Научная статья на тему 'МАДАНИЙ-ТОМОША ХИЗМАТЛАРНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВА САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ'

МАДАНИЙ-ТОМОША ХИЗМАТЛАРНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВА САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ Текст научной статьи по специальности «Гуманитарные науки»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
маданий-томоша / хизматлар / самарадорлик. / cultural-spectacle / services / efficiency.

Аннотация научной статьи по Гуманитарные науки, автор научной работы — Аннаев А.А.

Мазкур мақолада маданий томоша хизматларини кўрсатувчи ташкилотларнинг иқтисодий фаолят сифатидаги моҳияти, аҳамияти ва хусусиятларига доир асосий тушунчалар ёритиб берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

DEVELOPMENT AND INCREASE THE EFFICIENCY OF CULTURAL VIEWING SERVICES

This article describes the main concepts of the essence, importance and characteristics of organizations providing cultural entertainment services as an economic activity.

Текст научной работы на тему «МАДАНИЙ-ТОМОША ХИЗМАТЛАРНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВА САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ»

Аннаев А.А.

Самарканд икщисодиёт ва сервис институты ассистенти

МАДАНИЙ-ТОМОША ХИЗМАТЛАРНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВА САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ

Аннотация. Мазкур мацолада маданий томоша хизматларини курсатувчи ташкилотларнинг ицтисодий фаолят сифатидаги моуияти, ауамияти ва хусусиятларига доир асосий тушунчалар ёритиб берилган.

Калит сузлар: маданий-томоша, хизматлар, самарадорлик.

Annaev A.A. assistant

Samarkand Institute of Economics and Service

DEVELOPMENT AND INCREASE THE EFFICIENCY OF CULTURAL

VIEWING SERVICES

Abstract. This article describes the main concepts of the essence, importance and characteristics of organizations providing cultural entertainment services as an economic activity.

Keywords: cultural-spectacle, services, efficiency.

Республикамизда мустакиллик йилларида миллий маданият сохасини шакллантириш ва ривожлантириш борасида диккатга молик ишлар амалга оширилди. Чунончи, охирги 3 йилда республикамизда маданият сохдсини тубдан ислох килиш, ушбу сохага кирувчи субъектлар фаолияти самарадорлигини оширишга каратилган куплаб меъёрий хужжатлар кабул килинди.

Ахоли, айникса, олис худудларда истикомат киладиган фукароларга маданий дам олиш хизматлари курсатиш даражасини ошириш, республиканинг барча худудларида театр, цирк ва бошка турдаги оммавий-маданий ва концерт-томоша тадбирларини тизимли равишда йулга куйиш, маданият ва санъат сохасида истеъдодли ёш ижодкорларни излаб топиш ва куллаб-кувватлаш, таълим муассасаларини миллий чолгулар, мусика дарсликлари, ноталар тупламлари ва укув-методик адабиётлар билан таъминлашнинг яхлит тизимини яратиш максадида, шунингдек, 2022-2026 йилларга мулжалланган давлат дастурига мувофик турли режалар кабул килнди.

Иктисодчи олим К.Б.Уразов "Бухгалтерия хисоби ва аудиторлик фаолиятини халкаро стандартлар асосида ташкил этишнинг долзарб масалалари" мавзусидаги республика илмий-амалий анжуманига берган маколасида маданий томоша хизматларининг иктисодий курсатгичларига

алохида тухталиб Маданият ва санъат муассасаларининг даромадлари (тушумлари) улар томонидан утказиладиган тадбирлар (концертлар, спектакллар, театрлаштирилган ва цирк томошалари, ижодий учрашувлар, турли шоудастурлар, фестиваллар, томошаларнинг шакли ва жанридан катъий назар, бошка маданий-оммавий тадбирлар) учун олдиндан маълум кийматларда (нархларда) чикарилган билетлар суммалари йигиндисидан иборат булади. Маданий хордик чикариш масканларида бундай даромадлар булиб турли атракционлар, харакатланувчи ва сузувчи воситаларда учиш, сайр килиш ва бошкалар хисобланади.

Маколада методологик асосларини республикамиз конунлари, Президентимиз фармонлари, карорлари, асарлари ва маърузалари, Вазирлар Махкамасининг карорлари, Низомлар, йурикномалар, хорижда ва республикамизда чоп килинган илмий ишлар, дарсликлар ва кулланмалар, илмий маколалар, интернет тармоги материаллари хамда изланишлар олиб борилган корхоналарнинг амалий материаллари ташкил этади.

Ахоли, айникса, олис худудларда истикомат киладиган фукароларга маданий дам олиш хизматлари курсатиш даражасини ошириш, республиканинг барча худудларида театр, цирк ва бошка турдаги оммавий-маданий ва концерт-томоша тадбирларини тизимли равишда йулга куйиш, маданият ва санъат сохасида истеъдодли ёш ижодкорларни излаб топиш ва куллаб-кувватлаш, таълим муассасаларини миллий чолгулар, мусика дарсликлари, ноталар тупламлари ва укув-методик адабиётлар билан таъминлашнинг яхлит тизимини яратиш максадида, шунингдек, 2022-2026 йилларга мулжалланган Янги Узбекистоннинг тараккиёт стратегиясини "Инсон кадрини улуглаш ва фаол махалла йили"да амалга оширишга оид давлат дастурига мувофик хар бир давлат ташкилоти асосида жойлардаги маданий мухитни миллийликни таргиб килишга булган харакатлар амалга оширилмокда.

Маданият ва санат муассасалари фаолияти аудитини тадкик килиш натижасида куйидаги илмий хулосаларга келинди.

Маданиятва санъат сохаси муассасаларииктисодий бирликлар сифатида узига хос макомга, таснифий белгиларга, даромад,сарфлар, таннарх, фойда ва бошка курсаткичларни шакллантиришнинг бошка тармоклардан тубдан фаркланувчи тартибларига эга. Ушбу соха субъектлари узига хос мажбурий ва ташаббус тарзидаги аудит субъектлари сирасига хам киради. Бирок, изланишлар мазкур сохада аудитнинг хусусиятлари, унинг борган сари равнак топиши, узига хос ташкилий-иктисодий, молиялаштириш манбалари ва бошка жихатлари буйичабошка иктисодий бирликлардан тубдан фарк килишига карамасдан, етарлича урганилмасдан колмокда. Давлат ва давлат-шерикчилик мулки асосидаги маданият ва санъат муассаларида юз бераётган молиявий муносабатлар улар томонидан холис аудит текширувларини зарурат этиб куяди.

Маданият ва санъат муассасаларининг ташкилий-хукукий макоми, фаолият турлари ва уларни молиялаштириш манбалари, корпоратив бошкарув органлари ва инвесторлар талаблари мазкур субъектларда асосан комплекс аудит ва тематик аудитни мажбурий ва ташаббусли тарзларда утказишни такоза этади. Давлат маблаглари эвазига фаолият юритиш маданият ва санъат муассасаларида ички аудит хизматини хам ташкил этишни такоза этади.

Маданият ва санъат муассасаларида утказиладиган барча турдаги аудитнинг асосий максади мазкур субъектлар фаолияти, улар молиявий хужалик фаолияти курсаткичларини Узбекистон Республикаси конун хужжатларига мос холдатугри тан олинганлиги, аникланганлиги, хисоб ва хисоботда реал акс эттирилганлиги тугрисида исботу-далилларни йигиш хамда бунга аудиторлик бахосини беришдан иборат.

Хулоса килиб шуни айтишимиз мумкинки Сунгги йилларда Узбекистон Республикасида миллий маданиятни янада ривожлантириш, янги Узбекистоннинг янги тарихини яратиш, моддий ва номоддий маданий мерос дурдоналарини саклаш ва таргиб этиш, халк огзаки ижодиёти ва хаваскорлик санъатини янада оммалаштириш, юртимизнинг жахон маданий маконига фаол интеграциялашувини таъминлаш, маданият ва санъат сохасини инновацион ривожлантиришга каратилган тизимли чора-тадбирларни амалга оширилиши устидан назоратни кучайтириш хамда жорий килинган давлат хусусий шерикчилик асосидаги томоша хизматларини курсатувчи субектларни купайтириш ва давлат томонидан куллаб кувватлаш керак.

Фойдаланилган адабиётлар руйхати:

1. Аренс Э.А., ДЖ.К. Лоббек. Аудит. Учебник. М.: Финансы и статистика, 2001.

2. Ахмаджонов К.Б. Якубов И.И. Аудит асослари. Дарслик.Т.: Иктисод-молия, 2010.

3. Дустмуродов Р.Д. Файзиев Ш.Н.Аудит. Укув кулланма.Т.: ТМИ, 2007.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.