w PSP, szczegolnie pod k^tem przyjmowania kandydatow do szkol aspiranckich i Szkoly
Glownej Sluzby Pozarniczej. Z pewnosci^. konsekwencj3 reorganizacji b?d^ zmiany w kie-runkach szkolenia i naborze kandydatow do szkol pozarniczych.
Innym, istotnym elementem zmian w naszej formacji jest ucywilnienie stanowisk pracy w jednostkach organizacyjnych PSP na wszystkich szczeblach administracyjnych. Do 2009 roku w logistyce, finansach, kadrach oraz w obsludze organizacyjnej i ksi?gowej komend zatrudnionych zostanie 600 pracownikow sluzby cywilnej. W naszych strukturach mamy obecnie 1166 etatow, na ktorych zatrudniamy pracownikow cywilnych. Chc? podkre-slic, ze taka polityka kadrowa nie spowoduje likwidacji stanowisk, na ktorych zatrudnieni s^ obecnie funkcjonariusze, trwaj^ bowiem prace nad przeniesieniem funkcjonariuszy z tych stanowisk do jednostek ratowniczo-gasniczych w pionie operacyjnym.
Kolejn^ wazn^ zmiany jak^ dokonamy w najblizszym czasie jest wdrozenie nowej koncep-cji motywacyjnego systemu placowego. Powolalem komisj?, ktora ma wypracowac zasady okreslaj^ce warunki i tryb przyznawania strazakom nagrod i zapomog, zmiany w okresleniu nowych stanowisk pracy oraz propozycje uposazenia strazakow. Zmodyfikowane zostan^ dotychczasowe zasady wynagradzania funkcjonariuszy. Podwyzki uposazen w latach 2007 -2009 docelowo wynios^ ok. 860 zl miesi^cznie. Podwyzki te przeznaczone zostan^ na graty-fikacj? za wzorowa sluzby, postaw? w sluzbie, posiadane kwalifikacje i osi^gni^cia.
Przewidywana struktura zatrudnienia
Po wejsciu w zycie rozporz^dzenia o reorganizacji komend Panstwowej Strazy Pozarnej i ustawy modernizacyjnej nast^pi zmiana ilosciowa w zatrudnieniu funkcjonariuszy i pra-cownikow cywilnych w komendach.
W jednostkach centralnych liczba zatrudnionych pracownikow i funkcjonariuszy w roku 2007 zmniejszy si? z 1342 do 1280, w komendach wojewodzkich z 1601 do 1438, zas w ko-mendach powiatowych i miejskich wzrosnie z 28 713 do 29 088, w roku 2009 do 29538,5 etatow. Calkowity stan zatrudnienia w roku 2009 dla jednostek Panstwowej Strazy Pozarnej b?dzie wynosil 32 256,5 etatow.
W 2009 r. w jednostkach centralnych przewiduje si? limit etatowy na poziomie:
- 795 funkcjonariuszy PSP (obecnie jest 958)
- 485 pracownikow cywilnych (tj. okolo 35 proc.); obecnie jest 384 (tj. okolo 28,6 proc.)
W komendach wojewodzkich PSP w 2009 r. przewiduje si? limit etatowy na poziomie:
- 1075 funkcjonariuszy PSP (obecnie jest 1326)
- 363 pracownikow cywilnych (tj. okolo 25 proc.); obecnie jest 281 (tj. okolo 21 proc.)
W komendach powiatowych PSP w 2009 r. przewiduje si? limit etatowy na poziomie:
- 28 621 funkcjonariuszy PSP (obecnie jest 28 213)
- 918,5 pracownikow cywilnych (tj. okolo 19 proc.); bylo 500 (tj. okolo 8,3 proc.) w syste-mie codziennym
w tym: w systemie zmianowym okolo 24 620 funkcjonariuszy PSP, w systemie codziennym okolo 4000 funkcjonariuszy PSP oraz 918 pracownikow cywilnych.
Razem to 29 538,5 etatow.
Warto podkreslic zmiany ilosciowe w etatach, ktore nast^pi^ przy przesuni?ciu ich z syste-mu codziennego do systemu zmianowego.
Z jednostek centralnych do jednostek ratowniczo-gasniczych zostanie przeniesionych 163 etatow funkcjonariuszy PSP; z komend wojewodzkich do JRG okolo 245 etatow funkcjonariuszy PSP, natomiast z komend powiatowych i miejskich okolo 1592 etaty funkcjonariuszy PSP trafi^ do jednostek ratowniczo-gasniczych.
Powyzsze przesuni?cia wplyn^ na zwi?kszenie zatrudnienia w systemie zmianowym w komendach powiatowych do okolo 2000 etatow funkcjonariuszy do konca 2009 r. W systemie zmianowym przewidzianych jest w PSP w roku 2007 okolo 24 500 etatow funkcjonariuszy, a do konca 2009 r. w sumie okolo 25 000 etatow funkcjonariuszy.
Po przeprowadzonej reorganizacji zaplanowano w PSP nast?puj^c^ liczb? etatow:
- 5700 oficerskich,
- 8790 aspiranckich,
- 16 000 podoficerskich,
- 1766 pracownikow cywilnych,
co daje liczb? 32 256 pracownikow zatrudnionych w Panstwowej Strazy Pozarnej.
Aby osi^gn^c ten efekt ustalono:
1. Podstawowq liczbg etatow w systemie codziennym dla komend powiatowych (miejskich) PSP:
a) kategorii I, II i III - wynosi 11 etatow,
b) kategorii IV - wynosi 10 etatow,
c) kategorii V - wynosi 9 etatow.
2. Liczba etatow, o ktorych mowa moze bye zwigkszona:
a) o 1 etat na kazde pelne 25 tysi?cy mieszkancow w obszarze dzialania komendy po-wiatowej (miejskiej) w powiecie i w miescie na prawach powiatu licz^cego powyzej 50 tysi?cy stalych mieszkancow,
b) o 1 etat na kazd^ jednostk? ratowniczo-gasnicz^,
c) o 1 etat na kazd^ jednostk? ratowniczo-gasnicz^, w ktorej utworzono specjalistyczne grupy ratownicze funkcjonuj^ce w ramach centralnego odwodu operacyjnego ko-mendanta glownego PSP,
d) o liczb? stanowi^c^. do 0,003 proc. ogolnej liczby stalych mieszkancow w powiecie i w miescie na prawach powiatu, w komendzie powiatowej (miejskiej) kategorii I.
3. Liczba etatow, o ktorych mowa w pkt. 1 zwigkszy si§ o etaty stanowisk, na ktorych wykonywanie zadan wymaga zmianowego rozkladu czasu sluzby, w tym:
a) dla stanowiska kierowania komendanta powiatowego (miejskiego) w komendach po-
wiatowych (miejskich) kategorii I, II i III nie mniej niz 5 etatow,
b) dla stanowiska kierowania komendanta powiatowego (miejskiego) w komendach powiatowych (miejskich) kategorii IV i V nie mniej niz 4 etaty,
c) dla jednostek ratowniczo-gasniczych nie mniej niz 33 etaty, z zastrzezeniem pkt. 4.
4. Liczbg etatow dla jednostek ratowniczo-gasniczych w komendach powiatowych (miejskich) kategorii V planuje si§ nie mniej niz 30.
Mieszkancow OD Mieszkancow DO OFICEROW
0 74 999 4
75 000 124 999 5
125 000 149 999 6
150 000 199 999 7
NA KAZDE ROZPOCZ^TE 50 TYS. MIESZKANCOW POW. 200 TYS. JEDEN ETAT
Tabela nr 1. Etaty OFICERSKIE w systemie codziennym w komendach powiatowych i miejskich uzaleznione od liczby mieszkancow (nie uwzglgdniono dowod-cow i zastgpcow dowodcy JRG).
Mieszkancow OD Mieszkancow DO ASPIRANTOW
0 200 000 3
200 000 250 000 4
250 000 300 000 5
NA KAZDE ROZPOCZ^TE 50 TYS. MIESZKANCOW POW. 200 TYS. JEDEN ETAT
Tabela nr 2. Etaty ASPIRANCKIE w systemie codziennym w komendach powiato-wych i miejskich uzaleznione od liczby mieszkancow, bez dowodcy i za-stgpcy dowodcy JRG.
Do 74 999 mieszkancow proponuje si? 4 etaty oficerskie, od 75 000 do 124 999 - 5, od 125
000 do 149 000 - 6 etatow, a od 15 000 do 199 999 - 7. W komendach chronisch obszar z liczby mieszkancow przekraczaj ^c^ 200 000 dodatkowo na kazde rozpocz?te 50 tys. mieszkancow przewiduje si? jeden etat oficerski. L^cznie dla wszystkich komend powiatowych
1 miejskich PSP przewiduje si? w systemie codziennym okolo 1800 etatow oficerskich plus 1000 etatow oficerskich w JRG. Razem 2800 etatow oraz okolo 1150 etatow aspiranckich.
Dotychczasowa strategia zwi^zana ze zmianami w strukturach Panstwowej Strazy Pozarnej skierowana jest przede wszystkim na zasilenie obsad etatowych zmianowego systemu pracy. Etaty z Komendy Glownej PSP, komend wojewodzkich i powiatowych PSP s^. i b?d^ przeno-szone do jednostek ratowniczo-gasniczych w liczbie wczesniej przedstawionej. Niewielka cz?sc jednostek ratowniczo-gasniczych zostanie przeksztalcona w wydzielone posterunki.
Etaty od Etaty do Liczba oficerow
0 12 0
13 18 1
19 23 2
24 29 3
30 40 4
Tabela nr 3. Etaty oficerskie w JRG w systemie trzyzmianowym uzaleznione od liczby etatow na zmianie
Etaty od Etaty do Liczba aspirantow
0 10 2
11 13 3
14 16 4
17 20 5
21 27 6
28 32 7
33 40 8
Tabela nr 4. Etaty aspiranckie w JRG w systemie trzyzmianowym uzaleznione od liczby etatow na zmianie
Po reorganizacji w JRG w systemie trzyzmianowym przewiduje si? w roku 2007 okolo 22 000 etatow, a w roku 2009 okolo 22 500. L^cznie zaklada si? okolo: 1300 etatow oficerow, 5700 aspirantow i 15500 podoficerow.
Ryc. 1 Przykladowy schemat zmiany liczqcej 17 funkcjonariuszy w systemie zmiano-wym z grupq specjalistycznq Centralnego Odwodu Operacyjnego lub Woje-wodzkiego Odwodu Operacyjnego
Po reorganizacji b?dzie obowi^zywac 12-godzinny system pracy dla wszystkich osob za-trudnionych na stanowiskach kierowania. L^cznie zaklada si? 2 050 etatow funkcjonariuszy w powiatowych i miejskich stanowiskach kierowania, co w rozbiciu na korpusy daje zatrud-nienie: 374 oficerom, 1384 aspirantom i 292 podoficerom. Warto podkreslic, ze obecnie w PSK i MSK sluzb? pelni l^cznie 1600 strazakow.
W zaleznosci od kategorii komend przewiduje si? rowniez etatyzacj? dla stanowisk kierowania. Istotnym jest fakt, ze w kategorii IV i V komend powiatowych i miejskich PSP na stanowiskach kierowania przewiduje si? 5-osobow^ obsad? bez stanowiska oficerskiego z czte-rema etatami aspiranckimi oraz jednym podoficerskim. Przykladowo dla komendy w kategorii I do 1 mln 50 tys. mieszkancow zaklada si? obsad? z 12 oficerami i 8 aspirantami oraz 4 podoficerami.
KORPUS RAZEM
OFICEROWIE 374
ASPIRANCI 1384
PODOFICEROWIE 292
RAZEM 2 050
Tabela nr 5. Liczba etatow ogolem w PSK i MSK
Zalozenia do reformy struktur Panstwowej Strazy Pozarnej realizowane s^. przy konsulta-cjach i ocenie komendantow wojewodzkich i powiatowych PSP, a takze opiniowane s^. na biez^co poprzez centrale pozarniczych zwi^zkow zawodowych. Zdaj? sobie spraw? z faktu, ze przed nami jest jeszcze wiele problemow do rozwi^zania. Musimy na biez^co reagowac na nie i tam, gdzie wzbudzaj^ one najwi?ksze emocje b?dziemy wspolnie z komendantami jed-nostek organizacyjnych PSP starac si? je rozwi^zywac.
Chc? wyraznie podkreslic, ze b?dziemy robic wszystko, aby reorganizacj? naszej formacji przeprowadzic racjonalnie szybko. Jednakze na bazie przygotowywanych regulaminow organizacyjnych b?dziemy musieli odpowiedziec sobie na kolejne pytania: kogo, w jaki sposob, a takze w jakim wymiarze b?dziemy szkolic na potrzeby ochrony przeciwpozarowej i Panstwowej Strazy Pozarnej. To b?dzie nasze podstawowe zadanie do realizacji w przyszlym roku. Jestem przekonany, ze poprzez zaproponowane zmiany jasno i czytelnie wskazemy
funkcjonariuszom i pracownikom Panstwowej Strazy Pozarnej ich przyszl^. sciezkç kariery zawodowej.
