Научная статья на тему 'MUZLASHDAN KEYIN BETONNING MUSTAHKAMLIGINI OSHIRISH DINAMIKASINI'

MUZLASHDAN KEYIN BETONNING MUSTAHKAMLIGINI OSHIRISH DINAMIKASINI Текст научной статьи по специальности «Технологии материалов»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Mustahkamlik / zichlik / beton / sement / siqilishdagi mustahkamlik / muzlashga qarshi qo‘shimcha / kompozitsiya / qum / shag‘al. / Strength / density / concrete / cement / compressive strength / antifreeze / composition / sand / gravel.

Аннотация научной статьи по технологиям материалов, автор научной работы — Qodirov J.X., Safarova R.U.

Ushbu muammoni hal qilish uchun namunalarni 28 kun davomida salbiy haroratlarda muzlatib qo'ygandan so‘ng, eritish jarayonida betonning mustahkamligini oshirish dinamikasining sinovlari o‘tkazildi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

To solve this problem, after freezing the samples for 28 days at negative temperatures, tests of the dynamics of concrete strength increase during thawing were conducted.

Текст научной работы на тему «MUZLASHDAN KEYIN BETONNING MUSTAHKAMLIGINI OSHIRISH DINAMIKASINI»

Qodirov J.X.

132-21MU talabasi Buxoro muhandislik-texnologiya instituti

Safarova R. U.

7 XTA-23 talabasi Buxoro Davlat pedagogika institute

MUZLASHDAN KEYIN BETONNING MUSTAHKAMLIGINI OSHIRISH

DINAMIKASINI

Annotatsiya: Ushbu muammoni hal qilish uchun namunalarni 28 kun davomida salbiy haroratlarda muzlatib qo'ygandan so 'ng, eritish jarayonida betonning mustahkamligini oshirish dinamikasining sinovlari o 'tkazildi.

Kalit so'zlari: Mustahkamlik, zichlik, beton, sement, siqilishdagi mustahkamlik, muzlashga qarshi qo 'shimcha, kompozitsiya, qum, shag'al.

Qodirov J.X.

Student III courses group 132 - 21 FV Bukhara Engineering and Technology Institute

Safarova R.U.

Student I courses group 7 FLL-23 Bukhara State Pedagogical Institute

DYNAMICS OF STRENGTH INCREASE OF CONCRETE AFTER

FREEZING

Abstract: To solve this problem, after freezing the samples for 28 days at negative temperatures, tests of the dynamics of concrete strength increase during thawing were conducted.

Keywords: Strength, density, concrete, cement, compressive strength, antifreeze, composition, sand, gravel.

Qishda qurilish paytida, ayniqsa, "sovuq" betondan foydalanganda, ishlab chiqarilgan konstruktsiyalarning mustahkamligi qanday rivojlanishini bilish juda muhim, quruvchilar qolipni qachon olib tashlashni yoki strukturani to'g'ridan-to'g'ri yuklashni bilishlari kerak.

Shuningdek, me'yoriy hujjatlarning talablarini inobatga olgan holda, u yoki bu muzlashga qarshi qo'shimchasidan foydalanish samarali yoki yo'qligini tushunishingiz kerak. Ma'lumki, tovar mustahkamligining 30 foizi yoki undan ko'prog'olish betonni eritishdan keyingi birinchi kunida zarur va betonning mustahkamligi naqsh qiymatiga qachon etib borishi haqida ma'lumotga ega bo'lish kerak. Ushbu muammoni hal qilish uchun namunalarni 28 kun davomida salbiy

haroratlarda muzlatib qo'ygandan so'ng, eritish jarayonida betonning mustahkamligini oshirish dinamikasining sinovlari o'tkazildi. Beton aralashmalarning kompozitsiyalari 1-jadvalda keltirilgan.

1-jadval

Mustahkamlikning rivojlanish tezligini aniqlash uchun beton

kompozitsiyalar:

Materiallarning sarfi, kg/m3

Tarkibi № 3 6 9

Sement 450

Qum 800

Shag'al 1050

Muzlashga qarshi qo'shimcha 21,7

Suv 158,3 203,3 248,3

Ushbu kompozitsiyalar sement va muzlashga qarshi qo'shimchalarining bir xil sarfi bilan, shunday qilib, suv-sement nisbati va beton aralashmadagi qo'shimcha kontsentratsiyasining beton mustahkamligini oshirshga ta'sirini baholash imkoniyatiga ega bo'lish uchun har xil suv sarfi bilan tayyorlangan. Ko'rsatilgan kompozitsiyalarni solishtirish uchun nazorat namunalari ham muzlashdan saqlanmaydigan va normal sharoitda qotib qolgan muzlashga qarshi qo'shimchalarisiz tayyorlangan. Nazorat namunalarini ishlab chiqarish uchun 1-jadvalda ko'rsatilgan materiallarning sarfi bilan muzlashga qarshi qo'shimchasiz va bir xil suv-sement nisbati bilan beton aralashmalar ishlatilgan. Bundan tashqari, suv-sement nisbati koeffitsientining betonning xususiyatlariga ta'sirini tasdiqlash uchun har bir sement sarfi uchun mos ravishda 0,35, 0,45 va 0,55 sement sarfni saqlab, 250, 350 va 450 kg/m3 sement sarfi bilan namunalar olingan. 28 kunlik mustahkamlik uchun namunalarni sinov ma'lumotlari 2-jadvalda keltirilgan.

Olingan ma'lumotlar suv-sement nisbati betonning zichligi va mustahkamligiga ta'siri haqidagi ma'lum qonuniyatlarni tasdiqlaydi. Keyingi sinovlar betonni muzlatish va uni noldan past haroratda saqlashni o'z ichiga olishini hisobga olsak, 3, 6 va 9-raqamli kompozitsiyalardan foydalanish odatiy holdir.

Qurilish maydonchasida qurilish ishlari olib borilayotganda, eng qisqa vaqt ichida betonning kerakli mustahkamliliga erishish muhim shartdir. Xuddi shu tarzda, eritish jarayonida betonning mustahkamligiga ega bo'lish tezligini bilish muhimdir. Past salbiy haroratlarda betondagi suvning kristallanishi paytida qo'shimcha strukturaning buzilish jarayoni sodir bo'lganligi sababli, eritilgan beton kerakli mustahkamlikka ega bo'lmaganda vaziyat yuzaga kelishi mumkin va uning erta yuklanishi tuzilmalarning yo'q qilinishiga olib keladi. Suv muzlay boshlagan paytda hosil bo'lgan beton yoki qorishma konstruktsiyasining mustahkamligi muzlash tomonidan yaratilgan bosimdan past bo'lsa, bunday natijani kutish mumkin. Ushbu bosqichda muzlashga qarshi qo'shimchasining muzlashga qarshi xususiyatlari qo'shimcha ravishda namoyon bo'ladi, chunki suvning muzlash nuqtasini pasaytirish muzlashga qarshi qo'shimchasining eng muhim xususiyatlaridan biridir.

2-jadval

Kompozitsiyaning siqilish mustahkamlik ko'rsatkichlarining qiymatlari

Tarkib nomeri Sement sarfi Ko'rsatgichlar

Suv-sement Zichlik, kg/m3 Mustahkamlik, MPa

1 250 2416 47,9

2 350 0,35 2420 48,1

3 450 2422 50,1

4 250 2396 37,4

5 350 0,45 2398 40,6

6 450 2405 38,3

7 250 2351 27,5

8 350 0,55 2364 26,1

9 450 2329 28,4

3-jadvalda. 28 kun davomida -25 ° C haroratda saqlanadigan va undan keyin oddiy qattiqlashuvchi kameraga joylashtirilgan (turli xil suv-sement nisbati bilan) betonning siqilishdagi mustahkamligini o'sish dinamikasi natijalari keltirilgan.

3-jadval

Oddiy sharoitlarda erish va qotib qolgandan keyin betonning

Tarkib nomeri Xarakteristikasi Namunalarni eritishdan keyingi ko'rsatkichlarning qiymati, kunlar

1 2 3 7 28 60

3 Zichligi 2404 2409 2407 2492 2389 2385

Mustahkamligi 6,9 14,2 22,9 30,2 39,7 49,9

6 Zichligi 2364 2375 2365 2359 2338 2336

Mustahkamligi 5,3 9,9 14,4 20,6 34,2 38,8

9 Zichligi 2318 2319 2320 2313 2304 2292

Mustahkamligi 4,1 8,3 10,7 13,4 23,7 28,6

*O'lchov birlik ari: zich ik - kg/m3, mustahkamlik - MPa.

2450

2400

g

M

• i-H _ g

2350

i 2300

3 6 9

3 2250 c i

N

10 20 30 40 50 Namunaning erish davomiyligi, sutka

60

70

1-rasm. Oddiy sharoitlarda erish va qattiqlashgandan keyin beton

namunalarining zichligi

0

а м л

ей сл 3

ей РМ

и ей I-H

йй S

ад

(U

ей

-С л

и О

ЕГ

£5

60 50 40 30 20 10 0

3 6 9

80

0 20 40 60

Namunaning erish davomiyligi, sutka

2-rasm Oddiy sharoitlarda erish va qattiqlashgandan keyin beton namunalarining mustahkamligini oshirish dinamikasi

Shunday qilib, qish mavsumida betonlashda muzlashga qarshi qo'shimchalaridan foydalanish zarurati me'yoriy hujjatlar bilan tartibga solinadi. Tadqiqot davomida muzlashga qarshi qo'shimchalari uchun me'yoriy hujjatlar talablariga javob beradigan eritishdan 2 kun o'tgach, standartlashtirilgan 30% mustahkamlikka erishishga imkon berishi aniqlandi.

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati Беков У., ^одиров Ж. Гидрофобные свойства пластицированного гипса полученоно с использованием органического полимера на основе фенолформальгида//Zamonaviy dunyoda tabiiy fanlar: Nazariy va amaliy izlanishlar. - 2022. - Т. 1. - №. 25. - С. 23-26. https://doi.org/10.5281/zenodo.7344600

Беков У. С. Флуоресцентные реакции ниобия и тантала с органическими реагентами //Universum: химия и биология. - 2020. - №. 5 (71). - С. 47-49. URL: http://7universum.com/ru/ nature/archive/item/9350 Safarovich B. U. et al. Using sunlight to improve concrete quality //Science and pedagogy in the modern world: problems and solutions. - 2023. - т. 1. - №. 1. http://woconferences.com/index.php/SPMWPS/article/view/155

1.

2.

3.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.