CC BY
0
DOI 10.5281/zenodo.13314888
Saidova M.M.
Buxoro davlat universiteti tayanch doktoranti
O'QUVCHILARNING KOREYS TILIDAN NUTQ VA AKADEMIK YOZUV KO'NIKMALARINI INTEGRATIV YONDASHUV ASOSIDA RIVOJLANTIRISH BOSQICHLARI VA TAMOILLARI
Annotatsiya: Ushbu maqola koreys tilidan nutq va akademik yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda integrativ yondashuvning samaradorligini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqot Mamlakatimizdagi 60 nafar 9-sinf o 'quvchilari ishtirokida o 'tkazildi. Eksperimental guruh integrativ yondashuv asosida, nazorat guruhi esa an'anaviy usullar asosida o'qitildi. Natijalar eksperimental guruhda nutq va yozuv ko'nikmalarining sezilarli darajada oshganligini ko'rsatdi. Integrativ yondashuv task-based language learning, corpus texnologiyasi va zamonaviy texnologiyalardan foydalanishni o 'z ichiga olib, o'quvchilarning til o'rganishga bo'lgan motivatsiyasini oshirishda ham samarali ekanligini tasdiqladi. Maqola integrativ yondashuvning koreys tilini o 'qitishdagi afzalliklarini tahlil qiladi.
Kalit so 'zlar: Integrativ yondashuv, koreys tili, nutq ko 'nikmalari, yozuv ko'nikmalari, task-based language learning, corpus texnologiyasi, zamonaviy texnologiyalar, til o 'rganish motivatsiyasi.
Saidova M.M. basic doctoral student Bukhara State University
STEPS AND PRINCIPLES OF DEVELOPING STUDENTS' SPEAKING AND ACADEMIC WRITING SKILLS IN THE KOREAN LANGUAGE BASED ON AN INTEGRATIVE APPROACH
Abstract. This article examines the effectiveness of an integrative approach in developing Korean speaking and academic writing skills. The research was conducted with the participation of 60 students 9th graders in our country. The experimental group was trained based on an integrative approach, and the control group was trained based on traditional methods. The results showed a significant increase in speaking and writing skills in the experimental group. The integrative approach, including task-based language learning, corpus technology, and the use of modern technologies, confirmed that it is effective in increasing students' motivation to learn a language. The article analyzes the advantages of the integrative approach in teaching Korean.
Key words: integrative approach, Korean language, speaking skills, writing skills, task-based language learning, corpus technology, modern technologies, language learning motivation.
KIRISH
Koreys tilidan nutq va akademik yozuv ko'nikmalarini rivojlantirish hozirgi davrda dolzarb masalalardan biridir. Integrativ yondashuv, ya'ni bir necha metodlarni birlashtirgan holda o'quvchilarni o'qitish, til o'rganish jarayonini samaraliroq va qiziqarliroq qilish imkonini beradi. Zamonaviy ta'lim tizimida o'quvchilarning til o'rganish motivatsiyasini oshirish, ularning kommunikativ ko'nikmalarini rivojlantirish uchun yangi usullarni joriy etish muhim ahamiyatga ega (Olimjonovna, 2024). Shu nuqtayi nazardan, koreys tilini o'qitishda ham nutq va yozuv ko'nikmalarini integrativ yondashuv asosida rivojlantirish kerak bo'ladi.
Integrativ yondashuv o'quvchilarning nafaqat til ko'nikmalarini, balki ularning madaniyat va ijtimoiy bilimlarini ham kengaytiradi. Bu yondashuv orqali o'quvchilar tilni nafaqat grammatik qoidalar asosida, balki amaliy jihatdan ham qo'llashni o'rganadilar. Bu esa ularning umumiy bilim va ko'nikmalarini mustahkamlashga yordam beradi (Masharibova, 2024).
Mazkur maqola koreys tilidan nutq va akademik yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda integrativ yondashuvning afzalliklari, tamoyillari va bosqichlarini tahlil qilishga bag'ishlangan. Shuningdek, maqolada o'quvchilarning koreys tilini o'rganish jarayonida duch keladigan qiyinchiliklar va ularni bartaraf etish yo'llari haqida ham fikr yuritiladi.
ADABIYOTLAR TAHLILI
Integrativ yondashuv til o'qitish metodikalarida keng qo'llanilayotgan usullardan biridir. Pyun (2013) tomonidan olib borilgan tadqiqotlar natijalari shuni ko'rsatadiki, integrativ yondashuv asosida o'quvchilar til o'rganish jarayonida yuqori natijalarga erishishlari mumkin. Pyunning tadqiqotida talabalarning task-based language learningga bo'lgan munosabati o'rganilgan va bu usulning samaradorligi yuqori ekanligi aniqlangan. Bu esa integrativ yondashuvning afzalliklarini tasdiqlaydi.22 Olimjonovna (2024) o'z maqolasida koreys tilini o'qitishda zamonaviy texnologiyalar va metodlardan foydalanishning ahamiyati haqida so'z yuritadi. Zamonaviy texnologiyalar yordamida o'quvchilarning til o'rganish jarayonini yanada qiziqarli va samarali qilish mumkin. Bu maqola integrativ yondashuvning zamonaviy texnologiyalar bilan uyg'unlashgan holda qo'llanilishi haqida qimmatli ma'lumotlarni t aqdim etadi.23
22 Ooyoung Pyun, D. (2013). Attitudes toward task-based language learning: A study of college Korean language learners. Foreign Language Annals, 46(1), 108-121.
23 Olimjonovna, P. S. (2024). Koreys Tilini O'qitishda Zamonaviy Yondashuvlar: Zamonaviy Texnologiyalar Bilan O'qitish. Miasto Przyszlosci, 49, 1267-1269.
Yoon (2005) esa o'zining doktorlik dissertatsiyasida talabalarning ikkinchi til sifatida koreys tilida akademik yozuvni o'rganish jarayonidagi tajribalarini o'rgangan. U corpus texnologiyasidan foydalanish orqali talabalarning yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishga e'tibor qaratgan. Ushbu tadqiqot integrativ yondashuvning yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda ham samarali ekanligini ko'rsatadi.24 Masharibova (2024) koreys tili ta'limi va darsliklari haqida yozgan maqolasida koreys tilini o'qitishdagi mavjud muammolar va ularni hal etish yo'llari haqida so'z yuritadi. Integrativ yondashuvning afzalliklari va bu yondashuv yordamida darsliklarni takomillashtirish imkoniyatlari haqida qimmatli ma'lumotlar beradi.25
Yuqoridagi adabiyotlar tahlili shuni ko'rsatadiki, integrativ yondashuv koreys tilidan nutq va akademik yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda samarali usul hisoblanadi. Bu yondashuvning qo'llanilishi o'quvchilarning til o'rganish jarayonidagi muvaffaqiyatlarini oshirishga yordam beradi.
METODLAR
Mazkur tadqiqot koreys tilidan nutq va akademik yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda integrativ yondashuvning samaradorligini o'rganishga qaratilgan. Tadqiqotda ishtirok etganlar Mamlakatimizdagi ikkita maktabning 9-sinf o'quvchilaridan iborat bo'lib, jami 60 nafar o'quvchi qatnashdi. Ishtirokchilar ikkita guruhga ajratildi: eksperimental guruh (30 o'quvchi) va nazorat guruhi (30 o'quvchi).
Eksperimental guruh integrativ yondashuv asosida o'qitildi. Bu yondashuvda task-based language learning, corpus texnologiyasi va zamonaviy texnologiyalardan foydalanildi. Mashg'ulotlar davomida o'quvchilar turli vazifalarni bajarishdi, koreys tili matnlarini tahlil qilishdi va yozma topshiriqlarni bajarishdi. Har bir mashg'ulot o'quvchilarning o'zaro muloqot qilishlarini ta'minlashga yo'naltirildi.
Nazorat guruhi esa an'anaviy metodlar asosida o'qitildi. Bu guruh o'quvchilari grammatik qoidalarni o'rganish va mustahkamlash, matnlarni o'qish va tarjima qilish kabi odatiy usullar bilan shug'ullanishdi. Tadqiqotning davomiyligi 8 hafta bo'ldi va bu davr mobaynida har ikki guruhdagi o'quvchilar testlar orqali baholandi.
NATIJALAR
Tadqiqot natijalari eksperimental guruhda nutq va yozuv ko'nikmalarining sezilarli darajada oshganligini ko'rsatdi. Dastlabki test natijalariga ko'ra, har ikki guruhdagi o'quvchilarning ko'rsatkichlari bir xil edi. Biroq, 8 haftalik darslar davomida eksperimental guruhda ancha ijobiy o'zgarishlar kuzatildi.
Eksperimental guruhda:
24 Yoon, H. (2005). An investigation of students' experiences with corpus technology in second language academic writing (Doctoral dissertation, The Ohio State University).
25 Masharibova, D. (2024, May). KOREYS TILI TA'LIMI VA DARSLIKLARI HAQIDA. In Conference Proceedings: Fostering Your Research Spirit (pp. 310-313).
• Nutq ko'nikmalari: Eksperimental guruhdagi o'quvchilarning nutq ko'nikmalari o'rtacha 35% ga oshdi. O'quvchilarning darsdagi faol ishtiroki va mashg'ulotlarda erkin fikr bildirish imkoniyati bu natijaga erishishda muhim rol o'ynadi.
• Yozuv ko'nikmalari: Yozuv ko'nikmalari bo'yicha esa o'quvchilar o'rtacha 40% ga yaxshilanishga erishdilar. Bu o'quvchilarning yozma topshiriqlarni bajarish va matnlarni tahlil qilish jarayonidagi faol ishtiroklari natijasida amalga oshdi.
• Motivatsiya: Eksperimental guruhdagi o'quvchilarning til o'rganishga bo'lgan motivatsiyasi ham sezilarli darajada oshdi. Dastlabki motivatsion savolnomalar natijalariga ko'ra, o'quvchilarning motivatsiya darajasi 50% ni tashkil qilgan bo'lsa, tadqiqot yakunida bu ko'rsatkich 75% ga yetdi.
Nazorat guruhida esa natijalar quyidagicha bo'ldi:
• Nutq ko'nikmalari: Nutq ko'nikmalarida nazorat guruhida o'rtacha 15% o'sish kuzatildi. An'anaviy usullar orqali o'quvchilar grammatik qoidalarni yaxshi o'zlashtirishdi, biroq amaliy nutq ko'nikmalarini rivojlantirishda eksperimental guruhdan ortda qolishdi.
• Yozuv ko'nikmalari: Yozuv ko'nikmalari bo'yicha nazorat guruhida 20% ga yaxshilanish kuzatildi. Grammatik qoidalarni o'rganish va matnlarni tarjima qilish orqali o'quvchilar yozuv ko'nikmalarini biroz yaxshilashdi.
• Motivatsiya: Nazorat guruhidagi o'quvchilarning motivatsiya darajasi dastlabki 50% dan tadqiqot yakunida 55% ga oshdi. An'anaviy usullar o'quvchilarning motivatsiyasini sezilarli darajada oshirishda yetarli samaradorlik ko'rsatmadi.
Yuqoridagi natijalar integrativ yondashuvning koreys tilini o'qitishda samarali ekanligini ko'rsatadi. Eksperimental guruhdagi o'quvchilarning natijalari bu yondashuvning afzalliklarini yaqqol isbotlab berdi. Integrativ yondashuv o'quvchilarning nafaqat til ko'nikmalarini, balki motivatsiyasini ham oshirishda muhim rol o'ynadi.
Shunday qilib, tadqiqot natijalari integrativ yondashuv asosida koreys tilini o'qitish metodikasi o'quvchilarning nutq va yozuv ko'nikmalarini samarali rivojlantirishi, shuningdek, ularning til o'rganishga bo'lgan qiziqishlarini oshirishga yordam berishini tasdiqladi. Bu yondashuvning keng qo'llanilishi koreys tilini o'rganuvchi o'quvchilarning muvaffaqiyatlarini yanada oshirishga imkon beradi.
MUHOKAMA
Integrativ yondashuvning koreys tilidan nutq va akademik yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda samaradorligini o'rganish bo'yicha olib borilgan tadqiqot natijalari bu yondashuvning afzalliklarini yaqqol ko'rsatdi. Eksperimental guruhdagi o'quvchilarning nutq va yozuv ko'nikmalaridagi sezilarli o'sish, nazorat guruhi bilan solishtirganda, integrativ yondashuvning yuqori samaradorligini tasdiqlaydi. Ushbu yondashuv o'quvchilarning nafaqat til ko'nikmalarini, balki motivatsiyasini ham oshirishga yordam berdi. Birinchidan,
eksperimental guruhdagi nutq ko'nikmalaridagi 35% o'sish integrativ yondashuvning kommunikativ metodlarni qo'llash orqali erishilganligini ko'rsatadi. Task-based language learning va corpus texnologiyasining birgalikda qo'llanishi o'quvchilarning muloqot qobiliyatlarini oshirishga katta yordam berdi. Mashg'ulotlar davomida o'quvchilarning erkin fikr bildirishlari va o'zaro muloqot qilishlari ularning nutq ko'nikmalarini rivojlantirdi. Ikkinchidan, yozuv ko'nikmalaridagi 40% yaxshilanish ham bu yondashuvning samaradorligini isbotlaydi. Yozma topshiriqlar va matnlarni tahlil qilish jarayonida o'quvchilar grammatik qoidalarni amalda qo'llashni o'rganishdi. Bu esa ularning yozuv ko'nikmalarini sezilarli darajada oshirdi. Yoon (2005) tomonidan olib borilgan tadqiqotlar ham yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda corpus texnologiyasining samaradorligini tasdiqlaydi.
Uchinchidan, o'quvchilarning til o'rganishga bo'lgan motivatsiyasi ham sezilarli darajada oshdi. Dastlabki 50% motivatsiya darajasi tadqiqot yakunida 75% ga yetdi. Bu esa integrativ yondashuvning o'quvchilarning til o'rganishga bo'lgan qiziqishlarini oshirishda muhim ahamiyatga ega ekanligini ko'rsatadi. Olimjonovna (2024) tomonidan ta'kidlanganidek, zamonaviy texnologiyalar yordamida o'quvchilarning til o'rganish jarayonini qiziqarli va samarali qilish mumkin. Biroq, nazorat guruhidagi natijalar integrativ yondashuvsiz an'anaviy usullarning yetarlicha samarali emasligini ko'rsatadi. Nazorat guruhidagi nutq ko'nikmalaridagi 15% o'sish va yozuv ko'nikmalaridagi 20% yaxshilanish integrativ yondashuvsiz o'quvchilar faqat grammatik qoidalarni o'rganish bilan cheklanganliklarini bildiradi. Bu esa ularning amaliy nutq va yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda yetarli darajada samaradorlik ko'rsatmaganligini tasdiqlaydi. Muhokama jarayonida integrativ yondashuvning asosiy tamoyillari va afzalliklari qayta tasdiqlanadi. Pyun (2013) tadqiqotlarida integrativ yondashuvning task-based language learning usuli orqali samaradorligi ko'rsatilgan bo'lib, bu yondashuvning o'quvchilarning motivatsiyasini oshirish va nutq ko'nikmalarini rivojlantirishda muhim ekanligi aniqlangan. Shuningdek, Masharibova (2024) tomonidan koreys tilini o'qitishda zamonaviy texnologiyalarning ahamiyati ta'kidlangan bo'lib, bu yondashuvning zamonaviy texnologiyalar bilan uyg'unlashgan holda qo'llanishi o'quvchilarning til o'rganish jarayonida yuqori natijalarga erishishlariga yordam beradi.
XULOSA
Mazkur tadqiqot integrativ yondashuvning koreys tilidan nutq va akademik yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda samarali usul ekanligini tasdiqladi. Eksperimental guruhdagi o'quvchilarning nutq va yozuv ko'nikmalaridagi sezilarli o'sish, shuningdek, ularning til o'rganishga bo'lgan motivatsiyasining oshishi integrativ yondashuvning yuqori samaradorligini ko'rsatadi. Natijalar shuni ko'rsatadiki, integrativ yondashuv o'quvchilarning til o'rganish jarayonini yanada qiziqarli va samarali qilish imkonini beradi. Bu yondashuvning task-based language learning, corpus texnologiyasi va zamonaviy texnologiyalar bilan uyg'unlashgan holda qo'llanilishi
o'quvchilarning til ko'nikmalarini rivojlantirishda muhim rol o'ynaydi. Tadqiqot natijalari shuni tasdiqlaydiki, integrativ yondashuv asosida koreys tilini o'qitish metodikasi o'quvchilarning nutq va yozuv ko'nikmalarini samarali rivojlantirishi, shuningdek, ularning til o'rganishga bo'lgan qiziqishlarini oshirishga yordam berishini tasdiqladi. Bu yondashuvning keng qo'llanilishi koreys tilini o'rganuvchi o'quvchilarning muvaffaqiyatlarini yanada oshirishga imkon beradi.
Integrativ yondashuvning koreys tilini o'qitishda qo'llanilishi til o'rganish jarayonida yangi imkoniyatlarni ochib beradi. Bu yondashuvning zamonaviy texnologiyalar bilan uyg'unlashgan holda qo'llanishi o'quvchilarning til o'rganish jarayonida muvaffaqiyatlarini oshirishga yordam beradi. Kelgusida integrativ yondashuv asosida olib boriladigan tadqiqotlar til o'qitish metodikalarini yanada takomillashtirishga va o'quvchilarning til o'rganish jarayonidagi muvaffaqiyatlarini oshirishga yordam beradi. Umuman olganda, koreys tilidan nutq va akademik yozuv ko'nikmalarini rivojlantirishda integrativ yondashuvning qo'llanilishi o'quvchilarning til o'rganish jarayonida yuqori natijalarga erishishlariga yordam beradi. Bu yondashuvning keng qo'llanilishi koreys tilini o'rganuvchi o'quvchilarning muvaffaqiyatlarini oshirishga xizmat qiladi. Integrativ yondashuvning afzalliklari va bu yondashuvning samaradorligi kelgusida til o'qitish metodikalarini yanada takomillashtirishga yordam beradi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Olimjonovna, P. S. (2024). Koreys Tilini O'qitishda Zamonaviy Yondashuvlar: Zamonaviy Texnologiyalar Bilan O'qitish. Miasto Przyszlosci, 49, 1267-1269.
2. Ooyoung Pyun, D. (2013). Attitudes toward task-based language learning: A study of college Korean language learners. Foreign Language Annals, 46(1), 108-121.
3. Masharibova, D. (2024, May). KOREYS TILI TA'LIMI VA DARSLIKLARI HAQIDA. In Conference Proceedings: Fostering Your Research Spirit (pp. 310-313).
4. Yoon, H. (2005). An investigation of students' experiences with corpus technology in second language academic writing (Doctoral dissertation, The Ohio State University).
5. Kondo-Brown, K., & Brown, J. D. (Eds.). (2017). Teaching Chinese, Japanese, and Korean heritage language students: Curriculum needs, materials, and assessment. Routledge.
6. Shin, S. C. (2010). The current state of Korean language education in Australian schools. Education Services Australia.
7. Kang, M. O. (2014). Multicultural education in South Korea: Language, ideology, and culture in Korean language arts education. Routledge.
8. Wang, H. S. (2003). A review of research as Korean as a foreign language. The Korean Language in America, 8, 7-35.
9. Jeon, M. (2010). Korean language and ethnicity in the United States: Views from within and across. The Modern Language Journal, 94(1), 43-55.
10. Saidova M.M., Comparative study on Uzbek second foreign languages curriculum and the curriculum of korean as a foreign language of South Korea. Interpretation and researches. Volume 2 issue 14 (36) | ISSN: 2181-4163, 63-72b
11. Saidova M.M., Koreys tilining jahon va O'zbekistonda ikkinchi xorijiy til sifatida ommalashuvi tendensiyalari. Journal of science-innovative research in Uzbekistan" jurnali volume 2, issue 7, 2024 | ISSN 2992-8869, 181-187 b
12. Saidova M.M. Bilimlarga asoslangan jamiyatda o'quvchilarga ikkinchi
13. xorijiy tilni o'rgatishning maqsad va vazifalari. Pedagogik mahorat № 6, 2024
14. Saidova M.M. Integrativ yondashuv asosida o'quvchilarga ikkinchi xorijiy tilni o'qitishda Koreya ta'lim dasturidan foydalanishning ahamiyati. Ta'lim va innovatsion tadqiqotlar, 2024
15. Saidova M. Integrativ yondashuv asosida koreys tilini o'qitish metodikasini takomillashtirishning pedagogik shart-sharoitlari. Talqin va tadqiqotlar, № 13(50), 2024
16. Saidova M. Важность обучения второму иностранному языку и современным профессиям, World of Scientific news in Science Journal, Vol2 Issue 6, 2024.
17. Saidova M. Ikkinchi xorijiy tilni o'qitishda ikki mamlakat madaniyatini o'rgatish prinsipining amaldagi tadbiqi (koreys tili dasrligi misolida). Zamonaviy fan va ta'lim yangiliklari xalqaro ilmiy jurnal, Vol 2 Issue 6, 2024.
18. N. Dilova. Uzluksiz ta'lim tizimida "lifelong learning" konsepsiyasini Joriy etish imkoniyatlari//"Zamonaviy dunyo ta'limi: yangi davr muammolari - yangi yеchimlar" mavzusidagi Xalqaro ilmiy-amaliy anjuman materiallari, 2024-yil 17-may kuni Andijon davlat universiteti, 46-49-бетлар
