PAXTA TOLASI BILAN HAVO ARALASHMASI OQIMI HARAKATINI MODELLASHTIRISH Текст научной статьи по специальности «Компьютерные и информационные науки»

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU Farg'ona filiali "Al-Farg'oniy avlodlari" elektron ilmiy jurnali ISSN 2181-4252 Tom: 1 | Son: 3 | 2024-yil

"Descendants of Al-Farghani" electronic scientific journal of Fergana branch of TATU named after Muhammad al-Khorazmi. ISSN 2181-4252 Vol: 1 | Iss: 3 | 2024 year

Электронный научный журнал "Потомки Аль-Фаргани" Ферганского филиала ТАТУ имени Мухаммада аль-Хоразми ISSN 2181-4252 Том: 1 | Выпуск: 3 | 2024 год

PAXTA TOLASI BILAN HAVO ARALASHMASI OQIMI HARAKATINI MODELLASHTIRISH

Yo'ldashev Xasanboy Sulaymon o'g'li,

Tayanch doktorant, "To'qimachilik tolalari muhandisligi" kafedrasi, Namangan to'qimachilik sanoati instituti Namangan, e-mail: khasanboy-yuldashev@mail.ru

Sarimsakov Olimjon Sharifjanovich,

DSc, professor, "To'qimachilik tolalari muhandisligi" kafedrasi, Namangan to'qimachilik sanoati instituti, Namangan, e-mail: olimjon5008@mail.ru

Ergashev Sharibboy Tulanovich,

DSc, professor, "Texnologik mashinalar jihozlari" kafedrasi, Namangan qurilish-muhandislik instituti,

Namangan.

Annotatsiya. Paxta sanoatida tolaning sifati va undagi iflosliklar miqdori va boshqa ko'rsatkichlar orqlai baholanadi. Paxta tolasini optimal darajada tozalash esa xoizrgi kundagi paxta tozalash korxonalaridagi dolzarb muamolardan biridir. Amalda paxta tolasini tozalash jarayonlarida paxta tolasi yolg'iz bo'lakcha ko'rinishida kamdan-kam uchraydi. Ko'pincha texnologik jarayonlarda mashinalarining ishchi organlari bilan yolg'iz bo'lakchaning emas, balki bir qancha toladan iborat bo'lgan paxta tolasi tutamining o'zaro ta'sirda bo'lishi uchraydi. Shunga ko'ra havo oqimi yordamida paxta tolasini jin mashinasi arrasi tishlaridan echib olish, quvurlarda tashish, tozalash va undan havoni ajratib olish jarayonlaridagi harakatini tutash muhitlar nazariyasi orqali izohlash zarur bo'ladi. Mazkur maqolada paxta sanoatida paxta tolasini tozalash jarayonlaridagi muamolarni o'rganilgan va ilmiy ish doirasida paxta tolasini tozalash uchun ilmiy tajribada sinalgan yechim taklif etilgan. Paxta tolasini tozalash mashinasi arra diskini tishlar profilini aniq o'lchov asosida o'zgartirish xisobiga tolani tozalash samradorligi oshirildi va tolani sifat ko'rsatkichlari yaxshilanishga erishildi.

|| Kalit so'zlari: paxta tolasi, arrali silindr, arra tishi, tozalash, zarba kuchi.

Kirish. O'rta tolali paxta tolasini tozalash, ishlab chiqarish korxonalarini asosiy mashinalari tola tozalagichlar bo'lib, ularning asosiy vazifasi paxta tolasining tarkibidagi iflosliklarni va tolani tabiiy xossalarini saqlagan holatda tozalash hisoblanadi. Bir qator olimlar o'zlarining ilmiy izlanishlarida tolali materiallarni tozalashda begona mineral va organik aralashmalarining tolali massa bilan yopishish kuchi, tolali materialning tozalovchi panjara yuzasida ishqalanish kuchi, ifloslikning toladan ajralib chiqish intensivligi va unga ta'sir qiluvchi omillar hamda bu omillarni ratsional boshqarish orqali uskuna tozalash samaradorligini oshirish, tozalash jarayonida tola va chigitning sifat va miqdor ko'rsatkichlarini saqlash masalalarini o'rganishgan[1].

Material va metodlar. Paxta va paxta tolasi xavo yordamida paxta tozalash zavodida keng ko'lamda ishaltiladi. Shu bois paxta tolasini havo yordamida tashish va tozalash xam ilmiy tejtibaalr asosida sohadagi olimlar tadqiqotlarni olib bormoqda. Ilk bor akademik X.A.Raxmatulin [2] tomonidan ko'p komponentli muhitlar nazariyasi taklif etilgan bo'lib, unda eng muhim gipotezalardan biri, muhitning xamma komponentlari uchun bosim bir xil, deb qabul qilinadi. Agar, muhitning komponentlarida biri qovushqoq suyuqlik, ikkinchisi esa haraktlanuvchi elastik muhit bo'lsa, u holda suyuq komponent uchun bosim, deformasiyalanadigan qattiq jism ko'rinishdagi komponentlar holatini aniqlash uchun esa Guk qonuni

139

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU Farg'ona filiali "Al-Farg'oniy avlodlari" elektron ilmiy jurnali ISSN 2181-4252 Tom: 1 | Son: 3 | 2024-yil

"Descendants of Al-Farghani" electronic scientific journal of Fergana branch of TATU named after Muhammad al-Khorazmi. ISSN 2181-4252 Vol: 1 | Iss: 3 | 2024 year

Электронный научный журнал "Потомки Аль-Фаргани" Ферганского филиала ТАТУ имени Мухаммада аль-Хоразми ISSN 2181-4252 Том: 1 | Выпуск: 3 | 2024 год

qabul qilinadi. U ko'rinishdagi ikki komponentli muhit Bio-Frenkel modeli, deb aytiladi[3].

Shunday qilib, agar, deformasiyalanadigan komponentda siljish deformasiyasi e'tiborga olinmasa, hamda undagi o'rtacha gidrodinamik bosim havo bosimiga teng deb olinsa, u holda akademik X.A.Raxmatulin tomonidan taklif etilgan ikki komponentli muhit modelini olish mumkin. Adabiyotda bunday muhitlar geterogen aralashma, deb aytiladi va uning harakati ko'p tezlikli muhitlar nazariyasi asosida o'rganiladi. Bunday muhitlar uchun boshlang'ich (xaqiqiy) zichliklar tushunchasi beriladi[4]. Havo va paxta tolasi aralashmasi uchun bunday kattaliklarini va bilan belgilaymiz. Faraz qilaylik, hajmi bo'lgan idishda aralashma ikki komponentdan tashkil topsin. Unda qismini birinchi komponent (havo) qismini esa ikkinchi komponent (paxta tolasi bo'lakchalari) egallagan bo'lib, ularing zichliklari mos ravishda va bo'lsin. Bunday muhitlar uchun boshlang'ich (xaqiqiy) zichliklar tushunchasi beriladi[5]. Havo va paxta tolasi aralashmasi uchun

p(0) p(0)

bunday kattaliklarini pi va p2 bilan belgilaymiz. Faraz qilaylik, hajmi V bo'lgan idishda aralashma ikki komponentdan tashkil topsin. Unda Vi qismini birinchi

komponent (havo) V2 qismini esa ikkinchi komponent (paxta tolasi bo'lakchalari) egallagan bo'lib, ularing

zichliklari mos ravishda pi va p2 bo'lsin. Massaning saklanish qonuniga ko'ra

p10)V =pxy pfV = pf (V—V) = Plv

(1)

tengliklarni yozish mumkin. Odatda ushbu

nisbat Vl ^V - muhitntng g'ovakligi deb aytiladi, bu nisbatni m bilan belgilaymiz, (1) fomulaga ko'ra

Vl V

m = -L = P

P

(0)

1 - m = V-V1 = Vl = p

V V pf)

(2)

Shunday qilib muhitniing m qismini havo,

1 - m qisman esa paxta bo'lakchalar egallaydi. (2) tengliklarni quyidagicha yozish mumkin

Pi = mPi(0) p2 = (1 - m)p

(0)

(3)

Bu ifodalardan quyidagi tenglik kelib chiqadi:

pl , P2

,(0)

+ -

,(0)

= 1

p1 p2 (4) Shunday qilib, muhit komponentlarini aniqlashda m ning ma'lum bo'lishi yetarli bo'ladi.

Ikki komponentli muhitning statsionar holdagi bir o'lchovli harakatini ko'rib chiqamiz. X.A.Raxmatulin modeliga ko'ra, oqimning harakat tenglamalarini quyidagicha yozish mumkin [6]:

piui it=-pp) fx+k u

ux)

(5)

p2u2

du2

dx

p2 dP

p2

(0) fx

+ k (uL — u2)

(6)

Bu yerda P( x).

u1( x) va u2( x)

komponentlar

tezligi, - ikkala komponent uchun bir xil bo'lgan bosim, k - havo bilan paxta tolasi orasida o'zaro ta'sirlanishuv koeffitsiyenti. (3) tengliklardan foydalanib (5) va (6) tenglamalarni quyidagi ko'rinishda yozish mumkin:

mpi

(0)

u

du

= —mfp + k (u2 — ui) dx dx (7)

(1 — m)p20)u2

du

2

dx (8)

= —(1 — m) ^ + k (ui — u2) x

(6) tengliklarga ko'ra muhit komponentlarining zichligi muhitning g'ovakligi orqali ifodalanadi. Agar, har bir komponenti siqilmaydigan ideal muhit deb qaralsa, u holda moddaning saqlanish qonuniga asosan

140

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU Farg'ona filiali "Al-Farg'oniy avlodlari" elektron ilmiy jurnali ISSN 2181-4252 Tom: 1 | Son: 3 | 2024-yil

"Descendants of Al-Farghani" electronic scientific journal of Fergana branch of TATU named after Muhammad al-Khorazmi. ISSN 2181-4252 Vol: 1 | Iss: 3 | 2024 year

Электронный научный журнал "Потомки Аль-Фаргани" Ферганского филиала ТАТУ имени Мухаммада аль-Хоразми ISSN 2181-4252 Том: 1 | Выпуск: 3 | 2024 год

har bir komponent uchun quyidagi tengliklar o'rinli bo'ladi[7]:

(9)

p1u1 - p10u10 p2u2 - p20u20

yoki (8) tenglikdan foydalansak:

wp1(-0)u1 - m0p1(0)u10 (1 - m)p20)]u2 - (1 - m0)p20)U20

Bu yerda m0 , - muhitning biror nuqtasida berilgan g'ovakligi,

u10 , u20 - shu nuqtada komponentlarining berilgan tezliklari.

(3) va (9) ifodalardan foydalanib U2( x) lar orasidagi bog'lanishni topamiz.

U1 -À (11)

u1( ')

Bu yerda ui - ui / u10 ß- (1 — À)u20 / u

10

(0)

Я = рю/ p|

(6) tenglamalardan bosimni chiqarib tashlab, dux du2

hosilalar dx , dx orasidagi bog'lanishni topamiz:

_ du _ du9 -г-. _.

u\~r-ku -Щ)

dx dx

Bu yerda ^^< к -k/fP"u

dul

bog'lanishlardan foydalanib hosila dx ni topamiz

10

du1 _ к (ß + À- u1)(u1 - À)2 dx - (u1 - À)3 + yAß2

(12)

(9) tenglamani yechish uchun zarur bo'lgan boshlang'ich shartlar odatda masalaning qo'yilishiga qarab aniqlanadi[8].

Tadqiqot natijalari. Faraz qilaylik, muhit S

kesim yuzasi o'zgarmas 0 ga teng bo'lgan quvurda

harakatlansin. U holda x - 0 kesim yuzasidan har bir komponent (havo va paxta tolasi) uchun bir birlik vaqt oralig'ida quyidagi miqdorda massa oqimi o'tadi:

Ô1 - p10u10S0 Ô2 - p20u20S0

(13)

Odatda Q va Q texnologiyada mos ravishda havo va paxta tolasi sarflari, deb aytiladi. Bu

tengliklardan tezliklar u10 va u20 larni topamiz:

u10 -

Q1

p10 S0

u20 -

Q2

p20S0

Aniqlangan tezliklar yordamida boshlang'ich va ixtiyoriy kesimlardagi g'ovaklik m qiymatlari quyidagi formulalar yordamida topiladi:

mn

- P10/ P1(0) yoki m0-1 - P20/ р2

(0)

m -

p10u10 Л yoki

m -1 -

p20u20 p<0)u2

Muhitdagi bosimni topish uchun ushbu tenglamani olamiz:

du1 du2

p10u10""T" + p20u20~T

dx dx

dp dx

Tenglamani boshlangich shartlar ^(0) - uW , uT.(0) u20,p(0) p0 da integrallab, dinamik bosim ^p p P0

ni topamiz:

141

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU Farg'ona filiali "Al-Farg'oniy avlodlari" elektron ilmiy jurnali ISSN 2181-4252 Tom: 1 | Son: 3 | 2024-yil

"Descendants of Al-Farghani" electronic scientific journal of Fergana branch of TATU named after Muhammad al-Khorazmi. ISSN 2181-4252 Vol: 1 | Iss: 3 | 2024 year

Электронный научный журнал "Потомки Аль-Фаргани" Ферганского филиала ТАТУ имени Мухаммада аль-Хоразми ISSN 2181-4252 Том: 1 | Выпуск: 3 | 2024 год

AP = pL0 u10 (u10 — u1) + P20 u20 (u20 — u2)

Quyida xususiy hollarni ko'rib chiqamiz. 1.Paxta tolasining tezligi nolga teng. Havo oqimi qo'zg'almas paxta massasi orasidan o'tadi.

Yuqoridagi formulalarda u2 = 0, deb qabul qilamiz. U holda (10) ifodaning ikkinchisi aynan bajariladi. Uning birinchisidan o'zgaruvchi x ning ixtiyoriy qiymatida havoning (3) tenglikdan xom ashyoning zichligini va muhit g'ovakligini aniqlaymiz[9]:

Pi = Pio U10 1U1

P2=p20)(i—■PfL0)

PL )u1

m

= p10U10 " Pi(0)U(

U

Bu ifodalardagi noma'lum havo tezligi 1 va bosim P larni topish uchun (2.13) va (13)

tenglamalarda u2 = 0, pi = pi0ui0^ui deb qabul qilamiz:

pioUio

dU

1 Pio U10 dP т " m-— kui

dx p() щ dx

piouio^ -p_ p[0) щ dx

0 = —(1 — + kui

du dP

Bu sistemadan dx va dx larni aniqlaymiz.

dui _ k__ui dP dux

dx pio (ui — aiUio) dx P(0 10 dx

Bu tenglamalarni shartlarda integrallab, topamiz

. Ui kx uw — щ — auw ln — =--

Uio pio

• UL(0) = Uío P(0) = Po

(14)

P = Po + PioUio (uio — U1 ) , ai = Pio 1 Pi(0)

2. Havo oqimining tezligi nol bo'lgan shaxtada vaznli paxta tolasi harakatalanadi. Xom ashyoning

shaxtaning boshlang'ich kesimi x = 0 dagi sarfi Q ga teng. Shaxta balandligi bo'yicha havo, xom ashyo zichliklari va xom ashyo tezligining taqsimlanish qonunlarini topamiz. Shaxtaning kesim yuzasini S

o'zgarmas va uni 0 bilan belgilaymiz. (б) va (7) tenglamalarda[10]

U = 0 p2 = P20U 20 1 U 2 U 20 = Q2 1 S0P20

Pi =Pio(1 — ^(U1)

P2 U2

deb olamiz va uning vaznini hisobga olamiz. U holda (5) va (6) tenglamalar quyidagi ko'rinishni oladi.

0 = —(1—■P^) dP + U

p() щ dx

dU

_P20 U20 —P_ U.. ,SP20U20

P20U20 , = (0) , kU2 + '

dx

P(0) U dx

U

2

Bu sistemadan hosila dx ni aniqlaymiz:

du2 k (u2 — a2u2a )b — u2 -x p20 U2 (u2 — a2U20)

Bu yerda a2 = p2o1 p2° , b = SP201 k integral bilan ifodalanadi:

ushbu

u(u — a2u20 )du kx

(u — a2u2ü )b — u2 p20

(15)

3. Paxta tolasining massasi havoning o'zgarmas bosimi ta'sirida harakatlanadi.

Bunday holda bosimning x ning chegaralangan intervali 0 < x < L da o'zgarish qonunini

142

u

2

u

20

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU Farg'ona filiali "Al-Farg'oniy avlodlari" elektron ilmiy jurnali ISSN 2181-4252 Tom: 1 | Son: 3 | 2024-yil

"Descendants of Al-Farghani" electronic scientific journal of Fergana branch of TATU named after Muhammad al-Khorazmi. ISSN 2181-4252 Vol: 1 | Iss: 3 | 2024 year

Электронный научный журнал "Потомки Аль-Фаргани" Ферганского филиала ТАТУ имени Мухаммада аль-Хоразми ISSN 2181-4252 Том: 1 | Выпуск: 3 | 2024 год

p - p0 + Apx / L

ko'rinishda olamiz, bu yerda

Ap - pL po bo'lib, p0 va pL x - 0 va x - L

kesimlardagi bosimlar. p ning ifodasini (6) va (7) tenglamalarga qo'yib (3) va (10) tengliklardan

foydalanib, tuzamiz.

щ ( x)

va

u 2 ( x)

topish uchun sistema

du1 p10u10 Ap

P20u2

dx

dun

рГЩ L

P20u20 Ap

(16)

dx p(0)u2 L

+ к (u - u2 )

(17)

Bu tenglamalarni xadma- xad qo'shib, natijani

integrallab, x) va u2(x) orasidagi bog'lanishni topamiz[11].

P10u10 (u1 - u10 ) + P20 (u2 - u20 ) - -ap / l

Bu tenglikdan u 2 ni u1 orkali ifodalab

— u^

Pi0ui0 , Ap + p20u 220 +Pi0Uio

p20u 20

p20u 20

uni (16) tenglamaga qo'yamiz.

duY c2uf + cuY + c0

dx

u.

C2

a Ap

C0 - T

Bu yerda p0L ,

k -(1 + Pi0Ui0/ p20u20 )

pi0ui0

C1---

к Ap + P20u220 + P10u120

pi0ui0

P20u20

Oxirgi ifodani integrallab, quyidagini olamiz:

x

= ^4c0c2 - cl In-

C'2 U2 +CiUI+CQ

0 +

2сг

2с2ил+сл , 2C2U10+C1

arctan—r — arctan

4CoC2-cl

4CoC2-C\

(18)

Bu tenglama tola tutamining quvur bo'ylab tola tozalagichga kirib kelgungacha bo'lgan harakatidagi ko'chishi qonuniyatini ifodalaydi.

Tenglamaga e'tibor qaratsak, paxtaning arrali jin mashinasidan keyin, tola tozalagichgacha bo'lgan masofadagi ko'chishi, asosan, havo parametrlari -uning zichligi, bosimi, tezligi, hamda paxta tolasining aerodinamik qarshilik koeffitsiyenti, zichligi, shuningdek, material o'tkazgichning kengligi, balandligi kabi parametrlarga bog'liq ravishda o'zgarishini ko'rish mumkin. Bu parametrlardan, real boshqarish mumkin bo'lganlari havo bosimi, tezligi va material o'tkazgich, ya'ni quvurning balandlik o'lchami bo'lib[12], paxta tolasining tola tozalagichning qaysi zonasiga borishini ushbu parametrlarni maqsadli boshqargan holda ta'minlab berish mumkin bo'ladi[13].

Xulosa. Arrali silindr valining o'qiga nisbatan arraning og'dirilishi og'ish tekisligi bo'yicha valni bo'ylamasiga egishga harakat qiluvchi kuch momentini hosil qiladi. Bu kuch momenti valning aylanishi natijasida tayanchlarda siklik ravishda o'zgaruvchi reaksiya kuchlarini hosil qiladi. Natijada, muayyan vaqt ishlagach, tayanchlar qotirgichlari bo'shab ketadi. Arrali silindr valing o'qiga nisbatan arraning og'dirilishi arra og'ish tekisligi bo'yicha arra periferiysining to'g'ri holatdagiga nisbatan qisqarishiga olib keladi. Natijada, arra tishlari og'ish tekisligida kolosniklardan uzoqlashadi va bir qism tolalarning kolosnik bilan kontakti yo'qoladi va tola tozalanishi ta'minlanmaydi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI

1] Yo'ldashev Xasanboy Sulaymon O'g'li, Inamova Maftuna Dedamirza Qizi, Mahmudova Yulduzxon Qutbiddin qizi, & Sarimsakov Olimjon Sharipjanovich. (2023). Arra tishlaridan paxta tolasini echib olish jarayoni parametrlarini asoslash.

143

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU Farg'ona filiali "Al-Farg'oniy avlodlari" elektron ilmiy jurnali ISSN 2181-4252 Tom: 1 | Son: 3 | 2024-yil

"Descendants of Al-Farghani" electronic scientific journal of Fergana branch of TATU named after Muhammad al-Khorazmi. ISSN 2181-4252 Vol: 1 | Iss: 3 | 2024 year

Электронный научный журнал "Потомки Аль-Фаргани" Ферганского филиала ТАТУ имени Мухаммада аль-Хоразми ISSN 2181-4252 Том: 1 | Выпуск: 3 | 2024 год

JOURNAL OF UNIVERSAL SCIENCE RESEARCH, 1(11), 665-671.

https://doi.org/10.5281/zenodo.10250904

2] Sharipov Xayrullo Numonjanovich, Yo'ldashev Xasanboy Sulaymon O'gli, Jurayev Yo'ldashxon Yunusxon O'g'li, & Urinboyev Bekzod Baxtiyor o'g'li. (2022). RESEARCH OF LOSING FIBER CLEANER TECHNOLOGIES AND FOREIGN LINT CLEANER TECHNOLOGIES. https://doi.org/10.5281/zenodo.6559910

3] Sharipov, K., Akhmetxodjayev, K., & Tadjibayev, M. (2019). The mathematical model of seed movement on a concave profile rib of saw jin stand. Scientific and technical journal of Namangan institute of engineering and technology, 4, 19-29.

4] Ахмедходжаев, К. Т., Таджибаев, М. А., Шарипов, К. Н. М., Джурамирза, А. К., и Абдураксимов, К. К. (2023). Изучение семян хлопчатника как технологического материала. Машиностроение, 15(11), 782-791.

5] Шарипов К., Ахмедходжаев К., Тоджибоев М., Саримсаков О. (2020) Математическая модель движения семян на ребре вогнутого профиля. Машиностроение, 12, 216-227. https://doi.org/10.4236/eng.2020.123017

6] Sarimsaqov, O., Obilov, B., Isayev, S., Muhsinov, I., Muhiddinov, S., & Inamova, M. (2023, June). Theoretical study of the process of contaminants from raw cotton moving on the surface of the grate. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2789, No. 1). AIP Publishing.

7] Ortikova, K., Umarov, A., & Inamova, M. (2023). INCREASING THE EFFICIENCY OF SAW GINNING TECHNOLOGY. The American Journal of Engineering and Technology, 5(10), 1227.

8] Isayev, S., Mamadaliyev, M., Muxsinov, I., Maftuna, I., & Sohibj on, E. (2023). Practical and theoretical analysis of the results obtained in the process of cleaning cotton from impurities. Scientific and Technical Journal of Namangan Institute of Engineering and Technology, 8(2), 6773.

9] Sharipov, K., Akhmedxodjayev, K., Tojiboyev, M. and Sarimsakov, O. (2020) The Mathematical Model of Seed Movement on a Concave Profile Rib.

Engineering, 12, 216-227.

https://doi.org/10.4236/eng.2020.123017

10] Yuldashev, K., Sharipov, K., Najmitdinov, S., Inamova, M., & Ruzimatov, S. (2024). Modelling cotton fiber doffing from saw teeth based on a mathematical model. E3S Web of Conferences, 537, 08017.

https://doi.org/10.1051/e3sconf/202453708017

11] Шарипов, Х., Рустамова, Ф., бурбонов, А., & Адашбаев, Д. (2023). ТОЛА АЖРАТИШ ЖАРАЁНИДА ХОМ-АШЁ ВАЛИГИ ЗИЧЛИГИ ВА ТЕЗЛИГИ ТАХ,ЛИЛИ. Talqin Va Tadqiqotlar, 1(21). извлечено от https://talqinvatadqiqotlar.uz/index.php/tvt/article/v iew/399

12] Akhmedxodjayev, K. T., Tadjibayev, M. A., Sharipov, K. N. M., Juramirza, A. K., & Abduraximov, K. K. (2023). Study of Cotton Seeds as a Processing Material. Engineering, 15(11), 782791.

13] Isaev, S., Inamova, M., & Muxsinov, I. (2023). PAXTA CHIGITINI LABORATORIYA SHAROITIDA ANALIZLAR TAXLILI. Talqin Va Tadqiqotlar, 1(21). извлечено от https://talqinvatadqiqotlar.uz/index.php/tvt/article/v iew/400

14] EG'aybnazarov, I. I. (2020). Muxsinov "Theoretical Analysis of the Movement of Raw Cotton in Uniform Feeder Feed in the New Installation" International Journal of Advanced Science and Technology Vol. 29.

15] Sarimsaqov, O., Obilov, B., Isayev, S., Muhsinov, I., Muhiddinov, S., & Inamova, M. (2023). Theoretical study of the process of contaminants from raw cotton moving on the surface of the grate. AIP Conference Proceedings. https://doi.org/10.1063/5.0145806

16] Olimjon Sarimsakov, Khasanboy Yuldashev, Sherzod Tuxtaev, Bekzod Urinboyev, Utkirbek Xoshimov; Methodology for performing aerodynamic measurements in cleaning seed cotton. AIP Conf. Proc. 23 June 2023; 2789 (1): 040128. https://doi.org/10.1063/5.0145700

144