CC BY
161The Journal of Academic Social Science Studies Yil: 16 - Sayi: 94 , s. 25-38, Bahar 2023
Okul Öncesi Dönemde Oyun Becerileri ile Sosyal Duygusal Geli§im Arasindaki ili§kinin incelenmesi* **
^.G. Selin Ertabak ORCID ID: https://orcid.org/0000-0001-9094-4192 Özel Öncü Ileti§im Özel Egitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Isparta - TURKIYE
^.G. Esra Atay ORCID ID: https://orcid.org/0000-0002-6154-9430 Özel Rüzgarim Özel Egitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Adana - TURKIYE
Prof. Dr. Neriman Aral ORCID ID: https://orcid.org/0000-0002-9266-938X Ankara Universitesi, Saglik Bilimleri Fakültesi, ^ocuk Geli§imi Bölümü, Ankara - TURKIYE
Ar§. Gör. Lügen Ceren Güne§ ORCID ID: https://orcid.org/0000-0003-1923-4491 Ankara Universitesi, Saglik Bilimleri Fakültesi, ^ocuk Geli§imi Bölümü, Ankara - TURKIYE Ankara Universitesi, Saglik Bilimleri Emstitüsü, ^ocuk Geli§imi Anabilim Dali, Ankara - TURKIYE
Ar§. Gör. Selim Tosun ORCID ID: https://orcid.org/0000-0003-4096-3998 Ankara Universitesi, Saglik Bilimleri Fakültesi, ^ocuk Geli§imi Bölümü, Ankara - TURKIYE Ankara Universitesi, Saglik Bilimleri Emstitüsü, ^ocuk Geli§imi Anabilim Dali, Ankara - TURKIYE
Makale Geçmiçi
Geli§: 09.01.2023 Kabul: 28.03.2023 On-line Yayin: 30.03.2023
Anahtar Kelimeler
Anne Çocuk
Okul Öncesi Dönem Oyun Becerileri Sosyal Duygusal Geliçim
Ara§tirma Makalesi
* Bu makale, intihal.net tarafindan taranmi§tir. Bu makale, Creative Commons lisansi altindadir. Gümü§hane Üniversitesi Etik Kurulu'ndan etik kurul raporu (14.04.2021-2021/3) alinmi?tir.
DOI:
Ara§tirmanin amaci, okul öncesi egitime devam eden çocuklarin oyun becerileri ile sosyal duygusal geli§im arasindaki ili§kinin incelenmesidir. Ara§tirmada nicel ara§tirma yöntemlerinden genel tarama modeli, genel tarama modelinden ili§kisel tarama modeli kullanilmi§tir. Ara§tirmaya 2020-2021 egitim ögretim yilinda okul öncesi egitime devam eden be§-alti ya§ arasinda çocugu olan toplam 389 anne dâhil edilmi§tir. Ara§tirmanin verileri ara§tirmacilar tarafindan hazirlanan Genel Bilgi Formu, Oyun Becerileri Degerlendirme Ôlçegi ve Vineland Sosyal Duygusal Erken Çocukluk Ôlçegi ile Google Form araciliyla 15 Nisan-15 Mayis 2021 tarihinde çevrimiçi toplanmi§tir. Annelere göre, kizlarin ve bir yildan daha fazla okul öncesi egitim alan çocuklarin oyun becerileri ve sosyal duygusal geli§im puan ortalamalarinin daha yüksek oldugu saptanmi§tir. Dramatik oyun ve geleneksel oyun seven çocuklarin oyun becerileri puan ortalamalarinin, ayni zamanda günde bir-iki saat ebeveynleriyle etkile§imli oyun oynayan çocuklarin ise hem oyun becerileri hem de sosyal duygusal geli§im puan ortalamasinin daha yüksek oldugu saptanmi§tir. Oyun becerileri ve sosyal-duygusal geli§im puan ortalamalarinin çocuklarin cinsiyetine, okul öncesi egitim devam etme ve ebeveynleriyle etkile§imli oyun oynama süresine göre anlamli düzeyde farklila§tigi belirlenmi§tir. Ayrica, oyun becerileri puan ortalamalarinin da çocuklarin en sevdigi oyuna göre anlamli düzeyde farklila§tigi görülmü§tür. Oyun becerileri ile sosyal duygusal geli§im puanlari arasinda pozitif yönde orta düzeyde anlamli bir ili§ki oldugu belirlenmi§tir. Ara§tirmadan elde edilen bu sonuçlar dogrultusunda; ebeveynlere çocuklarin sosyal duygusal geli§imini desteklemede oyun ve oyuncaklarin önemi konusunda egitici hizmetler verilmesinin önemli oldugu vurgulanmi§tir.
http://dx.doi.org/10.29228/JASSS.67599
Atif Bilgisi / Reference Information
Ertabak, S., Atay, E., Aral, N., Gune§, L. C. & Tosun, S. (2023). Okul Oncesi Donemde Oyun Becerileri ile Sosyal Duygusal Geliçim Arasindaki iliçkinin incelenmesi. Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, 16(94), 25-38.
Oz
The Journal of Academic Social Science Studies Year: 16 - Number: 94 , p. 25-38, Spring 2023
Investigation of the Relationship Between Play Skills and Social Emotional Development in Preschool Period* **
C.D. Selin Ertabak
Private Öncü ileti§im Special Education and Rehabilitation Center, Isparta - TURKEY
C.D. Esra Atay
Private Rüzgarim Special Education and Rehabilitation Center, Adana - TURKEY
Prof. Dr. Neriman Aral
Ankara University, Faculty of Health Sciences, Department of Child Development, Ankara - TURKEY
Ress. Assist. Lügen Ceren Güne§ Ankara University, Faculty of Health Sciences, Department of Child Development, Ankara - TURKEY Ankara University, Institute of Health Sciences, Department of Child Development, Ankara - TURKEY
Ress. Assist. Selim Tosun
Ankara University, Faculty of Health Sciences, Department of Child Development, Ankara - TURKEY Ankara University, Institute of Health Sciences, Department of Child Development, Ankara - TURKEY
Abstract
The aim of the study is to examine the relationship between the play skills of children attending pre-school education and their social emotional development. In the research, general survey model from quantitative research methods and relational survey model from general survey model were used. In the 2020-2021 academic year, a total of 389 mothers with children between the ages of five and six were included in the study. The data of the study were collected online via Google Form, with the General Information Form prepared by the researchers, Play Skills Assessment Scale and Vineland Social Emotional Early Childhood Scale between April 15 and May 15, 2021. According to the data collected from the mothers, it was determined that the children who received pre-school education for more than one year had higher play skills and social-emotional development. It is also higher in girls than boys. Playing skills of children who like dramatic and traditional games have higher average scores. Children who play interactive games with their parents for one or two hours a day have higher both game skills and social-emotional development score averages. Game skills and social-emotional development mean scores differ significantly according to the gender of the children, attendance at pre-school education and the duration of interactive play with their parents. In addition, the average score of game skills differs significantly according to the children's favorite game. There is a moderately significant positive correlation between game skills and social emotional development scores. In line with these results obtained from the research; It was emphasized that it is important to provide educational services to parents about the importance of games and toys in supporting the social and emotional development of children.
Artcile Histo
Submitted: 09.01.2023 Accepted: 28.03.2023 Published Online: 30.03.2023
Keywords
Mother Child
Preschool Period Play Skills Social Emotional Development
Research Article
* This article was checked by Intihal.net. This article is under the Creative Commons license. Ethics committee report (14.04.2021-2021/3) was received from Gumu§hane University Ethics Committee.
DOI:
http://dx.doi.org/10.29228/JASSS.67599
GIRI§
Okul öncesi dönem, diger yillara kiyasla geli§imin ve ögrenmenin hizli oldugu, geli§im alanlarinin birbiriyle gok yakin ili§ki iginde oldugu dönemdir. Okul öncesi dönemde kazanilan ali§kanliklar ya§am boyu sürmektedir (Kagar, 2016; Mutlu, Ergi§i, Bütün Ayhan ve Aral, 2012). Bu dönemde gocuklarin geli§imini desteklemek adina oyunun ögretici, geli§tirici ve iyile§tirici gücünden yararlanilmasi önem kazanmaktadir (Tugrul, 2010a; Tugrul, 2013). Bu nedenle gocugu tanimak ve anlamak igin en kolay ve etkili yolun oyun oldugu söylenebilir (Tugrul, 2018).
Yapilan gali§malarda oyunun gocuklarin dikkat toplama ve sürdürmede, motive edilmede, gülümsemede, yaraticilik becerilerinde, problem gözmede, farkli baki§ agilari geli§tirmede, sorumluluk almada, i§birligi iginde gali§mada, aldigi sorumlulugu yerine getirmede olumlu etkilerinin oldugu belirlenmi§tir (Ginsburg, 2007; Howard ve McInnes, 2013; O'Sullivan ve Ring, 2018; Özgünlü ve Veziroglu-Gelik, 2018; Ramazan ve Unsal, 2012). Erken gocukluk egitim programlarinda oyun, dünya genelinde egitim sürecinin planlanmasi ve uygulanmasi igin en önemli arag olarak kabul edilmekte ve egitimin merkezi konumunda yer almaktadir (Kogyigit ve Ba§ara Baydilek, 2015). Oyun, gocugun bili§sel, fiziksel, sosyal, duygusal, dil ve motor geli§im alanlarini destekleyen, gocugun kendini en rahat ifade ettigi ortam, gocugun iginde bulunmaktan ho§landigi ve gocugun en etkin ögrenme sürecidir (Gakmak ve Elibol, 2015). Gocuk, gelecegi igin bir alt yapi olu§turan temel deneyimleri, ileti§im ve etkile§im becerilerini oyun ortaminda kazanabilir (Tugrul, 2010b; 2018). Gocuklarin etkile§imli oyun becerileri ile sosyal duygusal geli§imleri arasinda olumlu yönde bir ili§ki bulundugu vurgulanmaktadir (Gagnon ve Nagle, 2004). Cohen ve Mendez (2009) yaptiklari ara§tirmada, duygu düzenleme, sosyal yetkinlik ve alici dil düzeyleri ile akranlariyla kurduklari oyunlar arasinda ili§ki oldugunu saptanmi§tir. Benzer §ekilde oyun becerilerine sahip gocuklarin akranlariyla ili§kilerinde sosyal olarak daha yetkin olduklari, oyun becerileri agisindan dü§ük puan alan gocuklarin ise akranlariyla etkile§im kurmakta ve okul etkinliklerine katilmakta zorluk gektigi tespit 2j edilmi§tir (Uren ve Stagnitti, 2009).
__Gocuk taklit etme, hayal kurma, mesleki rollere bürünme ve evcilik gibi oyunlar sayesinde sosyal
ya§ami prova etmekte, sosyal ve ahlaki kurallari deneyimleme firsati bulmakta, uyum saglama, sirasini bekleme, empati geli§tirme, haklarini savunma, kendini ifade etme, duygularini agiga vurma, ihtiyaglarini dile getirme, kendi ki§isel alanini olu§turma, gevresindeki insanlar ve arkada§lari ile olumlu ili§kiler geli§tirme gibi pek gok agidan sosyal duygusal geli§im becerisini desteklemektedir (Cirhinlioglu, 2015). Durualp ve Aral (2010) yapmi§ olduklari ara§tirmada anasinifina devam eden alti ya§indaki gocuklarin sosyal becerilerinin, Oyun Temelli Sosyal Beceri Egitim programindan etkilendigi ve deney grubundaki gocuklarin kontrol grubundaki gocuklardan daha fazla sosyal becerilere sahip oldugu sonucuna ula§mi§lardir. Flook, Goldberg, Pinger ve Davidson (2015) yapmi§ olduklari ara§tirmanin sonucunda gocuklarin sosyal uyumlarinin artmasinda oyun davrani§larmin etkili oldugunu ortaya koymu§tur. Yapilan bir ba§ka ara§tirmada da sosyal beceri düzeyi ve oyun davrani§i arasinda anlamli bir ili§ki oldugu tespit edilmi§tir (Öztürk, 2019). Sezici ve Yigit (2019) okul öncesi gocuklarin oyuncak tercihleri, oyun davrani§lari ve sosyal-duygusal uyumlari arasindaki iligkiyi degerlendirmi§ ve sonug olarak gocuklarin oyuncak tercihleri, oyun davrani§lari ve sosyal-duygusal uyumlari arasinda anlamli bir ili§ki oldugunu tespit etmi§tir. Yapilan ara§tirmalarda da vurgulandigi gibi gocuklarin sosyal beceri düzeylerini desteklemede oyun davrani§larmin etkili oldugu, sosyal beceri ile oyun arasinda olumlu bir ili§kinin oldugu görülmektedir. Bunlarla birlikte gocuklarin duygu düzenleme becerileri aile gocuk etkile§imi ile oyun arasinda da olumlu bir ili§ki oldugu (Hoffmann ve Russ, 2012; Linsey ve Colwell, 2003; Sezer, Yilmaz ve Kogyigit, 2016) tespit edilmi§tir. Kogyigit, Yilmaz ve Sezer (2015) ara§tirmasina göre, gocuklarin oyun becerileri ile sosyal yetkinlikleri arasinda pozitif bir ili§ki varken, saldirganlik ve ige dönüklükleri arasinda ise negatif bir ili§ki tespit edilmi§tir. Literatürdeki ara§tirmalar incelendiginde oyun becerilerinin birgok alanla ili§kisi incelenmesine ragmen sosyal duygusal geli§imi bir arada inceleyen ara§tirmalarin olmadigi görülmü§tür. ilgili literatürde benzer bir ara§tirmanm olmamasi, bu ara§tirmadan elde edilecek sonuglarin literatüre katkisi, gocuklarin oyun becerilerinde ve sosyal duygusal geli§imlerinde etkili olabilecek bazi degi§kenlerin
belirlenmesi ve oyun becerileri ile sosyal duygusal geliçim arasindaki iliçkiye dikkat çekilmesi araçtirmanm önemini ortaya çikarmaktadir.
Bu dü§ünceden hareketle araçtirmada, okul öncesi egitime devam eden be§-alti ya§ çocuklarinin oyun becerilerinde ve sosyal duygusal geliçimlerinde bazi degiçkenlerin etkili olup olmadigin belirlenmesi; oyun becerileri ile sosyal duygusal geliçim arasindaki iliçkinin incelenmesi amaçlanmiçtir.
YÖNTEM
Ara§hrmanm Amaci
Araçtirmada, okul öncesi egitime devam eden be§-alti ya§ çocuklarinin oyun becerilerinde ve sosyal duygusal geliçimlerinde bazi degiçkenlerin (çocuklarin cinsiyeti, okul öncesi egitim alma süresi, en sevdigi oyun, ebeveynleri ile günde kaç saat etkileçimli oyun oynadigi) etkili olup olmadigin belirlenmesi; oyun becerileri ile sosyal duygusal geliçim arasindaki iliçkinin incelenmesi amaçlanmiçtir.
Araçtirmanin Modeli
Bu araçtirmada nicel araçtirma yöntemlerinden genel tarama modeli, genel tarama modelinden iliçkisel tarama modeli kullanilmiçtir. Genel tarama modeli, evrenin tamami ya da bir örneklemi üzerinde yapilan tarama ile evren hakkinda genel bir yargiya varmayi amaçlar. îliçkisel tarama modeli ise iki ya da daha fazla degiçken arasindaki iliçkiyi ve bu iliçkinin dogasini belirlemek için yapilan bir tarama yaklaçimidir (Karasar, 2019).
Araçtirmanin Evreni ve Örneklemi
Araçtirmanin evrenini 2020-2021 egitim ögretim yilinda okul öncesi egitime devam eden be§-alti ya§ arasindaki çocuklarin anneleri oluçturmaktadir. Ara§tirmanin örneklemine ise 2020-2021 egitim ögretim yilinda okul öncesi egitime devam eden be§-alti ya§ arasindaki 389 çocugun annesi dâhil edilmiçtir. Örneklem oluçturulmasinda gönüllük esas alinmiçtir. Örnekleme kartopu yöntemi ile ulaçilmaya çali§ilmi§tir. Populasyon hakkinda kesin bir bilgi olmadigindan, örnek hacminin maksimum olmasini saglamak için üzerinde çaliçilacak materyal oraninin 0.50 oldugu ve populasyon orani ile örnek orani arasindaki da farkin en fazla 0.07 (0.50-0.43) olmasi varsayimlari altinda yapilan gûç analizi sonunda örnek hacmi 388 olarak belirlenmiçtir. Örnek hacmi belirlendikten sonra kartopu yöntemi ile veriler toplanmaya ba§lanmi§ örnek hacmine ulaçilinca veri toplama içlemi sonlandirilmiçtir. Bu dogrultuda araçtirmaya katilim saglayan 389 anne araçtirmaya dâhil edilmiçtir.
Araçtirmaya dâhil edilen annelerin %37,8'inin 30-34 ya§ arasinda, babalarin %35,2'sinin 35-39 ya§ arasinda, annelerin %51,7'inin, babalarin %52,4'ünün üniversite mezunu oldugu, annelerin %62,7'sinin çaliçmadigi, babalarin %95,9'unun çaliçtigi, %40,9'unun ailelerinin aylik gelirlerinin 5001 TL ve üzeri oldugu, sirasiyla en çok %27,0'inin Isparta ilinde, %21,9'unun Ankara ilinde, %19,8'inin Adana ilinde yaçadigi görülmektedir. Çocuklarin %54,2'sinin kiz oldugu, %45,8'inin bir yildan az okul öncesi egitim aldigi, %33,2'sinin en sevdigi oyunun geleneksel oyunlar oldugu, %29,5'inin ebeveynleriyle en çok fiziksel oyun oynadigi ve %43,7'sinin ebeveynleriyle bir saatten fazla etkileçimli oyun oynadigi görülmektedir. Ara§tirma kapsaminda sadece çocuklara ait demografik özelliklerin etkisine bakilmiç, anne babaya ait demografik özellikler çaliçma grubunun genel durumunu belirlemek için verilmiçtir.
Veri Toplama Araçlari
Araçtirmada veri toplama araci olarak araçtirmacilar tarafindan hazirlanmiç olan "Genel Bilgi Formu", Fazlioglu, Ilgaz ve Papatga (2013) tarafindan geli§tirilmi§ olan "Oyun Becerileri Degerlendirme Ôlçegi" ile Sparrow, Balla ve Cicchetti (1998) tarafindan geli§tirilmi§ ve Ceylan (2009) tarafindan Türkçe uyarlamasi ile geçerlik güvenirligi yapilmiç olan "Vineland Sosyal Duygusal Erken Çocukluk Ôlçegi (VSDEÇÔ)" kullanilmiçtir.
Genel Bilgi Formunda çocuklarin cinsiyetini, okul öncesi egitim alma süresini, en sevdigi oyunu, ebeveynleri ile günde kaç saat etkileçimli oyun oynadigini belirlemeye yönelik sorularla, anne babanin demografik özelliklerini belirlemeye yönelik sorular yer almaktadir.
Oyun Becerileri Degerlendirme Ôlçegi: Fazlioglu vd. (2013) tarafindan geliçtirilen ö^ek, be§-alti ya§
28
29
arasi gocuklarin oyun oynama sirasinda sahip olduklari oyun becerilerini belirlemek amaciyla geligtirilmigtir. Ölgek, 27 maddeden olugmakta ve begli likert tipi bir derecelendirme yöntemi kullanmaktadir. Ölgegin Cronbach Alfa ig tutarlilik katsayisi .93, güvenirlik katsayisi ise .913 olarak hesaplanmigtir (Fazlioglu vd., 2013). Bu galigmada ölgegin güvenirlik katsayisi .93 olarak belirlenmigtir.
Vineland Sosyal Duygusal Erken Qocukluk Ölgegi (VSDEQÖ): gocuklarin sosyal duygusal geligimlerinin degerlendirilmesi amaciyla, Sparrow vd. (1998) tarafindan geligtirilmig ve Ceylan (2009) tarafindan Türkge uyarlanarak gegerlik güvenirligi galigmasi yapilmigtir. Ölgek üglü likert tipi derecelendirme geklinde olup 82 maddeden olugmaktadir. Bu maddelerden 24 madde kigiler arasi iletigim becerisini, 24 madde oyun ve bog zaman becerisini, 34 madde uyum saglama becerisini olugturmaktadir. Ölgegin ig tutarlilik katsayilari; Kigiler Arasi iligkiler Alt Ölgeginde Sözel iligki boyutunda 0,60, Sosyal iletigim boyutunda 0,52, Oyun ve Bog Zaman Alt Ölgeginde 0,63 ve Uyum Saglama Alt Ölgeginde ise 0,82'dir. Toplam ölgekte ise ig tutarlilik katsayisinin ise 0,87 olarak bulunmugtur. Bu dogrultuda, ig tutarlik katsayisinin yüksek olmasi nedeniyle toplam puan degerlendirmeye alinmig ve gocuklarin sosyal duygusal geligimleri belirlenmigtir (Ceylan, 2009). Bu galigma igin ölgegin güvenirlik katsayisi .92 olarak hesaplanmigtir.
Etik Boyut
Fazlioglu vd. (2013) tarafindan geligtirilen "Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi" ve Sparrow vd. (1998) tarafindan geligtirilen ve Ceylan (2009) tarafindan Türkge uyarlamasi yapilan "Vineland Sosyal Duygusal Erken Qocukluk Ölgegi (VSDEQÖ)" kullanim izinleri ölgek sahibi ara§tirmacilardan e-posta yoluyla alinmigtir. Ayrica Gümüghane Üniversitesi Etik Kurulu'ndan etik kurul raporu (14.04.2021-2021/3) alinmigtir. Son olarak, aragtirmaya katilan annelerden aragtirmaya katilmayi gönüllü kabul ettiklerine dair onamlari alinmigtir.
Veri Toplama Yöntemi
Verilerin toplanmasinda, aragtirmacilar tarafindan hazirlanan Genel Bilgi Formu, Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi ve Vineland Sosyal Duygusal Erken Qocukluk Ölgegi (VSDEQÖ) kullanilmig, form ve ölgekler gevrimigi veri toplama araglarindan olan Google Forma aktarilmig, veriler bu form araciligi ile gevrimigi toplanarak elde edilen veriler elektronik ortama aktarilmigtir. Formdaki sorulari ve ölgekleri cevaplamaya gegmeden önce aragtirmaya katilim saglamak igin katilimcilara, aragtirma ile ilgili bilgilerin yazilmig oldugu bir metin sunulmug ve onlardan aragtirmaya katilmayi onaylamalari istenmigtir. Aragtirmaya katilmayi kabul etmeyen kigilerin sorulari görmesi, gerekli ayarlar yapilarak engellenmigtir. Aragtirmaya katilmayi kabul edenler galigmaya dahil edilme kriterleri dogrultusunda Google formu arkadaglarina gevrimigi ulagtirmigtir. Aragtirmanin verileri 15 Nisan-15 Mayis 2021 tarihleri arasinda toplanmigtir. Aragtirmaya katilim yaklagik olarak 25-30 dakika arasinda sürmügtür.
Verilerin Degerlendirilmesi ve Analizi
Verilerin analizinde SPSS Paket Programdan yararlanilmigtir. Aragtirmada toplanan verilerin normal dagilima uygun olup olmadigi basiklik ve garpiklik katsayi degerlerine göre degerlendirilmig bu kapsamda Tablo 1'de yer alan verilere ait basiklik ve garpiklik katsayi degerleri hesaplanmigtir.
Tablo 1: Verilerin normal dagilima iligkin veriler
Ölgek N Min Max M ss Basiklik ^arpiklik
(Skewness) (Kurtosis)
OBDÖ Ölgek Toplam Puani 389 77 135 119,34 13,13 -,840 ,004
VSDEgO Ölgek Toplam Puani 389 42 124 87,55 14,74 -,215 -,142
Tablo 1'de görüldügü üzere basiklik ve garpiklik katsayisi degerlerinin +1.0 ile -1.0 arasindadir. Bu nedenle aragtirma verilerinin normal dagilim gösterdigi belirlenmigtir (Büyüköztürk, ^okluk ve Köklü, 2011). Bu dogrultuda, aragtirmada öncelikle verilerin frekans ve yüzde degerleri belirlenmig, verilerin analizinde bagimsiz degigkenlere bagli farkliligin belirlenebilmesi igin bagimsiz grup sayisi iki
ise t-testi analizi, ikiden fazla grup kargilagtirmasinda tek yönlü varyans analizi ve ölgeklerden alinan puanlar arasindaki iligkinin yönü ile gücünü belirlemek igin ise Pearson korelasyon analizi kullanilmigtir.
Aragtirma, beg-alti yag arasinda, 2020-2021 egitim ögretim yilinda okul öncesi egitime devam eden gocuklarin anneleri ile annelerin Genel Bilgi Formu, Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi ve Vineland Sosyal Duygusal Erken ^ocukluk Ölgegine Google Form araciliyla verdigi yanitlar ve 15 Nisan-15 Mayis 2021 tarihleriyle sinirlidir.
BULGULAR
Annelerin görügleri dogrultusunda okul öncesi egitim kurumuna devam eden beg-alti yag gocuklarin oyun becerileri ile sosyal duygusal geligimleri arasindaki iligkinin incelenmesi amaciyla yapilmig olan aragtirmadan elde edilen veriler analiz edilerek sonuglar agagida sunularak agiklanmigtir.
Tablo 2: Aragtirmaya Dahil Edilen Annelerin ^ocuklarinin Cinsiyetlerine Göre Oyun Becerileri
Ölgek Cinsiyet n X S sd t P
OBDÖ Kiz 211 121,31 11,92 348,04 3,21 0,001
Ölgek Toplam Puani Erkek 178 117,00 14,11
VSDEgÖ Kiz 211 89.38 14,32 387 2,69 0,007
Ölgek Toplam Puani Erkek 178 85,38 14,96
Tablo 2'de aragtirmaya dahil edilen annelerin gocuklari ile ilgili verdikleri bilgiler sonucunda gocuklarin cinsiyetlerine göre Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi [t (348,04) =3,21 p<0.05] ile Vineland Sosyal Duygusal Erken ^ocukluk Ölgegi [t (387) =2.69, p<0,05] puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu görülmügtür. Buna göre kiz gocuklarinin, erkek gocuklara kiyasla oyun becerileri ile sosyal duygusal geligime ait puan ortalamalarinin daha yüksek oldugu saptanmigtir.
Tablo 3: Aragtirmaya Dahil Edilen Annelerin gocuklarinin Okul Öncesi Egitim Alma Süresine Göre Oyun Becerileri ile Sosyal Duygusal Geligime ait Puan Ortalamalari ve Varyans Analizi Sonuglari
(n=389)
Ölgek
OBDÖ Ölgek Toplam Puani
Okul Öncesi Egitim Süresi
1 yildan az 1-2 yil arasi
2 yildan fazla
n
178 145
66
X
117,14 120,68 122,33
S
d
14,03
12,32 88 11,45
5,071 ,007
Fark
1-2 1-3
VSDEgÖ Ölgek Toplam Puani
1 yildan az 1-2 yil arasi
2 yildan fazla
178 145
66
84,96 89,13 91,09
14,75
15,14 88 12,66
5,614 ,004
1-2 1-3
30
f
P
Tablo 3'de de görüldügü gibi aragtirmaya dahil edilen annelerin gocuklari ile ilgili verdikleri bilgiler sonucunda gocuklarin okul öncesi egitim alma süresine göre Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi (f=5,071; p<0.05) ile Vineland Sosyal Duygusal Erken ^ocukluk Ölgegi (f=5,614; p<0.05) puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu görülmügtür. Bir yildan fazla okul öncesi egitim alan gocuklarin, bir yildan az alanlara kiyasla oyun becerileri ile sosyal duygusal geligime ait puan ortalamalarinin daha yüksek oldugu saptanmigtir.
Tablo 4: Aragtirmaya Dahil Edilen Annelerin gocuklarinin En Sevdigi Oyuna Türüne göre Oyun Becerileri ile Sosyal Duygusal Geligime ait Puan Ortalamalari ve Varyans Analizi Sonuglari
(n=389)
Ölgek gocuklarin En Sevdigi Oyun Kaba motor oyun n 62 X 113,97 S 4,96 d f p Fark
OBDÖ Ölgek Toplam Puani Masa bagi ve yapi-inga oyun Dramatik oyun Geleneksel oyun Diger oyun 40 85 129 73 118,33 122,21 120,28 119,47 12,61 11,66 12,59 13,29 388 3,951 ,004 1-3 1-4
Kaba motor oyun 62 83,76 12,35
VSDEgÖ Masabagi ve Yapi-ingaa oyun 40 89,20 17,38
Ölgek Toplam Dramatik oyun 85 90,39 14,31 88 2,341 ,055
Puani Geleneksel oyun Diger oyun 129 73 88,12 85,59 15,31 13,96
Tablo 4 incelendiginde aragtirmaya dahil edilen annelerin gocuklari ile ilgili verdikleri bilgiler sonucunda gocuklarin en sevdigi oyuna göre Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi (f=3,951; p<0.05) puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu, ancak Vineland Sosyal Duygusal Erken gocukluk Ölgegi puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik olmadigi (p>0.05) görülmügtür. Buna göre dramatik oyun ve geleneksel oyun seven gocuklarin, kaba motor oyun seven gocuklara kiyasla oyun becerileri puanlarinin daha yüksek oldugu saptanmigtir.
31
Tablo 5: Aragtirmaya Dahil Edilen Annelerin gocuklarinin Ebeveynleriyle Etkilegimli Oyun Oynama Sürelerine Göre Oyun Becerileri ile Sosyal Duygusal Geligime ait Puan Ortalamalari ve
Varyans Analizi Sonuglari
Ölgek
OBDÖ
Ölgek Toplam Puani
Ebeveynle Etkilegimli Oyun Saati
1 saatten az 1-2 saat arasi
2 saatten fazla
n
X
SS
sd F
p
90
170
129
116,09 120,51 120,07
14,52 13,22 11,67
VSDEgÖ
Ölgek Toplam Puani
1 saatten az 1-2 saat arasi
2 saatten fazla
90 83,03 170 89,06 129 88,73
14,38 15,19 13,83
Fark
388 3,682 ,026 1-2
388 5,660 ,004
1-2 1-3
Tablo 5 incelendiginde aragtirmaya dahil edilen annelerin gocuklari ile ilgili verdikleri bilgiler sonucunda gocuklarin ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynama süresine göre Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi (f=3,682; p<0.05) ve Vineland Sosyal Duygusal Erken gocukluk Ölgegi (f=5,660; p<0.05) puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu görülmügtür. Buna göre günde bir-iki saat ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynayan gocuklarin bir saatten az oynayanlara kiyasla Oyun Becerileri puan ortalamalarinin, günde bir saatten fazla ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynayan gocuklarin ise bir saatten az oynayanlara kiyasla sosyal duygusal geligim puan ortalamasinin daha yüksek oldugu saptanmigtir.
Tablo 6: Aragtirmaya Dahil Edilen Annelerin gocuklarinin Oyun Becerileri ile Sosyal Duygusal Geligime ait Puan Ortalamalari Arasindaki Iligkiye Ait Korelasyon Sonuglari
n M SD 1. 2.
1. VSDEgÖ (Toplam) 389 119,34 13,13 - ,602**
2. OBDÖ (Toplam) 389 87,55 14,74 ,602** -
** Korelasyon 0.01 düzeyinde anlamlidir.
Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi toplam puani ile VSDE^Ö toplam puani arasinda pozitif yönde orta düzeyde (r=,602; p<0.01) anlamli bir iligki oldugu görülmektedir (Tablo 6).
TARTI§MA
Aragtirmadan elde edilen bulgular igiginda, gocuklarin cinsiyeti ile Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi puanlari arasinda anlamli bir farklilik oldugu görülmügtür. Kiz gocuklarinin erkeklere göre oyun becerilerinin daha yüksek oldugu bulunmugtur. Bu dogrultuda oyun esnasinda kiz gocuklarinin, erkek gocuklara göre daha girigken oldugu ve iletigim becerilerinin daha fazla oldugu söylenebilir. Mercurio (2003) aragtirmasinda erkek gocuklarin yetigtirilme tarzinin duygusal olgunlugunu olumsuz yönde etkileyerek sosyal becerilerini zayiflattigi belirtilmigtir. Öte yandan, Park ve Cheah (2005) aragtirmasinda ise kiz gocuklarinin olumsuz duygularini daha iyi kontrol edebildigi ve bu durumun sosyal beceri düzeylerini artirdigi tespit edilmigtir. Torres, Verissimo, Monteiro, Santos ve Pessoa e Costa (2012) yaptiklari galigmada da kiz gocuklarinin oyun etkilegim düzeylerinin erkek gocuklardan yüksek oldugunu tespit etmigtir. Sezer vd. (2016) gocuklarin cinsiyetinin, gocuklarin oyun becerilerine etkisinin inceledigi aragtirmada, gocuklarin oyun becerileri ile cinsiyet degigkeni arasinda anlamli bir farklilik olmadigini bulmugtur. Aragtirma sonuglarina bakildiginda kiz gocuklarinin erkek gocuklara kiyasla oyun becerilerinin daha yüksek 32 bulundugu görülmektedir. Kizlarin beyindeki dil merkezinin erkeklere göre daha hizli olgunlagmasi nedeniyle konugmayi daha erken ögrendikleri bilinmektedir. Dil geligiminin temelini olugturan iletigimde, kizlarin sözel uyaranlara daha fazla tepki verdikleri ve daha ileri seviyede olduklari öne sürülmektedir. Ayrica, kizlar duygularini daha iyi ifade etme ve kelimeleri daha iyi kullanma egilimindedirler (Durualp, 2014). Aksoy ve Tozduman Yarali (2017) yapmig olduklari aragtirmada, 60-72 aylik gocuklarin oyun becerileri puanlarinin cinsiyete göre farklilagmadigini saptamigtir. Tuzcuoglu, Niran, Azkeskin ve Özkan (2020), aragtirmasina göre, gocuklarin ögrenme merkezlerinde tercih ettikleri oyun türleri cinsiyetlere göre anlamli farklilik göstermese de, oyun tercihleri cinsiyet degigkenine göre anlamli farklilik göstermektedir. Aragtirmada, kiz gocuklarin genellikle hareketsiz ve hayali oyunlari tercih ettigi, erkek gocuklarin ise gogunlukla fiziksel aktivite gerektiren oyunlari tercih ettigi saptanmigtir. Yurdakul, Beyazit ve Bütün Ayhan (2021) okul öncesi dönem gocuklarinin oyun etkilegimlerinde cinsiyetin belirleyici bir faktör oldugunu ve kiz gocuklarinin erkek gocuklardan daha fazla oyun etkilegimi sergiledigini tespit etmigtir. Bu aragtirmadan elde edilen bulgunun, kiz ve erkek gocuklari arasindaki mizag farkindan ve gevrenin gocuklara yükledigi anlamlardan ve kiz gocuklarinin erkek gocuklara göre iletigim becerilerinin daha fazla olmasindan kaynaklanmig olabilecegi dügünülmektedir.
gocuklarin cinsiyeti ile VSDE^Ö toplam puan ortalamasi arasinda anlamli bir farklilik oldugu görülmügtür. Kiz gocuklarin erkeklere göre sosyal duygusal geligim düzeylerinin daha yüksek oldugu saptanmigtir. ^orapgi, Aksan, Arslan Yalgin ve Yagmurlu (2010), kizlarinin erkeklere göre sosyal agidan daha yetkin olduklari ve daha az öfkeli, kizgin davraniglar sergilediklerini saptamigtir. Benzer gekilde Ural, Güven, Sezer, Azkeskin ve Yilmaz (2015) da bu sonuca ulagmigtir. Gür, Kogak, Demircan, Uslu, §irin ve §afak (2015) tarafindan gergeklegtirilen aragtirmada sosyal yetkinlik puanlarinin cinsiyete göre farklik gösterdigi, kiz gocuklarinin erkeklere göre sosyal agidan daha yetkin olduklari tespit edilmigtir. Yagar Ekici (2015) aragtirmasinin sonucunda, kiz gocuklarinin akranlarla uyum ile iligkili olan sosyal igbirligi becerilerinin erkek gocuklardan yüksek oldugunu bulmugtur. Literatürde erkek gocuklara göre kizlarin sosyal agidan daha
33
yetkin oldugu ve akranlari ile iligkilerinde kizginlik ve saldirganlik davraniglarini daha az sergiledikleri tespit edilen galigmalar da bulunmaktadir (gorapgi vd., 2010; Tozduman Yarali ve Özkan, 2016). Gür vd. (2015) tarafindan yapilan aragtirmada ise kiz ve erkek gocuklarin sosyal yetkinlik puanlarinin cinsiyete göre farklik gösterdigi, kizlarin erkeklere göre sosyal agidan daha yetkin olduklari saptanmigtir. Ural vd. (2015) okul öncesi dönemdeki gocuklarin annelerine baglanma bigimleri ile sosyal yetkinlik ve duygu düzenleme becerileri arasindaki iligkiyi incelemek amaciyla yapmig olduklari aragtirmanin sonucunda erkek gocuklarin kiz gocuklara göre daha fazla kizgin-saldirgan davranig sergilediklerini bulmugtur. Bir diger sonuca göre ise erkek gocuklarin duygu düzenleme becerilerinin kiz gocuklara göre daha dügük düzeyde oldugu saptanmigtir. Okul öncesi dönem gocuklari ile yapilan bagka bir galigmaya bakildiginda ise sonugta kiz gocuklarinin sosyal etkilegim ve igbirligi düzeylerinin erkek gocuklardan yüksek oldugunun belirtildigi görülmügtür (Kiling, 2018). Liman (2020) ise 60-72 aylik gocuklarin cinsiyete göre sosyal yetkinlik puanlarinin farklila§tigini görmügtür. Literatürdeki diger aragtirmalarda oldugu gibi (Romano, Tremblay, Boulerice ve Swisher, 2005; Knafo ve Plomin, 2006; Tozduman Yarali ve Özkan, 2016) Liman'in (2020) aragtirmasinda da kizlarin erkeklere göre daha fazla sosyal davranig sergiledikleri bulunmugtur. gocugun kigiligi, cinsiyeti, yagi, kardeg sayisi, dogum sirasi gibi degigkenler gocugun sosyal-duygusal geligimini etkilemektedir (Durualp, 2014). Bu aragtirma sonucunda ulagilan kiz gocuklarin erkeklere göre sosyal duygusal geligim düzeylerinin daha yüksek olmasinin nedeninin kiz gocuklarinin daha girigken, sosyal ve diga dönük olmasindan, sosyal yetkinlik agisindan erkeklere göre daha yetkin olmalarindan ve erkeklere göre iletigim becerilerinin daha kuvvetli olmasindan kaynaklanmig olabilecegi dügünülmektedir.
Aragtirmaya dahil edilen annelerin gocuklarinin okul öncesi egitim alma süresine göre hem oyun becerileri hem de sosyal duygusal geligim puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu görülmügtür. Bir yildan fazla okul öncesi egitim alan gocuklarin, bir yildan az alanlara kiyasla Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgegi ile Vineland Sosyal Duygusal Erken gocukluk Ölgegi puanlarinin daha yüksek oldugu saptanmigtir. Buna göre bir yildan fazla okul öncesi egitim alan gocuklarin, bir yildan az olanlara kiyasla puan ortalamalarinin daha yüksek oldugu saptanmigtir. Kapikiran, ivrendi ve Adak (2006) okul öncesi egitim alma süresi artan gocuklarin, sosyal becerilerinin daha geligmig oldugunu, Gülay Ogelman ve Akman (2009) geligim sürecinde gocugun akranlariyla etkilegimde ve iletigimde olmasi, sosyal duygusal uyumu gösterme ve sosyal becerilerin kazanimi igin önemli oldugunu vurgulamiglardir. Aragtirmalarda da görüldügü gibi okul öncesi egitim gocugun yagamini ve geligimine önemli kazanimlar saglamaktadir. Okul öncesi egitim gocuklara erken yaglardan itibaren farkli ve zengin yagantilar sunmakta, gocuklarin ileriki yaglardaki degigik ögrenme becerilerinin geligimine olumlu yönde katki saglamaktadir. Bu dogrultuda okul öncesi egitim kurumlari gocuklara egitimde firsat egitligi saglayarak gocuklarin geligim alanlarini bütüncül bir gekilde destekleyebilmekte, sosyal duygusal geligimi de güglendirebilmektedir.
Aragtirmaya dahil edilen annelerin gocuklarinin en sevdigi oyun ile Oyun Becerileri puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu, ancak Sosyal Duygusal geligim puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik olmadigi görülmügtür. Buna göre dramatik oyun ve geleneksel oyun seven gocuklarin, kaba motor oyun seven gocuklara kiyasla Oyun Becerileri puanlarinin daha yüksek oldugu saptanmigti. Dramatik oyunlarda gocuklarin pek gok duyusunu kullandigi ve kültürel yagami ögrendigi vurgulanmakta, ailelerin ve okul öncesi kurumlarinin gocuklari bu tür oyunlari oynamalari igin destekledikleri belirtilmektedir (Sapsaglam, 2018). gocuklarin oyun segiminde ve oyun kontrolünde özgür birakilmasi, gocugun kendi kararlarini verme becerisinin ve öz-denetim duygusunun geligmesine katki saglamaktadir (Kuguoglu ve Kürtüncü Tanir, 2006). Literatür incelendiginde Connolly ve Doyle (1984) yaptigi aragtirmada, dramatik oyunlarin dramatik olmayan oyunlara kiyasla gocuklara, arkadaglari ile etkilegimde olma firsati sundugu ve bu süreg igerisinde gocuklarin toplumsal rolleri deneyimleyerek, gergek yagami prova ettigi ve toplumsal kurallari daha gabuk ögrendigi sonucuna ulagmigtir. Sezici ve Yigit (2019) yaptiklari aragtirmada gocuklar tarafinda gogunlukla itig kakig oyunlarinin tercih edildigini, bu oyunlari tercih etme durumlari arttikga sosyal duygusal uyumun azaldigi sonucuna ulagmigtir.
Aragtirmaya dahil edilen annelerin gocuklarinin ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynama süresine
göre Oyun Becerileri ile Sosyal Duygusal geligim puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu görülmügtür. Buna göre günde bir-iki saat arasi ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynayan çocuklarin, bir saatten az olanlara kiyasla Oyun Becerileri puan ortalamalarinin daha yüksek oldugu, günde bir saatten fazla ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynayan çocuklarin, bir saatten az olanlara kiyasla Sosyal Duygusal geligim puaninin daha yüksek oldugu saptanmigtir. Çocuklarla en etkili etkilegim kurma yolunun oyun oldugunu dügünürsek çocuklarla etkilegimli oyun saatinin arttirilmasinin çocuklarin sosyal duygusal geligimlerini destekleyecegi söylenebilir. Ebeveyn çocuk etkilegiminin okul öncesi dönemdeki çocuklarin sosyal becerilerinin geligimi için önemli oldugu ifade edilmektedir (Council On Communications and Media (COCM), 2016). Literatürde çocuklarin aileleriyle etkilegimli vakit geçirmesinin ve çegitli deneyimler kazanmasinin çocuklarin çevresiyle kurdugu iletigim ve etkilegimde, davraniglarinin biçimlenmesinde ve duygularinin düzenlenmesinde, degerlerin olugmasinda önemli bir etken oldugu belirtilmektedir (§ahin, Ocak Karabay ve Demir, 2017). Sezer vd. (2016) yaptiklari aragtirmada oyun esnasinda ebeveyn ve çocuk arasindaki olumlu iletigimin çocugun oyun becerilerine katki saglamada önemli oldugunu bulmugtur.
Oyun Becerileri Degerlendirme Ôlçegi ile Vineland Sosyal Duygusal Erken Çocukluk Ôlçegi arasindaki iligkiyi belirlemeye yönelik yapilan korelasyon analizi sonuçlari incelendiginde çocuklarin oyun becerileri ile sosyal duygusal geligimleri arasindaki iligkinin pozitif yönde ve orta düzeyde oldugu görülmektedir. Bu sonuca göre, çocuklar ne kadar çok oyun oynarlarsa sosyal duygusal geligimleri o ölçüde olumlu etkilenir. Rubin, Fein ve Vandenberg (1983), yaptiklari bir aragtirmada çocuklarin oyun becerileri ile sosyal yeterlilikleri, igbirligi, duygulari anlama, arkadaglik ve popülerlik arasinda pozitif bir iligki oldugunu göstermigtir. Benzer gekilde, Christie ve Johnsen (1983) ile Uren ve Stagnitti (2009) çocuklarin sosyal yeterlilikleri ile oyun davraniglari arasinda bir baglanti bulmuglardir. Ayrica, Farver, Kim ve Lee (1995) tarafindan yapilan bir aragtirma, daha yüksek sosyal yeterlilige sahip çocuklarin daha geligmig oyun becerilerine sahip olduklarini ortaya koymugtur. Koçyigit vd. (2015) tarafindan yapilan aragtirmada, degigken ve olumsuz duygulari azaltmanin, çocuklarin oyun becerilerinde geligime yol açtigi, olaylara degigken duygularla yanit veren ve kizgin-öfkeli davraniglar sergileyen çocuklarin oyun becerilerinin azaldigi görülmügtür. Cohen ve Mendez (2009) tarafindan yapilan bir bagka çaligma ise, çocuklarin duygu düzenleyebilme becerileri ile sosyal yetkinlikleri arasinda ve oynadiklari oyunlar arasinda g^lü bir iligki oldugunu ortaya koymugtur. Özellikle, çocuklarin duygu düzenleyebilme ve sosyal yetkinliklerindeki sorunlarin, akranlariyla oyunlarini zorlagtirabilecegi bulunmugtur. Bu sonuçlara göre, çocuklarin sosyal beceri ve duygu düzenleme becerilerinin, oyun becerileri ve oyun sirasindaki davraniglari üzerinde önemli bir etkisi oldugu söylenebilir. Öztürk (2019) tarafindan yapilan bir bagka aragtirmada da, sosyal beceri düzeyi ile oyun davranigi arasinda anlamli bir iligki oldugu ve sosyal beceri düzeyleri geligen çocuklarin oyun davraniglarinin arttigi, ayni gekilde oyun davraniglari geligen çocuklarin da sosyal beceri düzeylerinin arttigi saptanmigtir.
34
SONUÇ VE ÖNERILER
Aragtirmaya dâhil edilen annelerin çocuklarinm cinsiyetlerine, okul öncesi egitim süresine ve ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynama süresine göre Oyun Becerileri ve Sosyal Duygusal geligimi puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu belirlenmigtir. Ayrica çocuklarin en sevdigi oyuna göre Oyun Becerileri puan ortalamalari arasinda anlamli düzeyde farklilik oldugu görülmügtür. Bu dogrultuda kizlarin, bir yildan fazla okul öncesi egitim alan çocuklarin, Oyun Becerileri ve Sosyal Duygusal geligim puan ortalamalarinin daha yüksek oldugu saptanmigtir. Dramatik oyun ve geleneksel oyun seven çocuklar ile günde bir-iki saat ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynayan çocuklarin Oyun Becerileri puan ortalamalarinin daha yüksek oldugu; günde bir saatten fazla ebeveynleriyle etkilegimli oyun oynayan çocuklarin ise Sosyal Duygusal geligim puan ortalamasinin daha yüksek oldugu saptanmigtir.
Oyun Becerileri Degerlendirme Ôlçegi ile Vineland Sosyal Duygusal Erken Çocukluk Ôlçegi puan ortalamalari arasinda pozitif yönde orta düzeyde anlamli bir iligki oldugu görülmektedir.
Aragtirmadan elde edilen bu sonuçlar dogrultusunda; ebeveynler çocuklariyla birlikte etkilegimli ve
etkili iletiçim halinde daha fazla vakit geçirebileœkleri oyun oynamalari, çocuklarin sosyal ve duygusal geliçimlerini destekleyebilecek oyun ve oyuncaklar hakkinda ebeveynlere yönelik egitim hizmetlerinin sunulmasi, çocuklarin oyun becerileri ile sosyal duygusal geli§imlerini derinlemesine inceleyen araçtirmalarin yapilmasi önerilebilir. Sonuç olarak, oyunun çocugun i§i, en büyük ugraçi, geliçim ve ögrenme sürecindeki yol göstericisi ve bu sürecin önemli bir bileçeni olmasinin yaninda, çocugun hayatindaki vazgeçilmez bir unsur oldugu dü§ünülmektedir. Özellikle yaçamin en kritik yillari olan erken çocukluk döneminde çocugun oyun ile büyüyerek geliçimini sürdürmesinin ilerleyen yillar için çok önemli olduguna inanilmaktadir.
35
"COPE-Dergi Editörleri için Davranif Kurallari ve En iyi Uygulama ilkeleri" beyanlari:
Etik Kurul Belgesi: Gümüjhane Üniversitesi Etik Kurulu'ndan etik kurul raporu (14.04.2021-2021/3) almmiçtir.
Çikar Çatismasi Beyani: Bu makalenin araçtirmasi, yazarligi veya yayinlanmasiyla ilgili olarak yazarin potansiyel bir çikar çatiçmasi yoktur.
Finansal Destek: Bu çaliçmanrn araçtirma ve yazim açamasmda herhangi kiçi/kurum veya kuruluçlar tarafindan finansal destek alinmadigi bildirilmiçtir.
Katki Orani Beyani: 1. yazar: %20 - 2. yazar: %20 - 3. yazar: %20 -4. yazar: %20 - 5. yazar: %20
Destek ve Te§ekkür Beyani: -
Sorumlu Yazar: Ar§. Gör. Lügen Ceren Güne§
Çifte Kör Hakem Degerlendirmesi: Diç-bagimsiz
Bu makale, Creative Commons Atif-GayriTicari 4.0 Uluslararasi Lisansi ile lisanslanmi§tir.
The following statements are made in the framework of "COPE-Code of Conduct and Best Practices Guidelines for Journal Editors":
Ethics Committee Approval: Ethics committee report (14.04.2021-2021/3) was received from Gümüghane University Ethics Committee.
Declaration of Conflicting Interests: No conflicts of interest were reported for this article.
Financial Support: It has been reported that this study did not receive financial support from any person/institution or organization during the research and writing phase.
Author Contributions: 1s' Author: %20 - 2nd Author: %20 - 3rf Author: %20 - 4th Author: %20 - 5th Author: %20
Statement of Support and Acknowledgment: -
Corresponding Author: Ress. Assist. Lügen Ceren Güneg
Double-Blind Peer Review: External-independent
This article is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
KAYNAKgA
Aksoy, A. B. & Tozduman Yarali, K. (2017). Cocuklarin Öz Düzenleme Becerileri ile Oyun Becerilerinin Cinsiyete Göre incelenmesi. Trakya Universitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 442-455.
Büyüköztürk, §., Cokluk, Ö. & Köklü, N. (2011). Sosyal Bilimler igin istatistik, (7. Baski). Ankara: Pegem Akademi.
Ceylan §. (2009). Vineland Sosyal-Duygusal Erken Cocukluk Ölgeginin Gegerlik-Güvenirlik Caligmasi ve Okul Öncesi Egitim Kurumuna Devam Eden Beg Yag Cocuklarinin Sosyal-Duygusal Davraniglarina Yaratici Drama Egitiminin Etkisinin incelenmesi. (Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi, Egitim Bilimleri Enstitüsü.
Christie, J. F. & Johnsen, E. (1983). The Role of Play in Social-Intellectual Development. Review of Educational Research, 53(1), 93-115.
Cirhinlioglu, F. G. (2015). Qocuk Geli§imi ve Ruh Sagligi: Okul Öncesi Dönem, (3. Baski ed). Ankara: Nobel Akademik.
Council On Communications and Media (COCM). (2016). Media and Young Minds. Pediatrics, 138(5), e20162591. https://doi.org/10.1542/peds.2016-2591
Cohen, J. S. & Mendez, J. L. (2009). Emotion Regulation, Language Ability, and the Stability of Preschool Children's Peer Play Behavior. Early Education and Development, 20(6), 1016-1037. https://doi.org/10.1080/10409280903305716
Connolly, J. A. & Doyle, A. B. (1984). Relation of Social Fantasy Play to Social Competence in Preschoolers. Dev Psychol, 20(5), 797. https://doi.org/10.1037/0012-1649.20.5.797
Cakmak, A. & Elibol, F. (2015). Qocuk ve Oyun (3. Baski). Ankara: Vize Yayincilik.
Corapgi, F., Aksan N., Arslan Yalgin, D. & Yagmurlu, B. (2010). Okul Öncesi Dönemde Duygusal, Davranigsal ve Sosyal Uyum Taramasi: Sosyal Yetkinlik Ve Davranig Degerlendirme-30 Ölgegi. Qocuk ve Genglik Ruh Sagligi Dergisi, 17(2), 63-74.
Durualp, E. (2014). An Investigation of Adolescent' Social Emotional Learning Skills in Terms of Gender And Grade. The Journal of Academic Social Science Studies, 26, 13-25.
Durualp, E. & Aral, N. (2010). Alti Yagindaki Cocuklarin Sosyal Becerilerine Oyun Temelli Sosyal Beceri Egitiminin Etkisinin incelenmesi. Hacettepe Universitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 160-172.
Farver, J. A. M., Kim, Y. K. & Lee, Y. (1995). Cultural Differences in Korean-And Anglo-American Preschoolers' Social interaction and Play Behaviors. Child Development, 66(4), 1088-1099. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.1995.tb00924.x
Fazlioglu, Y., Ilgaz, G. & Papatga, E. (2013). Oyun Becerileri Degerlendirme Ölgeginin Gegerlik Ve Güvenirlik Caligmasi. Trakya Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 239-250.
Flook, L., Goldberg, S. B., Pinger, L. & Davidson, R. J. (2015). Promoting Prosocial Behavior and Self-Regulatory Skills in Preschool Children Through a Mindfulness-Based Kindness Curriculum. Dev Psychol, 51(1), 44. https://doi.org/10.1037/a0038256
Gagnon, S. G. & Nagle, R. J. (2004). Relationships Between Peer Interactive Play and Social Competence in At-risk Preschool Children. Psychology in the Schools, 41(2), 173-189. https://doi.org/10.1002/pits.10120
Ginsburg, K. G. (2007). The Importance of Play in Promoting Healthy Child Development and Maintaining Strong Parent- Child Bands. American Academy of Pediatrics, 119(1), 182-191.
Gülay Ogelman, H. & Akman, B. (2009). Okul Öncesi Dönemde Sosyal Beceriler, Ankara: Pegem Akademi Yayincilik.
Gür, C., Kogak, N., Demircan. A., Uslu, B. B., §irin, N. & §afak, M. (2015). Okulöncesi Egitim Kurumlarina Devam Eden 48-60 Ay Cocuklarin Sosyal Yetkinlik ve Davranig Degerlendirme Durumlarinin incelenmesi. Egitim ve Bilim, 40(180), 13-23.
Hoffmann, J. & Russ, S. (2012). Pretend Play, Creativity, and Emotion Regulation in Children. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 6(2), 175-184. https://doi.org/10.1037/a0026299
36
Howard, J. & Mcinnes, K. (2013). The Impact of Children's Perception of an Activity As Play Rather Than Not Play on Emotional Well-Being. Child Care Health Dev, 39(5), 737-742. https://doi.org/10.1111/j.1365-2214.2012.01405.x
Kagar, S. (2016). Okul Öncesi Normal Geligim Gösteren 5-6 Yag Grubu gocuklarin Tercih Ettikleri Oyun Türlerinin Dil Geligimi Ve Problem gözme Becerisi Üzerine Etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). istanbul: Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kapikiran, N. A., ivrendi, A. B. & Adak, A. (2006). Okul Öncesi gocuklarinda Sosyal Beceri: Durum Saptamasi. Pamukkale Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 19(19), 19-27.
Karasar, N. (2019). Bilimsel Ara§tvrma Yöntemi (31. Baski). Ankara: Nobel Yayin Dagitim.
Kiling, N. (2018). 5-6 Yag gocuklarinin Sosyal Beceri ve Problem Davraniglari ile Oyun Davraniglari Arasindaki iligkinin incelenmesi. Kalem Egitim ve Insan Bilimleri Dergisi, 8(1), 297-332
Kogyigit, S. & Bagara Baydilek, N. (2015). Okul Öncesi Dönem gocuklarinin Oyun Algilarinin incelenmesi. Van Yüzüncü Yil Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 1-26.
Kogyigit, S., Yilmaz, E. & Sezer, T. (2015). 60-72 Aylik gocuklarin Sosyal Yetkinlik ve Duygu Düzenleme Becerileri ile Oyun Becerileri Arasindaki iligkinin incelenmesi. Hasan Ali Yücel Egitim Fakültesi Dergisi, 12-1(23), 209-218.
Kuguoglu, S. & Kürtüncü Tanir, M. (2006). Geligim Dönemlerine Göre Oyunun Terapötik Kullanimi. Ege Üniversitesi Hem§irelik Fakültesi Dergisi, 22(1), 293-304.
Knafo, A. & Plomin, R. (2006). Prosocial Behavior From Early to Middle Childhood: Genetic and Environmental Influences on Stability and Change. Developmental Psychology, 42(5), 771-786. https://doi.org/10.1037/0012-1649.42.5.771
Liman, B. (2020). 60-72 Aylik gocuklarin Sosyal Yetkinlik Ve Davranig Durumlarinin Bazi Degigkenlere Göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Egitim Fakültesi Dergisi, 1(37), 8-19. ^ http://dx.doi.org/10.14582/DUZGEF.2020.136
Linsey, E. W. & Colwell, M. J. (2003). Preschoolers' Emotional Competence: Links to Pretend and Physical Play. Child Study Journal, 33(1), 39-53.
Mercurio, C. M. (2003). Guiding Boys in the Early Years to Lead Healthy Emotional Lives. Early Childhood Education Journal, 30(4), 255-258.
Mutlu, B., Ergigi, A., Bütün Ayhan, A. & Aral, N. (2012). Okul Öncesi Dönemde Montessori Egitimi. Ankara Saglik Bilimleri Dergisi, 1(3), 113-128.
O'Sullivan, L. & Ring, E. (2018). Play As Learning: Implications For Educators and Parents From Findings of a National Evaluation of School Readiness in Ireland. International Journal of Play, 7(3), 266-289.
Özgünlü, M. & Veziroglu-gelik, M. (2018). Okul Öncesi Egitimde Yapilandirilmig Oyuna iligkin Ögretmen Görüglerinin incelenmesi. Kastamonu Educational Journal, 26(5), 1691-1700.
Öztürk, F. D. (2019). Okul Öncesi 4-6 Yag Grubu gocuklarin Baglanma Stilleri ile Sosyal Beceri Düzeyi ve Oyun Davranigi Arasindaki iligkinin incelenmesi. Üstün Zekalilar Egitimi ve Yaraticilik Dergisi, 6(2), 75-85.
Park, S. Y. & Cheah, C. S. (2005). Korean Mothers' Proactive Socialisation Beliefs Regarding Preschoolers' Social Skills. International Journal of Behavioral Development, 29(1), 24-34. https://doi.org/10.1080/01650250444000306
Ramazan, O. & Unsal, O. (2012). A Study on the Relationship Between the Social Emotional Adaptation and Behavioral Problems of 60- 72 Month Old Preschoolers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, 5828-5832.
Romano, E., Tremblay, R. E., Boulerice, B. & Swisher, R. (2005). Multi Level Correlates of Childhood Physical Aggression and Prosocial Behavior. Journal of Abnormal Child Psychology, 33(5), 565-578. https://doi.org/10.1007/s10802-005-6738-3
Rubin, K. H., Fein, G. G. & Vandenberg, B. (1983). Play. (Eds: Mussen, P. H. & Hetherington, E. M.) In:
Handbook of Child Psychology (pp. 693-774). New York: Wiley.
Sapsaglam, O. (2018). Okul Oncesi Donem Gocuklarinin Degigen Oyun Tercihleri. Ahi Evran Universitesi Krr§ehir Egitim Fakultesi Dergisi, 19(1), 1122-1135.
Sezer, T., Yilmaz, E. & Kogyigit, S. (2016). 5-6 Yag Grubu Gocuklarin Oyun Becerileri ile Aile-^ocuk iletigimleri Arasindaki iligkinin incelenmesi. Bolu Abant izzet Baysal Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi, 16(2), 185-204. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455256
Sezici, E. & Yigit, D. (2019). Okul Oncesi Gocuklarin Oyuncak Tercihleri, Oyun Davraniglari ve Sosyal Duygusal Uyumu Arasindaki iligkinin Degerlendirilmesi. Hem§irelik Akademik Ara§tvrma Dergisi, 5(3), 178-187.
Sparrow, S. S., Balla, D. A. & Cicchetti, D. V. (1998). Vineland Social-Emotional Early Childhood Scales: Manual. United States of America: Pearson Assessments.
§ahin, D., Ocak Karabay, §. & Demir, T. (2017). 5 Yag Gocuklarinin Sosyal Duygusal Uyumlari ile Ebeveynlerinin Tutumlari Arasindaki iligki. Disiplinlerarasi Egitim Ara§tvrmalari Dergisi, 1(2), 1-14.
Torres, N., Verissimo, M., Monteiro, L., Santos, A. J. & Pessoa e Costa, I. (2012). Father involvement and Peer Play Competence in Preschoolers: The Moderating Effect of The Child's Difficult Temperament. Family Science, 3(3-4), 174-188. https://doi.org/10.1080/19424620.2012.783426
Tozduman Yarali, K. & Ozkan, H. K. (2016). Gocuklarin Sosyal Problem Gozme Becerileri ile Sosyal Yetkinlik ve Davranig Durumlari Arasindaki iligkinin incelenmesi. Turkiye Sosyal Ara§tvrmalar Dergisi, 20(2), 345-361.
Tugrul, B. (2010a). £ocuk Dostu Ogrenme Ortamlari. Okulda yenilenme (ss. 215-221). Antalya: Ozel Okullar Birligi Yayini.
Tugrul, B. (2010b). Oyun Temelli Ogrenme. (Ed: Zembat, R.) iginde: Okul Oncesinde Ozel Ogretim Yontemleri (ss. 187-216). Ankara: Ani Yayincilik.
Tugrul, B. (2013). ^ocukta Oyun Geligimi. (Eds: Aral, N., Deniz, U. & Kan, A.) iginde: Ogretmenlik Alan Bilgisi: Okul Oncesi Ogretmenligi (ss. 245-269). Ankara: Alan Bilgisi Yayinlari.
Tugrul, B. (2018). Oyunun Gucu. (Ed: Aksoy, A. B.) iginde: Qocuk ve Oyun (ss. 12-30). Ankara: Hedef Yayincilik.
Tuzcuoglu, N., Niran, §., Azkeskin, K. & Ozkan, S. (2020). Okul Oncesi Donemdeki Gocuklarin Oz Duzenleme Becerileri ile Oyun Tercihleri Arasindaki iligkinin incelenmesi. Uluslararasi Karamanoglu Mehmetbey Egitim Ara§tvrmalari Dergisi, 2(1), 1-7.
Ural, O., Guven, G., Sezer, T., Azkeskin, K., & Yilmaz, E. (2015). Okul Oncesi Donemdeki Gocuklarin Baglanma Bigimleri ile Sosyal Yetkinlik Ve Duygu Duzenleme Becerileri Arasindaki iligkinin incelenmesi. Hacettepe Universitesi Saglik Bilimleri Fakultesi Dergisi, 1(Suppl2), 589-598.
Uren, N. & Stagnitti, K. (2009). Pretend Play, Social Competence and involvement in Children Aged 5-7 Years: The Concurrent Validity of the Child-Initiated Pretend Play Assessment. Aust Occup Ther J, 56(1), 33-40. https://doi.org/10.1111/j.1440-1630.2008.00761.x
Yagar Ekici, F. (2015). Okul Oncesi Egitime Devam Eden Gocuklarin Sosyal Becerileri ile Aile Ozellikleri Arasindaki iligkinin incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1-33.
Yurdakul, Y., Beyazit, U. & Butun Ayhan, A. (2021). Okul Oncesi Donem Gocuklarinda Duygu Duzenleme Becerileri ile Etkilegimli Oyun Davraniglari Arasindaki iligkinin incelenmesi. Afyon Kocatepe Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(4), 1291-1307. https://doi.org/10.32709/akusosbil.874538
38
