Научная статья на тему 'QUYOSH FOTOELEKTRIK MODULI. TEXNIK PARAMETRLARI VA ULARNI STANDART TEST SHAROITIDA (STC) O‘LCHASH'

QUYOSH FOTOELEKTRIK MODULI. TEXNIK PARAMETRLARI VA ULARNI STANDART TEST SHAROITIDA (STC) O‘LCHASH Текст научной статьи по специальности «Гуманитарные науки»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
avtomatikada / elektrotexnikada / radiotexnikada / telemexanika / volt-amper xarakteristika / Nurlanish oqimi. / in automation / electrical engineering / radio engineering / telemechanics / volt-ampere characteristic / radiation current.

Аннотация научной статьи по Гуманитарные науки, автор научной работы — Sorimsokov U.S., Sorimsokov U.S.

Yorug‘lik oqimi deb nurlanish oqimini uni inson ko‘ziga ta’siri bo‘yicha baholanadigan nurlanish oqimiga aytiladi. Inson ko‘zi turli to‘lqin uzunligini yorug‘lik oqimiga bir xilda sezgir emas.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

SOLAR PHOTOELECTRIC MODULE. TECHNICAL PARAMETERS AND THEIR MEASUREMENT UNDER STANDARD TEST CONDITIONS (STC)

Luminous flux refers to the flux of radiation, assessed by its effect on the human eye. The human eye is unequally sensitive to light of different wavelengths.

Текст научной работы на тему «QUYOSH FOTOELEKTRIK MODULI. TEXNIK PARAMETRLARI VA ULARNI STANDART TEST SHAROITIDA (STC) O‘LCHASH»

Sorimsokov U.S.

Jizzax politexnika instituti, Energetika kafedrasi assistenti

Sorimsokov U.S. assistant Department of Energy Jizzakh Polytechnic Institute

QUYOSH FOTOELEKTRIK MODULI. TEXNIK PARAMETRLARI VA

ULARNI STANDART TEST SHAROITIDA (STC) O'LCHASH

Annotatsiya: Yorug'lik oqimi deb nurlanish oqimini uni inson ko'ziga ta'siri bo'yicha baholanadigan nurlanish oqimiga aytiladi. Inson ko'zi turli to 'lqin uzunligini yorug 'lik oqimiga bir xilda sezgir emas.

Kalit so 'zlar: avtomatikada, elektrotexnikada, radiotexnikada, telemexanika, volt-amper xarakteristika, Nurlanish oqimi.

Sorimsokov U.S. assistant Department of Energy Jizzakh Polytechnic Institute Sorimsokov U.S. assistant Department of Energy Jizzakh Polytechnic Institute

SOLAR PHOTOELECTRIC MODULE. TECHNICAL PARAMETERS AND THEIR MEASUREMENT UNDER STANDARD TEST

CONDITIONS (STC)

Abstract. Luminous flux refers to the flux of radiation, assessed by its effect on the human eye. The human eye is unequally sensitive to light of different wavelengths.

Keywords: in automation, electrical engineering, radio engineering, telemechanics, volt-ampere characteristic, radiation current.

O'tkazgichlar sinfiga kiruvchi yarim o'tkazgichlarning fan va texnikadagi tatbiqi tabora kengayib bormoqda. Yarim o'tkazgichlarning xossasini o'rganish zamonaviy yangi-yangi asboblar tayyorlash imkonini yaratmoqda.

Yarim o'tkazgichli asboblar avtomatikada, elektrotexnikada, radiotexnikada, telemexanikada va shu kabi boshqa fan sohalarida keng qo'llanilmoqda. Mazkur ishda yarim o'tkazgich sifatida kremniyli Quyosh yelementlarining ishlash jarayoni, ularni xarakterlovchi asosiy xarakteristik

parametrlar va volt-amper xarakteristika egri chizig'ini tajribada aniqlash bilan chegaralanamiz.

Yarim o'tkazgich orqali o'tuvchi tok kuchi va kuchlanish orasidagi bog'lanish Om qonuniga bo'ysunmay, balki o'ziga xos egri chiziqni ifodalaydi. Yarim o'tkazgich uchun xarakterli bo'lgan bu bog'lanish uning volt-amper xarakteristikasi deb ataladi. Bu xarakteristika egri chiziq

Bir tomondan o'tkazgich materialiga, ikkinchi tomondan u qanday temperaturada olinganligiga bog'liq bo'lib, o'tayotgan tok kuchi quyidagi ko'rinishda ifodalanadi:

T T „aU 1 = I0e (1)

I0 - to'yinish toki.

Yarim o'tkazgich volt-amper xarakteristikasi grafigi taxminan quyidagi ko'rinishda bo'ladi:

1-rasm. Yarim o'tkazgich volt-amper xarakteristikasi grafigi

Yarim o'tkazgichning volt-amper xarakteristikasini olish uchun mo'lljallangan qurilmaning sxemasi 2-rasmda keltirilgan.

2-rasm. Quyosh elementining volt-amper xarakteristikasini olish sxemasi.

Quyosh Erdagi hayotni mavjud bo'lishini ta'minlab beruvchi asosiy energiya manbai bo'lib hisoblanadi. Quyosh nurlanishini tavsiflash uchun quyidagi asosiy kattaliklar foydalaniladi:

- Nurlanish oqimi - bir sekund davomida ixtiyoriy yuza orqali elektr magnit to'lqinlari olib o'tadigan energiyaga teng kattalik. Nurlanish oqimi o'lchov birligi - Dj/s = VT.

- Nurlanish oqimi zichligi (energetik yoritilganlik) - nurlanish oqimini bir xil nurlantirayotgan yuzasiga nisbatiga teng kattalik. Nurlanish oqimi zichligi o'lchov birligi - Vt/m2.

- YOrug'lik oqimi. Yorug'lik oqimi deb nurlanish oqimini uni inson ko'ziga ta'siri bo'yicha baholanadigan nurlanish oqimiga aytiladi. Inson ko'zi turli to'lqin uzunligini yorug'lik oqimiga bir xilda sezgir emas. Odatda kunduzgi yoritishda ko'z 555 nm to'lqin uzunlikdagi yorug'likka ko'proq sezgir. SHuning uchun bir zil quvvatli nurlanish oqimi, lekin turli uzunligi insonda turlicha yorug'lik xissiyotlarini uyg'otadi.

YOrug'lik oqimini uni inson ko'zi bilan yorqinlik qabul qilish nuqtai nazaridan o'lchov birligi lyumen (LM) hisoblanadi. Qk yorug'likning 1 lm yorug'lik oqimi 4.6 x 103 Vt (yoki 1 Vt = 218 lm) ga teng.

- YOritilganlik - yuzaga tushayotgan yorug'lik oqimini shu yuzaga nisbatiga teng kattalik. Osveshennost lyuksperda (lk) o'lchanadi. 1 lk = 1 lm/m2. Oq yorug'lik uchun 1 lk = 4,6 x 10-3 Vt/m2 (yoki 1 Vt/m2 = 217 lk). YOritilganlikni o'lchash uchun mo'ljallangan asboblar lyuksmetrlar deyiladi.

- Quyosh elektr energiyasi - bu quyosh nurlanishi energiyasini elektr energiyasiga o'zgartirish bilan shug'ullanadigan energetika yo'nalishi.

Quyosh energiyasini o'zgartirishning ikki uslubi mavjud: fototermik va fotoelektrik. Birinchisida issiqlik tashuvchi quyosh kollektorida yuqori xaroratga qizitiladi va elektr energiya ishlab chiqaruvchi turbogeneratorni aylantirish uchun yoki issiq suv ta'minoti va binolarni isitish uchun foydalaniladi.

Fotovoltaik quyosh panellari kattaroq panellar va/yoki modullar uchun bir necha vattdan 400 vattgacha bo'lgan keng quvvatli chiqishlarda mavjud. Shunday qilib, ularning ehtiyojlari PV panellarining maksimal quvvat chiqishini vattlarda aniqlashning bir usuli bo'lishi kerak, shuningdek, foydalanuvchi, uy egasi yoki o'rnatuvchini solishtirish uchun barcha panel ishlab chiqaruvchilar uchun bir xil bo'lgan elektr xususiyatlarini aniqlash kerak.Odatda, ma'lum bir PV panelining quvvat chiqishi darajasi uning doimiy to'g'ridan-to'g'ri quvvati bo'lib, u ishlab chiqaruvchining yorlig'ida yoki panelning orqa tarafidagi etiketkada ko'rsatilgan kuchlanish, oqim va vatt kabi bir nechta STC qiymatlarini ko'rsatadi. Ushbu quvvat darajasi va shuning uchun fotovoltaik panelning ishlashi belgilangan xalqaro sinov mezonlariga muvofiq taqdim etiladi. Standart sinov shartlari (STC) sifatida tanilgan. Amaldagi sinov protseduralari ichki o'lchovlarga asoslanadi.Fotovoltaik quyosh paneli yoki moduli uchun standart sinov sharti, panel va hujayralar 25 o C standart atrof-muhit haroratida bo'lganda, 1000 Vt / m 2 (1 kVt / m 2) to'liq quyoshli quyosh nuri (nurlanish) sifatida

aniqlanadi. dengiz sathidagi havo massasi (AM) 1,5 (1 quyosh) bilan. Bundan tashqari, I sc - STCdagi qisqa tutashuv oqimi va V oc - ochiq tutashuvdagi kuchlanish.

Fotovoltaik panel STC yorlig'i

Fotovoltaik panelning nominal ish sharoitlari (NOC) - bu tashqi o'lchovlar uchun panelni simulyatsiya qilish uchun mo'ljallangan umumiy mos yozuvlar shartlari to'plami.

Ular ochiq yoz kunining nurlanish darajasini, aniq qish kunining panel harorati va aniq bahor kunining yorug'lik spektrini birlashtirishga harakat qilishadi. Ushbu shartlar quyosh nurlanishining 800 Vt / m 2 va atrof-muhit harorati 20 o C va dengiz sathida 1,0 m / s shamol tezligini nazarda tutadi.

Shunda aniqki, PV panelining maksimal quvvat chiqishi standart sinov sharoitida ko'rsatilganidan ancha past bo'ladi. Standart sinov sharoitlarida ideal ichki o'lchovlar (STC) va haqiqiy nominal ish sharoitida (NOC) haqiqiy tashqi o'lchovlar o'rtasidagi taqqoslash ishlab chiqaruvchining ma'lum bir panelning nominal maksimal quvvatiga nisbatan 20% dan kam Wp chiqish quvvatini ishlab chiqishi mumkin.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Sorimsokov U. S. et al. THE SCIENTIFIC BASIS OF ENERGY CONSERVATION USING THE CARNOT CYCLE //Web of Scientist: International Scientific Research Journal. - 2022. - T. 3. - №. 5. - C. 209-214.

2. Suyarov A. O. et al. USE OF SOLAR AND WIND ENERGY SOURCES IN AUTONOMOUS NETWORKS //Web of Scientist: International Scientific Research Journal. - 2022. - T. 3. - №. 5. - C. 219-225.

3. Sorimsokov U. USE OF ALTERNATIVE ENERGY TO REDUCE POWER LOSSES AND IMPROVE VOLTAGE //Gospodarka i Innowacje. - 2022. - T. 23. - C. 20-25.

4. Soatboy o'g'li S. U. et al. THE COST OF A TRANSFORMER AND THE IMPORTANCE OF ITS HEATING //Web of Scientist: International Scientific Research Journal. - 2022. - T. 3. - №. 5. - C. 1467-1473.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.