CC BY
18
Получена: 26 апреля 2020 / Принята: 17 мая 2020 / Опубликована online: 30 июня 2020
DOI 10.34689/SH.2020.22.3.009 УДК 616.71-002.1-08
СОЗЫЛМАЛЫ ЖАPАKАТТАН КЕЙ1НГ1 ОСТЕОМИЕЛИТ ПЕН ПЕРИПРОТЕЗД1К ИНФЕКЦИЯ АГЫМЫНЫН ПАТОФИЗИОЛОГИЯЛЫК ЕPЕКШЕЛIКТЕPI
Берик Е. Тулеубаев1, https://orcid.org/0000-0002-9640-2463
Амина А. Кошанова1, https://orcid.org/0000-0001-8620-2196
Дина А. Сагинова1, https://orcid.org/0000-0001-9551-5354
Бакытжан К. Камбарханов1, https://orcid.org/0000-0001-8383-6898
1 КеАК «Караганды медицина университет», Хирургиялык аурулар кафедрасы, Караганды к-, Казакстан Республикасы.
ТYЙiндеме
ТYЙiндеме. Бул шолу мaкаласы созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелиттщ ж8не перипротездк инфекцияныщ кYPделi м8селесiне арналган. Макалада осы аурулардыщ патофизиологиялык еpекшелiктеpi жайлы айтылады. Созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелит пен перипроетздк инфекцияны емдеудщ заманауи 8дiстеpi кыскаша сипатталады.
Зерттеу максаты: созылмалы остеомиелит пен пеpипpотездiк инфекция агымыньщ патофизиологиялык аспектiлеpiн ж8не заманауи емдеу 8дiстерi жайлы тYсiнiктi зерттеу.
1здеу стратегиясы. М8селенi тереч тYсiну Yшiн шетелдiк ж8не отандык 8деби деpекквздеpге талдау жYpгiзiлдi. Деpекквздеpдi iздеу 2009-2019 жылдар аралы^ында PubMed, Medline, Cochrane Library интернет ресурстарын пайдалану аркылы жYpгiзiлдi. 1здеуге 2009-2019 жылдар аралыгындагы созылмалы остеомиелит, сYЙектеpдщ рвд инфекциясы, пеpипpотездi инфекция жайлы макалалар алынды. 1здеуде карастырьтмаган макалалар: 2009-2019 жылдар аралыгына жатпайтын, жумсак тiндеpдiк инфекциясы жайлы ж8не эндопротездеу аймагын камтымайтын аймактар жайлы макалалаp карастырылмады.
Нэтижелеp. Созылмалы жаракаттан кешнп остеомиелит м8селесi гана емес, сонымен катар пеpипpотездiк инфекция да кыскаша айтылады. Патологиялык процестщ негiзгi коздыpFыштаpы, казipгi замангы травматология мен оpтопедиядаFы Yлбip кабы к тYзу м8селесi кврсеттедк
Корытынды. Бул макала д8piгеpлеp Yшiн де, Fылыми кызметкерлер Yшiн де жаракаттылы^ы аз, кауiпсiз, сондай-ак осы патологияны емдеудщ арзан 8дiстеpiн iздеуде пайдасы орасан зор.
TYurndi свздер: созьтматы жаракаттан кейш остеомиелит, перипротездк инфекция, патофизиологиялык epe^emimepi.
Abstract
PATHOPHYSIOLOGICAL CHARACTERISTICS OF THE CHRONIC POSTTRAUMATIC OSTEOMYELITIS AND PERIPROSTHETIC INFECTION
Berik E. Tuleubayev1, https://orcid.org/0000-0002-9640-2463
Amina A. Koshanova1, https://orcid.org/0000-0001-8620-2196
Dina A. Saginova1, https://orcid.org/0000-0001-9551-5354
Bakytzhan K. Kambarkhanov1, https://orcid.org/0000-0001-8383-6898
1 NJSC «Karaganda medical university», йераг^е^ of Surgical Diseases, Karaganda c., Republic of Kazakhstan
In this review article, two complex problems of medicine are considered - chronic post-traumatic osteomyelitis and periprosthetic infection. During the review, the features of the pathophysiological course of these formidable diseases are described in detail. Along with the description of the pathophysiology of these processes, the main issues of modern methods of treating them are also addressed.
To aim of the study was: to study the features of the pathophysiological course of chronic post-traumatic osteomyelitis and periprosthetic infection, as well as modern methods of treating these diseases.
Search strategy. To achieve the goal of the study, we conducted an analysis of foreign and domestic literary sources. The search for sources was carried out using the Internet resources PubMed, Medline, Cochrane Library in the interval between 2009-2019. Inclusion criteria were: articles in the period 2009-2019 which addressed issues of chronic osteomyelitis, purulent bone infections, as well as periprosthetic infections. The exclusion criteria were: all articles that went
beyond the time frame of the search, as well as articles that addressed issues of infection of soft tissues and were not involved in endoprosthetics.
Results. The presented review article describes two problems - chronic post-traumatic osteomyelitis and periprosthetic infection. The main strains that cause these two diseases or are most often sown during microbiological studies are described in detail, and the problem of biofilm formation when using metal structures is described, which has recently been a big problem for practitioners.
Conclusion. The presented review article will be interesting for doctors closely involved in this issue, as well as for specialists in related industries.
Key words: chronic рost-traumatic osteomyelitis, рeriрrosthetic infection, рathophysiological features.
Резюме
ПАТОФИЗИОЛОГИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ТЕЧЕНИЯ ХРОНИЧЕСКОГО ПОСТТРАВМАТИЧЕСКОГО ОСТЕОМИЕЛИТА И ПЕРИПРОТЕЗНОЙ ИНФЕКЦИИ
Беpик Е. Тулеубаев1, https://orcid.org/0000-0002-9640-2463
Амина А. Кошанова1, https://orcid.org/0000-0001-8620-2196
Дина А. Сагинова1, https://orcid.org/0000-0001-9551-5354
Бакытжан К. Камбаpханов1, https://orcid.org/0000-0001-8383-6898
НАО «Медицинский унивеpситет Каpаганды», Кафедpа хиpуpгических болезней, г. Каpаганда, Pесnублика Казахстан.
Резюме. В представленной обзорной статье рассматриваются две сложные проблемы медицины - хронический посттравматический остеомиелит и перипротезная инфекция. При проведении обзора подробно описаны особенности патофизиологического течения этих грозных заболеваний. Наряду с описанием патофизиологии этих процессов, также затрагиваются основные вопросы современных методов лечения их.
Цель исследования: изучить особенности патофизиологического течения хронического посттравматического остеомиелита и перипротезной инфекции, а также современные методы лечения этих заболеваний.
Стратегия поиска. Для достижения цели исследования нами был проведен анализ зарубежных и отечественных литературных источников. Поиск источников проводился при использовании интернет ресурсов PubMed, Medline, Cochrane Library в промежутке между 2009-2019 годами. Кpитеpиями включения были: статьи в период 2009-2019 годов в которых были рассмотрены вопросы хронического остеомиелита, гнойных инфекций костей, а также перипротезной инфекции. Кpитеpиями исключения были: все статьи, выходящие за временные рамки поиска, а также статьи, где рассматривались вопросы инфекции мягких тканей и не вовлеченных при эндопротезировании.
Результаты. В представленной обзорной стетье описаны две проблемы - хронический посттравматический остеомиелит и перипротезная инфекция. Подробно описаны основные штаммы, которые вызывают эти два заболевания или чаще всего высеваются при микробиологическом исследовании, а также описывается проблема биопленкообразования при применении металлоконструкций, что в последнее время является большой проблемой для практических врачей.
Заключение. Представленная обзорная статья будет интересна для врачей тесно занимающихся этой проблематикой, а также для специалистов смежных отраслей.
Ключевые слова: хpонический посттpавматический остеомиелит, пеpипpотезная инфекция, патофизиологические особенности.
Библиографическая ссылка:
Тулеубаев Б.Е., Кошанова А.А., Сагинова Д.А., Камбаpханов Б.К. Созылмалы жара^аттан кейЫп остеомиелит пен перипротездк инфекция агымыньщ патофизиологияльщ еpекшелiктеpi // Гылым жэне Денсаульщ са^тау. 2020. 3 (Т.22). Б. 67-79. doi:10.34689/SH.2020.22.3.009
Tuleubayev B.E., Koshanova A.A., Saginova D.A., Kambarkhanov B.K. Pathophysiological characteristics of the chronic post-traumatic osteomyelitis and periprosthetic infection // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2020, (Vol.22) 3, pp. 67-79. doi: 10.34689/SH.2020.22.3.009
Тулеубаев Б.Е., Кошанова А.А., Сагинова Д.А., Камбаpханов Б.К. Патофизиологические особенности течения хpонического постфавматического остеомиелита и пеpипpотезной инфекции // Наука и Здравоохранение. 2020. 3 (Т.22). С.67-79. doi: 10.34689/SH.2020.22.3.009
Юрюпе. ^аарп замангы травматология мен ортопедияда созылмалы жара^аттан кейЫп остеомиелит пен перипротездк инфекция емдеушi дэр^ер мен жалпы денсаулыщ са^тау жYЙесi Yшiн 8лi
де ма^ызды, api кYPделi маселе болып табылады [2,6,61]. Созылмалы жара^аттан кешнп остеомиелит пен перипротездк инфекцияны аны^тау адетте жукпалы агенттер тудырган сYЙектщ жергшкл бузылуы
мен некроздануга экелетЫ сYЙек пен сYЙек кемiгiнiи кабыну YPДiсi.
Созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелит пен перипротездк инфекцияныщ этиологиясы мен экономикалык курамдас бвлiгi травматология мен ортопедияда кYPделi мэселе болып кала беpедi. Буын инфекциясыныщ ауруы жамбас-сан буыныныщ артропластикасынан кейiн 0,3% - дан 2,4% - га жэне тiзе буыныньщ эндопpотезiнен кейiн 1,0% - дан 3,0% -га дейн улгайып отыратыны дэлелденген. Артропластикалардыщ цементсiз тYpiне Караганда цементтi тYpiн колданган кезде созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелитпен аурушачдык жогары болып келедi [13,35,40,66]. Асептикалык ревизиядан кейiнгiге (3%) караганда септикалык ревизиядан кейiнгi (18%) влiм-жiтiм алты есе жогары болды. 2005-2010 жылдары А^Ш-та жYpгiзiлген зерттеуге сэйкес наукастарды ipiктеудi зерттеу кезiнде, жамбас-сан артропластикасынан кейЫ 235 857 ревизия шаралары жэне тiзе буындарыныщ артропластикасынан кейЫ 301 718 ревизия шаралары жYргiзiлген, А^Ш-та буындардыщ инфекциясы тiзе буыныныщ кайталанган артропластикасы Yшiн (25%) жэне жиiлiгi бойынша Yшiншi себеппен жамбас-сан буыныныщ артропластикасы (15,4% курайтын) Yшiн еч жиi себеп болды. Перипротездк инфекцияга байланысты емдеуге жаткызудыщ орташа жеке шыгындары А^Ш ауруханаларындагы тое буындары Yшiн 25 692 А^Ш долларын жэне жамбас-сан буындары Yшiн 31 753 А^Ш долларын курады [20,32]. Жинактаушы шыFындаp екi жакты бipлескен инфекциялар немесе квп сатылы ревизиялары бар адамдар Yшiн элдекайда жоFаpы болар едi.
Сынумен байланысты сYЙек инфекцияларыныщ жиiлiгi закымданFан сYЙекке жэне сыну дэpежесiне немесе тYpiне байланысты 1,8% - дан 27% - Fа дейiн взгеpедi. Gustilo I типтi жабы к жэне ашык сыныктаp инфекцияланудыщ еч твменгi дечгейЫе ие (1,8%), ал аяктыщ ауыр ашык сыныктары инфекцияланудыщ еч жоFаpы деигейiне ие (27%) жэне де соныщ iшiнде асыкты жiлiк сYЙегi жиi закымданады [18,50,57]. Созылмалы жаракаттан кейЫп остеомиелиттi емдеудщ орташа куны $108,782 инфекциямен аскынбаFан сыныктарды емдеумен салысты^анда $57,418 курайды. СYЙек инфекциясымен жалпы ауру диагностиканыщ жаксаруымен, наукастаp Yшiн кауiп факторларыныщ (мысалы, кант диабет^ улFаюымен жэне аpтpопластикаFа кажетттктщ улFаюымен коса
алганда, кептеген факторларга байланысты ecyi MYMKiH [34,44,63].
Остеомиелиттщ жаракаттык компоненту^ патоморфологиялык Heri3iH жаракаттык-ишемиялык, инфекциялык-кабынулык жэне сYЙектегi pепаpативтiк eзгеpiстеp жэне параоссалды жумсак тiндеpдегi ipiкдеу YPДiсiнiи дамуына жэне сYЙек деструкциясыныщ 6ip немесе бipнеше ошактарыныщ калыптасуына экелетiн кешендi курайды. Осылайша, созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелит пен перипротездк инфекцияны кешендi емдеудеп негiзгi патогенетикалык тэсiл -хирургиялык ота болып табылады. ^рп уакытта фармацевтика гылымындагы прогресске карамастан осы максатта эpтYpлi дэpi - дэpмектеpдi усынуга, тиiмдi интра- жэне отадан кешнп санация жэне осы куысты барабар алмастыру туралы мэселе элi де eзектi болып отыp [38,39,51].
Созылмалы жаракаттан кешнп остеомиелит пен перипротездк инфекция патофизиологиясын жаксы тYсiну Yшiн негiзгi факторларга багытталган емдеу нэтижелерЫ жаксартатын Yздiк терапиялык стратегияларды эзipлеу болып табылады.
Зерттеу манаты: созылмалы остеомиелит пен пеpипpотездiк инфекция агымыныщ
патофизиологиялык аспектiлеpiн жэне заманауи емдеу эдiстерi жайлы тYсiнiктi зерттеу.
Зерттеу стратегиясы. Шетелдiк жэне отандык эдеби дереккездерге талдау жYpгiзiлдi. Деpеккeздеpдi iздеу сочгы 2009-2019 жылдар аралыгында PubMed, Scopus, Cochrane Library интернет ресурстарын пайдалану аркылы жYpгiзiлдi. Шолуга созылмалы остеомиелит жэне пеpипpотездiк инфекция кезЫдеп патогенетикалык eзгеpiстеp туралы деректер енпзтген. 1здеуге енгiзу кpитеpийлеpi: 2009-2019 жылдар аралыгындагы созылмалы остеомиелит, сYЙектеpдщ ipщдi инфекциясы, пеpипpотездi инфекция жайлы макалалар алынды. 1здеуге енгiзбеу критерийлерк 2009-2019 жылдар аралыгына жатпайтын, жумсак тiндеpдiк инфекциясы жайлы жэне эндопротездеу аймагын камтымайтын аймактар жайлы макалалаp карастырылмады. Кepсетiлген iздеу аралыгында непзп iздеу сeздеpi бойынша барлыгы 9845 макала табылды. Оныщ iшiнде енпзу жэне енгiзбеу кpитеpийлеpiне сэйкес 250 макала жумыска алынып, толык сараланды. Олардыщ iшiнен негiзгi iздеу сeздерi мен зерттеу максатына сэйкес болып, кайта толык каралган жэне осы жумыска алынган 69 макала болды (сурет 1).
\
Зерттеушшщ алдына коГп пп максаты
Жаппы табылтан макалалар саны:
9845
"Л / N
Енпзу критерийлерте сэйкес болтан
макалалар: 250
.__у
\
Зерттеу максаты мен Herijri сездерге толык сэйкес болтан
макалалар: 69 ---,--•
Сурет 1. Макалаларды тацдау алгоритмi.
Нэтижелеpi
Созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелит пен пеpипpотездiк инфекция жалпы кабылданган Yш санатты ауру механизмдерЫщ кеч спектрЫ камтиды:
гематогендi таралу, iлеспе ластану жэне инфекция, кан тамырлар патологиясы немесе неврологиялык жетiспеушiлiкке байланысты. Бактериялардыч алгашкы гематогендi таралуы негiзiнен кез келген жастагы
жеттмеген сYЙектеpдiч метафизЫ немесе омыртка денелеpiн закымдайды, 6ipa^ баска жерлерде де пайда болуы мYмкiн [4,45]. Аралас инфекциялар эдетте жуктырылган, ягни ластанган аймактан тарайды, квбiнесе бул - ашык сыныктар кезiнде бактерияларды тiкелей жара бетЫе тYседi немесе металбекiткiштердi пайдалана отырып, отадан кейiн, оныч iшiнде артропластика мен остеосинтезден кешн байкалады. ^ан тамырларыныч немесе неврологиялык жетiспеушiлiгiмен байланысты созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелитке шалдыгу ол - закымдану аймагын нашаp канмен камтамасыз ететiн, диабеттiк жаракаттардыч болуы, агзаныч коpFаныс кызметУч нашарлауы жэне иммундык ^гаудыч бузылуыныч нэтижес болып табылады, бул эдетте аяктардыч кан айналымына эсер етедi [56,62,67].
СYЙек инфекциясы бактерия, паразит, вирус немесе сачыраукулак секiлдi микроагзалардыч бipiнен пайда болса, созылмалы жаракаттан кейшп остеомиелит басым квпшiлiк жавдайда бактериялар салдарынан пайда болады. Staphylococcus aureus (S. aureus) остеомиелит жавдайларыныч 80-90% себебi болып табылады, ал Streptococcus epidermidis (S. epidermidis) имплантациялык инфекция болып саналады, себебi квбiнесе медициналык буйымдарды, соныч iшiнде ортопедиялык аппараттардыч бетiнде швгiп, сакталатын касиетi бар [64]. Benito жэне эpiптестеpi 2004 жылдан бастап 2010 жылга дешн жыл сайын полимикробты инфекциялармен сыркаттанушылыктыч бес есе вскенi жэне грам-терю бактериялардан туындаган инфекциялардыч жыл сайынгы Yлесiнен осындай алачдаушылыктыч артканы туралы хабарлады. Олардыч iшiнде Enterobacteriaceae, Pseudomonas aeruginosa секiлдi коздыргыштар кYPделi болып табылады, себебi олар антибиотиктеpдiч кеч спектрЫе твзiмдi [11,36,55].
Бактериялар сYЙек тiнiне тYскен кезде жедел кабыну реакциясын тудырады. Бактерияларды ч уыттары мен кабыну YPДiсi сYЙекке эсер етедi жэне оныч некрозын тудыра отырып, таралады. Балаларда сYЙек кабы сYЙекке бос бекiтiлген, бул сYЙек бетУч бойында едэуip субпериосталды абсцесстеpдi калыптастыруга мYмкiндiк беpедi. СYЙектiч квтеpiлуi секвестр ретЫде белгiлi сYЙектi ч сегментарлы некрозын тудыра отырып, сYЙектiч закымдалган бвлiгiнiч кан айналымын косымша нашарлатады. Созылмалы сатыда квптеген кабыну жасушалары жэне цитокиндеpдiч босатылуы сYЙектiч остеокластык резорбциясын, талшыкты тiннiч швгуiн жэне жача pеактивтi сYЙектiч шеткерi аймактарга швгуiн ынталандырады. Жачадан пайда болган сYЙек влi инфицирленген сYЙек сегментУч айналасында "жача" сYЙек тiнiн куруы, бул инволюция деп аталады. Субпериосталды абсцесс^ ч жарылуы жумсак тiндеpдiч абсцессЫе жэне дpениpлеушi синустыч пайда болуына экелуi мYмкiн.
Перипротездiк инфекцияньщ ерекшелштерг
Созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелит пен пеpипpотездiк инфекция патофизиологиясы оныч пайда болу себептерЫе байланысты бip-бipiнен ерекшеленедк Сондыктан буындардыч пеpипpотездiк инфекциясы ортопедиялык имплант «вмipУч» эpтYpлi уакытында
пайда болуы м^мкУ Бул инфекция ерте (<3 ай), кейiнге ^алдырылган (3 ай - 2 жыл) жэне кеш (> 2 жыл) деп жктеледк Ерте пеpипpотездi инфекциялар шелей жуктыру нэтижесiнде пайда болады. Вирус немесе бактерия аз болатын болса, инфекция тежелт кана коймайды, ол ота жасалган аймакка гематогендi жолмен таралуы мYмкiн. Протез мачайына немесе имплант бетЫе биоYлбip кабы к каптап жиналган микроагзалар сол аймакта созылмалы инфекцияныч квзi болып сакталуы мYмкiн. Наукастыч иммундык жагдайыныч бузылуы бул YPДiстi нашарлатуы мYмкiн [11].
2011 жылы булшыкет-качка инфекциясы ^амы буындардыч перипротездк инфекция кpитеpийлеpiнiч бipегей жиынты^ын усынды, олар кейiннен консенсусте перипротездк инфекциялар бойынша халыкаралык кечесте кайта каралды. Буындардыч пеpипpотездiк инфекциясы диагнозы, егер мынадай негiзгi влшемдеpдiч бipi болса, аныкталуы мYмкiн: бipдей микроагзалармен екi оч пеpипpотездiк сынамалардыч болуы; буынмен байланысатын жыланквздiч болуы; келес Yш болмашы кpитеpийлеpдiч болуы: кан сарысуындагы С-pеактивтi акуыздыч жогары дечгей жэне эpитpоциттеpдiч швгу жылдамды^ы мен кандагы лейкоциттеpдiч жогары мвлшеpi, кан сарысуындагы полиморфты ядролык нейтpофилдеpдiч жогары пайызы, пеpипpотездi тiннiч оч гистологиялык талдауы жэне пеpипpотездi тiннiч немесе суйыктыктыч бipычFай оч сынаманыч болуы [9,48]. Алайда, клиникалык тургыда кей жавдайларда пеpипpотездiк инфекция осы критерийлерш де дамуы мYмкiн.
Пеpипpотездiк инфекция эдетте бактерияларды ч "жабысуымен" жэне кейЫ стафилокококк-байланыскан инфекция кезiндегi эсер етудiч негiзгi механизмi болып табылатын биоYлбip кабыктыч пайда болуымен басталады [69]. Инфекциялык агзалар инфекциялык агенттiч теганыш механизмдеpi жагынан всуге жэне секвестрлеуге ыкпал ететiн микро аймак жасайды. Эндопpотездi немесе металл конструцияны оталау барысында анатомиялык орынга салган соч ол бipiншi кезекте микроагзалармен капталады. Ол миpоаFзалаp арнайы акуыз бвлу аpкылы металл бетiне биоYлбip кабы к тYзуге тырысады. Имплантат осы акуыздармен жабылып Yлкен Yстiчгi биоYлбip кабь^ын тYзедi, оFан еpкiн жYpген бактериялар жабыса алады [54]. Бул устаным жакында полисахаpидтiк жасушааралык адгезия деп аталды, жэне ол стафилококтарда бактериялык биоYлбiр кабыкты калыптастыру Yшiн непз болып табылатыны аныкталды [31]. БиоYлбiр кабы к жасушадан тыс полимеpлiк зат непзЫен бактериялык колонияларды капсуляциясыздандыратын полисахаридтерден турады, микробка карсы химиялык заттарды сYзедi, антибиотиктеpдiч перфузиясын болдырмайды жэне сочFылаpдыч фармацевтикалык тиiмдiлiгiн шектейдi. Геномдык талдау, Li жэне эpiптестеpi биоYлбip кабыктаpдаFы влi жасушалаp антибиотиктерге твзiмдiлiктiч хромосомды-кодталатын детерминанттарыныч донорлары pетiнде эрекет етуi мYмкiн [37].
БиоYлбip кабыктыч пайда болуы жэне шырыштыч аз мвлшерЫ бвлу мачызды YPДiс болып табылады. Олардыч квмепмен микpоаFзалар иесУч коpFаныш
жYЙелеpiн айналып eTyi mymkíh. Стафилокококк шырышты-Tepi 6eTTepÍHe байланыстыра жэне отарлай алады, жэне S.aureus наукастыч жасушаларынан eтедi жэне сакталады. Сондай-ак, белгiлi жагдайларда стафилококк макрофагтар жэне нейтрофилдер сиякты иммундык жасушаларына енiп жэне колония тYзуге де кабтетп [29]. МикpоаFзалаp узак уакыт бойы еч аз виpуленттiлiктi тудыра отырып, иесУч жасушасындаFы лизосомдаpFа туракты болып калатыны эзipге белгiсiз. Сонымен катар, стафилококтар кiшi колониялардыч нускаларын eндipе алады, бул антибиотиктерге вируленттУк пен тeзiмдiлiктiч eзгеpуiне экелуi mymk^ [59]. МикpоаFзалардыч бул белгiлеpi инфекцияларды жоюдаFы киындыктаpFа экеледi.
"Жабысып калFан" бактерияларды алып тастау Yшiн ультрадыбыспен eчдеудi жэне микроскопияныч эpтYpлi нысандарын пайдалана отырып тiкелей аныктауды коса алFанда, мамандандыpылFан эдiстеpдi пайдалана отырып зерттеулер бактерияларды ч дакыл бойынша шптеген теpiс жаFдайлаpда болатынын растады. Бул бактерияларды окшаулауFа кабiлетсiздiгiне негiзделген эндопpотездiч асептикалык ыдырауы pетiнде карастырылатын сэтш оpнатылFан ортопедиялык импланттардыч кейбip жаFдайлаpы инфекциялык этиологияFа ие болуы mymk^ деген болжамFа экелдi. БиоYлбip кабыктаpFа косы мша pетiнде eсipудiч жалFан терю нэтижелеpi in vivo eсу кезЫде индукцияланFан колониялардыч шаFын нускаларын тануFа кабiлетсiздiгiн жэне остеобласттарды коса алFанда, аFзаныч жасуша iшiндегi бактериялардыч болуын камтиды. БиоYлбip кабыктарда жэне остеобласт шнде шаFын колониялаp тYpiнде сакталатын микpоаFзалаp тipек-кимыл жYЙесi аппаратында болуы mymk^ ipiчдi YPДiстеpдiч пайда болу себебi болып табылады [69].
Созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелита ч ерекшелiктерi.
Пеpипpотездiк инфекция мен созылмалы жаракаттан кейЫп остеомиелиттiч
патофизиологиясында еpекшелiктеp бар. Жаракаттан кейнп остеомиелиттiч пайда болуы закымданFан сYЙектеpге, алFашкы жаракаттыч сипаттамасына жэне наукастыч жаFдайына байланысты айтарлыктай eзгеpедi. Пеpипpотездiк инфекцияFа каpаFанда, закымданFан буын куысында немесе сYЙек кемiгiнiч перипротездк бeлiгiнде басталатын, жабык сыныктармен салысты^анда ашык сыныктар теpi аркылы бактериялармен жэне eсе алмау каупiне ушырау мYмкiндiгi жоFаpы. Инфекция жумсак тЫдерге, сYЙектiч кортикалды бeлiгiне жэне сыну орныныч айналасындаFы сYЙек кемiгiне шелей эсер етуi мYмкiн. СYЙек тУне eткен кезде бактериялар кeбейедi жэне жайылFан сYЙектiч некрозына экелетiн e™p кабыну реакциясын тудырады. Бактериялар мен кабыну сYЙек кем iri бойынша тарайды жэне барлык гаверс каналдары мен сYЙек кабыFы аркылы тарала алады, бул сYЙек тыртыктануыныч пайда болуына кауiп тeндipедi жэне сыныктыч инфекциялануына экеп соктырады [7,12,56]. Жаракаттан кейЫп остеомиелит клиникалык белгiлеpiне байланысты ерте (2 аптадан кем), кейЫге калдыpылFан (2-10 апта) жэне кеш (10
аптадан астам) болып бвлЫедк Алайда, оныч пайда болу меpзiмi пеpипpотездiк инфекциядан еpекшеленедi.
Эксперименталы созылмалы остеомиелиттщ ерекшелiктерi.
ЖануаpлаpFа созылмалы остеомиелит аFымыныч эксперименталды Yлгiлеpi адамдарда байкалатын сыныктаpFа байланысты сYЙек инфекцияларыныч патогенез^ зерттеуге мYмкiндiк беpедi. Ашык сыныктарда байкалатын сYЙектiч клиникалык закымдануы сыну сипаттамаларына байланысты наукастарда тYpлiше болады. Адамдарда байкалатын ашык сыныктарды дэл Yлгiлеу техникалык киын. Квптеген зерттеуштер остеотомия немесе сYЙек кемютт Yлгiсiн сыну орындарында остеомиелиттiч вpшуi кезiнде патологиялык взгеpiстеpдi косымша аныктау Yшiн сыныкпен байланысты сYЙек инфекциясын имитациялау Yшiн пайдаланды. Жиi S.aureus немесе S. epidermidis жуктыруы бтейтш сыныктары бар инфекцияланFан жануарлардыч созылмалы остеомиелит Yлгiлеpiн жасау Yшiн колданылады [1,7,22,23,60]. Мысалы, сYЙек тiнiнiч цитокиндеpi мен хемокиндер гомогенаттарын зерттеу нэтижесЫде S.aureus-пен инфицирленген егеукуйрыкка жасалFан созылмалы остеомиелит Yлгiсiнде, асык жiлiк остеотомиясынан кейiн сYЙекте жуктыpFаннан кейiн бipiншi кYнi интерлейкин-1в (IL-1 р) жэне кабыну акуызы-2 макрофаг (М1Р-2) жэне т.б. кабынуFа карсы медиаторлардыч концентрациясы жоFаpылаFанын квpсеттi. ТабылFан деректер сондай-ак интерлейкин-10, кабынуFа карсы цитокин прототип Th2, барлык инфекцияланFан жануарларда саныныч артканын квpсеттi. Иммунокомпетенттi жасушалардыч немесе гpанулоциттеpдiч гистологиялык жиналуы остеотомия орындарында табылды. Тартрат-pезистенттi кышкыл фосфатазаFа твзiмдi жасушалаp отадан кейiн кYнi сирек байкалFан, бipак 42^ кYнi жиi, олар негiзiнен сYЙектеpдiч закымдануымен жэне сYЙектеpдiч pезоpбцияланFан YPДiстеpi аймактарында орналаскан. Грануляциялык тiнде периосталды реакция, сYЙек кабыFыныч калычдауы, миелоидты гиперплазия, полиморфты ядролык жасушалар байкалды [7, 60]. Бул деректер жаракаттан кейЫп остеомиелиттiч YДеуi кезiнде кабынулык жэне кабынуFа карсы медиаторлар бар екеын квpсетедi.
Квптеген эдiстеp кеч^ен колданылса да, сYЙек инфекциясын емдеу клиникалык турFыда Yлкен мэселе болып кала бередк Емдеу нускалары непзЫен сYЙек инфекциясы бар наукастардыч алFашкы себептеpiне жэне жеpгiлiктi патологиялык взгерютерЫе байланысты. Артропластикадан жэне жаракаттан кейЫп остеомиелиттен кейiн инфекцияны емдеу эдiстеpi твменде талкыланады.
Перипротездiк инфекцияны емдеу принциптерк
Бастапкы эндопротез пеpипpотездiк инфекцияFа байланысты iстен шыккан кезде, хирургтар эдетте араласудыч шектеулi мYмкiндiктеpiне тап болады. Бактерияларды буындар куысынан алып тастау киын, себебi олардыч эpтYpлi таксономиясы, бекiтудiч кYPделi механизмдеpi мен антибиотиктерге твзiмдiлiктiч дамуына бейiмдiлiгi белплк Стандартты емдеу антибиотиктеpдi жYЙелi енгiзудi жэне инфекцияланFан пpотездi сактау немесе жою нускаларын камтиды.
Bedair жэне эpiптестеpi [10] перипротездк инфекцияны бакылау Yшiн хирургиялык емдеу^ч еч жиi колданылатын Yш нускасын былайша жиынтыктады: ашык суландыру жэне компоненттеpдi устап туратын санация; барлык инфекцияланFан пpотездi компоненттер ирригациясы мен санациядан кейiн алынып тасталатын, содан кейiн жача компоненттермен ауыстырылатын бipмезеттiк ревизия; сондай-ак ею кезечдi ревизия (авторлардыч квпшiлiгi перипротездк инфекцияны емдеу^ч алтын стандарты деп есептейдО, онда пpотездiч барлык компоненттеpi алынып тасталады, цементтен бактеpияFа карсы твсем салынады, содан кейiн перипротездк инфекция белгiлеpi болмаFан кезде протез компонент^ кайтадан орнатылады.
Инфекциялык ошакка антибактериалды препарат-тарды тасымалдау жYЙесi казipгi тачда сYЙек цементiн жэне полиметилметакрилатты колдану аpкылы жYзеге асырылады. Бул тэстдердщ физикалык ерекшелк-теpiн ескере тура, оларды колдану Yшiн жоFаpы темпеpатуpаFа туракты антибактериалды препарат-тарды колданFан жвн. Бул максатта жиi амингликозид (гентамицин жэне тобрамицин) жэне гликопептид (ванкомицин) туындылары жиi колданылады [17]. Эндопpотездi алып тастайтын жаFдай туындайтын болса, антибиотикке байытылFан ПММА прекш кызметтi камтамасыз ете алады жэне сYЙектiч Yлкен акауын толтыра алады, эйтпесе бактериялардыч всуi Yшiн колайлы нашар тамыpланFан ортаны курар едк Сонымен катар, антибиотиктеpi бар ПММА вте твмен жYЙелiк аскынумен дэртердщ жоFаpы концентрациясын жеpгiлiктi шыFаpуы мYмкiн. Жеке тапсырыс бойынша дайындалFан, антибиотиктермен дайындалFан спейсеp-ПММА цементi жуккан буындардыч екi кезечдi ревизиясы Yшiн эзipленген, ол буындардыч куысын сактап, буындардыч козFалыс квлемiне бейiмделiп жасалады [16,33].
Биоыдырамайтын материалдар.
Дегенмен ПММА-ка байланысты аныкталFан шектеулер жэне мэселелер ПММА-мен сYЙек цементiн пpотездеpдi сэттi беюту Yшiн пайдаланылады. Элеуеттi мэселелер ПММА-ныч жоFаpы экзотермиялык мYмкiншiлiгiн камтиды, ол тек емдеу Yшiн термостабилды антибиотиктердщ шектеулi мвлшеpiн Fана пайдалануFа мYмкiндiк беpедi, енгiзiлген антибиотиктеpдiч толык босатылуын камтамасыз етпейтiн ПММА-ныч беттiк аймаFынан антибиотиктеpдiч шектеулi жуылуы, наукастыч сYЙегiмен нашаp остеоинтеграция жэне мономермен босатылатын метилметакрилат, ол тiндеpге аpналFан жеpгiлiктi уыттылыкты жэне артериялык кысымныч лабилдiлiгi, гипоксия жэне сананыч шатасуы сиякты жYЙелi эсеpлеpдi тудыруы мYмкiн [25]. ПММА сYЙек цементiне балама эзipлеу Yшiн квп кYш жумсалды. А^Ш-та азык-тYлiк внiмдеpi мен дэpi-дэpмектеpдiч сапасын санитарлык кадаFалау баскармасы колданыстаFы цемент буйымдарын ауыстыру максатында «BisGMA-TEGDMA Согк^™» негiзiнде сYЙек цементiн макулдады. «Согк^™» сYЙек цемент аз экзотермиялык реакцияны, азаЙFан швгуд жэне ПММА-ны баска внiмдеpiмен салыстыpFанда салыстырмалы механикалык касиеттерге ие екеын квpсеттi. Дегенмен,
бурынгыдай босаган мономерлер мен биосыйымдылыкка катысты кептеген ^ayinTep бар [26]. Жакында 8зipленген силоран цементтеpi теменгi экзотермиялык касиетт кеpсеттi (шамамен 26°C). In vitro ж8не жануарларга арналган зерттеулер силоран цементУч термотуракты антибиотиктермен байытылуына кабтеттУпн кеpсеттi.
Айта кететiн тагы баска м8селе ПММА мен сYЙек цементтерЫ алып тастау кажеттiлiгi болып табылады, ейткенi бул материал табиги жавдайда ыдырамайды. Бул наукасты кайтадан анестезияга ж8не ота жасауга шалдыктырады, бул жаралык инфекциялардыч жоFаpFы каупiне, сондай-ак денсаулык сактауда айтарлыктай шыFындаpFа 8келед1 Будан белек, ПММА сYЙек регенерациясына катыспайды. Сондай-ак, ПММА-ныч бактериялар инфекциясыныч екiншi ошаFына айнала алатын колайлы орта болып табылатыны д8лелдендi. ПММА баламасы pетiнде биоыдырайтын материалдарды пайдалана отырып, антибиотиктеpдi жеткiзудiч неFуpлым тиiмдi жеpгiлiктi куралдарын 8зipлеу Yшiн айтарлыктай ^-wrep жумсалды.
Биоыдырайтын материалдар.
Коллагендi губка - табиFи, биологиялык ыдырайтын полимер болып табылады. Дегенмен, зерттеулер антибиотик^ босатудыч жоFаpы жылдамдыFын ж8не оны антибиотиктеpдi тасымалдаушы pетiнде пайдаланудыч карама-кайшы н8тижелеpiн кеpсеттi. Демек, босатудыч узак жылдамдыFы бар биологиялык ыдырайтын полимер материалдарды -
тасымалдаушыларды 8зipлеуге кызь^шыльщ баp. Полисут кышкылы, полигликоль кышкылы ж8не оларды ч с8йкес полимеpлеpi полисут-гликоль кышкылы сиякты кейбip синтетикалык биологиялык ыдырайтын полимерлер биос8йкес болып табылады ж8не тасыFыштан антибиотиктеpдiч бакыланатын босатылуын жYзеге асыра алады. Элюцияныч in vitro ж8не in vivo зеpттеулеpi поликапролактон тобpамициннiч ПММА-Fа каpаFанда 8 апталык эксперименттер iшiнде ед8уip жоFаpы концентрациясын жеткiзгенiн кеpсеттi [27].
СYЙекпен Yйлесiмдi ж8не сYЙектiч пайда болуына ыкпал ететiн органикалык емес материалдар да балама тасымалдаушылар pетiнде зерттелдк Бета-трикальцийфосфат ж8не гидроксиапатит сиякты кальций сульфаты мен кальций фосфатыныч биоматериалдарын жануарлардыч Yлгiлеpiнде остеомиелит^ емдеу ж8не клиникалык зерттеулер Yшiн биологиялык ыдырайтын керамика материалдар ретЫде пайдаланFан [27].
КYмiс - жуктыру каупiн азайту Yшiн ортопедиялык имплантаттарта жабу pетiнде колданылады. ЖуыpдаFы "жаFдай-бакылау" типтi зерттеу кYмiспен ечделген имплантаттар инфекцияны ч баp-жоFына екi кезечдi бакылау ж8не эндопpотездi орнату барысында оч грамм бактериялармен закымдалFан наукастарда тиiмдipек болатынын д8лелдедi. КYмiспен жалатылFан метал конструкцияларды пайдалану кезiнде косымша антибактериалды ем колданатын болса, ол импланттыч узак кызмет етуiне ж8pдемдеседi [65]. ^мю жалатылFан металл конструкциялар сYЙек тiнiнiч
остеокондуктивт кызметЫ белсендipiп, сыныктыч бiтуiн жеделдетедi [28].
Биологиялык белсендi шыны негiзiндегi тасымалдауыштар жYЙесiнiч еч Yлкен аpтыкшылыFы -олар инфекцияны бip мезгiлде жою ж8не сYЙектi калпына келтiру Yшiн жYЙенi 8леуеттi камтамасыз ете алады, сол аpкылы келесi сYЙек трансплантациясы кажеттУпн жояды [8,49,53]. Жануарлардыч квптеген Yлгiлеpi биобелсендi шыныныч антибиотиктiк касиеттеpiн ж8не оныч биошыныныч бузылуына карай сYЙектiч регенерациясын колдау кабiлетiн растады. АцамдаpдаFы алдын ала зерттеулер квп перспектива н8тижелер квpсеттi [3,15,52,68].
Сыныктарды емдеудщ жалпы принциптерi.
Сыныктар кезiнде инфекцияларды баскару туракты м8селе болып табылады. БактеpияFа карсы емдеу ж8не хирургиялык вчдеу болса да, ирригация ж8не дренаж инфекцияланFан сыныктарды емдеу кезЫде жаксы белгiлi ем шаралар болып табылады, ортопедтер кейде бекiткiштеpдi сактау немесе алу кеpектiгiн аныктау Yшiн квптеген ычFайсыздыктаpFа тап болады. Жалпы алFанда, тереч инфекцияларды металлбекiткiштеp болFан жаFдайда емдеу мYмкiн емес. Алайда, бiтпеген сыныктар болFан кезде бекiткiштеpдi алып тастау сыныктарды емдеудi ед8уip киындатады; сырткы бекiту 8детте бтп келе жаткан сыныктарды турактандыру Yшiн кажет [21]. Металлбекiткiштеpi сакталFан наукастардыч Yздiк н8тижелеpi болды, ал емделгенге дейЫ бекiткiштеpдi алып тастауды талап еткен наукастардыч канаFаттанаpлыксыз н8тижелеpi бар деп есептелУп 69 жаFдайдыч 47 - i (68%) с8ттi болды, ал 22-d (32%) с8тш болды. 47 с8тт жаFдайлаpдыч 18-нiч бекiткiштеpi алынып тасталды. АлынFан деректер тYпнускалык жабдык болFан кезде инфекциялык сыныктарда сYЙектiч бiтуiне кол жеткiзуге болады деп болжауFа мYмкiндiк беpедi, бipак табыска жету ыктималдыFы кеч таpалFан пiкipге каpаFанда аз. Ортопедиялык-травматологиялык кауымдастык С типтi сыныктар инфекцияныч жоFаpы каупi бар деп санайды. Фасциотомияны орындау да жуктыру каупiн арттырады. Ерте агpессивтi вчдеу кеч спектpлi антибиотиктерден жасалFан жабыны баp пластиналарды орнатумен уштастыра отырып, сынудыч туpактылыFын камтамасыз ете алады ж8не бip хирургиялык шараныч квмегiмен инфекциямен ^ресуде квмектесе алады [24,46].
Созылмалы жаракаттан кейiнгi остеомиелиттi емдеу принциптерк
Chan жэне эр'ттестерi жiлiншiк сыныктарыныч инфекциясын емдеудiч терапиялык 8дю туралы зерттеулер жYргiзген. Барлык наукастар емдi екi кезечде вткiздi. Бipiншi кезечде сYЙек тiнiнен тазаpтылFан акауларды жою Yшiн (2-ден 4 см-ге дейЫп диапазонда) антибиотиктерге байытылFан ПММА моншак тYpiнде жасалFан тiзбектеp колданылды. Екiншi кезечде моншактар алынып тасталFан ж8не акаулаp кеуектi сYЙектен жасалFан аутогендiк трансплантаттыч антибиотикке байытылFан тYpi аркылы калпына келтipiлдi. Барлык наукастарда жаралардыч жазылуына ж8не сыныктардыч б^уЫе кол жеткiзiлдi.
Инфекцияныч "токтау" жиУп 94,4% курады. Сырткы бекiтудi колдану кезiнде сYЙек-буын жYЙесiнiч шамалы инфекциясы екi нау каста байкалды. 3-5 жыл бакылау бул емдеу хаттамасы жаракаттан кейЫп остеомиелиттен тез сауы^уды камтамасыз ететУн квpсеттi. Бул топ сондай-ак антибиотикке байытылган асыкты жiлiк сYЙектеpiнiч инфекциясын емдеу Yшiн кеуектi сYЙектен жасалган аутогендiк трансплантатты пайдаланган. Жараныч жазылуына жэне сYЙектiч всуiне барлык 46 наукас кол жеткiздi, 2 наукаста кайталанатын инфекция байкалды.
^ант диабетi, атеросклероз, алкоголизм, семiздiк, темекi шегу жэне картаю сYЙек инфекциясын тудыруы мYмкiн агзаныч жагдайына байланысты кауiп факторлары болып саналады [46]. Cierny жэне эpiптестеpi остеомиелиттiч тYpлi типтеpiн, соныч шнде инфекцияланган сыныктарды емдеудiч кешендi эдiстеpi туралы хабарлады [21]. Олар ересектерде созылмалы жаракаттан кейнп остеомиелит Yшiн кезечдiк емедеудiч клиникалык жYЙесiн (Cierny-Mader Staging System) эзipледi, ол тврт анатомиялык типтегi (медуллярлы, беттiк, окшауландырылган жэне диффузды) остеомиелиттiч 12 клиникалык кезеч^ аныктау Yшiн Yш физиологиялык кластарымен (наукастыч жалпы жагдайы) YЙлеседi. Авторлар ересектерде остеомиелиттi емдеуге тврт фактор эсер етедi деп тужырымдайды: наукастыч жалпы жагдайы, аурудан туындаган кызметтiк бузылулар, закымдану орны жэне сYЙек некрозыныч дэpежесi. Остеомиелиттiч тврт анатомиялык тип Yшiн емдеудiч сипаттамасы мен нускалары 1-кестеде келтipiлген [14,21,30]. 1-кестеде келфтген деpектеpдi талдау закымдану ошагыныч тYpiне байланысты осы патологияны емдеудiч тактикалык тэсiлi взгеpетiнiн дэлелдедк ЖYЙелi антибиотикотерапияны гана емес, жергУкт емге де квп квчiл бвлЫедк
БиоYлбip кабыктыч пайда болуы жэне импланттарда немесе бегатюштерде жабыскак кабатыныч пайда болуы бактерияларды адамныч теганыш механизмдеpiнен жэне агзаныч микробка карсы агенттерЫен коpFаудыч мачызды YPДiстеpi болып табылады. Антибиотиктерге твзiмдiлiк-сYЙек инфекциясын емдеу Yшiн елеулi кедеpгi. Сочгы зерттеулер холестерин биосинтезУч тежегiшi S. aureus вируленттУпн бугаттай алатынын жэне спецификалык твмен молекулалык косылыстаp S. aureus вируленттУк гендеpiнiч экспрессиясын жэне in vitro Yлгiлеpiнде жэне егеукуйрыктардагы остеомиелит Yлгiлеpiнде биоYлбip кабыктыч тYзiлуiн тежейтУн квpсеттi [5,30]. Анти-биоYлбip кабыкты in vitro зерттеу хлоргексидин-глюконат (антисептикалык жугыш зат) колды вчдеуге арналган курал метициллиндi-жоFаpы сурыпты сабынмен, йодпен, физиологиялык ер^^мен жэне бацитрацины бар физиологиялык еpiтiндiмен салыстыpFанда имплантанттардан метициллинге туракты S. aureus (MRSA) жоюда тиiмдi болды [58]. Ipi жануарларда биоYлбip кабыктарды жэне баска да терапевт агенте^ бузуFа кабiлеттi жача препараттардыч тиiмдiлiгiн баFалау жэне клиникалык ^^^p Yшiн одан эpi зерттеулер кажет.
1 Kecme.
Cierny-Mader Staging System wyMeoi 6oMbmwa ooTeoMMenmriH apTyp^i Typ^epm eMfley aflioTepi (Treatments for various types of osteomyelitis by Cierny-Mader Staging System).__
Анатомиялык TYPi Сипаттамасы Емдеу
I. медуллярлы Эндосталды ошак: инфекция медуллярлы кечюшпен шектелген; емдеу сYЙек пластикасын кажет етпейдi. СYЙектiч кыртысты кабатын шаFын алып тастау, медуллярлы кечiстiктiч кюретажы, медуллярлы кечейту
II. беткей Ошактыч сYЙек бетi: инфекция жумсак тiндеpдiч закымдануымен сYЙектiч сырткы бетiмен шектелген. Емдеу сYЙектi тураксыздандырмайды, демек, сырткы бекiтудi кажет етпейдi. Беткей декортикация Жумсак тiндеpдi жабу - Аяк^ы тiндiк кесiндi - Бос тщк кесiндi
III. окшауланган СYЙектiч шектелген некрозы: кыртыстык сYЙектiч ошактык секвестрациясы. СYЙектiч туpаксыздандыpылFан курылымы болса, бекiткiштеpдi алып тастау кажет болуы мYмкiн. Секвестрэктомия, медуллярлы декомпрессия, тыртыкты кесу, Yстiчгi декортикация, кажет болFан жаFдайда турактандыру
IV. диффузды СYЙектiч кеч бузылуы: сYЙектiч кыртысты кабатыныч бузылуы сYЙектiч тураксыз курылымын тудырады. Жумсак тiндеpдi турактандыру ж8не жабу кажет; сырткы бекiту-еч кау^ш ж8не 8мбебап техника.
Остеомиелиттщ барлык терт TYpi жергУкт косымша емдеу мYмкiндiгi бар антибиотиктермен жYЙелi жабуды талап етедi:
- Антибиотикке байытылган цементтi моншактаp.
- Антибиотикке байытылган цементтi шариктер.
- Антибиотикпен капталган интрамедуллярлы шегелер.
- Антибиотиктердщ жеpгiлiктi тасымалдау жYЙесi.
- АутосYЙектi колдану
- СYЙек трансплантаттарын пайдалану
СYЙек инфекциясы аймаFында иммундык жасушаларды тарту Yшiн наукастыч иммундык жYЙесiн ныFайту ^ipri заманFы травматология мен оpтопедиядаFы таFы бip келешегi бар баFыт болып табылады. Макрофагтардыч инфильтрациясы адамныч туа бiткен иммундык жYЙесiнiч мачызды компонент болып табылады, сол аркылы сYЙектiч дестpуктивтi езгеpiстеpiнiч алдындаFы еч ерте сатыда бактерияларды жояды. Моноцитарлы хемоаттрактант-акуыз-1-дiч имплантаттарды жабуы S.aureus инфекциясын егеукуйpыктаpдаFы ашык сыну Yлгiсiнде темендетедi [37]. Пептид-1018 туа бiткен коpFаныс pеттегiшi S.aureus-ты жоя отырып, иммундык жасушалардыч иммиграциясына ыкпал ете отырып, езУч антимикробтык 8сеpi бар, макрофагтарды инфекция орнына тарта отырып ж8не инфекция сYЙек кемiгiне 8сер ете™ терю 8сеpлеpдi барынша азайтуFа алып келетiн синтетикалык пептид болып табылады [19]. Кемipгiштеpдiч Yлгiлеpiнен алынFан бул жача н8тижелер ipi жануаpлаpFа ж8не клиникалык сынактаpFа одан 8pi тексеpудi талап етедi.
Микробтык ассоциациялардан, вирусты аFзалаpдан ж8не гpам-теpiс бактериялардан туындаFан инфекциялар саныныч артуы косымша м8селе болып табылады, себебi олардыч кепшiлiгi антибиотике^ ч кеч спектpiне тезiмдi [11,36,55]. Бул микробтарды аныктау Yшiн диагностиканыч сезiмтал 8дiстеpiн талап етедi. Аз вирусты аFзалаp микробиологияныч 8деттегi
8дiстеpiмен аныкталуы mymkíh емес. Виpуленттiлiгi темен микробтык инфекцияга кYДiк болса, дакыл Yлriсiнщ инкубация уакытын узарту керек. Буын tíhí эксплантаттарын ультрадыбыспен ечдеу патогендi микроагзаларды табу жылдамды^ын арттыратыны д8лелденген. Синовиалды суйыктык биомаpкеpлеpi ж8не синовиалды суйыктык дакылы пеpипpотездi инфекцияларга арналган бактерияларды аныктау сезiмталдыFын арттырады [41,42,47]. Жакында 8зipленген диагностика 8дютерЫщ сезiмталдыFы мен аpнайылыFын одан 8pi жаксарту Yшiн косымша зерттеулер кажет.
Эpбip наукас Yшiн сезiмтал антибиотиктердщ жоFаpы мелшеpлеpiн немесе буын ж8не пpотездi компонент Yшiн жеке теpапевтiк стратегияларды жеpгiлiктi пайдалану антибиотиктерге ж8не микробтык кауымдастыктаpFа туракты туындаFан инфекциялаp Yшiн, антибиотиктеpдi кектамыр iшiлiк жетшудщ д8стYpлi 8дiстеpiмен байланысты жYЙелi уыттылык каупiн азайту кезще неFуpлым тиiмдi болуы мYмкiн. Антибиотиктеpдi жеpгiлiктi жеткiзу Yшiн неFуpлым тиiмдi материалдарды клиникалык кажеттiлiктеpдi канаFаттандыpу Yшiн косымша о^тайландыру кажет болады. МЫш жYЙе антибиотиктер мен остеогендi факторларды жеpгiлiктi жеткiзу Yшiн экзотермиялык реакциясы темен физиологиялык жYктеменi сактау Yшiн, инфекция орнына жоFаpы шоFыpланFан тиiмдi антибиотиктердщ бакыланатын ж8не туракты
босатылуын камтамасыз ету ж8не сYЙек регенерациясын жеделдету Yшiн бipтiндеп биоыдырайтын материал болып кызмет ету Yшiн ™icri механикалык касиеттерге ие болуы тию.
Корытынды
Остеомиелиттi эксперименталды ж8не клиникалык зеpттеулеpдегi со^ы жетiстiктеp бактериялык адгезия, биоYлбip кабыктардыщ пайда болуы, жасушашлк инфекция жэне сYЙектеpдiи бузылуы механизмдерЫ коса алганда, остеомиелит пен перипротездк инфекция патофизиологиясын тYсiнуiмiздi ед8уip жаксартты. Патофизиологияны жаксы тYсiну сYЙек-буын жYЙесiнщ осы кYPделi аурулары Yшiн жа^а теpапевтiк стратегияларды 8зipлеуге 8келдi. Остеомиелит пен перипротездк инфекцияны емдеуде тамаша жетiстiк -антибиотиктеpдi жеpгiлiктi жетюзу, ол теpапевтiк н8тижелеpдi жаксартады ж8не антибиотиктердщ жогары мвлшеpлеpiн жYЙелi енпзудщ жанама 8сеpлеpiн барынша азайтады. Дегенмен, к^рп уакытта антибиотиктеpдi жеpгiлiктi жетшу Yшiн пайдаланылатын материалдардыщ бipде-бipi клиникалык кажепшктерге толык жауап беpмейдi. Тиют механикалык касиеттеpi бар, экзотермиялык реакциясы твмен, антибиотиктердщ босатылуын бакылайтын ж8не сYЙектщ регенерациясын жеделдету Yшiн биоыдырайтын материалдармен жетюзуге арналган жа^а материалдар саласындагы зерттеулер тез дамып келедк Д8р^ерлердщ де, галымдардыщ да бipлескен кYш-жiгеpiмен алдын алудыщ, ерте диагностикалаудьщ ж8не биоYлбip кабы к пен иммунотерапия бузушылары сиякты созылмалы жаракаттан кейшп остеомиелит пен пеpипpотездiк инфекцияны емдеудщ инновациялык 8дютерЫщ не^рлым тиiмдi стратегияларын 8зipлеу жYpгiзiлуде.
МYдделеp цацтыгысы: мэлiмделмеген.
Царжыландыру кез'г. зерттеу KP БГМ гранты шецбер'тде жYpгiзiлдi.
Эдебиеттер:
1. Божкова С.А., Новокшонова A.A., Конев В.А. Современные возможности локальной антибиотикотерапии перипротезной инфекции и Остеомиелита (обзор литературы) // Травматология и ортопедия России. 2015: 3: 77: С. 92-107.
2. Клюшин Н.М., Шляхов В.И., Чакушиш Б.Э., Злобин A.B., Бурнашов С.И., Абабков Ю.В., Михайлов А.Г. Чрезкостный остеосинтез в лечении больных с хроническим остеомиелитом после эндопротезирования крупных суставов // Гений ортопедии. 2010: 2: С.37-42.
3. Конев В.А., Божкова С.А., Нетылько Г.И., Афанасьев A.B., Румакин В.П., Полякова Е.М., Результаты применения фосфомицина для импрегнации остеозамещающих материалов при лечении хронического остеомиелита // Травматология и ортопедия России. 2016: 22: 2: С.43-54.
4. Микулич Е.В. Современные принципы лечения хронического остеомиелита // Вестник новых медицинских технологий. 2012: 19: 2: С. 180-184.
5. Столяров Е.А., Батаков Е.А., Алексеев Д.Г., Батаков В.Е. Замещение остаточных костных полостей после некрсеквестрэктомии при хроническом остеомиелите // Гений ортопедии. 2009: 4: С. 11-16.
6. Тулеубаев Б.Е., Сагинова Д.А., Абиев Т.М., Давлетбаев М.Ж., Кошанова А.А. Местная антибактериальная терапия остеомиелита с использованием нерассасывающихся материалов (обзор литературы) // Georgian medial news. 2016; № 6 (255): С.21-26.
7. Федянин С.Д., Окулич В.К., Конопелько Е.А., и др. Сравнительный анализ этиологической структуры и чувствительности к антибиотикам основных возбудителей хирургических инфекций в стационарах города Bитебска // Вестник ВГМУ. 2012: 11: 3: С.73-79.
8. Шевченко ЮЛ., Стойко Ю.М., Грии/ок А.А., Кузьмин П.Д., Папаценко И.А., Середа А.П. Локальная антибиотика профилактика при эндопротезировании крупных суставов (литературный обзор) // Вестник Национального медико-хирургического Центра им. Н.И. Пирогова. 2010: 5: 3: С.44-56.
9. Bedair H., Goyal N., Dietz M.J. A history of treated рефгс^Ше^с joint infe^on incases the risk of subsequent different site infe^on // din Ortl-юр Relat Res. 2015. 473. P. 2300-04.
10. Bedair H., Ting N., Bozic K.J., Delia Valle C.J., Sporer S.M. Treatment of early рostoрerative infertions after THA: a derision analysis // din Ortl-юр Relat Res. 2011. 469. P. 3477-85.
11. Benito N., Franco M., Coll Р. Etiology of surgbal site infertions after рит^ total joint arthroрlasties // J Ortl-юр Res. 2014. 32. P. 633-37.
12. Bose D, Kugan R., Stubbs D, McNally M. Management of inferted nonunion of the long bones by a т^^ф^г^ team // Bone Jt J. 2015. 97-В. P. 814-17.
13. Bozic K.J., Kamath A.F., Ong K. Сomрarative eрidemiology of revision arthroрlasty: failed THA рoses greater din^a! and e^onom^ burdens than failed TKA // din Ortl-юр Relat Res. 2015. 473. P. 2131-38.
14. Calhoun J.H., Manring M.M., Shirtliff M. Osteomyelitis of the long вones // Semin Plast Surg. 2009. 23. P. 59-72.
15. Camargo A.F., Baptista A.M., Natalino R., de Camargo O.P. Bioartive glass in сavitary Bone defers: a сomрarative exрerimental study in rabbits // Aria Ortep Bras. 2015. 23. P. 202-07.
16. Castelli C.C., Gotti V., Ferrari R. Two-stage treatment of inferted total knee arthroрlasty: two to thirteen year exрerienсe using an adulating рreformed sрaсer // Int Ortl-юр. 2014. 38. P. 405-12.
17. Chang Y., Chen W.C., Hsieh P.H. In vitro aridities of daрtomyсin-, vanсomyсin-, and teiсoрlanin-loaded рolymethylmethaсrylate against methiсillin-susсeрtible, methiсillin-resistant, and vanсomyсin-intermediate strains of Staрhyloсoссus aureus // Ап^скЬ Agents diemother. 2011. 55. P. 5480-84.
18. Chen A.T., Vallier H.A. Noncontiguous and oрen futures of the lower extremity: eрidemiology, comрlications, and unрlanned рrocedures // Injury. 2016. 47. P. 742-47.
19. Choe H., Narayanan A.S., Gandhi D.A. Immunomodulatory рeрtide IDR-1018 deceases implant infertion and рreserves osseointegration // din Ortl-юр Relat Res. 2015. 473. P. 2898-2907.
20. Choi H.R., Вedair H. Mortality following revision total knee arthroplasty: a matched cohort study of septic versus aseptic revisions // J Arthroplasty. 2014. 29. P. 1216-18.
21. Cierny G. Surgical treatment of osteomyelitis // Plast Reconstr Surg. 2011. 127. P. 190-204.
22. Ccman C., Carmen C. S., Barbuceanu F., Vlasea E., Badulescub M. Histological assessment of an experimental model of human osteomyelitis in Rabbits. 2018. 1:1. P. 432-37. DOI: 10.2478/alife-2018-0065.
23. Ccman C., Carmen C. S., Gcnciarcvc M., Vlasea
E., Badulescub M. Radiological Assessment of an Experimental Model of Human Osteomyelitis in Rabbits // Agriculture and Agricultural Science Procedia. 2015. 6. P. 299-304.
24. Conway J.D., Hlad L.M., Bark S.E. Antibiotic cement-coated plates for management of infected fractures // Am J Orthop. 2015. 44. P. E49-E53.
25. Donaldson A.J., Thomson H.E., Harper N.J., Kenny N.W. Bone cement implantation syndrome // Br J Anaesth. 2009. 102. P. 12-22.
26. Eick J.D., Barragan-Adjemian C., Rosser J. Silorane resin supports proliferation, differentiation, and mineralization of MLO-A5 Bone cells in vitro and Bone formation in vivo // J Biomed Mater Res B: Appl Biomater. 2012. 100. P. 850-61.
27. El-Husseiny M, Patel S., MacFarlane R.J., Haddad
F.S. Biodegradable antibiotic delivery systems // J Bone Jt Surg Br. 2011. 93. P. 151-57.
28. Eto S., Kawano S., Someya S., Miyamoto H., Sonohata M., Mawatari M. First clinical experience with thermal-sprayed silver oxide-containing hydroxyapatite coating implant // J Arthroplasty. 2016. 31. P. 1498-1503.
29. Garzoni C, Kelley W.L. Return of the Trojan horse: intracellular phenotype switching and immune evasion By Staphylococcus aureus // EMBO Mol Med. 2011. 3. P. 115-17.
30. Jacqueline C., Caillon J. Impact of bacterial biofilm on the treatment of prosthetic joint infections // J Antimicrob Chemother. 2014. 69 (suppl 1). P. i37-i40.
31. Kalita S.J., Verma S. Nanocrystalline hydroxyapatite bioceramic using microwave radiation: synthesis and characterization // Mater Sci Eng. 2010. 30. P. 295-303.
32. Kamath A.F., Ong K.L., Lau E. Quantifying the burden of revision total joint arthroplasty for periprosthetic infection // J Arthroplasty. 2015. 30. P. 1492-97.
33. Kohl S., Evangelopoulos D.S., Kohlhof H. An intraoperatively moulded PMMA prostheses like spacer for two-stage revision of infected total knee arthroplasty // Knee. 2011. 18. P. 464-69.
34. Kremers H.M., Nwojo M.E., Ransom J.E., Wood-Wentz C.M., Melton L.J., Huddleston P.M. Trends in the epidemiology of osteomyelitis: a population-Based study, 1969 to 2009 // J Bone Jt Surg Am. Vol. 2015. 97. P. 837-45.
35. Kurtz S.M., Lau E., Watson H., Schmier J.K., Parvizi J. Economic burden of periprosthetic joint infection in the United States // J Arthroplasty. 2012; 27. P. 61-65.
36. Lamagni T., Elgohari S., Harrington P. Trends in surgical site infections following orthopaedic surgery // Curr Opin Infect Dis. 2015. 28. P. 125-32.
37. Li B., Jiang B., Dietz M.J., Smith E.S., Clovis N.B., Rao K.M. Evaluation of local MCP-1 and IL-12 nanocoatings for infection prevention in open fractures // J Orthop Res. 2010. 28. P. 48-54.
38. Lowenberg D.W. A technotheoretical approach to the management of osteomyelitis // Tech Orthop. 2015. 30. P. 209-14.
39. Malizos K.N., Kirketerp-Moller K. Incidence and socioeconomic impact of bone and joint infections (BJIs): The European perspective. In: Periprosthetic Joint Infections, Part 1. Switzerland: Springer; 2016. P. 3-18.
40. Martinez-Pastor J.C., Macule-Beneyto F., Suso-Vergara S. Acute infection in total knee arthroplasty: diagnosis and treatment // Open Orthop J. 2013. 7. P. 197204.
41. Matsen Ko L., Parvizi J. Diagnosis of periprosthetic infection: novel developments // Orthop Clin North Am. 2016. 47. P. 1-9.
42. Metsemakersa W.J., Kuehlb R., Moriartyc T.F., Richardsc R.G., Verhofstadd M. H. J., Borense O., Katesf S., Morgensterng M. Infection after fracture fixation: Current surgical and microbiological concepts // Injury Int J Care Injured. 2018. 49. P. 511-22.
43. Mouzopoulos G., Kanakaris N.K., Kontakis G., Obakponovwe O., Townsend R., Management of bone infections in adults: the surgeon's and microbiologist's perspectives // Injury. 2011. 42 (suppl 5). P. 18-23.
44. Ovaska M.T., Makinen T.J., MadanatR. Risk factors for deep surgical site infection following operative treatment of ankle fractures // J Bone Jt Surg Am. 2013. 95. P. 34853.
45. Paakkonen M., Kallio M.J., Peltola H., Kallio P.E. Antibiotic treatment and surgery for acute hematogenous calcaneal osteomyelitis of childhood // J Foot Ankle Surg. 2015. 54. P. 840-43.
46. Parkkinen M., Madanat R., Lindahl J., Makinen T.J. Risk factors for deep infection following plate fixation of proximal tibial fractures // J Bone Jt Surg Am. 2016. 98. P. 1292-97.
47. Parvizi J., Fassihi S.C., Enayatollahi M.A. Diagnosis of periprosthetic joint infection following hip and knee arthroplasty // Orthop Clin North Am. 2016. 47. P. 505-15.
48. Parvizi J., Zmistowski B., Berbari E.F. New definition for periprosthetic joint infection: from the Workgroup of the Musculoskeletal Infection Society // Clin Orthop Relat Res. 2011. 469. P. 2992-94.
49. Pishbin F., Mourino V., Flor S. Electrophoretic deposition of gentamicin-loaded bioactive glass/chitosan composite coatings for orthopaedic implants // ACS Appl Mater Interfaces. 2014. 6. P. 8796-8806.
50. Pollak A.N., Jones A.L., Castillo R.C., Bosse M.J., MacKenzie E.J. The relationship between time to surgical debridement and incidence of infection after open high-energy lower extremity trauma // J Bone Jt Surg Am. 2010. 92. P. 7-15.
51. Poultsides L.A., Liaropoulos L.L., Malizos K.N. The Socioeconomic impact of musculoskeletal infections // J Bone Joint Surg Am. 2010. P. 13.
52. Profeta A.C. Emerging developments in the use of bioactive glass for reconstruction of craniofacial bone // Br J Oral Maxillofac Surg. 2015. 53. P. 760-62.
53. Rahaman M.N., Bal B.S., Huang W. Review: emerging developments in the use of bioactive glasses for treating infected prosthetic joints // Mater Sci Eng C: Mater Biol Appl. 2014. 41. P. 224-31.
54. Ribeiro M., Monteiro F.J., Ferraz M.P. Infection of orthopedic implants with emphasis on bacterial adhesion process and techniques used in studying bacterial-material interactions // Biomatter. 2012. 2. P. 176-94.
55. Rodriguez-Pardo D., Pigrau C., Lora-Tamayo J. Gram-negative prosthetic joint infection: outcome of a debridement, antibiotics and implant retention approach. A large multicentre study // Clin Microbiol Infect. 2014. 20. P. O911-O919.
56. Rosenberg A.E. Bones, joints, and soft-tissue tumors. In: Kumar V., Abbas A.K., Fausto N., Aster J.C., editors. Robbins and Cotran Pathologic basis of Disease. 8th ed. Philadelphia Saunders Elsevier. 2010. P. 1205-56.
57. Choi H.R., Sigonney G., Potage D., Etienne M., Duparc F., Dujardin F. Secondary nailing after external fixation for tibial shaft fracture: risk factors for union and infection. A 55 case series // Orthop Traumatol Surg Res.: OTSR. 2015. 101. P. 89-92.
58. Schwechter E.M., Folk D., Varshney A.K., Fries B.C., Kim S.J., Hirsh D.M. Optimal irrigation and debridement of infected joint implants: an in vitro methicillin-resistant Staphylococcus aureus biofilm model // J Arthroplasty. 2011. 26. P. 109-13.
59. Sendi P., Proctor R.A. Staphylococcus aureus as an intracellular pathogen: the role of small colony variants // Trends Microbiol. 2009. 17. P. 54-58.
60. Sethi S., Thormann U., Sommer U. Impact of prophylactic CpG Oligodeoxynucleotide application on implant-associated Staphylococcus aureus bone infection // Bone. 2015. 78. P. 194-202.
61. Shirwaiker R.A., Springer B.D., Spangehl M.J. A clinical perspective on musculoskeletal infection treatment strategies and challenges // J Am Acad Orthop Surg. 2015. 23 (suppl). P. 44-54.
62. SooHoo N.F., Krenek L., Eagan M.J., GurBani B., Ko C.Y., Zingmond D.S. Complication rates following open reduction and internal fixation of ankle fractures // J Bone Jt Surg. 2009. 91. P. 1042-49.
63. Thakore R.V., Greenberg S.E., Shi H., Foxx A.M., Francois E.L., Prablek M.A. Surgical site infection in orthopedic trauma: a case-control study evaluating risk factors and cost // J Clin Orthop Trauma. 2015. 6. P. 220-26.
64. Tong S.Y., Davis J.S., Eichenberger E., Holland T.L., Fowler V.G., Jr. Staphylococcus aureus infections: epidemiology, pathophysiology, clinical manifestations, and management // Clin Microbiol Rev. 2015. 28. P. 603-61.
65. Wafa H., Grimer R.J., Reddy K. Retrospective evaluation of the incidence of early periprosthetic infection with silver-treated endoprostheses in high-risk patients: case-control study // Bone Jt J. 2015. 97-B. P. 252-57.
66. Yoon B.H., Ha Y.C., Lee Y.K., Koo K.H. Postoperative deep infection after cemented versus cementless total hip arthroplasty: a meta-analysis // J Arthroplasty. 2015. 30. P. 1823-27.
67. Yousefi F., NaBipour I., Kalantarhormozi M., Assadi T., Raeisi A., Assadi M. Quantum dot-based diabetic foot mapping for diagnosing osteomyelitis and Charcot neuroarthropathy // Med Hypotheses. 2015. 85. P. 7-9.
68. Zhang X., Jia W, Gu Y. Teicoplanin-loaded borate bioactive glass implants for treating chronic bone infection in a rabbit tibia osteomyelitis model // Biomaterials. 2010. 31. P. 5865-74.
69. Zmistowski B., Della Valle C., Bauer T.W. Diagnosis of periprosthetic joint infection // J Arthroplasty. 2014. 29. P. 77-83.
References:
1. Bozhkova S.A., Novokshonova A.A., Konev V.A. Sovremennye vozmozhnosti lokal'noi antibiotikoterapii periproteznoi infektsii i osteomielita (obzor literatury) [Modern possibilities of local antibiotic therapy for periprosthetic infection and Osteomyelitis (literature review)]. Travmatologiya i ortopediya Rossii. [Traumatology and orthopedics of Russia]. 2015. 3, 77. pp. 92 - 107. [in Russian]
2. Klyushin N.M., Shlyahov V.I., CHakushish B.E., Zlobin A.V., Burnashov S.I., Ababkov YU.V., Mihajlov A.G. Chrezkostnyi osteosintez v lechenii Bol'nykh s khronicheskim osteomielitom posle endoprotezirovaniya krupnykh sustavov [Transosseous osteosynthesis in the treatment of patients with chronic osteomyelitis after arthroplasty of large joints]. Genii ortopedii. [Orthopedic genius]. 2010. 2, pp. 37 - 42. [in Russian]
3. Konev V.A., Bozhkova S.A., Netyl'ko G.I., Afanas'ev A.V., Rumakin V.P., Polyakova E.M., Rezul'taty primeneniya fosfomitsina dlya impregnatsii osteozameshchayushchih materialov pri lechenii khronicheskogo osteomielita [The results of the use of fosfomycin for the impregnation of osteoplastic materials in the treatment of chronic osteomyelitis]. Travmatologiya i ortopediya Rossii. [Traumatology and orthopedics of Russia]. 2016. 22, 2, pp. 43 - 54. [in Russian]
4. Mikulich E.V. Sovremennye printsipy lecheniya khronicheskogo osteomielita [Modern principles of treatment of chronic osteomyelitis]. Vestnik novykh meditsinskikh tekhnologii. [Bulletin of new medical technologies] 2012. 19, 2, pp. 180 - 184. [in Russian]
5. Stolyarov E.A., Batakov E.A., Alekseev D.G., Batakov V.E. Zameshchenie ostatochnykh kostnykh polostei posle nekrsekvestrektomii pri khronicheskom osteomielite. [Substitution of residual bone cavities after necrosecvestrectomy in chronic osteomyelitis]. Genii ortopedii. [Orthopedic genius]. 2009, 4, pp. 11-16. [in Russian]
6. Tuleubaev B.E., Saginova D.A., Abiev T.M., Davletbaev M.ZH., Koshanova A.A. Mestnaya antibakterial'naya terapiya osteomielita s ispol'zovaniem nerassasyvayushchihsya materialov (obzor literatury) [Local antibacterial therapy of osteomyelitis using non-absorbable materials (literature review)]. Georgian medical news. [Georgian medical news]. 2016, № 6 (255), pp. 21 - 26. [in Russian]
7. Fedyanin S.D., Okulich V.K., Konopel'ko E.A., et al. Sravnitel'nyi analiz etiologicheskoi struktury i chuvstvitel'nosti k antibiotikam osnovnykh vozbuditelei khirurgicheskikh infektsii v statsionarakh goroda Vitebska. [Comparative analysis of the etiological structure and sensitivity to antibiotics of the main causative agents of surgical infections in hospitals of the city of Vitebsk]. Vestnik VGMU. [Bulletin of VSMU]. 2012, 11, 3, pp. 73-79. [in Russian]
8. Shevchenko Yu.L., Stoiko Yu.M., Gricyuk A.A., Kuz'min P.D., Papacenko I.A., Sereda A.P. Lokal'naya antiBiotika profilaktika pri endoprotezirovanii krupnykh
sustavov (literaturnyi obzor). [Local antibiotic prophylaxis for endoprosthetics of large joints (literature review)]. Vestnik Natsional'nogo mediko-khirurgicheskogo tsentra im. N.I. Pirogova. [Bulletin of the National Medical and Surgical Center. N.I. Pirogov]. 2010, 5, 3, pp. 44 - 56. [in Russian]
9. Bedair H., Goyal N., Dietz M.J. A history of treated periprosthetic joint infection increases the risk of subsequent different site infection. Clin Orthop Relat Res. 2015. 473. P. 2300-04.
10. Bedair H., Ting N., Bozic K.J., Delia Valle C.J., Sporer S.M. Treatment of early postoperative infections after THA: a decision analysis. Clin Orthop Relat Res. 2011. 469. P. 3477-85.
11. Benito N., Franco M., Coll P. Etiology of surgical site infections after primary total joint arthroplasties. J Orthop Res. 2014. 32. P. 633-37.
12. Bose D., Kugan R., Stubbs D., McNally M. Management of infected nonunion of the long bones by a multidisciplinary team. Bone Jt J. 2015. 97-B. P. 814-17.
13. Bozic K.J., Kamath A.F., Ong K. Comparative epidemiology of revision arthroplasty: failed THA poses greater clinical and economic burdens than failed TKA. Clin Orthop Relat Res. 2015. 473. P. 2131-38.
14. Calhoun J.H., Manring M.M., Shirtliff M. Osteomyelitis of the long Bones. Semin Plast Surg. 2009. 23. P. 59-72.
15. Camargo A.F., Baptista A.M., Natalino R., de Camargo O.P. Bioactive glass in cavitary Bone defects: a comparative experimental study in rabbits. Acta Ortop Bras. 2015. 23. P. 202-07.
16. Castelli C.C., Gotti V., Ferrari R. Two-stage treatment of infected total knee arthroplasty: two to thirteen year experience using an articulating preformed spacer. Int Orthop. 2014. 38. P. 405-12.
17. Chang Y., Chen W.C., Hsieh P.H. In vitro activities of daptomycin-, vancomycin-, and teicoplanin-loaded polymethylmethacrylate against methicillin-susceptible, methicillin-resistant, and vancomycin-intermediate strains of Staphylococcus aureus. Antimicrob Agents Chemother. 2011. 55. P. 5480-84.
18. Chen A.T., Vallier H.A. Noncontiguous and open fractures of the lower extremity: epidemiology, complications, and unplanned procedures. Injury. 2016. 47. P. 742-47.
19. Choe H., Narayanan A.S., Gandhi D.A. Immunomodulatory peptide IDR-1018 decreases implant infection and preserves osseointegration. Clin Orthop Relat Res. 2015. 473. P. 2898-2907.
20. Choi H.R., Bedair H. Mortality following revision total knee arthroplasty: a matched cohort study of septic versus aseptic revisions. J Arthroplasty. 2014. 29. P. 1216-18.
21. Cierny G. Surgical treatment of osteomyelitis. Plast Reconstr Surg. 2011. 127. P. 190-204.
22. Coman C., Carmen C. S., Barbuceanu F., Vlasea E., Badulescub M. Histological assessment of an experimental model of human osteomyelitis in Rabbits. 2018. 1:1. P. 432-37. DOI: 10.2478/alife-2018-0065.
23. Coman C., Carmen C. S., Gonciarovc M., Vlasea E., Badulescub M. Radiological Assessment of an Experimental Model of Human Osteomyelitis in Rabbits. Agriculture and Agricultural Science Procedia. 2015. 6. P. 299-304.
24. Conway J.D., Hlad L.M., Bark S.E. Antibiotic cement-coated plates for management of infected fractures. Am J Orthop. 2015. 44. P. E49-E53.
25. Donaldson A.J., Thomson H.E., Harper N.J., Kenny N.W. Bone cement implantation syndrome. Br J Anaesth. 2009. 102. P. 12-22.
26. Eick J.D., Barragan-Adjemian C., Rosser J. Silorane resin supports proliferation, differentiation, and mineralization of MLO-A5 Bone cells in vitro and Bone formation in vivo. J Biomed Mater Res B: Appl Biomater. 2012. 100. P. 850-61.
27. El-Husseiny M., Patel S., MacFarlane R.J., Haddad F.S. Biodegradable antibiotic delivery systems. J Bone Jt Surg Br. 2011. 93. P. 151-57.
28. Eto S., Kawano S., Someya S., Miyamoto H., Sonohata M., Mawatari M. First clinical experience with thermal-sprayed silver oxide-containing hydroxyapatite coating implant. J Arthroplasty. 2016. 31. P. 1498-1503.
29. Garzoni C., Kelley W.L. Return of the Trojan horse: intracellular phenotype switching and immune evasion By Staphylococcus aureus. EMBO Mol Med. 2011. 3. P.115-17.
30. Jacqueline C., Caillon J. Impact of bacterial biofilm on the treatment of prosthetic joint infections. J Antimicrob Chemother. 2014. 69 (suppl 1). P. i37-i40.
31. Kalita S.J., Verma S. Nanocrystalline hydroxyapatite bioceramic using microwave radiation: synthesis and characterization. Mater Sci Eng. 2010. 30. P. 295-303.
32. Kamath A.F., Ong K.L., Lau E. Quantifying the burden of revision total joint arthroplasty for periprosthetic infection. J Arthroplasty. 2015. 30. P. 1492-97.
33. Kohl S., Evangelopoulos D.S., Kohlhof H. An intraoperatively moulded PMMA prostheses like spacer for two-stage revision of infected total knee arthroplasty. Knee. 2011. 18. P. 464-69.
34. Kremers H.M., Nwojo M.E., Ransom J.E., Wood-Wentz C.M., Melton L.J., 3rd, Huddleston P.M., 3rd Trends in the epidemiology of osteomyelitis: a population-Based study, 1969 to 2009. J Bone Jt Surg Am. Vol. 2015. 97. P. 837-45.
35. Kurtz S.M., Lau E., Watson H., Schmier J.K., Parvizi J. Economic burden of periprosthetic joint infection in the United States. J Arthroplasty. 2012; 27. P.61-65.
36. Lamagni T., Elgohari S., Harrington P. Trends in surgical site infections following orthopaedic surgery. Curr Opin Infect Dis. 2015. 28. P. 125-32.
37. Li B., Jiang B., Dietz M.J., Smith E.S., Clovis N.B., Rao K.M. Evaluation of local MCP-1 and IL-12 nanocoatings for infection prevention in open fractures. J Orthop Res. 2010. 28. P. 48-54.
38. Lowenberg D.W. A technotheoretical approach to the management of osteomyelitis. Tech Orthop. 2015. 30. P. 209-14.
39. Malizos K.N., Kirketerp-Moller K. Incidence and socioeconomic impact of bone and joint infections (BJIs): The European perspective. In: Periprosthetic Joint Infections, Part 1. Switzerland: Springer; 2016. P. 3-18.
40. Martinez-Pastor J.C., Macule-Beneyto F., Suso-Vergara S. Acute infection in total knee arthroplasty: diagnosis and treatment. Open Orthop J. 2013. 7. P. 197-204.
41. Matsen Ko L., Parvizi J. Diagnosis of periprosthetic infection: novel developments. Orthop Clin North Am. 2016. 47. P. 1-9.
42. Metsemakersa W.J., Kuehlb R., Moriartyc T.F., Richardsc R.G., Verhofstadd M. H. J., Borense O., Katesf S., Morgensterng M. Infection after fracture fixation: Current surgical and microbiological concepts. Injury Int J Care Injured. 2018. 49. P. 511-22.
43. Mouzopoulos G., Kanakaris N.K., Kontakis G., Obakponovwe O., Townsend R., Management of bone infections in adults: the surgeon's and microbiologist's perspectives. Injury. 2011. 42 (suppl 5). P. 18-23.
44. Ovaska M.T., Makinen T.J., Madanat R. Risk factors for deep surgical site infection following operative treatment of ankle fractures. J Bone Jt Surg Am. 2013. 95. P. 348-53.
45. Paakkonen M., Kallio M.J., Peltola H., Kallio P.E. Antibiotic treatment and surgery for acute hematogenous calcaneal osteomyelitis of childhood. J Foot Ankle Surg. 2015. 54. P. 840-43.
46. Parkkinen M., Madanat R., Lindahl J., Makinen T.J. Risk factors for deep infection following plate fixation of proximal tibial fractures. J Bone Jt Surg Am. 2016. 98. P. 1292-97.
47. Parvizi J., Fassihi S.C., Enayatollahi M.A. Diagnosis of periprosthetic joint infection following hip and knee arthroplasty. Orthop Clin North Am. 2016. 47. P. 505-15.
48. Parvizi J., Zmistowski B., Berbari E.F. New definition for periprosthetic joint infection: from the Workgroup of the Musculoskeletal Infection Society. Clin Orthop Relat Res. 2011. 469. P. 2992-94.
49. Pishbin F., Mourino V., Flor S. Electrophoretic deposition of gentamicin-loaded bioactive glass/chitosan composite coatings for orthopaedic implants. ACS Appl Mater Interfaces. 2014. 6. P. 8796-8806.
50. Pollak A.N., Jones A.L., Castillo R.C., Bosse M.J., MacKenzie E.J. The relationship between time to surgical debridement and incidence of infection after open high-energy lower extremity trauma. J Bone Jt Surg Am. 2010. 92. P. 7-15.
51. Poultsides L.A., Liaropoulos L.L., Malizos K.N. The Socioeconomic impact of musculoskeletal infections. J Bone Joint Surg Am. 2010. P. 13.
52. Profeta A.C. Emerging developments in the use of bioactive glass for reconstruction of craniofacial bone. Br J Oral Maxillofac Surg. 2015. 53. P. 760-62.
53. Rahaman M.N., Bal B.S., Huang W. Review: emerging developments in the use of bioactive glasses for treating infected prosthetic joints. Mater Sci Eng C: Mater Biol Appl. 2014. 41. P. 224-31.
54. Ribeiro M., Monteiro F.J., Ferraz M.P. Infection of orthopedic implants with emphasis on bacterial adhesion process and techniques used in studying bacterial-material interactions. Biomatter. 2012. 2. P. 176-94.
55. Rodriguez-Pardo D., Pigrau C., Lora-Tamayo J. Gram-negative prosthetic joint infection: outcome of a debridement, antibiotics and implant retention approach. A large multicentre study. Clin Microbiol Infect. 2014. 20. P. O911-O919.
56. Rosenberg A.E. Bones, joints, and soft-tissue tumors. In: Kumar V., Abbas A.K., Fausto N., Aster J.C., editors. Robbins and Cotran Pathologic basis of Disease. 8th ed. Philadelphia Saunders Elsevier. 2010. P. 1205-56.
57. Choi H.R., Sigonney G., Potage D., Etienne M., Duparc F., Dujardin F. Secondary nailing after external fixation for tibial shaft fracture: risk factors for union and infection. A 55 case series. Orthop Traumatol Surg Res.: OTSR. 2015. 101. P. 89-92.
58. Schwechter E.M., Folk D., Varshney A.K., Fries B.C., Kim S.J., Hirsh D.M. Optimal irrigation and debridement of infected joint implants: an in vitro methicillin-resistant Staphylococcus aureus biofilm model. J Arthroplasty. 2011. 26. P. 109-13.
59. Sendi P., Proctor R.A. Staphylococcus aureus as an intracellular pathogen: the role of small colony variants. Trends Microbiol. 2009. 17. P. 54-58.
60. Sethi S., Thormann U., Sommer U. Impact of prophylactic CpG Oligodeoxynucleotide application on implant-associated Staphylococcus aureus bone infection. Bone. 2015. 78. P. 194-202.
61. Shirwaiker R.A., Springer B.D., Spangehl M.J. A clinical perspective on musculoskeletal infection treatment strategies and challenges. J Am Acad Orthop Surg. 2015. 23 (suppl). P. 44-54.
62. SooHoo N.F., Krenek L., Eagan M.J., GurBani B., Ko C.Y., Zingmond D.S. Complication rates following open reduction and internal fixation of ankle fractures. J Bone Jt Surg. 2009. 91. P. 1042-49.
63. Thakore R.V., Greenberg S.E., Shi H., Foxx A.M., Francois E.L., Prablek M.A. Surgical site infection in orthopedic trauma: a case-control study evaluating risk factors and cost. J Clin Orthop Trauma. 2015. 6. P. 220-26.
64. Tong S.Y., Davis J.S., Eichenberger E., Holland T.L., Fowler V.G., Jr. Staphylococcus aureus infections: epidemiology, pathophysiology, clinical manifestations, and management. Clin Microbiol Rev. 2015. 28. P. 603-61.
65. Wafa H., Grimer R.J., Reddy K. Retrospective evaluation of the incidence of early periprosthetic infection with silver-treated endoprostheses in high-risk patients: case-control study. Bone Jt J. 2015. 97-B. P. 252-57.
66. Yoon B.H., Ha Y.C., Lee Y.K., Koo K.H. Postoperative deep infection after cemented versus cementless total hip arthroplasty: a meta-analysis. J Arthroplasty. 2015. 30. P. 1823-27.
67. Yousefi F., NaBipour I., Kalantarhormozi M., Assadi T., Raeisi A., Assadi M. Quantum dot-based diabetic foot mapping for diagnosing osteomyelitis and Charcot neuroarthropathy. Med Hypotheses. 2015. 85. P. 7-9.
68. Zhang X., Jia W., Gu Y. Teicoplanin-loaded borate bioactive glass implants for treating chronic bone infection in a rabbit tibia osteomyelitis model. Biomaterials. 2010. 31. P. 5865-74.
69. Zmistowski B., Della Valle C., Bauer T.W. Diagnosis of periprosthetic joint infection. J Arthroplasty. 2014. 29. P. 77-83.
Контактная информация:
Кошанова Амина Амантайкызы - PhD докторант, ассистент-стажер кафедры хирургических болезней, НАО "Медицинский университет Караганды".
Почтовый индекс: Республика Казахстан, г. Караганда, ул. Сакена 13 E-mail: Koshanova@qmu.kz Телефон: +7 7212 50 39 30 (доб. )
