Научная статья на тему 'ПРОБЛЕМЫ ВНЕДРЕНИЯ КОНЦЕПЦИИ «УМНОГО ГОРОДА» В ЕРЕВАНЕ'

ПРОБЛЕМЫ ВНЕДРЕНИЯ КОНЦЕПЦИИ «УМНОГО ГОРОДА» В ЕРЕВАНЕ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
86
22
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
КОНЦЕПЦИЯ «УМНОГО ГОРОДА» / ЕРЕВАН / ВОПРОСЫ РЕАЛИЗАЦИИ КОНЦЕПЦИИ / ПОКАЗАТЕЛИ ДОХОДОВ / ЭЛЕКТРОННЫЕ УСЛУГИ / УЧАСТИЕ НАСЕЛЕНИЯ / "SMART CITY" CONCEPT / YEREVAN / THE CONCEPT IMPLEMENTATION ISSUES / REVENUE INDICATORS / E-SERVICES / POPULATION PARTICIPATION

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Хачатрян Вилен, Барсегян Аракся

В настоящее время существует ряд проблем в различных секторах экономики города Еревана, основной причиной которых является большая численность населения города. Решение этих проблем можно найти, внедрив концепцию «Умного города». Однако внедрение концепции - процесс сложный, подразумевает выполнение масштабных работ. В этом контексте в данной статье делается попытка определить факторы, мешающие сделать Ереван умным городом. Для этого сначала была изучена методология внедрения концепции умного города, шаги, предпринятые властями Еревана для внедрения концепции умного города, затем были проанализированы показатели доходов соответствующих лет города Еревана, предоставляемые в городе электронные услуги, а также количественные показатели бедности, пожилого населения и непосредственного участия населения в управлении городом. В результате мы выделили ряд проблем по внедрению концепции «Умный город» и возможные пути их решения.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ISSUES OF INTRODUCING THE CONCEPT OF "SMART CITY" IN YEREVAN

Currently, there is a number of issues in various sectors of the economy of the city of Yerevan, the primary reason for which is the large population of the city. The solution to these problems can be found by introducing the "Smart City" concept. However, the introduction of the concept is a complicated process, it implies the implementation of large-scale work. In this context, this paper attempts to highlight the factors that hinder making Yerevan a smart city. For this purpose, the methodology of introducing the concept of smart city was first studied, also the steps to introduce the concept of smart city taken by the local self-government bodies of Yerevan were examined, then the income indicators of the respective years of the city of Yerevan, e-services provided in the city, as well as the quantitative indicators of poverty, elderly population and direct participation of the population in city management were analyzed. As a result, we have singled out a number of issues in terms of the introduction of the "Smart City" concept and some possible solutions.

Текст научной работы на тему «ПРОБЛЕМЫ ВНЕДРЕНИЯ КОНЦЕПЦИИ «УМНОГО ГОРОДА» В ЕРЕВАНЕ»

ЪПГипиГПГЧЭ-ЗПКЬ Ь4

4hLbL KjUQUSP3UL

« lybipiuljiub 1]ШПШ1(шрйшЬ LullLUribÚtlLUjtl ^ШПшфр^шЬ WlJpfmbfl lluipfc, LptjLpbuLuqliLpnLiajujtj ¡abi/buiám., qngbbip

ULPUeU3U PUPUbT.3UL

</7)S< Ijuinunluipihlltl LUtSpfinbll LUUU]fl[lLutlLp

«KjbLUSh ßlllllß» <U3bSULiUPq-h LbPT-PlTlLL ChJLUKiLT-hPLbPC bPb^UL ßUlUßflMJ

bbpLiujjnLiIu bpbuib f>Lur¡Luj2li ipbipbunLpjLub Lpuippbp n[npLpbbpriLÚ LunL¡iu bb úfi 2ujp¡3 h¡idbuitvbri.lipbbp, npnbg uinL]ujjnL[ajujb uinuigbuijlib щилрбшпр ршгциц}7 dbóui-puibiuLi pbuilféniiajmbb Uju h[iilbujfijbq[ipbbpli [nLÓnuíp ИЬшршфр t' bbpqbb[m[ «hjb[uigli puiquip» huijbguiLjUjpqp: UujL¡Lujb фрр^Ь^и bbpqpriLiJp ршрр qnpópbpuig f U ЬЬ/эш/урпи! t [uijbuióuiiluJL ш2/уилршЬрЬЬр[1 ¡ipuiljuibuigriLÚ: Uju huiiIuiifibfiuLpnuI, unLjb hni}Llujóli 2Р2шЬш1^гш1, фпрд f шрф[ фр huibb[riL uijb qnpónbbbpp, npnbp funy pbqnLpnLiI bb bpLiubp fub[uigfi ршцшр qujpâbbiriLb: Ujq Ьи/илршф^ uinui2buihbpfan-pbb nLunnJbLuufipL[b[ bb «hub[Lugli ршцшр» hLujbguiiiuipqfi bbpr¡.púuib йЬ/ап^шршЬт-pjnLbp, bpLiub pwqwfifi fofuiubnLpjriLbbbpfi фг\фд uijq hiujbgiuljujpqfi bbpqpiíiub ni.qqni.[djLuúp L¡¡ib$ ори дЬпЬшрфшд (>Luj[bpp, LujbnLhbipU фррЖпцаушЬ bb ЬЬ[эшрфЬ[ bpLiub puj^uupji Ишйши/илрши^шЬ Lpuipfibbpfi bLjLudLpuijfib gnLguibfobbpp, puiqui-pnuS йинртдфц k[biiLppnbuijlib óuinuijnLiajnLbbbpp, fib^ujbu Ьшк шг^шьрпщшЬ, ipui-pbg рЬш^пщшЬ U puiqui^/i LjuinujLlujpiIujbp рЬш^п^шЬ тццшф iSuiubuiLignLpjuib puibuiljLuljLub gnLguibfobbpp: UpqjrubpriLÚ, úbp Ijnq^dfig шпшЬ0Ьшдф[ bb «hub[uigli ршг[шр» hiujbguiljujpqfi bbpqpduib lunniJnil ф 2ШРР hfidbujfubqlipbbp U qpiubg /mà-duib npn2 Иш^шЬш^шЬ ipLuppbpLuljbbp:

LnniinimnMB-SnKb bO. MPfB-nKfB-SnhL 155

<|llitiuipumbp. «hub[Lugli f>Luquj{>» huijbguil^ujpq, bpiiLub, hujjbgLuljLupqli bbpqpdujb hfiJbiulybqlipbbp, bljLudipLujIib gmguibfobbp, (ybljippnbujjlib duunuu-inLpjnLbbbp, pbujlftnLpjuib ilLuubui^gnLpjriLb JEL: R1, R11, R5, 018, P25

Lbpuidmpjruti: Cuui ITim-fi LnLyLULlibplV libpl|LujnLLiu LU2fuwph|i ptiixiLj-^nLpjLuLi 55%-q ptiluL|u[nll! t £Luqw|)tibpnLiI: MwlifuLULnburuiItibpli huJLÍLu5uJJtl, 2050 faL[uuL|LutjQ pair[LUpUJj|nlj pLlLuLl^riLfajLulj pi|lU{)wllwl|Q LUl|b[LullLU[I1L f l|Luqdb|nL[ iu2fuLuph|i pliiul|^ni.|3jiutj 2nLP2 68%-p1: flLppLuti|nqLugJluIj tiduili mbJa|bpQ pLurLLupujj|ntj mbinbunLtajLuli miuppbp n|npintjbpni.d hwtiqbgtjnLd bli J|i 2luPP h|idtjiufiitjr]Jiptjbp|i: flLULn|i pLuquipuijIitj |i2fuLutjnL|3jnLtjtjbpp wnl|LU nbunLpulibpnij ^bb l|LupnqwlinLd wprynLtjLUL|bLnnpbli piuijiupLupbL w6nq pbwl|-^nL|ajLuti l|oip|npljbpli nl LqLuhiuliglibpp: liju u|LujdwlilibpnLd LulihpLudt^LnnLpjnLli t wnwgwlinLd pLurLLupujj|ntj LnliLnbunLp-jLutj l|LuriLUL[LupJiuti tinp JnLnbgnLdtjbp|i npntiiiwli: <.btig luju futiqph [niMwlili t nLqqL|w& «l~ub|Lug|i ftuiquip» haijbgai-l|wpq|i 6liLUL[npnLijQ: Lbpqtib|ni{ «hjb|iug|i pwquip» hLajbgLuliLupqiV ShU"-bpli |i qnpru L|[|ilibli [rudbLriL puur[Lup|n aiagli &wiuugw& h|iiIliLufulir|.|iptibpQ: « lIluj-puipuiquip bpluutiQ tirujliLL|bu LunwliStiLulmuj t pliwl^rufajLuti iib& fai|aipujliLU-l|ni(. bpliLuli|i il2LriUJL|LU^ ptjwltenlpjwli pl|lu£luiiluI|q l|iuqiJnLiI t 1 084.0 hai-quip diupr)2: illulnfi, |iti£ii|bu iljruu fur^np ftLuquiplibpQ, bpliailiQ piufui|nuj t lujijli||iu|i h|iJliLufLilir}|iplibp|i, npnlig u|iujdwlitibprud paiqiup|i ¡i2fuLutjnL|3jnLtj-tibpQ ¿btJ l|LupnqiulinLJ ujLi|LuhnL[b[ piuqiupiuj|ilj mbinbunLtajLuli l|iuniui|iiipdiutj aipqjriLljLUL[bLnnLtajnLlip: liju fubq|ipp bpUaib piuqiuprud l|wpb|]i t [nL&b[ tibp-qbb[ni[ «hjb[aig|i paiqaip» hiujbgiuL|Lupqp: UluL)Lujti, huipl| t t^L- nP haijbgai-L|iupq|i bbpqprnJp paipq qnp&ptipwg t: LLjli blipLuqpnLd t hwiiwLL|LULnLuufLiLuli nburnpullbp|l LUllL|LUJnL|3jnLtl, dlUJtutlLuLj, piuqiupiujllll |n2hJLUtinLfajnLtltlbp|n l|nq-d|ig LibdLudLuijLUL LU2fuLULnLutiplibp|i |ipLul|LutiLugnLLi: riluln|i, urujti hnqi|iu6|i LuliluuiluLiLi t L|bp huitibL lujii h|-iiIliLufulir|.|iplibp[], npnlig fun^QliqininnLiI bli bplLLulniLiI «hub|Lug|i ftLuqwj)» hiujbgiul|Lupq|i tibpqpilLutiQ:

^puiljuitinLpjuiti uil|tiuipl| «lub[Lug|i piuqiuj)» hluuL|lugnLfajnLtiti wiuu2|"iti uitiqwil 2P2UJ^UJQnLPJUJ^ t qp4b[ 1990-luL|luIi [ap.1 lqwjiiwlilul|npl|lud

«hjb[LUg|l Lu6» 2Wpd~llLUljp, npp £LUqLU{2LUj|ltl LL|LLUllLUl|npilLuLl hLuduip linp £>LU-qluplul|LutinL[3jnLlj tp LuriLugLuqprnJ: ululjujjti, luju huuuL|LugnLfajnLtjQ LLUjtJnpbtj uL|ub[ t pbqrnliL[bL 2004-2009 tap., bpp il|i 2LUPP inbfutin[nq.|iiuL]wtj plil|bpnL-[Bjmtitibp uL|ubg|ili hLuliqbu quj[ pLuqLupujj|ilj h|iJliLufLiljq|iplibp|i [mSJujlj |npbtig Lnbfuljn[nq|iLuL|Luli JnuibgnLJlibpnij: UjqnLhLuliqbpS, opu «hjb[Lug|i pLuqLup» hwjbgwl|Lupq|i hLUJpbqhujlinLp pliqrnliL[Lu6 ULuhJujlirnJ qnjnLpjnLli ^rnli|i: gliqhlubplugljb[nl[ qplul|lubnlpjlulj jbg luhL|lu uluhjlubnljlibpp' Lfbjpb-pi7 U Pn//7i/a//i^7 qpuitip pujd"LutinnJ bli bpbp fuiiplV

«lub[Lug|i pLuqLupLlbpQ», npLqbu fub[Lug|i LnbfLitin|nq|iLutibpQ oquiLuqnp-6nqpluqluplibp (Lnbfulin[nq|iLul|LuLi l|nqiIlinpn2nLiJ),

' Sb'u World Urbanization Prospects 2018 Highlights, United Nations, New York, 2019,

https://population.un. org/wup/Publications/Files/WUP2018-Highlights.pdf:

2 Sb'u « i|ji6wl|iuq.|iwl|wti L|nJ|nnb, <Lujiuuinujli[i <iutipwii|binnL|ajwti J2uiluL|ujIi ptiLuLj^rnfajLuti [ai|ujpLuliLuL|Q 2020 p. iuii|p|i|ji 1 |n r).pnL|ajLu Jp:

156 PlTbPbP C^SC 2020.4

«hjb[iug|i £Lur|LU{эllbpQ>>, npu|bu fub|wg|i iiujpr|.L)LuLig|ng l|iuqiji|ujö £lu-qwptibp (r(.ba||i iîiupr|.L|Luj|ili nburupulibpQ L|nr|iRjnpn2nLii), «hjb[iug|i jDLuqLujDtibpQ»* npu|bu fub|iug|i hwiiLuqnpÖLuL|gnL|3jLuiip £lu-qwptibp (L|luíilul|_luplîLutj i[piu 2b2LnLur|.pnLiî)3: UaihiJujlinLiîlibp|i tili lu ti q.Luuujl|LupqnLiÎQ a|iujiÎLuliLui|npi|Luô t «hjb|iug|i pwqLup» hwjbgwL|Lupq|i qwpqwgdLudp: Ujuaibu' P. ^nbüü wniutjÖtjiugpbL t i[bpnq.pjLUL hwjbgwL|Lupq|i quipquigduiti bpbp i(inL[4: Cum tipuT «hjb[iug|i piu-qwj)» hwjbgwL|Lupq|i qiupqxugdiuti airnughti ijinLLnLJ inbfuljnLnq|iLuL|Lulj pbL|b-pnL|ajniMjbp|i L|nrjd|ig Lunw2wpL|L|ni.d bb npn2 hbiupiui|np mbfulinLnq|iLuL|Lulj [nL&mJtibp, npntij) iuliairilupl|b[|inpblj qÏjiqnlLiu[nlJ bb pLur\Lupaij|ilj ^fuLubnL-|3jnLtitibp|i L|nrjd|ig, airiLubg huinaiL| ll|LumL|bpLugni.d mtibtiLULriL, [ab ltil|jlu[ uibfu-LinLnq|iLuLi |iLi^Li|bu l|wpnri t tiu|wuLnbL ptiwL^nLfajwti Lywli{)|i npuiL||i pwpbLLUi(-JixitiQ: Liju|ilipLi, qbpiul|2nnLiî t huuiLuL| Lnbfutin|nq|iLuL|Luli L|niqLÍtinpn2nnJ, np|i iiiuu|ili bli l|i lu u in n llî ULU2Pr>tifi, ^Lupfiuntifi, UnLfifiqlili II lujl hbinwqnLnnr|libp|i LU2fuLULnnLfajnLtilibpQ, nijpbp fub|wg|i piur[LupQ plinpn2b[ bli pLugujniuLL|bu uib[ulin[nq|iLuL|Luli 2b2uiwr|.pijLULÏp: ^wpnri blip iuub[, np luju ijinLLQ iqbl|lul[ujp-L[nllî t uibfulin[nq|iLuL|Luli Qlil|bpnLfajnLlilibp|i L|nqiî|ig, |iul| inbiqLuLjLuli |ili£tiLU-l|iuriLUL[LupJLuli Juip d|itjtibpti ru ptiluLj^nL|3jnlÏjQ qpb|ab rj.bpwL|LULnLupni.d ^nilibb: ULnLjLU t ptiLuli^nLfajLuti |3l[luj|iIi qpLuq|iLnnL|ajluli II JwutjLuL|gnL|3jLutj ll|luL|luu ru humwL| 2b2LnLun-PnLl^ LnbfutinLnq|iLuL|Luti htiLupujL[npriLfajnLbtjbp|n ijpw, luju^Ii^ luju l|inl|_nllî «hjb|Lug|i pwrjLUf)» hwjbgujL|Lupq|i tibprj.pnLd[i ULuhdwtiLUL|iLuL|L|ni.d t qnLLn mbfulinLnq|iLuj|i tibpiqpiiLuiJp: Uwl|wjti, |itijLL|bu ti2HLJ bti U"LuL|p|iljq|i q[nplu[ u Ln|n un n LLn|n hbLnLuqnLnnqbbpQ, d"lu JluIiluL||i pti|aLugj)ni.d Lul|bhLujLn t quinlinLií, np païqujpQ l|wpnri hujLÏujpL[b[ fub[Lug|i, bfab ll|lupqujll|bu [&l|luj|iIi Lnb[uLinLnq|ilu t bbpqpi|nLiî, lujl pwqwpq wji"|-ll||iu|iti l|iqujnLilu, bpp wjq uibfu-LinLnq|iLuLi II lni4jw|tibpti oquiLuqnpÖL|bti wprynllilul|bLnnpbir plir|.nLLib[nL[ luqlu-i|b[ h|nJiJluL[np npn2nLLÍlibp Ll ujLL|Luhni|b[ni| pLupb[LUL[i|LU0 L|jluIi£|i npujL|5: Cuui Lujqiî, inbqji t n lLi bti n llî «l~ub|Lug|i £>wr|lu{)» hwjbgLuL|Lupq|i qLupquignui, Ll ul||iqp t r>pL|nuj hwjbgLul|wpq|i qLupquigiiwli bpl|pnpq i|hil[|iIi, npp plinpn2-l[plJ t npLqbu ShlT-bp|i L|nrjd|ig LuriLU2linprj.L[nq: Lduib ptinpn2nLdp ujlujJluIjlu-l|npi|LUÓ t UJjtl hwtiqLUduitipnij, np pLUr\LUßLUj|lll |l2fULUlinLtajnLllllbpll bb tiLUfULU-âbritinLfajnLtl rj.puUnpnLj' l|bp hLUllb[nL J)LUr]LUp|l h|lJllLUfLllir|.|ipljbpp Ll rj.pLUbp libpL|LujLuglib[nL hLU JLULqLuuiLuufuLuli Lnbfubn[nq|iLuL|Lulj pbL|bpnL|3-jnLljljbp|ilj: LLj-u|ntjplj, bpL|pnpiq i|inL[nLJ ShLT-bpp liLqujuiLulj bli hbmLULL|ljrj.nLJ, S<S-b npujbu

3 Sb'u Smart Cities and Smart Spaces: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications, Information Resources Management Association, IGI Global, 2019, tg 199, https://books.google.am/books?id=9v5oDwAAQBAJ&pg=PA271&lpg=PA271&dq=boyd+cohen+smar t+city+wheel&source=bl&ots=3k8Tq4mqxq&sig=ACfU3U0cvArFAEI738ZS86ggbMKa3-VIAg&hl=hy&sa=X&ved=2ahUKEwj8wNq4_aTpAhWITsAKHeHcAWo4MhDoATAAegQIChAB#v=onep age&q=boyd%20cohen%20smart%20city%20wheel&f=false [Retrieved on 01.08.2020]:

4 https://www.fastcompany.com/3047795/the-3-generations-of-smart-cities [Retrieved on 01.08.2020]

5 Sb'u Mckinsey Global Institute, Smart Cities: Digital Solutions for a more Livable Future, McKinsey

& Company, 2018, 5,

https://www.mckinsey.eom/~/media/mckinsey/industries/capital%20projects%20and%20infrastructu re/our%20insights/smart%20cities%20digital%20solutions%20for%20a%20more%20livable%20futur e/mgi-smart-cities-full-report.ashx?fbclid=lwAR0UPAkFFW0tY5KlrXtupknd2ab0Xh1UjMBMLmg RLHQw9Tzn9FjZ59FsMkE [Retrieved on 01.08.2020]:

pLurLLupujj|ntj h|idliLufijljrj.|iplibpp [nL&b[nL d|i2n9 oq.Lniuq.np6b[nL[, pwpb|LUL|bLnL diupr}l|iutjg Lyailjp|i npuilip' uiLL|LuhnL|b|nL[ L|lujnlIj quipquignLd, nbumpulibp|i iupr}jnLtjiui|bin oqLnuiqnp&nLd: liju L|inL|ji h|idliLul|Lulj plinLpLuqp|i^ljbplj bli' mbfuljn[nq|iLuj|i oqinwqnp&nLdp npujbu d|i2n9> L|nqJbnpn2nLJ n.biq|i ptiLul|^nL-pjwli l|jiulip|i npiuL||i piupb[iuL[nLJp: LLjull|unl[, i[bpnqpjiu[|ig iul|tjhwjin t H-Lun-linuj, np hiujbgiul|wpq.|i qwpqwgilLuli bpl|pnpq l|nnL[nliJ hlujbgluLjlupqfi libp-qpnulQ uLuhiIujliLui|iLuL|i|nLiI LL|LupqujLL|bu Lnbfulin|nq|iLU tibpqlibinil, luj[ ShU"-bp|i l|nqii|ig d2wl|L|nLiI t hwdwLL|LULnLuufLiLuli nLuqduiL|LupnL[ajnLli, npni( huLI1LuL|npbLl ULUhLiLullLUqLULnL[nLlI bli £>LUqLU£)|l hLUllLUp LUHLUgll LUJ fill tl2UjtlLU-L)nLfajnLti nilibgnq n|n pun luj fill h|iiJliLufuLiq|ipLibpQ, npnlig [nLdduidp l|pLupb[lul|-i||i pliLul||i^Libp|i l|jLulip|n npuil|Q: lijqnLhLuliqbpS, |ili^ll|bu li2md t U~ Ifbjpbpi], pbujbLn ShlT-bp|i L|nqJ|ig i|wpi|nq pLuiqujpLuL|LutjnLfajnLljlJ nLti|n I;luI|luIj Ii2luIilu-L)nLfajnLti, uluI|lujIi fub[Lug|i puiquip l|LunnLgb[p d|nuijlj pLuqLUfmijIilj ^fuLubm-pjnLlilibp|i l|nqd|ig hwdwLL|LULnLuufLiLulj nwqdwL|LupnL|3jnLlj d2Lul|b[li nL hpw-qnp6b[p ^t, luj[, np LuriLui|b[ pujb l|LupUnp t, Lujq qnp&pli|awgnLd j)LuqLup|i pn-[np 2LuhujrinLlibp|ilj bbpqpujL[b[p6: liju dwu|ilj bli ijiluulnrnj «tqbli» nwqdwL|LU-pnLfajLuti |ibuLn|iLnnLLn|i hbiriLuqnLnnqljbp|i nwnLdljLuu|ipnL|ajnLljlibpp, npnlip hw-jbgwl|wpq|i libpqpdwli qnp&Qlipwgnuj hwsjnqnLpjnLli qpLuliguiS £wqlu£>libp|i q|iLnLupl|nnIlibp bli fipuil|LuliLugpbL: lip^jmlipnuJ u|wpq t qlup6b[, np Lujq £lu-qw£libp|i ^fuLulinLfajnLLilibpQ d|iwli2LuliLul|npbli QlirpiLlinLd bli, np, libpqpLuijb-[ni| LupuiLup|iLi 2LuhLunnLlibp|ili, |ili^ll||iu|ip bli qnpdwpuip hLuuii|Lu6Q, uuiLupui-LUljlLlbpQ, q|lLnLul|Lull huitipnLpjnLtlQ U, Qtlr|.hUjtinLp LUnijLUlIp, hLUULUpLul|nLfajnL-Iiq, l|Lupnq bli uuiluLilul L|Lup6|ipLibp|i, qLuqwi|iLuptibp|i U Lurau2Lupl|nL[ajnLli-llbp|l lujtlll||nu|n 6lul[lu[ ll pLUqjLUqLUbnL|3-jnLlj, npp fanLJ[ LjLDLU SujfLIULUpqjnLljLU-ijbm l|bpLL|nL[ LjLunnLgbL fub|Lug|i pwqwj)7: lijqmhLuljqbpS, 2wm inbuwpwlilibp LL|bqnlj bb, np hujLnl|LULL|bu l|Lupb.np t pt-llul||^¿lJbp|^, npujbu puiquipli h|idljLU-LjLutj 2LuhLurinLbbp|i qbpwliLULnLupnLdp «hjb[Lug|i pwqwj)» hLujbgLul|Lupq|i libp-qpduilj qnp6pli|3LugnLJ: Hwp&md blip, np pliLul|^nL|ajLuli qbpb |iul|LULL|bu 1|lu-plinp t, j)luIi|i np mbqLul|Lulj |iljf)ljLul|lurilul|LupdLuli pmli trupjrutjtj Lupqbb |iul| blifaLuqpnuJ t pliuil^nLfajwli l|nqd|ig uibqwl|Luli li2Luliwl|nL[ajLuli huipgbp|i [m6-duilip dwuliLul|gnL|3jnLli: U.juLL||iuni|, wligmd t l|LULnwpL|nLd «hub|Lug|i ftuiquip» hLujbguil|Lupq|i qLupqujgilLuli bppnpq i|inLL|iLi, npp plinpn2L|nuj t npujbu pliLul|-^nLpjLuli l|nqii|ig qbl|LUL[LupL[nq: <buiLuqnLnnqlibp|ig 2LULnbpp L|Lup6nuJ bli, np £LUqLU{)Q l|LUpnq t |lul|LULL|bu hLUljLUpi|b[ [ub[Lug|i, bpb LUjll LulignLlI t L| LU LP lu p tr|_ qLupqaigiiuili bppnpq ijinLL:

<binuiqninni.|3juiti iTb|anr).uipiutinL|ajnLb: <nr}L|Lu6|i hujJujp LnbuLuljLulj, Lnbqbl|uiLnL|Lul|Lulj li Jb|anqujpLuliLul|Lulj h|iJp bli &LunwjbL «lubLLug|i pujqujp» hujjbgLul|Lupq|ilj ijbpujpbpnq LupLnwuwhdLuljjLulj qpiiil|LulinLtajnLlip, J^LuqqLU-j|iij hbmLuqnLnLul|Luli l|wqdwl|bpLL|nL|3jnLljlibp|i lu2fululnnl|ajnLljljbpp, « l[|i6lu-

6 Sb'u Logvinov V., Lebid N., Is the Smart Cities of Hybrid Model of Local Government - The type III cities: Four possible answers: Smart Cities and Regional Development Journal (03-2018), tg 18:

7 Sb'u Top 50 Smart City Governments, Eden Strategy Institute and ONG&ONG Pte Ltd. 2018, tg 22, https://static1.squarespace.cOm/static/5b3c517fec4eb767a04e73ff/t/5b513c57aa4a99f62d168e60/15 32050650562/Eden-OXD_Top+50+Smart+City+Governments.pdf?fbclid=lwAR0Z0F8s QMbM0egco_BFdPCjfRV_UDnJinYbczFpH5KcZBNzDwBagU42e0E [Retrieved on 01.08.2020]:

l|iuqpiul|iuti l|niî|nnb|n, bplauli|i £>iuqiuf)iuii|hiniupiuti|i hpiuii|iupiul|iuô ini[jiuL-libpQ, |ili£ii|t¡u tiiuL hiu Jiugiutigiuj|ili hpiuii|iupiul|nLiílihpQ: <nr|.i|iuönLii l||ipiun-i|b[ bli i|hp|nLÔnL[ajiuti, hiuiíiurfpnLpjiuti, i|hpiugiupl|iíiuti, hiuiíhiíiuiniul|iuli, qpiuí}>|"il|iul|iuti U i|jióiul|iuqpiul|iuli i|hp|nLÖnLpjiuti JhianqlihpQ: M-bpinLÖnLfajiuli U hiuiíiurfpnLpjiuti iíh[anrftihp|i 2bnph|ii| nLunLiíliiuu|ipi|hL bli bpLiuli £iuqiup|i pjnL2b|i bliiudiniujlilj дгидшЬ|п2^Ьрр, iuqpiuinnL|ajiulj, iniupbg pbiul|jnL|ajiuli, j)iuqiuj)|i l|iuniui|iupdiuljp Jiuuliiul|gnL|ajiulj J|i 2ШРР дтдшЬ^ЬЬр: М.Ьрш-giupl|diulj Jbpnr|.p hliiupiui|npnL|ajnLlj t ии[Ь[ luniuliÓluuglibinL bpliiuli|i pbiul|-^nLpjmlJ rnjti 2bpmbpp, npnbp iuniui|b[ fungb[|i bli «l~ub|iug|i piuqiup» hiujbgiu-L|ujpq.|n bbpqp Jiuli mpryriLtjpnLJ |i hiujin bl|nr\ фпфп^ип^тЬЬЬр^ bl|iuinJiudp: M_|i6iul|iuqpiul|iuli ini|jiii|tjhp|i hiu Jbdiuiniul|iuli ü. с|.ршф|11|ш1|ш1| i|bp|nLÔnL-pjiuli 2linph|ii| luljtihiujin bli rfiupähf bplauli £>iuqiup|i pliifhiutimp hljiuiínLinlih-pmJ иЬфш1|ш1| hl|iu JnLinlihp|i guiôp тЬиш1|шршр 1|2гф l|uijruti inhiíii|hpQ iî|i piuli|i Lnujp[itibp|i l|inpi|iuÔ£>ni|; hul|, luhiu, hiuiíiuii|iuiniuufLiiuli |ipiui|iul|iuti iul|inhp|i nLunLiítiiuu|ipnLpjiuti luprynLlipnLií ujiupq t г].шр0Ь[, np bpLiuti piu-qiup|i pjnL2b|i Qlir^hujlinLp hl|iu Jmintibpnui ubifiiuljiuli hl|iuiínLinlihp|i guiôp inh-иш1|шршр L|2nh tiul|iuti u|iuin6iuntihp|ig t ophliurfpiuljiuli piug|anqnLJtihp|i Li opbbuqpnpbb pliâhnlii|iuô, uiul|iujlj qbriLiu joqiniuqnpôilu-'fr hliiupiui|npnL|ajnLlj-libp|i iunl|iujnLpjnLljp: Ьрйхи1ф luqpiuin pliiul|^nL|ajiuli i|t¡piupbpjiu[ i|ji6iul|iu-qpiul|iuti ini|jiu[lihp|i hiudbdiuiniul|iuli i|hp|riLÔnL|ajnLlip hbшршL[nрnLfajnlÏj t Ш1[Ь[ piugiuhiujinb[nL, np bpbp iniup|iljhp|i L|inpi[iuópni[ luqpiuin pbшL|¿nLfajшЬ inbuiuL|iupiup L|2hnp bpLiiuli j)iuqiuj)|i pbmL|^nLfajujlJ pliqhiulinLp |ai|iupiuljiu-LjnllI 2iupriLtjiiil|ni.d t L)lujnLtJ гф1ииJ|il|iu u|iuhii|iuljh[: huL| pliiul|jnL|ajiuli Jiuu-lnuljgnLfajiuli inhJii|hp|i Jiuu|iti inhqhl|nL[ajnLti uiniuliiuLriL hiuiiiup |ipiul|iutiiug-i|b[ t hiu Jiugiutigiuj|ili hpiuii|iupiul|nLiitihp|i и[Ь p [n l&n Lfaj n lLi , np|i lupqjnLtipnLj lu Lj b h luj lti t rj.Lup0b[, np t[bl|LnpnliLuj|nli Jlu uLi lu Ljg n l|3jluLi hiuppiul|tihpnLii ШП-L|iu t £iuqiu£>|i l|iuniui[iupiIiutiQ pbluL|^nl|3jLub JluubluLjgnl|3jLulj giuôp Jiul|iup-r|_Lu Lj : 'TliupqhinL hiuJiup, pb npnlip bli JiuutiiuljgnLpjiuti guiôp inhiiii|hp|i lijlulnólunlibpq, ЬрЬ.ш1ф pb lu L|^n l|3j Lub 2p2wtinlii Lubg ЦшдЦ.Ь[ bli hiuJiuii|iu-iniuiifuiuli hiupgmJlibp:

4bpinLÓni|ajnLb: «hjh[iug|i piuqiup» hiujbgiul|iupq|i libpqpJiub mqqnL-pjiuJp lupqbli J|i рш1ф iniup|i t, bpluulj j)iuqiup|i |i2[uiulinL|ajnLlitihp|i l|nq-J|ig l| lu in lu p i[n l J bb npn2 pLuj[bp: UjuLLibu' qbnbu 2017 |э. bpü.Lub|i pLuqujpuj-ll| Ььп L| lu pq.lu iqp n Lfaj lu Jp uinbqôi|bg «bpb.iuli-hjb|iug|i piuqujp» ôpiuqp|i J2UJL|" JluIj Ll |прш1|шЬшдJluLi hiuliälnud"nqni[, npmJ pbr|.cf.pLjl[bg|nb inbqbl|iuini|iul|iuli U hbnujhLuqnpqLul|gnLpjLuli inhfulinfnq|iiulihp|i п[прт|1 ií|i 2ШРР шпш^шипшр líiuutiiuqhintihp: <LuliÖliLud"nqnL[|i 1ю|ши1ш1|1| t bqbf |i uljqpLuLib lnbqbl|lulni|lu-L|luIi piupöp inhfLitinfnq|-iiulihp|i l||ipLuniJLUiîp ршрЬ[шф[ ЬрЬшЬ ßLuqujß|i ptiiu-L||i^Libp|i L|jLuliß|i ujLujiÎLuLiLibpQ, LjLuuiLupbfLuqnpöbf ptiujL||i^Libp|iLi Ll qpnuiu-2P2hL|^bp|ili ÜLULnnLgL[nq ôiuniujnLpjnLlilihp|i прш1|р: «bplLLuli-hjbfLug|i рш-qiuß» öpiuqfipQ f|iLupd"bp Ll LunLuijbf Lupiuq m iuprfjnLtiiui|hin L|jLuliß|i 1|п^Ь[т hLuJujp luprjMj 2018 |э. bpliLuli|i pujqLUßLULqbLn|i hiuiJiuii|iuiniuufLiiuli npn2-Jlu Jp ulnbqóij^L t 2whnLj|a ^hbuiLuujliqnq L|luqJmL|bpujriLfajnlLi' «bpliiuli-hjbfiu-g|i ßLuqujß» Lnbfubn[nq|iLuL|Lulj h|idljiur|.piuJp: lijbnLhbLnü., bpUoilj|i paiqaißLU-|n2|TJLubnLfajnLbbbp|n L|nqJ|ig, о|шррЬршршр l|LuqJLul|bpLL|L[bL bli J|i 2ШРР hLuliq|iLi|nLJljbp, ptitilupl|nLJtibp J|i2LuqqLuj|ili mbfuljn[nq|iLuL|Luli pbL|bpnLfajnLb-

tibp|i libpl|LujLugriLg|ijlibp|i, n|npin|i i|inpàLuqbLntjbp|i hbin, piur\Lupiuj|ilj |i2[uw-tiru|3jwti libpl|LujLugnLg|ijlibpp diuutiwL|gbL bb J|i 2LUPP q.|nniud'nr\nL[tibp|i: Cbr} npmJ, bpliwti j)iur|iuf)|i «HLuruui^LupJiuli mbfulinLnc|.|iLulibp|i L|bljmpnlj» 0PC-|i hbin hiudwqnpôiuL|gni.|ajiudp, npb, |i r|.bii|, bpliLutj|i j)Lur]LupLULL|bLniupLutj|i SS n|npin|l h|lJllLUl|LUll funphpr}LUinnLll t, J2LUl|l|bL 11 tlbpr|.pi|bl bb d|l 2LUPP t|bl|in-pntiiuj|iti ôwraujnLpjnLtilibp: h i|bp2n, 2019 p. U~LJLLH-|n qLupqiugdwti ôpiuqp|i q.pwubtijiul||i LugailignLpjujLÎp d2iuL|i|bL t pair[Lupujj|nlj intiinbunLpjwti n|npui-libpfi pi|iuj|iLi i|bpiui|in[uiîujli «hjb|iug|i £>wr|LU£>» niuqdiuL|LupiuL|Luli ôpuiq|ipQ, |iLi^Li ni.r|bti|i2 t hiuliq|iuLuLiuJLnL libpr|.pL[nq hwdwL|iupqbp|"i, wnwgtiiuhbppnL-pjnLtilibp|i U qpailig l|LunnLgL[uJÔpujj|nli ul|qpni.ti£tibp|i hiudiup8:

Cuui lu^d' hiu2npq|ii| ifinpàbtif) u|iupqbL, pb tibpL|Lujni.du i|bpnqpjLU[ ôpiu-qp|i tibpiqpnnJQ np nl[nllî t qintii|nLd: Ujuaibu' bpliiuti|i qLupqiugduitj 2020 [a. ôpiuqpmd ti2L[nllî t, np «l"ub|iug|i j)iur]LUf)» ôpiuqpnij biu[uiuinbuL|nLd t pwqiu-piuj|ilj mbinbunLtajLuli pn[np n|npintibpni.d ÏJbpH-tibL qnpôwnni.jptibp|i iui|inn-diuiniugdiutj, LnbiqbLjLULni|LuL|Luti, L|bpwhuL|dLutj, L|iunuji|Lupdiuti hiuduiL|iupqbp, inpiudiur}pbL t[bL|LnpntiLuj|ntj ôiunwjnLpjnLtjtibp, libpr}ljb[ pair\iup|i iutii|iniutiqnL-pjiutiti m iîluL|lujnLÏJnLfajluti piupb|iui|diutiti nLr]qL|luô hLudLul|Lupqbp, bnpui-plupujLjluLi uib[uLin[nq|iLulibp|i L||ipiundiudp piupb|iui|bL £>wr|LU£>|i tL|n|nq|iLuL|iuli l||i6luL|Q, qLupqujglib[ blipujl|LunnLgi|LuôplibpQ, uuibrjôbL £>Lur|iu{)|i d|iwutiwL|Luti L|LunuJi|LupiÎLuli Ll ôluqlujnlfajnLbtibp|n i|bpiuhuL|iiiuti L|bliLnpnli, ujll|Luhni|b[ wn-L|iu hwdiuL|iupqbp|ig Ll pLutiiugiulig|ig LutihpLudb2ui ini|jlu|libp|i iîbL|LnbqnLiîLi m qpiulig LnLUpLUÔLUdLUlÎLUllLuL|LUj|lll l|bp |n LÔn Lpj n lLi Q1 npn2nLLÎllbp|l Qlir|.nLLlljLuLl qnpÔQtipwgtibp|i LugLuLignLpjLuli tiii|LuinLuL|ni|; liju l|inl[nl[, tiLufuliLuniu2, tiiu-fuLULnbuijnLd t umbr\ôb[ L|iuniuL|Lupdiuti Ljbtimpnlj, ¡iliLnbqpijbL luhL|lu huidiu-L|iupqbp|itj Ll iunL|iu pLutiLugLutjg|nti9:

U.jr}nLhujljr|.bpÔ, hujpLj t ti2b[, np r|.bnliu ôpujqpnij liLufuujLnbuL[Luô LU2fuw-miutiptibpp jbti |ipLuqnpôi|b[, |itijp LL|LujdLubLUL[npL[Luô t d|i 2mPJ2 qnpôntjtjbpni|; 2iupqiugdujtj ôpiuqpnLd tiuili dwintiLutj2i|ni.d bb huijbgLuL|iupq|i bbpr|.pdiudp |i hiujm bL|nq h|idliLufLilir}|iplibp, diuutiiuL|npiuLL|bLr

pijLujliLugiJLuli LuprynilipnLd LunLU2Lugnr\ L||ipbnLubL|inLutiqnLpjiuli wu|iu-hni|nuj,

uib[uLinLnq|iLuL|LuLi hujJujL)Ujpq.bp|n diuLniuL|iupLup QtiL|bpnLpjnLlitibp|ig luqlu^LUgnr^ L|LU[UL[LUÔnLpjnLll,

n[npui|i iÎLUuliiuqbinlibp|i uqnLpjnLti Ll r|.pujLig u|iuhLuti2iupL||i Lulipliq-hLuui dbÔLugnr[ uibdii|bp,

LUbÔtlLuLjLUlj LnL|jLU[tlbp|l LL|LU2LT1 LLjUjtjnL|3JHLÎJ,

£lur|lu{)luj|"lll LnllLnbunLpjLull n[npuillbp|l LU2fULULnLuL||igLlbp|l Lnb[uLinLn-q|nuL|Luli q|iLnb[|ipLibp|i ll|luL|luu|i hbinliiulipnil Lulihpujd"b2Ln SS hiudui-L|iupq|i mbfuli|iL|LuL|Luli ii|Luhiuti2tibp|i d2iuL|dLutj Lutjl|LupniqnLfajnLlj10: <uipL| blip hujJiupnLJ li2b[, np bpbxutj pLur\LupmJ «lubLLug|i piuqiup» huj-jbgiuL|iupq|i tibpr|.pJluIj h|iJbLufubr}|ipljbp|i 2P2LutjLuL|p uiuhdiutiiuL|iiuL|L|ni.d

8 Sb'u bpUujljfi qujpq.LugJiuli 2020 p. ôpujq|np, https://www.yerevan.am/uploads/media/default/0001/93/32dca49b36c57e3b64f200a485f4de5504

9 Sb'u tinLjti uibr^p, 100:

10 Sb'u tirujti mbtip, t2 99:

Lujupiulini|; <LU2npq|ii( фпр0Ыф i|hp ИшЬЬ[ piuriLupnLii hLujt¡gLul|iupq|i [ЬШП_ dhp lihpr|.piÍLutiQ fun£Qtir|.ninnrL npn2 qnpöntitibp:

lijuo|bu, phii|t¡in bpliiulinLií «hjt¡|Lug|i £>шг|ш{э» hujjhgLul|Lupq|i lit¡pr|.pnLiÍQ 1|шрпг[ t £iur|iu£>ujj|iti LntiinhunLpjiuli inuipphp n Ln р unti bp n llî Luo|Luhni|b[ qqui|ji

Upr|.jnLllß, ULuL|LUjI| lUjll aiuhlull^nLlî t ÏJLuLl lîbÔUÔLUl|LU[ ф|"|1|ш1|иш1|ш1| tihp-

r|.pnLJlibp: U"2luI|i|luô ôpiuq|ipQ biufuiuinburud t, np hiujbgujl|iupq|i libpr^pnLJp a|binp t Ьрш^ш^шдф Lupinuß|ili ф|п1лиЬиш1|ш1| d|i2ngtibp|i lu^LulignLpjiudp, ului|lujii, иш2ф wnlib|ni[ lujti huitjqludlutjpq, np «1~иЬ|шд|п puiqiuf)» hiujbgiu-l|iupqp hlipujr}pnLd t pLuqnui hbiupiui|npnL|ajnLtitibp, npnbp ^bb L|iupnq d2mLU~ ii|bu |ipLuqnpói|t¡L шр1пшр|пЬ uigLulignLpjuidp II, J|nli.ljnLjli diudiutiiul], inhqiu-1|шЬ |ilif)tjLul|LuriLUL|iupdLuli inpiudiupuitjnLpjnLtjQ blipuir}pnLd t ptiLuL|¿nLfajLulj u|aihiuti2iínLtiplihp|i рш1|шршртй, piuqLupLujIiti h|idtiiufutir|.|iptit¡p|i [nLÖrnd uh-фш1|шЬ d|i2nglihpni(, huipl| blip huidiuprnd lit¡pl|Lujiuglit¡L bplLuili piur|LU£|i d|i inujp|itit¡p|i pjmgblibpli bL|LULÎLnujj|nli gnLgujti|i2tihp|i фр^дт^тЬр' u|iupqh|nl hiuduip piuqiup|i i}>|itiLutiuiul|Luli libprndp:

liqjnLuuil| 1

ЬрЬшЬ giuquigfi pjmpbfi blfwJipwjfib gnigiuhfctjbpp 2017*-2019**pp.

(d[pp « q.pLuú)'2

72,5 68,7 75,0

15,0 14,3 17,0

21,8 22,3 22,1

35,7 32,0 35,9

hli£ii|hu inhulinuî blip luqjnLuiuli 1-|i ini|jiu|tihp|ig, 2017 p. hiuiíiufuumti bL|luiînLLntjbpQ l|Luqiîb[ bli 72,5 diPT- « qpiud, npfig1 21,8 iî[pr|. « qpiuiÎQ l|Luqiîb[ bli ll|LU2LnnliLul|Luli qpiudu^linphtihpQ, |iul| ll| lu un l[|n p lu L| l[lu & |jiiuqnpnL-pjnLlilibp|i hujJiup ll|bunujLjujtj pjnL^b^g umLugijnq J^nglibpp, npnbj) tihpuin-ijmJ bli h lu Jlu |u lu ntJ bl|lu JnLinlibp|i «lij[ bl|lu JnLinbbp» fuJpmJ, L|LuqJb[ bb 30,4 J[pr|. « r¡.pujJ: LLj u ll| u n l[, iupinLup|itj LuqpjnLpbbp|ig uunugi|nq Ы|ш-JnLinlibpp L|LuqJbL bli 52,1 J[pr> « r|.piud, |iul| иЬфш1|ш1| Ыц^ттЬЬрр' 20,3 JLPH- ^ П-рш J:

2018 [Э. pjnL2b|l U1LUpbL|LUtl hLUULnLULni|LUÔ LL|[LUljnL[ huidiu[uiuntj bl|LUJnLUI-libpQ l|Luqiîb[ bli 68,7 iî[pq « r|.piud, np|ig иЬфш1|ш1| bL|iu JnLLnlibpQ l|Luqiîb[ bli ptirj-LuiIbtiQ 21,4 d[prj. « repaid: lipinuiplili LuqpjnLplibp|ig итшдфпг^ dfigng-libpQ l|LuqiîbL bli 47,3 iî[pq « qpuid, npfig ii|iu2Lnntiiul|Luti r|.pшdш2llnphllt¡pQ, 22,3 il[pr|. « qpuid, LqbunnLfajLulj l|nqd|ig о|шии[|1рш1|1|ш0 L|nluc^npnnlLitiЬp|n |ipiul|LutiLugiÍLuti hiuduip LL|bLnLul|LuLi pjmghlig uipijnrL J^nglibpo' 24,9 ü[pq « qpiud, |iuL| L|lull|[iuilul n^ ll|LU2LnnliLul|LuLi r|.pшdш2llnphtlhpQ, 10,000.0 d|ti «

Г|_р lu lîl

hul| 2019 p. bpliiuti|i pjnL2h|i hLuJaifuLunb bl|LuJnLLnlibpp L|Luqdb[ bli 75,1 JlpH- ^ П-piuJ, np|ig иЬфш1|шЬ bl|LUJnimbbpo1 25,0 J[pr|. « qpiud, LL|binnL-pjujti L|nqJ|ig ii|LuinL|Jipiul|i|Luó [|nuqnpnLpjnLliljbp|i |npujL|LuljLugiÎLulj hujJiup

12 U.rynLuiuL|[i L|iuqi]b[ bli ЬЬфЬш^Ьрр' bpUiuli piuriiupfi 2017-2019 [ар. pjnLgbp bL|iui]LnLuj[ili

дтдш1ф21|Ьр|п hfiJoili фш:

* LbpL|iujujgi[uJÔ bù 2016-2018 [эр. фшитшд^ L|luuilupi|luô pjingbubph iniljLu^bpp:

**LbpL|iujLugi[Luô bli hiulipLuj[ili ptitiiupl|Jiuti г^р^шб' bpliiuli ршг\шр|п 2019 |э. pjmgbln LlLumiupJiuli hiu2i|bLnL[nL[ajLub тфш^Ьрр:

Ptiri-LuiIbtiQ bl|LuiInLLntjbp, np[ig' ИшрЦЬр U uimppbp щш21лп1ли[[шЬ ri_nLULÍLU2tjnphtibn

Ш|[ tjLjLULÏnLLDÏJЬр

u|hiniuL|iuli pjnL2b|ig inpi|nrL ¿¡^пдЬЬрр' 27,9 J[pr> « qpiuJ, |iuL| u|iu2innliiu-1|шЬ qpiu¿¡и^ЬпрМЬЬрр' 22,1 JlHT ^ Т-рш J:

Srugiutj|i2tjbp|i i[bp[nLÔnL[ajnLtip фшитпи! t, np pbqhiutjnLp t¡L|iudnunlibp|i dbg иЬфш1|шЬ iurLpjruptjhp|ig uiniugi|nr\ Ь1|шJrnmlibpp giuôp inbuiul|iupiup l|2hn rutibti: 4Ьрпс|.р]Ш[1| iuniui|bL iul|tjiunnL quipÖbbinL tiU|iuiniuL|ni[ lujb bbp-l|iujiuglihli£> q.ôiuu|iuinl|hp|i inhupnil (q.öiuu|iuinL|hp 1):

hti^ixjbu inhutirud blip, bpLiuli £>iur|iu£>|i иЬфш1|ш1| hl|iuiíruinlit¡p|i diuu-liiupiudfilili pliq-hiutirup hL|iudnLintihpnLd giuöp inhuiul|iupujp Lßh11 пЛф: ÍB-Ь-u|hin, 2017 [э. hiudhdiuin, 2018-|iti iujr|. grugmli^li ш6Ь[ t 3%-пц[, |iuL| 2019 p., 2018-|n hiudhdiuin, lujli iui|h|]i t Ьф[2%-пф wjlinLiudhliiujli|"ii{, i|hpnq.pjiuL gru-gmli|i2Q hphp iniup|itihp|i l|inpi|iuôgni[ 2iupnLtiiuL|nLd t gwôp dtiiui; Liju|ilipLi, iuL|lihiujin t niunbrud, np hiudiujlip|i рЬш^п^шЬр ôiuniujnLpjnLtjtjbp diuinriL-дЬ[пL hiudiup piuqiuptj iuu|iui[htjnLd t Lupiniup|itj J|i2ngbbp|i bbpq.piui|diulip: ЦфЬ^Ьп, b[bb[ni[ inbqiul|iutj |itjf)tjiul|iuriiui|iupdiuli inpiudiupiutinL|3jni.tj|ig, hiu-diujlipp иЬфш1|ш1| J^ngbbpnil u|binj) t h qnpru Lh^h puji|iupiupb[nl pliiul^m-p-jiuli L|iup|if)libpp: 4iupôrud tiïjjD, np iuju [utjr|.p|i u|iuin6iunp n^ |эЬ иЬфш1|шЬ t¡L|iudnunlibp|i hiui|iuf)iuq.pdiuli n^ ii|iuin2iu6 L|iuqdiuL|bpii|nLdtj t, шд luniugtjiu-hhpp иЬфш1|ш1| hL|iudnLintihp|i ри[ги| iuqpjruptihp|i Li iujl fuliq|iptihp|i ши-LpxijnLfajnLljQ: lijua|bu, bpLiiuli piuqiuprud qnpônq inhqiul|iuti hiupL|hpli bli hnrji hiupL|Q Li qnLj£iuhiupL|Q, |iuL| ptiqiudhtiQ bpL)nl hiupl|iuinhuiul||i i|hpiuii|iuhnLdQ hixiJuujtipujj|nlj diul|iupr|.iul||iti, L|iupôrud blip, np 2шт f iuu|iuhni|hLnL hiu-JujjLip|n иЬфш1^ш1| hl|iudnLintihp|i nq2iud|iin ^шфр, ИЬтишршр1 qpiulinij |iuL| haiutib[ril hiudiujli|)tihp|i í}>|"itiiuliuiul|iuli iutil|iufunLpjiuti iíiuL|iupr|xuL||"i: Piugfi qpiuli|ig, «bplioib piuqiuprud inbr]iuL|iutj |ilipliiuL|iuriiui|iupdiutj diuu|itj» « opbbpnij liiufuiuinbui|iuó t Ьрй.ш1ф iniupiuôpnLd qiubÖi|nq bl|iudiniuj|ili hiup-L||ig, 2whrupiuhiupL||ig Li ptjiuii|iuhii|iutjiuL|iuli L|6ujpljbp|ng diuuhiubrudlibp hiu-diujlipiujl'itj pjrugb: Ctip. nprud, diuuhiulinLdtjbp|i ьпп^пиш^шфЬрр uiuhdiutji|nLd bli jrupiupiuliyrup тшрЦш ii|biniul|iuli pjnL2b|i diuu|ili opblipnij, npp ори L|iuiniupi|bL> hbinLuupiup' bpliaib piuqiup|i pjmjb Ii2l[luô Ишр^штЬиш^ЬЬ-

13 9-ôiua|iuinl|h|iQ L|mqJb[ bli ИЬф^ш^Ьрц1 bpLimli ршг\шр|л 2017-2019 pp. pjnLgbiniujfili grugiu b|n2ljbp|n hpiJmb ijpiu:

p|ig líiuuhiulinLiítihp hppLt ^hli l|iuiniupi|hL: liju шJbti|n ht¡inluutigni[, bpLiuli piuqiupQ qmpl| t tftinuj qqiu|ji ôiui|iu|ni{ иЬфш1|ш1| hl|iuiínLinlit¡p|i uiniugiíiuli ИЪшрши[прпLfajnLti|ng: lí|il^r|.hn, li2i|iuô hiupl|iuinhuiul|tit¡p|ig líiuuhiutinLiítihpli tiul|iuli шqq.bgrupjmil 1|шрпг[ bli mtihtiiuL piur|iu£>|i int¡r|iul|iuli |iti£>liiul|iuniu-i|iupiíiuli hiuiíiul|iupq|i qiupqiugiíiuli l|jW шф[шд1|Ь[П1[ иЬфш1|ш1| Ы|шйпил-libp|i 0шь[ш[р, |it^ii|bu tirnU Ьрйхи1ф |i2[uiulinLpjnLlilihp|'ili 2ш'пшr|.pri.b[nL[ liu|iuuiniui|np u|iujdiulilibp umbqôb[ piurjiugnLd diuuliiui|np hiuini[iuô|i qiup-qiugdiuli hiudiup: Uju hiudiuinbpuinnLd, hiupl| blip hшjшpnlj Jiuinliiul^bL ilu Jbl| qnpónb, np|i u|iuin6iunni[ bpliiuli j)iur]iup|i pjriLjbli hiudiuLpi|nLd piui[iu-ршр иЬфш1|шЬ Ь1|шJnLmlibpni[: U-juu^u' «bplLiuli piurjiupnLd int¡r]iul|iuli |ilip-tiiul|iuniui[iupdiutj diuu|ili» « ophlipnil uiuhdiulii|iuô t bpliiuli|i pjrugbli öillu-l|npnLlÍQ lînLLnpbp|l UJjtlLL||nu|n UJiqpjПLptlЬр|пд, |lll^Ll||lu|lß bll |)ШГ|Ш{ЭШи|Ь1ПШ-piub|i pnr|iupl|iuô ii|iupiniuinnilubp|i unbiqujрш2|ипLJ|ng uiniugi|iuö й^пдЬЬрр: ßurjiu£>iuii|hiniupiuti|i l|nr|ií|ig ii|iupiniuinniíuhp pnr|iupl|h|nl U inhr|iupiu2[uh|nl l|iupqQ uiuhiíiulinuj t <iujiuuiniuti|i <iulipiuii|hinnLpjiuti 4iuniui|iupnLpjnLliQ,14 uiul|iujli lujrj. qnpöplipiugQ l|iupqiui|npnrL l|iuniui|iupnLpjiuli npr^nuí luruujcM plir|.nLlii|b[, hbinlLiupiup' bpluuti|i рш^шрша|Ьтшрш1||1 L|nqiî|ig bppUt u|iup-iniuinndubp jbli рп^шр1|1[Ь[:

hliju|hu iupr|Mi li2i|bg, bpLiuli piuqiupnLd iupr|.hli |iul| diuinni.gi|ni.d bb npn2 t[bL|Lnpntimj|nlj ôiuniujnLpjnLlilibp: lTiuuliiui|npiuii|bu, qnpónLd t «lTbl| u|iu-innLhiuli» hiudiul|iupqp, «lTiulil|iuii|iupinbq» t[bL|Lnpnljmj|nlj l|iuniui|iupdiuli hiu-diul|iupqp, hliiupiui|np t Ьпш1|ш1|шдЬЬ[ qnLjpiuhiupl||i U hnrjji hiupl||i i|bpiu-pbpJШL inbr]bl|iuini|nLpjiuli tLbLjmpntiixij|nlJ hmpgrud, Iilull qnpôiupl|i|nLd t 2h~ 1|шршрш1|шЬ pnLj[ini[nLpjnliiiibp[i lungiulig hiuiíiul|iupq: Liujli hliiupiui|npnL-pjrulilibp t pliö brin llî hiuinl|iuii|hu «Líbl| u|iuinnLhiuli» hujdml|Ujpq.Q. lujli piuq-l|iugiuö t bpl|iil ршс^ЬЬЬр^д1 «ULpixiq. гфйгий», прр tiiufuiuinhui|iuö t luniulig n|npiniuj|iti nliqr[l[uj&nlfajшЬ q|nJnLiîlibp qpb[nl, l|htigiur|iuj|iti fuliq|iplibp II lu-пш2шр1|1|Ьр hiujintih|nl hiuiíiup, ll «Líbl| ii|iuinnLhiuti» piudfiliQ, npli ги1ф прп-2ш1||п п[пpltiluj[iIi nLrjr|i|iuônLpjnLti: lijli ii|iupnLliiul|nLií t hhinLjiu[ nLqqnLpjnLli-libpp1

l|iunnLgiuu|iuindiuli pnLj|ini|nLpjnLlilihp|i Il j)ujr|iuf)iu2hliwl|wli фшитш-ргцэЬр|л rj.|idnLdlihp,

lul^Lupd qnLjß hnqji II nLlibgi[iuôf)|i qnpôiunlinLpjnLlilihp, ^u^iuqpmd, lul^Lupd qnLjp i[iu6iunp, l[lu p ö ш L| uj [n Lfaj n lIj , op|iliiul|iuliiugnLd, h|idßb-p|i l[bpLLll|LLlliqljnLd, ф|п1|ш1|иш1|ш1|,

bpbfuLiilibp|i npr|.bqpnLLÍ, l|ppnLpjLuli h lu un П lL| ll|iujlíiutlllhp,

l|iuqiíiul|hpii|iul|iuti,

lu Qn Г|2Ш ll| LU h n Lpj n llî,

luj[15:

liriLui|b[ LÎLulipLuiÎLUulinpbli nLuruiïtiiuu|iph|ni( bplLLuli|i ^ш^шршо|Ьтшрш-li|i l|nqd|ig diuinrugi|nrL t[bl|LnpnljLuj|ilj ôlu nuuj n lfaj n Lbb bp pbnLpLuqpbpp' iul|li-hiujm t rj-LurilinLiI, np lujli |iul|iuii|bu l|Lupnr\ t qqiu[|inpblj 1ю|шитЬ[

14 Sb'u «<C pjrugbinujjlitJ hLuiÎLuL|Lunq-|n Jujufili» CC opbljp, hnr].i[ujô 28, «bpUiuli рил^шдпиЛ Lnbr\LUl|LUll [itipljLUL|LUПШl[lUpJiutl lÍLUUpll» « Opblip, hnr|.L[LUÔ 73:

15 https://www.yerevan .am/am/one-window/

pbiul|jnL|ajiutj [utjq|iplibp|i iupqjni.liiui|bin [nLÔdiulip: lljqnLhiutjqbpä, hmpL| t ii|iupqbL lupqjn'j) j)iuqiuf)|i рЬш1||п^1|Ьрр oquiijinJ bb L|iud L|iupnqiutjnLd bli oqini[bL ШЛ- ÔLuniujnL|ajnLlilibp|ig, рш1ф np 1|Ьр2Ь^Ьри iulid|i2iuL|iulinpbtj nbli pbiul^nLpjiuli 1|шр|пр1|Ьр|1 piui[iupiupdiulip: bpliiuli|i piuqiupiujlitj |n2hUUJbnLfajnlIjIjbp|n u|liqdiudp" tLbL|uipnljmj|ilj ôiuniujnL|ajm.lilibp|ig oqini|nqtib-p|i p|ii|li opbgop uiónLií t, uiuL|iujli bpb tiiufbiiuinbui|nLií t q.npôiupl|hL «l~ub|iug|i piuqiup» hiujhgiuL|iupqti |ip pn|np hliiupiui|np |nLÔnujlihpni{, шьцш iuniu2liujj|"ili nL2iuqpnLpjni.li t iutihpiudtï2in Иш1л1|шд1|Ь[ uijli hiuliquiijujti£>|"ili, pb lupqjnj) piuqiu|)|i pn[np pli lu l||i£li hp Q iuu|iuhni|i|iuô bli uitihpiud^in ишрршфпрпиЛЬ-pni[, hiuiíiugujtigujj|iti l|iuii|ni{, uipqjnj) rulibli рил|шршр qpiuq|iinnL-

pjmli: <ш1|шпш1| u|iupiuqiujnuj, inbfutin|nq|iujtihp|i tibpqpnLiÍQ nLtihliiu lupqjnLtij), rnjti ôiuniuj|i |ip h|idtjiul|iuli tjiqmmmL||ili: Guin uijqif фпр0Ь1ф u|iupqb[, pb bpüxutj j)iuqiuj)|i ptiiul^nLpjnLtjp bbpl|iujni.du u|iuinpiuuin t wpq-jnp oqini|bL ujjb hliiupiui|npnLpjnLtjlibp|ig, npnbp l|iupnq t ptiÖbnb[ «1иЬ[шд|п piuqiup» hшJbgшL|шpqp: 4iupôrud blip, np, uijl hiui|iuuiup u|iujdiutjlibpnLd, pbiul^nLpjiuli npn2Lul||i fuJpbpp, diuuliiui|npiuii|bu iniupbg' 60 U iui|b|ji iniu-p|iß rulibgnq, |ib^Li|bu biuü. luqpiuin pliiuL^nLpjnLtjp, ^bb l|iupnqiuliiu oqini|bL hiujbgiuL|Ujpq|i 2P2UJ^UJL|^':ipnLiJ tibpqpi|nq ôiuniujnLpjnLlitihp|ig: U.ju|ilipti, ptiiul^nLpjiuli i|hpnqpjuiL fuiipbpli iujq iunnLiini( шпшф[ fungb|ji bli. uiqpiuin ptiiul^nLpjnLtiQ ptiiul|uiliiupujp |i qnpnL Öbnp pbpb[ n'j ийшррфпЬЬЬр, n'^ t[ uiu|iuhni(i|iuô t hiuiiiugiuligiuj|iti l|iuu|ni(, |iul| 60 Li iui|h|ji uiup|iß rulibgnq шЬ0|пЬр, uijL Иш1|шишр LLj Luj LÎLubb bp n llî, ^mlibli piui|iupiup pi|iuj|iti qpiuq|i-innLpjnLti: Cum uijqif hiu2npq|ii{ фпр0Ыф u|upqb[ pb ptiiul^nLpjiuti iujq ЬрЦги fuJpbpp Ьр1ои1ф pbiul^nLpjiuli pliqhiulinLp pi|iuf)wtiwl|nLd h^4huh ьпЬиш-1|шршр L|2hfi mlibli:

ULryriLuuiL| 2

bpbiub piuquijíli шцдипр pbuilfénipjiub ipbuiulpupuip li2hnû pbuilfémpjuib

pbtyhuibnip pi¡u/piubu/lfniil 2015-2017 pp.'6

I-- 2015 2016 2017 I

U.гц)uiui ptjml|¿nL|9juti 1лЬиш1|шршр l)2hn (%) 25.0 24.9 22.4

ILrynLuuili 3

60 U шфф ipujpfig nibbgnq pbuilßmpjuib 1рЬиш1/шршр l)2hnü bpbuibfi pbuilfénipjuib pbijhuibnip i&i[ui]}iubuilinnl2016-2018 pp.'7

2016 I 2017 I 2018 I

60 U шфф и1шр|1Е mtibgnrx ptjml|¿nL|9juti шЬиш1(шршр l|2hn (%) 19.7 19.7 20.3

UqjriLuiul| 2-|ig uil|tihiujin t qurilinLLÍ, np pbu|bin bpbß uiujp|ilibp|i qLi-ршдртй luqpiuinnLpjiuti тЬиш1|шршр L|2|i^D фпрр-Ь^1^ Lii|uqb[ t, umL|mjli 2шртЬш1|п^ t LjmjnLli Li|ujhii|mljb[, Ii 2017 р. инуицЬЬрт!' pbuiL|-

16 lirijnLumlji] L|mqiJb[ hti ИЬфЬш^Ьпс' CC фбш^шсцпш^шЬ L|niJ[iLnb[i «Ciujujuunutifi <mlipmiL|bLnnL[ajmli JmpqbpQ U bpLimli piur]iiipQ [Э1[Ьрт|, 2019» Ирша|шрш1|1]ш1| hpLSmb i[piu https://www.armstat.am/file/article/marzer 2019 21 .pdf:

17 ULrijnLuujL|Q L|mqiJb[ bli ИЬф^ш^Ьрр' CC фбьи^шсфш^иЛ L|niJ[iLnb[i «Cmjmuuimli[i <mlipmiL|bLnnL[ajmli Jmpqbpp Li bplimli ршг^шрр [ai[bpni[ (2017-2019) hpiuii|iupiul|nLiitibpfi hpLSmb ь[рш:

^nLpjiuli прп2ш1||п hiuini|ujô[i' 22.4%-q, qbnliu 2wpniliiul|nui t шгцэшт lítiiui; huL| bpLouti|i рЬгфшЬтр ptiiuL|yupjiuti pi|iu|)iuliiuL|nui 60 Li iui|b[|i iniup|iß mtibgnq luliöiulig inbuiuL|iupiup L|2hriD 2018 p., tiiufunpq bpL|rn iniup|ilihp|i liLiiuiniíiuiíp, фпрр-fiti^ iu6 t q-piuligbf L|iuqiib[ni| 20.3% (iuqjnLuiuL| 3): LT|iLl-liriljli duuiiuliiuL|, hiupL| blip hiuiiiupnui Qlir|.qôhL lujli hiuliqiuiiiulipQ, np ptiiuL|-^mpjiuli i[bpnqpjiu[ 2bpinbp|i liiupnq t «hiuinnul» umiugiutiiui,

рш1ф np iniupbg pliiul^nLpjiuli wnL|iu t uiqpiuinnLpjiuti piui[iuL|iuli|ili

piupöp JiuL|iupr}iuL|:

<iupL| t li2b[lJiuLi, np «l~ub|iug|i piur]iup» hiujbgiuL|iupq|i tibpqpdiuli qxipô-ptipiugnul ^luijiiuqiubg L|iupLinp t Р^Т-Ч-Р^ piuqiup|i pliiuL^nLpjiulip: lljq diu-u|iti t фшитпи! |ilijii|bu J|i2iuqqiuj|ilj фпр0р, lujliiqbu t[ inbqiuL|iuti |itif)tiiu-L|iuniui|iupiiiuli qiuqu^iupiufununLpjnLtiQ: id-bu|hin bpUiuli piur|iu£>|i hiuiíiup iÎ2iuL|i|iuô ôpiuqpnui ptiшLj^nLfajnlIjq npUt iiiuulnuL|gnLpjnLli ф nilihghL, iujr|.nL-hiuliqhpö, «hjb|iug|i £>iur|iu£>» hiujbgiuL|iupq|i libpqpnnÎQ uiuhiiiuliu^iuL|-i[nllî lífuujli ôpiuqpfi Ú2iuL|iíiuiíp: liju|iLipli, pbli luju фпцпи! £>iuqiupiug|"ilihpQ qbnLiu iíiuutiiuL|gnL[ajnLli ^bli nilihghL, [ît^li пЛф |ip u|iuinóiuntibpQ, lujtinuuiib-liiujli|ii|, fub[iug|i [nLÔnLiilibpQ L|pnuj bli 2wpmtjiuL|iuL|iuli plimjp, Li hbiniuqiu-jmJ hliiupiui|np t Lujiq qnpôplipiugni.d iupryni.liiui|binnpbli tibpqpiui|bL pliiul^-libp|iti: Пшиф, фпр0Ь1ф ii|iupqb[, pb libpl|iujnLdu bpLuuti piur]iuf)|i ptiiul^ni-pjmtip |ilijii||iu|i JiuuliiuL|gnLpjnLli t mliblirnJ piur\iupiuj|ilj fuliq|iptibp|i [mô-diutip:

htiju|bu q|iinblip, inbr]iul|iuli li2iutiiul|nLpjiuti hiupgbp|i inLÔJiutiQ ptiiuL|-^mpjiuli Jiuutiiul|gni.pjnLtip inbqji t mliblirnJ inbqiul|iuli |ibpliiuL|iuriiui|iupdiuli Qtiinpni|ji Li iuj[ iíiupií|ililihp|i LÎh2n9nLl' Ь^Ч^и biuLi iuliii|i2iuL|iulinphtr тгщш-L||i dnqnilpqiuijiupmpjlull |iliuin|iinnLinlibp|i oqiniuqnpôiiiuti li^ngnij: Umjli hnr|.i|iuô|i 2P2wtiiuL|nLii hiupL| blip hiuiiiupnui gnyg iniu[, pb bp Lau li nul pliiuL|-^nLpjiuli mq^iuLili iíiuutiiuL|gnLpjiuli |ili^ii||iu|i ii|iuinL|bp t in|ipnuí: lijuaibu' S<S-tibp|i qiupqiugiiiuli libpL|iuj|iu inbdixjbpQ hliiupiui|npnLpjnLli bli iniu|jiu ShU"-bp|itr ptiiuL^nLpjiuliQ inbqiuL|iuli qnpôbpfi L|iuniui|iupiïiuliQ libpqpiui|hL iuniui[b[ 6L|nLli bqiuliiuL|ni[: lTiuuliiui|npiuii|bu, uinbqôb[ni[ u|iu2innluuL|iuti L|iuj-ptgbp, ung|iiu|iuL|iutj giuligbpnul hiuJiuiqiuiniuufuiuli tgbp, ptuul|jnLpjni.liQ htiiupiui|npnLpjni.li t uiniulirnJ luniulig iui|b|npq giutipbp qnpóiuqpb[nL |ip bbp-qpmJlj nlLjbtilu[ piur\iup|i L|iuniui[iupJiuliQ: Quin lujqJ' bbpL|iujiugljblip t|bl|in-pnbiuj|ilj JiuuliiuL|gnLpjiulj hiuppiuL|libpnLJ bpLnuli|i ptiiul^nLpjiuti JiuuliiuL|gnL-pjiuli iqiuinL|bpp: Ujuaibu1 bpLauli|i piur\iupiuiqbiniupiulip ф^иртр ung|iiu[iu-L|iuli giulignui l[lupnlJ t hiuiîiuii|iuiniuufuiuLi t$>, npinbq L|iuniui|iup-

lîiulili шпЦфпг^ qpbpb giuliL|iugiuö inbqiuL|iuini|nLpjnLLi LnLuiupiulu|nLiî t: liju hiuppiuLinui bpLauli|i pliiuL||i^libpQ, piugfi inbqbL|nLpjnLli uiniulnuLmg, L|iupnr[ bli liiub. i|bp hiulib[ h|iiîliiufuliq|iplibp, piupÖpiuÖiujlibL |npbtig L|iupô|ipQ, luniu-2iupL|b[ [mönuilibp: Cuin Lujr|.iî, nLunuîLiiuu|ipnLpjiuLi blipiupL|b[ni| hiuppiuL|nLiî iunL|iu inbqbL|iuini|nLpjnLLiQ, L|iupnq blip фшитЬ[ hbinb.jiu[Q. bpLnuLi|i ßiuii|biniupiulj|i ii|iu2innliiuL|iuli ф^ирпщшЬ 2020 p. oqnuinnu|i 1-|i qpm-pjiu Jp hbinLinuI t 2nLP2 55,400 hiuqiup Jiupq, L|iuqdni.d t bpLnuli|i pliiuL|-^mpjiuli ptir|.iu JbtiQ 5%-p: Piug|i r}piuli|ig, i[bpLnLÔb[ni[ 2020 p. h n lIj l[lu p 1-|ig oqnuinnu|i 1-b pliL|iuó d"iuJiuliiuL|iuhiuini[iuônLJ hpiuii|iupiuL|i[iuó lijnLpbp|i hiu-i[iutinLpjnLljtibp|i Li dbl|tiiupiutinLpjnLtilibp|i ршЬш^р' L|pL||ili L|iupnr\ blip lupöiu-

timq-pbL LÎmulimL|gnLf3jmlJ 2ШШ 9Ш&Р LnbJiqbp. tgmJ hpiuu|iupiul|i|nq giulil|iu-giuô inbqbl|nLpjiuti hiui|iutinLpjnLlilibp|i ршЬш1|р J^librnJ шшшшЦпи] t 1000-|n 2PS>Lutjiul|ni.d, |iuL| JbL|timpmtinL|ajnLljljbp|n j)iuliiul|p J^h^nLJ qbpiu-qiulignLd 100-p: liju gnLgiuli^tibpp фшшлпи! bli ptiiul^nLpjiuti Jiuutiiul|gnL-pjiuli giuöp inbdu|bp|i Jmu|ili: lijqnLhiutiqbpä li2blip, np Ьрй.ш1ф piuqiupiuuib-iniupuiti|i l|nqií|ig uinhqöi|hL t hwL t|hl|inpnliujj|ili iihl| iujl Ишррш1|' «lH|in|ni{ piuqiupiugli» uitii|iuiíp: liju huippiul||i uinhqöiiuiti tiu|iuiniul|Q, piuqui£>ujj|iti \\2~ fuiulinLpjnLlitihp|i u|liqiíiuiíp, bpliiutinLii iíiuutiiul|giuj|"ili l|iunuii|iupiíujti uipiíui-iniui|npnLiíli t: liju|iLißli, |i inuipphpnLpjnLli £iuqiu{uuii|hiniupujti|i ф^ирпщшЬ tgh> npli iunuii|h|uiii|hu ptiuil||i£tihp|i |ipujqhl|i|iuônLpjnLtiti шьцшИп^ги tiu|iu-1лш1| rnli|i, «LlL|ln|il[ jdiuqiupiugli» hiuppiul|q ijinpÖnLiJ t iulihpuidtï2in u|iujiíiuli-libp iuii|iuhni|bi piuqiupiugl'ilibpl'iti hmqnq [utiq|iptibp|i piupäpiuäiujlidiuti, tinp qiuqu^iuptibp|i, iunui2iupl|nLpjnLlilibp|i tibpl|iujiugdiuti hшJшp: lTiuulnul|gnL-pjiuli luju hiuppiul||i luniuliäluuhiuinlinLpjnLtiti lujli t, np uidpnqg qnpöplipiugp ршд t, Lujulntipti' i|bp hiutii|iuô h|nLÎtiuj|xiljr|.|nptjbpti ru iuniu2iupl|i|iuô LnL^nLl^" libpp inbuiulib|ji bti hiuppiul| dnlinjd qnpônq jnlpiupiuliynlp ptiiul|j|i hiudiup, npp d|iiuduidiuliiul| L|iupnq t hP^ti hruqnq hJbшfulliqp|n [nLÓdiutip l|nqd ßLjboipLibf oijqo||iuni| ShU"-bp|iLi puigiuhuijinh|ni( pliuil|yupjuili lihôuiiiiuulinL-pjiuli 1|шйрр: Lbpl|oijnLiJu hiuppiul|nLii umiu2iupl|nLpjnLtilihp|i £>uitiiul|q 204 t, l|oipô|ipLibp|i ршьш^р1 862, |iuL|, QtiqhuitinLp uiniíiuiíp, haippail|nLiî qpiulig-i[iuô ail|Ln|ii| paiqaipaig|ilibp|i piuliuilnv 901718: Plnul|uitiiupiup, £>uitiuil|ujl|iuli ujju iniljiu[tihpQ l|pl)|nlj фшитпи! hti pliuil|yupjuili liiuuliuilignLpjuiti gaiôp uibJiqbp|n iîaiu|ili: hli^u|hu qfiinhlip, ptiiul^nLpjuiti iiiuuliuil|gnLpjiuli iihl| aij[ hti lu p lu i[n p n Lpj n lïj t lui[LuqailjnL li|iuLnbp|ili tibpl|lu qinln|b[p: 3nLpnLp hiuppiu-LjnnJ nLunLdliiuu|ipb|ni[ lul[iuqiutinL li|iumbp|i ььпшрйшь^л^рр' l|iupnq blip фшишЬ[, np pliiul^nLpjiuli JaiuliLul|gnLpjnLlip li|iumbp|ilj hiuqi|iuqbii| plinyp t L|pnLiI, |iuL| ti|iiiinbp|i q|imnLJlibp|i piutiiulip J|i2htinld iniuiniulii|nld t 2000-ЗОООф 2р2ш^ш1|пи1: l^tj¿LL|bu Li|Lupq qiupÖiui[, iunl|iu t inbqiul|iuti qnpôbp|i l|iuniui|iupdiulip JiuutiiulignLpjiuti guiôp diul|iupqiul|: UiuutiiulignLpjiuli u|ium-l|hpti шпил|Ь[ lulípnq2lul|Luli qiupÖlib[nL 1|а|штш1|П1[ lîbp L|nqiî|ig bpLiuli|i 200 ptiiulß|i 2Р2ш^П11^ ЬПШ'-1Ш^Ш9Ф[ t hiupgnuj, np|i aipqjnLlipnLiî paigaihaijLnL|bL hli tiiuL. aijli h|nJliLuL|Ujli ьциллбшпЬЬрр, npnlip fun^QtiqnuinLiJ bli uibqail|ujli qnpôbp|i l|iunuii|ujpiiiuliQ ail|Ln|ii| LÎiuulnuLignLpjLuLiQ: <aipgiîaili aipqjnLliplib-pni[ L|pL||ili LupÖiuliLuqpi|b[ t LÍiuuliLuL|gnLpjujli giuôp iîail|LupqujL|. hiupgL|uJÔ-Libp|i lî|iujjii 21%-ti t li2b[, np npUt l|hpii| йши1ии1|дЬ[ t ßluqaip|i 1|шпш1[шрйш-lip: <aipgJaili aipqjnllipnlj, pliiuli^nlpjiuli JiuuliLuL|gnLpjujlj gaiôp mbJiqbp|i bpL|nl h|nJbuj 1|шЬ щштбшп t pLugaihaijmL[b[: <aipgi[Luólibp|i JbóaidiuulinL-pjnLlip1 69%-p, li2b[ t, np l[u in lu h n l j pmiqujpmj|nlj ^[uiutinlpjnllitibplili, luj-и^ьрь' hlui[lumnlj, np |ip l)ixip&|npb nl airilugujplinlpjnlljp hai2i|ji l)шnbl[bb shlt-bp|i l|nqJ|ig: huL| bpL|pnpq qbpaiL|2nnq iqaiLnaiufuailip, npp l|luqjnlj t 2nlp2 21%-p, pbujL||n^bbp|n nj |ipujqbL| [|п1|ь[1| t. tipiutig|ig 2lumbpli Luliqiuii inbq-juil| ^bli, np iîaiuliLuL|gnLpjujli LiiîluLi hliuipiui|npnLpjnLtilihp nL haippail|Libp qn-j n Lpj n lIj mlihli:

18 https://activecitizen.yerevan.am/

1 66 PllLPbP C^SC 2020.4

bqpuil|uigni.|3jrHtjtibp: 4iuiniupi|ujö i|t¡p|nLÓnLpjiuti luprynLtipnui hiutiqh-gfitip hbuilijuL hqpiul|iugnLpjnLlilihp|itr

bpluuli £>iur|iu{)|i |i2fuujtinL|3jnLlilihp|i l|nr|ii|ig «hjt¡|iug|i £>шг|ш{э» hiujh-giul|iupq|i tibpiqpJmLi ruqqiupjudp |ipiul|iuliujgi|t¡L bti npn2 lí^ngiu-nnuJtibp, uiul|iujti hiujhgiul|ujpqli luiípnrj^nLpjujijp, |ip pn[np hliiupiu-i[np |nLÔnLLÏtjbpni[ qnpôiupl|i|hL:

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

bpluuli j)iuquip|i bl|iudinuij|ili gni.guili|i2tihp|i i|hp|nLÔni.pjiuli iupryni.li-prud iul|lihiujm quipöiuil, np guiôp t f)iuqiuj)|i $|iliuitiuuil|uiti шьцш-L|btiLnpntimgLÎmlj duil|uipr|.iul|Q, twl|iuti [ип^рЬфип t hiuliqliuiu-

limJ «1~иЬ|шд|л ршг]шр» huijhguil|iupq|i ludpnr^uiliiuli tihpr|.pdiuti hiu-diup: <binlixuii|bu, pbo|bm huijhgiul|uipq|i ul|qptiuil|iuli libpqpmJp u||iin|i |ipiul|uitiuigi|ji uipinuip|"iti ií|i2ngtihp|i lit¡pqpiui|diuiíp, uuil|iujli hhinuiqiujnuï, npu|buq|i htiuipiui|np [|ili|i luiípnqgnLpjiuiíp qnpôupl|b[ «hjt¡|uig|i piuqiup» huijhgiul|iupq|i fuh|iug|i |nLÔnujlihpQ, £>uir|ui£>Q u||i-in|i nilihtiiu иЬфш1|ш1| Ы|шйпип1|Ьр|1 piui|uipiup pi|ni{ uiqpjnLplihp: riLunLiíliiuu|ipnLpjiuti luprynilipnLií iul|lihiujin quipäiuij, np Ьр1ии1ф ptiiul|yupjiuli прп2ш1||п huuni|uiö|"ili hiuuni. ^hli «hjt¡|uig|i piu-

qiup» hiujhgiul|iupq|i 2PS>wtJuil|tjhpni.d Jummg^nq ôiunuijnLpjnLlilihpp: ПLum|n, bpluuli j)iuqiuf)|i ^fuuilinLpjniMibpp u|uipiniui|np bb Öbnbiup-L|b[ iulihpiudtï2Ln J|i2ngiunnLdlihp, npiqbuq|i pbiulßnLpjiuli pn[np 2bp-rnbpp u|iumpiuuin iJibbli huijhguil|iupq|i libpqpdiuli uipq|nLlipni.d |i hiujin bL|niq фпфп|ып1|Э]пЛЬЬр|пЬ:

M_b|ni.önLpjuili mpqjnLlipruJ piugiuhiujini|bg, np bpluuli j)iur]uip|i pliiul|-^nLpjiuli líuiuti t iïuiutiiul|gnLpjnLli дтдшрЬрпи! inhqiul|iuli qnp-

ôbp|i l|iunuu|iupiiuitiQ: LT|iLi^qbn, iiiuuliuil|gnLpjuiti Miuli giuôp inhiju|h-p|i u|iujiíiulilihpnLií «hjh|iug|i £>шг|ш{э» huijhgiul|iupqli |ip pn[np htiui-p ш i[n p n L|B-jn lLiLj bp nl^ l|iupnq qnpôiupl|i|h|; Лшт|1, np huipg-

liuiti iupryni.li£>lihpni{ puigiuhuijini|hL bli piuqiupfi l|iunuu|uipijiuliQ ptiiul|yupjiuli iíiuuliiul|gnLpjiuli guiôp inhiíii|hp|i u|iuinóuintihpQ, l|iup-ômJ Ь1ф, np Ьр1ии1ф |i2fuLulinLpjnLliljbpp u|t¡inp t huidiuu|iuiniuu[uiuli j)iuj|bp Öbnlnuplitti' тг\г\ь[ш0 uijq u|iumóumlihp|i qpiu-

lini[ |iul| liu|iuuinh|ni[ fuliqph iniMuilip: lijqnLhmljr}bpÖ, hiupl| blip hiuduipnLd pliqqób[, np bpluuli piuqiupnul «1иЬ[шд|л piuqiup» hiujt¡guil|uipq|i libpqpmJp uiuhduiliiui|'iuil|i|ni.d lujIj i|bpnqpjuiL h|idliui[ulir|.|iplihp|i 2Р2шЬш1|1|Ьрт[:

Pq.uiiuqnpói|ujó qpuil|uitinLpjni.ti

1. «bpLiuti jDiuqiupnLii inbr|iul|iuti |^lJßllшL|ШllШL[шpJшlJ Jiuufiti» « opblip, 2008 р. г).Ы|1лЬйрЬр[1 26:

2. «<mjmuLnmlj|i СшЬршьцЬшп^шЬ pjnLgbiniujIitj Ишйш1|шрс|.|1 Jm-ufiti» « op blip, 1997 p. hmtihufi 24:

3. « фбш1|ш^рш1|шЬ L|nJfiinb, «<mjiuuinmli[i <uitipuiujbinnLpjuiti й2ьпш1|шЬ plimL|^nLpjmli 2020 p. uiujp[i|]i 1-[i rj.priL-

4. « фбш1|ш^рш1|шЬ L|nJfiinb, «<mjiuuinmli[i imlipmujbinnLpjmli üiupqhpQ U bplimli ршг^шрр рфрпи[, 2017»:

5. « i|]iówL|wqpwL|wti L|nJfiinb, «<uijiuuinwti|i <iiitipuiu|binnLpjujti dwpqbpp L bpliiuti pairfLugQ pi[bpni[, 2018»:

6. « l|_|h6lUL|LU<qpLUL|LLltj l|nJ|linb, «<UIJWUinwll|l <wtipWlijbinnLpjwtl üaipqbpQ L bpliwti puiiqaißQ pi|bpni[, 2019»:

7. bplliutl ßLUr\LUß[l wi|wqwbnL 2018 [3. diupin|i 19-|l' «bpliLub piur|iup|i 2017 p. pjnLgbfi L|iuiniupdiuti hiU2i|bini|nLpjnihQ hiuuiniu-inb|nL dujufili» N 129-L npn2n1.1I:

8. 2018p. iniupbl|iuti hui2i|bini|nL|3jnLb, http://www.yerevan.am/am/archive-documents-of-2019/:

9. bpliwti ßoiqoißfi 2019 p. pjr^bfi L|iuinuipdwti hiu2i|bini|nLpjnLti:

10. bplaubfn qiupqiugdiuti 2020 p. 5piuq|ip, https://www.yerevan.am/uploads/media/default/0001/93/32dca49b3 6c57e3b64f200a485f4de55046b901c.pdf:

11. Logvinov V., Lebid N., Is the Smart Cities of Hybrid Model of Local Government - The Type III Cities: Four Possible Answers: Smart Cities and Regional Development Journal (03-2018), http://academy.gov. ua/infpol/pages/dop/2/files/529643f8-89a1-4c9e-9361-

309b93305227.pdf»fbclid=lwAR2ZTAbJZrDEcFXZW3G4u48hffV OeOEeD_yqNSW1FLaaqC8bxmOCwK7g4Bk:

12. Mckinsey Global Institute, Smart Cities: Digital Solutions for a More Livable Future, McKinsey & Company, 2018, https://www.mckinsey.eom/~/media/mckinsey/industries/capital%20p rojects%20and%20infrastructure/our%20insights/smart%20cities%20 digital°/o20solutions0/o20for0/o20a0/o20more0/o20livable°/o20future/mgi-smart-cities-full-

report.ashx»fbclid=lwAR0UPAkFFW0tY5KlrXtupknd2ab0Xh1UjMBM LmgRLHQw9Tzn9FjZ59FsMkE.

13. Meijer A., Bolivar MPR, Governing the Smart City: a Review of the Literature on Smart Urban Governance: International Review of Administrative Sciences 2016, Vol.82(2),

https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0020852314564308Bf bclid=lwAROz8gOCZQ1 pAFrbf5YBV_oPXH_1 LB2XcVWP9DOhwrFG ZU4VM1v5uK7UW6k.

14. Smart Cities and Smart Spaces: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications, Information Resources Management Association, IGI Global, 2019,

https://books.google.am/books»id=9v5oDwAAQBAJ&pg=PA271&lpg=

PA271&dq=boyd+cohen+smart+city+wheel&source=bl&ots=3k8Tq4

mqxq&sig=ACfU3U0cvArFAEI738ZS86ggbMKa3-

VIAg&hl=hy&sa=X&ved=2ahUKEwj8wNq4_aTpAhWITsAKHeHcAWo4

MhDoATAAegQIChAB#v=onepage&q=boyd%20cohen%20smart%20c

ity%20wheel&f=false.

15. Top 50 Smart City Governments, Eden Strategy Institute and ONG&ONG Pte Ltd. 2018,

https://static1.squarespace.cOm/static/5b3c517fec4eb767a04e73ff/t/ 5b513c57aa4a99f62d168e60/1532050650562/Eden-OXD_Top+50+Smart+City+Governments.pdf»fbclid=lwAR0Z0F8sQ MbM0egco_BFdPCjfRV_UDnJinYbczFpH5KcZBNzDwBagU42e0E.

16. World Urbanization Prospects 2018 Highlights, United Nations, New York, 2019,

https:// popu lation. un .org/wu p/Pu bl ications/Fi les/WU P2018-Highlights.pdf.

17. https://www.fastcompany.com/3047795/the-3-generations-of-smart-cities.

18. https://www.yerevan.am/am/

19. https://activecitizen.yerevan.am/

20. http://www.findglocal.com/AM/Yerevan/127908713958649/TMCYC

ВИЛЕН ХАЧАТРЯН

Заведующий кафедрой управления

Академии государственного управления Республики Армения, кандидат экономических наук, доцент

АРАКСЯ БАРСЕГЯН

Аспирант кафедры управления АГЭУ

Проблемы внедрения концепции «Умного города» в Ереване,- В настоящее время существует ряд проблем в различных секторах экономики города Еревана, основной причиной которых является большая численность населения города. Решение этих проблем можно найти, внедрив концепцию «Умного города». Однако внедрение концепции - процесс сложный, подразумевающий выполнение масштабных работ. В этом контексте в данной статье делается попытка определить факторы, препятствующие превращению Еревана в умный город. Для этого сначала была изучена методология внедрения концепции умного города, шаги, предпринятые властями Еревана для внедрения концепции умного города, затем были проанализированы показатели доходов соответствующих лет города Еревана, предоставляемые в городе электронные услуги, а также количественные показатели бедности, пожилого населения и непосредственного участия населения в управлении городом. В результате мы выделили ряд проблем по внедрению концепции «Умный город» и возможные пути их решения.

Ключевые слова: концепция «Умного города», Ереван, вопросы реализации концепции, показатели доходов, электронные услуги, участие населения. JEL: R1, R11, R5, 018, Р25

VILEN KHACHATRYAN

Head of the Chair of Administration at the Public

Administration Academy of the Republic of Armenia,

PhD in Economics, Associate Professor

ARAKSYA BARSEGHYAN

PhD Student at the Chair of Management at ASUE

Issues of Introducing the Concept of "Smart City" in Yerevan.- Currently, there is a number of issues in various sectors of the economy of the city of Yerevan, the primary reason for which is the large population of the city. The solution to these problems can be found by introducing the "Smart City" concept. However, the introduction of the concept is a complicated process, it implies the implementation of large-scale work. In this context, this paper attempts to highlight the factors that hinder making Yerevan a smart city. For this purpose, the methodology of introducing the concept of smart city was first studied, also the steps to introduce the concept of smart city taken by the local self-government bodies of Yerevan were examined, then the income indicators of the respective years of the city of Yerevan, e-services provided in the city, as well as the quantitative indicators of poverty, elderly population and direct participation of the population in city management were analyzed. As a result, we have singled out a number of issues in terms of the introduction of the "Smart City" concept and some possible solutions.

Key words: "Smart City" concept, Yerevan, the concept implementation issues, revenue indicators, e-services, population participation.

JEL: R1, R11, R5, 018, P25

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.