CC BY
10
УДК 616.718.51.6-053.2-089
БАЛАЛАРДАГЫ БАЛТЫР СYЙЕКТЕРШЩ СЫНЬЩТАРЫНДА МЕТАЛДЫ ПЛАСТИНАНЫ ТЭЖ1РИБЕДЕ ЦОЛДАНУ
Ж.Т. БАУБЕКОВ1, А.Б. ТYСIП^АЛИЕВ1, БД. ДЖЕНАЛАЕВ1, Р.А. КЕНЖАЛИНА1, А.Е. АУБАКИРОВ2, Л.М. ДУГУЖЕВА1
'Марат Оспанов атындагы Батыс Казакстан мемлекетпк медицина университетi, Актебе, Казакстан 2Ацтебе медицина орталыгы (Балалар стационары), Актебе, Казакстан
Баубеков Ж.Т. Тусшкалиев А.Б. Дженалаев БД. Кенжалина Р.А. Аубакиров А.Е. Дугужева Л.М.
м.г.к., Балалар хирургиясы кафедрасынын доцентi, e-mail: zhan-tanir@mail.ru; м.г.к., доцент, балалар хирургиясы кафедрасынын жетекшга м.г.д., Балалар хирургиясы кафедрасынын профессоры, Балалар хирургиясы кафедрасынын ассистенту
травматология, ортопедия жэне нейрохирургия бетттнщ менгерушiсi; Балалар хирургиясы кафедрасынын 3-оку жылгы резидент1.
Аннотация. Макалада Актебе облыстьщ балалар ауруханасында балалардын балтыр CYЙектерiнiн сыныктарында металды пластиналарды алгаш рет колданып, осы эдiстiн тшмдшп туралы жазылган. Негiзгi топтагы 12 наукас баланын ашык сыныкпен кабылданган 3-еуiн де, калган 9 баланыц да канкалык тарттыру эдiсiнiн нэтижеаз болуына байланысты CYЙек сыныктарын ашык тYPде калпына келтiрiп, металды пластинамен бекiттiк. Салыстырмалы топтагы 12 балага канкалык тарттырумен сыныктар калпына келпршу эдiсiн колдандык. Нэтижесiнде канкалык тарттырумен ем алган балалардын кереуеттiк куш орта есеппен 25±30 кYндi кураса, металды пластина колданылган балалар 10±14 куннен сон емiн амбулаторлы жалгастыруга Yйлерiне шыгарылды.
Нег1зг1 свздер: балалар, сынъщ, балтыр CYйектерi, металды пластина.
Жылдан жылга балалар жаракаттарынын кебеюг сонын iшiнде тiрек кимыл аппараттарынын закымдалуы, оган шугыл кемек керсету мен емдеу эдiсгерi - куш бYгiнге дейiн езектi мэселелердiн бiрi болып отыр. Балалардагы суйек сыньщтарыньщ iшiнде балтыр CYЙектерiнiн сыныгы сонгы мэлiметтер бойынша 21,3-37,0% жэне аяктын тYтiкше CYЙектерiнiн iшiнде 43,8% курайды. Окшауланган сыныктардын iшiнде балтыр CYЙеriнщ диафиздык белiгiнiн сыныгы 19,2%, ал косарланган жаракаттардын iшiнде — 14,9 % [1]. Сонымен катар балтыр сYЙектерiнiн сыныгы балалар жасына карай жылма-жыл артып келедi. 2-5 жас аралыгында бал-тырдын диафизiнiн сыныгы 1,8% кураса, 12-15 жас аралыгында 28,8 % кездесш отыр. Солардын iшiнде мектептегi жаракат 9-12 жас аралыгында 44,4 %, 5-9 жастагы балаларда кеше жаракаты 31,2 %, спорттык жаракат 10 %, ал 9-12 жас аралыгында 90 %, жол келж апаттарынан сон 15,1% курайтындыгы эдебиеттерде берiлген. Балтырдын диафизшдеп сыныктар жогаргы, ортангы, теменгi белжтеп сыныктар болып белiнедi. Балтырдын icrni жiлiншiгiнiн окшауланган сыныгынын ете сирек кездесетiндiгi де айтылган [2]. Казрп танда жаракаттардын iшiнде CYЙек сыныктарынын кездесу жиiлiгi жылдан жылга артуы аныкталуымен катар, сол сынган CYЙектердi уакытында калпына
келтiру, емдеу шараларын уакытында уйымдастыру - негiзгi травматологиядагы eзектi мэселе. Балтыр CYЙектерiнiн диафиздш сыныгын емдеуде ересектерде кептеген емдж эдiстер эдебиеттерде жаксы жазылган [3,4,5,6,7]. Ал балалар жасындагы балтыр CYЙектершщ сыныгын емдеу - элi де болса езекп мэселелердiн бiрi [8]. Сондыктан бiздiн емдiк шараларды зерттеуiмiз -наукаска тиiмдi болуын карастыру.
Зерттеу максатымыз: балалар жасындагы балтыр CYЙектерiнiн сыныктарын емдеудiн тиiмдi жолдарын жетiлдiрy
Материалдар мен эдктер: балалар хирургиясы кафедрасынын базасы болып табылатын Облыстык клиникалык балалар ауруханасында 2014-2016 жыл-дар аралыгында балтыр суйектершщ сыныгымен 3 жастан 18 жаска дейiнгi 32 бала ем алды. Солардын iшiнде 3-9 жас аралыгындагы 8 (25%) баланын CYЙек сыныктары жабык тYPде калпына келтiрiлiп, 10 жас пен 18 жас аралыгындагы 24 (75%) балага канкалык тарттыру мен ашык турде сыныкты калпына келпру емiн жYргiздiк. Кeбiне жаракат алу механизiмдерiне карай сыныктардын емдеу эдiстерi де эртYрлi болып келед^
Рентгендiк зерттеуден сон балтыр CYЙектерiнiн диафизiнiн сыну тYрлерiне карай (1-сурет) а) осьтiк ыгысусыз сыныктар, б) сыныктарды жабык калпына
келпруге болатын сыньщтар, в) сыныктарды косымша канкалык тарттыру аркылы жабык калпына келтiруге болатын сыныктар, г) сыныктарды тек ашык тYPде калпына келтiруге болатынын карастырдык.
Сурет 1. Сынык тYрлерi (а,б,в,г)
Наукастарда кездескен алгашкы ек1 тYрi (а,б) емдеу барысында айтарлыктай киындык тугызган жок. Балтыр CYЙектерiнiн диафиздж аймагындагы сыныктарынын ыгысуына карай (в, г тYрлерi), канкалык тарттыру эдга мен Арехфирмасынын металды пластиналарын колданып, сыныктарды калпына келтiру емiн журпздак. Жабык тYPде сыныкты калпына келпруге негiзгi кврсеткiш: CYЙек сыныктарынын шартты ыгысуы мен ыгысу б^рышы 8°С-тан твмен жагдайда наукас балаларга арткы гипстiк лангета салынды. 5-тэулiкте бакылау рентгенограммасында канагаттанарлык нэтиже анык-талса, циркулярлы гипстiк танумен бекiтiлiп, емш амбулаторлы жалгастыруга шыгарылды. Ал рентген-дiк зерттеу барысында CYЙектердiн б^рыштык ыгысуы 10-12°С-тан жогары болган жагдайда, наукаска жалпы жансыздандыру аркылы вкше CYЙегiнен Киршнер спицасымен канкалык тарттыру салынды. Балтыр CYЙектерi Беллер шинасын тiзе буынынын иiлiмiне карай орналастырылып, бала жасына карай 5-10 кг аралыкта жYктемемен тарттырылды. Эдеттепдей 5-тэулiкте бакылау рентгенограммасы жасалып, CYЙек сыныктарынын орналасуы канагаттанарлык жагдайда наукас жасына карай 25-30 кYн емiн кабылдайды (осы уакыт аралыгында сынган CYЙектiн мYЙiзгектенiп бiтiсуi калыптасады). Бакылау рентгенограммасында CYЙек сыныктарынын ыгысуы сакталса, балтыр CYЙектерiнiн ашык сыныктары мен жаркыншакты бiрнеше жерден сынуында, сыныктарды ашык тYPде калпына келлршп, Арех фирмасынын тYтiктi тYзу металды пластинасымен бекiтiлдi. Оталау техникасы жалпыга бiрдей эдiспен орындалды. Наукастарга отадан сон 7-10 тэулiктерде жаракат тiгiсi алынып, арткы гипстiк лангета салынып, емiн амбулаторлы жалгастыруга YЙiне шыгарылды (2-сурет).
Зерттеу нэтижеск Барлык ем алган 32 наукас балалардын iшiнен 24 баланы ек1 топка бвлш карастырдык. Салыстырмалы топтагы 12 балага консервативтi ем алу барысында канкалык тарттыру эдга колданылды, ал непзп топтагы 12 балага металды пластина койылды, осы наукастардын iшiнде 9 бала канкалык тарттыру нэтижеаз болган наукастар, ал 3 бала ашык турдеп сыныкпен кабылданган наукастар. Калган 8 балага жабык суйекп калпына келтiру емi журпзшп, бiрак сараптама топтарына алынган жок. Балалардын орта жасы екi топтада 10,8 жасты к¥райды. Жаракат турлерше карай бала жасына байланысты ен жш кездесетiн жаракаттар 1-кестеде толык берiлдi.
Сурет 2. Консервативтi жэне металлопластиналык емнен кейiнгi кврiнiс
Жаракаттардын iшiнде ен жогаргы кврсетк1ш -квше жэне жол квлш жаракаты 13(40,6%) наукаста кездесуi, элi де болса жаракаттын осы тYрiнiн жогары денгешн кврсетедi. Салыстырмалы турде канкалык тарттырумен ем алган балалардын кереуетлк кYнi
Кесте 1. Жаракат турлершщ жаска байланысты кездесу керсетк^
~~ -—^^Жаракат тYрлерi Бала жасы ■—^^^ Турмыстык Мектепте Кеше жол келжпк Спорттык Барлыгы
3-8 жас 5(45,5%) 3(27,2%) 2(18,2%) 1(9,1) 11
9-13жас 1(7,1%) 3(21,5%) 9(64,3%) 1(7,1%) 14
14-18 жаска дешн 1(14,3%) 1(14,3%) 2(28,6%) 3(42,8%) 7
Барлыгы 7(21,9%) 7(21,9%) 13( 40,6%) 5(15,6%) 32
орта есеппен 25±30 кYндi кураса, металды пластина колданылган балалар 10±14 кYн ауруханада емiн кабылдап, кайта калпына келтiру (реабилитациялык) емiн амбулаторлы жалгастыруга шыгарылды. Балалардагы CYЙек сыныктарында металды плас-тиналарды 12 жастан аскан балаларга тэж1рибеде колданылатындыгы эдебиеттерде айтылып келедi, дегенмен, бiз ез тэжiрибемiзде 10 жастагы балаларга металды пластиналарды колдандык. Наукастарда отадан кейiнгi аскынулар аныкталган жок. Ескерте кететш жай: металды пластиналарды кайта алу жоспарлы тYPде 6 айдан сон жYргiзiлдi, сонымен катар наукастар оталык емнен кейiн 4-5 тэулжте YЙлерiне шыгарылды.
^орытынды.
Тэжiрибемiзде балалардагы балтыр CYЙектерiнiн сыныктарында металды пластинаны колдану тшмдш-гi аныкталды.
Емдеу эдастершщ нэтижесiн зерттеуде, салыстырмалы турде канкалык тарттырумен ем алган балалардын кереуетпк кYнiнен металды пластина колданылган балалардын ауруханадагы кереует кYнi еш есеге кыскарды.
Металды пластинамен сыныкты калпына келтiрiп бек1ту - ерте кайта калыпка келтiру емiн (реабилитациялык ем) журпзуге тиiмдi. Эдебиеттер тiзiмi:
1. Баиров, Г.А. Травматология детского возраста: учебное пособие / Г.А. Баиров. - СПб. - 2012. -280 с
2. Неверов, В.А. Функциональный метод лечения переломов длинных трубчатых костей -
блокированный интрамедуллярный остеосинтез /
B.А. Неверов, A.A. Хромов, С.Н. Черняев // Вестник хирургии. - 2007. - Т.166.- №1.-С. 25-29.
3. Турсунов, Б.С. Результаты лечения переломов тел костей голени у детей / Б.С.Турсунов, Н.Б. Турсунов // Мат. науч.-пр.конф. Актуальные проблемы травматологии и ортопедии.- Самарканд, 2014.- С. 183-184.
4. Асилова, С.У Наш опыт лечения больных с переломами костей голени методом чрезкостного остеосинтеза по Илизарову / С.У. Асилова, Н.Г. Шодиев, К.М. Шарафиддинов // Мат. науч.-пр. конф. Актуальные проблемы травматологии и ортопедии.- Самарканд, 2014. -
C. 57.
5. Купкенов, Д.Э. Применение стержневых аппаратов при диафизарных переломах костей голени / Купкенов, Д.Э. // Травматологияи ортопедия России.- 2010. - №2(56).- С. 39-44.
6. Hasenboehler E., Rikli D., Babst R. Locking compression plate with minimally invasive plate osteosynthesis in diaphyseal and distal tibialfracture:a retrospective study of 32 patients // Injury. - 2007. - Vol.38, No3. - P. 365-370.
7. The results of minimally invasive percutaneous plate osteosynthesis (MIPPO) in distal and diaphysealtibi-al fractures / M. A. Aksekili, I. Celik, A. K. Arslan, T. Kalkan, M. Ugurlu // ActaOrthopaedica et Traumato-logicaTurcica. - 2012. - Vol.46, - No3. - P. 161-167.
8. Майсеёнок, П.В. Лечение переломов длинных трубчатых костей у детей по технологии ESIN / П.В. Майсеёнок, А.В. Пах, А.Н. Миронов // MargoAnterior.-2009. - №3. - С. 13-15.
РЕЗЮМЕ
ПРИМЕНЕНИЕ В ПРАКТИКЕ МЕТАЛЛИЧЕСКОЙ ПЛАСТИНЫ ПРИ ПЕРЕЛОМАХ КОСТЕЙ ГОЛЕНИ У ДЕТЕЙ
Ж.Т. БАУБЕКОВ1, А.Б. ТУСУПКАЛИЕВ1, Б.К. ДЖЕНАЛАЕВ1, Р.А. КЕНЖАЛИНА1, А.Е. АУБАКИРОВ2, Л.М. ДУГУЖЕВА1
'Западно-Казахстанский государственный медицинский университет имени Марата Оспанова,
Актобе, Казахстан
2Акгюбинский медицинский центр (Детский стационар), Актобе, Казахстан
Баубеков Ж.Т. - к.м.н., доцент кафедры детской хирургии, e-mail: zhan-tanir@mail.ru;
Тусупкалиев А.Б. - к.м.н., доцент, руководитель кафедры детской хирургии;
Дженалаев Б.К. - д.м.н., профессор кафедры детской хирургии;
Кенжалина Р.А. - ассистент кафедры детской хирургии;
Аубакиров А.Е. - заведующий отделением травматологии, ортопедии и нейрохирургии;
Дугужева Л.М. - резидент кафедры детской хирургии 3-го года обучения.
В статье рассматривается первый опыт применения в клинической практике Актюбинской областной детской больницы металлической пластины при переломах костей голени у детей. На сегодняшний момент применение металлической пластины является оптимальным методом фиксации костных отломков. В данной статье мы изучали применение консервативного и оперативного методов лечения переломов костей голени у детей. Основную группу составили 12 пациентов, из них 3 - с открытыми переломами костей голени и 9 пациентов после скелетного вытяжения, у которых при неэффективности лечения костные отломки фиксировали металлической пластиной. В группе для сравнения 12 пациентам применяли скелетное вытяжение. Отмечено значительное сокращение койко-дней в основной группе (в среднем 10±14 дней) по сравнению со второй группой (25±30 дней в среднем). Все больные были выписаны в удовлетворительном состоянии на дальнейшее амбулаторное лечение.
Ключевые слова: дети, перелом, кости голени, металлическая пластина.
SUMMARY
EXPERIENCE OF USING OF METAL PLATES IN CHILDREN'S LEG
BONES FRACTURES
ZH. T.BAUBEKOV1, А^. TUSSUPKALIYEV1, B.K. JENALAYEV1, RA. KENZHALINA1, ^Ye. АUBAKIROV2, L.M. DUGUZHEVA
'West Kazakhstan Marat Ospanov State Medical University, Aktobe, Kazakhstan 2Aktobe medical center (Children in-patient department)
Zh.T. Baubekov - c.m.s., Associate Professor of the department of Children's Surgery, e-mail: zhan-tanir@mail.ru;
A.B. Tussupkaliyev - c.m.s., Head of the Department of Children's Surgery;
B.K. Jenalayev - d.m.s., Professor of the Department of Children's Surgery;
R.A. Kenzhalina - Assistant of the department of Children's Surgery;
A.Ye. Aubakirov - Head of the Department of Traumatology, Orthopedics and Neurosurgery;
L.M. Duguzheva - Residency student of the Department of Children's Surgery.
The article deals with the first experience of using the metal platein fractures of children's leg bonesin the clinical practice of the Aktobe Regional Children's Hospital. To date, the use of a metal plate is the best method of fixing bone fragments. In this article, we studied the use of conservative and surgical methods for treating fractures of theof children's leg bones. The main group consisted of 12 patients, of which 3 with open fractures of the shin bones and 9 patients after skeletal traction, whose fragments were fixed with a metal plate after an open reposition with an ineffectiveness of conservative treatment. In the comparison group, 12 patients were treated with skeletal traction. There was a significant reduction in bed-days in the main group (an average of 10±14 days) compared with the second group (25±30 days on average). All patients were discharged in a satisfactory condition for the further outpatient treatment.
Keywords: children, fracture, crural bone, metal plate..
