Научная статья на тему 'Main aspects of medical and organizational support of the national formulative system'

Main aspects of medical and organizational support of the national formulative system Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
75
15
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
КРУПНЫЙ МЕГАПОЛИС / ОБЯЗАТЕЛЬНОЕ СОЦИАЛЬНОЕ МЕДИЦИНСКОЕ СТРАХОВАНИЕ / НАЦИОНАЛЬНАЯ ФОРМУЛЯРНАЯ СИСТЕМА / МЕДИКО-ОРГАНИЗАЦИОННОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ / ІРі МЕГАПОЛИС / МіНДЕТТі әЛЕУМЕТТіК МЕДИЦИНАЛЫқ САқТАНДЫРУ / ұЛТТЫқ ФОРМУЛЯРЛЫқ ЖүЙЕ / МЕДИКО-ұЙЫМДАСТЫРУШЫЛЫқ қАМСЫЗДАНДЫРУ / ҚАЗАқСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ / LARGE METROPOLIS / COMPULSORY SOCIAL HEALTH INSURANCE / NATIONAL FORMULARY SYSTEM / MEDICAL AND ORGANIZATIONAL SUPPORT

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Алмасов Ж.Б., Булешов М.А., Жакипбеков К.С., Тулемисов С.К., Утеулиев Е.С.

Оказание надлежащего качества медицинской помощью населения является одним из самых главных задач здравоохранения каждой страны. Оказание медицинской помощью, в значительной степени зависит от наличия, доступности и качества лекарственных средств. Поэтому обеспечение населения доступными, эффективными и безопасными лекарствами является приоритетной задачей любого государства.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Основные аспекты медико-организационного обеспечения национальной формулярной системы

The provision of adequate quality medical care to the population is one of the most important tasks of public health in each country. The provision of medical care depends to a large extent on the availability, accessibility and quality of medicines. Therefore, providing the population with affordable, effective and safe medicines is a priority task of any state.

Текст научной работы на тему «Main aspects of medical and organizational support of the national formulative system»

K.O. Akimov1, M.A. Buleshov2, K.S. Zhakipbekov3, S.K. Tulemissov4, E.S. Uteuliyev1, I.K. Kentayeva1

1Kazakhstan's Medical University «KSPH», Almaty 2South-Kazakhstan State Pharmaceutical Academy, Shymkent 3Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty 4Kazakhstan University of peoples friendship, Shymkent

MAIN ASPECTS OF IMPROVING MEDICAL AND PHARMACEUTICAL SUPPORT OF SOCIAL VULNERABLE POPULATION GROUPS

Resume: In the current stage of development of the healthcare system, there is a need to develop at the state level optimal mechanisms to ensure the availability and quality management of medical and pharmaceutical products in health care facilities. However, until now, studies in this direction have not been carried out in full. In this connection, we proposed to create scientific bases for improving medical and pharmaceutical provision for socially vulnerable groups of the population in the framework of the introduction of compulsory social health insurance.

Keywords: socially vulnerable groups of population, improvement, medical and pharmaceutical support, aspects, Republic of Kazakhstan.

¥ЛТТЫК ФОРМУЛЯРЛЫК ЖУЙЕШ МЕДИКО-¥ЙЫМДАСТЫРУШЫЛЫК

КДМСЫЗДАНДЫРУДЫН, ШЕПЗП АСПЕКТ1ЛЕР1

Ж.Б. Алмасов1, М.А. Булешов2, К.С. Жакипбеков3, С.К. Тулемисов4,

Е.С. Утеулиев1, И.Т. Кентаева1

1«К,огамдыц ден саулыц сацтау жогары мектебЪ> Цазацстандыц медициналыцуниверситету Алматы ц.

2ОцтустжЦазацстан мемлекеттiк фармацевтика академиясы, Шымкент ц. 3С.Ж. Асфендияров атындагы К,азац улттыц медицина университету Алматы ц.

4Цазацстан халыцтар Достыгыуниверситету Шымкент ц.

Тиiстi сапада медициналыц квмектi кврсету эрбiр елдщ денсаулыц сацтау жуйесшщ ец басты мшдеттершщ ñifí болып саналады. Tui^i сапамен цамтамасыз ету квп жагдайда дэршк заттардыц бар болуымен, цол жетiмдiлiгiмен жэне сапалылыгымен тшелей байланыста болады. Сондыцтан тургындарды цолжетiмдi, тиiмдi жэне цаушаз дэр^дэрмектермен цамтамасыз ету кез келген мемлекеттщ басышшыл мтдеттертщ бiрi болып саналады.

Tyümdi свздер: р мегаполис, мiндеттi элеуметтШ медициналыц сацтандыру, улттыц формулярлыц жуйе, медико-уйымдастырушылыц цамсыздандыру, Цазацстан Республикасы

ЭОК 614.2: 615.1-57.01 взекттМ.

Кез келген елдщ денсаулы; са;тау жуйесшщ басты мшдеттершщ 6ipi болып, ттсп сапада медициналы; кемект керсету саналады. Ттсп сапамен ;амтамасыз ету кеп жагдайда дэртк заттардыц бар болуымен жэне ;ол же^мдшшмен тшелей байланыста болады. Сонды;тан тургындарды тшмд жэне ;аушйз дэр>дэрмектермен ;амтамасыз ету - кез келген елдщ басымшыл мшдеттершщ бiрi болып келедi [1, 2, 3, 4].

Дуниежузтк денсаулы; са;тау уйымы сарапшыларыныц пайымдауынша, дуниежузшщ ешбiр елi денсаулы; са;тауга кететш а;ша ;аражатын толы; етей алмайды. Бул жагдайда экономикалы; дамуы жогары елдердiц e3i денсаулы; са;тауга белiнетiн а;ша ;аражатты пайдаланудыц жетiлдiрiлген тетiктерiн жасауга мэжбур болуда. Эсiресе бул мэселе соцгы онжылдыц iшiнде бiздiц елiмiзде шиеленiсiп тур [5, 6].

Тургындарга жогары сапалы медициналы; кемек керсетудi са;тап туру отанды; денсаулы; са;тауга жацалы; болып

келетш технологияларды ;олданусыз MYMкiн болмай келедъ Атап айтар болса;: медициналы; къзметт стандарттау, ултты; формулярлы; ЖYЙенi енгiзу, мiндеттi элеуметтiк медициналы; са;тандыру ЖYЙесiн енгiзу. Тегiн медициналы; кемек керсету бойынша мемлекеттiк кепiлдiк берудi ;амтамасыз ету, оныц к;олжетсмдШгш ;амтамасыз ету ;ажеттшМне орай бул багдарламалар бYгiнгi тацда ерекше езектiлiкке ие [7, 8, 9].

Каза;станда 1 тургынга дэрi-дэрмектерге деген шыгынныц орта децгеш, дамыган елдермен салыстырганда 20-50 есе темен жэне шамамен 7-8 АКШ долларын курайды (сурет 1). Мемлекетпен дэр>дэрмектш ;амтамасыз етудi ;аржыландырудыц тапшылыгы жэне бул

;аржыландырудыц тшмйз пайдаланылуы тургындардыц жеке телемдерi есесшен орны толтырылады. Бул мэселенi шешу Yшiн тургындарды мiндеттi элеуметтiк медициналы; са;тандыру ЖYЙесiн енгiзу жасалган болатын [10].

390

Вестник КазНМУ №4-2017

1,2

0,8 0,6 0,4 0,2 0

1,04

0,73

0,63

□ 2011

□ 2012

□ 2013

□ 2014

□ 2015

□ 2016

Шыгындар (трлн, тг)

Ескерту: есептеулер ЦР К,М мэл!меттер! нег!з!нде жасалган

Сурет 1 - Денсаулы; са;тау саласына мемл

Соцгы 10 жылда жалпы алганда тек елiмiздiц тургындарын дэр>дэрмектермен ;амтамасыз етудi реттейтiн нормативтiк актшер гана емес, сонымен ;атар елiмiздщ айма;тарында жэне жеке ЕСМ децгешнде фармакотерапияны реттеудiц тиiмдiлiгiн дэлелдейтiн материалдар да кептеп жасалды. Алайда, формулярлы; ЖYЙенiц эртYрлi кезецдерiндегi, кезецдерiндегi жэне жеке емдеу-сауы;тыру мекемелерiндегi, сонымен ;атар денсаулы; са;таудыц айма;тык; ЖYЙелерiндегi тшмдышн талдайтын жумыстар iс ЖYзiнде ЖYргiзiлмейдi [11, 12, 13].

Корыта келгенде, ;алыптаск;ан жагдайда, дэлiрек айт;анда дэртк заттарды, медициналы; ма;саттагы буйымдарды жэне медициналы; техникаларды тиiмдi пайдалану, ынтыма;тасты;ты енгiзу негiзiнде денсаулы; са;тауды жетiлдiру жэне оныц ;аржылык; турак;тылыгын жогарлату, сонымен ;атар айт;анда дэрiлiк заттардыц, медициналы; ма;саттагы буйымдардыц жэне медициналы; техникалардыц крлже^мдШгш ;амтамасыз ету жагдайларында iрi мегаполистерде мiндеттi элеуметтiк медициналы; са;тандыру негiздерiн енгiзу жагдайында ултты; формулярлы; ЖYЙенi медика-уйымдастырушылы; ;амтамасыз етуд зерттеу ;ажеттшт туындап отыр. Зерттеу максаты.

Жогарыда аталган мэселелердi шешу ма;сатында бiз Iрi мегаполистерде денсаулы; са;тау уйымдары жумыстарыныц сапалы; керсетгаштерш жа;сартуга багытталган мiндеттi элеуметтiк медициналы; са;тандырудыц негiздерiн енгiзу жагдайында дэр> дэрмектермен ;амтамасыз етудiц формулярлы; ЖYЙесiн (ДКФЖ) жасау, енгiзу жэне жетшдару ма;сатын алга ;ойды;. Зерттеу нэтижелерь

Эдеби шолулар жасау барысында, бiз жогарыда керсетiлген ма;сатты ЖYзеге асыру ма;сатында келесi мiндеттердi шешу ;ажеттштн ай;ындадык;:

- элеуметтiк медициналы; са;тандырудыц негiздерiн енгiзу жагдайында дэрi-дэрмектермен ;амтамасыз етудiц формулярлы; ЖYЙесiн к;олданудыц шетелдш тэжiрибесiн зерттеу;

- формулярлы; ЖYЙе жумысыныц эртYрлi кезецдерiндегi iрi ;алалардыц стационарлы; уйымдары жумысыныц статистикалы; жэне сапалы; керсеткiштерiнiц ;ар;ынын талдау;

- ДКФЖ мэнi туралы аурухана нау;астарыныц а;параттылыгыныц децгейiн багалау жэне ДКФЖ енпзудщ

бюджеттен белiнетiн шыгындар (трлн. тг.)

ма;саттылыгы туралы аурухана нау;астарыныц жэне дэр^ерлершщ пiкiрiн бiлу;

- элеуметтш медициналы; са;тандырудыц негiздерiн енгiзу жагдайында медициналы; кемектiц сапа керсеткiштерiнiц езгеруш жэне ДКФЖ енгiзудiц экономикалы; ттмдшМн багалау;

- iрi мегаполистегi кепсалалы стационарлар ;ызметше элеуметтiк медициналы; са;тандырудыц негiздерiн енгiзу жагдайында ДКФЖ жетшдару бойынша усыныстарды жасау. Жогарыда аталган мiндеттердi ЖYзеге асыру Yшiн зерттеу нысандары ретiнде ;ызметтш жэне медициналы; кужаттамаларга сэйкес тургындардыц денсаулыгын ;оргаудыц нормативтiк ;ук;ык;тык; ерiсi пайдалынуы ;ажет, сонымен ;атар денсаулы; са;тау мамандары (дэрiгерлерi) Yшiн арнайы жасалган сауалнама бойынша анониму сурау нэтижелерiн талдау ЖYргiзiлуi керек. Статистикалы; математикалы; элеуметтш эдктер кемегiмен ЖYргiзiлген зерттеу нэтижелерi айырмашылык;тыц параметрлiк жэне параметрлiк емес керсетгаштерш есептеп шыгарумен вариациялы; статистика эдктерш дербес ЭЕМ кемегiмен ецделу усынылады.

Зерттеудiц болжамды жацалыгы ретшде ДКФЖ енгiзумен ;атар, стационар жумысыныц сапалы; жэне экономикалы; нэтижелерiнiц ;арк;ынында езгерiс беталысы алгаш рет аны;талады. Сонымен ;атар, iрi мегаполистiц ЕСМ стационар жумысында ДКФЖ енгiзудiц медициналы; элеуметтiк жэне экономикалы; тиiмдiлiгi алгаш рет дэлелденетiн болады. Кепсалалы стационар нау;астары мен дэрiгерлердiц ДКФЖ деген кез;арасын жэне элеуметтiк медициналы; са;тандыру негiздерiн енгiзу жагдайында оны енпзудщ жендшшн кешендi багалау ЖYргiзiлетiн болады.

Элеуметтiк медициналы; са;тандыру негiздерiн енпзу жагдайында медициналы; кемектiц сапасын жэне экономикалы; дамуын жогарлату тетiктерiнiц бiрi ретiнде iрi мегаполистiц ЕСМ стационары жумысында ДКФЖ енгiзу бойынша усыныстар жасалатын болады. Цорытынды.

Корыта келгенде, бiз усынып отырган зерттеу жумысы элеуметтiк медициналы; са;тандыру негiздерiн енпзу жагдайында iрi мегаполистiц ЕСМ стационарлары ;ызметшде ДКФЖ гылыми негiз ретшде кец ;олдануга, жэне де экономикалы; тиiмдiлiк ретiнде KYтiлетiн, сонымен ;атар медициналы; кемектiц сапасын жогарлатуга да мумкшдш беретiн болад^1.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Хохлов А.Л. Итоги работы областной конференции «Основы рационального применения лекарств» // Проблемы стандартизации в здравоохранении. - Ярославль: 2002. - №3. - С.43-45.

2 Чернов И.П., Пономарёва Г.А., Артемьева Г.Б., Успенская И.В. Проблемы и перспективы оплаты стационарной медицинской помощи в регионе / / Здравоохранение. - 2002. - №7. - С.33-40.

3 Шилова В.М., Антонова О.А. Медико-экономическая оценка сопутствующих заболеваний // Здравоохранение. - 2002. - №4. -С.32-40.

4 Рутковский О.В., Лазаренко А.И. Формулярная система в лекарственном обеспечении городской клинической больницы / / Бюл. НИИ социал. гигиены, экономики и упр. здравоохранением им. Н.А. Семашко. - 2001. - №2. - С. 49-57.

5 Стародубов В.И., Гончареико B.JL, Яицкий Н.А., Дорофеев В.И. Концептуальные вопросы развития здравоохранения и фармацевтического сектора Российской Федерации./ под ред. Ю.Л. Шевченко. - СПб.: Издательство СПбГМУ, 1999. - 160 с.

6 Агаджанян В.В., Устьянцева И.М., Солнышко С.В., Крупина М.С., Крылова А.В. Опыт внедрения персонифицированного обеспечения лекарственными средствами в многопрофильной больнице // Здравоохранение. - 2002. - №10. - С.23-26.

7 Белоусов Ю.Б. Лекарственный формуляр — основа стандартизации здравоохранения // Проблемы стандартизации в здравоохранении. - 1999. - №2. - С. 17-20.

8 Быков А.В. Фармакоэкономическое обоснование формулярной системы. Тезисы к III Всероссийскому конгрессу «Фармакоэкономика на рубеже третьего тысячелетия», Москва, 3-5 декабря 2001 г. // Проблемы стандартизации в здравоохранении. - 2001. - №4. - С. 109-116.

9 Вассерман Б.А. Опыт льготного лекарственного обеспечения в некоторых европейских странах // Здравоохранение.- 2002. -№7. - С. 133-137.

10 Вартанян Ф.Е., Рожецкая С.В. Актуальные проблемы обеспечения лекарственными средствами населения развитых стран // Фармация. - 2001. - №3. - С. 39-40.

11 Киричек Н.М. Опыт разработки формулярной системы лекарственного обеспечения в условиях многопрофильного стационара. // Научные труды 4-й Международной научно-практической конференции «Здоровье и Образование в XXI веке». - 2003. - С.305-310.

12 Лазарев В.В. Мета-анализ основа формулярной системы и рациональной фармакотерапии в клинике внутренних болезней: дис. ... канд. мед. наук - Самара, 2001. - 146 с.

13 Минашкина Л.А. Организация лекарственного обеспечения больницы на основе формуляра: дис. ... канд. мед. наук - Рязань, 1998. - 186 с.

Ж.Б. Алмасов1, М.А. Булешов2, К.С. Жакипбеков3, С.К. Тулемисов4, Е.С. Утеулиев1, И.Т. Кентаева1

1Казахстанский Медицинский Университет «ВШОЗ», г. Алматы 2Южно-Казахстанская государственная фармацевтическая академия, г. Шымкент 3Казахский национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова, г. Алматы 4Казахстанскийуниверситет дружбы народов, г. Шымкент

ОСНОВНЫЕ АСПЕКТЫ МЕДИКО-ОРГАНИЗАЦИОННОГО ОБЕСПЕЧЕНИЯ НАЦИОНАЛЬНОЙ ФОРМУЛЯРНОЙ СИСТЕМЫ

Резюме: Оказание надлежащего качества медицинской помощью населения является одним из самых главных задач здравоохранения каждой страны. Оказание медицинской помощью, в значительной степени зависит от наличия, доступности и качества лекарственных средств. Поэтому обеспечение населения доступными, эффективными и безопасными лекарствами является приоритетной задачей любого государства.

Ключевые слова: Крупный мегаполис, обязательное социальное медицинское страхование, национальная формулярная система, медико-организационное обеспечение.

Zh.B. Almassov1, M.A. Buleshov2, K.S. Zhakipbekov3, S.K. Tulemissov4, E.S. Uteuliyev1, I.K. Kentayeva1

1Kazakhstan's Medical University «KSPH», Almaty 2South-Kazakhstan State Pharmaceutical Academy, Shymkent 3Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty 4Kazakhstan University of peoples friendship, Shymkent

MAIN ASPECTS OF MEDICAL AND ORGANIZATIONAL SUPPORT OF THE NATIONAL FORMULATIVE SYSTEM

Resume: The provision of adequate quality medical care to the population is one of the most important tasks of public health in each country. The provision of medical care depends to a large extent on the availability, accessibility and quality of medicines. Therefore, providing the population with affordable, effective and safe medicines is a priority task of any state.

Keywords: Large metropolis, compulsory social health insurance, national formulary system, medical and organizational support.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.