CC BY
22
I
OCENA ZGODNOSCI
mgr inz. Vladimir Bakanova)*; mgr inz. Julia Mazurb)
a> Hn „ApTOH" / ARTON company
b) Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpozarowej im. Jozefa Tuliszkowskiego - Panstwowy Instytut Badawczy/ Scientific and Research Centre for Fire Protection - National Research Institute *Autor korespondencyjny / Corresponding author: technical@arton.com.ua
Nowe wymogi dla autonomicznych czujek dymu
New Requirements for Smoke Alarm Devices Новые требования к пожарным сигнализаторам дыма
ABSTRAKT
Cel: Celem artykulu jest przedstawienie opöznienia procesu standaryzacji w zakresie autonomicznych czujek dymu w stosunku do obecnego poziomu technologicznego tych urzqdzeri, a takze identyfikacja bl?döw i niescislosci w zapisach projektu normy prEN 14604. Dodatkowo celem artykulu jest zaproponowanie kierunköw oceny ilosciowej szeregu parametröw czujek dymu.
Wprowadzenie: W artykule krötko przedstawiono historic rozwoju autonomicznych czujek dymu (od pierwszej jonizacyjnej czujki dymu typu 710 do miniaturowej autonomicznej czujki dymu i czujki multidetektorowej), a takze historic mi?dzynarodowych norm w tym zakresie (od pierwszej normy mi?dzynarodowej ISO 12239 do projektu normy prEN 14604:2016).
Metody: Omöwiono glöwne zalozenia projektu normy prEN 14604, ktöre sq inne niz wyst?pujqce w obecnie stosowanej normie EN 14604:2005. Zwrö-cono uwag? na niedopuszczalne uzywanie röznej terminologii w dokumencie normatywnym dla tego samego poj?cia. Ujawniono bl?dy techniczne w materialach graficznych. Zaproponowano tresc niektörych rozdzialöw normy oraz uzupelnienie wymagari technicznych dla autonomicznych czujek dymu o parametry ilosciowe. Zarekomendowano metod? sprawdzenia mechanizmu kompensacji zmian czulosci autonomicznych czujek dymu poprzez utrzymanie wysokiej stabilnosci i niezb?dnej pr?dkosci wzrostu okreslonej g?stosci optycznej powietrza w ograniczonej obj?tosci. Wyniki: Zaproponowano wprowadzenie skrötu literowego SAD (Smoke Alarm Devices) i uzywanie go w calym tekscie. Przedstawiono bl?dy w rysunkach znajdujqcych si? w zalqcznikach G oraz I. Zaprezentowano nowe brzmienie rozdzialu 3.1.6. Wystqpiono z propozycjq dokonania zmian w rozdzialach 4.2.1.1 i 4.2.1.5. Zalecono uzupelnienie rozdzialu 3.1.7. Przytoczono dowody na nietozsamosc poj?c response value i sensitivity. Zasygnalizowano moz-liwosc stworzenia stanowiska do sprawdzenia mechanizmu kompensacji zmian czulosci autonomicznych czujek dymu. Potwierdzono koniecznosc wprowadzenia ilosciowej oceny sily dzialajqcej na podzespoly urzqdzenia w celu ujednoznacznienia wniosköw z badari. Wskazano na potrzeb? zmiany wymagari technicznych w zakresie instalacji czujek autonomicznych na scianie.
Wnioski: Uwzgl?dnienie przedstawionych propozycji zmian w normach zaröwno europejskich, jak i krajowych pozwoli opracowac dokumenty normatywne, ktöre b?dq jednoznacznie interpretowane podczas prowadzenia badari autonomicznych czujek dymu w laboratoriach badawczych oraz w warunkach produkcyjnych.
Stowa kluczowe: prEN 14604, autonomiczne czujki dymu, wymagania dla funkcji fakultatywnych, kompensacja zmian czulosci Typ artykutu: artykul przeglqdowy
Przyjçty: 29.03.2018; Zrecenzowany: 29.06.2018; Zatwierdzony: 05.07.2018; Procentowy wklad merytoryczny: V. Bakanov - 75%; J. Mazur - 25%;
Identyfikatory ORCID autorow: V. Bakanov - 0000-0002-4098-9277; J. Mazur - 0000-0002-9124-3424; Proszç cytowac: BiTP Vol. 50 Issue 2, 2018, pp. 120-131, doi: 10.12845/bitp.50.2.2018.9; Artykul udostçpniany na licencji CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/).
ABSTRACT
Objective: The objective of this article is to present delays in the standardisation of smoke alarm devices in relation to the present technological advancement of such devices, and to identify errors and irregularities in draft prEN 14604 standard. In addition, the project aims at proposing directions for the quantitative evaluation of a number of parameters of smoke alarm devices.
Background: The article presents a brief history of the development of smoke alarm devices (from the first type 710 ionisation smoke detector to ASD-10QR miniature autonomous smoke detector and Nest Protect multi-sensor detector), along with the history of the relevant international standards (from the first ISO 12239 to draft rEN 14604:2016).
Methods: The main principles of the draft standard prEN 14604, which differ from those present in the currently binding EN 14604:2005, are discussed. Attention is drawn to the unacceptable use of various terms for one concept in the reference standard. Technical errors in images are demonstrated. The content of specific clauses of the standard is suggested, along with the proposed addition of quantitative parameters for the technical requirements for
smoke alarm devices. A method of checking the mechanism of sensitivity fluctuation compensation in smoke alarm devices is proposed by retaining a high stability and the necessary rate of optical air density rise in a limited volume.
Results: The abbreviation SAD (Smoke Alarm Devices) is proposed and used in the entire text. Errors in figures included in Annexes G and I are demonstrated, and the new wording of Clause 3.1.6 is proposed. A suggestion is also made to introduce changes to Clause 4.2.1.1 and 4.2.1.5, along with adding a new content to Clause 3.1.7. Evidence proving the non-equivalence of response value and sensitivity is presented. The possibility of creating a station for checking the mechanism of sensitivity fluctuation compensation in smoke alarm devices is indicated. The necessity of introducing the quantitative evaluation of the forces impacting on the device components is confirmed, in order to make the study results unambiguous. Finally, the need to change the technical requirements for wall-mounting smoke alarm devices is indicated.
Conclusions: Taking into consideration the proposed changes to the European and national standards will make it possible to develop standards which will be unambiguously interpreted during smoke alarm device tests carried out in research laboratories and in production environment. Key words: prEN 14604, smoke alarm devices, requirements for optional functions, sensitivity fluctuation compensation Article type: review article
Received: 29.03.2018; Reviewed: 29.06.2018; Accepted: 05.07.2018; Percentage contribution: V. Bakanov - 75%; J. Mazur - 25%;
Authors' ORCID IDs: V. Bakanov - 0000-0002-4098-9277; J. Mazur - 0000-0002-9124-3424; Please cite as: BiTP Vol. 50 Issue 2, 2018, pp. 120-131, doi: 10.12845/bitp.50.2.2018.9;
This is an open access article under the CC BY-SA 4.0 license (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/).
АННОТАЦИЯ
Цель: Целью статьи является показать запаздывание процесса стандартизации в области пожарных сигнализаторов дыма от реального уровня техники в этом направлении; выявить ошибки и неточности в тексте проекта стандарта prEN 14604; дать предложения по количественной оценке ряда параметров.
Введение: В статье была представлена краткая история развития пожарных сигнализаторов дыма (от первого серийного ионизационного сигнализатора дыма модели 710 до самого миниатюрного радиоканального сигнализатора дыма и комбинированного интеллектуального сигнализатора), а также история международных стандартов в этой области (от первого международного стандарта ISO 12239 до проекта стандарта prEN 14604:2016).
Методы: Выделены основные положения проекта стандарта prEN 14604, которые являются новыми относительно действующего нормативного документа. Отмечена недопустимость использования в нормативном документе нескольких терминов для одного и того же понятия. Выявлены технические ошибки в графических материалах. Представлены рекомендованные формулировки нескольких разделов. Дополнены технические требования к пожарным сигнализаторам дыма количественными характеристиками. Предложен метод проверки механизма компенсации дрейфа чувствительности путем поддержания с высокой стабильностью и обеспечения роста с необходимой скоростью удельной оптической плотности воздуха в ограниченном объеме для пожарного сигнализатора дыма.
Результаты: Предложено ввести буквенную аббревиатуру S. A. D. - Smoke Alarm Devices и использовать ее во всем тексте. Показаны ошибки в графических материалах приложений G и I. Представлена новая формулировка раздела 3.1.6. Предложены изменения в разделах 4.2.1.1 и 4.2.1.5. Рекомендовано дополнить раздел 3.1.7. Приведены доказательства не тождественности понятий "response value" и "sensitivity" Показана техническая возможность построения установки для проверки механизма компенсации дрейфа чувствительности пожарных сигнализаторов дыма. Доказана необходимость введения количественной оценки усилий прилагаемых к компонентам изделия для однозначных выводов по результатам испытаний. Показана необходимость изменения технических требований при установке пожарных сигнализаторов на стене.
Выводы: Учет указанных недостатков и представленных предложений, как в европейских, так и в национальных стандартах позволит получить нормативные документы, которые будут однозначно трактоваться при проведении испытаний пожарных сигнализаторов дыма в сертификационных центрах и в производственных условиях.
Ключевые слова: prEN 14604, пожарный сигнализатор дыма, обязательные требования для необязательных функций, компенсация дрейфа
чувствительности
Вид статьи: обзорная статья
Принята: 29.03.2018; Рецензирована: 29.06.2018; Одобрена: 05.07.2018;
Процентное соотношение участия в подготовке статьи: V. Bakanov - 75%; J. Mazur - 25%;
Идентификаторы ORCID авторов: V. Bakanov - 0000-0002-4098-9277; J. Mazur - 0000-0002-9124-3424;
Просим ссылаться на статью следующим образом: BiTP Vol. 50 Issue 2, 2018, pp. 120-131, doi: 10.12845/bitp.50.2.2018.9;
Настоящая статья находится в открытом доступе и распространяется в соответствии с лицензией CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/
licenses/by-sa/4.0/).
Wprowadzenie
Obecnie autonomiczna czujka dymu jest jednym z najbar-dziej skutecznych urz^dzen zapobiegaj^cych wystçpowaniu ofiar smiertelnych podczas pozarow [1-5]. Zgodnie ze staty-stykq miçdzynarodowq wiçkszosc pozarow odnotowywana jest w domach i mieszkaniach [6-7]. Dlatego w postçpowych
Background
Nowadays, smoke alarm devices are among the most effective devices when it comes to preventing fatalities during fires [1-5]. In accordance with international statistics, most fires are recorded in houses and flats [6-7]. For this reason, the progressive countries introduced guidelines for the
panstwach juz dawno wprowadzono obowigzkowe wytyczne do-tyczgce instalowania autonomicznych czujek dymu w pomiesz-czeniach mieszkalnych. Od czasu wyprodukowania w 1965 r. pierwszej seryjnej czujki dymu (ryc. 1) wyrob ten byt wielokrot-nie modyfikowany [8].
installation of smoke alarm devices on residential premises a long time ago. Since the inception of the first mass-produced smoke alarm (Fig. 1) in 1965, this product has been re -peatedly modified [8].
Rycina 1. Pierwsza autonomiczna czujka dymu z 1965 r. [8] Figure 1. The first smoke alarm device of 1965 [8]
Zastosowane w czujkach innowacyjne rozwigzania tech-niczne miaty swoje odzwierciedlenie w dokumentach norma-tywnych okreslajgcych wymagania dla tych urzgdzen. Pierwszg normg miçdzynarodowg dotyczgcg czujek dymu byt dokument ISO 12239 [9], ktory ukazat siç w 2003 roku. Oprocz typowych wymagan dla detektora dymu, ktore byty analogiczne do wy-mogow dla punktowych czujek dymu, wyzej wymieniony dokument zawierat wymagania specjalne dotyczgce sygnalizacji akustycznej o pozarze (zasilanej zarowno z baterii, jak z sieci elektroenergetycznej), urzgdzenia do testowania czujki oraz szereg dodatkowych funkcji fakultatywnych.
W 2005 r. ukazata siç obecnie obowigzujgca norma EN 14604 [10], ktora w 2008 r. zostata czçsciowo zmieniona.
The innovative technical solutions used in smoke alarm devices were reflected in the normative documents determining the requirements for such devices. ISO 12239 [9], published in 2003, was the first international standard concerning smoke alarm devices. In addition to the requirements typical of smoke detectors, which corresponded to those for point detectors, the aforementioned document included special requirements concerning fire alarm sounders (powered by batteries or from mains), detector testing devices and a range of additional optional functions.
The currently binding standard EN 14604 [10] was published in 2005 and then partly amended in 2008.
Nowoczesne czujki dymu a zapisy normatywne
Przy projektowaniu nowego wyrobu w pierwszej kolejno-sci nalezy skupic siç na wymaganiach technicznych jego do-tyczgcych, a opisanych w normie. Nalezy jednak zauwazyc, ze wymagania sg okreslane nie tylko w normach. Powinno siç uwzglçnic rowniez ogolny poziom wiedzy technicznej i po -pyt rynkowy.
Wspotczesnie poziom technologiczny co 5-7 lat znaczg-co siç zmienia. W takiej sytuacji naturalne jest to, ze normy nie odzwierciadlajg obecnego poziomu rozwoju technologicznego wyrobow gtownych swiatowych producentow.
Za przyktady innowacyjnych rozwigzan mogg postuzyc cho -ciazby miniaturowe autonomiczne czujki dymu zawierajgce jed-ng bateriç. Bateria taka moze zapewnic poprawng pracç urzg-
Modern smoke alarm devices vs. provisions of the standard
When preparing a new product, one should first focus on the relevant technical requirements described in the standard. These requirements, however, are not specified exclusively in the standards. The general level of technical knowledge and market demand should also be taken into account.
Nowadays, the technological level is changing significantly every 5-7 years. Considering that, it is natural that the standards do not reflect the present level of technological development of the products offered by leading producers around the world.
Examples of innovative solutions include small smoke alarm devices with only one battery. Such a battery can ensure the normal operation of the device for 10 years of use. A multi-de-
dzenia przez 10 lat jego uzytkowania. Innym przyktadem jest czujka multidetektorowa z sygnalizacjq akustycznq i transmisjq komunikatow do telefonu.
tector device with an alarm sounder and message transmission to a telephone can serve as another example.
Zmiany w normie EN 14604
Miçdzynarodowa norma EN 14604 juz nie zaspokaja w pet -ni potrzeb uzytkownika czujek dymu. To doprowadzito m.in. do pojawienia siç wymagari VdS 3131 [11] oraz VdS 3515 [12], a na -stçpnie - projektu nowej wersji normy prEN 14604 [13].
Wymagania zawarte w normie VdS 3131 nie zostaty jednak uwzglçdnione w obecnej wersji projektu normy. Wersja ta nie zawiera bardziej rygorystycznych wymagari obejmujqcych caty okres eksploatacji czujek z wbudowanq na state bateriq. W ten sposob badanie czujki autonomicznej z wbudowanq na state ba -teriq, przeprowadzane w celu otrzymania certyfikatu zgodnosci Q [14], bçdzie traktowane jako osobny proces, wymagany tylko w niektorych krajach, na przyktad w Niemczech.
Nalezy wspomniec, ze w projekcie normy EN 14604 nie za-warto rowniez w petnym zakresie tych wymagari dotyczqcych czujek radiowych, ktore znajdujq siç w normie VdS 3515. Wpro-wadzone wymagania w tym obszarze sq bardzo ograniczone w porownaniu z wymaganiami zawartymi w normie EN 54-25 [15].
Z dokonanej przez autorow analizy wynika, ze nowe parametry zawarte w projekcie normy EN 14604 zostaty wymienione w roz-dziale wprowadzajqcym Przedmowa europejska. EN 14604:2016 zawiera nowe rozdziaty i zatqczniki oraz nastçpujqce zmiany:
a) wymagania dla bezpieczeristwa elektrycznego autonomicznych czujek dymu zasilanych z sieci elektro -energetycznej oraz czujek z niskim poziomem napiç -cia podano w tabeli (EN 14604:2005, 4.12.1 i 5.12.1);
b) zgodnie z wymaganiami mandatu przeanalizowano rozdziat 4 w celu zapisania w tym rozdziale wszyst-kich wymagari. Rozdziat 5 przeanalizowano w celu zapisania wszystkich badari zgodnie z rozdziatem 4;
c) dodano wymagania dla badari wytrzymatosci na wil-gotne gorqco state przez 21 dni;
d) uzupetniono wymogi dotyczqce stopnia ochrony obudowy IP;
e) zmieniono metody badania sygnalizacji akustycznej;
f) dodano wymagania dla czujek dymu wykorzystujq-cych tqcznosc radiowq;
g) dodano wymagania dotyczqce sygnalizacji optycznej;
h) dodano zapis, ze czujki z wbudowanymi bateriami powinny byc automatycznie podtqczone do zrodta zasilania, gdy sq zainstalowane w gniezdzie (rozdziat 8.3 w nowym wydaniu normy);
i) w rozdziatach 4.2.2.3, 5.2.3.2 i w zatqczniku M przeanalizowano wymagania dotyczqce pojemnosci ba-terii. Obecnie w autonomicznych czujkach wymaga-ne sq baterie, ktorych zywotnosc wynosi minimum 3 lata. Procedura szacowania zywotnosci baterii zo -stata przedstawiona w normie;
j) czujki zasilane z sieci elektroenergetycznej muszq miec wbudowane zasilanie rezerwowe;
Changes to EN 14604
EN 14604 no longer fully satisfies the needs of smoke alarm device users. This has led, among other things, to the emergence of VdS 3131 [11] and VdS 3515 [12], and then to an amended draft version of prEN 14604 [13].
The requirements of VdS 3131 were not taken into account in the present version of the standard. This version does not include the stricter requirements covering the entire period of use of smoke alarm devices with built-in batteries. As a result, the testing of smoke alarm devices with built-in batteries, conducted with a view to obtaining the Q certificate of conformity [14], will be treated as a separate process, required only in selected countries, e.g. in Germany.
It is worth noting that the draft EN 14604 also does not include all the requirements for radio detectors, which are provided for in VdS 3515. The requirements introduced in this respect are very limited in comparison with those in EN 54-25 [15].
As analysed by the authors, the new parameters included in the draft EN 14604 are enumerated in the introductory chapter European foreword. EN 14604:2016 includes new clauses and annexes as follows:
a) Electrical safety requirements for mains powered smoke alarms and extra low voltage smoke alarms have been revised and clarified by adding a table (EN 14604:2005, 4.12.1 and 5.12.1);
b) as required by the mandate, Clause 4 has been revised to state all the requirements. Clause 5 has been revised to state all the corresponding tests;
c) additional requirements for 21 day humidity (endurance) have been included;
d) additional requirements for ingress for foreign bodies have been included;
e) the sound output test method has been modified;
f) requirements for smoke alarms using radio links have been added;
g) requirements for visual alarm indication have been added;
h) alarms with built-in batteries are to be automatically connected to their power source on installation (8.3 in the revised standard);
i) battery capacity requirements in 4.2.2.3, 5.2.3.2 and Annex M revised and now require primary battery powered smoke alarms to have a minimum of 3 years battery service life. Details of the assessment of battery service life are included;
j) mains powered smoke alarms are required to have an integral backup power supply;
k) funkcjç wyciszania alarmu i funkcjç testowania prze-analizowano i zastgpiono tymczasowym odtgcze-niem i wyciszaniem sygnatu alarmowego; l) dodano rozdziat 6 Ocena i weryfikacja statosci uzyt-
kowych wyrobow (AVCP); m) dodano rozdziat 7 Klasyfikacja i oznaczenie; n) dodano rozdziat 8 Znakowanie, etykiety i opakowanie; o) rozdziat 8 uzupetniono o wykaz wytycznych; p) dodano zatgczniki L, M, N i R.
Zasadniczo nowe sg parametry techniczne sygnalizacji aku-stycznej i metody jej weryfikacji.
Wymagania dotyczgce czujki dymu bardziej przypominajg wymagania dla sygnalizatora akustycznego, ktore sg okreslone w normie EN 54-3 [16], a ktore zaktadajg sprawdzenie charakte -rystyki kgtowej w dwoch osiach oraz przeprowadzenie wielu po -miarow i obliczen. Bytoby lepiej dla uzytkownikow danej normy, gdyby zostata ona uzupetniona o materiaty graficzne i wyjasnie -nia, tak jak to jest w normie dla sygnalizatorow akustycznych.
Nowy dokument zawiera rowniez wymagania obowigzkowe dotyczgce funkcji opcjonalnych. Mozna to zauwazyc wtasciwie od pierwszych stron dokumentu.
Na przyktad sygnalizacja optyczna zadziatania czujki, ktora jest opcjonalna dla jednej czujki dymu, powinna obowigzkowo znajdowac siç w kilku potgczonych ze sobg autonomicznych czujkach dymu, z ktorych mozna m.in. stworzyc siec lokalng. Wymog ten wynika z tego, ze w sieci lokalnej czujka, ktora jako pierwsza wykryje pozar, wyda sygnat nie tylko akustyczny, ale takze optyczny.
Pozostate czujki bçdg przekazywac tylko sygnat akustyczny.
W nowym dokumencie sg poza tym dodatkowe wymagania dotyczgce tymczasowych trybow dziatania takiej sygnalizacji optycznej (czego nie ma w obecnie obowigzujgcej normie), zgodnie z ktorymi:
- w trybie alarmu pozarowego sygnalizacja optyczna po -winna swiecic w sposob ciggty lub migac z czçstotli-woscig 1 Hz;
- w kazdym innym trybie pracy mozna uzyc tego same-go sygnalizatora, ale przy czçstotliwosciach nie wyz-szych niz 0,2 Hz.
Analiza krytyczna projektu normy
Podobnie jak w kazdym nowym dokumencie, tak i w anali-zowanym projekcie normy mozna znalezc bt^dy i niescistosci, które nalezatoby poprawic.
1. Mimo ze w tytule omawianego dokumentu oraz w roz-dziale 3.1.16 zawierajgcym definij poj^cia „wyrób" nazwa wyrobu jest scisle okreslona, a mianowicie smoke alarm devices, w tekscie dokumentu oprócz tego terminu stosowane sg tez inne terminy ozna-czajgce ten sam wyrób, m.in. smoke alarm i unite. Na podstawie prowadzonych analiz autorzy proponujg zastosowac w rozdziale 3.2 skrót literowy, na przyktad SAD (Smoke Alarm Devices), i uzywac go w catym tekscie.
k) alarm silence facility test function has been revised and replaced by temporary disablement and alarm muting;
l) Clause 6, "Assessment and verification of constancy
of performance (AVCP)"; m) Clause 7, "Classification and designation"; n) Clause 8, "Marking, labelling and packaging"; o) content of the technical manual added in Clause 8; p) Annex L, M, N and R have been added.
In principle, the new items include the technical parameters of sound output and the methods of its verification.
The requirements for smoke alarms resemble those for alarm sounders, which are described in EN 54-3 [16], and which provide for checking the angle-dependant characteristics in two axes, and conducting many measurements and calculations. Users of the given standard would benefit from its being supplemented with graphical elements and explanations, as it is the case in the standard for alarm sounders.
The new document also includes compulsory requirements for optional functions. This is noticeable practically from the initial pages of the document.
For example, the optical signalling of the smoke alarm operation, which is optional for one such alarm, should be compulsory for several interconnected smoke alarm devices which are used, e.g., as a local network. This requirement results from the fact that in a local network, the smoke alarm which first detects the fire will sound the alarm and indicate it visually.
Other alarm devices will only transfer the audio signal.
The new document also includes additional requirements concerning temporary modes of operation of such visual signalling (which is not covered by the standard in force), in accordance with which:
- in the fire alarm mode, the visual signalling should be lit continuously or flash with a frequency of 1 Hz;
- in all other modes of operation, the same signaller may be used, with frequencies up to 0.2 Hz.
A critical analysis of the draft standard
As it is the case with every new document, the draft stand -ard in question has errors and irregularities worth amending.
1. Despite the name of the product being precisely determined as smoke alarm devices in the title of the analysed document and its Clause 3.1.16 including the definition of "product", the body of the document also includes other terms for the same product, such as smoke alarm and unit. Based on the conducted analysis, the authors of this paper suggest the introduction of an abbreviation, for example SAD (Smoke Alarm Devices), and its consistent use throughout the standard.
W rozdziale 4.2.2.2 d, 4.2.2.3 i 4.2.2.3 d podane sq niepra -widtowe odestania do innych rozdziatow normy. Zdaniem autorow odestania powinny dotyczyc rozdziatu 4.2.1.2 i 4.2.6.
Zapis wspotrzçdnych na rysunkach w zatqczniku G nie odpowiada podpisom - w jednym miejscu jest X i Y, a w drugim - 1 i 2 (ryc. 2):
Rycina 2. Legenda 1 m - wartosc (dB/m) 2y - wartosci [2] Figure 2. Key 1 m - value (dB/m) 2y - values [13]
2. Clauses 4.2.2.2 d, 4.2.2.3 and 4.2.2.3 d include incorrect references to other clauses of the standard. According to the authors, these references should concern Clauses 4.2.1.2 and 4.2.6.
3. The coordinates in images in Annex G are inconsistent with the captions - X and Y in one case, and 1 and 2 in the other case (Fig. 2):
3
4. Zatqcznik I zawiera rysunki I.1 oraz I.2 pochodzqce z za-tqcznika, dotyczqcego komunikacji radiowej - zamiast rys. 3 powinien byc rys. 4.
4. Annex 1 includes Figures I.1 and I.2 which originate from the annex concerning radio communications - there should be Fig. 4 instead of Fig. 3.
Rycina 3. Bt^dnie zamieszczone rysunki I.1 oraz I.2. Poprawny rysunek po prawej Figure 3. Erroneously placed Figures I.1 and I.2. The correct figure is on the right Zrodto: pr EN 14604:2016 Smoke alarm devices. Source: pr EN 14604:2016 Smoke alarm devices.
5. W rozdziale 4.2.1.1 niejednoznacznie okreslono miejsca obserwacji sprawnosci sygnalizacji optycznej (ewentu-alnie wskazniki swietlne): „All mandatory indicators shall be visible from a distance of at least 1 m from a line perpendicular to the mounting sufrace of the smoke alarm device, in an ambient light intensity up to 500 lx".
5. In Clause 4.2.1.1 the place of observation of visual signalling (or light indicators) is determined ambiguously: "All mandatory indicators shall be visible from a distance of at least 1 m from a line perpendicular to the mounting surface of the smoke alarm device, in an ambient light intensity up to 500 lx".
Odlegtosc 1 m nalezy mierzyc wzdtuz prostopadtej linii przechodzqcej przez srodek czujki. Wymagana jest wiçc niewielka korekta tresci rozdziatu 4.2.1.1: „...at least 1 m on a line...".
6. W punkcie 4.2.1.5 podano przyktad urzqdzeri (element do wyciszania alarmu i nadajnik), ktore nie muszq byc po-tqczone z czujkq dymu. Bardziej praktyczne bçdzie roz-wazenie mozliwosci podtqczenia czujki autonomicznej i urzqdzenia nadawczo-odbiorczego (transceiver).
7. Rozdziat 3.1.6 Detachable nie jest zwiqzany z definicjq sa-
mego wyrobu (zob. 3.1.16), dlatego autorzy proponujq nastçpujqce brzmienie:
„Zdejmowalna pozarowa czujka dymu to autonomiczna czujka dymu (zob. rozdziat 3.1.16) sktadajqca siç z dwoch elementow: gtowicy i gniazda, ktore mogq byc roztqczane miçdzy sobq w celu przeprowadzenia konserwacji bez uszkodzenia zadnego elementu".
8. Rozdziat 3.1.7 Fault condition wymaga doprecyzowania samej definicji. Na przyktad wskazane jest podanie przy-ktadow mozliwych uszkodzeri, np.: za niski poziom bate-rii, znaczqce zabrudzenie detektora.
9. W projekcie EN 14604 uzyto kilka terminow, dla ktorych brak jest definicji w normie:
- fire sensivity (czutosc pozarowa) (4.7; tabela 1; 5.7.1;
5.7.1.2.11; tabela 5; tabela ZA.1; tresc);
- smoke alarm's sensivity (czutosc czujki) (4.4; 5.1.1.5);
- initial sensivity (czutosc poczqtkowa) (tresc; 5.8.3.2.4;
4.3.3; 5.8.2.2.2.2; 5.1.1.6; 5.8.4.1.2.2; tabela 1; 5.8.4.2.2.5;
5.3.3; 5.8.4.3.2.5; 5.3.3.2; 5.8.4.4.2.4; 5.8.1.1.2; 5.8.5.2.3;
5.8.1.2.2; tabela 5; 5.8.2.1.2.2; tabela ZA.1).
Jesli te trzy pojçcia charakteryzujq tç samq wtasciwosc au -tonomicznej czujki dymu dotyczqcq wykrycia dymu, to nazwa powinna byc jedna. Nie mozna jednak mylic terminu sensitivity z nowym terminem response value. Obecny termin response threshold ma takie samo znaczenie jak nowo wprowadzony response value (zob. rozdziat 3.1.14 w prEN 14604 i rozdziat 3.8 w EN 14604:2005). Jednoczesnie nie jest tozsamy z terminem sensitivity, a wrçcz jest jego przeciwieristwem. Wraz ze wzrostem czutosci czujki jej prog zadziatania maleje. Podobnq zaleznosc obserwujemy w przypadku materiatow i ich wtasciwosci elek-trycznych, takich jak przewodnictwo i opornosc.
Nowosciq w projekcie normy jest rowniez rozdziat 4.4 Response to slowly developing fires. Wzmianka o nim powinna zna-lezc siç w rozdziale Przedmowa europejska, poniewaz opisywany w nim parametr dotyczy podwyzszonych wymagari dotyczq-cych jakosci wyrobu i jest bezposrednio zwiqzany z funkcjq kompensacji zmian czutosci czujek dymu. Nowa procedura moze w praktyce pozwolic na wydtuzenie odstçpow czaso-wych pomiçdzy kolejnymi konserwacjami technicznymi wyro-bow. O przeprowadzeniu takiej konserwacji bçdzie przypomi-nac sama czujka. Jest to wazne, poniewaz oddziatywanie pytu osadzajqcego siç wewnqtrz komory czujki moze doprowadzic do fatszywego alarmu, jesli nie zostanie on odpowiednio skom-pensowany. Na ryc. 4 pokazano pokrywç komory czujki dymu ze sladami pytu, ktory powoduje wzrost poziomu rozproszenia promieni podczerwonych.
The distance of 1 m should be measures along the perpendicular line going through the centre of the SAD. The -refore, a small change should be introduced to Clause 4.2.1.1: "...at least 1 m on a line...".
6. Point 4.2.1.5 gives an example of devices (an alarm muting element and a transmitter) which do not have to be connected to the SAD. Considering the possibility of con -necting the SAD and a transceiver would be more practi -cal.
7. Clause 3.1.6 Detachable is not related to the definition of the product (see 3.1.16), and, therefore, the authors suggest amending it so it has the following wording:
"A detachable smoke alarm device is a smoke alarm device (see Clause 3.1.16) composed of two components: a head and a socket, which can be detached from each other for maintenance without any damage to either com -ponent".
8. Clause 3.1.7 Fault condition requires a more specific defi-nition. For example, it is recommended to provide examples of possible damage, e.g. battery being too low or considerable soiling of the detector.
9. Draft EN 14604 includes several terms which are not defined in the standard:
- fire sensitivity (4.7; Table 1; 5.7.1; 5.7.1.2.11; Table 5;
Table ZA.1; Contents);
- smoke alarm's sensitivity (4.4; 5.1.1.5);
- initial sensitivity (Contents; 5.8.3.2.4; 4.3.3;
5.8.2.2.2.2; 5.1.1.6; 5.8.4.1.2.2; Table 1; 5.8.4.2.2.5;
5.3.3; 5.8.4.3.2.5; 5.3.3.2; 5.8.4.4.2.4; 5.8.1.1.2;
5.8.5.2.3; 5.8.1.2.2; Table 5; 5.8.2.1.2.2; Table ZA.1).
If these three terms characterise the same property of a SAD in terms of smoke detection, then there should be only one term. However, one should not mistake sensitivity for the newly introduced response value. It is the present response threshold which has the same meaning as the newly introduced response value (see Clause 3.1.14 of prEN 14604 and Clause 3.8 of EN 14604:2005). At the same time, it is not identical, but opposite, to sensitivity. The higher the sensitivity, the lower the response threshold. A similar correlation can be observed in the case of materials and their electrical properties, such as conductivity and resistance.
Clause 4.4 Response to slowly developing fires constitutes another addition in the draft standard. This should be indicated in the European foreword, as the parameter discussed concerns higher product quality requirements, and is directly related to the SAD sensitivity fluctuation compensation function. The new procedure can practically result in longer intervals between the subsequent instances of technical maintenance of products. The SAD itself will remind the user of the need for such maintenance. This is important as the impact of dust sediment inside the SAD chamber can lead to a false alarm, if not compensated for correctly. Figure 4 presents a SAD chamber cover with traces of dust, which results in increased IR dispersion.
A A: * ff \
--- j
Rycina 4. Pokrywa komory czujki dymu ze sladami kurzu Figure 4. SAD chamber cover with traces of dust Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
Jednakze zestawienie wymagan w rozdziale 4.4 jest bardzo skrocone, nawet w odniesieniu do normy EN 54-7 [17], w ktorej znajduje si? odpowiadajqcy mu rozdziat 4.8 i odpowiadajqcy mu zatqcznik L. W tym rozdziale brakuje rowniez zatqcznika wyja-sniajgcego i odpowiednich materiatow graficznych. O ile w ostat-nim stuleciu mozna byto stwierdzic, ze „praktycznie niemozliwe jest wykonywanie badan w warunkach bardzo powolnego wzro-stu st?zenia dymu", o tyle nowoczesne urzqdzenia techniczne tworzone na bazie mikrokontrolerow pozwalajq nie tylko zasto-sowac w autonomicznej czujce dymu funkcj? opartq na takim badaniu, lecz takze konstruowac sprz?t, na ktorym mozna mo-nitorowac dziatanie tej funkcji. W celu technicznego wdrozenia takiego sprz?tu potrzebna jest jedynie wola osoby opracowu-jqcej norm? wprowadzenia odpowiednich zmian. Mozliwe jest zapewnienie powolnego wzrostu wtasciwej g?stosci powietrza w kanale dymowym z pr?dkoscig ponizej 0,25 A na godzin? (gdzie A - wartosc nominalna progu zadziatania czujki) do wartosci 0,5 A. Nast?pnie nalezy ustabilizowac na tym poziomie okreslonq g?stosc optycznq powietrza w ciqgu dwoch godzin. Ponadto ko-nieczne jest zapewnienie wzrostu zadymienia z pr?dkosciq od 0,015 do 0,1 dB/m na minut?. Zadziatanie czujki z kompensacjq wahan czutosci powinno nastqpic juz na poziomie 1,5 A. Ryc. 5 przedstawia zaleznosc jednostkowej g?stosci powietrza w funkcji czasu, na podstawie ktorej mozna zbadac dziatanie mecha-nizmu kompensacji wahan czutosci czujki dymu.
On the other hand, the list of requirements in Clause 4.4 is very short, even in relation to EN 54-7 [17], which includes the corresponding Clause 4.8 and the corresponding Annex L. The Clause also lacks an explanatory annex and the relevant graphic materials. While in the last century it was possible to state that "it is practically impossible to perform tests in the conditions of a very slow increase in smoke concentration", modern technical devices based on microcontrollers facilitate not only the use of functions based on such a test in a smoke alarm device, but also the construction of equipment for monitoring this function. The technical implementation of such equipment is conditional only on the willingness of the person responsible for preparing the standard to introduce such changes. It is, therefore, possible to ensure a slow increase in the characteristic air density in the smoke stack, with a speed lower than 0.25 A per hour (where A - the nominal value of SAD alarm threshold) to 0.5 A. Then, a specific optical air density should be stabilised at this level over a period of two hours. Furthermore, it is necessary to ensure accumulation of smoke rising at 0.015 to 0.1 dB/m per minute. A SAD with sensitivity fluctuation compensation should activate as early as at 1.5 A. Fig. 5 presents the interrelation between the unit air density as a function of time, based on which one can test the operation of the SAD sensitivity fluctuation compensation mechanism.
Rycina 5. Jednostkowa g?stosc powietrza w funkcji czasu Figure 5. Unit air density as a function of time Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
W podobny sposob lub przez symulacjç zapylenia (na przyktad za pomocq talku) mozliwe jest sprawdzenie rzeczywistej wartosci maksymalnego poziomu kompensacji wahari czutosci z uwzglçd-nieniem wymagari zawartych w rozdziale 4.4. Stworzenie sys-temu weryfikowania czujek dymu w warunkach zadymienia po-wstatego wskutek wolno rozwijajqcego siç pozaru nie sprawiatoby szczegolnych trudnosci, jednak producenci i laboratoria badawcze sprzçt do takich badari bçdq wprowadzac dopiero po pojawieniu siç wymogow regulacyjnych w normie dla tego rodzaju wyrobow.
Wskazane jest, zeby niektore rozdziaty projektu normy za-wieraty konkretne wartosci liczbowe dla parametrow, a nie tyl-ko opis tych parametrow. Dotyczy to np. rozdiatu 4.2.4 Routine test facility. Przycisk testujqcy wykorzystuje siç, by sprawdzic funkcjonowanie czujki (zwtaszcza po dtugotrwatyych badaniach odpornosci i wytrzymatosci na czynniki zewnçtrzne). Bez wqtpli -wosci brakuje w tym aspekcie przeprowadzenia wystarczajqcej oceny ilosciowej wptywu na urzqdzenie badari srodowiskowych. Podczas sprawdzania funkcjonowania rçcznych ostrzegaczy pozarowych zgodnie z EN 54-11 [18] takie kryterium ilosciowe skutecznosci zadziatania przycisku okresla norma EN 894-3 [19]. Jesli dla przycisku testowego zostanq zastosowane mini-malne wartosci dziatania sity lub momentu obrotowego, to po-ziomy bçdq spetniac warunki okreslone w punkcie 5.2.3 normy EN 894-3, mianowicie:
- dla sity - <10 N;
- dla momentu obrotowego - <0,5 Nm.
Zatem po zakoriczeniu badania odpornosci lub wytrzymatosci na dziatanie czynnikow zewnçtrznych sprawdzenie zadzia-tania powinno rozpoczqc siç od oceny wptywu badari srodowiskowych na urzqdzenie z sitq 10 N lub momentu obrotowego 0,5 Nm. Kryterium poprawnosci dziatania jest przejscie czujki na tryb alarmu pozarowego i wyemitowanie sygnatu dzwiçkowego na okreslonym poziomie w okreslonej odlegtosci od urzqdzenia.
Takze w rozdziale 4.2.2.5 Battery missing prevention oraz rozdziale w 5.2.2.5, ktory ustanawia metody weryfikacji, nie okre-slono ilosciowo wartosci sity. Kontrola wzrokowa i ocena tech-niczna na podstawie dokumentacji producenta - bez wymogow normatywnych dotyczqcych wartosci sity podczas instalowa-nia gtowicy czujki w jej podstawie - nie mogq byc podstawq do obiektywnej oceny zgodnosci wyrobu z normq.
Rozdziat 4.2.2.5 nalezy uzupetnic o wymog nastçpujqcej tresci: „...przy tym sita lub przytozony moment obrotowy nie po -winny przekraczac maksymalnych wartosci granicznych okre-slonych w rozdziale 5.2.3 normy EN 894-3, odpowiednio <120 N lub <50 Nm, a czçsci wyrobu po takich dziataniach nie powinny miec widocznych wad".
Dlatego jezeli mozna zastosowac sitç, ktora nie ma ogra-niczeri normowych, wowczas wymagania zawarte w rozdziale 4.2.2.5 mogq byc spetniane albo nie. Jesli bateria jest zainsta-lowana, to element obudowy informujqcy o braku baterii nie blokuje mozliwosci umieszczenia gtowicy czujki w jej podstawie. Jesli baterii nie ma, to przy pewnych czynnosciach element obudowy przeszkadza w zamocowaniu czujki. Uzycie duzej sity moze spowodowac deformacjç elementu (skierowanie go w in-nym kierunku, jak pokazano na ryc. 10, co pozwala zamocowac czujkç na podstawie bez baterii zasilajqcej).
In a similar way or by dust simulation (for example using talcum), it is possible to evaluate the actual value of the maximum level of sensitivity fluctuation compensation, taking into account the requirements of Clause 4.4. Creating a system of verifying SADs in the conditions of accumulation of smoke resulting from a slowly developing fire would not be particularly difficult; however, the producers and testing laboratories prefer to test such equipment only after regulatory requirements appear in the standard concerning such products.
It is recommended that some clauses of the draft standard included specific numbers for given parameters, rather than being limited to descriptions of these parameters. This applies, for example, to Clause 4.2.4 Routine test facility. The test button is used to check the function of the SAD (especially after long-term strength tests and tests of resistance to external factors). Undoubtedly, a sufficient quantitative as -sessment of the impact of environmental testing on the equipment has not been carried out in this respect. During the eval -uation of the operation of manual call points, in accordance with EN 54-11 [18], such quantitative criterion of effective op -eration of buttons is specified in EN 894-3 [19]. If minimum values of force or torque are applied on the test button, then the levels will meet the conditions specified in point 5.2.3 of EN 894-3, which are:
- for force - <10 N;
- for torque - <0,5 Nm.
Therefore, after testing the strength or resistance to external factors, operation testing should start with an evaluation of the impact of environmental tests on the device, with a force of 10 N and a torque of 0.5 Nm. SAD transitioning into the fire alarm mode and sounding the audio signal at a specific level, and in a specific distance to the device, is the criterion of correct operation.
Also Clause 4.2.2.5 Battery missing prevention and Clause 5.2.2.5 which determines verification methods fail to specify the force in quantitative terms. Visual inspection and technical assessment based on the manufacturer's documentation - without normative requirements concerning the force when installing the device head in its base - cannot form the basis for objective assessment of the product's conformity with the standard.
Clause 4.2.2.5 should be supplemented with the following content: "...however, the force or torque should not exceed the maximum limits specified in Clause 5.2.3 of EN 894-3, equal to <120 N or <50 Nm respectively, and components of the product should not have any visible defects after such actions".
Therefore, if a force can be applied without standard limits, the requirements included in Clause 4.2.2.5 may be either met or not. If the battery is installed, the part of the chassis informing the user on a missing battery does not block the possibility of placing the device head in its base. If there is no battery, the part of the chassis hinders device installation. Using substantial force can result in component deformation (redirecting it, as shown in Fig. 10, which allows device installation without the battery).
Rycina 6. Przyktad deformacji elementu obudowy informujgcego o braku baterii
Figure 6. An example of the deformation of the chassis component informing the user on the missing battery Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
Zatem bez wyznaczenia wartosci sit dla tego samego rozwig-zania technicznego mozna uzyskac zupetnie przeciwne wnioski.
Btçdy wystçpujg rowniez w metodyce badania na olsnienie przedstawionej w rozdziale 5.5.2. Zdaniem autorow nie jest za -sadne „oslepianie" czujki, ktora zostata juz wprowadzona w stan alarmowy, ani monitorowanie wymagan zawartych w rozdziale 5.5.2.3 stanowigcych, ze „podczas sekwencji uruchamiania oraz wtgczania wszystkich lamp na co najmniej 1 minutç probka nie powinna emitowac ani alarmu, ani sygnatu btçdu".
Rozwigzanie tego problemu jest mozliwe po uzupetnieniu rozdziatu 5.1.1.5 o nastçpujgcg tresc: „Przed rozpoczçciem kaz -dego pomiaru i po zakonczeniu pomiaru kanat dymowy nalezy przewietrzyc w celu usuniçcia pozostatosci testowego aerozolu w samym kanale oraz w probce".
W rozdziale 5.5.2.2 po stowach: „Potem przeprowadzic na-stçpujgce badanie. Zmierzyc wartosc progu zadziatania zgod-nie z rozdziatem 5.1.1.5" nalezy dopisac zdanie: „Sprawdzic, czy czujka znajduje siç w trybie gotowosci".
Tabelç 1 Plan badan nalezatoby uzupetnic o jeszcze jedng uwagç: „Badan zgodnie z rozdziatem 5.2.2.7 Battery reversal nie przeprowadza siç w przypadku czujek z wbudowanym niewy-miennym zrodtem zasilania".
Szczegotowego uzupetnienia wymagajg metody prowadze-nia badan wedtug rozdziatu 5.8.3 Corrosion resistance - Sulphur Dioxide (SO2) corrosion oraz rozdziatu 5.8.3.2.2. Opis nalezy uzu-petnic o zdanie: „Autonomiczne czujki dymu z wbudowanym niewymiennym zrodtem zasilania sg odtgczane od zasilania zgodnie z instrukcjg producenta". Ponadto rozdziat 5.8.3.2.4 trzeba uzupetnic o podobne zdanie: „Autonomiczne czujki dymu z wbudowanym niewymiennym zrodtem zasilania nalezy pod-tgczyc do zrodta zasilania zgodnie z instrukcjg producenta".
Podpis do rysunku F1 zanjdujgcego siç w zatgczniku F za-wiera odniesienie do pozycji nr 3, jednak na rysunku F1 pozycja ta nie jest zaznaczona.
Poza tym uwaga: „may be on either wall" jest sprzeczna z tym, co widac na rys. F3, ktory pokazuje mozliwe rozmiesz-czenie czujek tylko na dtugiej scianie pomieszczenia do poza-row testowych.
Therefore, without force values being specified for the same technical solution, one can make strikingly opposite conclusions.
Also the methodology of testing dazzling, presented in Clause 5.5.2, is flawed. According to the authors "dazzling" of a device which has been already put in an alarm state is not warranted, nor is the monitoring of the requirements included in Clause 5.5.2.3 so that "[d]uring the periods when the switching sequences are being conducted and when the lamps are all on for at least 1 min, the specimen shall emit neither an alarm nor fault signal".
This problem can be resolved by adding the following to Clause 5.1.1.5: "Before the start of and after every measurement, the smoke duct should be ventilated to remove the test aerosol within the duct and sample".
In Clause 5.5.2.2 after: "Then carry out the following test. Measure the activation threshold as per Clause 5.1.1.5," the fol -lowing sentence should be added: "Check whether the SAD is in the standby mode".
The following note should be added to Table 1 Test plan: The testing provided for in Clause 5.2.2.7 Battery reversal is not conducted in respect of SADs with built-in power sources".
The testing methods as per 5.8.3 Corrosion resistance - Sulphur Dioxide (SO2) corrosion and 5.8.3.2.2 require detailed supplementation. The following sentence should be added to the description: "Smoke alarm devices with built-in power sources are disconnected from power supply as instructed by the manu -facturer". Furthermore, the following sentence should be added to Clause 5.8.3.2.4: "Smoke alarm devices with built-in power sources should be connected to power supply as instructed by the manufacturer".
The caption under Figure F1 in Annex F refers to item No. 3; however, no such item is marked in Figure F1.
Moreover, the note: "may be on either wall" is inconsistent with Figure F3, which demonstrates the possible arrangement of SADs only on the longer wall of the room for fire tests.
In the test section of Annex F there is no reference to Figure F3, and in Figure F3 itself, the aforementioned arrangement
W czçsci testowej zatqcznika F nie ma odniesienia do rysun -ku F3, a na samym rys. F3 powyzszy uktad czujek na scianie jest sprzeczny z prawami fizyki: czujki znajdujqce siç w odlegtosci hmax od sufitu bçdq faktycznie zacieniaty czujki znajdujqce siç w odlegtosci h od sufitu. Roznica pomisdzy h i h rzeczy-
3 min ^ ^ J max min 1
wiscie moze bye mniejsza niz 0,5 m. W zwiqzku z powyzszym 4 czujki powinny bye rozmieszczone w uktadzie szachownicy.
Ponadto podczas takich badan najlepiej nie korzystae z za-lecen producenta, tylko z wymogow dotyczqcych rozmieszcze-nia czujek w pomieszczeniach, na przyktad tych przedstawio-nych w DIN 14676 [20] ( ryc. 7).
of SADs on the wall violates the laws of physics: SADs at a distance of h to the ceilinq will, in fact, cast shade on the ones at
max 3 ' '
a distance of hmin to the ceilinq. In fact, the difference between h and h may be lower than 0.5 m. Therefore, the four SADs
max min 1 '
should be arranged in the chequered pattern.
Furthermore, during such tests, manufacturer's recommendations should be disregarded, and those concerning in the arrangement of SADs in rooms and included, for example, in DIN 14676 [20] (Fig. 7) should be used instead.
Rycina 7. Wymogi dotyczgce rozmieszczenia czujek w pomieszczeniach zgodnie z DIN 1467 Figure 7. Requirements for the arrangement of SADs in rooms as per DIN 14676 [20]
Zrodto: DIN 14676 Czujki dymu przeznaczone do stosowania w budynkach mieszkalnych, mieszkaniach i pomieszczeniach o podobnym zastosowaniu - Instalacja, uzytkowanie i konserwacja.
Source: DIN 14676 Smoke alarm devices for use in residential buildings, apartments and rooms with similar purposes - Installation, use and maintenance.
Poprawienie tych niedociqgniçé, zarowno w normach eu-ropejskich, jak i w normach krajowych, umozliwi uzyskanie dokumentow normatywnych, ktore zostanq jednoznacznie zin -terpretowane podczas badania autonomicznych czujek dymu w centrach certyfikacji oraz w warunkach produkcyjnych.
Correcting the shortcomings in question, both in European and national standards, will make it possible to come up with standards which can be unambiguously interpreted during the tests of smoke alarm devices in certification centres and in pro -duction environment.
Literatura
[1] http://www.straz.czestochowa.pl/images/czad/czujka-dymu.pdf [dostçp: 29.03.2018].
[2] https://www.straz.pl/aktualnosci/czujka-dymu-w-ka%C5%BCdym--domu [dostçp: 29.03.2018].
[3] http://kppspbedzin.pl/index.php/inne/czujki-dymowe/ [dostçp: 29.03.2018]
[4] Nowak R., Zasady postçpowania na wypadek roznych zagrozen, Wy-dawnictwo i Drukarnia NOVA SANDEC, Nowy Sgcz 2011, s. 32, http://www.nowysacz.pl/content/resources/aktualnosci/2011/12/ ZAGROZENIA_BOOK.pdf [dostçp: 29.03.2018].
[5] Szydto M., Akcja „Czujka w kazdym domu", http://zakopiec.info/ zakopane/akcja-czujka-w-kazdym-domu/ [dostçp: 29.03.2018].
[6] https://www.ctif.org/sites/default/files/ctif_report22_world_fire_ statistics_2017.pdf, s. 22, tabela 4, 5, [dostçp: 29.03.2018].
[7] Stan bezpieczenstwa pozarowego w domach i mieszkalniach, KW PSP w Warszawie, Warszawa 2015, https://www.straz.pl/ aktualnosci/czujka-dymu-w-ka%C5%BCdym-domu [dost^p: 29.03.2018].
[8] Sygnalizacja pozarowa. Z historii wynalazkow i wdrozenia w USA, http://engineering-ru.livejournal.com/32232.html?page=1 [dost^p: 2.01.2018].
[9] ISO 12239: 2003 Fire detection and fire alarm systems - Smoke alarms.
[10] EN 14604: 2005/AC: 2008 Smoke alarm devices.
[11] VdS 3131: 2010 Guidelines for Smoke Alarm Devices.
[12] VdS 3515: 2007 Smoke Alarm Devices using Radio Links.
[13] prEN 14604:2016 Smoke alarm devices.
[14] Das „Q" http://www.qualitaetsrauchmelder.de/das-q [dost^p: 2.01.2018].
[15] EN 54-25:2008 Fire detection and fire alarm systems Part 25: Components using radio links.
[16] EN 54-3:2001/A1:2002/A2:2006 Fire detection and fire alarm systems - Part 3:Fire alarm devices - Sounders.
[17] FprEN 54-7:2015 Fire detection and fire alarm systems - Part 7: Smoke detectors - Point detectors using scattered light, transmitted light or ionization.
[18] EN 54-11:2001 Fire detection and fire alarm systems - Part 11. Manual call points.
[19] EN 894-3:2000+A1:2008*Safety of machinery. Ergonomics requirements for the design of displays and control actuators. Part 3. Control actuators.
[20] DIN 14676 Smoke alarm devices for use in residential buildings, apartments and rooms with similar purposes - Installation, use and maintenance.
[21] PN-EN 54-7:2004 Systemy sygnalizacji pozarowej - Czçsc 7: Czuj-ki dymu - Czujki punktowe dziatajgce z wykorzystaniem swiatta rozproszonego, swiatta przechodzgcego lub jonizacji.
MGR INZ. VLADIMIR BAKANOV - absolwent Wydziatu Fizyki Uniwer-sytetu Narodowego w Czerniowcach (Ukraina), autor ponad 100 wy-nalazkow i ponad 100 artykutow naukowo-technicznych. Ma tytut mistrza radiokonstruktora i wynalazcy ZSRR, medale zdobyte na Wy-stawie Osiggni^c Gospodarki Krajowej Zwigzku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Pracuje jako gtowny konstruktor w firmie ARTON na Ukrainie.
MGR INZ. JULIA MAZUR - absolwentka Wydziatu Informatyki Wyz-szej Szkoty Przedsi^biorczosci i Nauk Spotecznych w Otwocku i Wydziatu Administracji na Uczelni tazarskiego w Warszawie. Autorka i wspotautorka artykutow naukowo-technicznych w czasopismach krajowych i zagranicznych.
VLADIMIR BAKANOV, MSC ENG - a graduate of the College of Physics, Chernivtsi National University (Ukraine) and author of more than 100 inventions and more than 100 scientific and technical articles. He holds the title of USSR Master Radio Constructor and Inventor, medals won at the Exhibition of the Achievements of the National Economy of the Union of Soviet Socialist Republics. He works as the Chief Constructor at ARTON in Ukraine.
JULIA MAZUR, MSC ENG. - a graduate of the Faculty of Computer Studies, Warsaw Higher School in Otwock and the Faculty of Administration, Lazarski University in Warsaw. She is an author and co-author of scientific and technical articles published in Polish and foreign journals.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyzszego
Stworzenie anglojçzycznych wersji oryginalnych artykulow naukowych wydawanych w kwartalniku „BITP. Bezpieczenstwo i Technika Pozarnicza" - zadanie finansowane w ramach umowy 658/P- DUN/2018 ze srodkow Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyzszego przeznaczonych na dzialalnosc upowszechniaj^c^ naukç.
