Әлеуметтік серіктестермен бірлесе бәсекеге қабілетті мамандарды даярлаудағы кәсіби-педагогикалық іс-әрекетің мәселесі Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

Жолдыбаева Д.С.,

арнай пэндер оцытушысы, Цостанай гуманитарлыц колледжi

Неггзгг сездер: элеуметтгк сергк-тестщ езара эрекеттестщ бэсе-кеге цабыеттг маман

Ключевые слова: социальное партнёрство, взаимодействие, конкурентоспособный специалист.

Keywords: Social partnership, interaction, competitive expert.

m

о

<с

Рч

w О

О

о &

Й -а X X О

m

о х

ЭЛЕУМЕТТ1К СЕР1КТЕСТЕРМЕН Б1РЛЕСЕ БЭСЕКЕГЕ ЦАБ1ЛЕТТ1 МАМАНДАРДЫ

ДАЯРЛАУДАГЫ КЭСШИ-ПЕДАГОГИКАЛЬЩ 1С-ЭРЕКЕТЩ МЭСЕЛЕС1

Ацдатпа

Макалада элеуметтiк cepiKTecTepMeH бiрле-се бэсекеге кабшетт мамандарды даярлаудагы кэшби-педагогикалык ю-эрекет мэселесi кара-стырылган. Ол кэсiби ю-эрекетт калыптасты-ру процесшщ технологиялык багыттылыгымен мыкты, оныц неНзН мазмуны дайын бтмд^ дайын уйгарымдарды мецгеру болып табылады.

Аннотация

Данная статья содержит информацию о взаимодействии организаций и учебного заведения для подготовке квалифицированных специалистов в условиях социального партнерства. Чтобы быть востребованным специалистом на рынке труда подготовка конкуретноспособного специалиста должна иметь многопрофильную специализацию.

Annotation

This article consists of information about the interaction of organizations and college for highly qualified specialists in ways of interaction with the social partners. In order to be claimed specialist at the market work we should use a multi-disciplinary specialization.

Жогары педагогикалык бш1м 6еруд1 рефор-малау, педагогикалык кадрлардыц кеп дец-гейлш дайындыгына кешу, парасатты ецбек нарыгында мамандардыц бэсекеге кабшеттт-гш камтамасыз ету жагдайларында болашак м^гал1мдерд1 кэс1би-педагогикалык ю-эрекетке дайындау мэселесшш, езектшт зор.

К^азакстан Республикасы тэуелс1з мемле-кеттер катарына косылганнан бер1 когамды акпараттандырудан туындаган езгерютер оныц барлык салаларымен катар м^гал1мд1к кэс1би — ю-эрекет децгешне, енд1рю пен элеуметтш саладагы гылымдардыц жетютштерше жэне

прогрессивт1 технологияны енпзу мерз1м1н1ц цысцартылуына цойылы-татын талаптар ^шеюде. Елбасыныц 2010 жылгы жолдауындагы: «Жогары б^м саласы ец жогары халыцаралыц талаптарга жауап беру1 тшс. ЕлдеН ЖОО-лар элемшщ жетекш1 универси-теттершщ рейтингше енуге ^мтылу-лары керек. 2015 жылга царай ¥лт-тыц инновациялыц жYЙе толыццанды ж^мыс ютеп, 2020 жылга царай елде енлзшетш талдаулар, патенттер мен дайын технологиялар тYрiнде ез нэте-желерш беруге тшс»- деген сезi дэлел болады. Осы багытта жасалып жатцан iс-шаралардын бiрi -^азацстанныц Еу-ропадагы цауiпсiздiк жэне ынтымацта-стыц ¥йымына терагалыц етiп отырган 2010 жылы, еуропалыц жогары бiлiм беру аймагына енудi кездейтiн Болон процесiне цосылу туралы шешiмнiн цабылдануы да айырыцша мэндi шара. Б^л оциганы б^м беру жYЙесiнде керiнiс алган елеулi тарихи оцига десе болады.

Жалпы б^м беретiн мекемелердiн iс-эрекетiнiн нэтижелiгi, ец алдымен, мYFалiмге байланысты. Оныц жеке т^лгалыц цасиеттерi, педагогикалыц бiлiгi, адамгершшш жэне ацыл-ой па-расаты, педагогикалыц мэселелердi шешуде шыгармашылыц iзденiске бой алдыруы, есеюi, енегелiгi, денсаулыгы мен рухани байлыгы цогамныц элеу-меттш алгышарты болып табылады.

БYгiнгi ^нН ^азацстанныц педагогикалыц бiлiм беру жYЙесi дYниедегi алдыцгы цатарлардан бiрi болып са-налады. Ол кэ^би iс-эрекеттi цалып-тастыру процесiнiн технологиялыц багыттылыгымен мыцты, оныц негiзгi мазм^ны дайын бiлiмдi, дайын ^йга-рымдарды мецгеру болып табылады.

М¥Fалiмдi дайындауда, ец алдымен, эрбiр педагог-маманныц бойында жеке т^лганы цалыптастыруды талап етедь Б^л ^зац та кYPделi процесс. Алайда,

оныц непз1 педагогикалыц оцу орнын-да цаланады.

Зерттеудщ езектшт цогам жаца-руыныц динамикалыц YPДiстерi жагдайындагы педагогикалыц теория мен тэжiрибенi дамыту цажеттштмен аныцталып, оган темендегi жагдайлар себепшi болган.

Бiрiншiден, кэ^би-педагогикалыц ю-эрекеттщ цалыптасу децгешнщ тYбе-гейлi мэнi бар. Педагогикалыц маман-дарды дайындау процесшщ элеумет-тш мацызыныц ^лгаюы м¥Fалiмдердiц кэсiби дайындыгы жYЙесiн реформа-лаудыц езара байланысты процестерi мен олардыц жогары оцу орнындагы дайындыгына деген талаптардыц есуь не тэуелдiлiгi себеп болды.

Екшшвден, эр тYрлi оцу-тэрбиелiк жагдайлардагы педагогикалыц ic-эре-кеттщ ерекшелiктерiне ие болган, бiлiм берудщ мацсатына жетудщ цандай да бiр тэсшшщ тиiмдiлiгiн аныцтайтын себеп-салдарлыц байланыстыц жалпы зацдылыцтарын тYсiнетiн м¥Fалiмнiц белсендi шыгармашылыц жеке т^лга-сыныц релшщ есуi.

Yшiншiден, мYFалiмнiц кэсiби жете бiлушiлiгi релшщ, оныц кэ^би бiлiм децгейiнiц, тэжiрибесi мен жеке-дара цабшетшщ, оныц езiнше б^м алуга жэне езiн езi жетiлдiруге, ез iсiне шыгармашылыцпен жэне жауапкер-шiлiкпен царауга деген уэждемелiк ^мтылысыныц есуi.

Психологиялыц-педагогикалыц эде-биеттердi сараптау кэ^би-педагоги-калыц дайындыцтыц педагогикалыц жогары оцу орны оцушыларшде ца-лыптастыруга цажеттi мынадай ец мацызды жацтарын белiп царасты-руга мYмкiндiк бередi: педагогикалыц iс-эрекеттiц эр тYрлi компоненттерi (Ф.Н. Гоноболин, Н.В. Кузьмина, В.А. Сластенин жэне т.б.); зерттеу бшш-терi мен дагдылары (О.А. Абдуллина, А.И. Щербаков, Н.М. Яковлева жэне

m

о

Рч

w О

О

о &

Й -Q

X

X О S

m

о

X

ИИ!

m

о

Рч

w О

О

о &

Й -Q

X X О

m

о

X

т.б.); оцу процесiнде тэрбие мшдет-терш шешуге даярлыц (Н.Ф. Белокур, С.Е. Матушкин, П.И. Чернецов жэне т.б.); шыгармашылыц педагогикалыц ic-эрекетке даярлыц (К.А. Абульхано-ва-Славская, Ю.П. Азаров, А.А. Вербицкий, В.А. Кан-Калик, Ю.И. Кулют-кин, Н.В. Кухарев, Г.С. Сухобская жэне т.б.); педагогикалыц сараптама, ез педагогикалыц ю-эрекетшщ рефлексия-сын жасау цабшеттшт (Ю. А. Конар-жевский, Г.Н. Сериков, В.А. Черкасов, Т.И. Шамова жэне т.б.).

БYгiнгi кYнi жаhандыц б^м беру педагогикалыц теория мен тэжiрибенщ дамуыныц болашац багыттарыныц бiрi болып табылады, б^л багыт оцушы-лардi кептеген саяси, экономикалыц, элеуметтш жэне басца да мэселелерi толып жатцан кYрделi эрi тез езгеретш цазiргi элемге бейiмделу дайындыгын жYзеге асыруга мYмкiндiк бередi. Жеке т^лганыц езiн e3i айцындау мен оныц элемдiк цауымдастыцтыц тец-дей мYшесi болуыныц тиiмдiлiгi оныц б^мдштнщ децгешмен аныцталады, м^ндагы бiлiмдiлiк дегендi бiлiмдi иге-ру деп цана емес, сондай-ац, дYниета-нымыныц, руханилiгiнiн цалыптасуы, кросс-мэдени сауатыныц eсуi деп тYсi-немiз. Мэдениеттi жеткiзудiн дэстYрлi формаларыныц мYмкiндiгiн теменде-тетiн элеуметтiк-мэдени езгерютердщ перманенттiк сипаты гылыми-техни-калыц тецкерю дэуiрiнде цогамныц адамгершiлiк потенциалыныц цажет етшмеуь ^ойылган мацсатца жету ацицатты цабылдаудыц оцушылар сана-сында элемнщ концептуалды, бiрт¥тас бейнесiнiн цалыптасуына ыцпал ететiн тYбегейлi басца жYЙесiн ц^ру жагдай-ында жYзеге асады. Оцыту процесiнiн жаhандыц болашагын цамтамасыз ететш мэдени эмбебаптылыцты айцын-

дау мен цабылдау жаца педагогикалыц ойдыц неНзш ц^райтын гуманизация мен бiлiм берудi гуманитарлау идеяла-рымен тыгыз байланысты.

Т^лганыц кептеген элеуметтiк iс-эрекеттерi тYрлерimц iшiнде кэсiби iс-эрекет мацызды орын алады. Кэсiби iс-эрекет адамныц неНзН белсендiлiгiн дамытады, оган адам емiрimц мацызды белiгi арналган. Кэсiби ю-эрекет олар-дыц барлыц цажеттшштерш цанагат-тандыруда, ез дагдысын ашуга, езш т^лга ретiнде жетiлдiруге, белгiлi эле-уметтiк статусца жетуге жэне т.б. мYм-кiндiктер бередi.

Кэсiби ю-эрекет адамныц саналы емiрiнiц 2/3 белтн цамтып, сонымен т^лганыц дамуына Yлкен эсерiн ти-гiзедi. Адамныц ши ц^рылымыныц байлыгы кебiне адамныц ю-эрекетше байланысты, ол оныц негiзгi багыт-тылыгын аныцтайды. Сондыцтан да бiздiц цогамымыздыц езектi мэселесi болып т^р.

ЭДЕБИЕТ

1. Бержанов К, Мусин Е. Педагогика тарихы. — Алматы.: мектеп, 1983.

2. Педагогика. Оцулыц /АМУ-нiц педа-гогика кафедрасыныц авторлар ^жымы -Алматы, 2005.

3. Эбиев Ж., Бабаев С., К¥диярова А. Педагогика. Дарын - 2004.

4. Сластенин В.А. Педагогика. Москва, 2002.

5. Коянбаев Ж.Б. Педагогика. Алматы.: Рауан, 1992.

6. Маленкова Теория и методика воспитания М., 2002.

7. Педагогика. Уч. Пособие /под. ред.Пидкасистого. - М., 1998.

8. Б^заубацова К Ж. Жаца педагоги-калыц технология. Алматы.2004.