Научная статья на тему 'Оценка фактического питания учащихся медицинского вуза'

Оценка фактического питания учащихся медицинского вуза Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
169
36
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Область наук
Ключевые слова
СТУДЕНТТЕР / ТАМАқТАНУ / ТәУЛіКТіК РАЦИОН / СТУДЕНТЫ / ПИТАНИЕ / СУТОЧНЫЙ РАЦИОН / STUDENTS / NUTRITION / FOOD RATION

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Бермагамбетова С.К., Зиналиева А.Н.

Актуальность. Питание относится к одному из ведущих факторов, влияющих на состояние здоровья населения. Учитывая важность здоровья молодежи, как фактора, обеспечивающего будущий экономический, социальный и культурный потенциал страны, нами было изучено состояние питания студентов. Целью нашего исследования явилось изучение особенностей фактического питания студентов Западно-Казахстанского государственного медицинского университета им. Марата Оспанова.Материалы и методы исследования: объектом исследования явились 105 студентов в возрасте 20-21 года. Из них девушки составили 80,9%, юноши 19,1%. Все студенты обучаются на факультете «Общественное здравоохранение» ЗКГМУ им. Марата Оспанова. Для изучения фактического питания проводилось определение суточной энергопотребности, содержания пищевых веществ в продуктах методом 24-часового воспроизведения питания. Исследование проводилось путем интервьюирования и анкетирования студентов, для чего были использованы специально разработанные анкеты, где представлены все параметры для проведения всестороннего исследования.Результаты: В результате проведенного исследования выяснилось, что у подавляющего большинства респондентов наблюдаются такие симптомы, как слабость, головная боль, быстрая утомляемость, что возможно связано как с нарушением питания, так и с высокими стрессовыми нагрузками. (71,6±4,8)% девушек и (29,4±1,04)% юношей отметили наличие симптомов заболеваний желудочно-кишечного тракта (жжение в эпигастральной области, ощущение «тяжести» после приема пищи). У (75,6±40,3)% девушек и (70,5±32,5)% юношей отмечались жалобы на чрезмерную раздражительность, беспокойство, плохой сон, ослабление памяти и внимания, ослабление умственной работоспособности. Бледность кожных покровов и конъюнктивы глаз, слабость и одышку при физической нагрузке отмечали (22,9±1,1)% девушек и (35,2±2,7)% юношей. Кариес выявлен у (51,3±15)% девушек и (52,9±17)%. Выводы: Фактическое питание студентов является нерациональным и неадекватным, выявлено значительное нарушение режима питания. Рацион студентов-медиков по содержанию основных питательных веществ не сбалансирован. Отмечается почти в два раза увеличенное потребление жиров, углеводы представлены в основном мучными (макаронными, кондитерскими) изделиями. У подавляющего большинства студентов (свыше 70%) отмечаются признаки алиментарно-зависимых неинфекционных заболеваний.Өзектілігі. Тамақтану тұрғындар денсаулық жағдайына әсер етуші негізгі факторлардың біріне жатады. Жастардың денсаулығы маңыздылығын және оның болашақтағы экономикалық, әлеуметтік және мәдени ел потенциалын қамтамасыз етуші факторы екенін ескере отырып, біздер студенттер тамақтану жағдайын зерделедік.Зерттеуіміздің мақсаты: Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университеті студенттерінің нақты тамақтану ерекшеліктерін зерделеу.Зерттеу материалы мен әдістері: зерттеу нысаны болып 20-21 жастағы 105 студент болды. Олардың ішінде бойжеткендер 80,9%, бозбалалар 19,1 % құрады. Барлық студенттер Марат Оспанов атындағы БҚММУ «Қоғамдық денсаулық сақтау» факультетінде оқиды. Нақты тамақтануды зерделеу үшін тәуліктік энергия қажеттілігі, 24 сағаттық тамақтануды жаңғырту әдісімен азық-түліктегі тағамдық заттар құрамы анықталды. Зерттеу студенттерге сауалнама және сұхбаттасумен жүргізілді, ол үшін арнайы құрастырылған сауалнамалар қолданылды, онда жан-жақты зерттеу үшін барлық параметрлер берілген.Нәтижелері: Респонденттердің көпшілігінде мынадай симптомдар байқалды, әлсіздік, бастың ауыруы, тез шаршағыштық, бұл тамақтану бұзылысымен де, жоғары күйзелістік жүктемелермен де байланысты болуы мүмкін. (71,6±4,8)% бойжеткендер мен (29,4±1,04) % бозбалаларда ас қорыту трактысы аурулары бар екендігі анықталды (эпигастрии аймағының қыжылдауы, тағам қабылдағаннан кейінгі «ауырлық» сезімі). (75,6±40,3) % бойжеткендермен (70,5±32,5)% бозбалалардың шектен тыс тітіркенгіштік, мазасыздық, ұйқының нашарлығы, есте сақтаудың және зейіннің нашарлауы, ой еңбегіне қабілеттіліктің төмендеуі шағымдары байқалды. Тері жамылғысы мен көз коньюнктивасының бозаруы, әлсіздік, физикалық күш түскенде ентігу (22,9±1,1)% бойжеткендер мен (35,2±2,7)% бозбалаларда анықталды. Кариес (51,3±15)% бойжеткендер мен (52,9±17) % бозбалаларда анықталды.Қорытынды: Студенттердің нақты тамақтануы рационалды емес, адекватты емес, тамақтану тәртібінің айқын бұзылыстары анықталды. Студент-медиктердің рационы негізгі тағамдық заттардың құрамы бойынша балансталмаған. Екі есеге жақын майлардың қолданылуы жоғарылаған, көмірсулар негізінде ұннан жасалған (макарон, кондитер) тағамдармен көрсетілген. Студенттердің көпшілігінде (70% жоғары) алиментарлы-тәуелді жұқпалы емес аурулардың белгілері байқаладыIntroduction. Food refers to one of the leading factors aecting public health. The nutritional status of students have been studied taking into account the importance of the youth health, as a factor of ensuring the future economic, social and cultural potential of the country The purpose of our study was to study the characteristics of the actual nutrition of West Kazakhstan Marat Ospanov State Medical University students.Materials and methods: the subject of the study was 105 students aged 20-21 years including girls 80,9% and teenagers 19,1% studying at the «health care managemant» faculty. In order to study the actual nutrition, determination of the daily energy consumption, nutrition content of food were done by the method of 24-hour reproduction of nutrition. The study was conducted by interviewing and questioning students, they answered to the special developed questionnaires which are regarded all parameters for conducting a comprehensive study.Results: As a result of the study, it was dened that symptoms as weakness, headache, fatigue connected with eating disorders and high stress load were detected in respondents. (71,6±4,8) % girls and (29,4±1,04) % teenagers observed the presence of the gastrointestinal symptoms (burning in the epigastric region, feeling of heaviness). 75,6±40,3)% girls and (70,5±32,5)% teenagers complained of a excessive irritability, anxiety, poor sleep, poor memory and attention, weakened mental capacity and during physical exertion (22,9±1,1)% girls and (35,2±2,7)% teenagers observed shortness of breathing, weakness, pale skin. malesCaries is detected in (51.3 ± 15)% of females and (52.9 ± 17)% males.Conclusion. An actual nutrition of the students is irrational and inadequate, eating disorders were revealed. The ration of medical students on the content of essential nutrients is not balanced. High fat and carbohydrate, oury product intake were observed. Signs of alimentary-dependent non-infectious diseases were observed in students (over 70%).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «Оценка фактического питания учащихся медицинского вуза»

УДК 613.2-057.875

МЕДИЦИНАЛЬЩ ЖОГАРЫ ОЦУ ОРНЫ СТУДЕНТТЕРШЩ НАЦТЫ

ТАМАЦТАНУЫН БАГАЛАУ

С.К. БЕРМАГАМБЕТОВА, А.Н. ЗИНАЛИЕВА

Марат Оспанов атындагы Батыс Казакстан мемлекетгiк медицина университет^ Актебе, Казакстан

Бермагамбетова С.К. - м.г.к., доцент; e-mail: b.saule74@mail.ru;

Зиналиева А.Н. - м.г.к., доцент м.а.; e-mail: zinalieva_ainur74@mail.ru.

взектЫгь Тамактану т^ргындар денсаулык жагдайына эсер етушi негiзгi факторлардын бiрiне жатады. Жастардьщ денсаулыгы мацыздылыгын жэне онын болашактагы экономикалык, элеумеггiк жэне мэдени ел потенциалын камтамасыз етушi факторы екенш ескере отырып, бiздер - студенттер тамактану жагдайын зерделедiк.

Зерттеуiмiздщ максаты: Марат Оспанов атындагы Батыс Казакстан мемлекеттiк медицина университетi студенттерiнiн накты тамактану ерекшелiктерiн зерделеу.

Зерттеу материалы мен эдктерк зерттеу нысаны болып 20-21 жастагы 105 студент болды. Олардын iшiнде бойжеткендер - 80,9%, бозбалалар - 19,1 % к¥рады. Барлык студенттер Марат Оспанов атындагы БКММУ «Когамдык денсаулык сактау» факультепнде окиды. Накты тамактануды зерделеу Yшiн тэулiктiк энергия кажеттiлiгi, 24 сагаттык тамактануды жацгырту эдiсiмен азык-тYлiктегi тагамдык заттар к¥рамы аныкталды. Зерттеу студенттерге сауалнама жэне с^хбаттасумен жYргiзiлдi, ол Yшiн арнайы к¥растырылган сауалнамалар колданылды, онда жан-жакты зерттеу Yшiн барлык параметрлер берiлген.

Нэтижелерк Респонденттердiн кепшшпнде мынадай симптомдар байкалды, элсiздiк, бастын ауыфуы, тез шаршагыштык, б^л тамактану б:рылысымен де, жогары кYЙзелiстiк жYктемелермен де байланысты болуы мYмкiн. (71,6±4,8)% бойжеткендер мен (29,4±1,04) % бозбалаларда ас корыту трактысы аурулары бар екендш аныкталды (эпигастрии аймагынын кыжылдауы, тагам кабылдаганнан кейiнгi «ауырлык» сезiмi). (75,6±40,3) % бойжеткендермен (70,5±32,5)% бозбалалардын шектен тыс тiтiркенгiштiк, мазасыздык, ^йкынын нашарлыгы, есте сактаудын жэне зешннщ нашарлауы, ой енбегiне кабiлеттiлiктiн темендеуi шагымдары байкалды. Терi жамылгысы мен кез коньюнктивасынын бозаруы, элсiздiк, физикалык кYш тYCкенде ентiгу (22,9±1,1)% бойжеткендер мен (35,2±2,7)% бозбалаларда аныкталды. Кариес (51,3±15)% бойжеткендер мен (52,9±17) % бозбалаларда аныкталды.

^орытынды: Сгуденттердiн накты тамактануы рационалды емес, адекватты емес, тамактану тэрпбшщ айкын б:рылыстары аныкталды. Студент-медиктердщ рационы негiзгi тагамдык заттардын к¥рамы бойынша балансталмаган. Ек1 есеге жакын майлардын колданылуы жогарылаган, кемiрсулар негiзiнде ^ннан жасалган (макарон, кондитер) тагамдармен керсетiлген. Студенттердiн кепшiлiгiнде (70% жогары) алиментарлы-тэуелдi ж^кпалы емес аурулардын белгiлерi байкалады. Нег1зг1 свздер: студенттер, тамацтану, тэул1кт1к рацион.

Юркпе. Тамактану т^ргындар денсаулыгына эсер егушi факторлардын бiрiне жатады [1]. Экологиялык жэне психо-эмоционалды жагымсыз жагдайларда онын манызы артады, себебi ол физиологиялык-бейiмдiлiк факторы ретшде зиянды заттардын эсерiнен коргауга жагдай жасауга мYмкiндiк тугызады. Физиологиялык толыкк¥нды тамактану, иммуннологиялык резис-тенттшк пен антиоксиданттык корганысты камтамасыз ете отырып, агзага коршаган ортанын жагымсыз факторларына карсы т^руга эсер етед^ Сонымен катар физиологиялык толыкк¥ВДы к¥нарсыз тамактану жануар белогы, Е, С, А жэне В тобынын дэрумендерiмен, микроэлементтер (йод, селен,

цинк) жеткшказдшнен детоксикация мен экзогендi улы заттардын шыгарылуын камтамасыз ете алмай, агзаньщ зиянды заттарга, сонымен катар ж^кпалы аурулар мен физикалык факторларга да т^рактылыгын темендетедi.

Тамактану адамнын емiр CYPУ узактыгы мен сапасын аныктайды. Тамактану к¥рылымынын б^зылуы кептеген алиментарлы-тэуелдi жэне жалпы нозологиялык аурулардын себеш^ болады [1,2]. Адамнын денсаулыгын сактау мен популяциянын денсаулыгын ныгайтудагы манызды мэселелерге физиологиялык-гигиеналык талаптарга жауап беретш сандык жагынан да, сонымен катар сапалык жагынан

толыккунды тамактану жагдайын камтамасыз ету жатады [3].

Накты тамактануды зерделеу денсаульщ жагдайын багалауга мумшндж берумен 6ipre сонымен катар, тагамдык зиянды эдеттер, агзалар мен жуйелердщ кызмеп бузылыстары ыктималдылыгын жогарылататын рацион жеткшкс1зд1пмен

байланысты каушг1 факторларды аныктайды [4]. Рацион ерекшелжтерш талдай келе кажетл алдын-алу жэне сауыктыру шараларын дэлелдеуге сепппн типзш, тургындар денсаулыгын мониторингпк зерделеудеп релш арттырады [5]. Бурын ^азакстан Республикасынын Батыс аймагынын тургындарынын накты тамактануы талдауы жасалды, онда студенттердщ тамактану жагдайына арналган максатты багыттагы кешенд1 зерттелу1 журпз1лмед1 [6].

Болашадтагы экономикалык, элеуметлк жэне интелектуалды ел потенциалын камтамасыз етуш1 жастардын денсаулыгы маныздылыгын ескере отырып, студенттердщ тамактану жагдайын зерделеу гылыми тургыдан да, элеуметпк-экономикалык тургыдан да мацызды мшдеттерге жатады.

Бiздщ зерттеуiмiздщ максаты: Марат Оспанов атындагы Батыс Казахстан мемлекетпк медицина университетшщ студенттершщ накты тамактану ерекшелштерш зерделеу.

Зерттеу материалы мен эдктерк зерттеу нысаны болып 20-21 жастагы 105 студент болды. Олардын шшде бойжеткендер - 80,9%, бозбалалар - 19,1 % курады. Барлык студенттер Марат Оспанов атындагы БКММУ «Когамдык денсаулык сактау» факультепнде окиды.

Накты тамактануды зерделеу ушш тэул1кпк энергия кажеттшп, 24 сагаттык тамактануды жащырту эд1амен азык-тул1ктеп тагамдык заттар курамы аныкталды. Зерттеу студенттерге сауалнама жэне интервьюирлеумен журпзшд1, ол ушш арнайы курастырылган сауалнамалар колданылды, онда жан-жакты зерттеу ушш барлык параметрлер бершген.

Медициналык университет студенттер1 азык-тул1к жиынтыгынын энергетикалык, нутриентпк жэне химиялык курамы нормативтермен («Нормы физиологических потребностей в энергии и пищевых веществах для различных групп населения Республики Казахстан». 2012 жылы PFAA жэне КР ¥FA академип Т.Ш. Шармановтыц басшылыгымен жасалган эд1стемел1к нускамалар) салыстырылды.

Алынган нэтижелер Epidata багдарламасынын базасына жуктелд1. SAS жуйеанде 9.2 версиясында енделдг

Зерттеу нэтижелерк Алынган нэтижелерге сэйкес тамактану тэрпбшщ бузылулары аныкталды: унем1 3 ретпк тамактануды студенттердщ тек жартысы

кабылдайды, онын шшде бойжеткендер (44±2,05)%, сонымен катар бозбалалар (52±2,3)%. Калгандары унем1 емес тэултне -1-2 рет, ол ез денсаулыктарына немкурайлы карайтындарын керсетед1 жэне ас корыту жуйес1 ауруларынын туындауына кауш тудырады. Студенттерге ен тойымды, сэйкесшше тагамнын калориялык кабылдауы кешк1 ас болып табылады, студенттер сабак уакытында «кургак» тамактанады (хот-догтар, бэлштер, нан мен сосискалар), оларды газдалган сусындармен (кола, спрайт) шед1. Булардын барлыгы олардын денсаулык жагдайына жагымсыз эсер етед1.

Сауалнама нэтижелер1 бойынша студенттердщ рационында тутынатын тагамдарынын жишп бойынша, ен кеп тутынатын тагамдар тобы - нан-белке жэне макарон ешмдер1, екшш1 рангалык орында кондитерлж ешмдер алады, ал кешн тутыну жишп бойынша ет жэне ет ешмдер1, сут жэне сут ешмдер1 сирек колданылады. Рационда балык пен тещз ешмдер1 мулде жок.

Студенттерге непзп антропометриялык керсетшштершщ елшемдер1 журпз1лд1, бой узындыгын, дене салмагын, бел аумагы, дене салмагы артыктыгы мен сем1зд1кп диагностикалау ушш, ДСИ=дене салмагы/бой узындыгы м2 формуласы бойынша дене салмак индексш (ДСИ) аныктау ушш елшендг

Алынган нэтижелерд1 талдаганда ДСИ мэл1меттер1 бойынша келеа керсетшштер аныкталды: дене салмагы жепспеушшп (>18,5) мэш (30,0±2,1)% бойжеткендерде жэне (5,8±1,5)% бозбалаларда аныкталды, артык салмак (20-30) мэш (11,7±1,8)% бозбалаларда, ал (5,0±0,8) % бойжеткендерде (<30) сем1зд1к мэш, (18,5±25) калыпты дене салмагы (65,0±2,01)% бойжеткендерде жэне (82,5±2,3)% бозбалаларда аныкталды.

Студенттер енбек каркындылыгы бойынша физикалык белсендшк коэффициент (ФБК) б1ршш1 тобына - 1,4 жатады жэне энергия кажеттшп 2450ккал/ тэултне бозбалаларга жэне 1950 ккал/тэултне бойжеткендерге кажет. Бойжеткендердщ рацион калориясы (2776±706) ккал/тэултне, ол нормадан 1,4 есеге, ал бозбалаларда - (3098±194) ккал/тэулшне, ол нормадан 1,3 есе жогары.

Зерттелген тулгалардын белокты орташа тутынуы (85,2±15,1)г бойжеткендерде жэне (107,5±2,1) г тэултне бозбалаларда, сэйкесшше ол 12,6% жэне 14,7% тэулшпк энегия кажеттшкп курады. Нормага сэйкес белоктар кажетп тэул1кпк энергиянын 12% жэне бойжеткендер ушш 59,0г (накты-85,2г, ол 1,4 есе жогары) жэне сэйкесшше бозбалалар -74г накты -105,7г (ол 1,5 есе жастык нормадан жогары).

Бойжеткендер мен бозбалалардын майларды

орташа тэулшпк тугынуы жалпы калориядан 38,7% жэне 36,4% к^Рады. Норма бойынша майлардын жалпы мвлшерi энергетикалык к^рамньщ 27% аспауы керек. Майларды шектен тыс колдану ек1 жыныста да кездеседг Майлардын мвлшерi тэулiктiк рационда 59,0г к¥рауы тиiс, ал накты-114,4 грамм ,б^л 1,9 есе топтын жастык нормасынан жогары. Бозбалаларда тагамдык вшмдерде майлардын мвлшерi -74,0г К¥рауы тиiс, зерделеу нэтижелерi бойынша майлардын мвлшерi -121,2 г тэулiгiне к¥рады, ол 1,7 есе нормадан артык.

Квмiрсуларды орташа колдану: бозбалалар тагаммен (369,5±27,6) грамм квмiрсулар тэулiгiне алады, ол жастык нормага сэйкес келедi (казакстан Республикасы нормативтерiне сэйкес 18-30 жастагы ер адамдар Yшiн квмiрсулардын мвлшерi тагам внiмдерiмен тYсетiн 374,0 г тэулшне к¥рауы тиiс), студент-бойжеткендер - (326,0±87,9) грамм тэулiгiне, ол эйелдер Yшiн жастык нормага категориясына сэйкес - 298,0 грамды к¥райды. Бiрак физиологиялык нормаларга карамастан, квмiрсулардын мвлшершен тек 48,7% жэне 48,9% жалпы энергия кажеттшпнен камтамасыз етiледi, кажетп тэулiктiк энергиядан 61% нормада.

АлынFан нэтижелердi талдау: Респонденттерде белок, май, квмiрсулар тугынуы карым-катынасында дисбаланс байкалды. Нормада ол 1:1:4 к¥рауы тиiс, накты тамактануда: бойжеткендерде -1:1,3:3,8, ал бозбалаларда 1:1,1:3,4 к¥рады. Тамактану мшез-к¥лыгынын взгеруi, жана тагамдык эдеттердi колдану сипатталды, ен алдымен «фаст-фуд» тагамдары мен газдалган сусындар категориясынын танымалдылыгынын артуы. Кездесу жиiлiгiн талдаганда студенттер рационында осындай тагамдардын жогары тугынылуы респонденттердiн (76,2%), б^л денсаулык Yшiн кауiптi фактордын бiрi ретiнде багалауы тиiс.

Сонымен катар зерттеу нэтижеанде респонденттердiн квпшiлiгiнде мынадай симптомдар байкалды: элаздш, бастын ауыруы, тез шаршагыштык, б^л тамактану б^зылысымен де, жогары куйзелюпк жYктемелермен де байланысты болуы мумшн. (71,6±4,8)% бойжеткендер мен (29,4±1,04)% бозбалаларда ас корыту трактысы аурулары бар екендiгi аныкталды (эпигастрии аймагынын кыжылдауы, тагам кабылдаганнан кейiнгi «ауырлык» сезiмi). (75,6±40,3) % бойжеткендермен (70,5±32,5)% бозбалалардын шектен тыс тiтiркенгiштiк, мазасыздык, ^йкынын нашарлыгы, есте сактаудын жэне зешннщ нашарлауы, ой енбегiне кабшеттшктщ твмендеуi шагымдары байкалды. Терi

жамылгысы мен квз коньюнктивасынын бозаруы, элаздж, физикалык кYш тYCкенде ентiгу (22,9±1,1)% бойжеткендер мен (35,2±2,7)% бозбалаларда аныкталды. Кариес (51,3±15)% бойжеткендер мен (52,9±17) % бозбалаларда аныкталды.

^орытынды: Студенттердщ накты тамактануы рационалды емес, адекватты емес, тамактану тэртiбiнiн айкын б^зылыстары аныкталды. Студенттердiн рационы негiзгi тагамдык заттардын к¥рамы бойынша балансталмаган. Еш есеге жакын майлардын колданылуы жогарылаган, квмiрсулар негiзiнде ^ннан жасалган (макарон, кондитер) тагамдармен кврсетiлген. Студенттердiн квпшшпнде (70% жогары) алиментарлы-тэуелдi ж^кпалы емес аурулардын белгiлерi байкалады.

Сонымен, студенттерге тамактану тэртiбiн реттеу (тагам кабылдауларын кем дегенде 3 ретке дешн квбейту, эр тагам кабылдауын угымды бвлу), рацион-нын сапалык жэне сандык к¥рамын оптимизациялау (тагамнын май жэне квмiрсу компоненттерiн коррекциялау, рационга квквнiстер мен жемiстердi, CYт тагамдарын квбейту, майлы тагамдар Yлесiн азайту, толыгымен рационнан тез дайындалатын тагамдарды жэне газдалган сусындарды шектеу). Эдебиеттер тгзгмг:

1. Бермагамбетова С.К. Фактическое питание взрослого и детского населения Актюбинской области Республики Казахстан / С.К. Бермагамбетова [и др.] // Вопросы питания. - 2013. - Т.82. - №2. - С. 58-62.

2. Бондарев Г.И. Пути изучения фактического питания и здоровья населения / Г.И. Бондарев // Вопросы питания. - 2009. - №2. - С. 68-72.

3. Бермагамбетова С.К. Состояние фактического питания детского населения города Актобе / С.К. Бермагамбетова // Батыс казакстан медицина журналы. - 2016. - №3,Т.51. - С.8-10.

4. Ogden C.L. Prevalence of obesity and trends in body mass index among US children and adolescents, 1999-2010 / C.L. Ogden [et al.] // JAMA. - 2012. -307(5). - P. 483-490.

5. Иванова Л.Ю. Студенты: поведение как фактор риска для здоровья [Текст]: система воспитания в высшей школе / Л.Ю. Иванова, Г.А. Ивахненко, Т.П. Резникова. - М.: ФИРО, 2011. - 80 с.

6. Бермагамбетова С.К. Состояние фактического питания взрослого работающего населения / С.К. Бермагамбетова [и др.] // Georgian medical news. -2016. - №.12 - С. 88-93.

РЕЗЮМЕ

ОЦЕНКА ФАКТИЧЕСКОГО ПИТАНИЯ УЧАЩИХСЯ МЕДИЦИНСКОГО

ВУЗА

С.К. БЕРМАГАМБЕТОВА, А.Н. ЗИНАЛИЕВА

Западно-Казахстанский государственный медицинский университет имени Марата Оспанова,

Актобе, Казахстан

Бермагамбетова С.К. - м.г.к., доцент; e-mail: b.saule74@mail.ru;

Зиналиева А.Н. - м.г.к., доцент м.а.; e-mail: zinalieva_ainur74@mail.ru.

Актуальность. Питание относится к одному из ведущих факторов, влияющих на состояние здоровья населения. Учитывая важность здоровья молодежи, как фактора, обеспечивающего будущий экономический, социальный и культурный потенциал страны, нами было изучено состояние питания студентов.

Целью нашего исследования явилось изучение особенностей фактического питания студентов Западно-Казахстанского государственного медицинского университета им. Марата Оспанова.

Материалы и методы исследования: объектом исследования явились 105 студентов в возрасте 20-21 года. Из них девушки составили - 80,9%, юноши - 19,1%. Все студенты обучаются на факультете «Общественное здравоохранение» ЗКГМУ им. Марата Оспанова.

Для изучения фактического питания проводилось определение суточной энергопотребности, содержания пищевых веществ в продуктах методом 24-часового воспроизведения питания. Исследование проводилось путем интервьюирования и анкетирования студентов, для чего были использованы специально разработанные анкеты, где представлены все параметры для проведения всестороннего исследования.

Результаты: В результате проведенного исследования выяснилось, что у подавляющего большинства респондентов наблюдаются такие симптомы, как слабость, головная боль, быстрая утомляемость, что возможно связано как с нарушением питания, так и с высокими стрессовыми нагрузками. (71,6±4,8)% девушек и (29,4±1,04)% юношей отметили наличие симптомов заболеваний желудочно-кишечного тракта (жжение в эпигастральной области, ощущение «тяжести» после приема пищи).

У (75,6±40,3)% девушек и (70,5±32,5)% юношей отмечались жалобы на чрезмерную раздражительность, беспокойство, плохой сон, ослабление памяти и внимания, ослабление умственной работоспособности. Бледность кожных покровов и конъюнктивы глаз, слабость и одышку при физической нагрузке отмечали (22,9±1,1)% девушек и (35,2±2,7)% юношей. Кариес выявлен у (51,3±15)% девушек и (52,9±17)%.

Выводы: Фактическое питание студентов является нерациональным и неадекватным, выявлено значительное нарушение режима питания. Рацион студентов-медиков по содержанию основных питательных веществ не сбалансирован. Отмечается почти в два раза увеличенное потребление жиров, углеводы представлены в основном мучными (макаронными, кондитерскими) изделиями. У подавляющего большинства студентов (свыше 70%) отмечаются признаки алиментарно-зависимых неинфекционных заболеваний.

Ключевые слова: студенты, питание, суточный рацион.

SUMMARY

EVALUATION OF ACTUAL NUTRITION OF MEDICAL UNIVERSITY

STUDENTS

S.K BERMAGAMBETOVA, A.N. ZINALIYEVA

West Kazakhstan Marat Ospanov State Medical University, Aktobe, Kazakhstan

S.K. Bermagambetova - c.m.s., Assosiate Professor; e-mail: b.saule74@mail.ru;

A.N. Zinaliyeva - c.m.s., Assosiate Professor; e-mail: zinalieva_ainur74@mail.ru.

Introduction. Food refers to one of the leading factors affecting public health. The nutritional status of students have been studied taking into account the importance of the youth health, as a factor of ensuring the future economic, social and cultural potential of the country.

The purpose of our study was to study the characteristics of the actual nutrition of West Kazakhstan Marat Ospanov State Medical University students.

Materials and methods: the subject of the study was 105 students aged 20-21 years including girls 80,9% and teenagers 19,1% studying at the «health care managemant» faculty.

In order to study the actual nutrition, determination of the daily energy consumption, nutrition content of food were done by the method of 24-hour reproduction of nutrition. The study was conducted by interviewing and questioning students, they answered to the special developed questionnaires which are regarded all parameters for conducting a comprehensive study.

Results: As a result of the study, it was defined that symptoms as weakness, headache, fatigue connected with eating disorders and high stress load were detected in respondents. (71,6±4,8) % girls and (29,4±1,04) % teenagers observed the presence of the gastrointestinal symptoms (burning in the epigastric region, feeling of heaviness). 75,6±40,3)% girls and (70,5±32,5)% teenagers complained of a excessive irritability, anxiety, poor sleep, poor memory and attention, weakened mental capacity and during physical exertion (22,9±1,1)% girls and (35,2±2,7)% teenagers observed shortness of breathing, weakness, pale skin. males

Caries is detected in (51.3 ± 15)% of females and (52.9 ± 17)% males.

Conclusion. An actual nutrition of the students is

irrational and inadequate, eating disorders were revealed. The ration of medical students on the content of essential nutrients is not balanced. High fat and carbohydrate, floury product intake were observed. Signs of alimentary-dependent non-infectious diseases were observed in students (over 70%).

Keywords: students, nutrition, food ration.

УДК 614.876:574

АНАЛИЗ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО СОСТОЯНИЯ ТЕРРИТОРИЙ С РАЗЛИЧНЫМ УРОВНЕМ РАДИАЦИОННОГО И НЕРАДИАЦИОННОГО РИСКА

Л.С. ЕРМУХАНОВА, Г.Д. СУЛТАНОВА, Г.Н. ИЗИМБЕРГЕНОВА, Р.К. НАЗАРБАЕВА,

М.С. КАЛИЕВА-КАРАБАЛИНА

Западно-Казахстанский государственный медицинский университет имени Марата Оспанова,

Актобе, Казахстан

Ермуханова Л.С. - рук. каф. «Общественное здоровье и здравоохранение», к.м.н., доцент, e-mail: aleka_2807@mail.ru;

Султанова Г.Д. - к.м.н., декан факультетов «Общественное здравоохранение, сестринское дело, стоматология», e-mail: stomfak.zkgmu@mail.ru;

Изимбергенова Г.Н. - к.м.н., доцент, преподаватель кафедры «Общественное здоровье и здравоохранение», e-mail: gulmiraizimbergenova70@mail.ru;

Назарбаева Р.К. - к.м.н., доцент, доцент кафедры «Доказательная медицина и научный менеджмент», e-mail: nazar.rk@mail.ru;

Калиева-Карабалина MX. - м.м.н., преподаватель кафедры «Общественное здоровье и здравоохранение»,

e-mail: max_923@mail.ru.

В статье представлены результаты исследования социально-экономического состояния территорий с различным уровнем радиационного и нерадиационного риска. Сравниваются объективные статистические данные по «загрязненным» и «чистым» территориям (28 показателей). В результате исследования выявлено, что доля ВВП в Хобде выше в 2 раза, нежели в загрязненных районах, отмечается низкий уровень заболеваемости от ЗНО в контрольной группе (в Сарколе в 1,7 раза, в Кинкияке в 3,4 раза).

Ключевые слова: качество жизни, социально экономическое состояние, территория радиоактивного загрязнения, «чистая» территория, экономические активное население, уровень жизни

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.