Научная статья на тему 'ՄԻՋԻՆ ԽԱՎԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ'

ՄԻՋԻՆ ԽԱՎԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Амберд
Область наук
Ключевые слова
միջին խավ / եկամուտների մեդիանա / զուտ աշխատավարձ / եկամտային շեմ / հարաբերական մակարդակ / средний класс / медианный доход / чистая заработная плата / порог дохода / относительный уровень

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Անի Խաչատրյան

Միջին խավն առանցքային նշանակություն ունի տնտեսական և քաղաքական կայունության, մարդկային կապիտալի զարգացման, ժողովրդավարական ինստիտուտների կայացման և արդյունավետ կառավարման համար։ Նպատակային և հետևողական սոցիալական քաղաքականության տեսանկյունից, կարևորվում է միջին խավի քանակական գնահատումը։ Այս հոդվածում փորձել ենք գնահատել հայաստանյան միջին խավն ինչպես դրամական, այնպես էլ ոչ դրամական հարթություններում։ Վերլուծության արդյունքները ցույց են տվել, որ, ըստ ամենալայն հարաբերական չափումների, միջին խավի մեծությունը «գերագնահատված» է. Հայաստանում մի ջին խավ է համարվում տնային տնտեսությունների մոտ 46,9%-ը։ Մեկ այլ մոտեցմամբ, որը հնարավորություն է տալիս միջին խավը գնահատելու՝ ելնելով աշխատավարձային եկամտից, կրթական մակարդակից և մասնագիտությունից, միջին խավը 28,3% է։ Պետք է նշել, որ միջին խավի քանակական գնահատումը կարևոր նշանակություն ունի բարեկեցության աճին ուղղված կենսունակ քաղաքականության իրականացման կառուցակարգերի ընտրության և ցանկալի արդյունքի ապահովման տեսանկյունից։

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ПРОБЛЕМЫ РАСЧЕТА СРЕДНЕГО КЛАССА В АРМЕНИИ

Средний класс играет центральную роль в экономической и политической стабильности, развитии человеческого капитала, демократических институтов и эффективном управлении. Количественная оценка среднего класса играет важную роль с точки зрения целевой и последовательной социальной политики. В этой статье мы попытались оценить средний класс в Армении как с денежной, так и с неденежной точки зрения. Результаты проведенного анализа показывают, что по самым широким относительным оценкам численность среднего класса «завышена» и в Армении к среднему классу относятся около 46,9% домохозяйств. При другом подходе, позволяющем оценить средний класс по заработной плате, уровню образования и профессии, средний класс составил 28,3%. В этом смысле количественная оценка среднего класса имеет большое значение с точки зрения выбора механизмов реализации жизнеспособной политики, направленной на повышение благосостояния и обеспечение желаемых результатов.

Текст научной работы на тему «ՄԻՋԻՆ ԽԱՎԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ»

URShULUMUL £UT.U£UMULnh^nhL

JhShL <UC4UPMJUL

ChJLUtoLn-hPLbPC CUBUUSULHhU

DOI: 10.52174/2579-2989 2024.2-21

C^^wpwnbp. dfipfth full, bLiutJnLshbpft

dbtyftuhu, qmyi ui2friuisuilluipd, bL/uiiJyiuijfth 2bl, hupupbpuiuh i!uiLiuipq.uiLi

Uftpfth fuuifa uinuihgpuijfih h2uhuLm^jmh mhft iphyihuuiLiuih U fuqufu^uh Liujmhmpjuh, lupty-Lujfth Luiuifryiuilp qupqugluh, dnqrnjptyuiluipui-Luh fthusftsmshbpft Lujugluh U Luptyjmhulbs Lunulupluh hulup: Lu/uiyiuiLiuijfrh U hbyiUn-qu^uh ungftuiu^uh fuqufuiuhmpjuh sbuuh-Ljmhftg, LiupUnplml t iJppfth fuunfti fuhu^u^uh qhuthuisniSp:

Uju hnty^udml ipnpdb[ bhf qhuihuiyibi hujuu-ipuihjuih iffrpfth fuuiifo frhju/bu typulu^uh, u/jhu/bu tl nj typulu^uh hwppnipjnihhbpniJ: Ubpinidnipjwh uiptyjmhfhbpp gnijg bh slb, np, pus uiifiihuiiuijh hupupbpu^uh ju^m^bpft, iffrpfth fuunfti dbdm-pjmhp «qbpuqhuhuslud» t- ^ujuusuhml iffr-pfth full t huluplml shujfth shsbunLpjmhhbpfi ins 46,9%-p: UbLi uuj[ lnsbglulp, npp hhupu^n-pnipjnih t sut/fru iffrpfth fuuilp qhuhusbim' b[hb[nt[ ui2fusulupdujfth b^ulsftg, LppuLuh luiLiuip-tyuiftg U lJuuhuqftsmRJmhftg, iJppfth fuuilp 28,3% t:

^bsf t h2bi, np iftipfth fuunp fuhu^u^uh qhu-hwsnLlJp LupUnp h2uhuimpjmh mhft pupb^bgm-pjuh ui6fth mqqlud LibhumhuiLi puiquipuiLiuihnLpjuih ftpuiuhugluh LiunmguLupqbpft phspmpjuih U guh^u/fr Luptyjmhfft utu/uihnlllJuih sbuuthLijmhftg:

b'4 rnhrnbuw^wh, Li pw^wpw^wh ^wjnihni.-pjwh h^dprnd pwpb^bgh^ whhwmh t- |.wp-^w&nLpjnLhhbph nL mhmbuw^wh ghgnL^bpp unghw [w-^wh rnhbh: Uju wnrndn^, w^pwrnnLpjwh

^p6wmmdp L ^w^h Qh^.|wjhnLdQ ^wjmhmpjmh bh

Uhh ^UQUSP3ULL

ShmbuwqhsnLpjwh pbl|hwdnL

2011 p. uil[uipsb[ t <^S< 9-jmJ-pm duuhuifymrp U 2013 p. ph-t}mhlb[ Luuuftpuhs^pu:

2017 p. uu2suuhb[ t pb^hu-dmwiuih Lusbhufnumpjmhp U usuigb[ shsbuuqftsmpjuh pbL-huidmft qftsu^uh uiusfttiuih: 2015-2016 pp. t}uuuluhtyb[ t QjnitSpni 1Swuhw6jn1.rn1.1S: 2016 p.-fth iu2fusuhfft t iuhgb[ «Ulpbpty» hbsuqnsuLuh Lbhs-pnhnid: 2017 p.-ftg liphj opu tyu-u^tl^hty-nil t l[ft6uiLiui-

qpmpjuh LuJpftnhmJ:

pi. https://orcid.org/0000-W 0002-6883-455X

hw^np^md rnhrnbunLpjwhQ, ^h^bn w^-fwrnnLpjwh ^npwgni.^ m ^2hh ^w^h «ub^dnidQ» hwhqbghnid öqhwdw^ph:

Uwuhwqhmw^wh qpw^whnlpjni.hni.d qnjmpjmh nihbh ^2hh ^w^h ^bpwpbpjwL mwppbp uwhdwhrn^bp: Unw^b mwpwö-^wö dnrnbgdwdp1 ^2hh ^w^Q dwp^whg unghwLw^wh ^mdp t, nph ni.hh hw^-dwmwpwp ^wjnih b^wdmm m ^wpn^w-hni.d t pw^wpwpb hp hjnipw^wh U n^

hjnipw^wh ^wphfhbpQ: <w6w^ ^.w Qh-^wL^md t np^bu unghwLw^wh wumhöw-hw^wpqnlpjwh pwpöp U gwöp 2bpsbph qmh^n^ ^w^, npQ ^2hh ^wp-qw^h^w^ mhh b^wdmmhbph, ^ppw^wh dw^wp^w^h mbuwh^imhhg: Uju wnnidn^, ^2hh ^w^Q, np^bu ^whnh, ^hmwp^4nLd t hppU «wphumn^pwm» U «pwh^npw^wh» ^w^bph ^2U qrnh^nq. dwp^whg ^mdp: Uwfu 4bpbph phnpn2dwdp' ^2hh ^w-4q pw^wgwö t dwuhwqbmhbphg U qnp-öwpwphbphg, npnhf oqhrnd bh hw^pwhw-pbL unghwLw^wh Lwp^wömpjmhhbph m mhmbuw^wh öqhwdw^pQ U ^wjrnhwg-hn^ wq^bgmpjmh nihbh mhmbumpjwh 4pw: Uh2hh ^wi^ hp 4pw ^pni.d t n^ wjh gwöp ^w^h ^wjprnhw^swhq (hb-^w^n^w^wh) ^mm^bpQ, wJLU ^bphh ^w^h dwpuhdwLhurnw^wh (oLhqwph^h^) h^prnm^bpQ: HLurnh ^2hh ^w^Q n-hmwp^-^md t np^bu dwuhwqbmhbphg U ^wnw-^wph^hbphg pw^wgwö tLhmw (^bphw-^w^), npQ mhmbuw^wh öqhwdw^ph, hb^w2p2^^bph hwh^b^ «hdrnhhrnbrn» t ÖUw^npmd':

Shmbumpjwh hbpwnw^wh w6h, dwp^-^wjhh ^w^hmwLh ^mmw^dwh U wpmw^-pn^w^whmpjwh ^wjnih w6h w^whn^dwh mbuwh^imhhg, ^2hh ^wi^ wnwhgfwjhh

^bpw^wmwpmpjmh mhh2: hppU mhmbum-pjwh 2wpd^ nid T-w ^pwhmd t u^wnm-dQ, ^whwh2wp^Q U ÖUw^npmd npw^jwL w2^wmmd3: ^wmwhw^wh ^t, np pwpöp mhmbuw^wh w6 bh wpöwhwqpmd wjh bp^phbpQ, npmb^ ^2hh ^w^h dwuhwpw-dhhQ hw^dwmwpwp w^h ^ö t: Shrnb-uwqbmhbp <. MwpwuQ U 9-, 9-bpgQ, hw-^dwmbLn^ PpwqhLhwjh U <wpw^wjhh Mnpbwjh ^npÖQ, b^bL bh wjh bqpwhwhq-dwh, np bp^m bp^phbph rnhrnbuw^wh qwpqwgdwh wnwhöhwhwm^mpjmhhbph wnw^w^bu ^wjdwhw^np^wö bh wj^ bp^phbpmd ^2hh ^w^h swppbp öw^wl-hbpn^4:

U. Pbhbp2hh U t. 9nL$Lnh hmjh^bu hhd-hw^npmd bh, np ^2hh ^w^Q h^wummd t hnpwpwpmpjwhQ, wpmw^pn^w^whm-pjwhQ U mhmbuw^wh w6hh: U^bLhh, 2hh ^w^Q ^wpUnpmd t dwp^^wjhh ^w-^hswLh U ^hwjn^mpjmhhbph ^mmw^m-dQ, hh^^bu hwU, u^wndwh wnwhöhw-hwm^mpjmhhbphg bLhbLn^, ^pwhmd 2^-^whbph Qh^Lwjhm^ m pwqdwqwhbgm-dQ5: Pwgh wj^, ^2hh ^w^Q ^pöwmmd t fw^wpw^wh pUbnwg^wömpjmhQ, h^wu-mmd wp^jmhw^bm ^wnw^wpdwhQ U dn-^n^p^w^wpw^wh hhumhmmmhbph ^w-jwgdwhQ6: Ujuhhfh1 ^2hh ^w^h «öbn-fmd» t unghwLw^wh wnw2Qhpwgh «pw-hwLhh»:

4bpnh2jwL phnpn2^^bphg ^wpbLh t ^wm^bpwgmd ^wq^L ^2hh ^w^h un-ghwLw^wh phnLjph U npw^hbph ^bpw-pbpjwL, uw^wjh ^h^hp t wnw2whmd' hh^-^bu uwhdwhwqwmbL ^w urnnphh ^wd ^b-phh ^w^bphg: Shmbuwqhmw^wh qpw-^whmpjmhmd qnjmpjmh mhbh ^2hh ^w-4h qhwhwmdwh pwgwpöw^ U hwpw-

UqpjnLpQ' A.Tarkhnishvili, L.Tarkhnishvili, Middle Class: Definition, Role and Development, Global journal of human social science, Sociology & Culture, Global Journal Inc., Volume 13, Issue 7 Version 1.0, 2013, p. 3-4, https://globaljournals.org/GJHSS_Volume13/3-Middle-Class-Definition-Role-and-Development.pdf

UqpjnLpQ' A.V.Banerjee, E.Duflo, What is Middle Class about the Middle Classes around the World?, Journal of Economic

Perspectives, Volume 22, Number 2, 2008, page 3, https://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/jep.22.2.3

UqpjnLpQ' OECD, Under Pressure: The Squeezed Middle Class, OECD Publishing, Paris, 2019, p.16-18,

https://www.oecd-ilibrary.org/sites/44c79734-en/index. html?itemId=/content/component/44c79734-en#:~:text=Note%3A%20

%E2%80%9CLower%20income%E2%80%9D%20households,two%20times%20the%20national%20median

UqpjnLpQ' N. Chun, R. Hasan, M. Ulubasoglu, The role of the middle class in economic development: What do cross-country

data show, ADB Economics Working Pape Series No. 245, 2011, January, p. 1,

https://www.adb.org/sites/default/files/publication/28751/economics-wp245.pdf

"bnLjh mb^nid, t2 4-6:

UqpjnLpQ' OECD, Under Pressure: The Squeezed Middle Class, OECD Publishing, Paris, 2019, pages 28-30, https://www.oecd-ilibrary.org/sites/44c79734-en/index. html?itemId=/content/component/44c79734-en#:~:text=Note%3A%20 %E2%80%9CLower%20income%E2%80%9D%20households,two%20times%20the%20national%20median

pbpm|mh JnsbgnL^bp' pus pm2^Jmh shpnijph, pmgmpdm| qhn^ni.hm|nlpjmh, ^^.hmhmjhg U m^pmsnLpjnLhhg hbnm^n-pni.pjmh:

Uh2mqqmjhh hm^JmsnLpjnLhhbpnLJ mnm^b smpm&^mS t ^2hh ^m^h b|m-JQsmjhh/Sm^umjhh «pmgmpdm|

Jm|mp^.m|h» umhJmhnlJQ: Cum mj^J mnmhShmg^mJ bh phm|£nLpjmh 5 hh J-hm|mh ^Jpbp. m^fmrn^bp, npnhf qhn^ni.-hm|nlpjmh hmJmpdbfn^ 2^h hm2-^n^ opm|mh 2 UUL ^mphg gm&p b|m-Jni.s nihbh, hh^bu hmU gm&p (2,01-10 UUL ^n[mp), ^2h^hg pmpdp (20.01-50 UUL ^n[mp) U pmpdp b|mJnls rnhbgn^-hbp (m^b[h fmh 50 UUL ^n[mp): Uh2hh ^m^hh t ^mm^mbmJ qhn^nLhm|nLpjmh hmJmpdbfn^ hw2^n^ opm|mh

10-20 UUL ^n[mp b^mJmm mhbgn^ phm|-¿mpjm^Q7: Shsbumqbshbp U. Pbhbp2hh U t. T-ni.^ |nh ^m^Q phnpn2ni.J bh

np^bu qhn^ni.hm|nlpjmh hmJmpdbfn^ opm|mh 2-10 UUL ^.n|wp Sm^un^ shmjhh shsbum.pjni.hhbp8: Uuhm|mh qmp-qmgJmh pmh|p muhm|mh bp|phbph hm-Jmp umhJmhnlJ t hm2^n^ opm-

|mh 2-20 UUL ^n[mp b|mJsmjhh 2bJp9: Lmshhm|mh U^ph|mjh U Mmphpjmh 6n-4h bp|phbph hmJmp <m Jm2^mphmjhh pmh|Q, np^bu b|mJsh h^mqmqnijh 2bJ, ^hpmnmJ t opm|mh 10, hu| np^bu mnm-4b[mqmjh 2bJ' 50 UUL ^nLmpp' 62qps^m& qhn^nLhm|nLpjmh hmJmpdbfn^:

«Pmgmpdm| Jm|mp^.m|h» 4bpnh2jm[ JnsbgnL^bpp [mjh rnmpmSmJ nihbh hpbhg ^mpqmpjmh 2hnphh^, um|mjh hmU fhhm^mmmpjmh bh bhpmp|4nLJ> fmhh np qmpqmgmS U qmpqmgn^ bp|phbpni.J ^2hh ^m^h phmpmqph^hbpp smppbp-^mJ bh: Uju^bu, pus U. ftm^mLhnhh, opm-

|mh 2-13 UUL ^n[mpn^ m^pn^ Jmp^h! qmpqmgn^ bp|phbpni.J |mpn^ bh ^ms-|mhbL ^2hh ^m^hh, um|mjh UUL-niJ hm Jmp^m^fms: <bsUmpmp' shsbum-qhsm|mh qpm|mhnlpjni.hni.J (L. PhpT--um[, M. 9-pbjhmJ, U. ^bshhmsn) mnm^b smpm&^mS bh ^2hh ^m^h qhmhms Jmh «hmpmpbpm|mh Jm|mp^.m|h» JnsbgmJ-hbpp, bpp, bpL|ph b|mJsh pm2^Jmhp hm-Jm^msmu^mh, umhJmh^nLJ bh ^2hh ^m^h usnphh U ^bphh 2b^pp: Uju^bu' ^hsmp|4nLJ t b|mJmshbph ^^hmhmjh (^2hmp^h) 75-125%-q: Ub^hmhmjh 50%-hg fhj b|mJms mhbgn^hbpp hmJmp^^J bh m^fms, hu| 50-75% b|mJsh ^b^fmJ' gm6p b|mJms mhbgn^hbp: Cus mj^J, np^bu ^2hh ^m^, T-hsmp|^mJ t mjh Jmp^|mhg ^rnJpp, npp shophhmJ t ^hmhmjh 75-125%-h ^m^n^ bimJsh'0:

S<2M umhJmhJmh hmJm5mJh, ^2hh ^m^hh bh ^ms|mhmJ mjh shmjhh sph-sbumpjmhhbpp, npnhg b|mJmshbpp ^hmhmjh 75-200%-h bh: Uh2hh ^m^ t[, hp hbpphh, pmdmh^^J t bpbf ^Jph' 2hhhg gm6p (^^hmhmjh 75-100%), 2hh (^^hmhmjh 100-150%) U ^2hhhg pmpSp (^^hmhmjh 150-200%) b|mJms mhbgn^ shmjhh shsbumpjmhhbph: Uju JnsbgJmJp hm24mp|4nT. b|mJsmjhh 2b-^pp S<2M bp|phbpni.J qqm[hnpbh smp-pbp^^J bh: Uju^bu' Ubfuh|mjmJ ^2hh ^m^h smpb|mh b|mJmsp 2019 p. |mq-^L t 3800-10000, hu| LJmfubJpmpqmJ, 26500-70600 UUL ^nLmp: Um|mjh, S<2M bp|phbphg npUt ^2hh ^m^hh

^ms|mhn^ shmjhh shsbumpjmhhbpp hh^m|mhmJ mj^^huhh bh hmJmp^ni.J hmU S<2M mjL bp|phbpmJ":

Ppnifhhquh hhushsmsh JnsbgJmh hmJm5mJh, np^bu ^2hh ^m^ t ^hsmp|-

7 UqpjnLpQ' R.Kochhar, A Global Middle Class Is More Promise than Reality: From 2001 to 2011, Nearly 700 Million Step Out of Poverty, but Most Only Barely, Pew Research Center, Washington, D.C., 2015, July, p. 2,

https://www. pew research. org/wp-content/uploads/sites/2/2015/08/global-middle-class-report_8-12-15-final.pdf

8 UqpjnLpQ' A.B. Atkinson, A. Brandolini, On The identification of the "middle class", Society for the Study of Economic Inequality, September 2011, page 17, http://www.ecineq.org/milano/WP/ECINEQ2011-217.pdf

9 UqpjnLpQ' A. Pishnyak, N. Khalina, E. Nazarbaeva, The Paths from Middle Class: Evaluation of the Poverty Risks for the Russian Middle Class, Journal of Economic Sociology, Vol. 24, No 2, March 2023, p. 183,

https://cyberleninka.ru/article/n/the-paths-from-middle-class-evaluation-of-the-poverty-risks-for-the-russian-middle-cl ass/viewer 'o UqpjnLpQ' A.V.Banerjee, E.Duflo, What is Middle Class about the Middle Classes around the World?, Journal of Economic Perspectives, Volume 22, Number 2, 2008, page 7, https://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/jep.22.2.3 '' UqpjnLpQ' OECD, Under Pressure: The Squeezed Middle Class, OECD Publishing, Paris, 2019, p. 19,

https://www.oecd-ilibrary.org/sites/44c79734-en/index. html?itemId=/content/component/44c79734-en#:~:text=Note%3A%20 %E2%80%9CLower%20income%E2%80%9D%20households,two%20times%20the%20national%20median

2021 29% 50% 21%

1971 25% 61% 14"„

0 20 40 60 80

■ Siu5p bL|UJJnLin ■ LThsh^ tjL|LUJnLLTl Pui|l£|l hljUUIIUU)

^OU^USMbP 1

U.JL-h sbuw^wpwp ^2hnQ> 1971 U 2021 pp.12

too

4ni.d phw^rn.pjwh wjh ^rndpp, npp mho-phhrnd t bp^pnp^. U ^nppnp^. f4.wpshl.hbph b^wdrnrnhbph: Cum tnlpjwh, wju ^.b^prnd ^hswp^4nLd t b^wdmh wjh dwup, npp mhophh^ni-d t phw^rn.pjwh 60%-h

^n^^g: QhwjwS ^.w hb2s t hw24.wp^b[, uw^wjh wjumbq. ^w^h dwuhw-

pwd^hp ^2m ^nLd t wh^n^n^' ^wq-60%'3:

Cum qhwhwmdwh 4.bpnh2jw[ dnmb-

gni^bph' ^2hh ^wi^ wnw^biw^bu phnL-

pwqp4.ni.d t ^pwdw^wh mbuwh^jmhhg' ^hsw^bmhg ^mpu pn^hb|n^ n^ ^.pwdw-^wh wjh^huh qnpSnhhbp, hh^huhf bh ^ppw^wh dw^wp^w^p U dwuhwqhmni.-pjnlhp: 4bp2hhhbpu wh^2w^whnpbti ^w^^wS bh ^2hh ^w^h unghw|w^wti phnijph hbm U w^whn^nLd bh hpw hndn-qbhnlpjnlhp (hwdwubnm.pjni.hp): Uju dw-uhh wh^pw^wpS ^w nmu mhmbuwqbs L. Sh^nhn^h w2^wmmpjmhhbpmd, np-

mb^, np^bu ^2hh hh^w^wh phnL-

pwqph^hbp, 4bp2hhu n-hmwp^ni.d t hh^-^bu b^wdrnrnhbpp (^^whwjh 125%-hg pwpSp' wnwhg 4bphh 2bd uwhdwhb|nL), wjh^bu t[ dwuhwqhmnlpjnlhp U ^ppw-^wh dw^wp^w^p: Ldwhophhw^ dnmb-

gmdp hhwpw^npmpjmh t rnw[hu n^ ^wjti qhwhwmb|nL ^2hh ^w^p, wj|U pwgwhwj-mb[m ^pw ^wnmg^wSfp, dwuhw^npw-^bu' mhwjhh mhmbumpjmhhbph wnwh-Shh ^dph, nph mhh ^2hh ^w^h phnl-pwqph^hbph ^ dwup: Uju^hun^., ph^[wj-hb-n^ ^.bpinL&nLpjwh 2p2whw^p, hhwpw-^npmpjmh t phSbn^md hwU ^bhmpnhw-hw|nL phw^rn.pjwh wjh ^dph 4pw, npp ^wpn^ t hwh^huwhw[ ^2hh ^w^h ph^-[wjhdwh «^.nhnp»:

<wp^ t h2b[, np pbU 4bp2hh swphhbph w2^wphwfw^wfw^wh qwpqwgrn^bpp h^wurnb[ bh phw^nipjwh ^bhuw^wjdwh-hbph pwpb[w^dwhp, uw^wjh ^2hh ^w^h ^hpfbpp h^wrnb[hnpbh pnL|wgbL bh: UU~L-h ^jni. hbmwqnmw^wh ^bhmpnhh qhwhw-mm^bph hwdwSwjh' ^2hh ^w^p (^w-^whwuhbp, npnhf ^wm^whrnd bh ^2hh ^w^h shwjhh mhmbumpjmhhbphh) ^bp-2hh hhhq mwuhwdjw^md ^p6wrn^bL t' 1971 p. 61%-hg 2021 p. hwuhb -n^ 50%-h (qSw^wrn^bp 1)'4:

^wm^bpp hmjhw^wh t hwU bp^phbpmd, npmb^1980-w^whhbphhw^-dwmmpjwdp 2010-w^whhbphh ^2hh ^w-4h dwuhwpwdhhp 17 bp^phg 9-md 3%-n4

n UqpjnLpp' How the American middle class has changed in the past five decades, Pew Research Center, 2022,

https://www.pewresearch.org/short-reads/2022/04/20/how-the-american-middle-class-has-changed-in-the-past-five-decades/ '3 UqpjnLpp' A.B. Atkinson, A. Brandolini, On The identification of the "middle class", Society for the Study of Economic Inequality,

September 2011, pages 3-4, http://www.ecineq.org/milano/WP/ECINEQ2011-217.pdf '4 UqpjnLpp' How the American middle class has changed in the past five decades, Pew Research Center, 2022,

https://www.pewresearch.org/short-reads/2022/04/20/how-the-american-middle-class-has-changed-in-the-past-five-decades/

Ipöwmlb t: Ch^hwhrnp wndwdp, bplphbpnid ^2hh blwdmrn nihbgn^ mhw-j hh mhmbumpjmhhbph mbuw^wpwp l2h-nQ 64%-hg h^wqbL t 61%":

^jni. hbmwqnmwlwh Ibhmpnhh qhw-hwmm^bph hwdwöwjh' phwl^rnpjwh ^bhuwdw^wp^w^h pwpöpwgm^ wnw-^bLw^bu ^wjdwhw^np^wö t pwpöp b^w-dnis nihbgn^ phwl^rnpjwh b^wdmmhb-ph w6n^, ^n^wpbhQ1 ^2hh ^w^h b^w-

dmmhbpQ h2whw^wLhnpbh Ipöwmlb bh

^bp2hh rnwuhwdjw^md1 hnLjhhul w^bLh wpwqnpbh, pwh ^2hh ^w^h dwuhwpw-dhhQ: Uju^bu' UUL-md pwpöp blwdmrn nihbgn^ mhwjhh mhmbumpjmhhbph b^w-dmmhbph dwuhwpwdhhQ 1970 p. 29%-hg whQh^hwm Ibp^n^ wöbL t U 2020 p. lwq-^L 42%, ^h^-bn ^2hh ^w^hh pwdhh Qh^hn^ b^wdmmhbph rnbuw^wpwp l2hnQ 1970 p. 62%-hg 2wpmhw^wpwp h^wqbL t U 2020 p. L|wq% 50%'6; 4bpnh2jwL qhwhw-mw^whhbpQ jmpophhw| grngh^hbp bh, npnhf 4|wjmd bh, np phw|^mpjwh pwpb-lbgni.pjwh dw|wp^w|h pwpöpwgrndp wnw^bLw^bu m^b|g^bL t unghwLw|wh pUbnwg^wömpjwh w6n^, hh^bu hwU ^2hh ^w^h öw^wLhbph U b|wdmmhbph Ipöwmdwdp:

Uh^pw^wnhwLn^ <wjwurnwhhh' hwp| t h2bL, np ^2hh ^w^h pwpb|bgmpjwh

w6h m w^fwmmpjwh lp6wmni.dQ « |w-nw^wpmpjwh 2021-2026 pp. öpwqpnid hwdwp^md bh mhmbuw|wh fw^wfw|w-hnipjwh h^wrnw|hbphg17: Uju wnrndn^, ^2hh ^w^h |bhuw^wjdwhhbph pwpö-pwgdwhh rn^lwö öpwqpbph d2w|dwh m hpw|whwgdwh |wpUnpwqmjh pw^w^-ph^Q ^2hh ^w^h fwhw|w|wh qhwhw-mm^ t, nph wnwhgfwjhh ^bpw|wmw-pmpjmh mhh mhmbuw|wh fw^wfw|w-hnipjwh m^bhh2hbph humw|bgdwh, |w-nmgw|wpqbph Qhmpmpjwh U gwh|wLh wp^.jmhfh w^whn^dwh hwdwp:

UrnnpU ^npÖbL bhf qhwhwmbL <wjwu-mwhrnd ^2hh ^w^Q IhpwnbLnl hh^bu ^pwdw|wh, wjh^bu tL n^ ^pwdw|wh dn-mbgrn^bp: Uwuhw^npw^bu' S<2M ^pw-dw|wh hwpwpbpw|wh dw|wp^w|h pn^wpwhmpjwdp hw2^wp|hbpQ |wmw-pbL bhf « 4h^w|wqpw|wh In^mbfi «Shwjhh mhmbumpjmhhbph |bhuwdw-|wp^wl|h wdpn^wg^wö hbmwqnmm-pjwh ^Ipnm^jwLhbph pwqwjh» 2022 p. m^jwLhbph hhdwh ipw' mhwjhh mhmbum-pjmhhbph 176000 ^pwd w2^wmw^wp-öwjhh ^^hwhwjh hwdwp: Umwg^wö wp-^jmhfhbpQ gnijg bh rnwihu, np ^2hh ^w-4hh bh ^wrnlwhmd wjh mhwjhh mhmb-umpjmhhbpQ, npnhg wh^w^bph wh^w-hwlwh w2^wmw^wpÖh wduwlwh lwq-

ua3^uuM 1

Sfawj^fa mhmbump-jmhhbp^ b^mJmmj^h ^dpbp^ umhJmhhbpQ U mbum^mpmp 2022 p.18

Wbriftujhiujft blfuiipdunlp, %

<50% 50-75% 75-100% 100-150% 150-200% >200%

UfitijLi 88000 ripiuii 88000-132000 r>puiJ 132000-176000 ripujLJ 176000-264000 rjpLULl 264000-352000 r\pui\i 352000 rjpiuiifig un|b[fi

Li hl) ui2ftiuitpnrjf> hui2ilnil SbuuiQuipuip

ui2fuuiipiui^ujpdiujfili lf2b"Br %

büuiilniinbbpp, CC npiuif

20,4 17,2

12.4 20.6 13.9

15.5

ll'UUltt' linn ¡J LSSSJ, ¡Li11

Lfji^U 56410 ripunJ 56410-84615 rvriuj lJ 84615-112820 r>puiJ 112820-169230 r>pui J 169230-225641 ripiuii 225641 r^puidfig uji|b|fi

U^pjmpQ' OECD, Under Pressure: The Squeezed Middle Class, OECD Publishing, Paris, 2019, page 19,

https://www.oecd-ilibrary.org/sites/44c79734-en/index. html?itemId=/content/component/44c79734-en#:~:text=Note%3A%20 %E2%80%9CLower%20income%E2%80%9D%20households,two%20times%20the%20national%20median UqpjnLpQ' How the American middle class has changed in the past five decades, Pew Research Center, https://www.pewresearch.org/short-reads/2022/04/20/how-the-american-middle-class-has-changed-in-the-past-five-decades/ UqpjnLpQ' « IwnwiJwpnLpjwh 2021-2026 pp. öpwqhp, t2 22, https://www.gov.am/files/docs/4586.pdf <w2^wplhbpQ IwmwpbL t hbqhhwlQ' « lh^mlwqpwlwh In^mbh «Shwjhh mhmbumpjmhhbph lbhuwdwlwpq.wlh wdpn^gwglwö hbmwqnmmpjwh whlwhwqbpölwö ^IpnmljwLhbph pwqwjh» hhdwh ipw, https://armstat.am/

15

16

17

ID

^ ипзьишчиъ ШЧ.и.ШЧиЪПМЭЗПКЬ . СОЦИАЛЬНАЯ ПОЛИТИКА . SOCIAL POLICY . ?0?4-/ 2

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

О"

с с 3 = -з - Е^д^ою E E з F í с 'psi-F-Cro.^.p-q e с E cn^ bro з fc e ю го ^c ю р

E 2 £ c 5 5 p Э^с^о-з-д-^Л^ с E Б--В..О СЗ-РГ1^ Ap -tji 5 5 З-^^-з-^-з-Е^ E o o = ,- U &

c, = = F с. E E E oo°^E £ E -§"to ¡5-ta ?<§ з ^ | ЕГ^Е^ЗЮЕГ ^ ^ # З °

fllftí&¡fl|?Hfft" i ^¡lt¡t#-f! *-&!¡É#f = | E| E M l-S-fá'i^st^t I ^ Б £ S ^ 1^-jL S p| § ^l'g ¿o

g-i'glKf0,1-^^^ gl¡f Mf-1 1-Е 8¡ nf'F-l &

^f E E E ¡Éí-Hf I

t 5'sMKel Ie "Mi lili Pt£ ^

Ier Ё ¥ If ¥ -i" «с! ^ j S í^f Е 3 E brsi " т ff-5 s F 3 5 E "'¡I ^ E 7 w J

Я," |||P ^ cMfст f = ^ £ E I -I И i =2 1Г c, i 1 E, ¡ 3- I ^ Í ¥¿¥ S g "

= !rl liH^f iHfábí^ ъЛ H^üf ¡t^Pi.^I'ü 111

UlEfFl-^-D ^.f E S^E ^ E -P " E E & =» ^ F E ■§"="£:¥f 1 = ¥ i S¥ri oí 3

^E^-3 ctEjz- ¥ & 'Y Огз м E Ер ^"з сг ре сг 5 -з з Е ^ДЕ^^гр Е q v Р1

& Е &-P-P-^EJ-T-g--D-P 3-Ю ^ Е l^'E;3 С;, -Р--Р-С c^NJ^-g-^ 3- 42 qp ir ся с сю ю cir с, с

Е гз е 1 § Е -з"-з-^ I с Е ^ ¥ с - - ! tn Е 1 j Е ¡ Е Е S-¡Г Е 1 Е 1 ю Е Е 3 ст- J* Е з р "з; е е е ¡з

p c 3 -3 о 5 1 3 E ¥ & Сг2 -з3,^ с го "з ^ § т ■ Е с ^ ^ Е g Е 5 -р

f i Iff lÜ-A^ft E^^-sfs-lt - zrfl Ef|l i

4 - Iff & ^f- И ti ftlpü -fit |f I f ^ I S I If E f -f

cr с

с _ 3 fo

в

Mt#f 1 i-^r i I-i lü ^¥|e¥¥¡ I

E lili í^l^f ^iff E 3

"stoft 5 If с -l^-fglff í 1 A^fiiff^ И 1er! i У ^

E E I^P I I í '3 E & Ер E i E í E A E E E ^"i E

í S-Í2 1 E^fff' S Ь £f "g- E -i ю E ^з E 3 E - e E

E В F E ^ п- E M o,^3" = -3 ¿ f E E ^Ею-З =l-p = E # E E; -P = E 5 ¥ "F ^ & E E

J-lS|Ef| I «It if i^g^f fg^E f£ ¥ If I f f ¡g I" 1^=11

hnlpjmh J2m|m^ m hbsUn^m|mh hpm-qnpSmJp ^mhmh2^J bh hmJm^msmu-^mh fmhm|m|mh qhmhmsmJ, nph m-nmhgfmjhh ^bpm|msmpmpjmh mhh pm-pb^n^m^bph ^npmgJmh hhmpm^npm-

pjmhhbph ^bphmhJmh, hh^m^h^hphbph pmgmhmjsJmh, hh^bu hmU ^bsm|mh h^msm|mjhh f m^mf m|mhnlpjmh |bh-umqnp&Jmh hmJmp:

1. li2^imsnLd"h hbsmqnsnLpjmh mh^mhmqbp6^m6 i^il|pnsi4jm|hbph pmqm, « ^h6m|mqpm|mh L|ni^isb, https://armstat.am/am/?nid=212

2. « |mQm^mpmpjmh 2021-2026 pp. 6pmqhp,

https://www.gov.am/files/docs/4586.pdf

3. Shmjhh shsbumpjmhhbph |bhumJm|mp-pm|h mJpnpgmg^mS hbsmqnsnLpjmh mh^mhmqbp6^m6 i^il|pnsi4jm|hbph pmqm, « ^h6m|mqpm|mh |n^sb, https://armstat.am/en/?nid=205

4. Pishnyak A., Khalina N., Nazarbaeva E., The Paths from Middle Class: Evaluation of the Poverty Risks for the Russian Middle Class, Journal of Economic Sociology, Vol. 24, No 2, March 2023,

https://cyberleninka.ru/article/n/the-paths-from-middle-class-evaluation-of-the-poverty-risks-for-the-russian-middle-class/viewer

5. A.B. Atkinson, A. Brandolini, On The identification of the "middle class", Society for the Study of Economic Inequality, September 2011,

http://www.ecineq.org/milano/WP/ECIN-EQ2011-217.pdf

6. A.Tarkhnishvili, L.Tarkhnishvili, Middle Class: Definition, Role and Development, Global journal of human social science, Sociology & Culture, Global Journal Inc., Volume 13, Issue 7 Version 1.0, 2013,

https://globaljournals.org/GJHSS_Volume13/3-Mid-dle-Class-Definition-Role-and-Development.pdf

7. A.V.Banerjee, E.Duflo, What is Middle Class about the Middle Classes around the World?, Journal of Economic Perspectives, Volume 22, Number 2, 2008,

https://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/ jep.22.2.3

8. How the American middle class has changed in the past five decades, Pew Research Center, 2022,

https://www.pewresearch.org/short-reads/2022/04/20/how-the-american-middle-class-has-changed-in-the- past-five-decades/

9. N. Chun, R. Hasan, M. Ulubasoglu, The role of the middle class in economic development: What do cross-country data show, ADB Economics Working Pape Series No. 245, 2011, January,

https://www.adb.org/sites/default/files/publica-tion/28751/economics-wp245.pdf

10. OECD, Under Pressure: The Squeezed Middle Class, OECD Publishing, Paris, 2019, https://www.oecd-ilibrary.org/sites/44c79734-en/index.html?itemId=/content/compo-nent/44c79734-en#:~:text=Note%3A%20 %E2%80%9CLower%20income%E2%80%9D%20 households,two%20times%20the%20national%20 median

11. R.Kochhar, A Global Middle Class Is More Promise than Reality: From 2001 to 2011, Nearly 700 Million Step Out of Poverty, but Most Only Barely, Pew Research Center, Washington, D.C., 2015, July, https://www.pewresearch.org/wp-content/uploads/ sites/2/2015/08/global-middle-class-report_8-12-15-final.pdf

Ани ХАЧАТРЯН

Старший исследователь исследовательского центра «Амберд», АГЭУ,

кандидат экономических наук

СОЦИАЛЬНАЯ ПОЛИТИКА

ПРОБЛЕМЫ РАСЧЕТА СРЕДНЕГО КЛАССА В АРМЕНИИ

Средний класс играет центральную роль в экономической и политической стабильности, развитии человеческого капитала, демократических институтов и эффективном управлении. Количественная оценка среднего класса играет важную роль с точки зрения целевой и последовательной социальной политики. В этой статье мы попытались оценить средний класс в Армении как с денежной, так и с неденежной точки зрения. Результаты проведенного анализа показывают, что по самым широким относительным оценкам численность среднего класса «завышена» и в Армении к среднему классу относятся около 46,9% домохозяйств. ^ При другом подходе, позволяющем оценить средний класс по заработной плате, уровню обра-

зования и профессии, средний класс составил 28,3%. В этом смысле количественная оценка

± с

о о.

—1

<

и о

о 1=

к <

ч-

Ез s

со

с =>

среднего класса имеет большое значение с точки зрения выбора механизмов реализации жизнеспособной политики, направленной на повышение благосостояния и обеспечение желаемых результатов.

Ключевые слова: средний класс, медианный доход, чистая заработная плата, порог дохода,

с1

=? Ani KHACHATRYAN

относительный уровень

Senior researcher at «Amberd» Research center, ASUE,

PhD in Economics

SOCIAL POLICY

i ISSUES OF MEASURING THE MIDDLE CLASS IN ARMENIA

The middle class plays an essential role in economic and political stability, the development of human capital, democratic institutions, and effective governance. Quantitative assessment of the middle class is necessary for targeted and consistent social policy. In this paper, we have tried to evaluate the middle class in Armenia from both monetary and non-monetary perspectives. The results of our analysis show that, according to the broadest relative estimates, the middle class in Armenia is "overestimated" and constitutes about 46.9% of households.

Another approach that estimates the middle class based on salary, education, and profession, indicates that the share of middle class is 28.3%. In this context, the quantitative assessment of the middle class is vital for choosing the mechanisms to implement a viable policy aimed at increasing welfare and ensuring the desired results.

Keywords: middle class, median income, net wage, income threshold, relative level

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.