Научная статья на тему 'PROFESSIONAL TA’LIM MUASSASALARI O‘QITUVCHILARINING RAQAMLI KOMPETENSIYASINI RIVOJLANTIRISH'

PROFESSIONAL TA’LIM MUASSASALARI O‘QITUVCHILARINING RAQAMLI KOMPETENSIYASINI RIVOJLANTIRISH Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
142
25
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
Raqamli pedagogika / professional ta’lim / raqamli kompetensiya / raqamli texnologiya / texnologik savodxonlik / ta'lim resurslari / zamonaviy ta’lim / bilim / ko‘nikma / malaka / raqamli savodxonlik.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Xoshimov Muslimbek Toshkenboy O‘g‘li, Shaxodjayev Maxmud Axmedovich

Bugungi kunda jamiyatni raqamlashtirish ta'limga sezilarli ta'sir ko‘rsatib, professional ta’lim muassasalari o‘qituvchilaridan raqamli kompetensiyalarni rivojlantirish talab etiladi. Ushbu ilmiy maqolada professional ta’lim muassasalari o‘qituvchilarining raqamli kompetentsiyalarini rivojlantirishga ta'sir qiluvchi omillar ko‘rib chiqiladi. Maqolada professional ta’lim muassasalari o‘qituvchilarining raqamli malakasini rivojlantirishga qaratilgan tavsiyalar berilgan.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «PROFESSIONAL TA’LIM MUASSASALARI O‘QITUVCHILARINING RAQAMLI KOMPETENSIYASINI RIVOJLANTIRISH»

"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA

JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARI" MAVZUSIDAGIRESPUBLIKAILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI

25-oktabr 2023-yil

PROFESSIONAL TA'LIM MUASSASALARI O'QITUVCHILARINING RAQAMLI KOMPETENSIYASINI RIVOJLANTIRISH

1Shaxodjayev Maxmud Axmedovich, 2Xoshimov Muslimbek Toshkenboy o'g'li

1P.f.n. dots. Farg'ona politexnika institute, Farg'ona shahar Email: m.shaxodjaev@ferpi.uz 252-23 PT (EEE) guruhi talabasi https://doi.org/10.5281/zenodo.10034769

Annotatsiya. Bugungi kunda jamiyatni raqamlashtirish ta'limga sezilarli ta'sir ko'rsatib, professionalta'lim muassasalari o'qituvchilaridanraqamlikompetensiyalarnirivojlantirish talab etiladi. Ushbu ilmiy maqolada professional ta'lim muassasalari o'qituvchilarining raqamli kompetentsiyalarini rivojlantirishga ta'sir qiluvchi omillar ko'rib chiqiladi. Maqolada professional ta'lim muassasalari o'qituvchilarining raqamli malakasini rivojlantirishga qaratilgan tavsiyalar berilgan.

Kalit so'zlar: Raqamli pedagogika, professional ta'lim, raqamli kompetensiya, raqamli texnologiya, texnologiksavodxonlik, ta'lim resurslari, zamonaviy ta'lim, bilim, ko'nikma, malaka, raqamli savodxonlik.

Аннотация. Сегодня цифровизация общества оказывает существенное влияние на образование, и от преподавателей профессиональных учебных заведений требуется развитие цифровых компетенций. В данной научной статье рассматриваются факторы, влияющие на развитие цифровых компетенций преподавателей профессиональных образовательных учреждений. В статье даны рекомендации, направленные на развитие цифровых навыков преподавателей профессиональных образовательных учреждений.

Ключевые слова: Цифровая педагогика, профессиональное образование, цифровая компетентность, цифровые технологии, технологическая грамотность, образовательные ресурсы, современное образование, знания, умения, компетентность.

Abstract. Today, digitization of society has a significant impact on education, and teachers of professional educational institutions are required to develop digital competencies. This scientific article examines the factors affecting the development of digital competences of teachers of professional educational institutions. The article gives recommendations aimed at developing the digital skills of teachers of professional educational institutions.

Keywords: Digital pedagogy, professional education, digital competence, digital technology, technological literacy, educational resources, modern education, knowledge, skills, competence.

Kirish

Bugungi kunda raqamli texnologiyalar zamonaviy jamiyatimizning ajralmas qismiga aylanib bormoqda, hayotimizning turli sohalariga, jumladan, ta'lim sohasiga sezilarli ta'sir ko'rsatmoqda. Zamonaviy ta'limda raqamli pedagogika tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda, bu professional ta'lim muassasalari o'qituvchilaridan kadrlar tayyorlash va ta'limda raqamli vositalar va resurslardan samarali foydalanish bo'yicha yangi kompetensiyalarni rivojlantirishni taqazo etmoqda. Biroq raqamli muhitda o'quv jarayonini muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun o'qituvchilar tegishli bilim, ko'nikma va malakalarga ega bo'lishlari kerak. Ushbu maqolada o'qituvchilarning raqamli kompetentsiyalarini rivojlantirishga yordam beradigan omillar o'rganildi.

"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA

JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARI" MAVZUSIDAGI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI

25-oktabr 2023-yil

Tadqiqotning metodologiyasi va obyekti

Pedagog kadrlarning raqamli kompetensiyalarining rivojlantirishni quydagi omillari mavjud.

1. Texnologik savodxonlik darajasi:

2. Ta'lim resurslarining mavjudligi:

3. Kasbiy qo'llab-quvvatlash va rag'batlantirish:

4. Tashkiliy shartlar:

5. Raqamli pedagogikani rivojlantirish siyosati:

Texnologik savodxonlik darajasi: Raqamli pedagogika yo'nalishi bo'yicha professor-o'qituvchilarning kasbiy kompetensiyasini rivojlantirishga ta'sir etuvchi asosiy omillardan biri ularning texnologik savodxonlik darajasidir. O'qituvchilar zamonaviy raqamli vositalarni yaxshi bilishi, ulardan ta'lim jarayonida samarali foydalana olishi va tez o'zgaruvchan texnologik muhitga moslasha olishi kerak.

Professional ta'lim o'qituvchilarni texnologik savodxonligini oshirish zamonaviy pedagogikaning asosiy talablaridan biridir. O'qituvchilar dars jarayonida zamonaviy raqamli vositalardan oqilona foydalana olishi ta'lim sifatiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. Texnologik savodxonlikni oshirish uchun o'qituvchilar uchun dars jarayonlarida foydalanadigan zamonaviy texnologiyalardan samarali foydalanish bo'yicha seminarlar va master klaslarni tashkil qilish hamda video qo'llanmalarni ishlab chiqish, o'qituvchilarni texnologik kompetensiyalari ortishiga olib keladi.

Ta'lim resurslarining mavjudligi: O'qituvchilarning kasbiy kompetentsiyasini rivojlantirish uchun sifatli ta'lim resurslaridan foydalanish muhim ahamiyatga ega. Onlayn kurslar, pedagogik platformalar, veb-seminarlar va boshqa o'quv vositalari o'qituvchilarga mustaqil o'rganish va raqamli pedagogika bo'yicha o'z kompetensiyalarini oshirish uchun ochiq bo'lishi kerak.

Ta'lim muassasalarida faoliyat olib borayotgan o'qituvchilar fan bo'yicha kerakli resurslarga ega bo'lish hamda fan resurslarini ishlab chiqa olishi kerak. Fan resurslarini ishlab chiqishda raqamli texnologiyalardan foydalanish zamon talabi hisoblanadi. Shuni inobatga olgan holda raqamli texnologiyalarga asoslangan fan resurslarini ishlab chiqish zarur. Bu borada o'qituvchilar fanga tegishli bo'lgan dasturlash tillarini bilishi kerak. Fanlarga tegishli dasturlash tillarini o'rganish o'qituvchilarni raqamli texnologiyalar bo'yicha kompetentsiyalarini oshishiga olib keladi.

Kasbiy qo'llab-quvvatlash va rag'batlantirish: O'qituvchilarning kasbiy hamda raqamli savodxonligini samarali rivojlantirish uchun rahbariyat va hamkasblar tomonidan qo'llab-quvvatlash zarur. Professional ta'lim muassasalari o'qituvchilarga o'zaro tajriba almashish, treninglar va seminarlar tashkil etish imkoniyatlarini, shuningdek, raqamli pedagogika sohasida o'z-o'zini takomillashtirish uchun motivatsion rag'batlantirishni ta'minlashi kerak.

Professor-o'qituvchilarni raqamli savodxonligini oshirishda qo'llab-quvvatlash, ularning kasbiy hamda ilmiy faoliyatini rivojlantirish uchun xizmat qiladi. Bu esa o'z navbatida ish unimdorligini oshiribgina qolmasdan, qog'ozbozlikni kamaytirib ma'lumotlar almashishni tezlashtiradi. Bundan tashqari masofadan ishlash hamda ilmiy maqolalar yozishda guruh bo'lib ishlashni osonlashtiradi.

Tashkiliy shartlar: Professional ta'lim muassasalarida raqamli pedagogikani muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun muayyan tashkiliy shart-sharoitlar zarur. Bu zarur

"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA

JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARI" MAVZUSIDAGIRESPUBLIKAILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI

25-oktabr 2023-yil

infratuzilmaning mavjudligi, zamonaviy texnik va dasturiy ta'minotdan foydalanish imkoniyati, shuningdek, raqamli texnologiyalarni qo'llab-quvvatlash va ularga xizmat ko'rsatishni tashkil etishni o'z ichiga oladi.

Ta'lim muassasalarida raqamli pedagogikani rivojlantirish yetarli shart sharoitlarni amalga oshirish zarur. Raqamli pedagogikani keng joriy etishda raxbar xodimlar zamonaviy texnologiyalardan xabardor bo'lishi va professr-o'qituvchilarni barcha ishlanmalarini, raqamlashtirishga o'tkazish orqali bu jarayonni yanada rivojlantiradi.

Raqamli pedagogikani rivojlantirish siyosati: Ta'lim muassasalari va davlat darajasida raqamli pedagogikani rivojlantirish bo'yicha aniq siyosatning mavjudligi muhim omil hisoblanadi. Siyosat o'qituvchilarning raqamli kompetensiyalarini rivojlantirishni qo'llab-quvvatlashi va rag'batlantirishi, ta'lim jarayoniga raqamli texnologiyalarni joriy etish uchun resurslar va investitsiyalar bilan ta'minlashi kerak.

Tadqiqot natijalari va muhokamasi

Raqamli pedagogika sohasidagi o'qituvchilarning hozirgi malakasi darajasi.

Raqamli pedagogika sohasidagi o'qituvchilarning hozirgi malakalarini aniqlash rivojlanish dasturlarini ishlab chiqish uchun muhim qadamdir. Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, ko'plab o'qituvchilar o'quv jarayonida raqamli texnologiyalarni o'zlashtirish va qo'llashda qiyinchiliklarga duch kelishadi. O'qitishning etarli emasligi, ta'lim resurslaridan foydalanishning cheklanganligi, vaqtning etishmasligi va o'zgarishlarga qarshilik o'qituvchilarning raqamli pedagogikada vakolatlarini rivojlantirishga to'sqinlik qiladigan asosiy omillardir.

Raqamli pedagogikada o'qituvchilarning vakolatlarini rivojlantirishga ta'sir qiluvchi omillar.

Raqamli pedagogika sohasidagi o'qituvchilarning vakolatlarini muvaffaqiyatli rivojlantirish uchun ma'muriyat va ta'lim muassasalari tomonidan qo'llab-quvvatlash zarur. O'qituvchilarning kasbiy o'sishi uchun sharoit yaratish, shu jumladan ta'lim resurslari va o'quv dasturlaridan foydalanish muhim omil hisoblanadi. O'qituvchilar o'rtasida hamkorlik va tajriba almashish shakllarini tashkil qilish ham muhimdir, shunda ular bir-birlaridan o'rganishlari va o'z ishlarida eng yaxshi amaliyotlarni qo'llashlari mumkin.

Raqamli pedagogikada o'qituvchilar malakasini oshirish dasturi.

Raqamli pedagogika sohasidagi o'qituvchilarning malakasini oshirish dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirish professional ta'lim muassasalarida ta'lim sifatini oshirish uchun muhim qadamdir. Bunday dastur turli xil elementlarni o'z ichiga olishi kerak, masalan, raqamli vositalar va platformalar bilan ishlash asoslarini o'rgatish, o'quv jarayonida AKTdan foydalanishning samarali usullarini ishlab chiqish va amaliyotni yaxshilash uchun baholash. Shu bilan birga talabalarning raqamli savodxonligini oshirib boorish, fan topshiriqlarini elktron formatga o'tkazish, professor-o'qituvchilar fanlarga tegishli barcha topshiriqlarni onlayn qabul qilish hamda talabalar onlayn ishlash uchun ko'nikmalarni shakillantirish muhim axamiyatga eadir.

Xulosa

Yuqoridagilardan xulosa qilib raqamli pedagogika sohasida professor-o'qituvchilarning kasbiy kompetensiyasini rivojlantirish raqamli texnologiyalarni ta'lim jarayoniga muvaffaqiyatli joriy etishning muhim shartidir. Texnologik savodxonlik darajasi, ta'lim resurslarining mavjudligi, o'qituvchilarni kasbiy qo'llab-quvvatlash va rag'batlantirish, raqamli pedagogikani rivojlantirish bo'yicha tashkiliy shartlar va siyosat kabi omillarni bilish va hisobga olish kasb-hunar ta'limi

"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA

JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARI" MAVZUSIDAGIRESPUBLIKAILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI

25-oktabr 2023-yil

muassasalariga o'qituvchilarning rivojlanishi uchun qulay shart-sharoitlarni yaratishga yordam

beradi. raqamli sohada kompetentsiya.

REFERENCES

1. fflaxog^aeB M. A. Self-education and methods of its organization in the technical branches of education //Scientific and Technical Journal of Namangan Institute of Engineering and Technology. - 2020. - T. 2. - №. 6. - C. 426-432.

2. M.A. Shakhodjaev, N.Khamdamov "Modern teaching methods using didaktig aids (on the example of practical and laboratory classes" ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal 10, Issue 10, October 2020. P.1229-32.

3. M.A. Shakhodjaev M.A. Involvement of students in research work. Tashkent State Pedagogical University. Scientific Information. Scientific-theoretical Journal № 3. 2020. P.112-115.

4. Orunboyeva U. S. STRUCTURING OF TEACHING AND LEARNING ACTIVITIES //Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS). - 2022. - T. 2. - №. 5. - C. 380-383.

5. Hamdamov Nozimjon Nurdinbekovich. (2023). Mustaqil ta'limni samarali tashkil etish orqali texnologiya sohasida kadrlar sifatini oshirish. Pedagogik ixtirolar va amaliyotlar jurnali , 21 , 62-65. https://zienjournals.com/index.php/jpip/article/view/4187 dan olindi

6. Sharabidinovna O. U. Development of Independent Activity of Students in Teaching English as A Specialty //European Journal of Pedagogical Initiatives and Educational Practices. -2023. - T. 1. - №. 3. - C. 50-55.

7. Sharabidinovna O. U. Organizing Students' Independent Work In Teaching Foreign Languages //Eurasian Journal of Learning and Academic Teaching. - 2023. - T. 21. - C. 130134.

8. Nurdinbekovich K. N. Improving the Quality of Personnel in the Field of Technology Through the Effective Organization of Independent Education //Journal of Pedagogical Inventions and Practices. - 2023. - T. 21. - C. 62-65.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.