Регион и мир, 2022, № 1
^ u|huuul|iuii u|iu|iuuuuiiuUih|i|i mnmgbmj^b qnp6m^mi^
^foum^mnLmp к црш шрщтйш^Ьтш-рзшЬ ршрйршдйшЬ hЬшpш4npnLpJnLЬЬbpp
О-трпц W.
S<■ qfrwnip^h qdnrf щрппЩтщ, тйткишц^тпщшй цпЦтпр, щдЬйт (Ьркшй, <<)
[email protected] ЧшршщЬтшй ЪшрЩ Ъ. S^ ф^йшйийкр^, шйр^пй^, шищ^ршйш (Ьркшй,
336.1
^^йЬшршпЪр. щЬтш^шЬ щшртр, ф^ЬшЬиш^шЬ 2п^ш, 2п^ш umh^&n^, hp^pnpqmj^b 2т^ш, qЬшhшmtfшЬ hшtfш^шpq, pq^um^ nhqphu^nb tfnqhi;
Primary Dealer System of Public Bond Market in RA and Opportunities of Enhancing its
Efficiency
Mkrtchyan Tatul M.
Vice-Rector for Science at ASUE, Doctor of Economics, Associate Professor (Yerevan, RA)
[email protected] Karapetyan Narek N. PhD student at ASUE, Chair of Finances (Yerevan, RA) [email protected]
Abstract. Many countries believe, that for the efficiency and soundness of domestic public bond markets sound primary dealer system is crucial. Primary dealers are the key communication channel between the debt manager and investors, lowering the risks and promoting development of the bond markets. Primary dealers exist in the RA public bond market since 1999, and at the end of 2020 7 commercial banks acted in that role. In this article, the authors discuss the institute of primary dealers, its main characteristics and the opportunities of improving its efficiency in Armenia -concentrating on the evaluation system. The authors analyze ratings of primary dealers for 2015-2020 and changes in the composition of dealers. The factors affecting composition of primary dealer system are estimated by a logistic regression model. At the end of the article the adequacy of RA primary dealer system to its role according to the international experience is studied, and measures to improve efficiency of the system are proposed. Key words: public debt, financial market, market maker, secondary market, evaluation system, logistic regression model.
Система первичных дилеров рынка гособлигаций РА и возможности повышения ее
эффективности
Мкртчян Татул М.
Проректор по науке АГЭУ, доктор экономических наук, доцент (Ереван, РА)
[email protected] Карапетян Нарек Н. Аспирант АГЭУ, кафедра финансов (Ереван, РА) [email protected]
Абстракт. Многие страны считают, что для эффективности и надежности рынга государственных облигаций решающее значение имеет надежная система первичных дилеров. Первичные дилеры являются ключевым каналом связи между управляющим долгом и инвесторами, снижая риски и способствуя развитию рынков облигаций. Первичные дилеры существуют на рынке государственных облигаций РА с 1999 года, и в настоящее время в этой роли выступают 7 коммерческих банков. В данной статье авторы обсуждают институт первичных дилеров, его основные характеристики и возможности повышения его эффективности в Армении -концентрируясь на системе оценки. Авторы анализируют рейтинги первичных дилеров за последние 5 лет и изменения в составе дилеров. Факторы, влияющие на состав системы первичных дилеров, оцениваются с помощью модели логистической регрессии. В конце статьи исследуется соответствие системы первичных дилеров РА своей роли по международному опыту и предлагаются меры по повышению эффективности системы.
Ключевые слова: государственный долг, финансовый рынок, маркет-мейкер, вторичный рынок, система оценки, модель логистической регрессии.
qnpöшЦшlQ к црш цЬршЦштшр^йр:
^hmшЦшü щшpmшmnúuhp^ mhцшpш2fa-toü 2nLp? шпцш шünpn2nLpJnLÜp ü4шqhgühLnL üщшmшЦn4 Цшnш4шpnLpJnLÜühpp un4npшpшp úmünLú hü hшúшqnpöшЦgnLpJшü úh? ф^ш^ uшЦшü ú^?ünpqühp^ pümp^ö faúp^ hhm" mju ^hp^ Üqmhp4 шщшЬи^ Ú2mшЦшü щш-hшü?шpЦ pn^mp^nLÚühp^ dmúmüm^: Uju^u^ hmümqnpöm^gnLpjmü шúhüшmшpшö4шö &кш-^шфр шnш?ümфü qnpöшЦшlühp^ ^üum^mnLsü t: -rnjmü^ t, np шпш?^Ь шüqшú шnш?ümфü qnpöшЦшlühp^ ^üum^mnLsp ühpqp^h t UUb-nLÚ 19бG-шЦшüühp^ü, ^u^ ühp^mjnLÚu bU 28 шЬ^шй hp^pühp^g 23 ф ühpqp^ö t üúшü hшúшЦшpq [9, t? 1]:
Gum Updmjp^ ú^?шqqmфü h^úüшцpшú^, шnш?üшJ^ü qnpöшЦшl_ühpß ф^üшüuшЦшü ú^?-ünpqühp hü, npnüf püsp^ö hü ^pшЦшüшgühlnL úшuüшq^mшg4шö qnpönLühnLpjnLü щhmшЦшü
щшpmшmnúuhp^ 2nL^rninLú [S, t? 2]: Gum --ф^üшüuühp^ üш^шpшpnLpJшü, щhmшЦшü щшpmшmnúuhp^ шnш?ümфü qnpöш-
Цшщ -- ophüuqpnLpJшúp uшhúшü4шö ühpqpnL-úm^^ü öшnшJnLpJnLÜühp йштп1дп^ шüй t, npp pn^p^nq^ hhm Uüfhi t щшpmшmnúuhp^ 2nL^mjnLÚ qnpöшЦшф qnpöшnnLJpühp^ Цшmшp-úшü úrnu^ü щшJÚшüшq^p [1]: Цnш?ümфü qnpöшЦшLÜhp^ hrnúrn^rnpq^ щhmшЦшü щшp-mшmnúuhp^ 2т-Цщф hp^m. ^pUnp 2шhш-nnLühpfr" щшpmg^ ^rnnrn^rnp^ к qnpöшЦшlühp^ faúp^ й^?к hшúшàшJÜnLpJnLÜ t" ^pшЦшüшgühlnL щhmшЦшü щшpmшmnúuhp^ шnш?ümфü к hp^np^rni^ü 2nL^ühp^ qшpqшgúшüü ПЩЦ^ШЙ püцhшünLp nшqúш4шpnLpjnLÜ [S, t? 2]: Цпш?-ümфü qnpöшЦшlühp^ü шúpшqp4nq qnpörnnnLjp-ühpp, qnpöшЦшlühp^ hшúшЦшpq^ faüq^pühpü nL üщшmшЦühpp ühpЦшJшg4шö hü qöшщшmЦhp 1 -nLú:
O-npöiunnLjpütp
■^mqn^ о^ш^ hmüqhu qm^ qmpmf^ ^шпш^шр^ U ütpqpn^ J^jU mnm2ЪmJ^Ъ 2nL^rnjnLÜ
■mqmhn^hL шр^Ьр^рЬр^ pmdmЪnpqmqpnLJ£ "when-issued"
■mqmhn^hL mnm2ЪmJ^Ъ U hp^pnpqrnj^ü
■hrnüqtu qmL npqhu ^mnm^mpnLрJmЪ
qmpmmmnJuhp^ 2nL4rn umt^&nq ■ ^ршЪЬ^ шрщи^ш^Ьт
qЪmqnJmgJmЪ2 n ■^mnm^mphL ütpqpn^ütp^ htm
^nphpqmm^nLрJmJp о^Ъ^ш^Ь^В
Wüq^pütp
■^шЬп^Ъ^ qшpшшшnüubp^ Ъ^штйшйр ^ш^п^Ъ qшhш2шp4 ■^шЬп^Ъ^ tp^pnpqrnj^L
bbpqp^ürnüp
шЪ^п^^ЪЬрп
■Urnb^&bL hшüшqшшшu^шЪ nL^^bbp qшpшшшпüubp^ ^ш^шп.^^ hrnürnp
шЬ^Ь^шш^п^р^п^Ъ4 ЪЬршп^ш^ ифрЬ^Ьр^ ^ЬршрЬр^ш^
■Ъ^шqbgЪbL qbшш4шЪ qшpшf^ uqшuшp4JшЪ örn^ubpQ U
n^u^tpn
■QшpqшgЪbL ф^йшЬиш^шЪ
■ßnLjL ^ш^ ^ЬЪшрпЪш^шЪ ршЪ^^Ъ рршйш^шр^ш^Ъ
qnp&^fübp ^^ршпЬ^ ■ШршЪЪ^ ^Ъш^п^п^р^п^ЪЪЬрр4 шqшhп^bLП^ ЬшйЬйшшшршр n^u^^g qbp& ЪЬрррйшЪ ЬЪшрш^прп^р^п^Ъ Ь^шйшшрЬрп^р^шйр
^йшщшт^Ьр 1. июшрйш/рй qщдшtyшlйhpfr früumfrmnLmfr qnpдшmypühpp., faüqfipüpp к йщштшЦйЬрр
[S, t?hp 2-4 ;10, t? 8]
---nLú шnш?üшJ^ü qnpöшЦшLß,
pus qnpönq ^pш4шЦшü 2P?шüшЦ^, ЦшmшpnLÚ t hüprn^rnhrnnnL^ qhp к úшmnLgnLÚ t ühpqpnL-úrn^^ü öшnшJnLpJnLÜühp" ш) hшfiш^npqühp^g ^rnpmrnmnúuhp^ hhm qnpöшpgühp^
4hpшphpJШl_ hшüàüшpшpшЦшüühp^ umшgúшü к фn^шügúшü, к p) ^p к hшfiш^npqühp^ шünL-ü^g щшpmшmnúuhp^ hhm qnpöшpg-
ühp^ Цügúшü к Цшmшpúшü ú^?ngn^ [4] :
Uшuüшq^mшЦшü qpшЦшünLpJшü úh? hrnúrnp^nLú t, np шnш?üшJ^ü qnpörn-
Цшlühp^ hшúшЦшpq^ ühpqpnLúp árnfanqúrnü» шpйшqшüg t, ^ü^^^u^ü t
фngp ^шфр Цшú n^ rnpqjnLürn^hm ЦшnnLg4шögß [S, t? 4]: -rnúrn^rnpq^ ühpqpúшü шpq]nLÜgnLÚ 2nLЦшü ЦhümpnüшünLÚ t úшuüшЦ^gühp^ фngp 2P?шüшЦ^ ^pш, npp ^ü^^hu qpшЦшü, rnjü^hu ti pшgшuшЦшü hhmкшügühp nLü^: ^pшЦшü шqqhgnLpJnLÜühpß шpmшhшJm4nLÚ hü úшu-2тшр^ npp Цшpnq t qpuкnp4hl
шnш4hl rnpqjnLürn^hm mh^ünLnq^шЦшü LnLÓnLúühp^ ühpqpúшúp к rnnrn^hi húnLm ш2^шmnLd^ шnЦшJnLpJшúp, ^u^ pшgшuшЦшü шqqhgnLpJnLÜühpß" щшЦшu шpqJnLÜш4hm 2nL-Цщф ЦшnnLg4шög^ пümpnLpJшúp к úpgшЦ-gnLpjrnü uшhúшüшфшЦúшúp: U^шdшúшüшЦ
Регион и мир, 2Q22, M 1
Цщ rnhum^hrn, np mnm?ümj^ü qnpöm^miühpp ^mpnp hü pphüg ^mpqm^hfim^p np^hu ^mnm^mpnLpjnLü^g urnmg^mö «münL^pm^p hpm2fafrf»" npqhqphp^ mnm^hi npu^jpü ^p^qpö [10, t? 8-9]:
Цnщ?üщ|pü qnpöщЦщlühpp hrnürnhrnpq ühpqühpL np^nLÚp ^^g^nLÜ t hrn24fr шnühln4 rn^^pup qnpönüühp, pü^pupg hü qшpqшgúшü щumpfiщüp, 2P?ЩÜщn4np qnpöpf-ühpp mhuщЦp, úщuüщЦpgühpp mhurn^p,
úpgщЦgnLpJщü щumpfiщüp, 2nLhrn|p úщuüщ-^pgühpp щnhmpp фnpйp, щhmщЦщü topüpü-ühpp üщщmщЦühpp [6, t? 233]: ^rnúrnp^nLÜ t, np щnщ?üщJpü 2nL^rnjp qnpörn^rniühpp püurnp-rnnLrnp hщúщщщmщu^щünLÚ t qrnpqrngnp hp^pühppü, pu^ шпш^ qщpqщgщö $pürnüurnhrnü nLÜhgnp hp^pühpp hщúщp,
nprnhp 2nL^rnjp щЦmp4 úщuüщЦpgühpp pp% prn^rnhrnüpü ühö t h шпЦш t pщ4щpщp щЦmp-^nLp^üp pünpn2^np hp^pnpqrnjpü ^щ
щühpщdh2mnLp|nLÜp шфф фп^ t [5, t? 5-17]:
Unrn?ürnjpü 2nL^rn^p qnpöщЦщlühpp püurnp-rnnLrnp ühpqpnLÚp щщhщü?nLÚ t №тй-|ш1 üщ^щщщJÚщüühpp rnn^rnjnLpinLüp. 1) ^тш-^ü щщpmщmnúuhpp mnЦnuщ-
qpnLjgühpp йhщ4npúщü щqщmnLpJnLÜp, 2) rnpqjnLürn^hm qüщqnJщgnLÚp hpщ2faщ4npnp щfinLpqp hrnúrnhrnpqp щnЦщ|nLpJnLÜ, 3) щhmщЦщü щщpmщmnúuhpp pnprnp^úrnü nщqúщ4щpnLp|щü щnЦщJnLp|nLÜ, 4) щhmщЦщü ^rnpmrnmnúuhpp pщ4щpщp ^jü mhuщЦщünL щпцш|nLpjnLü, 5) pщ4щpщp ühö p^n^ 4hp?ürn-^ü ühpqpnpühpp щnЦщJnLp|nLÜ, 6) hrnüáürn-nmpjnLÜ щnщ?üщJpü 2nLUuiJp qnpöщЦщlühpp üp?ngn^ hщuühLnL 2nLЦщ|щЦщü 4hp?üщpцJnLÜ£-ühp, 7) ^hmrn^rnü щщpmщmnúuhpp pщ4щpщp öщ4щlp шnЦщ|nLp)nLÜ, 8) hp^pnpqrn^ 2nL^ü qщpqщgühlnL hrnüáürnnnLpjnLü [5, t? 12-13]: Un4npщpщp шnш?üщ|pü 2nLhrn^p úщuüщЦpg-ühppü pürnphinL hrnúrnp Цppщn4np ^щфщüp2-ühpp ühpщnnLÚ hü $pürnüurnhrnü ^pn^nL-pjnLÜühpp (hpúüщЦщünLÚ" uhфшЦшü Цщщpmщ|), 2nL^rn|nLÙ gnLgщphpщö щЦmp4nLpJnLÜp, цшпш-^p^^ü ЦщpnpnLpJnLÜühpp h mh^ünLnqpщ-^rnü hщqhg4щönLpJnLÜp (oppüщЦ" щpdhpцph-pn^ qnpörnnünLpjnLÜühpn^ qpщp4np Ü4щqщ-qnLjü щüйüщЦщqúp p^rnErnürnh), щhmщЦщü topúpüühpp hhrn hщpnpqщЦgúщü rnurnpfirnü, h щц ^щфщüp2ühp, npnüf ^rnpnp hü ühpщnhl_ 4щpЦщüp2p щnЦщJnLpJnLÜp, шд 2n^ühpnLÜ щ2^щmщügp ф^йр, úщuüщqpmщg4щö rnungprngprnühppü úщuüщЦgnLpJnLÜp h uijiü [5, t? 17-18]: CüqnLÜ^rnö t Цppщnhl ürnh rn^ü^pup npщЦщЦщü ^щфщüp2ühp, pü^pupg hü ^^ü wh^^m^^p^^, щщpmgp ^rnnrn^rnp-^pü ^nphqщm4nLpJщü mpщúщqpnLÚp, hhmщ-qnmmpjnLÜühpp ppщЦщüщgnLÚp, pnpщpЦnqp
щnщ?úpnLÚp h pbqhrnünLp hщpщphpnLpJnLÜ-ühpp pnpщpЦnqp hhrn: Un^nprnprnp
pЬqhщünLp qüщhщmщЦщüp gщüщЦщЦщü h nprn^rn^rnü qüщhщmnLÚühpp щúфnф щщmЦhpü t rnprnrngninLÚ" Цppщnhln4 npn2щЦp ^2pnühp purn uщhúщü4щö щnщ?üщhhppnLpJnLÜühpp: Uщuüщ4npщщhu, hpp $pürnüurn4npürnü hшuш-ühjpnLpnLÜp щ4hlp t ^rnphnp^nLÚ, gщü qpщ qpüp, щ4hlp prnpàp ^2pn mp^nLÚ t щnщ?üщJpü 2nL^rnjpü h hщЦщnщЦp: UpщdщúщüщЦ, gщüщЦщЦщü h npщЦщЦщü ^щфщüp2ühppg щnщ?püühppü un4npщpщp шфф pщpйp t rnp^nLÚ, pu^ hp^pnpqühpp ^2pnn un4npщpщp mщmщü4nLÚ t 20 rnn^nup 2P?ЩÜщЦühpnLÚ [10, t? 30-31]: Uhp ^npúpg nLunLÚüщupp4hl hü h^pn^rn^rnü hp^pühpnLÚ щnщ?üщJpü qnpöщ-^rniühpp pümpnLpJщü hщúщЦщpqhpp, npnüg щúфnф ^rnm^hpp php4щö t щщnLuщЦ 1-nLÜ:
Ui]jiiLiiiiili 1. Ыпш2йш)^й qnpдшtyшlйhpfl tfmppuqdfi, qйшhшmtíшй qnpdnq hшtíшtyшpqhpp npn2 bU
fep^hpp CЬшpnLpJшЬ ^шфшЬ^2ЬЬp
U4uшPpш • Unш?ÜШJpÜ 2nLЦшJpÜ ÚШUÜшЦgnLp]nLÜ • Unfp h 4шfiщnfp qühpp uфphq h örn^rniühp • fclhЦшpnüшJpü щnhшpp ^2pn • Gp?шüщnnLp|шü öш4шlühp • ^rnúrnqphip hp^pühpp hшúhúшш uфphqp úhónLpjnLÜ • nprn^rn^rnü qnpönüühp: öщnшJnLp]nLÜühpp npшЦ, qnpörnnürn^rnü npшЦ, hhppüшünLp]nLÜ
• Unш?шpЦ-щшhшü?шpЦ uфphцhp h öш4шlühp • UшuüшЦgnLp|nLÜ pnqrnp^nLÚühpp h hhrnqünLÚühpp шfinLpqühppü • ShдhЦшш4nLp]шü шpшúшqpnLÚ h ^nphqшш4nLp]nLÜ • ^rnpmrnmnúuhpp шnш?úpnLÚ
Фpшüupш • UшuüшЦgnLp|nLÜ шfinLpqühppü (40% ^2pn) • U^rnp^nLpjnLÜ hpЦpnpqшJpü 2nL^uijnLÚ (30% ^2pn) • hhrn hrnprnphpnLpjnLÜühpp npшЦp (30% Ü2pn)
-^nLÙrnusrnù • U^mp^nLpjnLÜ щnш?üшJpü 2nL^rn^nLÜ (20% ^2pn) • UшuüшЦgnLpJnLÜ hpЦpnpqшJpü 2nL^rn^pü (25% ^2pn) • Upq]nLÜш4üш hЦшúшшphpnLpJшü ^npp йhш4npnLÚ (40% ^2pn) • ЪщшuшnLÚ щhшшЦшü щшpшшшnúuhpp 2nLЦшJp qшpqшgúшüp (15% Ü2pn)
Ъpqhnlшüq-ühp • U^rnp^nLpjnLÜ шnш?üшJpü h hpüpnp^jpü 2nLÜшühpnLÚ
• Q-ürnÜ2nLúühpfr ^pщЦщüщgnLÚ • ^щpmfЩJ^ü qnpö^fühp^ rnnrn?úqnLú к hbmщqnmnLpJnLÜübp^ ^pщЦщüщqnLÚ
Uln4bü^щ • U^m^^nLpjnLÜ шnщ?üщJ^ü • UщuüщЦgnLpJnLÜ hp^pnpquij^ü • U^m^^nLpjnLÜ hbmqünLÚübp^ qnpörnpgühpnLÜ • UщmnLg4щö öшnщJnLpJnLÜübp^ npщЦщЦщü q^hrnrnrn^rnü (rn^q p^nLú" щщpmщmnúubp^ шnщ?úqnLÚ, mhqh^rnm^nLpjrnü mpщúщqpnLÚ, ^nphpqщm4nLpJnLÜ к Щ]lü)
nLunLúürnu^pnLpjnLÜp gnLjg t mшl^u, np pnpp hp^pühp^ qh^pnLú hшúшЦшpq^ щшpmш-q^p mшpphp hü шnш?üшJ^ü к hp^pnpqrnj^ü 2nL^ühpnLú ф^üшüuшЦшü ^üum^mnLm^ gnLgшphpшö rn^m^nLpjnLÜp, ^ü^hu üшк hшfiш^ ^p^np^nLú hü qnpönLÜhnLpjrnü шpq]nLÜш4hmnLpJnLÜp к щшpmшmnúuhp^ qшpqшgúшü úh? nLÜhgшö qhpшЦшmш-
pnLúp:
U^шdшúшüшЦ, ^pUnp hü üшк hrnúrn-^pq^ü úшuüшЦghLnL ф^üшüuшЦшü ú^?ünpq-ühp^ 2шpdшn^pühpp" hшmЦшщhu hш2ф шnühln4 «2nL^rn umhqöhinL» q^önLÜhnL^^ü hhm шnü^nq n^u^hpp, npnüf hш2ф шnühln4 шnш?üшJ^ü qnpörn^rniühp^ hшúшЦшpqhp^ü úшuüшЦgnLpJnLÜp hшfiш^ q^m^nLú t np^hu 4üшuшphp qnpönLpjnLÜhnLpjnLÜ: Ф^йр gnLjg t mшl^u, np шnш?üщфü qnpörn^rniühpp ш^ЬФ 2шm oqnLmühp hü nLÜhünLú щщ Цшpqш4hfiш^g pfanq hürnprn^npnLpjnLÜühp^g"
2шhnL)p шщшhn4hLnL ^nphqшm4шЦшü 0шпш-jnLpjnLÜühp^g, u^Ьq^Цшg^шühp^, шpdhpqpш-4npúшü к úrnuürn^nphgúrnü qnpöшnünLpJnLÜ-ühp^g: U^ü^qhn ^n2np prnü^hp^ qh^pnLú шпш?-ürnj^ü qnpöшЦшф шфф ^pUnp
t щщ 2nL^rnjnLú шпш^Ь Ü2шüшЦшф ühp^rnjnLpjnLÜp rnúprnqphinL mhuшЦhm^g [7, t? 31]: npn2 hhmшqnmnqühp h^pnщшЦшü pшüЦhp^ op^üшЦn4 ^frqnLú hü, np шnш?üшJ^ü д^йш-Цшф ^üum^mnLm^ü úшuüшЦghфu pшüЦhpp ühpqünLú hü ф^üшüuшЦшü rnjü
фn^шpЦhLnL «ung^шl_шЦшü Цшщ^mшф», npü püqqp^nLú t ^rnnrn^rnp^pirnü hhm hpЦшpш-dшúЦhm hшúшqnpöшЦgnLpJшü hrnumrnmnLúp к ф^üшüuшЦшü 2nL^rnjnLú hhq^üшЦnLpJшü rnúprn-4&qnLún [9, t? 18] :
^hmrn^rnü щшpmшmnúuhp^ 2nL^rnjnLú шpq]nLÜш4hm qnpönLÜbnLpjnLÜ йш^ш^т." ф^üшüuшЦшü ú^?ünpqühp^ 2шhшqpqpúшü úrn^rnpqrn^ pшpйpшgühlnL hшúшp qnpöшЦшl_-
ühp^ü mrnpphp шpmnЬnLpJnLÜühp hü mp^nLú, щщ p^nLú" ^ü^hu шnш?üшJ^ü, uijü^hu ti hp^pnpqrnj^ü 2nL^ühpnLú úшuüшЦgnLpJшü шnnLÚn4: Unш?üшJ^ü 2nL^rnjnLú úшuüшЦgnL-p^ü шpmnünLpJnLÜühpp un4npшpшp püqqp^nLú hü pnqшpЦnq^g qüúшü pшgшn^ ^prn^nLÜgp, pшg шfinLpqühp^ qh^pnLú" щшhшü?шpЦ ühpЦшJшgühLnL hшúшp lpшgnLg^ dшúшüшЦ^ mpшúшqpnLÚp, rnfinLpqühp^ dшúшüшЦ ^ú qpшüg^g hhmn n úpgшЦgщ|^ü hrnjmhp^ ühpЦшJшgúшü hüш4шpnLpJnLÜp к uijiü: bp^pnpqrnj^ü 2nL^rnjnLú úшuüшЦgnLpJшü 2P?rn-üшЦühpnLÚ mp^nq шpmnünLpJnLÜühpp ühpшnnLÚ hü prngrnn^ hшuшühфnLpJnLÜp шpdhpqphp^ ЦшpfiшdшúЦhm фn^шnnLpJшü hüшpш4npnLpJшüp1, шpmnÜJШl_ ^hp^n^
фn^шnnLpJnLÜühp ^hpgühpL, pшg 2nLЦщ|шЦшü qnpöшnünLpJnLÜühp^ dшúшüшЦ кРф qnpö-pü^hpp i^ühinL prngrnn^ ^pш4nLÜ£Ühpp [10, t? 19-27]:
^hpi_nLÖnLpJnLÜ. ШПШ^ЬшфЬ 2nLЦшJ^ qnpöшЦшl^ ^ùurn^rnnLrnp —шJшumшùnLd: ---
nLú щhmшЦшü щшpmшmnúuhp^ шnш?üшJ^ü ф qnpöшЦшlühp^ ^üum^mnLmp ühpqp^hi t щшpmgШJ^ü йкш4npúшü шnш?^ü
mшp^ühp^g" 1999p.-^ü, hpp 2nL^rnjnLú Цшpnq t^ü qnpöhi Unш?üшJ^ü qnpöшЦшlühpp
к ^ihpühpp (^ mшpphpnLpJnLÜ шnш?^üühp^, hp^pnpqühpü nLÜh^ü qnpönLÜnLpJшü npn2шЦ^ uшhúшüшфшЦnLÚühp) [3, t? 8]: -шúшЦшpq^, ühp^rnjnLúu qnpönq ^rnünüühp^ шúpшqpnLÚp шpйшüшqp4hl t 2G17p.-^ü, hpp шnш?üщфü 2nL^rnj^ü úшuüшЦgnLpJшü ^pш4nLÜg t mp^hi ú^rn^ü qnpöшЦшlühp^ü [1]: ^prnüg hшúшйшJÜ, qnpöшЦшlühp^ pümpnLpjnLÜp ^pшЦшüшg4nLÚ t hphf ^шфшü^2Ühp^ h^úшü шnш?üшJ^ü
úшuüшЦgnLpJшü (4G% hp^pnp-
qrn^^ü 2nL^rn^nLú шЦm^4nLpJШü (5G% к
pnqшpЦnq^ hhm ш2^шmшüg^ (1G% gnLgшü^2Ühp^ h^úшü ^pш2: Urnhúrnü^nLú t щшpmшmnúuhp^ шnш?üшJ^ü qnpöшЦшl_ühp^
1 Uju qnpô^pn^ щщpmp^ фn^LшnnLpJШü t mpщúщqpnLÚ щbmщЦщü щщpmщmnúubp" «0ш0ЦЬ\ш^> qnp-ôщЦщLÜbp^ Цщpfi q^pphpp (hpp hü щщpmщ-mnúuhp, npnüp qnpôщЦщ]^ mpщúщqpnLpJщü mщЦ шпЦш 2hü):
2 Unщ2ÜщJ^ü úщuüщЦgnLpJnLÜp npn2^nLÜ t mhqщpщ2^úщü к hbmqüúщü ôщ4щ]_übpnLÚ JnLpщpщ^)nLp úщuüщЦg^ ^2nn^ к qprn щpq)nLÜщ4bmnLpJщúp (pщ4щpщp-
úpgщЦgщJ^ü rnnrnjrnplinLpjnLÜühp^ übpЦщJщg-
4щônLÚ), bpЦpnpqщJ^ü щЦm^4nLpJщü gnLgщü^2B
pnpuщJщЦщü к щpmщpnpuщJщЦщü qnpôщnùnLpJnLÜübp^ ôщ4щLnLÚ úщuüщЦg^ ^u^ pnqщpЦnq^ hhm ш2^ш-
mщüpp qürnhrnm^nLú t pnqщpЦnq^ü mpщúщqp4nq ^nphpqщm4nLpJщü, ^hppLÓnLpjnLÜühp^, Цщü^щmbunLÚ-ühp^ 4bpщpbpJЩ]_ hщ24bm4nLpJnLÜübp^ mprn^qp^ü, qnpôщЦщ]_übp^ hhm hщùq^щnLÚübp^ dщúщüщЦ übpЦщJщg-
щnщ2щpЦnLpJnLÜübp^ к q^mnqnLpjnLÜühp^ h^úrnü
4pщ:
Регион и мир, 2022, № 1
uшhúшüшфш^ ршйш^ шnш4hlшqnLJÜp 1, ü4шqшqnLJÜp" 5 pUnU 1 qnpöш^шlühpр шп^Щ-jnLp^ü щшpшqшJпLÚ ^hp^püühppg JnLpш-
^ynLpp qüшhшm4пLÚ t 1-рд 1 рш!шйпд ишй^-рш^п^, ри^ n p^nU qnpöш^шlühpр щшpшqшJnLÚ" 1-рд n рш^шйпд ишй^рш^п^ [1]:
^öшщшm^hp 2-рд mhишühф t, np 20152020 p^^üühppü qnpöш^шlühpр рр^В
й2тш^и ^qúhi t 1, püq npnLÚ" úшиüш^рgühpр pUnLÚ 3 шüqшú ^n^n^nLpjnLÜ t qpшügUhl, ри^ pUnU 4 úшиüш^рgühp (Шhpршpшü^, Цpшpшm-ршй^, Цpq2рüpшü^, knü^hpu ршй^) щшhщшühl hü qnpöш^шф ^шpqшUрбшUp: иршдшйшйш^ ^шphф t ü^mhi, np qnpöш^шLÜhpр gшü^nLÚ щп^щ hü hqhi йрщ|й шnкmpшJрü pшü^hp:
<i -c % % -с "й, "47, \о \о \о С Т? "Í7, %
U^PU-iPb^bS UQPb^ûL PU"b^ 0 s S " © 0 0 8 О о © о о о о © © © © © © © ö ©
UUbPbUPU^
Uji^ Pu üU S Я E - -
UPUPUSPU"^
U püu^upn üU U рдш ^ рш üU PbPLÜU PnüU UpJhü^n
1 91 . . . , . .
tj-tu-P^-U^ PnüU ^ш jpumnü ЬйЬ^прш üU ^nü^hpu PnüU _ I I I I I
S 9 щ ■ Я щ 9 щ ■ ■ ■ ■ ........ I - 1
4U3EWbüUPU"b^ U^IH p Pш üU 3 пЯфрш üU рш üU ^SP-вш ;шulnшü PшüU 1 щ i .. .. .. .. 991
1 ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ - о
^дшщшш^Ьр 2. ^ щпщ2ЬщфЬ qnpöщ^щlühpр ^qúp к 2щpdpüpщgp 2015-2020 p4щ^щЬühpрü
[11]
3 а
Г 3
а
.и
3
пг
Z3
Z2
3 Б
3
3
пг
с! (Л
■у
JJ
3
3
3
пг
3 а
■ UQШ2^ШJ|'l^2nLl|ШJ|^ ш^т^фи^пьи
■ bpl|pnpi^jri^ 2nLl^j| i^u^l|gnLpjnL^
■ C^qh^^nLp q^h^s^L^
^дшщшш^Ьр 3. Ыпшрйш/^й дпрдш^шф ^шрдшф^ш^ nlйhgшд üшuäшfyfigäkpfi 2015-2020 pp. üfyfcü qйшhшmшtyшййhpp, шщутрр [11]
2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0
пг
3 œ
3
JJ
3
3 а
3
3
Z3
Z2
а
л,
гЗ IT
с! ел
■у
а
Г 3
CL JJ
3
пг
■ Ьр1|рпр|^|1Ъ 2пй^пи^|тГ|фи^шЪ
■ d^qh^^nLp q^h^s^L^l
^дшщшш^Ьр 4. Ыпшрйш]^й дпрдш^шф ^шрдшф^ш^ nlйhgшд üшuäшфgäkpfi 2015-2020 pp. üfyfrü qйшhшmшtyшййhpfr итшйцшрт 2hqmüp, шщутрр [11]
^öшщшm^hp З-nLÚ php^ö hü ц:рmшpЩnq dщúшüш^шhшmUшönLÚ шnш2ÜшJрü qnpöш^шlр
^шpqшUрбшU nLÜhgшö pшü^hpр Uшppшqöр qüшhшmúшü шpщnLÜgnLÚ ^ш^^^щй úр2рü
qüшhшmшЦшüühpp, ^ul qöшщшmЦhp 4-nLú" qpшüg mшmшünqшЦшünLpJnLÜp: frü^hu lшphф t üЦшmhl, ú^?^frnLú шnш?üщфü к hp^pnpqrn^^ü 2nLЦшühp^ qüшhшmшЦшüühpp h^úüшЦшünLÚ hшúшqphф hü: UшЦшJÜ npn2 pшüЦhp^ qh^pnLú (hшmЦшщhu" bj^-bu-P^-U^ Prnü^ -шJшumшü, ^.SP--шJшumшü PшüЦ, Uúhp^шpшüЦ) шnш?üщфü 2nLUuljfr шЦш^-^nLpjnLÜp qqшфnphü prnpàp t qüшhшm4hl hp^pnpqrn^^ü 2^1щф úrnuürn^gnLpjnLÜ^g: GüqhшЬnLp шnúшúp, hшúшqphф t hqhi üшк ú^?^ünLú dшúшüшЦ^ úh? úrnuürn^gühp^ qüшhшmшЦшüühp^ mшmшünqшЦшünLpJnLÜp: UшЦшJÜ nL2шqpш4 t, np h^2шmшЩшfr hphf úшuüшЦ^gühp^g hp^nLu^" bj^-bu-P^-U^ PшüЦ
-ШJШumшü^ к Uúhp^rnprnü^ qh^pnLú шnш?üщфü 2^1щф шЦm^4nLpJШü rnrnrnrnün-qшЦшünLpJnLÜp qqшфnphü pшpйp t hplpnp-qrn^^ü 2^1щф mшmшЬnqшЦшЬnLpJnLÜ^g: Uш hnL2nLú t, np 4hp?^üühp^u úшuüшЦgnLpJnLÜp 2nL4rnjfrü hqhi t hшúhúшmшpшp шüЦшJnLÜ:
U^шdшúшüшЦ, шnш?üщфü 2^1щф шЦm^4nLpJШü к hp^pnpqrnj^ü 2^14)^ úшuüшЦgnLpJшü qüшhшmшЦшüühpp
hшúhúшmшpшp pniji hü ^n^^g^nid, ^u^ pfrqhrnünLp qüшhшmшЦшü^ hhm hp^pnpqrn^^ü 2^1щф qüшhшmшЦшü^ Цnnhl_шg^шü 2шш ш^ьф pшpйp t, grnü шnш?üщфü 2nLlщфüp (шqJnLuшЦ 2):
Ui]jiiLiiiiili 2. ипш£йш)^й qщдшtyшlйbpfl tfшppшqдfi tífafcü qйшhшmшtyшййbpfl ЦппЬшд^шйЬрр, rn^jmiübpp,
ünш2Ьшj^Ь 2nLlшj^Ь йшийш^дпьц hlü Ъplpnpцщ|frЬ 2nLlшjnLd шlш^^nLpjnLЬ CЬqhшЬnLp qЬшhшшшlшЬ
1.GG
Ъplpnpqшj^Ь 2nLlшj^ iïuiiiiiuilignL|ajnLÎi G.61* 1.GG
CЬqhшЬnLp û^ш4пp G.81*** G.95*** 1.GG
PrngrnhrnimhinL hшúшp, ph np qnpönüühpü hü prngrnmpnLú шnш?üщфü qnpöшlшф
Цшpqш4hfiшЦп, qüшhшm4hl t q^u^phm nümp^p^ü pq^um^l únqhi (probit model): Q-üшhшmúшü шpq]nLÜgühpp ^IrnjnLú hü, np щhmшЦшü щшpmшmnúuhp^ шnш?üщфü 2^1щф qnpöшЦшl_ L^üh^nL hш4шüшЦшЬnLpJшü
^prn шúhüшöшüpшЦ2^n шqqhgnLpJnLÜ nLÜhgnq qnpönüp prnü^ ^шфü t" шpmшhшJm4шö шЦm^4ühp^ úhónLpjrnúp: U^шdщúшüшЦ, pшüЦ^ Цшщ^шшщ ^^fiшЦшqpnphü ü2шüшlшф шqqhgnLpJnLÜ nLÜhgnq qnpönü ^t (rnqjnLurn^ 3):
Ui]jnLiiuili 3. ^^ шюшрйш/рй2пь^ш)Ь qпpдшfyш]fi Цшщш^бшЦр ршдштрщ qпpдпüübpp., qйшhшmtfшд Probit
фифн^ш^шй" ^^ 2nLlшj^ qnpйшlш|_ (1, 0)
PiiH|iiiiii|inil фnфn^шlшЬЬbp
log(lшщ^шшl) -G.29
log(шlш^^Ьbp) G 84***
log(щbшшlшЬ щшpшшшndиbp) G 37***
C -4.8б***
McFadden R2 G.16
£ЬmpшЬp (q^шшplnLdЬhp^ p^U) íщúщüщlщJ^ü püшpщüf" 2G15p. 1-^ü hnrnúujrnl-2G2Gp. 4-pq bnщúuJщl, шщpщöщlщü pümprnüg" 17, (4G8)
S^rniühpp hrn^rnprnqp^hL hü hhq^ürnlifi ^nqú^g -- щnкшpш|^ü prnülihp^ irniphpni^ qbшbq^щô ф^üщüuщЦщü
hщ24bш4nLpJnLÜübp^g:
ЪqpшlшgnLpjnLÙ. hшdшlшpqfr шpqJnL-Ьш^т^ц^Ьр к pшphlш4dшù hùшpш-UnpnLpjnLÙbhpp: Uhp qüшhшmúшúp, ---nLú щhmшlшü щшpmшmnúuhp^ шnш?üщфü 2^1щф qnpörnlrni^ ^üum^mnLm^ шpq]nLÜш4hm q^önLÜhrnp^ü hшúшp pnpp h^úüшlшü
щшJÚшüühpü шщшhn44шö hü, к шпЦш t ш^ЬФ gшü hplnL mшuüшÚJшlühp^ ш2Öшmшüg^ ф^й: Uhp qüшhшmшlшüühpp gnLjg hü m^hi, np --2nLlrninLú qnpöшlшф lшpqш4^fiшl^ hшúшp npn2^ qnpönüühp hü pшülhp^ ^шфр к ^hrnrn^rnü щшpmшmnúuhpnLÚ ühpqpnLúühp^
Регион u Mup, 2022, № 1
öm^mip, npnüp ^mü^npn2nLÜ hü hpüpnpqmjlü 2nL^mjnLÜ, luü tf mnm^ümjlü
2nL^mjnLÜ müml^nLpjmü üm^mpqmüp: -lüg püqnLühp^ -- qhmmümü qmpmmmnüuhpl mnm^ümjlü 2nLÜmjl qnpömümiühpl hmümpql
m^mnpn2nLÜp, ühp ^nqülg qümhmm^hi t, ph nppmün^ t hmüm^mpqp hmümqmmmu^m&nLÜ ülgmqqmjlü ^np&n^ qpm mnm^ qp^nq faüqlpühplü: (mqjnLumü 4):
Uq|HLiiuili 4. ^-mü qnpdnq unupfaujfifa 2mkuijfi tiuufaufyfigühpfi qüuhumüuü hutiufyupqfi
Unrng&wjfrb qnpöwlwibbp^ |iiiiiin|umiLin|i wnmg qplnq |uiiq|ipiib|i (mbu qöuiu|uiinlib|i 1) «-nLÜ qnpönq huüu^upq^ luiiüiiiiquiiiuiiiiliiuiimLiAinLiip uiiniipuiq|ii|iiq |uiiq|ipiib|i|iii -^dbrnlnpnLÜp
Uqmhn^hi qmpmmmnüuhpl üümmümüp ümjnLü qmhmgmpü -mümqmmmufamünLü t Qnpönq hmüm^mpql qmjümüühpnLü ümpqm^lfimü hü ummürnü ^mummglnphü mhml^ühpl ühö ümümpqmü k qhmmümü qmpmmmnüuhpl ühö qnpm^hi nLühgnq ümuümülgühpp, lü^p pnLji hsm mqmhn^hi qmpmmmnüuhpl ühmmümüp qmhmügmph k 2nLhmjl Ipmg^hilnLpjnLü
Uqmhn^hi hpüpnpquijlü 2nL^mj^ lpmg^hilmpjnLüp
Üpn2m^^ ^mq^rnmili ühpqp^ümüp Üimühi lpmg^hilmpjmü Ümpfimdmühhm müümüühpp Umuümül t hmümqmmmufamürnü &lhmhumhmh ülgünpql hmqlmmil hmpmphpmhmü ühönLpjnLüp qhp ^nLüp mnmgümjlü qnpömhmil hmpqm^lßm^l ummgümü hmümp (qh jnLph k qh $mhmn), umhmjü ^ihmhum^mü ülgünpql mnmg qp^mö hmqlmmil ü^mqmqnLjü qmhmügp pnLji t smilu pmgmp5mh mnnLün^ ümuümhlnphü mqmhn^hi qmhmü^p
Umhqöhi hmümqmmmu^mü nLqpühp qmpmmmnüuhpl ^mfimngp hmümp Umuümül t hmümqmmmufamürnü Unmgümjlü 2nLhm)l mhml^nLpjnLüp hüpmqpnLü t ^mfimnfl nLqlühpl npn2m^l üh^mülqüühp, umhmjü mmpmügmm^nLü, ph ^lümüumhmü ülgünpqp ühpqpnqühpl npfmü imjü (lü^ pUnU ühpqpnqühp) k lü^ hmnnLg^möfn^ pmqm t mqmhn^nLü
Spmümqphi 2nL^mjm^mü mhqhümm^nLpjnLü ühpmnjmi qül, öm^mil, 2nL^mjm^mü u^phqhpl ^hpmphpjmi -mümqmmmufamünLü t Q-npönq hmüm^mpqp hüpmqpnLü t ümk pnqmpünql hhm m2^mmmüfl qümhmmnLü, npp ühpmnnLü t ümk pnqmpünqlü mpmümqp^mö 2nLÜmjmhmü mhqh^mm^nLpjmü qümhmmnLüp
^.hpinLÖnipmü mpqjnLüpühpp gnLjg hü m^hi, np ---nLü qnpönq qümhmmümü hmüm^mpqp püqhmünLp mnümüp ünm t h^pnqm^mü hpüpühprnü qnpönq hmümümpqhplk mnm^-ümjlü k hpüpnpqmjlü 2nLÜmühprnü m^m^-^mpjmü ümpknpümü mnrnün^: Ulmdmümümk ---l hmüm^mpqrnü ^mpnq hü qlmmpüUhi h^pnqm^mü hpüpühpl ^np&lü hmümqm-mmu^mü ^^ümüum^mü ül^ünpql ^mqlmmil üm^mpqmüp k qhmmümü qmpmmmnüuhpl 2nL^mj^ qmpqmgümü nLqqnLpjmüp ^mmmp^mö m2^mmmügp hm2^l mnühinL m^hil mpqjnL-üm^hm ühfamülqüühp: Ujuqhu oplümk npn2
h^pnqm^mü hpüpühpl (^mü^m, -nLümummü, "ulqhnimüqühp) qümhmmümü hmüm^mpqrnü ühpmn^mö" qhmmümü qmpmmmnüuhpl 2nL^mj^ qmpqmgümüp üqmumhim. qnpönüp hm2^l mnühinL hümpm^npmpjnLüp ^mpnq t q^m^hi npqhu hmüm^mpql im^mp^ümü hümpm^np nLqqmpjnLü: Uhp ^mpö^pn^ qm Ümpnq t lpm^mümg^hi ühpqpnqühpl hmümfaüpl püqimjüümü k hmmümqhu n nhqlqhüm ühpqpnqühpl ühpqpm^ümü nLqqnLpjmüp ^m-mmp^mö pmjihpl ül^ngn^: Ujuqhu, qümhmmümü hmüm^mpqnLü ^mpnq hü ühpmn^hi qhmmümü qmpmmmnüuhpl 2nLÜmjl qmpqmg-
úmüp ü^mumhpL nLppnLpjmúp ^mmmp^mô m2fammmüpp, npp ^mpnp t ^m^hl hnmúujmhp püpmgpnLÚ ühpqpm^mó ühpppnpühpp p^p, ppmüg úhg" n pmü^ ühpppnpühpp úmuümpmdüp, pü^hu ümk n nhqpphüm ühpppnpühpp úmuümpmdüp gnLgmüp2Ühpp úpgngn^:
Upmdmúmüm^, hmúm^mpqp ^mpnp t jm^mp^hl mnm^h mpqjnLÜm^hmnphü hm^m-^nhp^ qnpóm^miühppü mp^np mnm^hpL-pjnLÜühpp ^mpmm^münLpjnLÜühpp hhm: Uju^hu, ^ümjmó np -- mnmgümjpü 2nL^mjp qnpóm^miühpp ^mpmm^npnLpjnLÜ nLÜhü hp^pnppmjpü 2nL^mjnLÚ ^mpmmppp qümü2úmü hüpmp^hi nLqhüp2mjpü ^mpmmmnúuhpp [2], hp^pnppmjpü 2nL^mjnLÚ qnpónLÜhnLpjmü mpmnünLpjnLÜühp umhúmü^mó ^hü: -hmkmpmp, ühpppnpühpp qümhmmúmü hmúm^mpqnLÜ ^mp-mmmnúuhpp 2nL^mjp qmpqmgúmüp ü^mumhpL qnpónüp m^himgnLÚp ^mpnp t qnLqnpp^hl hp^pnppmjpü 2nL^mjnLÚ qnpónLÜhnLpjmü npn-2m^p mpmnünLpjnLÜühp umhúmühp4, pü^pupg hü ^mpmmmnúuhpp ^n^mnnLpjmü hümpm-^npnLpjmü umhümünLÚp ^mú qnpómnünL-pjnLÜühpnLÚ np^m^p mpmn&nLpjnLÜühpp üm^mmhunLÚp:
Oqmmqnpô^rnô q|iuiliuiíiiiLp|iiiíi guiíili
1. ^hmm^mü ^hmm^mü qmü&m^hmm^mü ^mpmmmnúuhpp mnmgümjpü 2nL^uijp úmuüm-^pgühpp ^mpgmqôp qümhmmúmü k pümpmpjmü ^mpqp hmummmhim úmupü» -- $pümüuühpp ümfampmpp hmjpup 13-p pp^ 348-"u hpmúmü. https://minfin.am/website/images/website/pet.partq/ 348-N.pdf:
2. -- ^mnm^mpmpjnLÜ, 2017 p, «^hmm^mü qmü-&mqhrnm^mü ^mpfimdmú^hm ^mpmmmnúuhpp, úpgümdmú^hm k hp^mpmdmú^hm mpdh^mpn-ümjpü ^mpmmmnúuhpp pnqmp^úmü, mhqm-pm2^úmü, hhmqüúmü, 2p2mümnmpjmü k
úmpúmü» ^mpq.
https://minfin.am/website/images/website/iravakan_ akter/voroshumner/petpartq/3 81k.voroshum.doc :
3. -- &pümüuühpp ümfampmpmpjmü (2000). -mjmummüp -müpm^hmmpjmü ^hmm^mü ^mpmg: -<m24hm4mpjnLÜ 2020. 25 tg. https://minfin.am/website/images/files/2000_hashve tvutyun_tarekan.pdf:
4. ^hmm^mü qmü&m^hmm^mü ^mpmmmnúuhpp mnmgümjpü qpihpühpp qümhmmúmü rnumúüm-uppmpjnLÜ, -- $pümüuühpp ümfampmpmpjnLk https://minfin.am/website/images/website/pet.partq/ PD%20Framework_arm.docx:
5. Arnone, M. M., & Iden, M. G. Primary dealers in government securities: policy issues and selected countries experience. International Monetary Fund, 2003, pp. 65:
6. Dattels, Peter, "Microstructure of Government Securities Market," in Coordinating Public Debt and Monetary Management, ed. by V. Sundararajan, Peter Dattels, and H. J. Blommestein (Washington: International Monetary Fund), 1997, p. 209-282.
7. Dunne, P. G., Transparency proposals for European sovereign bond markets. Journal of Financial Regulation and Compliance, 2007, pp. 9:
8. European Primary Dealers Handbook. Association for Financial Markets in Europe. Updated Q4, Association for Financial Markets in Europe, 2015, pp. 86.
9. Preunkert J., Primary dealer systems in the European Union. MaxPo Discussion Paper, No. 20/1, 2020, pp. 28.
10. Silva, A. C., & Richard, B. J. Primary dealer systems: draft background note, The World Bank, No. 104180, 2010, pp. 48.
11. https://minfin.am/hy/page/arajnayin_dilerner_gortsa kalner_/
Cdana/^wüáütfhi t 16.01.2022 Pe^H3upoeaHa/0-pwfanutfhi t 24.01.2022 npuHxma/^üqniütfhi t 31.01.2022