Научная статья на тему 'ПОЛИРАДИКУЛОНЕЙРОПАТИЯМЕН АУЫРАТЫН НАУҚАСТАРҒА МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТУДІ ЖЕТІЛДІРУДІҢ ӨЗЕКТІ АСПЕКТІЛЕРІ. (ӘДЕБИ ШОЛУ)'

ПОЛИРАДИКУЛОНЕЙРОПАТИЯМЕН АУЫРАТЫН НАУҚАСТАРҒА МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТУДІ ЖЕТІЛДІРУДІҢ ӨЗЕКТІ АСПЕКТІЛЕРІ. (ӘДЕБИ ШОЛУ) Текст научной статьи по специальности «Медицинские науки и общественное здравоохранение»

CC BY
5
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
полинейропатия / көпсалалы тәсіл / қауіп факторлары / сектораралық ынтымақтастық / эпидемиология / денсаулық детерминанттары / полинейропатия / мультидисциплинарный подход / факторы риска / межсекторальное сотрудничество / эпидемиология / детерминанты здоровья

Аннотация научной статьи по медицинским наукам и общественному здравоохранению, автор научной работы — Жарасова Қарлығаш Тимурқызы, Рыскулова Алма-Гуль Рахимовна, Баймуратова Майраш Аушатовна, Тимурұлы Ерасыл

Бұл мақалада полирадикулонейропатиямен (ПРНП) ауратын науқастарға медициналық көмек көрсетуді жетілдірудің және оңтайлы қалпына келтіру үшін физикалық оңалтудың маңыздылығы көрсетілген. Перифериялық нейропатия-барлық мамандықтағы дәрігерлердің тәжірибесінде кездесетін ең көп тараған неврологиялық ауруға жатады. ПРНП кең таралуы практикалық денсаулық сақтаудың өзекті проблемасы болып табылады және клиникалық формаларының әртүрлілігі диагностикада да, емдеу жолын таңдауда да белгілі бір қиындықтар тудырады. Белгіленген диагноз: мүгедектікке, когнитивті саланың бұзылуына, психикалық денсаулыққа және пациенттердің әлеуметтік-экономикалық жағдайы мен өмір сапасының нашарлауына әкелуі мүмкін. Ұзақ мерзімді мәселелерге психоәлеуметтік бейімделу, жұмысқа қайта оралу және көлік жүргізу, отбасы мен қоғамдағы рөлді қалпына келтіру жатады. Осы мақсатта мақалада жалпы тәжірибелік дәрігер мен оңалту дәрігерлері, невропатологтар арасындағы тиімді байланысфункционалдық нәтижелерді жақсарту және сәтті әлеуметтік реинтеграция үшін өте маңызды екендігі көрсетілген.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по медицинским наукам и общественному здравоохранению , автор научной работы — Жарасова Қарлығаш Тимурқызы, Рыскулова Алма-Гуль Рахимовна, Баймуратова Майраш Аушатовна, Тимурұлы Ерасыл

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

КЛЮЧЕВЫЕ АСПЕКТЫ УЛУЧШЕНИЯ МЕДИЦИНСКОЙ ПОМОЩИ ПАЦИЕНТАМ С ПОЛИРАДИКУЛОНЕЙРОПАТИЕЙ (ЛИТЕРАТУРНЫЙ ОБЗОР)

В данной статье подчеркивается важность совершенствования медицинской помощи и физической реабилитации для оптимального выздоровления больных с полирадикулонейропатией (ПРНП). Периферическая нейропатия является наиболее частым неврологическим заболеванием в практике врачей всех специальностей. Широкое распространение ПРНП является актуальной проблемой практического здравоохранения, а разнообразие клинических форм вызывает определенные трудности как в диагностике, так и в выборе лечения. Данный диагноз может привести к инвалидности, когнитивным нарушениям, снижению психического здоровья и социально-экономического статуса и качество жизни пациентов. Долгосрочные проблемы включают психосоциальную адаптацию, возвращение к работе и вождению, а также восстановление ролей в семье и обществе. С этой целью в статье показано, что эффективное общение врачей общей практики с врачами-реабилитологами, неврологами имеет важное значение для улучшения функциональных результатов и успешной социальной реинтеграции.

Текст научной работы на тему «ПОЛИРАДИКУЛОНЕЙРОПАТИЯМЕН АУЫРАТЫН НАУҚАСТАРҒА МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТУДІ ЖЕТІЛДІРУДІҢ ӨЗЕКТІ АСПЕКТІЛЕРІ. (ӘДЕБИ ШОЛУ)»

0J Дата отчета 12/13/2023

StrikePlagiarism

_ Дата редактирования ---

Метаданные

Название

Жарасова К Т - копия^осх

Автор Научный руководитель / Эксперт

Жарасова Жарасова

Подразделение

Kazakhstan's Medical University "KSPH"

Тревога

В этом разделе вы найдете информацию, касающуюся текстовых искажений. Эти искажения в тексте могут говорить о ВОЗМОЖНЫХ манипуляциях в тексте. Искажения в тексте могут носить преднамеренный характер, но чаще, характер технических ошибок при конвертации документа и его сохранении, поэтому мы рекоммендуем вам подходить к анализу этого модуля со всей долей ответственности. В случае возникновения вопросов, просим обращаться в нашу службу поддержки.

Замена букв 0 0

Интервалы AD 0

Микропробелы Q 0

Белые знаки 0

Парафразы (SmartMarks) a 0

Объем найденных подобий

Обратите внимание!Высокие значения коэффициентов не означают плагиат Отчет должен быть проанализирован экспертом.

М0.26%\ f1.07% j

10.26% 1.07%

Ч.------ Ч_УКц

25 2056 17246

Длина фразы для коэффициента подобия 2 Количество слов Количество символов

Поиск контента ИИ

Интегрированный модуль поиска контента А1. Нажмите «Подробнее», чтобы узнать больше о результатах и алгоритме поиска. Коэффициент вероятности ИИ

Подобия по списку источников

Просмотрите список и проанализируйте, в особенности, те фрагменты, которые превышают КП №2 (выделенные жирным шрифтом). Используйте ссылку «Обозначить фрагмент» и обратите внимание на то, являются ли выделенные фрагменты повторяющимися короткими фразами, разбросанными в документе (совпадающие сходства), многочисленными короткими фразами расположенные рядом друг с другом (парафразирование) или обширными фрагментами без указания источника ("криптоцитаты").

10 самых длинных фраз Цвет текста

ПОРЯДКОВЫЙ

НОМЕР НАЗВАНИЕ И АДРЕС ИСТОЧНИКА URL (НАЗВАНИЕ БАЗЫ]

КОЛИЧЕСТВО ИДЕНТИЧНЫХ СЛОВ (ФРАГМЕНТОВ]

1 Мажитова антиплагиат.с)осх 10/16/2023 Kazakhstan's Medical University "KSPH" (Kazakhstan's Medical University "KSPH") 180 8.75 %

2 https://hls.kz/uploads/puNications/2022%20%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8F%20%D0 14 0.68 %

%BB%D0%B8%D1%86 kz+.pdf

3 https://hls.kz/uploads/publications/2022%20%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8F%20%D0 12 0.58 %

%BB%D0%B8%D1%86 kz+.pdf

4 https://hls.kz/uploads/publications/2022%20%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8F%20%D0 5 0.24 %

%BB%D0%B8%D1%86 kz+.pdf

из базы данных RefBooks (0.00 %) ■

ПОРЯДКОВЫЙ НОМЕР НАЗВАНИЕ КОЛИЧЕСТВО ИДЕНТИЧНЫХ СЛОВ (ФРАГМЕНТОВ]

из домашней базы данных (8.75 %) ■

ПОРЯДКОВЫЙ КОЛИЧЕСТВО ИДЕНТИЧНЫХ СЛОВ

НОМЕР НАЗВАНИЕ (ФРАГМЕНТОВ]

1 Мажитова антиплагиат^осх 180 (1) 8.75 %

10/16/2023

Kazakhstan's Medical University "KSPH" (Kazakhstan's Medical University "KSPH")

из программы обмена базами данных (0.00 %) ■

ПОРЯДКОВЫЙ НОМЕР НАЗВАНИЕ КОЛИЧЕСТВО ИДЕНТИЧНЫХ СЛОВ (ФРАГМЕНТОВ]

из интернета (1.51 %) ■

ПОРЯДКОВЫЙ КОЛИЧЕСТВО ИДЕНТИЧНЫХ СЛОВ

НОМЕР ИСТОЧНИК URL (ФРАГМЕНТОВ]

1 https://hls.kz/uploads/publications/2022%20%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8F%20%D0 31 (3) 1.51 %

%BB%D0%B8%D1%86 kz+.pdf

Список принятых фрагментов (нет принятых фрагментов)

ПОРЯДКОВЫЙ НОМЕР СОДЕРЖАНИЕ КОЛИЧЕСТВО ИДЕНТИЧНЫХ СЛОВ (ФРАГМЕНТОВ]

УДК 616.83 МРНТИ: 76.01.05

ПОЛИРАДИКУЛОНЕЙРОПАТИЯМЕН АУЫРАТЫН НАУ^АСТАРГА МЕДИЦИНАЛЬЩ К0МЕК К0РСЕТУД1 ЖЕТ1ЛД1РУДЩ 0ЗЕКТ1 АСПЕКТ1ЛЕР1. (ЭДЕБИ ШОЛУ)

^.Т. Жарасова*, А.Р. Рыскулова, М.А.Баймуратова, Е. Тимурулы ТОО Казахстанский Медицинский Университет «ВШОЗ», г. Алматы, Казахстан

ТYЙiндеме

Бул макалада полирадикулонейропатиямен (ПРНП) ауратын наукастарга медициналык кемек кврсетудi жетiлдiрудiц жэне оцтайлы калпына келтiру Yшiн физикалык оцалтудыц мацыздылыгы кврсетiлген. Перифериялык нейропатия-барлык мамандыктагы дэргерлердщ тэжiрибесiнде кездесетiн ец квп тараган неврологиялык ауруга жатады. ПРНП кец таралуы практикалык денсаулык сактаудыц взектi проблемасы болып табылады жэне клиникалык формаларыныц эртYрлiлiгi диагностикада да, емдеу жолын тацдауда да белг^ бiр киындыктар тудырады. Белпленген диагноз: MYгедектiкке, когнитивтi саланыц бузылуына, психикалык денсаулыкка жэне пациенттердщ элеуметтк-экономикалык жагдайы мен вмiр сапасыныц нашарлауына экелуi MYMкiн. ¥зак мерзiмдi мэселелерге психоэлеуметпк бейiмделу, жумыска кайта оралу жэне квлк ЖYргiзу, отбасы мен когамдагы рвлдi калпына келтiру жатады. Осы максатта макалада жалпы тэжiрибелiк дэрiгер мен оцалту дэрiгерлерi, невропатологтар арасындагы тиiмдi байланыс- функционалдык нэтижелердi жаксарту жэне сэттi элеуметтiк реинтеграция Yшiн вте мацызды екендiгi кврсеттген.

Ключевые слова: полинейропатия, квпсалалы тэст, кауiп факторлары, сектораралык ынтымактастык, эпидемиология, денсаулык детерминанттары

Kipicne

Соцгы онжылдыкта элемнщ экономикалык дамыган елдершщ квпшiлiгiндe созылмалы инфекциялык емес аурулардыц улес салмагыныц eдэуip артуына байланысты халыктыц денсаулыгы мен сыркаттанушылык сипатында айтарлыктай e3repicTep болды [1]. Букт элемде халыктыц денсаулыгын сактау саласындагы жаи>андык басымдылыктарды айкындай отырып, eлeулi элеуметпк-экономикалык залалмен жэне денсаулык сактау ЖYЙeciнe артып келе жаткан жуктемемен байланысты созылмалы жукпалы емес аурулардыц (СЖЕА) ауыртпалыгы артып келедк СЖЕА-дыц пайда болуына экелетш кауiп факторлары (КФ): артериялык гипертония (АГ), канда холестерин децгешнщ жогарылауы, тeмeкi шегу, дурыс тамактанбау, физикалык белсендтктщ твмен децгеш, кандагы глюкозаныц жогарылауы, ceмiздiк, алкогольдi зиянды колдану. Сeгiз кауiп факторы СЖЕА-дан болатын влiм-жiтiмнiц 75%-на дeйiн эсер ететЫ квpceтiлгeн.

Полирадикулонейропатия (ПРНП) - жалпы бeлгici перифериялык нервтердщ курамындагы тамырлардыц немесе жуйке талшыктарыныц бipнeшe диффузды закымдануы болып табылатын этиологиясы мен патогeнeзi эpтYpлi аурулардыц гeтepогeндi тобы. Сонымен катар, клиникалык формаларыныц эртурлтт диагностикада, емдеу тактикасын тацдауда белг^ бip киындыктар тугызады [2]. Популяцияда ПРНП-ныц таралуы шамамен 100 мыц тургынга шакканда 2400-дi курайды (2,4%) жэне жасы улгайган сайын 8 мыцга дeйiн (8%) артып отырады [3]. Клиникалык кврЫстершщ cубъeктивтi белплерше: рефлекторлык сфераныц бузылуы, булшыкет элаздИ, булшыкет атрофиясы немесе гипотрофиясы, сезшталдыктыц эpтYpлi TYpлepiнiц бузылуы, ец алдымен эpтYpлi сипаттагы ауырсыну синдромдары, тамырлы-вегетативтитрофикалык бузылулар жатады [4]. Клиникалык полиморфизм созылмалы ауырсынумен бipгe KYPдeлi мэселе болып табылады жэне наукастардыц психикалык денсаулыгына тepic эсер eтiп, олардыц элeумeттiк- экономикалык мэpтeбeciн жэне жалпы вмip CYPУ сапасын нашарлататын терец MYгeдeктiккe экeлуi MYMкiн [5].

ДД¥ усынымдарына сэйкес СЖЕА-дыц алдын алу ЖYЙeci, оныц таралуын багалауды, TYзeтудi, сондай-ак КФ бакылауды камтамасыз ету керекпп квpceтiлгeн [6].ДД¥ квптеген мемлекттердщ тэжipибeciн кортындылай келе, СЖЕА-дыц каут факторларымен тиiмдi куpecу кажeттiлiгi туындаганын жэне оларды алдын алудыц тиiмдi шаралары жуйeciн eнгiзу кажет екенш дэлeлдeйдi. Осыган байланысты Б¥¥-ныц 2015-2030 жылдарга арналган Орныкты даму саласындагы 17 максаттыц iшiндe «кез келген жастагы барлык адамдар Yшiн салауатты вмip салтын камтамасыз ету жэне эл-аукатын арттыру» тужырымдамасымен адам денсаулыгы басты орын алды. Осы тургыда, денсаулык сактау, бiлiм беру, элеуметпк колдау жэне т.б. сектораралык ынтымактастыкка назар аудару мацызды деп санаймыз [7], вйткeнi бул тэст жаксы интеграцияныц соцгы нэтижeлepiн камтамасыз ете алады.

Нeгiзгi бвлiм

ПРНП кец таралган, ецбекке кабiлeттiлiктi мepзiмiнeн бурын жогалтумен, жиi ауруханага жаткызумен, наукастардыц вмip CYpу сапасыныц твмендтмен жэне денсаулык сактау ЖYЙeciнe каржылык жуктeмeмeн сипатталатын взeктi медициналык жэне экономикалык мэселе болып табылады. ПРНП бар наукастарга медициналык квмек кврсету ЖYЙeciн уйымдастыру жогаргы мацызга ие, вйткен бул ауру гeтepогeндi синдром болып табылады жэне кез-келген жастагы наукастарга эсер eтуi MYMкiн. ПРНП бар наукастар квпсалалы медициналык квмекке жэне элeумeттiк колдауга жогары кажеттткпен сипатталады, сонымен бipгe медициналык квмек кврсетудщ кез-келген сатысында ЖYpгiзу кeзiндe катeлiктepгe ceзiмтал топ болгандыктан, бул мэceлeнi зерттеуге басымдык берту керек деп санаймыз.

Эпидемиологиялык зерттеулер когамдьщ денсаулыкты ныгайту жуйесшщ мацызды жэне ажырамас бел1г1 болып табылады. Косымша КФ-ныц таралуын жэне олардыц аскынулардыц одан эpi даму каупiндeгi рвлш аныктау монитоpингi- денсаулыкты ныгайту саласындагы кез-келген багдарламаныц немесе жобаныц ем1рл1к цикп1н ти1мд1 1ске асыру уш1н кажeттi дэлeлдi база болып табылады [8]. Эпидемиологиялык зерттеулер мемлекет пен в^рлк денсаулык сактау кызмeттepi ЖYpгiзeтiн 1ске асырылып жаткан шаралар аясында мэceлeнiц мвлшepiн бастапкы жэне динамикада сандык багалауга кабiлeттi [9].

Перифериялык нейропатия житт жылына 77/100000 тургынды камтитын, барлык жас топтарында 1-12% жэне егде жастагы адамдарда 30% дешн таралуы бар ец квп тараган неврологиялык аурулар катарына жатады [10-11]. Неврологиялык пpофильдeгi барлык наукастардыц тврттен бipiн перифериялык ЖYЙкe ЖYЙeci (ПЖЖ) закымдануымен наукастар курайды [12]. Singer, M. A., Vernino, S. A. жэне т.б. зepттeулepi бойынша, АКШ-та идиопатиялык нейропатиясы бар наукастар Альцгеймер ауруымен наукастарга караганда 3 есе квп деп ecemw^i [13]. Ресейде уакытша ецбекке жарамсыздык себептершщ курылымында ПЖЖ аурулары 7-10% курайды.

Сонымен катар, ПРНП мэселеанщ аукымы наукастардыц осы тобына медициналык квмек кврсетудщ оцтайлы модeлiн эзipлeу жэне енпзу бойынша шeшiлмeгeн мiндeттepдi аныктайды.

Бiз бастан вткерген COVID-19 пандемия кезец («Coronavirus disease 2019») квптеген аспаптык зерттеу эдicтepiн жуpгiзу киындыктары жагдайында ерте диагностикалау жэне медициналык квмек кврсету кажеттттмен байланысты медицина кызметкерлерЫе косымша куpдeлi мiндeттep койды. 2020 жылдыц маусым айыныц соцында Чайковская А.Д., Иванова А.Д., Терновых И.К жэне т.б. (2020) усынган эдебиеттерде SARS-CoV-2 инфекциясыныц фонында Гиенна-Барре синдромыныц 50-ден астам жагдайы сипатталды, олардыц iшiндe ец квп кездескен жедел кабынулык демиеленизациялаушы нейропатия, жедел моторлы жэне моторлы-сенсорлы аксональды нейропатия, сирек Миллер-Фишер синдромы [14]. Осыган байланысты, COVID-19-дыц калпына кeлтipу фазасында ПНП каупi взeктiлiгiн жогалтпайды, бул мультидисциплинарлык оцалту стратегияларын жоспарлау кезецЫде ecкepiлуi керек. ©йткeнi, шeтeлдiк галымдар Balbi P., Saltalamacchia A., Lullo F. et al. (2022) 102 наукаска зерттеу ЖYpгiзiп, олардыц 42,2%-да ПНП тэн электрофизиологиялык взгepicтep аныкталды, жынысы бойынша ерлерде жиi кездескен. Дегенмен, тек кана кiшi жтшшк нepвiн камтитын мононейропатиялар 8,8% (n = 9) байкалды, сол ceкiлдi 9 наукаста (8,8%) квптеген мононейропатиялар ^ркелген. Ковид-пандемиясы кeзiндe катысушылардыц тврттен бipiндe 24,5% (n=25) симметриялык сенсомоторлы ПНП аныкталган [15].

Квпсалалы тэст халыктыц денсаулыгын сактаудыц квп аспект^ мэceлeлepiн шeшудiц ажырамас бвлiгi ретшде барлык ресми кужаттарда бар екендт назар аударады. Бул бipiншi кезекте КР Конституциясында, КР Пpeзидeнтiнiц Жолдауында, зацнамалык актiлepдe жэне т.б. квзделген, ягни халыкаралык уйымдардыц тиicтi усынымдарын жэне отандык денсаулык сактау ерекшелтн ecкepeтiн кужаттар, эдетте бipiншi медициналык санитарлык квмек (БМСК) мeкeмeлepiндe юке асырылатын алдын алу шараларына баса назар аударылады [16].

Сектораралык тэстдщ нэтижeлiлiгi жepгiлiктi жерлерде БМСК кагидаттарын eнгiзу жагдайында айтарлыктай артады. Осы максатта, 1978 жылгы 12 кыр^екте (Алматы, Казакстан) БМСК жвншдеп халыкаралык конференцияда кабылданган Алматы декларациясыныц тужырымдамасы, денсаулык сактау ЖYЙeciн ныгайтуда ipгeлi болды. БМСК, вздepiцiз бтетшдей, денсаулыкты сактаудыц Yздiкciз пpоцeciнiц бipiншi кeзeцi eкeнiн ескере отырып, осы туста медициналык (соныц iшiндe неврологиялык) квмект уйымдастырудыц сектораралык тэciлiн колданудыц кeшeндiлiгi мен орындылыгыныц взeктiлiгi айкын квpiнeдi [17].

Соцгы жылдардагы мэлiметтерге сэйкес (2021) авторлар тобы кауiп децгей квптеген факторларга, соныц iшiнде ауруханага жаткызылганнан кейшп уакытка, ауруханага жаткызудыц узактыгы мен жиынтык санына, уакытылы оцалтуга байланысты екенiн аныктады [18]. Жогарыда аталган индикаторларды талдаудыц нэтижелерi медицинаныц зерттелетш проблемасыныц (соныц iшiнде неврологиялык кызметпц) жалпы "квртан" квруге MYMкiндiк бередг

Медициналык когамдастыктагы тэжiрибе кврсеткендей, бYгiнгi KYнi медициналык квмек кврсетудiц эрбiр кезецiн (кагидат - кешендiлiк жэне сабактастык) багалау тургысынан медицина кызметкерлерi мен медициналык уйымдардыц топтык жумысына наукастардыц кол жетiмдiлiгi мен канагаттануына квп квцiл бвлу кажет.

^ол жетiмдi эдебиеттердi талдау денсаулык детерминанттарына айтарлыктай назар аударылатындыгын кврсетедi. ДД¥-ныц денсаулыктыц элеуметтiк детерминанттары жвнiндегi арнайы комиссиясы жумыс жасайды. Халыктыц денсаулыгын коргаудыц негiзгi кагидаттарыныц бiрi медициналык уйымдардагы профилактика мэселесi болып табылады. ПРНП бар наукастар Yшiн медициналык квмект уйымдастырудагы екпiндi 1) ПРНП дамуыныц алдын алу, 2) ауруханалык жэне амбулаториялык кезецдер арасында, сондай-ак эртYрлi бейiндi мамандар арасындагы сабактастыкты камтамасыз ете отырып, ПРНП диагнозы койылган кезде медициналык квмек кврсетудщ жiксiз моделiн уйымдастыру жагына ауыстыру мацызды болып табылады.

ДД¥ аныктамасына сэйкес, денсаулыкты ныгайту-бул адамга денсаулык детерминанттарын бакылауды кушейтуге жэне жаксартуга квмектсетiн процесс. Бул мiнез-кулыкты взгерту стратегиясын, денсаулык сактау бiлiмiн, денсаулыкты коргау шараларын, кауiп факторларын аныктауды, денсаулыкты арттыру мен сактауды бiрiктiру аркылы жеке жэне когамдык денсаулыкты жаксартуга багытталган барлык iс-шараларды камтитын жаца стратегия [19].

^азiргi уакытта Пушкарев Е.П., Аннушкин А. Д., Дрозд А.А бiрлескен авторлармен (2022) казiргi уакытта адамдардыц вмiр CYPУ сапасы когалыс белсендiлiгi мен физикалык белсендтктщ сапасына байланысты екендiгi туралы мэлiметтер жариялады. ©з кезегiнде вркениеттщ дамуы KYHделiктi вмiрде адам Yшiн мiндеттi болып табылатын козгалыс пен ж7ктеменщ сипатын айтарлыктай взгертедi. Медициналык оцалту бвлiмшесiнiц алдында адамды когамга кайта косу мiндетi тур, ал оныц жумыс курылымын талдау оцалту процеанщ тиiмдiлiгiн арттырудыц жаца багыттарыныц пайда болуына жагдай жасайды. [20]. Бiркатар авторлардыц пiкiрiнше, кэаби медициналык квмек кврсету сапасын аныктауда киындык тудыратын себептерге: емдеу тэсiлдерiнiц квптт, дэлелдер базасыныц твмен децгейi, оцалту емшщ кезецдер^ TYрлерi мен формалары арасындагы шекаралардыц булыцгырлыгы жатады. [21-22]. Дэр^ер элеуметтiк кызмет кврсету уйымдарыныц, бiлiм беру уйымдарыныц, жумыспен камту кызметтерiнiц, дене шыныктыру/бейiмделу-дене шыныктыру жэне спорт уйымдарыныц MYMкiндiктерi туралы акпаратка ие болган кезде пациент взшщ оцалту багытын медициналык уйымнан (МСАК) бастайды. Эрi карай Yйлестiру, дэйекттк жэне уактылы акпарат алмасу ол Yшiн максималды нэтижеге кол жетюзуге жагдай жасауы керек. [23].

Николаев С. Г (2019), Пирадов М. А., Супонева Н. А., Гришина Д. А. (2021) усынган кол жетiмдi эдебиеттерден ПРНП-ныц алдын-алу мэселелерi соматикалык ауруларды, метаболизм бузылыстарын уакытылы диагностикалау жэне емдеу, алкогольге тэуелдткл аныктау аркылы шешiлетiнi белгiлi, сондыктан бул кауiп факторларын вз кезепнде ерте аныктау керек. Алгашкы кабылдауда ПРНП симптомадарын ерте аныктау Yшiн созылмалы аурулары бар наукастар емдеушi дэрiгерге уакытылы барып, оныц усыныстарын орындауы керек, бiрак накты диагноз электроневромиографиядан вткеннен кейiн койылады [24-25].

Нейрореабилитация- бул агзаныц жалпы кызмелн калпына келтiруге жэне ЖYЙке ЖYЙесiнiц ауыр закымдалуындагы функционалдык взгерiстердi азайтуга MYMкiндiк беретiн кешендi медициналык процесс болып табылады. Нейрореабилитациялык квмектi уйымдастыру аясында дэрiлiк емес емдеу эдютерш кешендi колдану емдiк дене шыныктыру, кинезиотерпия, проприоцептивт нейромускулалык жецiлдету, ^нделкт вмiрлiк белсендiлiк, механотерапия, оныц Ынде белсендi-пассивтi, роботты кинезиотерапия, биологиялык кер1 байланыс эсерiн колдана отырып, физикалык оцалту эдiстерi жатады.

^орытынды

Репродуктивное здоровье является одной из ключевых аспектов здоровья женщины и влияет на ее физическое и психологическое состояние. Несмотря на современные медицинские достижения, результаты данного исследования подчеркивают существующие проблемы в этой области.

Осведомленность о методах контрацепции остается высокой среди опрошенных женщин. Однако практическое их применение, как показывают данные, требует дополнительного внимания. Это может быть связано как с отсутствием доступа к качественными контрацептивами, так и с социокультурными стереотипами или недостаточной осведомленностью о преимуществах их применения.

Проблемы доступа к медицинской помощи, связанные с финансовыми и географическими факторами, также играют важную роль. Несмотря на распространенность медицинских учреждений, качественная помощь остается недоступной для значительной части населения.

Социокультурные стереотипы и их влияние на репродуктивное здоровье женщин также необходимо учитывать. Отношение общества к вопросам репродукции и контрацепции может существенно влиять на выбор и поведение женщин. В целом, для повышения уровня репродуктивного здоровья женщин необходима интегрированная стратегия, включающая медицинские, социальные и образовательные компоненты. Совершенствование методов и подходов на уровне ПМСП позволит обеспечить более высокий уровень здоровья населения и улучшить качество жизни женщин. Наши результаты могут служить отправной точкой для разработки новых стратегий и методик в этой важной области.

КЛЮЧЕВЫЕ АСПЕКТЫ УЛУЧШЕНИЯ МЕДИЦИНСКОЙ ПОМОЩИ ПАЦИЕНТАМ С ПОЛИРАДИКУЛОНЕЙРОПАТИЕЙ (Литературный обзор)

*^.Т. Жарасова, А.Р. Рыскулова, М.А.Баймуратова, Е. Тимурулы Казахстанский медицинский университет «ВШОЗ» Алматы, Казахстан

Аннотация

В данной статье подчеркивается важность совершенствования медицинской помощи и физической реабилитации для оптимального выздоровления больных с полирадикулонейропатией (ПРНП). Периферическая нейропатия является наиболее частым неврологическим заболеванием в практике врачей всех специальностей. Широкое распространение ПРНП является актуальной

проблемой практического здравоохранения, а разнообразие клинических форм вызывает определенные трудности как в диагностике, так и в выборе лечения. Данный диагноз может привести к инвалидности, когнитивным нарушениям, снижению психического здоровья и социально-экономического статуса и качество жизни пациентов. Долгосрочные проблемы включают психосоциальную адаптацию, возвращение к работе и вождению, а также восстановление ролей в семье и обществе. С этой целью в статье показано, что эффективное общение врачей общей практики с врачами-реабилитологами, неврологами имеет важное значение для улучшения функциональных результатов и успешной социальной реинтеграции.

Ключевые слова: полинейропатия, мультидисциплинарный подход, факторы риска, межсекторальное сотрудничество, эпидемиология,детерминанты здоровья

KEY ASPECTS OF IMPROVING MEDICAL CARE FOR PATIENTS WITH POLYRADICULONEUROPATHY. (LITERARY REVIEW) *K.T. Zharasova, A.R. Ryskulova, M.A.Baymuratova, E. Timuruly Kazakhstan Medical University "KSPH" Almaty, Kazakhstan

Summary

This article highlights the importance of improving medical care and physical rehabilitation for optimal recovery of patients with polyradiculoneuropathy (PRNP). Peripheral neuropathy is the most common neurological disease in the practice of doctors of all specialties. The wide distribution of PNS is an urgent problem in practical healthcare, and the variety of clinical forms causes certain difficulties both in diagnosis and in the choice of treatment. This diagnosis can lead to disability, cognitive impairment, decreased mental health and socioeconomic status and quality of life of patients. Long-term problems include psychosocial adjustment, return to work and driving, and restoration of family and community roles. To this end, the article shows that effective communication between general practitioners and rehabilitation doctors and neurologists is important for improving functional outcomes and successful social reintegration.

Key words: polyneuropathy, multidisciplinary approach, risk factors, intersectoral cooperation, epidemiology, determinants of health

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.