Научная статья на тему 'НАСОСЛАРНИНГ ТУРЛАРИ АСОСИЙ КЎРСАТКИЧЛАРИ'

НАСОСЛАРНИНГ ТУРЛАРИ АСОСИЙ КЎРСАТКИЧЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Энергетика и рациональное природопользование»

CC BY
444
34
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
НАСОС / ПАРРАК / МАРКАЗДАН қОЧМА НАСОСЛАР / ҲАЖМИЙ НАСОСЛАР / ДИНАМИК НАСОСЛАРДА / ғИЛДИРАК

Аннотация научной статьи по энергетике и рациональному природопользованию, автор научной работы — Мусулманов Ф.Ш., Ҳамроев И.Ф., Полванов Д.И., Тешаев Ж.А., Ражаббоев Ф.Х.

Қишлоқ хўжалиги ерларни суғоришда ва захини қочиришда, ичимлик ва саноат сув таъминотида ҳамда нефт маҳсулотларини ўзатишда марказдан қочма насослар билан жиҳозланган насос қурилмалари ва станцияларидан кенг фойдаланилади. Босим қувурлари насос станциялари ва қурилмаларининг асосий иншоотларидан ҳисобланади. Бу босим қувурлари сув, нефт ва бошқа суюқликларни исрофсиз узатишда асосий ишни бажаради. Шунинг учун босим қувурлари узатилаётган суюқликларни тежовчи технология ҳисобланади. Шу сабабли босим қувурларига бағишланган илмий изланишлар ҳозирги куннинг долзарб масаласи деб таъкидлаш мумкин. Босим қувурлари ҳар хил арматуралар (қулфак, тескари клапан ва бошқалар), яъни жиҳозлар билан таъминланади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по энергетике и рациональному природопользованию , автор научной работы — Мусулманов Ф.Ш., Ҳамроев И.Ф., Полванов Д.И., Тешаев Ж.А., Ражаббоев Ф.Х.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

TYPES OF PUMPS MAIN INDICATORS

Pumping equipment and stations equipped with centrifugal pumps are widely used in agriculture for irrigation and drainage, drinking and industrial water supply and transportation of petroleum products. Pressure pipes are one of the main constructions of pumping stations and equipment. These pressure pipes play a key role in the wasteless delivery of water, oil and other liquids. Pressure pipes are therefore a fluid-saving technology that is delivered. Therefore, it can be said that scientific research on pressure pipes is a topical issue today. Pressure pipes are supplied with various fittings (locks, check valves, etc.), ie equipment.

Текст научной работы на тему «НАСОСЛАРНИНГ ТУРЛАРИ АСОСИЙ КЎРСАТКИЧЛАРИ»

УДК 331.101

Мусулманов Ф.Ш. ТИЦХММИ Бухора филиали Хамроев И. Ф. студент TIQXMMI Бухоро филиал Полванов Д.И. Тешаев Ж.А.

ГТЦ-4.1 ТИЦХММИ Бухора филиали Ражаббоев Ф.Х.

ГТЦ-1.1 ТИЦХММИ Бухора филиали

НАСОСЛАРНИНГ ТУРЛАРИ АСОСИЙ КУРСАТКИЧЛАРИ

Аннотация: Цишлоц хужалиги ерларни сугоришда ва захини цочиришда, ичимлик ва саноат сув таъминотида уамда нефт маусулотларини узатишда марказдан цочма насослар билан жщозланган насос курилмалари ва станцияларидан кенг фойдаланилади. Босим кувурлари насос станциялари ва курилмаларининг асосий иншоотларидан уисобланади. Бу босим кувурлари сув, нефт ва бошка суюкликларни исрофсиз узатишда асосий ишни бажаради. Шунинг учун босим кувурлари узатилаётган суюкликларни тежовчи технология уисобланади. Шу сабабли босим кувурларига базишланган илмий изланишлар уозирги куннинг долзарб масаласи деб таъкидлаш мумкин. Босим кувурлари уар хил арматуралар (кулфак, тескари клапан ва бошщлар), яъни жиуозлар билан таъминланади.

Калит сузлар: Насос, паррак, марказдан кочма насослар, Хажмий насослар, Динамик насосларда, зилдирак.

Musulmanov F.Sh. TIQXMMI Bukhara branch Hamroev I.F. student TIQXMMI Bukhara branch Polvanov D.I.

Teshaev J.A. GTQ-4.1 TIQXMMI Bukhara branch Rajabboev F.X GTQ-1.1 TIQXMMI Bukhara branch

TYPES OF PUMPS MAIN INDICATORS

Abstract: Pumping equipment and stations equipped with centrifugal pumps are widely used in agriculture for irrigation and drainage, drinking and industrial water supply and transportation of petroleum products. Pressure pipes are one of the main constructions of pumping stations and equipment. These pressure pipes play a key role in the wasteless delivery of water, oil and other liquids. Pressure pipes are therefore a fluid-saving technology that is delivered. Therefore, it can be said that scientific research on pressure pipes is a topical issue today. Pressure pipes are supplied with various fittings (locks, check valves, etc.), ie equipment.

Keywords: Pump, vane, centrifugal pumps, Volume pumps, Dynamic pumps, wheel.

Насослар хар хил суюкликлар окимини хосил килувчи гидравлик машиналардир. Насослар узларига берилаётган механик ёки бошка турдаги энергияни узи оркали окиб утадиган суюкликнинг гидравлик энергиясига айлантириб беради.

Насосларни харакатга келтириш учун хозирги вактда асосан электр двигателидан фойдаланилади. Баъзи холларда ички ёнув двигателидан хам фойдаланишади.

Хдракат тури буйича насослар динамик ва хажмий насосларга булинади.

Динамик насосларда суюклик, насоснинг кириш хамда чикишлари билан доимий богланган иш камерасидаги иш органининг таъсирида силжийди. Суюкдикка таъсир кучи буйича динамик насослар куракли (марказдан кочма, диагонал, укий) ва ишкаланишли (вихрли, окимли, сув -хаво кутаргичлар, шнекли) насосларга булинади.

Х,ажмий насосларда суюклик, насоснинг кириш ва чикишларига навбати билан уланадиган иш камерасидаги хажмни даврий (уктин - уктин) узгартириб турувчи иш органининг таъсирида силжийди. Ишчи органларининг харакати буйича хажмий насослар кайтма - илгариланма ва айланма (роторли) насосларга ажратилади. Ишчи кисмларнинг тури буйича кайтма-илгариланма насослар поршенли, плунжерли диафрагмали,

пневмaтик mcoarapra, aйлaнмa (роторли) нaсослaр эсa шестерняли, винтли Ba шиберлилaргa булитади [б]. Парракли насос - двигaтелдaн олaётгaн энергияни иш Fилдирaги пaррaклaри оркaли силжиётгaн сyюкликкa берaди. 1.1- рaсм. Пaррaкли нaсослaр: мaркaздaн кочмa, укий Ba диогонaллaргa булинади.

1.1 - расм. Парракли насос

Марказдан кочма насослaр кенг тaркaлгaн cyB yзaтиш мaшинaлaридир. Улaр мaxcyc мyфтaлaр ёки тyFридaн-тyFри электродвигaтелъ вaлигa yлaниб xдрaкaIтa келтирилaди. ШУНИНГ УЧУН, угар фойдaли иш коеффисиент(Ф.И.К)- ининг юкорилиги, иxчaмлиги Ba ишончли ишлaши билaн xдрaктерлидир. Мaркaздaн

KOчмa нacоcлaрдa суюклик, иш Fилдирaги aйлaнишидaн вyжyдгa келaдигaн мaркaздaн кочмa кyчлaр хдсобига yзaтилaди. Суриш кyвyридaн иш Fилдирaги мaркaзигa yзaтилгaн суюклик, иш Fилдирaги пaррaклaри оркaли олиб кетилaди. Олиб кетилган суюклик мaркaздaн кочмa куч тaъcиридa пaррaклaр оркaли олиб келиш кaнaлигa тyшaди. Бу ердa тезлик кaмaйиши хисобига босим ортади ва суюклик босим кувурига утади. 1.2 -расм.

1.2-расм. Марказдан кочма насос

"Д" тyрдaги нacоcлaрнинг вaли горизонтaл x^a^a жойлaшгaн. Нacоc кyтaриб берaётгaн суюклик, суриш пaтрyбкacидaн кейин икки окимга aжрaлaди Ba иш Fилдирaгининг мaркaзий киcмигa икки томондaн кириб келaди, яъни бир иш Fилдирaги xyдди икки бaробaр суюклик yзaтaётгaндек тyюлaди. Иш Fилдирaгининг иккaлa томонигa тaъcир килyвчи гидрaвлик кyчлaр симметрик булгани учун, yлaр бир-бири билaн мyвозaнaтлaшaди. Шунинг учун, нacоc вaлигa тyшaдигaн укий зyрикишлaр жyдa кичикдир.

1.3 - расм. Икки томонлама суюклик кирувчи "Д" турдаги насос

Хрзирги кунда Узбекистон Республикасининг "СУВМАШ" заводида иш гилдирагига икки томондан сув кирувчи насосларнинг куйидаги турлари ишлаб чикарилмокда: Д 630 - 90 а; Д 1250 - 125 а; Д 1250 - 65; Д 630 - 90;

Д 320 - 50.

Консолли марказдан кочма насослар шахар, саноат, кишлок хужалигини сув билан таъминлашда курилишда, коммунал, дехкон - фермер ва таморка - богдорчилик хужаликларида, шунигдек, тог-кон, металлургия ва бошка сохаларда ишлатилади. 1.4 - расм. Бу насослар хайдаётган суюкликларнинг харорати 00C - 850C, суюклик сарфи 1,3 - 9,8 л/с, босимлари 9 - 95 м ораликда узгариб туриши мумкин. Бир томонлама суюклик кирувчи иш гилдираги, валга гайка ва шпонка ёрдамида махкамланади. Насоснинг сув келтириш канали, суюкликни иш гилдирагига ук буйлаб киришини таъминловчи тугри укли конфузор куринишига эга булади. Ишчи гилдирагидан чиккан сув, корпусдаги спиралсимон канал -чиганок буйича олиб кетилади. Босим патрубкасидан босим кувурига чикиш, сув келтириш укига нисбатан 90° бурчак остида жойлашган.

1.4-расм. Консолли марказдан кочма насос Ишчи Fилдирагига икки томонлама суюклик кирувчи "Д" турдаги

насослар шахар, саноат, кишлок хужалигини сув билан таъминлашда курилишда, коммунал, дехкон- фермер ва томорка - богдорчилик хужаликларида, шунигдек, тог - кон, металлургия ва бошка сохалардаишлатилади. 1.2.4 - расм.

Фойдаланилган адабиётлар: 1. KHamroyev G.F, To'ayev S.S. Efficient use of preparation aggregates for planting lands in a single pass with a straightening torsion work // матерiали мiжнародноi науково! конференщ! (Т. 1), 12 червня, 2020 рж. Кшв, Украша: МЦНД. 119-121 б.

2. Nurov KH, KHamroyev.G.F, Sirojev.J, Zayniyev.O, Mardonov.M, Преимущества технологии применения посевных машин универсал в бухарской области // The Way of Science. 2019. № 12 (70). Vol. II. - c. 62-64.

3. Г.Ф Хамроев, С.С Тураев. Выбор рабочего оборудования гидроцилиндра, установленного в комбинированном агрегате // Электронный журнал «Столица Науки» 2020. №3 МАЙ 5(22). https : //ftp. scientific -capital.ru/may2020/40052020.pdf

4. FU Zhurayev, GF Khamrayev, AN Zhurayev. Technology of reclamation machines application in the conditions of irrigated agriculture // The Way of Science, 2014. №3. c. 32.

5. KN Sabirov, NS Hamroev, GF Khamroyev Prospects for the development of tourism animation activities // Экономика и социум, 2020. №11. - с. 335-338.

6. F U Zhurayev, G' F.Khamroyev, I F.Khamroyev, Z. Khaydarova, I.Ibodov. THE USAGE OF A COMBINED MACHINE IN THE PROCESS OF PREPARING THE LAND FOR PLANTING // CONMECHYDRO - 2021. IOP Conf. Series: Materials Science and Engineering Scopus.

7. Musulmanov F.Sh, Hamroyev I.F. DESCRIPTION OF THE STRUCTURE, FUNCTION AND CLASSIFICATION OF PUMPS // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 955-959.

8. Мусулманов Ф.Ш, Хамроев И.Ф. СУВ НАСОСИНИ ТАЪМИРЛАШНИНГ МИКРОМЕТРАЖ УСУЛЛАРИ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 965-969.

9. Мусулманов Ф.Ш, Хамроев И.Ф. МАРКАЗДАН ^ОЧМА СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 960-964.

10. Мусулманов Ф.Ш, Хамроев И.Ф. НАСОСЛАРНИ ТАЪМИРЛАШ ЦЕХИНИ УМУМИЙ МАЙДОНИНИ ХИСОБЛАШ ВА ЖИХОЗЛАРНИ ЖОЙЛАШТИРИШ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 975-979.

11. Мусулманов Ф.Ш, Хамроев И.Ф. НАСОСЛАРНИНГ ТУРЛАРИ ВА АСОСИЙ КУРСАТКИЧЛАРИ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 950-954.

12. Мусулманов Ф.Ш, Хамроев И.Ф. СУВ ХУЖАЛИГИДА НАСОС ЁРДАМИДА СУВ КУТАРИШНИНГ АХАМИЯТИ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 945-949.

13. Мусулманов Ф.Ш, Хамроев И.Ф. НАСОС ДЕТАЛНИ ТИКЛАШ УСУЛЛАРИНИ ТАОДОСЛАШ // Экономика и социум, 2020. №11.78 - с. 970-974.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.