CC BY
20::::::::::::::::::::::::::::: ifj Практики Законотворчества Ш государственном ЯЗЫКв
ЭОЖ 343.148:81'33
FЫЛЫМИ ЛИНГВИСТИКАЛЫЦ САРАПТАМАНЬЩ ¥ЙЫМДАСТЫРУШЫЛЫ^-^¥^Ы^ТЫ^ НЕГ1ЗДЕР1Н ЖЕТ1ЛД1РУДЩ КЕЙБ1Р БАFЫТТАРЫ
Примашев Н^рзада Маханбет^лы
Казацстан Республжасынъщ Зацнама жэне цуцыцтыц ацпарат институты
Лингвистика орталыгыныц басшысы, зац гылымдарыныц кандидаты, доцент;
Казахстан Республикасы, Нур-Султан цаласы; e-mail: nurzadaprim@mail.ru
Tymh создер: гылыми сараптама; цуцыцтыц сараптама; экономикалыц сараптама; са-раптама журггзу мерз\м\; цайталама сараптама; цосымша сараптама; гылыми лингвистикалыц сараптама; эзiрлeушi мемлекеттж органдардыц гылыми лингвистикалыц сараптама-ны уйымдастыру тэжiрибeсi; фирмалыц бланк.
Аннотация. Колданыстагы зацнаманыц сапасын арттыруда норма шыгармашылыц процестщ бастапцы сатыларында ЖYргiзiлeтiн тYрлi гылыми сараптамалар ерекше орын алады. Гылыми цуцыцтыц, гылыми экономикалыц, мемлекеттж экологиялыц жэне т.б. объ-ективтж сипаттагы гылыми сараптамалармен цатар, Казацстан Республикасында ресми тYрдe ЖYргiзiлiп отырган цостшдшк саясат жагдайында зац жобалары мен Казацстан Республикасы цатысушысы болуга ниеттенетт халыцаралыц шарттар, сондай-ац халыцаралыц шарттардыц жобалары бойынша гылыми лингвистикалыц сараптама ЖYргiзiлeдi. Сондыцтан жобалардыц цазац жэне орыс тiлдeрiндeгi мэттдершц тeцтYпнусцалылыгын цамтамасыз ету объективтж цажеттшк болып табылады.
Гылыми лингвистикалыц сараптаманы ЖYргiзудiц 10 жылдыц тэжiрибeсiнiц бар екешне царамастан цазiргi тацда оныц бгрцатар кемшшктерг аныцталып отыр. Мацалада оныц кeйбiр уйымдастырушылыц жэне цуцыцтыц мэсeлeлeрi царастырылган. Мемлекеттж органдардыц элi де болса гылыми лингвистикалыц сараптаманыц мацыздылыгын eскeрмeуi мен тек норма шыгармашылыц процестщ цосымша 1с-шарасы есебтде цабылдауы да оны жeтiлдiру мэселеЫне цажeттi назар аудартцызбай келедг.
Автор кeйбiр багыттар бойынша гылыми лингвистикалыц сараптаманы уйымдастыру тэжiрибeсi мен цуцыцтыц нeгiздeрiн цайта царау арцылы жeтiлдiрудi усынады.
НЕКОТОРЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ ОРГАНИЗАЦИОННО-ПРАВОВОЙ ОСНОВЫ НАУЧНОЙ ЛИНГВИСТИЧЕСКОЙ ЭКСПЕРТИЗЫ
Примашев Нурзада Маханбетович
Руководитель Центра лингвистики Института законодательства и правовой информации Республики Казахстан, кандидат юридических наук, доцент; город Нур-Султан, Республика Казахстан; e-mail: nurzadaprim@mail.ru
Ключевые слова: научная экспертиза; юридическая экспертиза; экономическая экспертиза; сроки экспертизы; повторная экспертиза; дополнительная экспертиза; научная лингвистическая экспертиза; практика государственных органов по организации научной лингвистической экспертизы; фирменный бланк.
Аннотация. Особое место в повышении качества действующего законодательства занимают различные научные экспертизы, проводимые на начальных стадиях нормотворческого процесса. В условиях существующей политики билингвизма Республики Казахстан наряду с научными правовыми, научными экономическими, государственными экологическими и др. научными экспертизами объективного характера, проводится научная лингвистическая экспертиза по законопроектам и международным договорам, участницей которых намеревается стать Республика Казахстан, а также по проектам международных договоров. Поэтому обеспечение аутентичности их текстов на казахском и русском языках является объективной необходимостью.
Несмотря на 10-летний опыт проведения научной лингвистической экспертизы, в настоящее время обнаруживается ряд ее недостатков. В статье рассмотрены ее некоторые организационные и правовые проблемы. Понимание государственными органами научной
Вестник Института законодательства и правовой информации РК
№2 (60) - 2020 195
Мели скептик ттдег1 зац шыгармашылыгы практикасынан \ \\\\\\\\\\\\\\\\\\'^^.\\
лингвистической экспертизы только в качестве дополнительного мероприятия процесса нормотворчества и непонимание ее важности не позволяют обратить к ней должного внимания.
Автор предлагает совершенствовать практику организации и правовых основ научной лингвистической экспертизы по некоторым направлениям.
SOME DIRECTIONS OF IMPROVEMENT OF THE ORGANIZATIONAL AND LEGAL BASIS OF SCIENTIFIC LINGUISTIC EXAMINATION
Primashev Nurzada Makhanbetovich
Head of the Center for Linguistics, Institute of Legislation and Legal Information of the Republic of Kazakhstan, PhD in Law, Associate Professor, Nur-Sultan, Republic of Kazakhstan; e-mail: nurzadaprim@mail.ru
Keywords: scientific examination; legal examination, economic examination; terms of examination; re-examination; additional examination; scientific linguistic examination; the practice of state bodies for organizing scientific linguistic examination; an official letterhead.
Abstract. Various scientific examinations, conducted at the initial stages of the rule-making process have a special place in improving the quality of current legislation.
A scientific linguistic examination, carrying out on bills and international treaties, intends to become a party, as well as draft international treaties under the existing bilingual policy of the Republic of Kazakhstan conducts along with scientific legal, scientific economic, state environmental and other scientific examinations of an objective nature in the current of the existing bilingual policy of the Republic of Kazakhstan. Therefore, ensuring the authenticity of their texts in Kazakh and Russian languages is an objective necessity.
Despite 10 years of experience in conducting scientific linguistic examination, a number of its shortcomings are currently being discovered.
The state authorities understanding of scientific linguistic examination only as an additional measure of the rule-making process and their lack of understanding of its importance do not allow them to pay due attention to it.
The author proposes to improve the practice and legal foundations of the organization of scientific linguistic examinations in some directions.
^олданыстагы зацнаманы жетiлдiру жэне кабылдануы жоспарланган нормативтж к^кыктык актiлердi эзiрлеу сапасын арттыру максатында К^азакстан Республикасында жYр-пзшетш зац сараптамасы, к¥кыктык, эконо-микалык, каржылык, экологиялык, сыбайлас жемкорлыкка карсы жэне т.б. сараптамалар катарына гылыми лингвистикалык сараптаманыц жеке сараптама ретшде енпзшгеш-не 10 жыл толды. «^азакстан Республика-сындагы норма шыгармашылыгы кызметш жетiлдiрудщ кейбiр мэселелерi туралы» ^а-закстан Республикасы Yкiметiнiц 2010 жылгы 22 кацтардагы № 19 каулысымен институция-ланган сараптаманыц жаца тYрiнiц накты зац шыгару процесшде жYзеге асырылуы «^а-закстан Республикасыныц кейбiр зацнамалык актiлерiне норма шыгармашылык кызметт жетiлдiру мэселелерi бойынша eзгерiстер мен толыктырулар енгiзу туралы» 2011 жылгы 1 сэуiрдеri ^азакстан Республикасыныц Зацынан басталды.
Гылыми лингвистикалык сараптаманыц максаты ^азакстан Республикасыныц мем-лекеттiк органдары эзiрлеген жэне ^азакстан Республикасыныц Парламентiне енгiзiлуге жататын зац жобалары (бадан эрi - Жобалар)
мен ^азакстан Республикасы катысушы бо-луга ниеттенетiн халыкаралык шарттар бойынша, сондай-ак халыкаралык шарттардыц жобаларыныц казак жэне орыс тiлдерiндегi мэтшдершщ тецтYпнYCкалыFын тексеру бо-лып табылады.
Бiр жаFынан онжылдык тарихы мен тэжiрибесi бар Fылыми лингвистикалык сараптаманыц элi де болса ^йымдастырушылык жэне к¥кыктык негiздерi бойынша шешш-меген мэселелерi бар. ОсыFан орай, осы ею негiздiц макала объектiсi болуыныц езшдш зацдылыктары бар. Оныц iшiнде, кец келемде эзiрленуiне байланысты макалада басты назар зац жобаларына аударылады.
Непзшен 2 арнаулы зацныц, 2 егжей-те-гжейлi нактыланып ^азакстан Республикасы Yкiметiнiц каулысымен бекiтiлген каFидалар-дыц жэне эдютемелк н^скаулыктардыц ка-былданFанына карамастан, Fылыми лингвистикалык сараптаманы реттеушi нормативтiк к^кыктык актiлер мен ^йымдастырушылык iс-шаралары элi де болса жетiлдiрудi кажет етедi.
Уйымдастыру мэселелерi, бiрiншi кезек-те, Жобаларды эзiрлеушi мемлекеттк орган-дардыц колданыстаFы зацнама талаптарын ка-
АГ\Г^ Вестник Института законодательства и правовой информации РК
196 №2 (60) - 2020
■ Из практики законотворчества на государственном языке
тац устауын цамтамасыз е^мен байланысты. Fылыми лингвистикалыц сараптамага келш тYсетiн кез келген Жобаныц шеспе хатында «Аса шугыл!», «Шугыл!», «... цорытынды-ны ... себептерге байланысты цысца мерзiмде берулерiцiздi сураймыз» не «Барынша цысца мерзiмде царауды сураймыз» деген турацты тiркестiк цызметтк жазбалар кеп кездеседi.
Колданыстагы зацнамага сэйкес гылыми лингвистикалыц сараптама он бес жумыс KYнi iшiнде ЖYргiзiлуi тшс. Шагын келемдiлермен (40-50 беттiк) цатар ете Yлкен келемдi (200400 беттiк не одан да жогары) Жобаларга гылыми лингвистикалыц сараптама ЖYргiзу-дiц тYрлi ресурстарды цажет ететЫ белгiлi аксиома. Бiрац, оган царамастан, Жобаларды эзiрлеушi мемлекеттiк органдар 1-2 ^ндк мерзiмдi гана сурап жатады. Буган мысал ретiнде 2019 жылгы 12 маусым1 - 20 желтоц-сан аралыгында ЖYргiзiлген гылыми лингви-стикалыц сараптамалар деректерiн келтiруге болады (Диаграмма 1).
Диаграмма 1
Осы кезецде гылыми лингвистикалыц сараптама ЖYргiзiлген 57 Жоба iшiнде келемдi 3 кодекс - Халыц денсаулыгы жэне денсаулыц сацтау ЖYЙесi туралы Казацстан Республика-сы Кодексiнiц жобасы - 2 рет («алгашцы» -290 жэне цайталама - 284 беттк), Казацстан Республикасыныц Экологиялыц Кодекс (393 беттiк) жэне «Казацстан Республикасыныц кейбiр зацнамалыц актiлерiне салыц салу жэне инвестициялыц ахуалды жетiлдiру мэсе-лелерi бойынша езгерiстер мен толыцтырулар енгiзу туралы» (213 беттк), «Казацстан Республикасыныц кейбiр зацнамалыц актшерь не экология мэселелерi бойынша езгерютер мен толыцтырулар енгiзу туралы» (71 беттк), «Казацстан Республикасыныц кейбiр зацнамалыц актшерше цифрлыц технологияларды реттеу мэселелер1 бойынша езгерiстер мен толыцтырулар енпзу туралы» (59 беттк) 3 зац-ды атап етуге болады. Аталган Жобалар уй-ымдастырушылыц, кадрлыц, технологиялыц ресурстармен цатар, Yлкен уацыттыц ресур-сты цажет еттi (оныц бiржацты сипатта болга-ны басца мацаланыц объекис бола алады). Осы тургыдан 1-диаграммадан он бес KYндiк
мерзiмнiц 1 гана Жоба бойынша сацталганы кершедь Буны цогам мен мемлекет талап ететш зацдылыц цагидатын цамтамасыз ету тэжiрибесi мен мысалы деп те цабылдауга болады.
Осы 57 Жобаныц 7-еуi (12%) бойынша гылыми лингвистикалыц сараптама
1 жумыс шшде ЖYргiзiлгенi де
мацызды цуцыцтыц ацпараттыц элеуетке ие. Ал, 30 Жоба (53%) бойынша гылыми лингвистикалыц сараптама 2-4 ^ндк мерзiмде ЖYргiзiлген. Бул керсеткiштер де - ете Yл-кен керсеткiштер. Осындай керсетюштер-
ден нормативтiк цуцыцтыц актшердщ сапасы мэселесшщ туындауы объективтi зацдылыц болып табылады. Сонымен цатар кел^ршген деректердi Жобаларды эзiрлеушi мемлекеттiк органдардыц цолданыстагы зацнама талап-тарын орындауга немцурайлы царауыныц не оган мYДделi емес екендiгiнiц де айгагы деп цабылдауга болады.
Жогарыда келтiрiлген керсетюш, сонымен цатар, норма шыгармашылыц процестщ прак-тикалыц ЖYЙелiлiк зацдылыцтарын да керсе-те алады. Мысалы, 2019 жылы ЖYргiзiлген гылыми лингвистикалыц сараптамалардыц
1 «Цазацстан Республикасыныц Зацнама институты» мемлекеттж мекемес1 «Цазацстан Республикасыныц Зацнама жэне цуцыцтыц ацпарат институты» шаруашылыц журггзу цуцыгындагы мемлекеттж кэсторын болып цайта цурылды, ягни оныц уйымдыц-цуцыцтыц нысаны взгерттдь
Вестник Института законодательства и правовой информации РК
№2 (60) - 2020 19#
Мемлекеттт ттдегi зaц шыгapмaшылыгы npaкmuкacынaн
eзiндiк Yлeсi 4 токсанта, яFни жылдыц шцына тYCкeн (Диаграмма 2).
Диaгpaммa 2
Бул дeрeк Te жалпы нoрмa шытар-машылык кызмeттi катац жэ^ ЖYЙeлi тYPдe Зац жoбaлay жумыстарыныц жoспaрынa сай ЖYргiзiлyi кaжeттiгiн тyындaтaды.
Fылыми лингвистикалык сараптама ЖYр-гiзy тэжiрибeсiн тaлдay жэда oныц кукыктык нeгiздeрiн зeрдeлey мeн сaрaлay Жoбaлaр-дыц жалпы сапасына э^р eTeTiH факторлар-дыц бiрi бoлa алатын кукыктык жайттыц бар eкeнiн кeрсeтeдi. Ол - Fылыми лингвистика-лык сараптаманыц тYрi мэсeлeсi.
КoлдaныстaFы зaцнaмaFa сэйгес Жoбaлaр бoйыншa кeшeндi, дeрбeс, шмиссиялык си-якты курамдык-курылымдык сaрaптaмaлaрFa ^са, крсымша жэ^ кайталама Fылыми са-раптамалар ЖYргiзiлeдi.
Казакстан Peспyбликaсы Yкiмeтiнiц 2016 жылты 31 тaмыздaFы № 497 кayлысымeн бeкiтiлгeн Нoрмaтивтiк кукыктык aктiлeрдiц жoбaлaрынa Fылыми сараптама ЖYргiзy кати-даларыныц 6-тaрмaFынa сэйгас Fылыми са-раптамадан кeйiн кaжeт бoлFaндa кайталама жэда кoсымшa Fылыми сараптама ЖYргiзiлeдi.
Осы 6-тармактыц тeртiншi абзацында «кайталама Fылыми сараптама Fылыми уйым-ныц нeмeсe сарапшыныц бастапкы Fылыми сараптама нэтижeлeрi бoйыншa кoрытынды-сы жeткiлiктi нeгiздeлмeгeн нe oныц дуры-стыты ^мэн тyFызFaн жaFдaйдa ЖYргiзiлeдi» дeлiнгeн, ал кeлeсi абзац бoйыншa - «^сым-ша тылыми сараптама нoрмaтивтiк кукыктык aктiнiц жoбaсын пысыктay нэтижeсiндe, шн-дай-ак зац жoбaсы Казакстан Peспyбликaсы Yкiмeтiнiц 2002 жылты 10 жeлтoксaндaFы № 1300 кayлысымeн бeкiтiлгeн Казакстан Peспyбликaсыныц Yкiмeтiнiц Peглaмeнтi-те сэйгас мYДдeлi мeмлeкeттiк oргaндaрмeн кeлiсiлгeннeн кeйiн Казакстан Peспyбликaсы-ныц Yкiмeтiнe eнгiзiлгeнгe дeйiн OFaн тужы-
рымдамалык eзгeрiстeр eнгiЗiлгeн жатдайда ЖYргiзiлeдi». Аталтан абзацтар сараптаманыц eкi тYрiнiц рeтi мeн oныц кукыктык табитатын сипаттап, Жoбaныц Казакстан Peспyбликaсы-ныц Yкiмeтiнe, ятни Казакстан Peспyбликaсы Прeмьeр-Министрi Ke^eri^ eнгiзгeнгe дeй-iн ЖYргiзiлeтiнiн бeкiтeдi. Ал, oсы абзацта сш-тeмe жасалтан Казакстан Peспyбликaсыныц Yкiмeтi Peглaмeнтiнiц 37-тарматында мш-дeттi лингвистикалык сараптаманыц «... ^e-мьeр-Министр Keцсeсiнiц жэда Прeзидeнт Экiмшiлiгiнiц курылымдык бeлiмшeлeрiндe пысыкталтаннан кeйiн кайталама тылыми лингвистикалык сараптама» ЖYргiзiлeтiнi бeкiтiлгeн. Бул нoрмaдaн кайталама сараптаманыц ЖYргiзiлy нeгiздeрi мeн сатыларыныц прoблeмaлы eкeнi тyындaйды.
Зац шыFaрyшыныц кайталама жэ^ сымша сараптамалар Yшiн бeкiткeн мeрзiмi -5 жумыс KYнi. ЖoFaрыдa гор^'г^ген кeлeмдi ЖoбaлaрFa (200-дeн аса бeттiк) oсы кыска мeрзiм iшiндe сапалы кайталама тылыми лингвистикалык сараптама ЖYргiзy eтe ^р-дeлi. Сoндыктaн Koдeкстeр мeн шoFырлaнды-рылтан зацдар жэ^ кoлдaныстaFы «зацнама-лык aктiлeргe eзгeрiстeр мeн тoлыктырyлaр» eнгiзy тyрaлы Yлкeн кeлeмдi ЖoбaлaрFa 10 KYнтiзбeлiк ^ндж мeрзiм бeлгiлey дe KYн та^иб^ кoйылyы кaжeт.
Кайталама жэ^ ^сымша сараптамалар-дыц ЖYргiзiлy кeзeктiгi дe aйкындayды талап eтeдi. ЖoFaрыдa гор^'г^ген Нoрмaтивтiк кукыктык aктiлeрдiц жoбaлaрынa тылыми сараптама ЖYргiзy катидаларына сэйгес кайталама сараптама ^сымша сараптамадан
Beстник Институтя зaкoнoдaтeльствa и пpaвoвoй инфopмaции PK
198 №2 (60) - 2020
Из практики законотворчества на государственном языке
бурын жYргiзiлуi тшс. Ал Регламент нормасы цайталама сараптаманы Премьер-Министр Кецсесшщ жэне Президент Эюмшшгшщ цурылымдыц белiмшелерiнде пысыцталган-нан кейiн жYргiзудi беютедь Сол сияцты тужырымдамалыц езгерiстер енгiзiлуi тек аталган цурылымдарда жYргiзiлуi тэжiри-бесiн ескере келе, ондайлар тек Премьер-Министр Кецсес мен Президент Оюмшшгшщ цурылымдыц белiмшелерiнде жYргiзiлуi мYм-кiндiгiн пайымдай отырып, екi сараптаманы цуцыцтыц реттеуде де кемшшжтердщ орын алып отырганын атап етуге болады.
Гылыми лингвистикалыц сараптаманы жYргiзудiц тагы бiр басты шарты практика-да ескершмей келедi. Ол - гылыми лингвистикалыц сараптама мен гылыми цуцыцтыц сараптаманыц езара цатынасы. Казiргi тэжiрибе бойынша Жобалар сараптамага бiр мезгiлде жiберiлуде. Логика бойынша гылыми цуцыцтыц сараптама гылыми лингвистикалыц сараптамадан бурын жYргiзiлуi тшс, ейткеш бул сараптамада Жобаныц Казацстан Республикасыныц Конституциясына, жогары децгейде турган нормативтiк цуцыцтыц ак-тiлерге, Казацстан Республикасыныц халыца-ралыц мiндеттемелерiне сэйкестЫ; оныц нор-маларыныц гылыми жагынан пысыцталуы, зацнамалыц базаны жетiлдiрудiц гылыми негiзделуi жэне т.с.с. мэселелер тургысынан талданады. Сондыцтан Жобаныц зацдылыгы, орындылыгы, цуцыц теориясы мен зац техни-касы тургысындагы сапасы бойынша гылыми цуцыцтыц сараптама барысында усынымдар берiлуi эбден мYмкiн. Осындай жагдайда Жоба мэтЫ мiндеттi тYрде езгерiстерге ушы-райды. Ал гылыми лингвистикалыц сараптама барысында Жобаныц цазац тш тургысынан, ягни аудармалыц сапасы тексершедь Мэтiн езгергенде, цорытынды да езгертiлуi тиiс. Зацдыц жэне технологиялыц тургыдан келгенде, Жобаныц езгертiлген мэтМ бойынша жаца гылыми лингвистикалыц сараптама жYргiзу цажет. Колданыстагы зацнама талап-тарына сэйкес Жоба бойынша 2 рет бiрдей сараптама жYргiзiлмейдi.
Гылыми лингвистикалыц сараптамага ца-тысты мэселелердiц бiрi оны цужаттамалыц цамтамасыз етуге де байланысты. Колданыстагы зацнамадагы «сараптама цорытынды-сы гылыми сараптама жYргiзген уйымныц
фирмалыц бланкiсiнде дайындалады» деген норма практикалыц сурац тугызады. Кужат-тама жYргiзудi реттеушi негiзгi нормативтiк цуцыцтыц акт - Казацстан Республикасы Yкiметiнiц 2018 жылгы 31 цазандагы № 703 цаулысымен бекiтiлген Мемлекеттiк жэне мемлекеттж емес уйымдарда цужаттама жа-сау, цужаттаманы басцару жэне электрондыц цужат айналымы жYЙелерiн пайдалану цаги-даларында «фирмалыц бланк» деген угым мYлдем жоц. Гылыми сараптаманы тYрлi мен-шiк нысанындагы уйымдар мен мекемелердщ жYргiзуi мYмкiндiгiн ескере отырганныц езш-де де, аталган цаулыныц мемлекеттж жэне мемлекеттж емес уйымдарга мшдеттшгшщ басым екендiгi белгiлi.
Сонымен цатар цолданыстагы зацнамада гылыми сараптама цорытындысын оны уй-ымдастырушыга жеткiзу нысаны керсетшме-ген. Ягни, iлеспе хат туралы норма жоц. Ал мемлекеттж органдар мен сараптама жYр-пзушшер арасында цужат айналымы тек шеспе хат арцылы жYргiзiлетiн белгш (бYкiл цужат айналымы да!). Сондыцтан ретi келгенде бул мэселеш де шешкен орынды, сондыцтан жогарыда керсетiлген 2010 жэне 2016 жылда-ры цабылданган екi цаулыны 2018 жылы ца-былданган цаулыга сэйкестендiру керек.
Корытынды: Жобалар бойынша жYр-гiзiлiп отырган гылыми сараптамалар ин-ститутын мiндеттi тYрде одан эрi жетiлдiру цажет. Олардыц iшiнде, зац жобалары жэне Казацстан Республикасы цатысушы болуга ниеттенетiн халыцаралыц шарттар, сондай-ац халыцаралыц шарттардыц жобалары бойынша жYргiзiлетiн гылыми лингвистикалыц сараптаманы жетiлдiрудi кешендi эрi жYЙелi тYрде жYргiзу цажет. Басым багытта бул сараптаманыц цолданбалы сипатына царамастан, оныц гылыми-теориялыц аспектiлерiне кецiл белу цажет. вйткеш зацнаманыц кейбiр цуцыцтыц турацты сез тiркестерi мен кейбiр тшдж кон-струкцияларыныц мэнмэтiндiк магынасы тшдж нормаларга багынбайтын тустары болады. Осындай ерекшелжтер арнайы лингвистикалыц зерттеулерд^ ягни тiлдiк негiздеудi цажет етедь Сонымен цатар, гылыми лингвистикалыц сараптаманы реттейтш нормативтiк цуцыцтыц актшерге нацты езгерiстер мен ту-зетулер енгiзудi усынамын.
Вестник Института законодательства и правовой информации РК «^00
№2 (60) - 2020 199
