Научная статья на тему 'МАРКАЗДАН ҚОЧМА СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ'

МАРКАЗДАН ҚОЧМА СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ Текст научной статьи по специальности «Энергетика и рациональное природопользование»

CC BY
48
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
НАСОС / ПАРРАК / МАРКАЗДАН қОЧМА НАСОСЛАР / ҲАЖМИЙ НАСОСЛАР / ДИНАМИК НАСОСЛАРДА / ғИЛДИРАК

Аннотация научной статьи по энергетике и рациональному природопользованию, автор научной работы — Мусулманов Ф.Ш., Ҳамроев И.Ф.

Қишлоқ хўжалиги ерларни суғоришда ва захини қочиришда, ичимлик ва саноат сув таъминотида ҳамда нефт маҳсулотларини ўзатишда марказдан қочма насослар билан жиҳозланган насос қурилмалари ва станцияларидан кенг фойдаланилади. Босим қувурлари насос станциялари ва қурилмаларининг асосий иншоотларидан ҳисобланади. Бу босим қувурлари сув, нефт ва бошқа суюқликларни исрофсиз узатишда асосий ишни бажаради. Шунинг учун босим қувурлари узатилаётган суюқликларни тежовчи технология ҳисобланади. Шу сабабли босим қувурларига бағишланган илмий изланишлар ҳозирги куннинг долзарб масаласи деб таъкидлаш мумкин. Босим қувурлари ҳар хил арматуралар (қулфак, тескари клапан ва бошқалар), яъни жиҳозлар билан таъминланади. Бу арматуралар нормал ишламаса, насос станциялари ва қурилмаларининг меъёрдаги иш режимининг ўзгаришига олиб келади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

TECHNOLOGY OF REPAIR OF CENTRIFUGAL WATER PUMPS

Widely used in irrigation and desalination of agricultural lands, drinking and industrial water supply, as well as in the production of petroleum products, pumping units and pumps equipped with centrifugal pumps. Pressure pipes are one of the main structures of pumps and devices. These pressure pipes perform a basic job in the wasteless transmission of water, oil and other liquids. Therefore, pressure pipes are a fluid-saving technology that is transmitted. For this reason, it can be argued that scientific research on pressure pipes is a current issue. Pressure pipes are provided with various fittings (lock, reverse valve, etc.), that is, equipment. This leads to a change in the operating mode of the pumps and devices in the norm, if the valves do not work normally.

Текст научной работы на тему «МАРКАЗДАН ҚОЧМА СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ ТЕХНОЛОГИЯСИ»

УДК 331.101

Мусулманов Ф.Ш. кафедраси ассистенти ТИЦХММИ Бухора филиали "Гидротехника иншоотлари

ва насос станциялари" Хамроев И.Ф. студент TIQXMMI Бухоро филиал

МАРКАЗДАН КОЧМА СУВ НАСОСЛАРИНИ ТАЪМИРЛАШ

ТЕХНОЛОГИЯСИ

Аннотация: Цишлоц хужалиги ерларни сузоришда ва захини цочиришда, ичимлик ва саноат сув таъминотида уамда нефт маусулотларини узатишда марказдан цочма насослар билан жиуозланган насос курилмалари ва станцияларидан кенг фойдаланилади. Босим кувурлари насос станциялари ва курилмаларининг асосий иншоотларидан уисобланади. Бу босим кувурлари сув, нефт ва бошка суюкликларни исрофсиз узатишда асосий ишни бажаради. Шунингучун босим кувурлари узатилаётган суюкликларни тежовчи технология уисобланади. Шу сабабли босим кувурларига базишланган илмий изланишлар уозирги куннинг долзарбмасаласи деб таъкидлаш мумкин. Босим кувурлари уар хил арматуралар (кулфак, тескари клапан ва бошкалар), яъни жщозлар билан таъминланади. Бу арматуралар нормал ишламаса, насос станциялари ва курилмаларининг меъёрдаги иш режимининг узгаришига олиб келади.

Калит сузлар: Насос, паррак, марказдан кочма насослар, Хажмий насослар, Динамик насосларда, зилдирак.

Musulmanov F.Sh.

assistant

TIQXMMI Bukhara branch Hamroev I.F. student

TIQXMMI Bukhara branch TECHNOLOGY OF REPAIR OF CENTRIFUGAL WATER PUMPS

Annotation: widely used in irrigation and desalination of agricultural lands, drinking and industrial water supply, as well as in the production of petroleum products, pumping units and pumps equipped with centrifugal pumps. Pressure pipes are one of the main structures of pumps and devices. These pressure pipes perform a basic job in the wasteless transmission of water, oil and other liquids. Therefore, pressure pipes are a fluid-saving technology that

is transmitted. For this reason, it can be argued that scientific research on pressure pipes is a current issue. Pressure pipes are provided with various fittings (lock, reverse valve, etc.), that is, equipment. This leads to a change in the operating mode of the pumps and devices in the norm, if the valves do not work normally.

Keywords: pump, propeller, centrifugal pumps, volumetric pumps, dynamic pumps, wheel.

Насос ва унинг кисмларига сувни суриш ва узатиш жараёнида белгиланган микдордан ортикча босимнинг таъсир этиши натижасида шунингдек, кисмларнинг толикиши туфайли уларда механик нуксонлар ва деформациялар содир булади. Бу нуксонларнинг айримларини куз билан куриш мумкин бошкалари эса махсус асбоб - ускуналар ёрдамида аникланади [1].

Маълумки насос ва унинг кисмлари доимо сув мухдтида ишлаганлиги туфайли унинг кисмлари купинча занглаш туфайли шикастланиши содир булади. Занглаш натижасида хосил буладиган нуксонлар юзанинг нотекислигини келтириб чикаради. Айникса насос парракларининг нотекис ейилиши натижасида мувозанатнинг бузилиши сабабли кушимча силкинишлар содир булиб, парракларнинг дарз кетиши ва чарчаши кузатилади [2].

СУВМАШ" акциядорлик жамиятида олиб борилган кузатишлар натижасида марказдан кочма насослар корпусларининг ишдан чиккиш сабаблари аникланди. 2016-2017 йилларда таъмирлаш учун олиб келинган 42та марказдан кочма насосларнинг нуксонлари куйидаги тартибда булиши аникланди. 29 та насос корпусининг интенсив абразив ва кавитацион ейилиши содир булиб, баъзи холларда ички деворларнинг умуман йук булиб кетган холатига хам олиб келган 33 та насоснинг насос вали утириш жойида ейилиш содир булган 14 та насосдан тугри мувозанатланган холда фойдаланилмаганлиги туфайли вал утириш буйинларининг нотекс ейилиши содир булиб, буйинлар уз айлана шаклларини йукотганлар 4 та холатда насос асосининг котириш жойидаги кронштейнлар синиш холати кузатилган; Тахлиллар асосида насос курилмаларининг ишдан чикиш сабаблари аникланиб, таъмирлаш ва ресурсини кайта тиклаш технологиясини такомиллаштириш учун ишлар олиб борилмокда [6].

Насослар корпусининг асосий нуксонларидан бу ишчи гилдирак парраклари билан корпуснинг ички сирти зонасидаги гидроабразив ва кавитацион ейилиш хисобланади (1 -расм ва 2 -расм).

1 -расм. Насос ишчи Fилдирагининг кавитация ва гидрообразив заррачалар таъсирида ейилиши

ц

а о а

Е =

к а га

ц =

с

у

И

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

11 9

4

Коррозия

Кавитация Ейилиш Дарзлар Бошка

Нуксонларнинг номланиши

2 -расм. Ишчи Fилдиракни нуксонлари диаграммаси

Ишчи гилдиракни корпуслар 8% ни, ишчи юзасининг гидроабразиа ейилиши эса 18% ни ташкил этмокда.

Бундан ташкари коррозия, дарзлар ва бошка нуксонлар хам аникланди.

Ушбу нуксонларнинг юзага келиши ва уларнинг узок муддатлигининг пастлиги марказдан кочма насос асосий деталлари ишчи юзаларини ейилишга чидамлилигини ошириш технологияларини модернизациялашни талаб этади.

Жахон тажрибасидан маълумки насос ички юзаси гидродинамик шаклини тиклаш гидравлик ишкаланиш таъсирини камайтириши, амалиётда эса полимер ашёлардан кенг фойдаланиш тавсия этилади. Бунда тиклаш таннархи янги насос бахосининг 20-35% ни ташкил этган холда, ресурси уртача 2-3 марта ошиши кузатилган. Бунда унинг гидродинамик шаклини тулик тикланиши оркали ейилишнинг камайиши кузатилган. Лекин полимер ашёлари ёрдамида тиклаш технологиялари асосан ейилиш микдори 0,3-1 мм гача булган холларда тиклаш самара бериши таъкидланган [6].

Марказдан цочма насосни булаклаш (йигиш) технологик жараёни

Насосни булаклаш ва йигиш технологик жараёни харитаси ЕСКД, ЕСТД талабларига мос равишда ишлаб чикилади.

Булаклаш маршрут технологик харитаси бутун машина ёки унинг айрим агрегатлари учун хам тузилиши мумкин.

Булаклаш технологик жараёни лойихалашда булаклаш маршрут технологик жараёни, эскизлар харитаси, жихозлар ведомости ва деталлар ведомости тузилади.

Фойдаланилган адабиётлар:

1. Гиргидов А.Д. Механика жидкости и газа (гидравлика) Санкт-Петербург: Изд-во СПбГПУ,2014,-703 с.

2. Гидроэлектростанции малой мощности: Учебное пособие/Под ред. В.В. Елистратова. СПб.: Изд-во Политехн. уни-та, 2005. 432 с.

3. Носиров Ф.Ж., Мухаммадиев М.М., Холматов В.А., Хидиров А.А. Повышение эксплуатационных показателей оросительных насосных станций // Проблемы перехода на рыночные отношения в отраслях водного хозяйства и мелиорации Узбекистана: Материалы Республиканской научно-производственной конференции. -Ташкент: ТИМИ, 2006. -С. 7880.

4. Хамроев Гиёсжон Файзулло угли, Тураев Саидали Сохиб угли. Выбор Рабочего Оборудования Гидроцилиндра, Установленного В Комбинированном Агрегате // Столица Науки статья в журнале - научная статья 2020. - №5 (22). - с. 96 - 104.

5. ^амроев Гиёсжон Файзулло угли, Тураев Саидали Сохиб угли. ЭФФИСИЕНТ УСЕ ОФ ПРЕПАРАТИОН АГГРЕГАТЕС ФОР ПЛАНТИНГ ЛАНДС ИН А СИНГЛЕ ПАСС ^Т; А СТРАИЩТЕНИНГ

ТОРСИОН WOPK // МАТЕР1АЛИ М1ЖНАРОДНО1 НАУКОВО1 КОНФЕРЕНЦП. (Т. 1), 12 червня, 2020 рк. Кшв, Украша: МЦНД. - c. 119121.

6. Х Нуров, ГФ Хамроев, Ж Сирожев, О Зайниев, М Мардонов, С Асадов ПРЕИМУЩЕСТВА ТЕХНОЛОГИИ ПРИМЕНЕНИЯ ПОСЕВНЫХ МАШИН УНИВЕРСАЛ В БУХАРСКОЙ ОБЛАСТИ // The Way of Science. 2019. № 12 (70). Vol. II. - c. 62-64.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.