Научная статья на тему 'НЕСТАБИЛЬНАЯ СТЕНОКАРДИЯ: ОСОБЕННОСТИ ПАТОГЕНЕЗА И ЛЕЧЕНИЯ'

НЕСТАБИЛЬНАЯ СТЕНОКАРДИЯ: ОСОБЕННОСТИ ПАТОГЕНЕЗА И ЛЕЧЕНИЯ Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
304
50
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Re-health journal
Область наук
Ключевые слова
ИШЕМИЧЕСКАЯ БОЛЕЗНЬ СЕРДЦА / ПАТОГЕНЕЗ / СТЕНОКАРДИЯ / ЛЕЧЕНИЕ

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Каландаров Д.М.

Қон айланиш тизими касалликларидан ўлим кўп йиллар давомида ривожланган ва ривожланаётган мамлакатларда ўлим сабаблари орасида доимий равишда биринчи ўринда туради. Кўплаб юрак касалликлари клиник жиҳатдан ёқимсиз ангина синдроми билан намоён бўлади. Стенокардия (лот. Angina Pectoris) - бу кўкрак қафасидаги оғриқли синдром, коронар артерия касаллигининг намоён бўлишидан биридир. Коронар артериялар деб аталадиган қон томирлари туфайли юрак мушагининг қон билан таъминланиши етарли эмаслиги сабабли пайдо бўлади. Кўпинча 40 ёшдан ошган эркаклар касалланадилар.Смертность от заболеваний системы кровообращения в течение многих лет стабильно занимает первое место по причинам смерти в развитых и развивающихся странах. Многие заболевания сердца клинически проявляются неприятным синдромом стенокардии. Стенокардия (лат. Angina Pectoris) - это болевой синдром в грудной клетке, являющийся одним из проявлений ишемической болезни сердца (ИБС). Возникает вследствие недостаточности кровоснабжения сердечной мышцы из-за сужения артерий, питающих сердце, называемых коронарными артериями. Чаще болеют мужчины в возрасте старше 40 лет.Mortality from diseases of the circulatory system has consistently ranked first in the cause of death in developed and developing countries for many years. Many heart diseases are clinically manifested by an unpleasant angina syndrome. Angina pectoris (lat.Angina Pectoris) is a pain syndrome in the chest, one of the manifestations of coronary heart disease (CHD). It occurs due to insufficient blood supply to the heart muscle due to narrowing of the arteries that feed the heart, called coronary arteries. More often men are sick over the age of 40.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — Каландаров Д.М.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «НЕСТАБИЛЬНАЯ СТЕНОКАРДИЯ: ОСОБЕННОСТИ ПАТОГЕНЕЗА И ЛЕЧЕНИЯ»

УДК 616.132.2-008.64-06

НЕСТАБИЛЬНАЯ СТЕНОКАРДИЯ: ОСОБЕННОСТИ ПАТОГЕНЕЗА И ЛЕЧЕНИЯ

Каландаров Д.М.

Андижанский государственный медицинский институт

Смертность от заболеваний системы кровообращения в течение многих лет стабильно занимает первое место по причинам смерти в развитых и развивающихся странах.

Многие заболевания сердца клинически проявляются неприятным синдромом стенокардии. Стенокардия (лат. Angina Pectoris) - это болевой синдром в грудной клетке, являющийся одним из проявлений ишемической болезни сердца (ИБС). Возникает вследствие недостаточности кровоснабжения сердечной мышцы из-за сужения артерий, питающих сердце, называемых коронарными артериями. Чаще болеют мужчины в возрасте старше 40 лет.

Ключевые слова: ишемическая болезнь сердца, патогенез, стенокардия, лечение.

UNSTABLE SENOCARDIA: FEATURES OF PATHOGENESIS AND TREATMENT

Mortality from diseases of the circulatory system has consistently ranked first in the cause of death in developed and developing countries for many years.

Many heart diseases are clinically manifested by an unpleasant angina syndrome. Angina pectoris (lat.Angina Pectoris) is a pain syndrome in the chest, one of the manifestations of coronary heart disease (CHD). It occurs due to insufficient blood supply to the heart muscle due to narrowing of the arteries that feed the heart, called coronary arteries. More often men are sick over the age of 40.

Key words: ischemic heart disease, pathogenesis, angina pectoris, treatment.

НОСТАБИЛ СТЕНОКАРДИЯ: ПАТОГЕНЕЗИ ВА ДАВОЛАШ ХУСУСИЯТЛАРИ

Кон айланиш тизими касалликларидан улим куп йиллар давомида ривожланган ва ривожланаётган мамлакатларда улим сабаблари орасида доимий равишда биринчи уринда туради.

Куплаб юрак касалликлари клиник жих,атдан ё;имсиз ангина синдроми билан намоён булади. Стенокардия (лот. Angina Pectoris) - бу кукрак ;афасидаги огри;ли синдром, коронар артерия касаллигининг намоён булишидан биридир. Коронар артериялар деб аталадиган ;он томирлари туфайли юрак мушагининг ;он билан таъминланиши етарли эмаслиги сабабли пайдо булади. Купинча 40 ёшдан ошган эркаклар касалланадилар.

Калит сузлар: юракнинг ишемик касаллиги, патогенез, стенокардия, даво.

Долзарблиги. Ностабил стенокардия (НС), юрак ишемик касаллигининг (ЮИК) энг тез-тез учрайдиган, аммо ёмон тахмин ;илинадиган клиник куринишларидан бири сифатида, 50 йилдан орти; ва;т давомида урганилганига ;арамай, стенокардия хуружининг ушбу шакли х,анузгача долзарб масалалардан бири х,исобланади. кардиология муаммолари [2,6]. Замонавий тушунчаларга кура, НС Q тишсиз (кичик фокал инфаркт) ва йирик фокал инфаркт билан миокард инфаркти билан бир ;аторда "уткир коронар синдром" (УКС) ягона тушунчасига киритилган. Бу унинг беморнинг

соглиги ва хаёти учун хавфлилигини курсатади, шу билан бирга, УКС тузилишида ЮИК нинг бу шакли, бошка хеч кимга ухшамаганлиги сабабли, уни дархол ва узок; муддатли ножуя окибатларнинг олдини олишга имкон беради [1,8 ].

НСнинг турли йуналишларига багишланган куплаб ишлар хорижий ва махаллий тиббий адабиётларда намойиш этилган. Уларнинг аксарияти, асосан, касалхонада ушбу патологияни ани;лаш ва даволашга багишланган. Шу билан бирга, НС билан богли; бошка мухим масалалар мавжуд, улар аник етарли даражада урганилмаган ёки умуман урганилмаган. Дархакикат, НСнинг клиник тузилишини, ушбу патологияни ах,оли даражасида, умуман, хам унинг индивидуал клиник шаклларини урганиш буйича иш олиб борилмаган [4].

XC билан огриган беморларни узок; муддатли кузатишга багишланган тад;и;отлар жуда кам. Шубхасиз, уткир миокард инфаркти (УМИ) ривожланиши, НС нинг клиник шакллари, шунингдек ЮИК нинг кейинги йуналиши ва прогнозига таъсир килувчи омилларни ани;лаш буйича енг тахликали холатларни ани;лаш буйича иш етарли емас. Ю;орида келтирилган муаммолар буйича адабиётларда келтирилган маълумотлар парчаланиб кетган, бир-бирига зид ва баъзан анча "ёшга оид" [3,5].

Сунгги йилларда шифохонага кадар булган бос;ичда НС билан касалланганларга ташхис куйиш ва тиббий ёрдамни ташкил ;илиш масалаларини урганиш долзарб булиб ;олди.

Тадкикот максади. Ностабил стенокардиянинг турли хил клиник вариантларини патогенетик механизмларининг хусусиятларини урганиш асосида, уни самарали дори билан даволашда янги ёндашувларни ишлаб чи;ишдан иборат.

Материаллар ва усуллар. Белгиланган вазифаларни хал килиш учун биз коронар артерия касаллиги булган 35 беморни текширдик ва ургандик.

Тадкикот натижалари. Ушбу усуллар ах,оли орасида стенокардия билан касалланишнинг таркалишини тахмин килишга имкон берадиган булса-да, стабил стенокардиянинг аник ташхиси (яъни коронар артерияларнинг узгариши натижасида кукрак огриги) симптомларнинг чекланган аниклиги туфайли - коронар артерия касаллигини прогнози сифатида миокард ишемиясини хужжатлаштирилган тасдиклашни талаб килади

Беморларнинг турли гурухларида утказилган бир неча тадкикотлар шуни курсатдики, 40 ёшдан ошган Гарбликларда асоратланмаган стенокардия йиллик даражаси тахминан 0,5% ни ташкил килади, аммо географик узгариши аник. Масалан, стенокардия билан касалланиш Шимолий Ирландиянинг Белфаст шахрида 0,54%, Францияда эса атиги 0,26%. Ушбу географик узгарувчанлик стенокардия касаллигининг юрак томирлари касаллигидан улим курсаткичига тугри келишини курсатадиган сунгги тадкикотларда хам тасдикланди. Умуман олганда, белги шундай куриниши мумкин: Европанинг аксарият мамлакатларида хар йили стенокардия билан 20000 дан 40.000 гача янги беморлар пайдо булади. стенокардиянинг таркалиши хар икки жинс орасида ёшга караб ортади. 45-54 ёшда стенокардиянинг касаллиги тахминан 2-5% ни ташкил килади, 65-74 ёшда эса 10-20% ни ташкил килади.

Сурункали коронар артерия касаллигининг таркалиши анча юкори ва баркарор ёки баркарорлашган коронар артерия касаллиги булган беморларда огрик тез-тез учрамаслиги билан боглик. Кизиги шундаки, бир неча ун йилликларда ва бутун дунёда стенокардиянинг таркалиши аёллар орасида эркакларникига караганда бироз юкорирок булиб, уртача нисбати 1,2 га тенг.

Ушбу маълумотлар факат симптомларни бахолаш билан боглик булиб, стенокардияли беморлар орасида коронар синдромнинг обструктив атеросклеротик

жараёнларининг аник; ташхиси аёлларга Караганда эркакларда купро; ани;ланади. Дарх,а;ик;ат, коронар ангиографиядан утадиган, миокард ишемиядан шубх,али, кукрак ;афаси огриги булган беморлар орасида 10-30% нормал ёки деярли нормал (бироз узгарган) коронар артерияларга ега. Уларнинг 70-80 фоизини аёллар ташкил этади.

Хулоса Олинган натижалар стабил стенокардияси бор беморларга тиббий ёрдамни ташкил килишда ишлатилиши мумкин. Берилган тавсияларни амалга ошириш унинг фаолияти самарадорлигини оширишга ёрдам беради.

Фавкулодда ва узок; муддатли ностабил стенокардия прогнозига таъсир килувчи омиллар ани;ланди ва ушбу патологиянинг клиник куринишлари уткир коронар фалокатлар (OCC) ривожланишига нисбатан энг тах,ликали булганлар ани;ланди.

НСнинг энг я;ин натижаларини башорат ;илиш учун тавсия этилган модел бирламчи тиббий ёрдам шифокорлари томонидан ножуя натижаларни ривожланиш имкониятларини х,исоблаш ва НС билан касалланган беморга нисбатан оптимал даволаш тактикасини ани;лаш учун фойдаланиш учун тавсия этилади.

АДАБИЁТЛАР:

1. Вялкина Ю.А. Клиренс креатинина в долгосрочном прогнозировании риска сердечнососудистой смерти у больных острым коронарным синдромом без подъемов сегмента ST / Ю.А. Вялкина, С.В. Шалаев // Клиническая нефрология. - 2011. - № 2. - С. 27-30.

2. Грищенко М.Ю. Динамика факторов риска сердечно-сосудистых заболеваний по данным мониторинга 2002-2007 гг. / М.Ю. Грищенко, Э.Г. Волкова, С.Ю. Левашов // Последипломное образование и наука. - 2009. - № 1. - C. 21-27.

3. Дудко В.А. Атеросклероз сосудов сердца и головного мозга / В.А. Дудко, Р.С. Карпов. -Томск : STT, 2013. - 416 с.

4. Оганов Р.Г. Профилактика сердечно-сосудистых и других неинфекционных заболеваний - основа улучшения демографической ситуации в России / Р.Г. Оганов, Г.Я. Масленникова // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. - 2015. - № 3. - С. 4-9.

5. Чазов Е.И. Ишемическая болезнь сердца и возможности повышения эффективности её лечения // Ишемическая болезнь сердца : материалы форума. - 2010. - С. 2-5.

6. Benchimol D. Accuracy of ankle-brachial index using an automatic blood pressure device to detect peripheral artery disease in preventive medicine / D. Benchimol, X. Pillois, A. Benchimol, A. Houitte, P. Sagardiluz, L. Tortelier, J. Bonnet // Arch. Cardiovasc. Dis. - 2009. - 102 (6-7) - P. 519-524.

7. Cockroft D.W. Prediction of creatinine clearance from serum creatinine / D.W. Cockroft, M.H. Gault // Nephron. - 2016. - Vol. 16. - P. 31-41.

8. Hiatt W.R. Medical treatment of peripheral arterial disease and claudication // N. Engl. J. Med. - 2011. - Vol. 344. - P. 1608-1621.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.