Научная статья на тему 'РАЗВИТИЕ ДЕТЕЙ С ОГРАНИЧЕННЫМИ УМСТВЕННЫМИ ВОЗМОЖНОСТЯМИ И ТОЧКИ ЗРЕНИЯ УЧИТЕЛЕЙ СТАРШИХ КЛАССОВ (НА ТАДЖ.)'

РАЗВИТИЕ ДЕТЕЙ С ОГРАНИЧЕННЫМИ УМСТВЕННЫМИ ВОЗМОЖНОСТЯМИ И ТОЧКИ ЗРЕНИЯ УЧИТЕЛЕЙ СТАРШИХ КЛАССОВ (НА ТАДЖ.) Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
14
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ТОЧКА ЗРЕНИЯ / РАЗВИТИЕ / СОЦИАЛЬНАЯ СВЯЗЬ / ПОЗНАНИЕ

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Шахноз Муроди Каракишлоки

В статье рассматривается вопрос о развитии учащихся с ограниченными умственными возможностями на примере средних школ города Душанбе. Анализируя данную проблематику, автор приходит к заключению, что вопрос развития умственно осталых учащихся можно разрешить разными способами, среди которых выделяются следуюшие: налаживание более тесных контактов между данным контингентом учащихся и их непосредственними наставниками. Также можно рекомендовать такие виды работ: присутствие учителей на спортивных мероприятиях совместно с обычными учащимися; организации меоприятий для показа индивидуальных качеств обычных учеников; участие учителей в групповых играх совместно с учащимися и тому подобное.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «РАЗВИТИЕ ДЕТЕЙ С ОГРАНИЧЕННЫМИ УМСТВЕННЫМИ ВОЗМОЖНОСТЯМИ И ТОЧКИ ЗРЕНИЯ УЧИТЕЛЕЙ СТАРШИХ КЛАССОВ (НА ТАДЖ.)»

ДИДАКТИЧЕСКИЕ ФУНКЦИИ УЧЕБНЫХ ЗАНЯТИЙ И РОЛЬ СЕМЬИ В ЭКОЛОГО-ЭКОНОМИЧЕСКОМ ОБРАЗОВАНИИ

Абдурахимова Б.С.

Известно, что усвоение знаний опирается на определенные дидактические основы во многом прогнозирующие воспитание и развитие школьников. В дидактике имеется много основных положений, объединенных в систему дидактических принципов позволяющих эффективно управлять целостным педагогическим процессом. Можно утверждать, что учет дидактических принципов в обучении оказывает серьезное влияние на становление мировоззрения подрастающего поколения и тем самым они несут в себе воспитывающие функции.

Ключевые слова: дидактические основы, экологическое образование, экономическое образование, обучение, семья, учебные занятия.

DIDACTIC FUNCTION OF TRAINING SESSIONS AND THE FAMILY'S ROLE IN

ECOLOGICAL ECONOMIC EDUCATION

Abdurahimova B.C.

It is known that knowledge aqusition is relied on determination of didactic bases in many forecasting education and development of schoolchildren. There are many basic positions united in system didactic principles allowing effectively control the holistic pedagogical process. It is confirmed that account didactic principle in education renders serious influence upon formation of the worldoutlook of growing generations and hereunder they carry in bring -up functions.

Key words: didactic basis, ecological education, economic education, formation, function, academic classes.

Cведения об авторе: Абдурахимова Бибишамсия Саидовна - соискатель кафедры педагогики Курган-Тюбинского государственного университета имени НосираХусрава, тел: (+992) 917 692693.

Information about the author: Abdurahimova Bibisgamsiya Saidovna, researcher, Chair of Pedagogy, Kurgan-Tube State University named after Nosir Khusrav, tel.: (+992) 917 692693.

РУШДИ БАЧАГОНИ ИМКОНИЯТИ МАХСУСДОШТА ВА НИГАРИШИ МУАЛЛИМОНИ СИНФ^ОИ БОЛОИ

Ша^нози Муродии Царакцшлокц

Донишгоуи миллии Тоцикистон

Ин омузиш як омузиши тавсифй-тах,лилии навъаш них,ой мебошад. Пажухдши мазкур тайи соли тах,сили 2013 дар сатх,и синфх,ои болоии мактабх,ои одии шах,ри Душанбе анчом дода шуд. Рох,у равиши чамъоварии маълумот дар ин пажухдш хусусияти пурсишномай дошта, пурсишномаи пажухдш бо омузишу баррасии маколаю пажух,ишх,ои хоричию эронй, хдмчунин интихоб карда гирифтани саволх,о аз матни пурсишномах,ое, ки дар охири х,ар як макола замима шуда буданд ва воридсозии каме тагийрот дар онх,о бо изофа намудани як катор саволх,о тах,ия гардид. Дар ин пажухдш маълумотх,ои ададй бо истифода аз усули Ликерт бах,огузорй шудааст. Гурух,и тах,ти оморро хдмаи муаллимони синфх,ои болоии мактабх,ои одии шах,ри Душанбе ташкил доданд, ки х,ар кадом дар синфх,ои худ шогирди кундзехде доштаанд. Намунаи оморй 186 нафар муаллими синфх,ои болоиеро, ки дар мактабх,ои одии шах,ри Душанбе машгули фаъолиятанд, фаро гирифтааст. Барои озмуни маънодории фарзиях,ои аслй ва гайриаслии тахдик аз коэффитсенти хдмбастагии Пиерсон истифода шудааст. Ончунон

ки аз натичахои ин тахкик баpмеояд, афзоиши pобитаи ичтимой бо шогиpдони одй метавонад боиси афзyдани даpачаи шинохта шyдани шогиpдон ва табиист, ки сабабгоpи ба вучуд омадани нуктаи назаpи мyсбаттаp даp зехни мyаллимон нисбат ба инкишофи шогиpдони одй гаpдад.

Омузиши чомеахо нишон медихад, ки чомеаи инсонй низ хаммонанди чузъхои дигаpи табиат доpои сохтоpхои гуногун ва аз якдигаp фаpккyнанда мебошад. Бинобаp маълумоти омоpхои мавчуд,та^ибан 12% аз афpоди x#p чомеа бо хаp сабабе аз дигаpон фаpк мекунанд. Даp ин замина далелу pакамхои дигаp низ мавчуданд. Баpои мисол, идоpаи омоpи Австpалия такpибан 18% афpодpо хамчун афpоди кундзехн табакабандй мекунад. Arap мо ноpасоихои дигаp, аз чумла ноpасоихои ёдгиpй ва мушкилоти вобаста ба pафтоppо низ ба ин таъpиф изофа кунем, он гох микдоpи шогиpдоне, ки эхтимолан хануз даp мактабхои одй доpои кундзехнй бошанд, то хадди 15-16% хохад pасид. (Лypман, 2001)

Яке аз дyшвоpихои чиддие, ки хануз даp баъзе чомеахо ба назаp меpасад, беэътиной ба ин фаpкиятхост. Шояд далели асосии беэътиной ба ин фаpкиятхо ба тавpи кофию муносиб шинохта нашудани хусусиятхои ин rypyx аз афpоди чомеа аст.

Баpои ичpои пажухиш ба pохбаpияти шуъбаи маоpифи шахpи Душанбе мypочиат каpдем ва аз он чо pyйхати муаллимони синфхои болоии мактабхои одй ба даст оваpда шуд. Сипас аз pyйхати мазкyp ба сypати системанок афpоди мавpиди баppасй интихоб гаpдид. Пас аз чамъоваpии пypсишномахо тамоми иттилоот ва маълумоти пypсишномахо даp наpмафзоp (диски мулоим)-и SPSS ба манзypи тачзияву тахлили иттилоот воpид шуд.

Ин тахкик як омузиши тавсифй - тахлилиест аз навъи нихой.

Aфpоди тахти омоppо тамоми он муаллимони чудогонаи синфхои болоии мактабхои одии шахpи Душанбе ташкил доданд, ки даp синфхои худ шогиpди кундзехн доштанд.

Фарзияхои тахкик:

1. Иpтиботи ичтимоии муаллимон бо шогиpдони одй ба нигаpиши онхо нисбат ба инкишофи шогиpдони мазкyp pобита доpад.

2. Шогиpдони одиpо шинохтани муаллимон аз нигаpиши онхо ба инкишофи шогиpдон вобаста мебошад.

3. Иpтиботи ичтимой бо шогиpдони одй аз шинохтани онхо вобаста мебошад. Намунаи омоpй 186 муаллими синфхои болоии мактабхои одии шахpи Дyшанбеpо

фаpо гиpифт, ки даp синфхои худ шогиpди кундзехн доштанд. Мутобики талаботи чахоpчyби намyнагиpй, муаллимон бо таpзи намyнагиpии системанок интихоб гаpдиданд.

Пажухиши мазкyp даp сатхи синфхои болоии мактабхои одии шахpи Душанбе тайи соли тахсили 2013 анчом шуд. Таpзи чамоваpии иттилоот даp ин пажухиш хусусияти пypсишномай дошта, пypсишномаи пажухиш бо омузиш ва баppасии маколахо, хамчунин тахкикотхои мавчудаи эpонию хоpичй тахия гаpдид.

Дадаф аз pавоии як пажухиш даpачаи дакикии индексхо (шохисхо) ва меъёpхоест, ки баpои санчиши ходисаи дахлдоp тахия шудаанд. Бо максади санчиши боваpибахш будани суолхои нигаpишии пypсишнома аз pавиши озмун - озмуни такpоpй истифода гаpдид: ба ин таpтиб, ки пypсишномаи пажухиш даp байни 10 нафаp аз муаллимони тахти пажухиш таксим ва чамъоваpй гаpдид. Пас аз ду хафта пypсишномаи пажухиш дyбоpа ба хамон муаллимон дода шуда, коэффитсенти хамбастагии бахохои умумии нигаpиш ва шаш кисми нигаpиш, ду озмун бо истифода аз pавиши вобастагии дучонибаи афpод (Pearson correlation) хисоб каpда шуд, ки баp асоси ин pавиш боваpибахш будани озмун баpои нигаpиши куллй, нигаpиш даp халли кисмхо, хамчунин хаp яке аз ин кисмхо фушди вобаста ба маъpифат, pyшди эхсосй, pyшди ахлокй ва pyшди ичтимой) даp сатхи (P=value) мутаносибан pакамхои 979%, 951%, 955%, 959%, 959% ба даст омад, ки нишондихандаи yстyвоpии боло (максималй)-и озмун мебошад. Устyвоpй ё эътибоp ба мафхуми доpо будан ба хусусияти такpоpпазиpй, субот ва созгоpй даp абзоpи санчиш ба хисоб pафта, ин холатpо

меозмояд, ки абзори санчиш то чй андоза ба таври катъй дар хар замон мафхумеро, ки лозим аст, мавриди санчиш карор медихад. Бо максади боварй хосил намудан аз хусуси эътибори далелнокй (Validity), василаи чамъоварии иттилоот (пурсишнома) дар ин пажухиш аз равияи эътибори далел истифода шуд, ки микдори Алфаи Крунбох барои иборахо (суолот), нигариши куллй ва барои иборот (суолхо) хар яке аз кисмхои нигариш мутаносибан 809%, 769%, 946%, 914%, 963% ба даст омад. Сипас ин пурсишнома дар ихтиёри 10 нафар аз устодону сохибназарон ва дастандаркорони омузиши кудакони одй ба унвони довар карор дода шуд. Зимнан аз онхо талаб карда шуд, то пурсишномаро омухта, нуктаи назари худро дар мавриди суолхои он ва ин ки оё суолхои сохташуда нигаришро мавриди санчиш карор медихад ё не, изхор намоянд. Бо дарназардошти нуктаи назари доварон, мавридхои норавшан ислох ё аз пурсишнома берун партофта шуда, хамчунин илова намудани баъзе мавридхоро лозим донистем.

Пас аз такмил, чамъоварии пурсишномахо, бознигарии посуххо, кодгузории пурсишномахо ва ворид кардани иттилоот хисобкунии оморй анчом гардид. Дар мавриди баъзе аз суолхое, ки муаллимон чавобашонро нагардонда буданд, хисоби миёнаи бахо барои суоли бечавоб (дар мавриди суолхои кисми мазкур) дар назар гирифта шуд.

Бар асоси иттилооти хосилшуда, дар ин пажухиш хадди акали бахои вобаста ба нигариши куллии муаллимон 23 ва хадди аксари бахо 100 мебошад. Дамчунин адади миёна, хисоби миёна, муд, беруншавй аз хадди стандарт ва варианти бахохои нигариши куллй мутаносибан баробари 1,5%; 60,5%; 1,56%; 18,01% ва 324,457% мебошад. Дадди акали бахои нигариш нисбат ба рушди шинохти муаллимон 20,4% ва хадди асксари бахо 80% будааст. Адади миёна, хисоби миёна, муд, беруншавй аз хадди стандарт ва варианти бахохои нигариш нисбат ба рушди шинохтй мутаносибан баробари 59,9%; 61%,63%, 10,55% ва 111,413% мебошад. Дадди акали бахои нигариш ба рушди эхсосй 28 ва хадди аксари бахо75 эътироф гардид. Дамчунин адади миёна, хисоби миёна, муд, беруншавй аз хадди стандарт ва варианти бахои нигариш нисбат ба рушди эхсосй мутаносибан баробари 59,9%; 61%; 65%; 8,01% ва 64,108% мебошад. Дадди акали бахои нигариш нисбат ба рушди ахлокй 26 ва хадди аксари бахо 67-ро ташкил дод. Дамчунин адади миёна, хисоби миёна, муд, беруншавй аз хадди стандарт ва варианти бахои пуштибонии муаллимони гурухи омузишдида мутаносибан дар хадди 49, 49, 54, 7,75% ва 60,208% карор дошт. Дадди аксари бахои нигариш ба рушди ичтимой 35 ва хадди аксари бахо 70-ро ташкил дод. Дамчунин адади миёна, миёна, муд, беруншавй аз хадди стандарт ва варианти бахо дар мавриди робитахои муаллимони гурухи омузишдида мутаносибан баробари 58, 59, 59, 7,35 ва 54,142 мебошад.

Фарзияи аввал. Иртиботи ичтимоии муаллимон бо донишомузони одй аз нигариши онон нисбат ба рушди донишомузон бастагй дорад.

Барои баррасии робитаи ичтимоии муаллимон бо донишомузони одй ва нигариши онон ба рушди донишомузон аз коэффитсенти хамбастагии Пиерсон истифода шуд. Микдори коэффитсенти Пиерсон нишон медихад, ки иртиботи ичтимоии муаллимон бо нигариши онон ба рушди донишомузони норасо робитаи мусбат ва амике дорад. (Sig...) Бинобар ин зимнан фарзияи аввал тасдик мегардад.

Фарзияи дуюм. Шинохти муаллимон аз донишомузони одй бо нигариши онон ба рушди донишомузон робита дорад.

Барои баррасии робитаи дарачаи шинохти муаллимон аз донишомузони одй ва нигариши онон ба рушди донишомузон низ аз коэффитсенти хамбастагии Пиерсон истифода шуд. Микдори коэффитсенти Пиерсон (0,607%) нишон медихад, ки шинохти муаллимон аз донишомузони одй бо нигариши онон ба рушди ин донишомузон робитаи мусбат ва амике дорад. (Sig.) Бинобар ин фарзияи дуюм низ тасдик мегардад.

Фарзияи сеюм. Иртиботи ичтимой бо донишомузони одй бо шинохти онон робита дорад.

Дамон тавр ки аз малумотхои хосилшуда бармеояд, коэффитсенти хамбастагии Пиерсон 0,321% робитаи ичтимоии муаллимон ва дарачаи шинохти онон аз донишомузони одиро аз чихати оморй маънодор нишон медихад. Яъне хар кадар ки

муаллимон робитаи бештаре бо донишомузони одй доштаанд, хамон кадар дарачаи шинохти онон аз тавоноихои ин донишомузон низ афзоиш ёфтааст. Бинобар ин фарзияи сеюм низ тасдик мешавад.

Дар пажухиши мазкур нигариши куллии муаллимон ва нигариши онон дар кисмхои гуногун нисбат ба рушди донишомузони одй мавриди баррасй карор гирифт. Дадафи ин пажухиш баррасии таъсири робитаи ичтимой бар шинохти муаллимон аз донишомузони одй, инчунин бар нигариши муаллимон нисбат ба рушди ин донишомузон дар кисмхои мухталифи шинохтй, эхсосй, ахлокй ва ичтимой буд. Бар асоси натичахои бадастомада дар ин пажухиш, байни бузургихои робитаи ичтимой бо донишомузони одй, шинохтани тавоноихои онон ва нигариши муаллимон нисбат ба рушди донишомузони одй робитаи маънодоре вучуд дорад. Ба ибораи дигар, баркароргардии иртибот бо донишомузони одй ва афзоиши шинохти тавоноихои онон метавонад бар нигариши мусбати муаллимон нисбат ба рушди ин донишомузон таъсир дошта бошад, ки ин натича бо натичаи пажухишхои бешуморе, аз чумла Хончонй ва Бахорй (1383), Пружа ва Ганчй (1383), Мустафавй (1382), Оворомидис ва Колуё (2007) ва ба Пружа (1371) монандй дошта, натичахои бадастомада ин тарххои пешакиро тасдик мекунад. Натичаи аксари ин тарххои пешакй чунин аст: муаллимоне, ки дорои иртиботи ичтимой бо донишомузони одй ва кундзехн хастанд, шинохти бештаре нисбат ба онон доранд ва нигохашон низ нисбат ба рушди ин донишомузон мусбаттар ба назар расид.

Ончунон ки аз натичаи пажухиши мазкур бармеояд,нигохи муаллимон бо дарачаи робитаи ичтимоиашон дар мавриди донишомузон иртиботи хеле наздик дорад. Натичахои тахкик бо хулосахои Пружа (1371) шабохати зиёд дорад, ки эшон низ ба баррасии нигариши муаллимону дарачаи иртиботашон бо донишомузони акибмонда пардохта, як бори дигар андешахои дар ин макола инъикосёфтаро тасдик менамояд.

Бо такя бар натичахои хосилшуда метавон ба ин нукта пай бурд: афзоиши шинохти муаллимон аз донишомузон бо нигариши мусбати онхо нисбат ба рушди ин донишомузон робитаи мусбат ва амике дорад, ки ин натича бо хулосаи пажухиши Хончонй ва Бахорй (1383) монанд буда, гуфтахои моро тасдик мекунад.

Дамчунин бозёфтхои тахкик як нуктаро равшан сохт: хар кадар ки дарачаи робитаи муаллимон бо донишомузон бештар бошад, хамон кадар дарачаи шинохти онон нисбат ба тавоноихои донишомузони одй афзоиш ёфта, дар натича муаллимон нигохи мусбаттаре нисбат ба рушди донишомузон хосил хоханд намуд. Ин гуфтаи мо бо натичахои тахкики Якфилд ва хамкоронаш (1975), ки гуё муаллимон тахти таъсири шахсияти худашон мебошанд, хеч шабохате надорад ва андешаи онхоро рад мекунад.

Пешниходот. Натичахои тахкик нишон дод, ки афзоиши робитаи ичтимой бо донишомузони одй метавонад боиси афзоиши шинохт нисбат ба ин донишомузон ва саранчом сабабгори ба вучуд омадани нигариши мусбаттар дар зехни муаллимон нисбат ба рушди донишомузони одй гардад. Бо таваччух ба ин бозёфт метавон пешниходоти зерро ба муаллимон хангоми баррасии тавоноихо ва рушди донишомузони одию кундзехн дар заминахои шинохтй, эхсосй, ахлокй ва ичтимой тавсия намуд:

1. Ташкил намудани синфхо ва коргоххои сахмгирй.

2. Ширкати муаллимон дар барномахои варзишй бо донишомузони одй.

3. Ташкил намудани синфхо барои намоёндани махоратхои фардии донишомузони одй.

4. Ширкати муаллимон дар бозихои гурухй бо донишомузон.

5. Ба вучуд овардани гуруххои бахси дастачамъй барои муаллимон ва донишомузон.

6. Расонидани огохихои лозим ва омузиш ба тамоми афроде, ки дар ин замина вобаста хастанд, аз чумла муаллимон, масъулон, волидайн дар чихати афзоиши шинохт нисбат ба донишомузони одй.

7. Баргузории даврахои омузишии лозим дар тули сол барои хамаи муаллимони мактабхои одй.

Адабиёт:

1. А^мад. Нахзати одисозии кудакони одй. Нашрияи «Анчумани илмии кудакони одии Эрон». №20, с.2-32, 1371.

2. Ахмад Ганчии Комрон. Омилхои муассир бар нигариши муаллимони хос ва одй нисбат ба донишомузони акибмондаи зехнй ва якпорчасозии омузишии онон. Фаслномаи «Навоварихои омузишй». №10, с.54-73, 1383.

3. Биёбонгард Исмоил. Равишхои афзоиши иззати нафс дар кудакон ва навчавонон. Интишороти «Анчумани авлиё ва мураббиён», 1372.

4. Хончонй Зайнаб, Бахорй Алй. Баррасии дидгохи муаллимони одди кундзехн ва талфикй дар мавриди омузиши талфикии кудакони ой. Фаслномаи «Пажухиш дар хиттаи кудакони одй». №4, с.33-50, 1383.

5. Сикрин Вилям. Пешкадамони равоншиносии рушд. Тарчумаи Фарбуди Фидой. Интишороти «Иттилоот». Чопи аввал, 1997.

6. Зиёй Савсан. Заминахои чахонии харакат дар ростои омузиши фарогир. Мачаллаи «Таълиму тарбияти норасо. Хусусиятномаи омузиши фарогир». №17-18, 1382.

7. Мустафавй Чдлил. Баррасии нигариши мудирони мактабхои одй ва кундзехн нисбат ба тархи талфики нобиноён. Пённомаи коршиносии аршад. Донишкадаи равоншиносй ва улуми тарбиятй. Донишгохи Фирдавсии Машхад. 1382.

8. Виян Порлен. Нигариши нав бар омузиши улуми тачрубй. Тарчумаи Саидй Шохида. Нашри «Мадраса». 1375.

9. Avramidis E., & Kalyva E. The influence of teaching experience and professional development on Greek teachers' attitudes towards inclusion. European Journal of Special Needs Education. 22,4,367-389, 2007

10. Baron R.A., & berne D. Social psychologu: Understanding human interaction, //the d. Boston: Allyn & Bacon. 1994.

11. Cornoldi C., Terreni A., & Scruggs T. Teacher attitudes in Italy after twenty years of inclusion. Remadial and Special Education. 19,6,350-356, 1998.

РАЗВИТИЕ ДЕТЕЙ С ОГРАНИЧЕННЫМИ УМСТВЕННЫМИ ВОЗМОЖНОСТЯМИ И ТОЧКИ ЗРЕНИЯ УЧИТЕЛЕЙ СТАРШИХ КЛАССОВ

Шахноз Муроди Каракишлоки

В статье рассматривается вопрос о развитии учащихся с ограниченными умственными возможностями на примере средних школ города Душанбе. Анализируя данную проблематику, автор приходит к заключению, что вопрос развития умственно осталых учащихся можно разрешить разными способами, среди которых выделяются следуюшие: налаживание более тесных контактов между данным контингентом учащихся и их непосредственними наставниками. Также можно рекомендовать такие виды работ: присутствие учителей на спортивных мероприятиях совместно с обычными учащимися; организации меоприятий для показа индивидуальных качеств обычных учеников; участие учителей в групповых играх совместно с учащимися и тому подобное.

Ключевые слова: точка зрения, непонятливый, развитие, обычные учащиеся, социальная связь, познание.

DEVELOPMENT OF PUPILS WITH INTELLECTUAL DISABILITIES AND POINTS OF VIEW OF OF TEACHERS OF SENIOR HIGH CLASSES

Shahnozi Murodi Qaraqishloqi

The article deals with the development of pupils with intellectual disabilities as an example of secondary schools in Dushanbe. Having analyzed this problem, the author comes to the conclusion that development of pupils with intellectual disibilities can be resolved in various ways, among which are: establishment of closer contacts between this pupils and their immediate tutors. It can also be recommended such activities: the presence of teachers at sporting events in conjunction with conventional pupils; organization of actions to display the

individual qualities of ordinary students, teachers participate in group games together with the pupils, and etc.

Key words: point of view, blunt, development, ordinary pupils, social communication, cognition.

Сведения об авторе: Шахноз Муроди Каракишлоки - аспирант кафедры педагогики Таджикского национального университета, тел.: (+992) 93 7938959, e-mail: moradi.sh47@yahoo.com

Information about the author: Shahnoz Murod Qarakishloki, postgraduate, Chair of Pedagogy, Tajik National University, tel.: (+992) 93 7938959, e-mail: moradi.sh47@yahoo.com

ПРОЦЕСС ВОСПИТАНИЯ СОЦИАЛЬНОЙ АКТИВНОСТИ СТУДЕНТОВ ПЕДВУЗОВ В ПЕРИОД С 1983 ПО 1990 ГГ.

Кулиев А.А.

Таджикский государственный педагогический университет имени Садриддина Айни

Происходящие в Республике Таджикистан преобразования в политической, экономической и социальной сферах, нацеленные на дальнейшее развитие основ демократии и рыночной экономики, предъявляют новые требования к качеству подготовки специалистов с высшим образованием. В этой связи в последние годы наблюдается возрождение интереса государства к проблемам профессиональной подготовки будущих педагогов.

Выделение социальной активности как одного из неотъемлемых качеств личности учителя, связано с существующей в нашем обществе острой потребностью в педагогических кадрах с чётко обозначенной активной жизненной позицией. Однако практика показывает, что на сегодняшний день задаче воспитания социальной активности студентов педвузов уделяется недостаточно внимания. Вследствии этого значительная часть студенчество демонстрирует несформированность социальной ответственности за свою учебную деятельность, пассивное отношение к выработке современного мировоззрения и выбору жизненного пути, отчужденность в сфере управления вузом, ограниченность возможностей для самореализации, пассивные формы проведения свободного времени и т. п.

Процесс воспитания социальной активности студентов в настоящее время являются очень актуальным в советской педагогике.

В 1983 году принципиальная линия государственной политики нашей республики изменилась в сторону ускорения социально-экономического развития общества. Несмотря на декларируемые правительством и достигнутые успехи в построении народного хозяйства в стране заметно снизились общие темпы социально-экономического роста.

Для преодоления сложившейся ситуации в ходе различных мероприятий была разработана программа дальнейшего социально-экономического развития страны за счет ускорения научно-технического прогресса и интенсификации народного хозяйства.

В связи с переводом экономики страны на интенсивный путь развития Правительством нашей республики была выдвинута задача «Обеспечить опережающее развитие высшей школы по сравнению с технической рекомендацией народного хозяйства», с тем, чтобы система высшего профессионального образования могла полностью удовлетворять потребности народного хозяйства и запроса общественного производства.

Реформа была призвана способствовать тому, чтобы «каждое новое поколение наших людей поднималось на более высокий уровень».

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.