МЕКТЕПКЕ ДЕИ1НГ1 ПЕДАГОГИКА САБАГЫНДА 1СКЕРЛ1К ОЙЫНДАРДЫ ЦОЛДАНУ АРЦЫЛЫ СТУДЕНТТЕРД1Ц КЭС1ПТ1К ДЕЦГЕЙ1Н ЦАЛЫПТАСТЫРУ
АбдихановаК.О., РахпановаБ.Г., Костанай педагогика колледжШц оцытушылары
Елбасы Н,Э.Назарбаев езшщ халыкка жoлдаFан жолдауында бшм беру саласына байланысты «... Б1з техникалык жэне кэсштш бшмнщ релш жацаша сезшуге тшсшз. Yкiмет, барлык денгейдеп эюмдер осындай тYлектер кажет секторды — басымдыкпен тарта oтырып,жастарFа кэсiптiк бiлiм беретiн оку орында-ры желiсiн дамытуFа баFытталFан пэрмендi шараларды кoлдануFа тшс»,-деген.
БYгiнгi тандаFы елiмiздiн бiлiм уйымдарынын басты мiндетi -баланын денсаулыFына жаFымды ыкпал етудi кездейтiн бiлiм беру ортасын куру. Бiз емiр CYрiп oтырFан уакыт алдынFы толкыннын зама-нына мYлдем уксамайды.[2] Бала бoлашаFы онын жана тужырымдарды тYсiнуi мен кабылдай бiлуiне, дурыс тандау жасауына, бYкiл емiр бойы-на езгермелi жаFдайларFа тез икем-деле бшу кабiлетiне байланысты болмак.. [7] Осыпан байланысты мундай тулFаFа койылатын бiрiншi кезектегi накты талап: ойлылык, салмактылык, белсендiлiк, элеуметтiк
жауапкершiлiк, терен бшмдшк, кэсiби сауаттылык. Бул окушынын бойында калыптасатын тYпкiлiктi максат, мiндеттерiн айкындауFа тiкелей жол болады.
Баланын жан-жакты дамуына, ез пiкiрi мен ойын ашык жеткiзуiне, эр адамFа табиFатынан берiлген шыFармашылык элеуетiн толык iске асыруына ыкпал ететiн фактор-лар тек окытудын негiзгi кезендерш толык менгерген устаздын кемегiмен жYретiнi баршамызFа мэлiм. Эзш-езi танып, келешегiн айкындауFа са-налы тYPде дайын болу, кoFамнын экономикалык, мэдени, саяси, емiрiне белсендi араласуFа мYмкiндiк беретiн орта ол бiлiм беру ортасында жYредi.
[5]
Бул тYсiнiктi де, эрбiр азаматтын бэсекеге кабшеттшп онын кэсiби бiлiм-бiлiгiмен айкындалса керек. Мше, дэл осындай устаным непзшде жанаша бiлiм берудiн курылымы, непзп эдiстерi, формалары, оку куралдары, кэЫби-педагогикалык кызметкерлердiн бiлiктiлiгiн арт-тыру, кэсштш мектеп педагогынын
ВЕСТНИК «ОРАЕУ» -
1/2013
сараптамалык кызмет^ окытудын эдютемелж жYЙелерi сиякты манызды мэселелер бiлiм беру орталарынын кунды каруы.
Адамнын жеке басынын элеуметтж касиет^онын eмiрге деген куштырлы^ы мамандык бiлгiрлiгiне байланысты болмак.. [2]Мектеп-ке дешнп тэрбие педагогынын бiлiктiлiгiне ез мамандыFын толык бiлiп кана кою емес, онын тануFа деген талпынысы, шыFармашылык касиетi, сол сиякты, педагогикалык тутас процентi уйымдастырып, OFан сын кeзiмен карап талдай бiлуi, балабакша жYмысындаFы тэрбие бiлiм берудiн сапарларын кетеру жолдары мен куралдарын белгшеу жатады.
Бул мiндеттердi шешудiн неFYрлым тиiмдi тYрi окытудын белсендi фор-масы мен эдiс тэсiлдерiн колдану бо-лып табылады. [4]Белсендi окытудын непзшде эрбiр окытушынын кeкейкестi мэселелердi шашудын
жолдары мен амалдарын тынымсыз iздестiрiп, теориалык, тэжiрибелiк тYрFыдан да карастыруFа тiкелей катысуы жатыр. 1скерлш ойн-дар eмiрде болып жататын тYрлi жаFдайларFа елiктiре отырып, Yлкендердiн белсендiлiгiн арттыра-тын тиiмдi форманын бiрi. Олар еткен дэуiрлердiн ойын мэдениетiнен туып, бiздiн заманымызда эскери, спорт, дидактикалык жэне баска да табши ойындардын негiзiн калады. Ойын туралы ой бiлдiрген немiс философы К.Грос болды. Америакан Fалымдары Дж.Нейман мен О.Моргенштерннiн енбектерiнде iскерлiк ойын туралы айтылFан.
Iскерлiк ойын тYрiнде eткiзiлетiн сабактардынэдеттегiденeзгешеболуы, OFан катысушылардын барлы^ынын да, кызыFу ахуалын туFызатындыFы 77 мектепке дешнп педагогиканы окып YЙренуге, пайдалануFа Yлкен Yмiт туFызады.
1скерлж ойындарда бала бакшадаFы топтарда жYргiзiлетiн эркилы тэрбиелiк- бiлiмдiк шаралар саханадаFыдай бейнелене кeрсетiледi де, рeлдерде ойнайтын адамдардын eзара карым-катынасы педагогтар-балалар арасындаFы ауызба-ауыз сeйлесу аркылы жYргiзiледi. Бул ойындар шыFармашылык ой-eрiстi дамытуFа, Yрдiстiн сапасын жаксарту
жолдарын eз бетiнше iздестiруге жол ашады.[6]
1скерлш ойын. «YйымдастырылFан оку-кызметЬ>
Максаты: балабакшада окытудын жалпыFа ортак тYрi ретшде YЙымдастырылFан оку -кызметiн зерттеу жэне оны талдау, балалардын Yстiнен карап туратын педагог тYрFысынан кeзкарасты ^рсету.
1/2013
БЕСГНЖ «ОРЛЕУ»
Peлдер:
Тэрбиеш^ балалар, менгерушi, эдiскер.
^рнект куралдар: балалардын аты жазылFан каFаздар.
Даярлык: Жетекшi ойын баста-лардан бурын OFан катысатын топты ойыннын такырыбымен, максатымен таныстырады, рeлдердi бeлiсуге кeмектеседi.
Yйге тапсырма:
Тэрбиешiге-YЙымдастырылFан оку-кызметшщ технологиялык картасынын Yлгiсiн жасау.Ал, эдюкер мен менгерушi YЙымдастырылFан оку-Kызметiн талдау сурактарын дай-ындау усынылады.
Ойын барысы:
Тэрбиешi баFдарламанын кез-келген тарауы бойынша жалпы 78 YЙымдастырылFан оку -кызметiн уйымдастырып,оны жYргiзедi.
Корытынды пiкiр сайыс:
Пiкiрсайысты жетекшi бYкiл топ-пен жYргiзедi. Алдымен балалар рeлдерiнде ойнаFандар пiкiр айтады. Содан сон YЙымдастырылFан оку-кызметiн бакылап отырFандар eз пiкiрiн бiлдiредi.
Eкiншi сабак «Сюжетт -рeлдiк ойын»
Максаты: сюжеттiк -рeлдiк ойынFа басшылык еудщ кыр-сырын ашып, OFан талдау жасау, педагог пен бала арасындаFы карым-катынасты аныктау.
Peлдер: тэрбиешi, балалар, сарап-тау комиссиясы. Керектi куралдар:
Дайындык: Жетекшi ойын тобын ертерек такырыппен таныстырады, рeлдердi бeлуге кeмектеседi. ВЕСТНИК «ОРАЕУ» -
Ойыннын барысы: Тэрбиешi сюжеттiк-рeлдiк ойын-ды кез-келген элеуметтiк манызы бар такырыпта балабакшалар тэжiрибесiнде калыптаскан тэртiп бойынша уйымдастырады.Ойын катан регламентпен eткiзiледi.
Ойын аякталFан сон сараптау комиссиясы ойыша басшылык етудеп онды сэтсiз жаFдайларFа талдау жа-сайды.
Корытынды: Катысушылардын бэрi талдауFа кiрiседi.
Эзектi мэселелердiн бiрi болып отырFан « Казакстан - 2030» жол-дауында да, «Бшм туралы» занда, Елбасымыздын «Болашактыктардын форумында» сeйлеген сeзiнде окушыларды шыFармашылыкпен калыптаскан жэне жеке тYЛFа ретiнде окытып, дамыту кажеттiлiгi айтылFан. Бул максат, мiндеттердi iске асыруда, окушыларды шыFармашылык ^ке баулу, окушыларды iрiктеу, енбекке жэне KOFамдык iстерге араластыру, олар-мен Fылыми, шыFармашылык iзденiс баFытында жумыс iстеу жYргiзу. [8]
Заман талабына сай эр мYFалiм eз сабаFын жанаша уйымдастырып, шыFармашылык iзденiспен eткiзедi. Бiлiм беру субъектiсi ретшде окушыны калай дамытамын? Не аркылы дамытамын? деген сурак ту-ындады. Эрi бiлiм беру курлымында жана технологиялар eмiрге келдi. Сол технологиялардын бiрi - ойын техно-логияларын сабактарда тиiмдi пайда-лана бастадым.
Оку YPДiстерiнде ойын тYрлерiн балалардын жас жэне психологиялык ерекшелiктерiне сэйкес тYрлендiрiп, жана такырыпты eткенде, eтiлген
_1/2013
материалды кайталаFанда, бiлiмдi коймай, осы ойын аркылы бiлiм алып,
тиянактау жэне тексеру кезшде, яFни жан-жакты тулFа дамиды.
сабактын кез келген сэтiнде окыту Iскерлiк ойын технологиясы
эдiсiнiн куралы ретiнде пайдала- аркылы намын. Бала тек ойын ойнап кана
1скерлж ойын- окушылардын oкуFа деген ынтасын арттыратын курал. [1] K,азiргi талап - эрбiр студентке сапа-лы да терен бiлiм беру. Сондыктан да кoлледждегi оку прoцесiнiн барысы эртYрлi педагогикалык эдiс-тэсiлдермен жYЙелi тYPде окушылардын шыFармашылык ой-лауын дамытып, Fылыми кезкарасы мен белсендiлiгiн калыптастыру. Окушыларды ойын технологиялары аркылы дамыту, бiлiм беру, тэрбиелеу.
TулFа педагогикалык субъект ретшде менгерiлетiн, калыптасатын, бшм мазмунына ендiрiлетiн, кызметтiк фoрмаFа ие болатын адам тэжiрибесi. 79
Бшм беру саласында студенттердiн пэндi игеруге деген кулшынысын арт-тыру Yшiн жана педагогикалык тех-нологияны тиiмдi пайдалану кажет, себебi жана технологияларды колдану муFалiмдер мен студенттердiн мYмкiндiктерiн кенейтiп, пэнге деген KызыFушылыFын арттырады.
Эдебиеттер:
1. «Отбасы жэне балабацша» 2005 -№ 1, 15-16 бет.
2. «Тэрбие цуралы» 2004 - № 3, 1-2 бет.
3. «Отбасы жэне балабацша» 2000 - № 4, 7-12 бет.
4. «Отбасы жэне балабацша» 2008 - № 3, 6-7 бет.
5. «Бастауыш мектеп» 2003- № 7, 1-4 бет.
6. «Тэрбие цуралы» 2004 - № 2, 4-6 бет.
7. «Отбасы жэне балабацша» 2001 - № 8, 9-12 бет.
8. «Казацстан кэсткер1» №4 2006ж 12-13 бет
1/2013
5ЕСГНЖ «ОРАЕУ»